T
Vierde Blad
BUITENLAND.
OOST-INDIË.
BINNENLAND.
WAAROM klaagt U Iedere week over Uw gele wasoh 7
De Stoomwasscherlj „Insulinde" Rijksweg 11
Actie tegen het P.E.N. bedrijf.
VAN ZATERDAG 13 DECEMBER 1930
Lord Cecil over de Ontwapenings
conferentie.
Op een bijeenkomst van de Volkenbonds-
vereeniging (afd Londen), heeft lord
Ceeil vrij veel critiek moeten hooren over
den weinigen voortgang, die te Genève
gemaakt wordt. Lord Cecil antwoordde,
dat het onmogolijk gebleken was in het
tegenwoordige stadium van wereldpolitiek
van de volken ontwapening op eenigszins
belangrijke schaal te krijgen, zoodat de
Conferentie van hier uit al niet anders
kon dan te trachten uitbreiding tegen te
gaan en beperking na te streven. Een
zeer werkzaam middel daartoe was het
omlaag drukken van de kosten van onder
houd der legermachten en hierin had de
Conferentie eenig succes te boeken gehad.
In het tweede deel van zijn rede be
toogde lord Cecil, dat een gewapende
macht, die uitsluitend voor verdediging,
gebruikt zou worden, geen noodzakelijke
bedreiging van den vrede behoefde te
vormen. Spr. betreurde, dat de kwestie
der ontwapening eer achter- dan vooruit
gegaan was.
Een opstand in Spanje.
Havas meldt uit de Spaansche grens
plaats Hendaye, dat volgens te Madrid
ontvangen berichten te Jaca (in het Noor
den van Spanje) een opstandige bewe
ging zou uitgebroken zijn. De verbinding
van Madrid met Jaca zou verbroken zijn.
Naar verluidt is de ministerraad bijeen
gekomen.
Bevestiging van de geruchten.
Naar Havas uit Madrid meldt, beeft de
Spaansche minister van financiën in den
ministerraad verklaard, dat het garnizoen
te Jaca in opstand is gekomen. De regee
ring heeft troepen uitgezonden. Het gaat
om een beweging, die geen bepaald pro
gram heeft. In de provincie zou rust
heersohen.
DE VERMISSING VAN DEN HEER
BOSSCHAARDT OP DEN
MARAPL
Het onderzoek naar den bij een tocht
naar den Merapi verdienen heer Bos-
schaardt is zonder resultaat gebleven.
Men veronderstelt dat de dokter en de
koeli tijdens de explosie zich op den kra
terrand bevonden of zeer onvoorzichtig de
zuidzijde van den krater zijn afgedaald.
Den Zaterdagnacht hebben beiden in een
Inlandsche woning doorgebracht. Opmer
kelijk wordt geacht, dat zij voor hun ver
trek den aanwezigen de hand geschud
hebben. De nasporingen worden voortge
zet. Het mistig© weer is hiervoor zeer on
gunstig.
De koelie, die den heer B. ver
gezelde, gevonden. De heer B.
voor de explosie gevlucht De
hoop op terugvinding herleefd.
Padang. Woensdagmiddag heeft de be
volking aan den kant op den weg. een
koelie gevonden, die den heer Bos-
schaardt bij. zijn tocht naar de Merapi
vergezelde. Hij vertelde, dat ae heer B.
zich met hem op den rand van den kra
ter bevond, toen de uitbarsting plaats
greep. Dr. B. vluchtte in panisohen schrik
naar de Fort de Kock-zajde van den kra
ter. De heer B. liep voorop; hij holde een
ravijn in; de koelie liep achter hean en
riep tevergeefs; hij zag den dokter in
een tweede rij van glijden. Na <m© dagen
is de koelie uit het ravijn geklommen. Hij
was zeer uitgeput. Het Bestuur heeft mi
litairen, veldpolitie en bevolking gemo
biliseerd. Het onderzoek wordt voortgezet
in verband imet de aanwijzingen van den
koelie. De hoop op redding v.an den heer
Bossch aardt is herleefd.
DE VERHOOGDE WERKING VAN
DEN MERAPI OP MIDDEN-JAVA.
Semarang. De erupties van den Merapi
waren Maandagavond heviger, doch zon
der gevaar. De lavastroomen zijn gena
derd tot 2 K.M. van den waarnemingspost
Maron.
SAMENWERKING A.V.R.O.-V.AJÏ.A.
