S. IL Kim l II
SAM EN ZIJN SCHAT
HOOFDPIJN
Buitenlandsch overzicht.
BINNENLAND.
Nr. 6829. EERSTE BLAD DINSDAG 8 JULI 1930
58ste JAARGANG
Uitgave N.V. Drukkerij v/h C. DE BOER JR.
Bureau: Koningstraat 29 Telefoon: 50 en 412
Ministercrisis in Frankrijk? - Lloyd George over het
oorlogsgevaar. - Het tractaat tusschen Engeland en
Irak. - 1 urksch-Perzische grensincidenten. - Herziening
der vredesverdragen De strijd in China. - De onrust
in Britsch-Indië. - Een poging tot revolutie in Portugal.
Aan een feestmaaltijd van de Nationale
Kerkgemeenten te Bournemouth heeft
Lloyd George een rede gehouden, in welke
hfj o. a. verklaarde, dat ae toekomst van
de menschheid afhangt van een volledige
vriendschap tusschen Engeland en de Ver-
eenigde Staten. In alle landen der wereld
worden op het oogenbllk toebereidselen
voor een oorlog getroffen. Europa, Azië
en Amerika bezitten een grooter aantal
uitgeruste manschappen dan vóór den
wereldoorlog. Behalve Duitschland en an
dere landen, die tot ontwapening gedwon
gen zijn, is Engeland het eenige -land, dat
zijn strijdkrachten vrijwillig op de sterkte
van vóór den- oorlog verminderd -heeft. Er
zijn pacten gesloten en verdragen onder
teekend, waarin wordt verklaard, dat er
nooit meer een oorlog mag zijn. Tegelij
kertijd worden groote sommen uitgegeven
voor een gebeurtenis, die nimmer mag
plaats hebben. De tijd is gekomen, dlat de
kerken tusschenbeide moeten komen.
Te Bagdad is een samenvatting van het
voorgestelde tractaat tusschen Engeland
en Irak openbaar gemaakt en op grond
daarvan richt de Arabische pers er heftige
aanvallen- op.
Een blad verklaart, dat, terwijl volledige
onafhankelijkheid beloofd was, het trac
taat niets aanbiedt wat daarop lijkt. Het
blad- vraagt, hoe de regeering het begrip
van volledige onafhankelijkheid met het
inrichten van drie belangrijke luchtbases
in Irak in overeenstemming kan brengen.
Ook de bepaling waarbij het in werking
treden van het tractaat uitgesteld wordt
tot Irak tot -den Volkenbond1 is toegelaten,
wordt gecritiseerd op -grond van de over
weging dat het geenszins zeker is dat
Irak ooit zal toegelaten worden.
Wij BREIEN!!!!!!!!!!
afdeelingen Koerden de Turksche grens
overschrijden. Het antwoord der Perzische
regeering wordt met groot ongeduld ver
wacht.
De berichten over de ongeregeldheden
in het noordoosten- van Koerdistan zijn
tegenstrijdig. Volgens sommige berichten
zou de toestand zeer ernstig zijn, terwijl
volgens andere het slechts een kwestie van
een paar dagen is, voordat de ongeregeld
heden onderdrukt zullen zijn. Alle berich
ten stemmen echter hierin overeen, dat de
schuld voor de ongeregeldheden bij Perzië
ligt, in verband met de welwillende hou
ding, die dit land zo-u aannemen tegenover
de Koerden, die op het veroorzaken van
moeilijkheden uit zijn.
Naar de „Associated Press" uit Wash
ington verneemt, heeft senator Borah ver
klaard naar aanleiding van Mussolini's
uitlating over de wemschelijkheid de vre
desverdragen te herzien, dat hij steeds op
het standpunt heeft gestaan, dat Europa
slechts dan in duurzamen vrede zal leven
wanneer het verdrag van Versaiües en
andere vredesverdragen worden herzien.
Het streven o-m deze' verdragen ongewij
zigd te handhaven is een van de voor
naamste hinderpalen voor het tot stand
komen eenar Europeesche Unie.
