HELDERSCHE COURANT van Donderdag 22 Januari 1931
HELDERSCHE STEENKOLEN- [II ANTHRKCIETHANDEL
Tweede BI?..
EIERKOLEN
Gemeenteraad van Den Heider.
WILLEM SOPHIA
De nieuwjaarsrede van den burgemeester - Optimis
tische klanken - Economische beschouwingen van den
heer Biersteker - De heer v. Dam bespreekt belangrijke
vraagstukken.
Nieuwjaarsrede.
Polderweg 34 OKKE VISSER Telef. no. 228
i
Vergadering van Dinsdagavond.
Bjj den aanvang afwezig de heeren Van
Dam en De Nijs, welke evenwel staande
de vergadering komen.
De Burgemeester opent de vergadeii g
en houdt de navolgende
Mevrouw en Mijne Heeren,
Besloot ik ten vorigen jare mijn nieuw
jaarsrede met het uitspreken der verwach
ting, dat deze gemeente in het jaar 1930
zou 'vooruitgaan, uit het ondervolgende
zal u blijken, dat deze profetie in meer
dan één opzicht is bewaarheid.
Toename der bevolking.
Het bevolkingscijfer, dat zich gedurende
de laatste jaren in dalende lijn bewoog, is
in het afgeloopen jaar niet onbelangrijk
toegenomen. Was het aantal zielen op
1 Januari 1930 28775, op denzelfden datum
van het pas ingetreden jaar bedroeg dit,
volgens de uitkomst van de gewone jaar
lijksche statistiek, 29720, alzoo een ver
meerdering van 945 inwoners. Van bijzon-
aantal vrouwen met niet minder dan 888
dere beteekends acht ik het feit, dat het
is toegenomen. Deze toeneming aoht ik
daarom van belang, omdat zij wijst op een
sterkere uitbreiding van het aantal ge
zinnen, dat in de laatste jaren het geval
was.
Het aantal geboorten liep eenigszins
terug; werden in 1929 682 geborenen aan
gegeven, in 1930 bedroeg het aantal ge
boorten 547. Als gedeeltelijke compensatie
van den geboorteteruggang kan gelden het
feit, dat het aantal overledenen ongeveer
in dezelfde verhouding verminderde; in
1929 stierven 310 en in 1930 249 personen.
Uitbreiding der stad.
Evenals gedurende bet jaar 1929 heeft
ook in het afgeloopen jaar de particuliere
bouwnijverheid een groote activiteit aan
den dag gelegd. De uitbreidingen van de
stad vonden vooral plaats in de omgeving
van den Singel en van den Brakkeveld-
weg, bovendien werden in1 het Koegras,
mede als gevolg van het in cultuur bren
gen van meerdere grondcomplexen voor
de teelt van bloembollen, verschillende
nieuwe gebouwen opgericht Gedurende
het jaar 1930 wercjfifl 312 woningen vol
tooid, terwijl op 1 Januari van dit jaar
nog 161 woningen in uitvoering waren.
Gunstige exploitatie van het
grondbedrijf.
In een zeer nauw verband met den bloei
van de particuliere bouwnijverheid staan
de gedurende het jaar 1930 afgeworpen
resultaten van het grondbedrijf. Waren
deze resultaten voor 1929 reeds gunstig,
voor 1930 zijn zij bijlzonder goed te noe
men. Buiten beschouwing latende de aan-
ragen tot verkoop eni tot uitgifte in erf
pacht van girond, welke weliswaar in 1930
zijn ingekomen, dooh nog niet geheel zijn
afgehandeld, dan blijkt, dat in het afge
loopen jaar 3121.5 ma grond werd verkocht,
terwijl niet minder dan 30885 ma grond in
voortdurende erfpacht werd uitgegeven.
Voor het overgroote deel ten behoeve van
den bouw van zomerhuisjes werd het erf-
pachtsreoht op Rijksdüinterrein te Huis
duinen, ter oppervlakte van 2830 ma, aan
particulieren overgedragen.
