HELDERSCHE COURANT
yehkadak nu [iet
NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS,
TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
Buitenlandsch overzicht.
IS ALTIJD GOEDKOOPER
OOK VOOR DAMES-CONFECTIE
De begrafenis van de slachtoffers
van Alsdorf.
Nieuwe mijnramp in het Saar-Bekken.
DE JACHT OP
DE VEERTIG SCHEDELS
LEIDT GIJ UTTCNDLFYEN?
FOSTER'SM/tóGPILLËN
No. 6877 EERSTE BLAD.
DINSDAG 28 OCTOBER 1930
58ste JAARGANG
Abonnement per 3 maanden bij vooruitbetaling: Heldersche Courant
f 1.50; voor Koegras, Anna Paulowna, Breezand en Wieringen f 1.65;
binnenland f 2.—, Ned. O. en W. Indië p. zeepost f 2.10, id. p. mail en
overige landen f3.20. Zondagsblad resp. f 0.50, f0.70, f 0.70, f 1.
Modeblad resp. f 0.95» f L25, f 1.25, f x.35. Losse nos. 4 ct.; fr p p 6 ct.
Vezaohiiut Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
Redacteur: P. C. DE BOER.
Uitgave N.V. Drukkerij v/h G. DE BOER JR.
Bureau: Koningstraat 29 Telefoon: 60 en 4x2
Poet-Girorekening No. 16066.
ADVERTENTIE N«
20 et. p. rovel (g&ljard). Ingea. meded. (kolombreedte als redactton.
tekst) dubbele prijs. Kieine advert. (gevraagd, te koop, te buur)v. 1 t/m 8
regois 40 ct., elke regel meer 10 ct. bij vooruitbetaling (adres: Bureau
v. d. blad en met br. onder no. 10 ct. p. adv. extra). Bewijsno. 4 ct.
Broeder Jonathan in de put. - De geslaagde revolutie
in Brazilië. - Engeland en het Zionisme.
Broeder Jonathan de lezer kent hem
toch, met zijn hoogen hoed en sterren en
atrepen: om het in begrijpelijker taal te
zeggen: de Amerikaansche regeering
zit in den put 't Is ook geen kleinigheid,
je zou er kiespijn van krijgen of minstens
pijn in ie buik. Wat is er dan gebeurd?
vraagt de lezer verbaasd. En wij herin
neren er aan, dat er de laatste veertien
dagen In Brazilië revolutie gespeeld is.
Dit is nu op zichzelf niet zoo buitenge
woon, maar de Amerikaansche regeering
had gedaan of de Braziliaansche revolu
tionairen lucht waren en had onomwon
den haar sympathieën voor de regeering
uitgesproken. En dit niet alleen, maar zij
had zelfs den verkoop van wapenen en
munitie aan de revolutionairen verboden,
kortom, ai het mogelijke gedaan de Bra
ziliaansche regeering tenminste wat
toen nog regeering was van dienst te
zijn. Nog maar twee dagen geleden had
zij de revolutionairen als een troep ban
dieten behandeld. En laat me nou poffer-
dikkie die revolutionairen winnen in
plaats van de regeeringstroepen! Wat 'n
figuur, wat 'n figuur voor Broeder
Jonathan, nietwaar?
En bovendien: stel eens, dat ze verhaal
komen halen! Wat 'n toestand! „Hoogst
pijnlijk" zeggen de telegrammen. En ver
der heet het: „Men vreest, dat de nieuwe
regeering te Rio de Janeira, wanneer, zij,
zooals velen thans waarschijnlijk blijkt,
aan het bewind blijft, een vrij koele hou
ding tegenover Washington zal aan
nemen, waardoor ongetwijfeld de han
delsbetrekkingen tusschen de Vereenig-
de Staten en Brazilië slechter zullen wor
den". Nou, eerlijk gezegd vreezen wij het
ook.