Een vertegenwoordiger van Reuter
heeft generaal Tsjang kai-sjek, president
van de nationalistische regeering, in zijn
.hoofdkwartier in het Oosten van de pro
vincie Honan opgezocht.
T-sjang ontkende, dat hy onlangs ge
wond was geweest. Hij zeide, dlat de laat
ste berichten van het front er op wezen,
dat de troepen Jen-Shi-sjang vrijwel door
de nationalistische troepen omsingeld wa
ren, die hun zware verliezen hadden toe
gebracht.
De tegenstand tegen de nationalistische
regeering, zei Tsjang, vermindert Ons
doel is niet om terrein te winnen, maar
om den vijand als strijdmacht te eliminee-
rem. Sedert het begin van den oorlog wa
ren volgens T-sjang de vijandige troepen
al met verminderd.
Wij hebben, vervolgde de generaal, tele
grammen ontvangen, waarin staat, dat de
troepen van Pei-tsjoeng en Tsjang Fat-
kwei in Zuid-Houan vol-komen ontwapend
z;jn.
Wö hebben voldoende troepen om den
vijand ten onder te brengen. De oorlog zal
nog ten hoogste een maand duren.
De oorlog was volgens Tsjang Kai-sjek
noodig geweest voor de eenheid van China
die ziin doel was.
In de openingszitting oefenden enkele
leden critiek op eenige speciale punten van
het rapport, terwijl andere 'het rapport ge
heel verwierpen en weer anderen zich voor
samenwerking met Engeland verklaarden.
In verband met deize omeenigheid besloot
het congres een commissie van onderzoek
te benoemen, die het rapport nauwkeurig
zal onderzoeken en daarover aan het con
gres verslag zal uitbrengen.
Met name zal deze oommissie hebben te
onderzoeken of met de belangen der Mo
hammedanen in Indië in het rapport van
de commissie-Simon rekening wordt ge
houden.
In een officieuze nota van de regeering
wordt de arrestatie 'an kolonel Almeida
medegedeeld, die een revolutionnaire be
weging zou hebben voorbereid, waarvan
bet doel was de regeering omver te wer
pen. Met Almeida zijn er eenige burgers
in hechtenis genomen. Het onderz-oe"k
wordt voortgezet.
KONING KAREL VAN ROEMENIË EN
PRINSES HELENA.
De regeering publiceert een verklaring,
waarin alle geruchten over een eventu-
eelen terugkeer van madame Lupescu
naar Roemenië imet de grootste beslist
heid worden tegengesproken.
De bemoeiingen, opdat een verzoening
tusschen Karei en koningin Helena tot
stand kome, vorderen, naar in hofkringen
verluidt, bevredigend.
ARTIIUR CONAN DOYLE f.
Een Reuter-telegrom uit Londen meldt
dat de bekende Ehgelsche schrijver Sir
Arthur Conan D-oyle op 71-jarigen leeftijd
is overleden.
Sir Arthur, die in den herfst van ver
leden jaar nog een reis over het vasteland
van Europa heeft gemaakt om door lezin
gen de uitkomsten van zijn spiritisch
onderzoek algemeen bekend te maken, en
ook Nederland heeft bezocht, geleek een
man van onverwoestbare gezondheid. Hij
was jarenlang chicket-speler en bokser
geweest en zag er stellig niet uit als een
man van zeventig. Maar het schijnt, dat
zijn tournee toch te veel van zijn krach
ten heeft gevraagd en in het vroege voor
jaar vermeldden de Britsche dagbladen,
dat de toestand Van zijn hart aanleiding
gaf tot ongerustheid.
Conan Doyle was een der weinige
schrijvers, die onder koningin Victoria
naam hebben gemaakt en tot heden popu
lair zijn gebleven. De oude garde is zeer
gedund'. Daaronder was geen trouwhar-
tiger en ridderlijker figuur dan de schep
per van Sherlock Holmes.