De ontwikkeling van de badplaats Huis
duinen had een normaal verloop. Met den
wegenaanleg te Huisduinen is onlangs op
nieuw voortgegaan, tengevolge waarvan,
naar ik hoop, onze badplaats in de toe
komst aan aantrekkelijkheid ln niet om
belangrijke mate zal winnen.
De bloembollencultuur.
Een zeer verheugend verschijnsel is het
voorzeker te noemen, dat de bloembollen
cultuur in het Koegras zich tot dusverre
regelmatig uitbreidt. Evenwel zal deze uit
breiding bij een aanhouden van de huidige
economische crisis, welke reeds geruimen
tijd een zeer groot deel van de wereld
teistert, maar waarvan onze gemeente,
tengevolge van haar constellatie, bij lange
na niet die nadeelige gevolgen ondervindt
als de meeste andere Nederlandsche ge
meenten, waarschijnlijk voor de naaste
toekomst worden belemmerd. Tot dusverre
werden ongeveer 1000 H.A. grond voor de
bloembollencultuur verkocht. In dit ver
band wil ik er nog gaarne uw aandacht
op vestigen, dat in het aanstaand voorjaar
in de „Donkere Duinen", het Heldersche
natuurmonument, dat van jaar tot jaar
aan aantrekkelijkheid wint en, dat hoe lan
ger zoo meer blijkt te voldoen als ont
spanningsoord voor onize ingezetenen, een
groote bloembollentenitoonstelling zal wor
den gehouden, welke voor onze gemeente
zeer zeker niet van belang ontbloot zal
zijn.
Diversen.
Het mag tot dankbaarheid stemmen, dat
Den Helder meer en meer het centrum
wordt van de noordpunt van deze provin
cie. Het aantal personen, dat door de ver
schillende autobusdiensten in 1930 werd
vervoerd, is, vergeleken bij 1929, in niet
onbelangrijke mate gestegen. Hoewel nog
kort in gebruik, kan reeds thans worden
gac onstateerd, dat het door de Algemeene
Heldersche winkeliersvereeniging, met
toestemming van de Marine-autoriteiten
tot wachtlokaal voor buspassagiers inge
richte gebouwtje aan de West straat, nabij
de Werf poort, in een behoefte voorziet.
Ook met betrekking tot de resultaten,
wel'ke het (visscherijbedrijf in deze ge
meente in 1930 heeft opgeleverd, kan een
goede klank geuit worden. De waarde van
de vangsten bedroeg in 1930 725.115.115
tegen 632.588.33 in 1929 en 481.388
in 1928.
Ik wil den terugblik over het afgeloopen
jaar beëindigen methet releveeren van
een belangrijke gébeurtenis op onderwijs
gebied, n.1. de opening van1 de nieuwe
zeevaartschool, welke op 9 September
plaats vond.
Gunstige perspectieven.
Was dus het jaar 1930 voor deze ge
meente over het algemeen genomen gun
stig te noemen, ook ten aanzien van het
voor ons liggend^ jaar meen ik, dat met
vertrouwen de toekomst tegemoet kan
worden getreden. Eerlang zullen Uw ver
gadering voorstellen bereiken tot het aan
brengen van verbeteringen aan het Ju-
lianapark, de Prins Hendriklaan en het
Koningsplein, welke verbeteringen, naar
ik hoop, er het hare toe zullen bijdragen
om Den Helder als woonstad vooruit te
brengen. In dit verband zij het mij ver
gund 'hier van deze plaats nogmaals uiting
te geven aan de voldening, wel'ke de
nieuwe wet op de financieel® verhouding
tusschen het rijk en de gemeenten in den
vorm van een belangrijke belastingver
laging voor de burgerij zal geVen. Dat
deze laatste factor van' eminent belang zal
zijn voor den' verderen opbloei van de ge
meente, zal wel geen nader betoog be
hoeven.
Ten opzichte van Uw college zal het
jaar 1931 van gewicht zijn, omdat ln den
aanstaanden zomer de kiesbevoegde 'inge
zetenen ter stembus zullen worden opgo-
roepen tot het samenstellen van een nieu
wen gemeenteraad.
Tot slot van deze rede zij het mij ver
gund U en de Uwen een in alle opzichten
voorspoedig jaar 1931 toe te wenschen.
