20 Vkorting
UNION
Derde Blad.
BINNENLAND.
BUITENLAND.
GEMENGD NIEUWS.
BONTWERKER
Een zakelijk meisje.
RIJWIEL
VAN ZATERDAG 13 JUNI 1931.
Het Troelstra-eorl
TWEEDE KAMER.
LUCHTVAART.
De postvluchten naar en i a Indië.
Vanaf heden op al onze
Zomervossen, Shawls,
Zomerkragen, Blauw- en
Isabella Vossen
WESTSTRAAT 14
Een bankdirecteur voor de
rechtbank.
Xori ver^aal^
KOOP EEIÏ
Communistische ongeregeldheden.
De verongelukte duikboot
„Poseidon".
Het Davistoestel.
Oorlog tegen don oorlog.
HET VOORZITTERSCHAP VAN
DE A.V.R.O.
Naar wij vernemen is aan den oud-
wethouder van Amsterdam, het raadslid
J. ter Haar Jr., het voorzitterschap van
de A.V.R.O. aangeboden.
De heer Ter Haar heeft dit aanbod
ernstig in overweging genomen. (Hbld.)
DE RADIOCENSUUR.
Bij het hoofdbestuur van de V.A.R.A.
is, naar het Volk meldt, de volgende brief
van de radio-omroep-controle-commissie
ingekomen:
Naar aanleiding van het gesprokene
door den secretaris uwer vereeniging op
10 Juni j.1. in plaats van de rede van den
heer Schevenels verzoekt de commissie op
grond van artikel 11 van het reglement
der radio-omroep-controle-commissie het
bestuur der V.A.R.A. ter verantwoording
over haar houding in de vergadering der
commissie te komen op 17 Juni a.s. te
11.15 uur.
Op uitnoodiging van de directie der
N.V. Centrale Arbeidersverzekerings- en
Deposito-bank te 's-Gravenhage waren
Donderdag vele vooraanstaande personen
«it de kringen der soc.-dem. arbeiders
partij en het N.V.V. naar het Troelstra-
oord gekomen om tegenwoordig te zijn
by de overdracht en de plechtige inge
bruikneming van den aula-vleugel van
het Troelstra-oord.
De aula-vleugel
bestaat uit een aula en een aantal logeer
kamers. Het beheer is opgedragen aan
bet bestuur der stichting »Troelst«-oord«.
De kosten van den bouw van dezen
vleugel,van de inrichtingen meubileering
bedragen ongeveer f 125.000, zoodat nu
reeds f 225.000 voor dit doel werd be
schikbaar gesteld.
De aula is een inrichting, waarop zoo
wel de centrale als het bestuur van de
stichting trotsch kunnen zijn. Onder lei
ding van den architeet Mulder, onder
wiens leiding ook het hoofdgebouw en de
eerste vleugel zijn gebouwd, is hier inder
daad iets schoons tot stand gebracht.
Dank zy ook de sobere doch smaakvolle
eikenhouten betimmering, de meubilee
ring en de geluiddempende vloerbedek
king, uitgevoerd door de firma Pander te
's-Gravenhage, de hooge ramen, die zeer
spoedig zullen worden vervangen door
fraaie gebrandschilderde glas-in-lood-
ramen naar een ontwerp van Van de
Walle Jr., is een geheel verkregen, dat
inderdaad rustig doch prettig aandoet.
Deze aula is zeker de beste, die in ons
land bestaat en ook wat de inrichting
betreft geheel in overeenstemming met
het doel waarvoor ze werd ingericht.
Met den bouw van dezen nieuwen
vleugel is men weer een flinke schrede
voorwaarts gegaan naar het doel, dat
het bestuur van de stichting zich voor
oogen heeft gesteld, n.1. dat het niet
alleen zou zijn een vacantie-oord, maar
in hoofdzaak een studie-oord. In welke
mate het reeds in dit opzicht gebruikt
wordt, moge blyken uit het feit, dat het
vorig jaar niet minder dan 5200 personen
aan de verschillende cursussen, die in
het Troelstra-oord gegeven werden, heb
ben deelgenomen.