Op den concert-avond, die Woensdag
avond te Boskoop is gehouden onder
auspiciën van het A.VÜ.O.-actie-comité
en waaraan medewerking is verleend
door het A.V.R.O.-octet onder leiding van
Louis Schmidt en de solisten Hélène Oals,
Boris Lensky en Egbert Veen, heeft de
heer W. Vogt verklaard, dat geen samen
werking tusschen V.AJtfc.A. en A.V.R.O.
mogelijk Is op de bult van het zendtijd-
beelutt van IK Mei jl
Van samenwerking zal slechts sprake
kunnen zjjn, wanneer de A.V.R.O. in de
gelegenheid wordt gesteld de geheele
week op een eigen zender te kunnen uit
zenden.
PLATTELANDER8BOND.
Een motie.
Donderdag heeft de Plattelandersbond
te Utrecht zijn algemeen© vergadering
gehouden.
Behalve huishoudelijke aangelegen
heden werden ook de crisis in den land
bouw en de maatregelen tot leniging van
de crisis in bespreking gebracht.
Na langdurige discussies werd met al-
gemeene stemmen de volgende motie aan
genomen:
„De Plattelandersbond, in algemeene
vergadering te Utrecht bijeen;
overwegende, dat momenteel de Neder-
landsche landbouw in een noodtoestand
verkeert en dat vele landbouwers met
den ondergang bedreigd worden;
dringen bij Uwre Excellentie aan op
spoedige hulp aan den landbouw door loo-
nende productieprijzen te verzekeren voor
landbouwproducten, tarwe, aardappelen,
suikerbieten, zuivel- en tuinbouwproduc
ten, en den landbouw in het algemeen van
de lasten, voortspruitende uit de sociale
verzekering te ontheffen.
STEUN VOOR DE AARDAPPELMEEL-
INDUSTRIE IN DE VEENKOLONIËN.
Een credlet van ten hoogste
4.500.000 tegen 2 procent rente.
Aanstelling van een regeerings-
commissaris.
Ingediend is een wetsontwerp tot ver
hooging van het Hoofdstuk V der Rijks-
begrooting voor 1930 met een post „ren
tedragend crediet ten behoeve van de
aaardappelmeelindustrie in de veenkolo
niën" ad 4.500.000.
Blijkens de Mem. v. ToeL heeft de re
geering van de commissie, ingesteld in
verband met de heerschende crisis in de
akkerbouwbedrijven, het advies ontvan
gen, om ter tegemoetkoming in den bij
zonderen toestand van het veenkoloniale
aardappelmeelbedrijf en de daarbij be
trokken landbouwers een renteloos cre
diet van 6.000.000 te verstrekken aan
het „Aardappelmeel-Verkoop-Bureau" (A.
V.B.).
Naar aanleiding van dit advies heeft
de regeering de nadere financieel-techni-
sche uitwerking in handen gelegd van een
commissie, bestaande uit de heeren G.
Bruins, A. van Doorninck en D. G. W.
Spitzen, welker rapport als bijlage bij het
ontwerp is gevoegd.
Rentevoet 2 procent
De regeering had reeds tevoren de be
slissing genomen, om financieel© hulp te
verleenen op den voet van een rentedra
gend voorschot. Den rentevoet meent de
regeering in dit geval te moeten bepalen
op dien, welke in den laatsten tijd gemid
deld als voor de vlottende schuld geldenr
de kan worden aangenomen, n.1. twee pro
cent.
DE VEERDIENST ENKHUIZEN—
STAVOREN.
Een protestWJeenkomst te
Enkhuizen.
In het stadhuis te Enkhuizen is gister
middag een zeer druk bezochte verga
dering gehouden, ter bespreking van de
plannen om actie te voeren tegen de op
heffing van den veerdienst Enkhuizen—
Stavoren in verband met de nieuwe spoor
verbinding met Friesland over den af
sluitdijk O a. waren aanwezig de heeren
D. Kooiman en J. Bruch, leden van Gedep.
Staten van Noordholland, de heeren Com
mandeur, Dekker en Gravestein, leden
van Provinciale Staten van Noordholland,
vertegenwoordigers van ongeveer dertig
Noordhollandsche gemeenten en van de
Kamer van Koophandel en Fabrieken in
West-Friesland.
De burgemeester van Énkhuizen, de
heer Zimmerman heeft een zeer uitvoerige
inleiding gehouden, waarin hij wees op
het groote belang, dat deze streek heeft
bij den veerdienst en de sneltreinverbin
ding met het centrum van het land.