Er komen nu natuurlijk wederom een
groote massa telegrammen. De onlusten
zijn snel geëindigd; de politie houdt de
strategische punten bezet van de hoofd
stad, de menigte op straat is vrij onver
schillig. Hoewel aanvankelijk gezegd
werd, dat president Luiz was afgetreden,
verluidt thans dat hij zich nog in het re-
geeringspalels bevindt en weigert het
decreet van zijn aftreden te onderteeke-
nen. Zijn afzetting is evenwel een feit.
Ook is Washington bang voor de be
taling der schulden en andere verplich
tingen door het oude, thans verdrongen,
bewind, in het buitenland gemaakt. Een
Amerikaansche kruiser blijft in de buurt
ter bescherming van Amerikaansche be
langen. Tegelijk hiermede komt een ver
klaring van de nieuwe regeering, dat het
alle schulden zal erkennen.
De staatsgreep waarbij de nieuwe re
geering aan het bewind kwam, geschied
de nagenoeg zonder slag of stoot. Er
broeide reeds verzet tegen de regeering
onder de militaire bezetting der hoofd-
de een der generaals verdere gehoor
zaamheid aan de regeering. Hij stelde zich
stad, en een paar dagen geleden weiger-
met de andere militaire aanvoerders in
verbinding en binnen enkele uren waren
de heeren het met elkander eens en werd
besloten de regeering te verdrijven en
president Washington Luiz wiens
ambtstermijn op 16 November afliep en
die dan zou worden vervangen door den
heer Prestes tot aftreden te nopen.
Toen president Luiz zag dat leger en
vloot zich tegen hem en zijn regeering
hadden verklaard, koos hy de wijste par
tij en onderwierp hij zich aan het onver
mijdelijke. Generaal Bareto nam het ge-I
zag in handen en vormde een nieuwe re-1
geering, die zal trachten den vrede in het
land te herstellen. Het beste is, dat wij
maar weer wat definitiever berichten af-
wachten en den lezer de verwarrende
massa van elkander tegensprekende tele-
grammen besparen.
Intusscben komt bericht, dat een
Duitsch schip te Rio de Janeiro is be
schoten, n.1. de „Baden", van de Ham-
burg-Amerikalijn. Het was met toestem
ming der nieuwe regeering vertrokken
uit de haven te Rio de Janeiro, maar
door een misverstand heeft een der forten
een waarschuwingsschot op het schip ge
lost, dat slechts bedoeld was het te nopeiï
terug te keeren, doch dat zoo ongelukkig
uitviel, dat een deel van het tweede klasse
dek werd geraakt en 20 personen, de
meesten Spanjaarden, gedood, en 35 ge
wond werden. De Baden is onmiddellijk
teruggekeerd, en een onderzoek wordt in
gesteld. Reeds heeft de Braziliaansche
minister van marine zijn leedwezen over
het gebeurde betuigd.
Inzake Palestina hebben de Vereenigde
Staten verklaard neutraal te zullen blij
ven ten opzichte van Engeland's politiek
tegen de Zionisten. Het gerucht deed de
ronde, dat de Amerikaansche Zionisten
namelijk reeds officieus een beroep op de
regeering te Washington zouden hebben
gedaan om te protesteeren, maar de
Zionistische leiders zelf ontkennen dit.
Wel zullen er grootsche betoogingen
plaats hebben. In Engeland zelf is behal
ve van de zijde der conservatieven en
liberalen, nu ook oppositie tegen de re-
geeringspolitlek inzake Palestina geko
men van Labourleden. Het Labour-lager-
huislid Kenworthy namelijk deelt twee
resoluties mede, die zijn aangenomen op
het iaarlijksche congres van de Labour-
party van den 9den dezer, waarvan, vol
gens hem, de geest geheel in strijd is
met de nieuwe regeeringspolitiek. Ook
nog andere stemmen hebben er zich tegen
verzet.
van de torpedoboot „Chacal" werd een
matroos door een zware golf over boord
gespoeld; een andere torpedoboot kreeg
zware averij. Een boot van den hydrogra-
fischen dienst verkeert in nood nabij
Ajaccio (Coreica); een sleepboot is uitge
varen om assistentie te bieden.