Naast studie-oord, wil het Troelstra-oord
zijn vacantie-oord en ook in dit opzicht
kan men over de resultaten tevreden
zijn. Tot dusver moesten reeds velen
worden afgewezen. Dank zij de nieuwe
uitbreiding heeft men nu de beschikking
over 135 bedden, waardoor dan tot dus
ver aan de aanvragen kan worden vol
daan. Toch zal men ook nu moeten vast
houden aan den eisch, dat niemand meer
dan 7 dagen mag blijven en dat alleen
aan die personen logies wordt verschaft,
die door hun levensomstandigheden niet
in andere gelegenheden kunnen logeeren.
Zij, die de gewone prijzen kunnen betalen
worden afgewezen. Daardoor kan men
meer personen opnemen, die alleen tegen
den hier geldenden prijs (f 2.75 per dag,
alles inbegrepen) een paar dagen uit
kunnen gaan.
Zij van wie bekend is, dat vacantie een
niet te verkrijgen luxe is, worden ook
gratis opgenomen.
Ook in andere landen bestaan soort
gelijke inrichtingen, doch een instelling
zoo geheel in den geest en naar de op
vattingen van dezen tyd, bestaat er naar
de heer v. d. Walle meende, zelfs niet
in Europa. Het terrein dat thans eigen
dom der stichting is, beslaat een opper
vlakte van 13 H.A.
In tegenwoordigheid van zeer vele ge-
noodigden had gisterenmiddag de offi-
cieele opening van den aula-vleugel
plaats.
DE LUST TOT REIZEN BESTAAT
NOG WEL.
Ondanks de huidige malaise is de lust
tot. reizen nagenoeg onverflauwd gebleven.
Naar uit mededeelingen in de jongste
^^bestuursvergadering van de Neder-
Janösche Reisvereeniging blijkt, wei-den
eind Mei reeds 68 reizen door
rw 1LTen:iïfin« uitgevoerd, waaraan
önt ',DtPjm>nen werd deelgenomen.
leum-trênprauf .aan™eldine voor de Jubi-
begin \uc,|']Sfnm laatst van Juli en
vhrt gegaan Fr n--ar Weenen is zeer
Vlot gegaan. Er zijn reeds 785 dames pn
hoeren voor deze groote reis iZXra
ven. Om reis-teohnische redenen nu
aantel evenwel niet worden uitgebreid
Verder is het aantel deelnemers aan dé
reis in het laatst van Juli naar Engeland
en Schotland, waarvoor de boot „Prinses
Juliana" van de Stoomvaart-Mij. „Zee
kind" te Vlissingen speciaal voor de Ned.
Reisvereeniging is gereserveerd, van dien
aard, dat. opk dezzp interessante reis zeer
waam-hijnlijk wordt uitgevoerd.
Donderdag wordt, na een regeling van
werkzaamheden, de behandeling der Stu
wadoorswet voortgezet. Hierbij verdedigt
de heer Brautigam (s.d.) een amen
dement. tot invoering van arbeidsboekjes.
In het nieuwe ontwerp is de kaart ver
vallen en er is alzoo geen enkel controle
middel meer, zegt spr. Ook de r.k. heer
Guit heeft 'n dergelijk amendement, maar
de Minister moet er niet veel van heb
ben. en beide heeren trekken later hun
amendement in.
De heer Brautigam doet verder
een poging te verkrijgen, dat een over-
werkvergunning niet langer dan een week
worde verleend, tenzij de vakvereenigin-
gen zijn gehoord, en de communist D e
Visser tracht gedaan te krijgen, dat de
arbeidstijd tot 7 uur worde verkort en de
werkweek van 48 tot 40 uur. Hij schetst
den toestand in Rusland. Zijn amende
ment wordt verworpen. Het amendement
Brautigam neemt de Minister over. Van
de overige discussies vermelden wij al
leen, dat de heer Brautigam
voorstel doet voor de instelling van een
veiligheidscommissie; hij geeft de cijfers
van het aantal ongelukkigen bij laden en
lossen, die vrij hoog zijn. De heer D e
Visser maakt van de gelegenheid ge
bruik om hierbij te wijzen op de onder
worpenheid der soc.-dem., die zoo n groot
vertrouwen stellen in de regeering. Z.i. is
het aantal ongelukken te danken aan een
te langen arbeidstijd. De M i n i s t e r zet
uiteen waarom hij hoopt, dat de heer
Brautigam zijn amendement terug zal ne
men, omdat hij er niet mee bereikt, dat
deze commissies dwingend worden voor
geschreven. De heer Br. handhaaft even
wel zijn amendement en hierover wordt
Vrijdagmiddag gestemd.