FEUILLETON
Uit het Engelsch
door
P. G. WODEBOUSE.
81)
„Ik zal hem even binnenlaten,' zeide bil
„Woont u hier dan heelemaal alleen?
vroeg de jonge dame, en Sam vond, dat ze
het wat heel gretig zeide.
„O neen. Ik heb een knecht Maar die
is ergens aan h-et werk."
„ZOo," zeide ze teleurgesteld,
Sam had den nieuwen bezoeker maar
heel even door het raam igezien, niet meer
dan een glimp. -Nu hij de deur opendeed,
kreeg hij hem eerst goed in het vizier. En
toen schrok hij even. Het is altijd gek,
als je een bekend gezicht ziet, wanneer je
een heel vreemd verwacht. Dezen man
had hij in het kroegje gezien den dag,
dat hij Hash in Fleet Street tegenkwam.
„Mijnheer Shotter."
„Ja 99
Het scheen Sam toe, dat de man een
hoop ouder was geworden, sinds bij hem
den laatsten keer had gezien. Dat kwam,
omdat de heer Molloy zich aan de slapen
wat al te grijs had gemaakt Maar al telde
hij nog zooveel jaren, toch leek hij een in
nemende, vriendelijke, eerlijke baas.
„Mijn naam is Gunn, .mijnheer Shotter
Thomas G. Gunn."
Mijnheer Molloy was van plan geweest
want hij was een artist en als hij iets
deed, wenschte hij het -goed te doen om
voor deze gelegenheid het pseudoniem J.
Felkin Haggenbakk-er te adopteeren, want
voor zijn critischen zin scheen dat nu de
juiste naam voor een sentimenteelen mil-
lionair, die' zijn fortuin in Pittsburgh ge
maakt heeft in die woning zijner jeugd
weer eens opzoekt. Maar dit voorstel was
door Dolly geketst, die beweerde geen
lust te hebben om uren in nuttelooze stu
die door te brengen.
„Komt u binnen," zeide Sam.
Hjj liet zijn bezoeker voorgaan en vroeg
zich maar steeds af, waar hij den man
toch het laatst gezien kon hebben. Hij
vond h-et altijd vervelend, als hij gezich
ten niet meer herkende, vooral als hij
vond, dat zoo'n uiterlijk de moeite waard
was. Hij liet den heer Gunn in de zit
kamer, aldoor tobbend.
„Bent u daar, pa," zeide de jonge dame.
„Zeg, pa, is dat niet leuk? Mijnheer Shot
ter is een Amerikaan."
De eerlijke oogen van den heer Gunn
straalden.
„Nu, dan bent u een man met gevoel,
mijnheer Shotter. En u begrijpt. U zult
het niet vreemd vinden dat een man zijn
heele leven het verlangen koestert om de
plaats, waar hij geboren is, weer te zien."
„O heelemaal niet," zeide Sam beleefd
en hij zou zijn bezoeker er aan hebben
kunnen herinneren, dat dit gevoel, heel
nobel op zich zelf, gedeeld wordt door de
meeste bekende Amerikaansche lyrici
„Nu, dat gevoel heb ik, mijnheer Shot
ter," zeide de ander vol trots, „en ik
schaam me ni-e-t het te bekennen. Dit huis
is mij heel lief. Ik ben er geboren.'"
m0,
uidu
qQI
pc«?pr fiian DojS^
Jicio me ntets schelen eerst even
m'r> BAAI-TAÈAK haleo)
Laai hem maar fluiten,
Die lekkere j.GRUNO'5
ECHTE FRIESCME
BAAI-TABAK
Oost-lndië.
li7$-
Komt Tobral co aan het stuk zien
GEMAKKELIJK TE WASSCHEN
MOEILIJK TE VERSLIJTEN MII
VOLLEDIGE GARANTIE,
In 50 patronen en 20 effen kleuren
De onrust in Britsch-Indië.
