HELDERSCHB COURANT Ontzettende mijnramp in Duitschland. NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA Buitenlandsch overzicht. IS ALTIJD GOE OOK VOOR DAMES-CONFECTIE DE JACHT OP DE VEERTIG SCHEDELS No. 6875 EERSTE BLAD. DONDERDAG 23 OCTOBER 1930 58ate JAARGANG Abonnement oer 3 maanden bij vooruitbetaling: Heldersche Courant f 1.50; voor Koegras, Anna Paulowna, Breezand en Wieringen f 1.65; binnenland f 2.Ned. O. en W. Indié p. zeepost f 2.10, id. p. mail en overige landen f3 20. Zondagsblad resp. f 0.50, fo.70, f 0.70, f 1. Modeblad resp. f 0.95. f x.25, f i.25, f i-35. Losse nos. 4 ct.fr p p 6 ct. Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag Redacteur: P. C. DE BOER. Uitgave N.V. Drukkerij v/h C. DE BOER JR. Burcauv Koningstraat 29 Telefoon: 50 en 412 Post-Girorekenlng No. 16066. ADVERTENTIES 20 ct. p. rog©] (gaJj&rd). Irtgoz. medod. (kolombreedte als redaction. tekst) dubbele prijs. Kleine advert. (gevraagd, te koop, te huur) v. 1 t/m 8 regels 40 ct., elke regel meer 10at. bij vooruitbetaling (adres: Bureau v. d. blad en met br. onder no. 10 ct. p. adv. extra). Bewijsno. 4 ct. Een moratorium voor de Duitsche oorlogsschulden? Palestina en Engeland. - Noorweegsche verkiezingen. Er komen meer en meer stemmen, ook uit Amerika zelf, om verzachting van de voorwaarden betreffende de Duitsche oorlogsschulden aan Amerika. Weliswaar is er een bericht uit New York, waarin nog weer eens duidelijk wordt gemaakt, dat er bij de verantwoordelijke staats lieden in de Ver. Staten weinig geneigd heid bestaat om aan Europa zijn oorlogs schulden kwijt te schelden, 01 zelfs (maar een opschorting der betalingen toe te staan. Een Reuter-correspondent had een onderhoud met Ogden Mills, vice-mini»- ter van de Schatkist, die verklaarde, nooit van zoo'n plan ook maar te hebben boeren spreken. Daar staat tegenover dat een hoofd artikel in de New-Yorksche Times het vraagstuk onder de oogen ziet, terwijl zeer verstandige woorden gesproken zijn door den afgevaardigde Louis MaoFad- den, die tevens voorzitter ls van de com missie voor het bankwezen van het Aine- rikaansche Huls van Afgevaardigden, die in een interview o.a. het volgende gezegd heeft: Duitschland gaat een moeilijke 0eco nomische crisis tegemoet Er moet iets gedaan worden om die omstandigheden gunstiger te maken. Thans ls het oogen- bik gekomen om in deze kwestie dieper te treden. Leerlingen van buiten!andsche banken, die gebruikt worden om vroegere schulden af te betalen, zijn in werkelijk heid niet veel meer dan een vertraging van hot ziekteproces. Een moratorium of een vermindering van de betalingen krachtens het plan Young is volgens MacFadden in aantocht Daar de gealli eerden vasthouden aan betaling van do reparaties, bestaat de ©enige uitweg hierin, dat de Vereenigide Staten zich grootmoedig toonen. Volgens nadere berichten zou de heer McFadden gesproken hebben over een moratorium van vijf jaar, in welken tijd Duitschland voldoende gelegenheid zou hebben om zich te herstellen. Te Londen meent men de oorzaak van deze en der- gielijke uitlatingen in de Vereenigde Statia te moeten zoeken in het feit, dat de Unie allengs bezorgd begint te worden over den afnemenden buitenlandschen handel en de nadoelen daarvan al te zeer aan den lijve begint te gevoelen. Men zou dan ook thans inderdaad bereid zijn om stappen te doen, ten einde Engeland en de andere verbondenen uit den oorlog te helpen. Verdere mededeelingen van de overzijde van den Oceaan worden (met spanning tegemoet gezien. En dr. Schacht heeft in een redevoe ring te New-York gezegd: „Het vraagstuk van de jaarhjksche