De heer Biersteker beantwoordt
de rede.
Deze rede, met applaus door den Raad
begroet, wordt door den heer Bier
steker als oudste raadslid beantwoordt
met de volgende woorden:
Spr. brengt namens den Raad dank aan
den Burgemeester voor bet gesprokene.
Het is wel eens goed ten aanzien van het
jaar, dat achter ons ligt, ietwat in ons ge
heugen te worden opgefrischt, en het doet
ons genoegen te vernemen, dat de wel
vaart is toegenomen. Spr. gelooft namens
den Raad te kunnen spreken als hij het
College in het komende jaar veel werk
lust en energie toewenscht, opdat veel in
in het gemeentebelang tot stand zal kun
nen komen. Zeker zullen ons dit jaar be
langrijke kwesties ter afdoening wachten.
Spr. drukt den wensch uit, dat de Raad zal
medewerken en den Voorzitter in zijn
leiding zal volgen, en wenscht, mede uit
naam van den geheelen raad, den burge
meester kracht en gezondheid toe in de
vervulling zijner taak. (Applaus).
Notulen.
De Notulen van de vergadering van 25
November worden onveranderd vastge
steld.
Ingekomen stukken.
Deze betreffen diverse goedkeuringen
van raadsbesluiten, mededeelingen van
de aanvaarding eener benoeming, een
adres van het Alg. Nederl. Verbond in
zake het gebruik van vreemde woorden,
alsmede van den Bond tegen den zwaren
belastingdruk betreffende de eindbedra
gen der begrooting, en nog enkele andere,
en worden conform het voorstel voor ken
nisgeving aangenomen.
Verkoop en verhuur van grondi.
Goedgekeurd worden de voorstellen tot
verkoop van grond aan P. Zweed, aan
mej. A. Charmes, alsmede tot verhüur van
perceelen weiland aan A. Bosch en B.
Bethlehem. Omtrent dit laatste vraagt de
heer Minnes eenige inlichtingen; er
zouden 4 gegadigden zijn geweest, waar
van een zich beklaagd heeft niet te zijn
opgeroepen.
Wethouder De Zwart zet deze zaak
evenwel recht; het betreft hier een zeke
ren Boelig, die later een bod heeft gedaan,
dat evenwel lager was dan dat van den
hoogste.
In- en afvoer van gronden
Grondbedrijf.
Ook deze voordracht wordt z.h.s. aange
nomen.
Aanstelling halknecht vlschafslag.
De heer V a n Loo vraagt of deze man,
als hij in de tweede ranglijst komt, ook
nachtarbeid verrichten moet en zoo ja,
is zijn salaris daar dan onder begrepen?
Spr. hoopt, dat deze zaak in het Georg.
Overleg wordt behandeld
De heer E y 1 d e r s heeft uit de voor
dracht gelezen, dat overwerk is uitgeslo
ten, zoodat de man daardoor hooger wordt
geplaatst. Er wordt voorts gesproken van
een „tweeden" afslager. Is de marktmees
ter dan niet afslager? Wie oefent toe
zicht uit op de kisten, vraagt spr., en wie
krijgt daarvoor belooning? Verder merkt
spr. op, dat het salaris van den halknecht
te laag is geraamd, doordat geen rekening
Is gehouden met de pensioenbijdrage.
De heer Van Gessel heeft derge
lijke opmerkingen en stelt eveneens eeni
ge vragen. Spr. is overigens vóór de voor
dracht.
Wethouder S m i t s beantwoordt de spre
kers. De positie van dezen man wordt on
geveer gelijk aan die van de bemanning
der Hygiëa, het vaartuig der reiniging.
De marktmeester is afslager en nu wordt
een tweede afslager gevraagd waartegen
het College afwijzend staat. Voor bet toe
zicht op de kisten wordt 600 op de be
grooting geplaatst, welk bedrag bedoeld
is als vergoeding voor een plaatsvervan
ger indien de tegenwoordige functionaris
afwezig is. Voor toezicht en schoonmaken
wordt een losse man gebruikt. Dat deze
aangelegenheid in het Georganiseerd
Overleg ter sprake komt, is geheel vol
gens de gebruikelijke gewoonte. De pen
sioenbijdrage is 'weliswaar niet in de bij
lage vermeld, maar men moet er rekening
mee houden dat thans ook nog niet het
maximum-salaris wordt betaald.