Achtduizend vrijwilligers, die het eerste
gedeelte vormen van een geheel leger
van overtreders van de boschwet, zijn
Zondag naar Poesad vertrokken. Er had
een openbaar afscheid van de vrijwilligers
plaats; deze zijn volledig uitgerust en
hebben zoowel bijlen als ambulances en
voorraden medicijnen bij zich. Ook gaat
er een dokter mee.
Een groote optocht heeft Zaterdag te
Poona getracht zich naar de gevangenis
van Jeranda te begeven om buide te
brengen aan Gandhi bij het einde van de
tweede maand, die de leider in de gevan
genis doorbrengt. De politie hield den
optocht tegen, waarop de deelnemers aan
den kant van den weg gingen zitten en
bleven zitten tot Zondagochtend. Toen
verklaarde de politie, dat de menigte, die
intussehen tot eenige duizenden was
aangegroeid, een onwettige vergadering
vormde en uiteen moest gaan. In stede
daarvan begon de menigte de politie te
gooien met steenen en met bloempotten
uit de tuinen langs den weg, zoodat de
politie eindelijk met de lathis op de menigte
in moest gaan. Tien gewonden, onder wie
een majoor van de politie, zijn in het
ziekenhuis gebracht moeten worden.
EEN ENGELSCHE KANONNEERBOOT
IN CHINA BESCHOTEN.
Naar Reuter uit Hankou meldt, heb
ben de communisten zich eergisteren van
Jotsjou meester gemaakt en geschoten op
de Engelsche kanonneerboot Teal, die het
vuur beantwoordde. Twee matrozen van
dë Teal werden gewond. De kanonneer
boot Bee is uit Hankou naar Jotsjou ge
zonden.
FOLÏTIE-OPZIENER IN DE BATAK-
LANDEN VERMOORD.
De detachements-commandant der
veldpolitie te Kabandjahé, in de Karo-
Bataklanden, de politie-opziener de Ruy-
ter, is Donderdagavond bij een onderzoek
naar een pasar-diefstal door een Batak
ker, vermoedelijk lid der dievenbende,
met een mes in den rug gestoken en kort
daarop overleden. Hij laat vrouw en kind
achter.
In aansluiting op het bericht van den
moord op den detachements-commandant
der veld-politie te Karo-Bataklanden de
Ruiter, wordt nog gemeld, dat het slacht
offer tegen een muur van een kedeh
(winkel) leunde, toen Toba-Batakker hem
passeerde en voegde bij 2 makkers, waarop
het 3-tal elkander over de smalle Kali
Lima terugslenterde langs den heer de
Ruiter. De middelste man trok een mes
en diende het slachtoffer een 15 centimeter
diepe steek toe in de hartstreek, waarop
de heer de Ruiter „toeloeng" (hulp)
roepend ineenzakte en overleed. De
vluchtende moordenaar werd door de
bevolking gegrepen, geschopt en over
den grond gesleurd, waarop de politie
hem ontzette. Ook z^jn 2 kameraden zijn
gearresteerd. De moordenaar verklaart,
dat de heer de Ruiter hem 2 maal zou
hebben toegevoegd „pigi" (ga heen), het
geen hij „koerang adjar (onbeschoft) had
geacht. Zijn kameraden verklaren echter,
dat de heer de Ruiter niets heeft gezegd.
De dader is een lichamelijk ziek en
geestelijk achterlijk persoon van middel
baren leeftijd. Geen van de 8 gearresteer
den was ooit tevoren in een kwestie ge
wikkeld.
GROOTE PASARBRAND TE MENADO
In den nacht van 1 op 2 Juli zijn op
Pasar Tjompeka te Menado 56 pintoes
(winkelhuizen) afgebrand. Schade 70
imille. Oorzaak onbekend.
„Dat vertelde juffrouw Gunn mij al."
„O, heeft ze dat verteld? Ja mijnheer
Shotter, ik ben iemand die menschen en
steden ken. Ik heb gewoond in d-e krotten
der armen, ik ben omhoog geworsteld,
als ik h-et zoo zeggen mag, totdat ik een
welkome gast was in de woningen der
rijken. Maar nooit, arm of rijk, heb ik
deze oude plaats vergeten en mijn kinder
herinneringen die haar heiligen."