be talingen zal in korten tijd als een der ernstigste sociale problemen beschouwd warden, omdat de Duitsche arbeider be gint in te zien dat de herstelbetalingen zijn levensstandaard zeer ernstig bena- deeQen. Andere landen moeten Duitsch land een grooter aandeel in den wereld handel afstaan. Leeningen en credieten kunnen het probleem niet oplossen, omdat Duitschland onder alle omstandigheden de vorderingen van zijn particuliere geld schieters zal erkennen, waardoor de vor deringen van particuliere geldschieters minder veilig zullen worden." Zooals men zal weten heeft Engeland de opper-heerschappij over Palestina, hc-t j land, door de Joden uit alle wereldstreken I tot hun oude traditionele woonplaats ge- j maakt. Deze Zionisten zijn door Enge-1 land. hevig teleurgesteld in hun verwach- j tingen. Lord Balfour heeft indertijd j plechtig beloofd, naar al zijn vermogen del bereiking van het doel tot vestiging van! de Joodsche nationale woonplaats in Pa lestina te zullen bevorderen. De verkla ring die de Britsche regeering thans echter over haar politiek in Palestina heeft uitgevaardigd, moet den Joden het vertrouwen in Engeland's woord ontne men. Zij begint met te zeggen dat het „nutteloos" is dat de Joodsche leiders er op aandringen dat zij „haar politiek be treffende de immigratie en den grond" naar de verlangens der „onverzoenlijk- ste groepen onder de Zionisten" zal rich ten. Wat de regeering zich voorstelt te doen, is blijkbaar de aanwijzingen te vol gen van het rapport van Sir John Hope Simpson over de immigratie, landbouw- koHónisatie en ontwikkeling van den land bouw, diat tegelijk cmet haar verklaring verschenen is. Sinmpson's aanbevelingen komen hierop neer, dat het wenschelijk is, de verordening te handhaven waarbij de immigratie van Joden in Palestina „tijdelijk" stil is gezet en terons voort, te gaan met de nieuwste politiek om den aankoop van grond door Joden te beper ken of te bemoeilijken. Het is grievend voor het Zionisme uit deze verklaring te moeten besluiten dat do belangen van onontwikkelde Arabie ren, die vroeger hun'grond grootendeels braak lieten liggen of hem volgens ver ouderde methoden zoo slecht behouwden, diat hij lang niet opbracht, wat by inten sieve cultuur mogelijk zou zijn, den door slag gjeven, tegenover de van hun meeren- deels veel ontwikkelder en beschaafder ras. De Joden zullen met de voortzetting van het groote beschavingswerk, dat zij met hun kolonisatie ondernomen hebben, moeten wachtten tot de Arabieren op hoo- ger peil zijn gekomen. Middelerwijl zal da welvaart van bet land die zich, dank zij de inspanning der Joden, op zoo veel belovende wijze ontwikkelde, niet verder kunnen opbloeien. De Engelsche regeering kondigt ver der in baar verklaring nog aan dat zij den tijd gekomen acht om het land een zekere mate van zelfbestuur te verieenen door de instelling van een Wetgevenden Raad. Deze raad zal bestaan uit een boo- gen commissaris en 22 leden, van wie tien ambtelijke en twaalf niet-ambtelijke bij getrapte verkiezingen zullen worden aan gewezen. Iets nieuws is dat niet. In 1922 is bij koninklijk besluit een Wetgevende Raad van gelijke sterkte en samenstelling in gesteld, maar omdat de Arabieren over bet plan hun veto uitspraken en de ver kiezing .boycotten is er van dé instelling toen niets 'gekomen. Hoe de Zionistische wereld over de nieuwe politiek in Engeland denkt wordt op treffende wijze geïllustreerd door bet besluit van dr. Weizman om af te treden als voorzitter van de Jewish Agenqy en de Zionistische Organisatie. Weizmann beeft, een lange verklaring gepubliceerd, waarin hij