Verscheidene personen voerden daarna
't woord en betreurden algemeen de plan
nen tot opheffing van den veerdienst,
De heer Kooiman deelde mee, dat Ged.
Staten deze kwestie reeds onder oogon
hebben gezien en van oordeel zijn, dat
opheffing van den dienst voor deze streek
groote nadeelen zal opleveren. In dit ver
band kan zeer zeker van deze zijde op
steun bij een eventueele in te stellen
actie worden gerekend.
Besloten is ten slotte aan B. en W.
van Enkhuizen op te dragen een com
missie aan te wijzen, die met het comité
van actie in den Zuid-Westhoek van
Friesland verdere plannen tot het instand
houden van den veerdienst onder oogen
zal zien. Binnenkort zal een nieuwe bij
eenkomst worden gehouden.
Landbouw in Hollands
Noorderkwartier.
De Vereeniging tot Ontwikkeling van
den Landbouw in Hollands Noorder
kwartier heeft te Schagen haar najaars
vergadering gehouden. In zijn openings
woord zeide de voorzitter, de heer P.
Stapel Czn., dat de tarwc-wet zoo spoe
dig mogelijk in het Staatsblad moet ko
men en diverse lasten aanmerkelijk moe
ten worden verminderd. Het platteland
heeft in dezen recht op regeeringssteun,
De veeteeltconsulent, ir. L. de Vries,
deed verslag van de werkzaamheden van
het Veevoederbureau en besprak de re
sultaten van een veevoederproef met C.
S. M., het nieuwe droogvoeder van de
suikerfabriek te Halfweg.
Als plaats waar de vergadering in 1931
zal worden gehouden, werd Alkmaar aan
gewezen. De heer J. Best, burgemeester
van Berkhout, werd met ingang van
Januari a.s. tot voorzitter gekozen.
Een belangrijk punt van de agenda
maakte uit het onderzoek naar de kosten
voor het wegonderhoud. Daaruit bleek,
dat de onderhoudskosten der wegen ten
plattelande, vergeleken bij de jaren 1910-
1914, met ongeveer 250 300 waren
gestegen. Besloten werd aan het provin
ciaal bestuur te adviseeren om alle wegen
bij de wegschappen onder te brengen en
dan de onderhoudskosten te laten beta
len door de organen, die hiervoor tot nog
toe gezorgd hebben op basis 1914, met
een correctie voor de verhoogde kosten
aan loonen en materialen, doch mede
met de opmerking, dat de wegen door
de landbouwers niet zooveel meer wor
den gebruikt met paardentractie ais in
1914.
De heer ir. L. de Vries hield een in
leiding over de Coöperatieve aankoop-
vereenigingen en de mengvoederfabrie-
cage.
De heer V. Kay Jzn. te Hauwert,
sprak over het aanleggen van grasland
en de teelt van graszoden, speciaal in
verband met de Wieringermeer.
Bij de rondvraag werd er de aandacht
op gevestigd, dat de Hooge Raad bij
arrest van 16 April 1930. de winst op
den verkoop van gronden behaald, als
bedrijfswinst beschouwt. Aangezien dit
inzicht geheel anders is dan hetgeen
blijkt uit de arresten van 19 Mei 1920 en
andere, werd deze zaak van genoeg be
lang geacht om haar aanhangig te maken
bij het belasting-adviesbureau van het
Kon. Ned. Landbouwcomité.
In cultuur brengen der Zuider-
zeegronden.
Een adres van het Kon. Ned.
Landbouw-Comité.
Het Kon. Ned. Landbouw-Comité heeft
den minister van Waterstaat een adres
ger.cj.den, waarin het zegt langen tijd met
groote belangstelling te hebben uitgezien
naar dc gevolgen, die de regeering zoude
pe\en aan de voorstellen der commissie-
Vissering .reeds 14 Maart 1929 bij den
minister ingediend, met een brief, waarin
met klem van redenen werd aangedron
gen op het zoo spoedig mogelijk in het
leven roepen van een nieuw bestuurs
orgaan waarvoor een wet noodig is
dat belast zoude worden met de taak om
de drooggemalen gronden in cultuur te
brengen.
De commissie-Vissering was van oor
deel, dat daarmede niet mocht worden
gewacht, omdat de zeer omvangrijke, zeer
kostbare, zeer moeilijke en geheel nieuwe
taak van het bouwrijpmaken der Wierin-
gerwaard zooveel deskundig overleg en
voorbereiding vereischte, dat daarmede
reeds geruimen tijd voor het droogvallen
een aanvang diende te worden gemaakt.