Te Marseille Is een nieuwe betonnen
fabrieksschoorsteen van 45 meter hoogte
door den storm omvergeblazen. De brok
stukken vielen op enkele werkplaatsen,
waardoor drie arbeiders gedood en ver
scheiden gewond werden.
Ta Montpellier hebben hevige regens
overstroomingen teweeggebracht, waar-«steeds hoopte levend te zullen vinden,
door een reeks huizen is ingestort. Ge
lukkig tsaren de bewoners tijdig gewaar
schuwd, zoodat geen persoonlijke onge
vallen te betreuren zijn.
Tusschen de 70 en 80 dooden.
Nauwelijks waren, Zaterdagmorgen, de ™aar éfn van ,de opgeslotenen het Üag-
STORM IN ZUID-FRANKRIJK.
Een hevige storm woedt aan de Fran-
sche Middell&ndsche Zeekust. Aan boord
slachtoffers van de ramp te Alsdorf ter
aarde besteld, of er komt bericht van een
nieuwe mijnramp in Duitschland, waarbij
weder een groot aantal dooden te betreu
ren zijn.
Op de in de nabijheid van Sulzbach ge
legen schacht Maybach is op het eind van
den middag een explosie van mijngas
voorgekomen. Een groot aantal arbeiders,
waarschijnlijk tegen de honderd zijn in
gesloten.
Later werd gemeld, dat de schacht in
brand stond.
Er zijn tot nu toe 23 dooden en 25 ge
wonden geborgen. Van de dooden vertoo-
nen degenen die ihet eerst gevonden zijn,
afschuwelijke verwondingen door steek
vlammen. Zij zijn vrijwel onherkenbaar
verbrand. De later gevonden slachtoffers
zijn alle aan gasvergiftiging bezweken.
Mijnbeambten, die in de mijn een onder
zoek hebben ingesteld, deelen mede, dat
er nog steeds dooden gevonden worden.
Het reddingswerk kan slechts zeer lang
zaam geschieden, daar er nog steeds gas
in de mijn is en de verongelukten door
een ver weg gelegen schacht bovenge
bracht moeten wonden. Men vreest, dat
het getal van 90 dooden, nog overschre
den zal wórden.
Aan de ingangen van de mijn verdrin-
gén zich duizenden nabestaanden van de
bedolven mijnwerkers. Slechts met moeite
kunnen de brandweerlieden, reddings
manschappen en mijnbeambten het ge
drang meester blijven. I11 de groote zaal
van het mijngebouw, waar de journalisten
vertoeven en waar af en toe een korte
mededeeling over den toestand wordt ge
daan, heeft men alles gereed gemaakt om
de dooden neer te leggen.
De omvang van het ongeluk is In de
verste verte nog niet te overzien. Mijn
werkers, die de situatie op de plaats van
het ongeluk kennen, betwijfelen of ook
licht zal weerzien.
Volgens de betrokken afdeeling 9
wordt vermoed, dat het ongeluk te wijten
is aan een ontploffing van een benzol-lo
comotief in een dwarsgang der vierde
verdieping. Dit zou een mjjngasontplof-
fing tengevolge gehad hebben.
Naar verluidt, waren er In totaal 778
mijnwerkers afgedaald in de mijn May
bach en van hen hebben er 687 veilig de
oppervlakte bereikt, zoodat er nog 91 in
gesloten waren.
Een groot deel van de arbeiders, die de
schacht verlaten hebben, heeft zich vrij
willig opgegeven om aan het reddings
werk deel te pemen. Het opruimingswerk
is in vollen gang. De ramp heeft, zooals
begrijpelijk is, te Friedrichsthal groote
verslagenheid veroorzaakt.
De rouwplechtigheid tan de
slachtoffer» van Alsdorf.
Nauwelijks was de rouwplechtigheid te
Alsdorf beëindigd, of het bericht van de
nieuwe ontploffing weerklonk. Het was te
ontzettend om te gelooven, maar het was
nochtans de droeve waarheid.
Ziehier het relaas van het tragische ge
beuren, dat op de vele omstanders zoo'n
onvergetelijken indruk heeft gemaakt.