De heer De Zwart: Er is altijd een
post onvoorzien en' daaruit kan dit ver
rekend worden.
De heer Van Dam vindt het juister
dergelijker meerdere opgaven in de be
grooting te doen uitkomen. De pensioen
premie is in ieder geval loon.
Tenslotte wordt bet voorstel bij accla
matie aangenomen.
Schadevergoeding.
Afwijzend prae-advies inzake een ge
vraagde schadevergoeding bij straatwerk
in het Tuindorp door de firma De Moei
en Hermes. Conform prae-advies bij ac
clamatie aangenomen.
Bijdrage congres vakopleiding
handwerklieden.
De heer Biersteker verklaart tegen
deze en dergelijke subsidie-verleeningen
te zijn en wil geacht worden te hebben
tegengestemd. Overigens bij' acclamatie
aangenomen.
Afrondirtg spoorwegemplacement
Koningsplein.
Bij aocalamatie conform voordracht
aangenomen.
Verlenging dienstverband K.
Blokhoff.
Als boven.
Benoeming onderwijzers school 10.
Aangehouden, omdat nog een tweetal
geneeskundige verklaringen niet zijn in
gekomen.
Oommissie tot voorlichting bil
beroepskeuze.
Periodieke aftreding van mevr. Ketner-
De Jongh, en de heeren E. H. Bos, A.
Smit, J. Gom es, L. F. van Loo en C. Ran,
die alle herkozen worden.
Wachtgelegenheld voor bezoe
kers Martnehospitaal.
Ter inzage is gelegd het schrijven van
den Chef van het Marinehospitaal naar
aanleiding van de door het lid van den
Raad G. A. Minnes in de raadsvergade
ring van 25 November 1930 gestelde vraag
omtrent het maken van een wachtge-
legenheid voor bezoekers van patiënten.
Wij ontleenen er het volgende aan:
Indien de bezoekers 1 minuut na den
aanvang van het bezoekuur zich bij
portier melden, worden zij onmiddellijk
toegelaten. Er is in dit hospitaal zóóveel
gelegenheid tot bezoek meer dan in de
meeste andere ziekenhuizen dat deze
minuut er m.i. best af kan.
In dit verband voegt dr. ter Poorten er
nog aan toe, dat hij zelf indertijd order
heeft gegeven, bezoekers, die korten tijd
vóór het bezoekuur buiten wachtten, bij
ongunstig weer in de vóórgang van het
hospitaal toe te laten. Het resultaat was,
dat enkele weken later deze gang reeds
een half uur vóór het bezoekuur ver
stopt was door de bezoekers, die, vooral
de kinderen, zich niet steeds herinner
den, dat in een ziekenhuis stilte behoort
te heenschen. De Chef van het Hospitaal
heeft daarom dezen maatregel wederom
ingetrokken.
De heer M i n ni e s komt hier nader op
terug. De Chef van het Marinehospitaal
verwondert er zich over, dat spr. de vraag
nog stelde nadat hij omtrent deze aange
legenheid was ingelicht, daar de heer
Minnes geheel accoord ging met de uit
eenzetting. Maar spr.'s vraag was of B. en
W. verandering in den toestand konden
brengen. De Chef van het Hospitaal is
klaarblijkelijk ingegaan op een onvol
ledig weergegeven bericht uit de krant.
Overtreding Arbeidswet.
Verder ligt ter inzage een schrijven van
den Commissaris van Politie betreffende
door den heer Minnes gemaakte opmer
kingen omtrent overtreding der Arbeids
wet op bouwwerken alhier. Ook hier gaat
de heer Minnes nader op in. In de in
aanbouw zijnde woningen van de firma
Wormsbecher aan den Singel was inder
daad een man ingekwartierd, die daar
des nachts verblijfhield. Maar telkens
constateerden des morgens komende
metselaars, dat er dien nacht een schoor
steen was gereedgemaakt, waaruit wel
degelijk de arbeiderswetovertreding
blijkt.