Niettemin is thans daaraan nog geen
gevolg gegeven en is te dier zake zelfs
nog geen wetsvoorstel door de regeering
ingediend.
Intusschen is gebleken, dat door sommi
gen, buiten de regeering, bezwaren zijn
geopperd tegen het betrekkelijke voorstel
der commissie-Vissering om een staats
orgaan in het leven te roepen krachtens
art. 194 der Grondwet.
Zijn wij goed ingelicht, aldus het adres,
dan zijn tegen dit ontwerp van wet eenige
bezwaren kenbaar geworden, die zijne
hoofdlijnen niet aantasten. Om een voor
beeld te noemen, moge worden verwezen
naar het bezwaar, gelegen in de over
dracht van den eigendom der Wieringer-
meergronden aan bedoeld orgaan. De
commissie-Vissering achtte die over
dracht wenschelijk wegens de daardoor
te verkrijgen faciliteiten bij het uitoefenen
van eigendomsrechten, behoudens de
goedkeuring van den betrokken minister.
Van principieel belano is dit, naar het
voorkomt, geenszins. Wil men deze over
dracht niet en den eigendom, om welke
reden dan ook, liever bij het Rijk laten,
dan wordt daardoor het ontworpen or
gaan in zijn wezen allerminst aangetast.
Waar het, aldus het adres, bovenal op
aankomt is, dat men verkrijgt een zoo
zelfstandig en zoo krachtig mogelijk
lichaam, met een bekwame drieledige
directie en een niet te grooten raad van
toezicht van ten hoogste negen leden, met
groote zorg gekozen uit onze beste des
kundigen op het gebied van den land
bouw en wat daar, voor de Wieringer
meer bijbehoort.
De opmerking Is gemaakt, dat het voor
gestelde orgaan zoude zijn onnoodig log.
onnoodig kostbaar, onnoodig omslachtig,
Het Landbouwcomité kan dit geenszins
toegeven.
In geen enkel opzicht kleven daaraan
bezwaren, die bij ieder ander instituut
niet evenzeer aanwezig zouden zijn, al
thans Indien men redelijke waarborgen
verlangt voor een deugdelijke, alzijdig
overwogen leiding en een afdoende con-
tröle.
Door het In het leven roepen van een
niet te groot adviseerend en controlee
rend college van ervaren mannen uit
landbouw- en zakenwereld, zou de drie
ledige directie bij de allergewichtigste
taak om de leiding van het werk op zich
te nemen een krachtige en noodzakelijke
steun vinden. Op dienzelfden grond
bezorgt U de wasoh WIT ALS SNEEUW!
Laat U prljeoourant toezenden.
Telefoon 466. Aanbevelend, JOH. MOS
ondersteunt het adres met de grootst mo
gelijke klem het voorstel der commissie-
Vissering, om thans zoo spoedig als maar
immer mogelijk is, het voorgestelde or
gaan, met zijn directie en raad van toe
zicht. in het leven te roepen.
Het is ons bekend, dat sommigen mee-
nen dit orgaan te kunnen ontberen, in
dien wordt ingesteld een afzonderlijke
dienst in den vorm van een Staatsbedrijf
ingevolge de Bedrijvenwet, zooals o.a.
ook en wel met succes is geschied bij onze
Staatsmijnen.
Het Landbouwcomité verzet zich hier
tegen met klem en dringt ten slotte aan
op het zoo spoedig mogelijk in het leven
roepen van een orgaan, als door de
commissie-Vissering is ontworpen, zij het
in sommige onderdeelen al of niet gewij
zigd.
TWEEDE KAMER.
De Kamer hield zich Donderdagmid
dag bezig met een aantal kleine wetsont
werpen. z.g. hamerstukken, die z. h. s.
werden aangenomen. Hierbij is o.a. de
begrooting van het Staatsvisschershaven-
bedrijf te IJmuiden voor 1931, en een
wetsontwerp ter verlenging van den gel
digheidsduur van de bepalingen omtrent
de vaccinatie. Mevrouw De Vr i es
Bruins (s.d.) vindt twee jaar uitstel
van den vaccinatiedwang te lang en dient
een amendement in voor één jaar. Dit
wordt evenwel verworpen (rechts tegen
iinks) en het wetsontwerp vervolgens
aangenomen.