zegt, dat de nieuwe politiek der Englsche regeering in strijd is met alle vorige verklaringen en mandaten, hoewel zy, beweert daarmee in overeenstemming te zijn. Weizmann stelt in het licht, dat de regeeringspoli- tiek alleen de belangen van die Joden wil behartigen, die zich reeds in Palestina bevinden, wat een volkomen misverstaan beteekent van de politiek van het joodsdh nationaal tehuis. De joodsche immigratie zou beperkt moeten worden wegens de werkloosheid onder de Arabieren. Gedurende de laatste 12 jaar, zegt Weizmann, heeft hij aan het hoofd der ■zionistische organisatie gestaan en in vol komen harmonie met de Engelsche regee ring gehandeld, daarby steeds naar nau we samenwerking strevend. Niemand zou dat liever wenschen voort te zetten dan hij, maar hy ziet de mogelijkheid daartoe niet, na de kritiek van de Engelsche re geering op het gedane werk. Daarom heeft, hy besloten af te treden en een ver- gadering bijeen te roepen, ten einde de te necnen maatregelen te bespreken. In Noorwegen hadden verkiezingen plaats voor het Storting. Volgens de tot dusverre ontvangen berichten hebben de burgerlijke partijen ongeveer 25 pet. aan stemmen gewonnen, terwijl de arbeiders partijen, een combinatie van communisten en socialisten iets zijn achteruitgegaan. Ofschoon deze resultaten hoofdzakelijk de plattelandsgemeenten betreft en de uit slagen uit de groote steden pas heden bekend zullen wezen, neemt men toch aan dat de burgerlijke partijen een stem menwinst zullen boeken en dat de arbei derspartij de volstrekte meerderheid niet zal kunnen veroveren. FEUILLETON Meer dan 100 dooden en vei?zwaar gewonden. Vlak aan de Neder- landsche grens. In een kort bericht hebben wij Dinsdag nog melding kunnen maken van een myn- rarnp, welke in een schacht van de mijn „Anna" te Eschweiler in Duitschland heeft plaats' gehad. Het bericht sprak van 22 dooden en 30 gewonden. Dit korte be richt, dat ons even vóór het afdrukken van ons blad bereikte, gaf slechts een zeer onvolledigen indruk van de ontzettende ramp, die heeft plaats gehad, een ramp, waarby het aantal dooden, voor zoover thans bekend is, reeds tot 140 is gestegen, terwyi nog vele arbeiders zyn opgesloten aan welker redding wordt gewanhoopt. Wy zullen trachten uit den chaos van berichten, die inmiddels hierover is losge komen, een aaneengeschakeld verhaal van de ramp samen te stellen. De myn is ge legen in het dorpje Alsdorf naby Aken, op slechts weinige kilometers van de Ne- derlandsche grens by Kerkrade. Een mynwerker, behoorende tot de nachtploeg, die ooggetuige was van de ramp, vertelde, dat plotseling een ontzettende knal in het dorp werd gehoord. De uitwerking hier van was verschrikkelijk; een groote steek vlam, begeleid door donkere rookwolken, sloeg uit de aarde. Muursteenen, dakpan- I nen, vensterruiten en stukken balk vlo gen aan alle kanten kletterend op de straten. Uit de huizen stortten de men- jsohen in een geweldige paniek de straat 'op en snelden naar de plaats van de ramp. Daar zag men reeds dadeiyk de eerste ge wonden, mijnwerkers en beambten met Salon Manshanden, Coiffeur-de Dames. Ondulation Indéfrisable Ondulation Marcel I Stokman Bosaestrnat 59. Telefoon 614 bebloede gezichten, die zich onder de puinhoopen van de ingestorte gebouwen bevonden. Het bleek, dat het voorste gedeelte van de myn geheel ingestort was, en dat er zich tweehonderd mijnwerkers in bevon den, waar men door de instorting onmoge lijk by kon komen. De oorzaak van de ramp moet worden toegeschreven aan de ontploffing van een bergplaats van dyna miet, die in de buurt was, en die 50 km. ver gehoord werd. Met