De Voorzitter merkt op, dat de
heer Minnes dan zijn vraag niet goed
heeft gesteld. Hij heeft antwoord gekre
gen op wat hij vroeg, zijn vraag had dan
anders geredigeerd behooren te zijn.
VERVOLG-AGENDA.
Ontslag-aanvrage onderwijzend
personeel.
De Keer J. de Vries verzoekt op grond
van zijn leeftijd eervol ontslag als hoofd
der school te Julianadorp. Wordt eervol
verleend met dankbetuiging voor de be
wezen diensten.
Mejuffrouw H. M. E. Ruijmgaart ver
zoekt eervol ontslag als onderwijzeres
aan school 14, op grond van haar benoe
ming aan de Commeniusschool. Eervol
verleend.
Sluiting van café's op Oude
jaarsavond.
De afd. Helder van den Bond van
Hotel-, Café- en Restaurantpersoneel ver
zoekt maatregelen te willen nemen welke
leiden tot het sluiten van koffiehuizen
enz. op Oudejaarsavond. Adhaesie-betui-
gingen zijn hiervoor ingekomen van den
Held .Best. Bond en bet Centraal Comité
voor Drankbestrijding.
B. en W. deelen mee aan de betrokken
.werkgevers te hebben verzocht hun per
soneel op Oudejaarsavond om 9 of 10 uur
vrijaf te geven, aan welk verzoek door
Goedkoope Eierkolen
zijn !fl#illem Sophia, omdat ze U
warmte,
IllGGr gemak,
voldoening geven, en
asch dan elke andere soort.
omdat ze zwaarder geperst en van de
beste Nederlandsche mijn afkomstig zijn,
zoodat U meer gewicht per H.L. ontvangt.
Toch kosten ze slechts f 1.60 per H.L.
Beoordeelt U niet of er mooie lettertjes opstaan, doch wel de kwaliteit
Bestelt U direct eens één of meer H.L. als proef.
W* U wilt dan geen andere meer!
Spooremplaoement t/o. Krugerstraat.
Alleen-verkoop van W. S. voor Den Helder en Omstreken.
P-S-EIERKOLEN kunnen ook besteld worden bij HEIJLIGENBERG
ALBOOM, Stakman Bossestraat 26.
nlle werkgevers wordt voldaan. Het adres
wordt dientengevolge voor kennisgeving
aangenomen.
SchoolgeldverordenlnJg.
Conform de voordracht aangenomen.
Bestrating Oostzijde Singel.
Op verzoek van den heer Bierste
ker aangehouden.
Verdieeiing fa stemdlstrlden.
Wijziging contract Marine-
Hospitaal.
Bij acclamatie aangenomen.
Voorschotten aan tuinders.
Het prae-advies hieromtrent is zeer
laat verschenen, zoodat wij het niet kon
den opnemen. Ook de Raad heeft het zeer
laat ontvangen, op grond waarvan het
punt wordt aangehouden. Wij hopen
eerstdaags het voornaamste uit deze
voordracht te publioeeren.
Waterleldtlngtarieven.
Conform de voordracht aangenomen.
Bouw poststation enz. Huisduinen.
De heer Terra merkt op, dat hierom
trent met de toekomstige bewoners nog
geen overeenstemming is verkregen. De
huur van het buis wordt thans hooger
dan Goedknecht verwachtte.
De heer De Zwart merkt op, dat de
huur van het hus niet hoog is. Boven
dien vergoedt de posterijen J 400.jaar
lijks voor het poststation. Deze woning
voor slechts 5.per week is veel
mooier dan de huizen in het Tuindorp,
dié meer kosten.
De heer Trap merkt op, dat 400.—
erg ruim genomen is en het meestal daar
beneden zal blijven. Daarvoor is niet al
leen Goedknecht zelf, maar ook zijn ge-
heele gezin dagelijks in bet touw. Een
eventueelen vervanger moet door hem
zelf worden bekostigd. Ter compensatie
van zijn uitgaven is dit bedrag niet veel.