Hij zweeg. Zijn stern bad gebeefd en
was totz waar gefluister gedaald, en nu
keerde hij zich Ineens af en keerde zich
naar het raam. Zh'n schouders schokten
een oogenblik en iets als een gesmoorde
snik klonk door de kamer. Maar toen hij
zich weer omdraaide, was hij zich zelf
weer de stoere, flinke ouwe J. F-elkin
Haggenbakk-er o neen, helaas Thomas
G. Gunn die hoog in aanzien stond en
misschien zelfs wel gevreesd werd in de
Rotary Club in Pittsburgh.
„Maar l-aat ik u niet langer lastig val
len, mijnheer Shotter. U doet natuurlijk
ook zaken. Laat ik kort zijn. Mijnheer
Shotter, ik wil dit huis hebben."
„Wat wilt u?" zeide Sam verbijsterd.
Hij had er geen idee van gehad, dat hij
in den maalstroom van een transactie ge
sleurd zou worden.
„Ja mijnheer, ik wil dit huis hebben.
En laat mij u allereerst zeggen, dat geld
geen overweging is. Ik heb geld genoeg,"
een gebaar, dat geld op zijde scheen te
schuiven. „Hoe veel voor dit huis, mijn
heer Shotter! Ik heb nu eenmaal grillen,
maar ik kan er voor betalen."
Sam voelde, dat hij zijn hersens bij
elkaar moest houden. Hij had niet het
minste plan om voor al de millioenen van
Pittsburgh een huis te verkocpen, dat ten
eerste niet van hem was en ten tweede
naast Kay Derrlck gelegen was.
„Het jspoj't mijbegon hij'.
De heer Gunn liet hem niet uitspreken.
„Ik was was te haastig!," zeide hij. „Ik
overhaastte. Mijn gewone fout. Toen ik in
Nevada goud zocht, noemden d-e jongens
mij- „h-et Pisto-ol". Ik moet nu mijn om
standigheden duidelijker uitleggen."
„O, ik begrijp uw omstandigheden."
U begrijpt, dat dit niet zoo maar een
huis voor mij is; het is een reliquiekist."
„Ja, ja, maar.
„Het omvat," zeide de heer Gunn en
hij sprak d-e waarheid, „iets, dat mij heel
kostbaar is."
„Ja, maar.
,<Mijn jeugd ligt hier mijn heerlijke,
onbedorven, zalige jongensjeugd. Ik heb
bier aan moeders knie gespeeld. Ik heb
hier met haar den kinderbijbel gelezen.
Hier stond ik bij moeder aan de piano en
dan zei ze: zing.zing.
Zijn stem verstikte. Hij' sno-ot zijn neus
en keerde zich weer naar h-et raam. Maar
al meende hij ook een hoogelijk artistieke
creatie te hebben gedaan, h-et laatste ge
stamelde woord bedierf alles. Er ging een
electrische schok door Sam. Herinnerin
gen werden wakker door dat woord.
Sin-g Sing! Nu wist hij waar hij dien
(man het laatst gezien had.
Het is d-e gewoonte van de Vereeniging
tot Verhooging van bet Zedelijk Bewust
zijn der Gevangenen om het eentoonige
leven der veroordeelden wat op te vroo-
lijken door tooneelvoorstellingen, die door
de gevangenen worden op-gevoerd. Als de
ondernemende inbreker niet aan het in
breken is, leert hij: waarschijnlijk de
woorden van den een of anderen beken
DE REIS VAN DE KONINGIN EN DE
PRINSES.
De Koningin, de Prinses en hun reis
gezelschap zijn Zaterdagavond na twee
flinke marschdagen in Bessheim aange
komen. De afstand werd afgelegd te voet,
per spoor, per auto, te paard en per rij
tuig. Alles is weL
DE EMMABLOEM-COLLECTE.