koorteachtigen yver snelden van alle kanten reddings brigades toe, die slechts door het graven van een onderaardschen verbindingsgang de opgesloten arbeiders konden bereiken. Men hoopt, dat zy nog tydig komen, maar vreest het ergste voor deze opgesloten ar beiders. De berichten omtrent het aantal hunner spreken elkander tegen. Eenig overzicht van de ramp kon natuurhjk de eerste uren niet worden verkregen; men spreekt van de geheele ochtendploeg van 3 h 400 arbeiders, die was opgesloten. In middels vermelden weer andere berichten, dat het gelukt was de luchtverversching in orde te brengen, zoodat voor verstik- kingsgevaar niet meer behoeft te worden gevreesd. Ook heeft men telefonische ver binding met hen. Ook uit het Nederland- sche gebied zyn hulpcolonnes vertrokken. Latere berichten hebben deze blijde ver wachtingen den bodem ingeslagen. In tegendeel, het schijnt, dat het grootst ïan- tal slachtoffers ondergronds moet worden gezocht, en de cyfera, die met het uur stegen, doen de bange verwachting wet tigen, dat er meer dan 180, misschien wel meer dan 200 dooden te betreuren zullen zyn. Dit maakt deze ramp tot een der grootste, die Europa in de laatste jaren te betreuren had. Een speciale correspondent van het „Handelsblad" schrijft: De verwoesting. Wjj bezochten eerst het afgezette terr rein rondom de mijn. Een beeld van fan tastische verwoesting. Geknakt lag de yzeren reus, de neergestorte schachttoren, op de bouwvallen der kantoren en werk plaatsen. Een groot aantal arbeiders was bezig, het puin op te ruimen. Ook was men doende met apparaten de yzeren constructies door te branden. In spoor wagens werden de in elkander gestorte stukken muur- en yzerwerk weggevoerd. Niettemin lag het emplacement toch nog vol kromgetrokken stukken ijzer, die by de explosie weggeslingerd waren, en vooral vol glasscherven. Ook de verdek van de schacht gelegen gebouwen hadden veel te lijden, zoowel van de centrale als van de waschgelegenheid was geen ruit meer heel. Triest bengelden de tegen het plafond opgetrokken kleeren der niet zich aangemeld hebbende mynwerkers in den wind, die door de hallen woeL Even werd het stil, een doode kwam onder het puin te voorschyn. Eerbiedig legden de roode kruismannen het lyk op de baar en droegen het weg. Dan begon het jachtende werken opnieuw. De spoor- ïyn moest vrij komen, onder de bouwval len konden zeker nog meer slachtoffers liggen. Volgens dezen correspondent zouden de dooden vooral beambten zyn geweest Rnime hulpwerleenlng. Van alle zyden stroomden helpers toe. Vooreerst hulpoolonnes der omliggende nujnen, later versterkt door hulpcolonnes uit het Ruhrgebied, dan de brandweren uit de omgeving, de Schupo's van Akener- !and, Roode Kruisbrigades van allerlei soort,, zelfs van politieke partyen tot Stahlhelin en communisten toe, die hier echter eendrachtig hand aan hand werk ten. Van overheidswege zyn terstond gel den voor de getroffenen beschikbaar ge steld. De burgemeester van Alsdorf nam ener gieke maatregelen ten aanzien van per sonen, die dakloos zyn geworden, of wier huizen geen deuren of ruiten meer heb ben. Overigens zagen wy alom de men sehen bezig met reparaties. Ook van Nederlandsche zyde was hulp geboden. Een Roode Kruis colonne uit Kerkrade was ter plaatse. De burgemees ters van Heerlen en Kerkrade hadden be richten van deelneming ingezonden. De myn, die door de catastrofe vrijwel vernield werd en waarschy'nUjk maanden lang stil zal komen te liggen, werd onge veer tachtig jaar geleden aangelegd. Zy was echter gemoderniseerd en er werkten (THE LURE OF THUNDER ISLAND). Uit het Engelsch door LEO WALMSLEY. 