Aangenomen wordt vervolgens het
wetsontwerp inzake kasvoorschotten aan
den Kon. Holl. Lloyd, nadat de minister
had te kennen gegeven, dat het niet on
mogelijk zou zijn, dat de Regeering 3e
uitspraak der Kamer niet zou opvolgen.
Eveneens wordt aangenomen de begroo
ting voor het Gemeentefonds 19311932.
Cijfers omtrent de opbrengst der hier
door de gemeenten op te leggen opcen
ten (er zijn gemeenten, die gevraagd
hebben boven de 80 opcenten te mogen
gaan), kan de minister thans nog niet
geven, zoolang de uitkeeringen niet defi
nitief vaststaan.
In de avondvergadering werd de Wa-
terstaatsbegrooting behandeld, waarbij
de a.-r. heer Van den Heuvel hulde
brengt aan den minister inzake diens be
leid. Hij vraagt een algemeen snelheids
maximum voor auto's. Mevrouw Van
11 a 11 i eV anEmbden (v.d.) houdt
een pleidooi voor de rechten van den
voetganger, die in het toenemend auto
verkeer in de verdrukking komt. En de
heer Van der Waerden (s.d.) voor
centralisatie van electriciteits-voorzie-
ning, en oprichting van een electricitdta-
raad.
Van de overige discussies betreffend©
het hoofdstuk Waterstaat vermelden wij
nog, dat de heer Ruigers van Ro
zenburg (eik) bepleit een toezicht op
verkeersfouten,De Minister zegt in
zijn antwoord in het algemeen op 's hee-
R. v. R.'s standpunt te staan; hij zal over
eventueele strafbaarheid overleg plegen
met zjjn ambtgenoot van justitie.
Vergadering van Vrijdag.
Vrijdag wordt, na een regeling van
werkzaamheden, aangevangen met het
wetsontwerp tot wijziging van de inkom
sten- en tantièmebelasting. Dë heer van
Rappard (v.b.) en Gerhard (ad.)
komen op tegen de voorgestelde belas
tingheffing van de leden-uitkeeringen der
coöperaties. Dit is een groote onbillijk
heid. De communistische heer de Vis
ser dient er een motie over in, doch trekt
die later in, omdat de Minister de zaak
nog eens zal nagaan. Het wetsontwerp
wordt daarna aangenomen.
Daarna krijgen we het wetsontwerp tot
verhooging van het accijns op gedistil
leerd. De Kamer voelt er niet veel voor;
de heer Schouten (aar.) vraagt uitstel
voor één jaar, verschillende andere leden
willen inrekking. De heer de Visser
(ooirifm.) zegt, dat 's Min. dreigement om
heen te gaan niet den minsten indruk
maakt; de Minister moet zijn ontwerp
terugnemen en anders maar met zijn ont
werp verdwijnen.
Minister de Geer betoogt de fin an
ti eele noodzakelijkheid eener aocljnsver-
hooging; ook door de leeningen voor de
Zuiderzeewerken e.d. mag geen versto
ring van het finantieel evenwicht plaats
hebben en hij wil dan ook van uitstel
niets weten. Dat verhooging zal leiden
tot opleving der fraude, gelooft spr. niet;
evenmin diat de borelprijs zal stijgen of
de glazen kleiner zullen worden. Bij het
opmaken van de begroeting is boven
dien op deze inkomsten gerekend.
Het wetsontwerp wordt hierna aange
nomen met 67 tegen 88 stemmen. Tegen
stemmen sociaal- en vrijzinnig-democra
ten, de communisten en1 de heeren Maller,
van Vuuren en Kortenhorst (v.b.).
Begrooting Justitie. Deze wordt,
na enkele opmerkingen over de Kinder
wetten, de Peychopathenwetten enz., aan-
gomen.
Ontevredenheid over de prijzenpolitiek van het P.E.N. ln diverse
gemeenten van Noord-Holland. Deze ontevredenheid ls niet
altijd billijk Jegens het P.E.N. en de grieven rijn niet steeds ge
rechtvaardigd.