Na een korte rede van den vertegen
woordiger van de Eschweller Bergwerk
Verein, waarin hij beloofde, dat de maat
schappij de nagelaten betrekkingen van
de slachtoffers zooveel mogelijk zal steu
nen, nam dr. Stegerwald, minister van ar
beid, het woord voor een korte lijkrede,
waarin hij o.a. verklaarde, dat de rijks-
president en de rijksregeering hem heb
ben opgedragen de dierbare dooden op
hun laatsten weg te begeleiden.
Opnieuw zoo ging spr. voort is de
Dultsche mijnbouw door een uitbars ing
van die onverbiddelijke natuurkrac ten
bezocht, die de mensch niettegensta; ade
alle pogingen nog steeds niet meester kan
worden. De mijnramp, wier slachto fers
wij in deze rouwplechtigheid eeren, heeft
zoowel de arbeiders onder den grond, als
de bureauambtenaren, arbeiders en ar
beidsters boven den grond getroffen.
Niettegenstaande de offervaardigheid en
doodsverachting van de trouwe redders
konden helaas zoo velen, die men nog
niet meer gered worden. Een ontzaglijke
rouw is in geheel Duitschland, en met ons
volk treuren bijna alle volkeren ter
wereld over de helden van den arbeid
voor wier lijkkisten wij thans verslagen
staan. De regeering van Frankrijk en
Zuid-Slavië hebben bijzondere vertegen
woordigers naar deze plechtigheid afge
vaardigd. Namens de rijksregeering dank
ik, vervolgde de minister, voor de daar
door tot uitdrukking gebrachte deel
neming.
Ons hartelijk en oprecht medelijden
geldt vooral de nagelaten betrekkingen
der slachtoffers en de gekwetsten.
Wat ook maar gedaan kan worden om
hen voor nood te bewaren, zal geschie
den. De hulp zal niet tot de wettelijk
voorgeschreven steun beperkt worden,
doch daarenboven zal bijzondere hulp
worden verleend.
De minister wendt zich tenslotte tot de
dooden, die in het bewustzijn van het lot,
dat hun dagelijks kon treffen en in hun
harden arbeid zijn gestorven, in trouwe
plichtsvervulling, in dienst van het Duit-
sche volk. Met de krans die ik in opdracht
van den rijkspresident en de rijksregee
ring hier neerleg eert het geheele Duit-
sche volk in dankbar© nagedachtenis uw
werk en uw sterven.
Na dr. Stegerwald sprak dr. Schreibert
die namens de Pruisische regeering war
me deelneming met de ramp betuigde.
Aandoenlijke afscheidswoorden spraken
de Katholieke, Evangelische en Jood&che
geestelijken, nadat een vertegenwoordi
ger van den personeelsraad namens de
dooden op betere beschermingsmaatrege
len had aangedrongen.
Een vertegenwoordiger van de vakver-
eeniging van christelijke mijnwerker»
sprak tevens uit naam van alle christe
lijke vakvereenigingen. Hij betoogde, dat
slechts door een internationale overeen
komst de strijd tégen dergelijke rampen,
tegen het overhaaste tempo van de tech
nische ontwikkeling en het overhaast»
werktempo kan worden aangebonden.
Aan het slot van de plechtigheid sprak
een Nederlandsche afgevaardigde de
deelneming van het Nederlandsche
Roode Kruis en van het Nederlandsche
volk uit.
Onder orgelspel werden de 262 kisten
uit het gebouw gedragen. Langs de we-
FEUILLETON
(THE LURB OF THUOTEB ISLAND).
Uit het Engeltóh
door
LBO WAüMSBEff.