22) „Wel, dokter, ik geloof best, dat u ver bazend knap bent en natuurlijk weet u als dokter meer van zulke dingen af als ons soort menschen. Maar, ziet u, als ik des nachts wakker lig, denk ik wel eens na over dood en leven en> dat soort dingen meerzeker, omdat ik in me tijd van allebei zoo 't een en 't ander gezien heb. Over gezien gesproken.... Ik herinner me nog is op een goeie keer, 't was in Mil- ford Haven ik had een karreweitje voor de Admiralty op te knappen.... eon on- derzeeër die gezonken was Iersche Zee zes vaèra diep lag die, zooals ik zei, in Milford Haven was ik aan 't werk, al leen en Ik was juist op zoek naar een goeie plek om de kabel derom te leggen, toen ik me opeens doodschrok. Van achter een rotsblok komt wat vandaan, iets grauwig' wits.dat op een afstand van, nou laten we zeggen, tien voet, blijft staan en me aankykt.... Ik kon zijn gezicht net zoo goed zien, als dat van u, ofschoon het dood was en begroeid met zeewier, dat door het water als kronkelige voelarmen on en neer I bleem," gaf do dokter ten antwoord, ter- schedels te duiken, begrijpen. Ik zou er bwogen werd. Ik stond als do vrouw van J wijl hy nog iets gemakkelijker ging zit- ook niets voor voelen, tenminste zoolang Loth en ik keek en ik keek - en Ineens tten en de toppen van zjjh vingers tegen ze nog verach waren. Niet dat ik bygtv zeg ik wie 't wasJlm Saunders, een elkander legde, „buitengewoon interes- loovig ben wie is er tegenwoordig nog kameraad van me, die meer dan twaalfsant, buitengewoon interessant. Maar als bjjgcloovig! maar er zyn grenzen, ge- maanden geleden» met de Morning Star, j 't te doen ls om een uitleg van de zeerdecidserdr toen die bij Hartlandl Poiiut op die bankmerkwaardige onderneming, waarover u| Ttoiuma keek me wel wat achterdochtig liep,"naar de diepte gegaan was. En toenhet zooeven gehad hebt, mijn waarde ka- aan, maar dank zij den 'geleerden uitleg ik hem'herkend had of ie 't voeldel kwam pifcedn,.dan zou ik zeggen, dat de gjeest 1 van den dokter of misschien was 't ook ie langzaam op me af tot, laten we zeggen, van uw vriend waarschijnlijk van het j de whisky, was zijn humeur zoo zonnig, vijf voet en toen bleef ie staan en stak z'n 1 oogenblik van zyn dood af zich reeds in dat hij geen sarcasme bij een van zijn hand uit, een blauw-witte hand aan een j uw nabijheid bevonden heeft. Dat hy medeschepselen veronderstel de. arm zoo stijf en mager als een stok enzich van alle demonstratie van zyn aan- klap, ging z'n mond open, wezigheid onthouden heeft, zal wel in een „Ga terug, .Take, ga terug...." voelde 1 verlangen om uw gevoelens te sparen z'n ik, dat ie zee. En toen leek het of zlin kaak j oorzaak vinden. Maar toen er van gevaar van zijn gezicht afviel en toen dreef hy j 9prakc was, toen heeft hij niet langer naar zijn rots teruf en verdween. Ze dach- geaarzeld, maar heeft hy zich op drama- J ten allemaal dat ik gek was, toen ik boven j tische wijze gemanifesteerd, zeker als hSj j woon behoorlijk kerkhof komen, dan zooi kwam en vertelde wat me overkomen was was, dat d a t u w aandacht zou trekken. 