Vergadering van Vr^Sag.
Het wetsontwerp Stuwadoorswet wordt
aangenomen, nadat het amendement-
Brabtigam inzake de verplichte instelling
van veifigheidscommissies is verworpen.
Beide communisten en de heer Braat
stemmen tegen het wetsontwerp.
Interpellatie Inzake het weren
van „De Tribune".
Daarna krijgt de heer W ii n k o o p het
woo-rd voor hei houden zijner interpellatie
over het weren van „De Tribune" uit
openbare leeszalen en den stationsboek-
hanflell. Spr. merkt op, dat in slechts 20
der ongeveer 50 openbare leeszalen het
blad ter lezing lag. Het is het blad, niet
slechts van een politieke partij, maar van
een wereldbeweging. Het motief was mo
reel schadelijke lectuur te weren, dat was
ook de voorwaarde voor het rijkssubsidie.
Maar er is tal van andere lectuur, welke
voor andersdenkenden nog veel kwetsen-
der is. Men leze maar eens het werk van
Marnix van St. AJdegonde „De Bijenkorf
der H. Roomsche kerk". Waarom is „De
Tribune" na 24 Dec. 1930 opeens zoo scha
delijk geworden? Wat is het verschil tus-
schen het blad vóór en na dien datum?
Om hetp-een daarin over God is gezegd.
Maar dat was niet anders dan het oude
lied der Fransche commune: A la lan-
terne. Verder om de daarin voorkomende
plaat met toelichting Maar wat hebben,
vraagt spr., in de middeleeuwen de weder-
doopers vroeger niet geroepen tegen de
machtige katholieke kerk. Ook Spinoza
werd door de Kerk en de Joden vervolgd.
We hebben tegenwoordig censuur op elk
gebied, en spr. wijst voorts op het getwist
onder verschillende dominé's over Gods
begrip en Godslastering. Spr. stelt ten
slotte een aantel vragen, waaruit blijkt,
dat door deze vervolgingen „De Tribune"
aanmerkelijk irn abonnementental is toege
nomen. Is het dan, vraagt hij verder, geen
slag in de lucht om uit een paar dozijn
leeszalen het blad te verwijderen? Ook
vraagt spr. of de regeering bereid is
dezen boycot te doen ophouden.
Minister Terpstra zet uiteen, dat de
bezwaren aanvankelijk kwamen van den
inspecteur en dat het niet de bedoeling
was de communisten te knevelen of tegen
te werken. De actie is uitgegaan van het
Centraal Bestuur der Openbare Leeszalen.
Het bezwaar ging dan ook niet tegen het
communistisch karakter van het blad,
maar tegen de walgelijke wijze, waarop
daarin de godsdienstige gevoelens van
velen werden gekwetst.
Achtereenvolgens worden de vragen van
den heer Wijnkoop door den minister be
antwoord. In zijn repliek dient de heer
W ij n k o o p een motie in, waarin wordt
uitre- proken, dat „De Tribune" evenals
andere dagbladen in de openbare leeszalen
ter lezing dient te leggen en in den spoor
wegboekhandel verkrijgbaar dient te zijn.
Er ontstaat over deze aangelegenheid
nog debat, waaraan o. a. deelneemt de heer
Boon (v.b.). Deze vestigt er de aandacht
op, dat in „De Tribune" van gisterenavond
staat, dat het aantel abonné's, ondanks alle
actie bii de verkiezingen, sterk terugloopt,
vooral in Noord-Holland en Utrecht.