25)
Van Noord tot Zuid was het gedeelte
♦.usschen de gewrichts-knobbels één on
doordringbaar taxus-bosch. Alleen hier
en daar langs de Oost-kust en langs het
moeras, dat de westelijke lagune be
grensde zag ik groepen apenbrood-boo-
men. Met hun bekroning van sierlijk
wuivende palmen, zagen Ludi Hill, Fish
Island en Curlem Island er heel wat
vredelievender uit. Maar het geheel bood
een prachtigen aanblik. De ondergaande
zon in .-ossen gloed half weggedoken ach
ter stormachtige wolken, de zee ten Wes
ten van de riffen en de lagune één schitte
ring van gouden licht, de dunne groene
eiland-streep en in het Oosten de rustig-
deinende, indigo-kleurige zee en daar
boven de snel donkerende strakke lucht.
En als muziek het onophoudelijk don
deren van de branding op de riffen. „Een
toepasselijke naam Thunder-Island!" over
peinsde ik, onder het dalen naar het
strand.
„Be»ed*m" vo*d ik allee» do» dokter,
die op een van de kisten whisky gelaten
zat te wachten tot ik terugkwam.
Ik ging naast hem zitten en vertelde
hem, dat ik een geschikte plaats voor ons
kamp gevonden had.
„uitstekend", zei hij goedkeurend.
Maur toen ik wilde opstaan, hield hy me
terug. „Even geduld, Clevelandde ka
pitein kan elk oogenblik terugkomen. Hy
is naar de dhowAls hun bygeloo-
vigheid een woordje mee gaat praten,
moet je die Afrikaners niet verder ver
trouwen dan je ze ziet. Daarom heb ik
Timms teruggestuurd om het roer los te
maken en mee te nemen. Dan kunnen ze
tenminste niets met de boot beginnen.
Morgen krygen ze hun roer terug, maar
dan nemen we hun zeil als onderpand
voor hun goed gedrag".
En warempel, een tien minuten later
zag ik Timms terugkomen. Het bewuste
roer lag over 'den achtersteven, dwars
over de boot heen. Ik liep hem tegemoet
en hielp hem de boot op het strand zetten.
„De drommel mag weten wat dien nik
kers mankeert", mopperde de kapitein.
„Op het oogenblik Ujkt het wel of by het
heele zoodje een van de vyf op den loop
is. 't Begon al toen ik aan boord kwam.
De schipper was 't met me eens over het
roer. Hy en ik hebben wat je noemt er
een discussie over gehad. Wattie zei, ver
stond ik natuurlek niet, maar het hoorde
an als vloeken, echte vloeken. En toen ge
zeur gehad met 't roer uitlichten, 't Wou
eerst niet. 'n Dorst dat ik heb!"... Dan
opeens wantrouwend: „Waarom is de
ouwe op de whisky gaan zitten? Hoeft
waratje niet bang te zijn dattie weg
loopt
En hebt gij last met uw spijsvertering 7
Gebruik dan Foster'a Maagpillen.
bet ideale laxeermiddel, hetweJJc des
stoelgang volkomen regelt.
Alom v«r- f» "f*
fl.rnn
zichtig kon zyn, want dat je nooit kon mistischer dan het zonder port het geval
weten, wat je met iets als whisky te wadi- geweest zou zyn.
ten stond en troostte hem daarna met hem
een extra „oorlam" in het vooruitzicht te
stellen als het kamp maar eerst opgesla
gen was. En dus togen we aan 't werk.
Eerst trokken we onze roeiboot zoo ver
bleef lk naar hem liggen luisteren,
maar toen werd het me te bar en dus
stond ik op, verhuisde met myn bed naar
den kant, vaar de wind vandaan kwam
en ging weer liggen. Maar ik had me de
moeite van het verhuizon kunnen bespa
ren; of hy in die paar oogenblikken har
der was gaan snorken, weet ik niet, maar
te loevert was het al even erg als te lij.
't Was een afschuweiyk geluid. Het irri
teerde me zoo, dat ik, na een poos, op
sprong, myn schoenen aantrok en zon
der te denken by wat ik deed, gedreven
door een behoefte om te ontsnappen aan
dat voortdurende zagende gesnork, tas
tend langs den rotswand het pad naar
het strand afliep.