15^ niet weten wat voor moeiiykheden de ,Rijk eens aan, dokter, meestal vond ik alle spookgeschiedenissen lariekoek, maar in dit geval ken ik daar niet mee af. Wat ik met me ei ge oogen gezien heb..1 Maar als u me de verzekering geeft, dat deze hoofden niet van een ge- t Is zeker by dien eenen keer gebleven?" wet ons in den weg zou kenne leggen, TLmims knikte. en als ze werkelijk al tienduizend jaar „Natuurlijk," ging de doktor met een dood benne, dan motte haarlui geesten ondoorgrondelijk gezicht voort. „Dat is j der ook allang genog van hebben. Alleen volkomen in overeenstemming met wat begrijp ik niet, waarom u het niet dado- doskundigen' denaangaande over occulte Hjk, by het begin, verteld heb." ze boven die onderzeeër 'hun anker lieten j manfestaties geboekstaafd hebben. Vol- De dokter boog zich wat voorover en vallen...." kannen in overeenstemming. Nadat hyverbelde hem alles over de combinatie Hy pauseerde <mi op adem te komen, zyn plicht gedaan had - was de geest Dusi Khan. En toen dat gedaan was, veegde itij met van uw vriend vrij om zyn bestemming „Verdorie 1" mopperde Timing, een en den rug van zyn hand het zweet van zijn te volgen." Tk zat te gnuiven... Die al verontwaardiging. „Als ik dat maar UC1JUJV011 voorhoofd, klopte de druppels van zijn laatste paar zinnen waren van Annie Be- geweten had. Dezelfde vent, waarmee ik been-eiland verheft, in zicht. Dat was een - p li.. n^l ,3T.n VinV 1-1 nfonrl r7.1t. en toen» ik niet meer wou, wier ik de laan uitgestuurd wegens in—subordinatie.. maar me opvolger wier dood opgehaald en geen week later verdronk de heele beman ning van een boot door een windhoos, dio op kwam zetten op 't zelfde oogenblik, dat gore, bruine nek omgedraaid." Dit was het einde van de scrupules van onzen kapitein-duiker. Voor maj was zijn houding een geruststelling. Want van het oogenblik af, waarop ik hein en Dusi Khan op het dek van do tweede klasse in druk gesprek gewikkeld had gezien, had ik gedacht dat hy dubbel spel spoedde. Nu liet alles zich veel gemakkelyker aanzien. Met een goeden betrouwbaren duiker konden we de kist met schedels binnen een week gelicht en veilig opgeborgen hebben- Tenminste als de omstandighe den meewerkten. Het weer hield zich goed den tijd van het jaar in aanmerking ge nomen. En zelfs als 't omsloeg de re gentijd was al begonnen, dus elk oogen blik konden we verandering verwachten dan zou het nadeel van telkens een nat pak halen het af moeten leggen tegen het voordeed van zooveel goed drinkwater, als we zelf wilden. En dat was een van de problemen geweest. De voorspelling van onzen schipper kwam uit. Tegen den middag van den Volgenden dag begonnen we het doel van onze reis#te naderen. Toen kregen we, als luchtspiegeling den beboschten top van Lighthouse Hill, den heuvel, die zich zooals op de kaart te zien is, op den zui- delyken gewrichtsknobbel van ons dy- den. godganschen dag heb ritten kletsen00genbük van geweldige opwinding. Zelfs en drinken. Of tie me wat gevraagd het! i öen pragmatiek iemand zou door het Hy; hoeft niks anders gedaan. Van dcnjzjen van ^ien heuveltop, begroeid met vroegen morgen tot den laten avond deie-ie gjanke, wuivende palmen, uit zyn gewone ?Ta, buitengewoon," stemde ik toe, ter-1 niks anders. Ik kon me neus nietj>uiten doen gebracht zyn en de aokter was niet (Wordt vervoigd> vingers af en ging voort: „En nou zou ik j sant geweest of myn hoofd er af 1 graag willen weten, meneer, nou ik tooh j „Een interessante onderneming.bui- toevallig met iemand, die zoo geleerd Lstenigewoon interessant. Vind je niet, Clo- als u, op een' boot ben, hoe 't komt, dat i veland?" de geest van een man, die verdronken ia, „Ja, bi_ in plaats van te blijven, waar ie hoort, wijl ik met moeite een gegrinnik ver-1 me hut steken of 't was: kip ik heb je. bepaald phlegmatiek. zoo nu en dan beneden rondzwemt.beet. „En nu kan ik ook die aversie van Heel jammer, dattu 't me niet eerder ver- j „Een buitengewoon interessant pro- kapitein Timms, zijn onwil om naar dio teld heb! Wat had ik *m graag z'n ima-1

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1930 | | pagina 1