De heer De Visser stuift hierover
op en voegt den heer Boon toe: Dat is
totaal onjuist. Er staat alleen in, dat in
Noordholland en Utrecht het aantal sterk
terugloopt. „Kan je niet lezen, ezel?" En
de heer Van der Heide (s.d.) merkt
op, dat er nimmer navraag was naar de
„Tribune" in die 30 leeszalen, waar het
blad ter lezing lag. Spr. heeft dit onder
zocht. Intusschen is hij het niet eens met
de houding in deze tegen het blad aange- tan vertrokken. Het heeft aan boord 169.8
11AB10 Tl v 1*1 lol 11 n V-» m «3 A1
kilogram post en 7.1 kilogram goederen.
Na een tusschenlanding van 8 u. 20 tot
9 uur te Palembang, is het om 12 u. 45 te
Medan aangekomen.
nomen. Hij zal dan ook voor de motie
Wijnkoop stemmen. Ook de heer M a r-
c h a n t motieveert zijn stem ervóór, een
voudig omdat het blad als orgaan eener
politieke parti,j in de leeszalen thuishoort.
Desgelijks verklaart zich de heer F1 o r is
Vos vóór de toelating.
Dinsdagmiddag voortzetting.
DE FRANSCHE MARINE-
BEGROOTING VERLAAGD.
De Fransche Kamer heeft gisteren
middag na korte beraadslaging de sup-
pletoire credieten voor de begrooting
van de defensie goedgekeurd.
Het voorstel der sociaal democraten
om de begrooting van marine met
2.500.000 fr. te verminderen werd door
de Kamer aangenomen met 261 tegen
251 stemmen. Hoewel de minister van
marine in de minderheid blijft, heeft hij
niet de kwestie van vertrouwen gesteld.
Franklin Bouillon heeft in de Kamer
verklaard, dat hij besloten heeft opnieuw
een interpellatie in te dienen in zake de
buitenlandsche politiek.
REVOLUTIONAIRE ORGANISATIE IN
IERLAND.
Naar de «Daily Telegraph* meldt, heeft
de Iersche overheid gisteren het hoofd
kwartier van de republikeinsche orga
nisatie overvallen, dat gevestigd was diep"
in het bergland bij Dublin. Zij vond
documenten, die het bewijs leverden van
het bestaan van een militante organisatie,
dié tegen den staat was gericht. Zij vond
ook honderdduizenden houders met am
munitie, 60 geweren, 50 revolvers, vele
automatische pistolen en een Lewis-kanon.
Men had reeds eenigen tijd lang het
vermoeden, dat er een onwettige orga
nisatie tot omverwerping van den staat
was opgericht.
HR. MS. „JAVA" EN „SUMATRA".
Hr. Ms. kruiser „Java" heeft Vrijdag
middag het dok verlaten teneinde weder
in dienst te worden gesteld. Aan het
einde van de maand zal Hr. Ms. kruiser
„Sumatra" in het dok worden opgenomen
ter herstelling van de bij het vastloopen
op een onbekend rif in de nabijheid van
de Witte Rots opgeloopen schade.
RUTII NICOLLS WIL DEN OCEAAN
OVERVLIEGEN.
Naar Reuter meldt, is Ruth Nicholls, de
Amerikaansche vliegster en houdster van
het wereldhoogterecord voor vrouwen, die
van plan is een transatlantische vlucht te
maken, te New York aangekomen. In
dien het weer gunstig is, is zij voornemens
voor het einde van de week naar New
Foundland te vertrekken en vandaar naar
Frankrijk over te steken.
Binnenland.
UI.
Het 2®e vliegtuig vertrokken.
Donderdagochtend om 6.05 is van
Schiphol vertrokken de P.H.-A.F.R., ge
zagvoerder Van Dijk, met de Nes als
tweede bestuurder en Dunk als boord
werktuigkundige.
Wat de post betreft: er waren 24 zak
ken, 219 kg. 75 gr. bruto, 199 kg. 650 gr.
netto. De zending bevatte 15644 brieven
beneden 5 gr.; 182 briefkaarten en post
wissels; 7498 stukken zwaarder dan 5 gr.
en 1152 stukken bestemd voor tusschen-
liggende landen. In totaal 24.476 stuks.
AmsterdamAthene op één dag.