De netto-opbrengst der Emmabloem-
oollecte heeft dit jaar 186.710.23 bedra-
ken, tegen 154.065.21 in 1929.
De gemiddelde opbrengst per bloempje
was 12.87 (v. j. 11.63 cents).
jpj^|
FOSTER'S MAAGPILLEN
den schrijver uit zijn hoofd om die op den
eersten grooten avond voor te dragen.
Naar een van deze voorstellingen een
maand of acht geleden was Sam door een
bevrienden journalist meegenomen. De
held van den avond was toen geweest
Thomas G. Gunn, toen eenvoudig een
nummer in, den rol van senator.
De heer Gunn had zijn rede hervat.
Hij had het we-e-r over zijn -moeder en
sprak nie-t slecht. Maar hij bo-eidie zijn ge
hoor niet -meer. Sam onderbrak de-ze wel
sprekendheid:
„H-et spijt mij,' zeide hij, „maar ik vrees,
dat dit huis niet te k-o-op is."
„Maar, mijnheer Shotter.
„Neen,' zeide Sa-m. „Ik heb een zeer
bepaalde reden om hier te willen blijven.
En nu vrees ik, dat ik u moet verzoe
ken.
„Zal ik vanavond n-o-g eens a-anloopen
om nader over die zaak te spreken?"
pleitte de heer Gunn, die met verbazing
bemerkte, dat hij plotseling op de stoep
stond.
»Dat geeft toch niets. Ik ben bovendien
vanavond niet thuis. Ik dineer ergens
anders."
„Is er dan niemand thuis?" vroeg juf
frouw Gunn pl-otseling een pijnlijke stilte
verbrekend.
„Maar natuurlijk," zeidie Sam, wat ver
baasd. „De man, die hier werkt Waar
om?"
„Ik bedacht alleen, dat hij ons het huis
wel kon laten zien, als we terugkwamen."
„O juist. Nu go-eden dag."
„M-aar luistert u nu eens."
„Goeden dag," zeide Sam.
Wordt vervolgd).
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
Als eerste kopje voor dit overzicht stel
den we de vraag of er een ministercrisis
in Frankrijk op komst was. En dat wel
naar aanleiding van een gerucht, dat te
Parijs de ronde doet, dat Pernot, de mini®-
ter van publieke werken, en de staatsse
cretarissen Oberkirch en Sérot willen af
traden. Zjj zjjn besliste tegenstanders van
de Simultaanschool en hebben daarom de
voorstellen van de regeering tot viering
van het vijftig-jarig bestaan van deze
scholen niet goedgekeurd. Öok bü de
stemminc in de Kamer over deze school
hebben zij zich van' stemming onthouden.
De Turksche regeering heeft een krach
tige nota -gezonden aan Perzië, waarin ver
zocht wordt onmiddellijk scherp op te tre
den, teneinde te voorkomen, dat verdere
WOLLEN BADCOSTUUMS, TENNISSOKKEN,
SPORT- en WANDELKOUSEN.
Wij BREIEN en REPAREEREN alle soorten wollen
Kleeding, Kousen-en Sokken, ook de allerfijnste.
JAAP SNOR, Zuidstraat 15
Let op den gelen winkel. - Telefoon 251.
Voor Texel: Mejuffr. de Wed. S. BAKKER,
Gravenstraat, Den Burg,
De Indische Mohammedanen zijn Zater
dag in congres bijeengekomen om hun
houding te 'bepalen ten opzichte van het
rapport van- de commissie-Simon.
ifllQUlUUlti
Daar kan ik
niet buiten.'"
xanimo •oooertMoen.
TOBRALCO
niet alleen voor kleur, maar ook voor kwaliteit
Verkrijgbaar bij
is vaak te wijten
aan constipatie.
Alle spijsverterings
stoornissen verdwij
nen na gebruik van
taagpillen, het ideale
1. Alom aangeprezen,
acon.
Foster's N!
laxeermidde
f0.65 per f