Of het door de combinatie champagne-
port kwam of door het feit, dat ik dood-
Timras beweerde dat hU de pomp
„best" in de kleine boot een solied-ge-
bouwde schuit, dokter, die kan best een
stootje hebbenl opzetten kon en dat
hij dan alleen twee man voor het mee-
mogeiyk het strand op, haalden de riemenmanoeuvreeren en my voor het bedienen
eraf en begroeven ze een eind verder, j van het apparaat noodig had. En hy en
Daarna hielpen we den dokter by het be- ik beweerden dat de dhow, gezien het
klimmen van het pad naar het plateau en feit dat ze denzelfden koers gevolgd had
gingen, toen we hem in een veilig hoekje als wij, toen ze jaren geleden op de rif-
gelnstalleerd hadden, terug om onze eer- j fen geloopen was, ergens by de zuide-
ste vracht bagage te halen, 't Werk viel Hjke vaargeul moest liggen, in dat ge
niet mee; na de derde of vierde reis ver- j deelte van de zee ten westen en noor-
wenschten we hartgrondig do nikkers, den van Long Reef, waar het water, vol-
die in de dhow zaten te bibberen van gens de aanwyzingen, maar vier A vyf
angst, terwyi wy ons in 't zweet werkten, vaam diep was. En, redeneerden wy op-
't Was donker, voordat de dingen, die gewekt verder, met de huidige N.-Ooste-
wo 't allereerst noodig hadden, naar lyke windrichting zouden we weinig last moe was en me daardoor in een soort
boven gedragen waren, voordat de tenten hebben van de branding en al stond het van doezeligen toestand bevond, weet ik
stonden, voordat ons kampvuur behoor- regenseizoen voor de deur, voor werke- niet, maar na een poos kwam ik tot de
lijk begon te branden. Daarna promo- Ujk slecht weer behoefden we niet bang ontdekking dat ik in den achtersteven
veerde Timms zich zelf tot kok en begon te zyn. Alles wees op een spoedig, èn een van onze boot lagunewaarts zat te turen
ik, nadat ik het veldbed van den dokter voorspoedig einde van onze ondeme- naar de voor anker liggende dhow, een
opgezet had en hem, met een schertsend ming, en dus dronken we welgemoed donkere vlek in het onwerkeiyke sche-
woord, verzocht had op zyn zetel plaats te onze glazen leeg en maakten ons gereed, merliclit boven het gladde watervlak. De
nemen, op het myne de „tafel" te dekken, om te gaan slapen. i bemanning was aan het zingen, het een
Het „diner" was een suoces. En geen Onder het praten door had Timms of andere barbaarsche lied wnar-
wonder, alle ingrediënten waren van een onze bedden, dat van my en hem, op kor- schyniyk om de geesten te bezweren. De
puike qualiteit, dank zy den goeden zor- ten afstand van de groote tent opgezet, sloeg myn armen om mys knieën en
gen van den dokter. Zelfs de champagne op een plek waar we de meeste kans had- luisterde met gesloten ooger toe. En on-
ontbrak niet wat had Timms gevloekt den, dat de koele zeewind ons voor de dertusschen overpeinsde ik suffig, wat
toen hy de kist met het opschrift „Foto- zwermen muskieten, die sinds zons- ik zou doen: uit de boot klimmen en op
grafische benoodigdheden" naar boven ondergang waren komen opzetten,- zou het strand in het zand gaan liggen sla-
had moeten dragen! en na afloop gin- vrijwaren. Hjj, Timms, lag nauweiyks of pen of teruggaan naar het kamp en me
gen we ons te buiten aan een glas port. hy sliep en na een halve minuut begon ongevoelig maken voor de muziek van
Vooral dit laatste deed onze stemming hy te snorken, eerst zachtjes maar al- Timms door myn ooren vol te stoppen
een flink eind boven het gewone niveau lengs sterker en sterker, tot het regel- met watten.
stygen en daardoor was de toon van ons matige zagen het doffe donderen van de j
Ik gaf te» antwoord dat je niet t» voos- plannen-bespreken erna mia|ohien opti- branding overstemde. Een kwartier lang
(Wordt vervolgd).