Het 20ste postvliegtuig is Donderdag
om 19 u. 25 te Athene aangekomen.
Als gevolg van den gunstigen wind
heeft men den afstand Amsterdam—
Athene, thans op de heenreis, in een dag
kunnen afleggen.
Te Gaza.
Het 20e postvliegtuig is gisterochtend
5 u. 15 uit Athene vertrokken, 11 u. 25 te
Caïro geland, daar 13 u. 35 opgestegen en
15 u. 40 te Gaza aangekomen.
Het 18e retourvliegtuig ver
trokken.
Aneta meldt uit Batavia:
Het 18e retourvliegtuig is gisterenmor
gen om 5 uur 5 van het vliegveld Tjilili-
Een lange reeks beschuldigin
gen. Anderhalf jaar geëlscht.
Voor de Groningsche rechtbank werd
Donderdag behandeld de zaak tegen den
directeur van het bijkantoor te Groningen
der andels en Landbouwbank, welke
bank langen tijd in moeilijkheden heeft
verke-rd en vervolgens is failliet ver
klaar
H„m wordi t»» laste gelegd wederrech
telijke toeëtoening van verschillende gel
delijke bedragen, door deze als beheerder
van het bükantoor te doen uitbetalen aan
d Groninger Discontobank, waarvan hij
ook "irecteur was, terwijl hij wist, dat
daartoe - 1-1 was verstrekt: voorts,
dat hü in de boeken van het bijkantoor
valsche posten heeft doen inschrijven ton
rame van inwoners resp. van Snijk en
van Groningen. Ook zou hü op 8 Maart
1930 te Gouda valschelijk een telegrafische
opdracht hebben gezonden aan de Han
dels- en Landbouwbank te 's-Gravenhage
om aan de Haagsohe Automobielmaat-
schappij een som uit te betalen van f 4200,
en tenslotte heeft hü op 9 Mei 1930 te
Groningen een valsch recu opgemaakt
ten name van iemand anders van effecten
ter waarde van 10.000.
Verder wordt hij er van, beschuldigd,
dat hü als directeur van het Groningsche
bükantoor de aanteekeningen in de boe
ken onvoldoende heeft- doen geschieden.
Na het hooren van de getuigen, werd de
zitting geschorst.
Requisitoir.
Na de heropening heeft de officier van
justitie, mr. Rombach, requisitoir geno
men. Hij stelde vast, dat de ten laste ge
legde feiten bewezen zijn. Als directeur
van de Handels- en Landbouwbank heeft
bekl. beschikt over bedragen, die op de
bank waren gebracht en door deze bedra
gen aan de Groninger Discontobank over
te dragen, heeft hü verduistering ge
pleegd.
De officier van justitie haalde voor ver
dachte evenwel eenige verzachtende om
standigheden aan. Deze heeft zich niet
rechtstreeks verrijkt en niet willen ver
rijken. Anderen toch hebben van zijn ma
nipulaties geprofiteerd. De oprichting van
dè Groni nw Discontobank is een onge-
kafckig feit "^bleken, omdat verd. geen
verstaald van een dergelijk bedrijf had, of
schoon velen daarvan de dupe zijn ge
worden.
Spr. easohte tenslotte een gevangenis
straf van een jaar en zes maanden.
De verdediger, mr. Muller Massis, be
toogde, dat de ten laste gelegde feiten niet
strafbaar zijn en vroeg vrijspraak subs.
een lichte straf. Ook verzocht hij de recht
bank, rekening te willen houden met den
duur der preventieve hechtenis.
Uitspraak 25 Juni.
ONDER DEN TREIN.
De 39-jarige W. v. M. uit de Beukelaar-
straat te Rotterdam is in de Tolhuislaan
aldaar onder een rangeerenden trein ge
raakt. Het linkerbeen is afgereden en de
rechtervoet is verbrijzeld. Hij is in het
ziekenhuis aan den Coolsingel opgeno
men.
De kantoorbediende Kantors, die bij de
groote handelsfirma een zeer bescheiden
plaatsje bekleedde, doch die zich vast had
voorgenomen „vooruit te komen in de
wereld" om eenmaal directeur of toch
minstens procuratiehouder te worden,
deze kantoorbediende kwam op een lente
dag tot de ontstellende conclusie, dat hy
verliefd was.