Deze week bevatte „De Telegraaf" een
artikel omtrent een onderhoud, dat het
blad had met het bestuur van het P.E.N.
te Bloemendaal -ten opzichte van de door
net P.E.N. gevoerde prijzenpolitiek. In
verschillende gemeenten in Noord-Hol
land namelijk blijkt ongerustheid te heer-
schep ten aanzien «van deze politiek. Zij
zien in de gestie van dit groote overheids
bedrijf een matelooze veroveringszucht
ten koste van de met veel moeite en zorg
tot stand gekomen gemeentelijke electri-
citeitsbedrijven. De grond' van hun ont
stemming is gelegen in het feit, dat het
PJE.N. zijn afzetgebied zou trachten te
vergrooten door rechtstreeks aan de afne
mers te leveren in plaats van via de ge
meentelijke bedrijven. Zelfs verklaarde in
een onlangs gehouden vergadering de
burgemeester van Oastricum, dat hij een
en ander als een aantasting van de ge
meentelijke autonomie beschouwde. En
hjj zeide, dat eenige gemeenten zdch had
den vereenigd om een gezamenlijke actie
te voeren.
Aan het P.E.N. wordt ook verweten, dat
het de rechtstreeksohe levering aan de in
woners in' handen zou trachten te krijgen
door den maximalen K.W.-prijs, bil ver-
nieuwin g der contracten met de desbetref
fende gemeenten zoo exhorbitant hoog te
stellen, dat de plaatselijke bedrijven in de
noodzakelijkheid verkeeren den afnemers
een hoogeren stroomprijs te berekenen
dan de provincie bij directe levering zou
doen. Dan nog zou het P.EJN. er niet voor
terugdeinzen het geluid te laten hooren,
dat de "©meenten spoedig onderhandelin
gen dienen aan te knoopen voor de over
dracht van haar bedrijven, aangezien de
provincie daartoe, bij het eindigen der
contracten, met of zonder haar wil zal
overgaan. Dit laatste is, volgens de betrok
ken gemeentebesturen, niet in het alge
meen belang, ook al omdat het ooilege van
Prov. Staten niet bij machte is om op het
groote provinciale bedrijf die controle uit
te oefenen, die de gemeenteraden op. de
uiteraard veel kleinere gemeentelijke be
drijven in feite bezitten.
Liever dan uit het interview, dat de re
dactie van „De Telegraaf" met de directie
van het P.E.N. had, iets te vermelden,
willen wil de meening van den directeur
onzer eigen gemeentelijke water- en licht-
bedrjjven hieromtrent weergeven. De saak
leek ons namelijk van genoegzaam belang
om daaraan een wat uitvoerig artikel te
wijden. Te meer, omdat eerstdaags de be
grooting «behandeld wordt, en wellicht deze
zaak ter sprake zal komen.
De heer Teun© nu schrijft ons het vol-
gende: a
De gemeenten gaan niet vry
alt: zij verplichten het PJE.N. tot
aanhouding van vóór-oorlogsche
prijzen.
Bij verschillende gemeenten in Noord-
Holland heerscht inderdaad een ontstem
ming tegen de werkwijze die door het
P.E.N.-bedrijf bedurende de laatste jaren
tegenover deze gemeenten wordt gevoerd,
doch is het m. i. onbillijk alle schuld op
het tegenwoordige beleid van «het P.E.N.-
bedrijf te schuiven* aangezien de gemeen
ten ook niet geheel vrij uit gaan.
Teneinde dit te verduidelijken is het ge-
wenscht de vóórgeschiedenis van de ont
stane ontevredenheid even in herinnering
te brengen.
Het PHN.-bedrijf had vóór en tijdeni
de oorlogsjaren verschillende veeljarige
contracten afgesloten met diverse gemeen
ten in Noord-Holland.
Ook Den Helder had oorspronkelijk een
contract, waarbij de prijzen gebaseerd
waren op vóóroorlogsche toestanden. Tij
dens de afsluiting van deze contracten
heeft het PJEN.'.-bedrijf te goeder trouw
gemeend, dat de toenmaals heerschende
toestanden zeker wel gedurende minstens
25 jaren onveranderd zouden blijven. Toen
dan ook eenige jaren na den oorlog bleek,
dat de samenleving blijvend duurder was
geworden, kon het P.E.N.-bedrijf door de
afgesloten lage contracten niet meer zon
der verlies hare exploitatie sluitend maken
en was het derhalve alleszins verklaarbaar,
dat zi1 een verzoek tot de gemeenten richt
te om de afgesloten contractprijzen vrij
willig te verhoogen.
De gemeente Den Helder nam
een rolverder standpunt ln.
Door de gemeente Den Helder 19 toen
oogenblikkelijk het standpunt ingenomen
dat dit verzoek als billijk moest worden
erkend en het toenmalige gemeentebe
stuur heeft vrijwillig toegestemd in de ge
vraagde verhooging der tarieven.
Evenlwel waren er verschillende ge*