De heer Van Dam zegt, dat men de
zaken niet verwarren moet. Wij moeten
uit elkaar houden de postzaken en die
van de gemeente. De gemeente neemt
toch al heel wat risico op zich, doordat
het huis niet het geheele jaar in gebruik
is. De gemeente moet er eenige honder
den guldens jaarlijks bijleggen. Wij mo
gen als gemeente niet verder gaan dan
wat in bet algemeen belang is; iemand te
steunen, die in dienst is van het Rijk, ligt
niet op den weg der gemeente.
De heer Monhemius heeft uit de
stukken niet den indruk gekregen, dat
de directeur van Gemeentewerken erin
slagen zal dit complex woningen te bou
wen voor 10.000.Spr. wil daarom
drang uitoefenen op den directeur zich
in ieder geval aan deze som te houden.
De heer De Zwart heeft reeds be
toogd, dat de gevraagde huur alleszins
billijk is. Het resteerende deel van het
huis ls zoodanig, dat dit een royale ar
beiderswoning is, waarvoor als regel meer
huur betaald wordt dan hier thans ge
vraagd wordt De heer Trap klaagt nu,
dat er door het Rijk zoo weinig vergoed
wordt. Ja. maar dat kan de gemeente niet
helpen. Feitelijk is de huur van het post
station te laag. Maar voor ons is de zaak
niet of de betrokken postambtenaar te
weinig vergoeding krijgt, maar uitslui
tend of de gemeente zorgt voor een be
hoorlijke woning. En dan dient te worden
gezegd, dat het standpunt van de ge
meente royaal en billijk is. Op de vraag
van den heer Monhemius antwoordt spr.,
dat hetgeen deze wenscht, in de voor
dracht is verwerkt. Zou dit bedrag over
schreden worden, dan moet toch altijd de
Raad de meerdere gelden voteeren.
De heer Trap merkt nog op, dat het
geenszins zijn bedoeling was de gemeen
te in deze iets te verwijten. Hij heeft
slechts naar voren willen brengen de
veel te geringe vergoeding die van rijks
wege voor dit kantoor gegeven wordt.
De voordracht wordt vervolgens aan
genomen.
Subsidie Ned. Ver. van Refal-
glngsdlrecteuren.
Nu volgt een voorstel betreffende het
verleenen eener jaarlijksche bijdrage aan
de Nederlandsche Vereeniging van Reini
gingsdirecteuren. B. en W. schrijven hier
omtrent aan den Raad:
Bij adres van 7 April 1980 verzocht ons
het Bestuur der Vereeniging van Reini
gingsdirecteuren om te bevorderen, dat
een jaarlijksche bijdrage aan die Ver
eeniging zou worden toegekend. In dat
adres werd gewezen op de financieels
moeilijkheden, waarmede de vereeniging
de laatste jaren heeft te kampen.
Wij: stonden oorspronkelijk afwijzend
tegenover dit verzoek, en wij hebben dit
standpunt destijds aan het bestuur ken
baar gemaakt.
Op 10 en 11 September j.1. werd echter
in deze gemeente het jaarlijksch congres
der vereeniging gehouden. Bij deze ge
legenheid hebben de Voorzitter en het
lid van ons Ooilege, dat speciaal belast
is met de zaken betreffende de Reiniging,
nader met de vereeniging kennis ge
maakt, en zij zijn daarbij tot de overtui
ging gekomen, dat, door doel en werk
wijze, de vereeniging alleszins aanspraak
kan maken op medewerking van de zijde
der gemeenten.
Om deze reden zijn wij op ons boven
vermeld standpunt teruggekomen, en wij
vinden thans voldoende termen aanwezig
U, op grond van het bovenstaande, in
overweging te geven een jaarlijksche bij;-
drage ad 25.aan de genoemde ver
eeniging toe te kennen.
De heer Eylders is tegen dit voor
stel. Zooeven werd de heer Biersteker
aangeteekend als te hebben tegenge-
stemd by een subsidie-verleening hier
wenscht spr als zoodanig te wordeii aan
geteekend. Het betreft een blijvend sub-