Ik schrijf: ontstellende conclusie, want
die verliefdheid was voor Kanters zoo
ongewoon, dat ze hem beangstigde. Met
z'n drie boterhammen met leverworst,
door zijn zorgzame moeder verpakt in de
krant van den vorigen dag, met de groene
ruiten van z'n eensgekeerde pak was hij
vertrouwd. Maar de liefde was voor hem
dermate nieuw, dat hii zich volkomen „on
dersteboven" voelde.
De gelukkige jongedame was Hella, de
secretaresse van den directeur. Ze had de
reputatie degelijk te zijn en onthield zich
van het maken van afspraakjes met het
kantoorpersoneel. Juffrouw Hella was
zakelijk, angstig zakelijk. Ze gebruikte
nooit een woord te veel en placht op
droge toon te spreken.
Niettemin was Kanters verliefd en niet
zoo weinig. Hij kocht zich een nieuwe das,
die niet zeer smaakvol, doch goed bedoeld
was. Maar juffrouw Hella bemerkte abso
luut niets van deze poging van Kanters
om zijn uiterlük te verfraaien. Toen, op
een warmen avond dronk hij, lijnrecht
tegen zijn gewoonte in, twee glazen don
ker bier. Hü meende daarna, dat hij door
deze onverantwoordelijke uitspatting ge
noeg opgewonden was om tot „de daad"
over te gaan. Hü begaf zich naar huis en
haalde pen, papier en inkt tevoorschün.
Hü schreef in z'n schoonste schrift:
„Lieve juffrouw Hella". Stop. Kanters
bekloof zijn penhouder. Hü dacht na. De
tijd verstreek. Kanters dacht nog altijd na
en consumeerde al denkende fragmenten
van z'n penhouder.
Een half uur later stond hij op, ver
scheurde het papier waarop slechts „Lie
ve juffrouw Hella" stond, begaf zich naar
een vriend en kwam terug met „Het
groot Brievenboek". Hij zocht in den in
houd: „brieven bij overlijden... zaken
brieven bedankbrievenminnebrie
ven
Bü bladzijde honderd acht en zestig
begonnen de liefdesbrieven in alle soor
ten: aan een weduwe met en aan een
weduwe zonder kinderen, aan een dame
van om en bü de veertig en aan een jong
meisje. Keuze genoeg dus.
Kanters koos met zorg een pracht-exem-
plaar, door den auteur van het „groot
brievenboek" gericht aan „mijn teerbe
minde Berta". Op eigen initiatief veran
derde Kanters het „Berta" in „Hella" en
copieerde de brief verder geheel. Hü las
zyn werk nog eens over, schreef met veel
krullen het adres en kleefde de postzegel
van vijf rechts in den hoek. Als zóó'n
brief niet hielp.
Juffrouw Hella moet den brief ontvan
gen hebben, meende Kanters twee dagen
na „zijn daad". Niettemin zweeg juffrouw
Hella als het bekende graf.
Maar... 'savonds bracht de post een
forsche, witte envelop. Toen Kanters
achterop den naqm en het adres van juf
frouw Hella las, wist hij dat hij het groot
ste meest romantische oogenblik van zyn
leven doormaakte.
De brief was maar kort. Twee getikte
regeltjes:
„Mijnheer, Uw brief van de zooveelste
ontvangen. Voor antwoord zie s.v.p. pag.
130 „Het groot Brievenboek". Achtend
Op pagina honderd en dertig van „Het
groot Brievenboek" schrijft de koopman
K aan zijn relatie X: „Ik acht geen ter
men aanwezig om op Uw verzoek in te
gaan. Uw aanbod lijkt me daarvoor veel
te riskant".
Inderdaad, juffrouw Hella is een zake
lijk meisje
(Nadruk verboden).
Buitenland.
HET LICHTEN VAN DUITSCHE
OORLOGSSCHEPEN.
In de Scapa Flow is men thans bezig
het gezonken Duitsche slagschip Prinz
Regent Luitpold te lichten. Woensdag is
de boeg boven water gebracht en Donder
dag hoopte men het achterschip boven
water te krijgen.
NOOTLOTTIGE OVERSTROOMING
IN ANGORA.
Dertig mensehen verdronken.
Tengevolge van overstroomingen, die
door buitensporig grooten regenval ver
oorzaakt zijn, zün in de omstreken van
Angora sedert Woensdag 30 menschen
verdronken.
CYCLOON TE ADELAIDE.
De Times meldt, dat te Adelaide een
cycloon voor duizenden ponden schade
heeft aangericht. Er zyn geen dooden,
maar vele gekwetsen liggen in de hos
pitalen. 100 huizen zün van hun dak be
roofd. Als door een wonder richtte de
ontreddering van een kinderziekenhuis
geen persoonlyke ongelukken aan.
(Zie ook pag. 2 van het eerste blad.)
HEVIGE WINDHOOS BIJ
SWINEMÜNDE.
Het dorp Morgenitz is gisteren door
een windhoos geteisterd, die enorme ma-
terieele schade aanrichtte. Tal van huizen
werden vernield, terwijl vele boomen ont
worteld en ook veel vee gedood werd. Op
het kerkhof werden grafsteenen omge
worpen. Het dorp doet denken aan een
slagveld en de bewoners spannen alle
krachten in om de schade te herstellen.
MIJNONGELUK TE SONGULDAK.
Acht dooden.
Uit Konstantinopel wordt gemeld, dat
tengevolge van een ontploffing in een
myn bü Songuldak acht menschen zyn
gedood. De materieele schade is aanzien
lek. Songuldak ligt in Voor-Azië aan de
Zwarte Zee.
HITTE IN SPANJE.
In Spanje is het op het oogenblik zoo
warm als het sedert 1908 niet meer is
voorgekomen. Te Madrid stijgt het kwik
sedert drie dagen tot 40 graden, in Anda-
lusië zelfs tot 50 graden. Te Madrid wer
den tot dusverre ruim 50 personen door
de hitte bevangen, waarbij twee gevallen
met doodelyken afloop.
HITTEGOLF IN FRANKRIJK.
Sedert drie dagen ligt boven Frankrijk
een hittegolf, die zich vooral in de zuide-
lijke provinciën (evenals in Spanje) laat
gevoelen. In de buurt van Parker zijn
temperaturen van 35° C. in de schaduw
en 50° C. in de zon gemeten. In veertig
jaar is een dergelijke hitte niet waarge
nomen.
BRAZILIË GOOIT WEER KOFFIE
IN ZEE,
Binnenkort volgen nog 40.000
balen.
In overeenstemming met het plan in
zake de bescherming van de Braziliaan-
sche koffieproductie zijn thans opnieuw
4500 balen koffie in zee gestort. Binnen
kort zullen nog 40.000 balen volgen.
TRISTAN DA CUNHA.
In het Bngelsche Lagerhuis is Dinsdag
gevraagd of de regeering de ontruiming
wilde overwegen van het eiland Tristan
d'Acunha, vanwege de kosten van de
voorziening van de inwoners met levens
middelen, terwijl het eiland geen enkele
commercieele of strategische beteekenis
heeft. De onderstaatssecretaris van kolo
niën zeide, dat men er wel eens over had
gedacht, maar vanwege den tegenstand
der bevolking de gedachte weer had op
gegeven. De kosten waren bovendien niet
zoo hoog.
DE VRIJLATING VAN SCHWARZ
GEËISCHT.
Het congres te Maagdenburg van de
vereeniging van gewezen krijgsgevange
nen heeft een motie aangenomen, waarin
de vrijlating van den Elzasser Schwarz
wordt geëischt, die 13 jaar na het einde
van den oorlog te Cayenne nog door
Frankrijk gevangen wordt gehouden.
Men zie het eerste blad. (Red.)
In de motie wordt gezegd, dat Schwarz,
die als een slachtoffer van de tegenstel
ling tusschen de Duitsche en Fransche
bepalingen inzake het staatsburgerschap
is te beschouwen, thans eindelyk in vrij
heid moet worden gelaten. Ten slotte
wordt van de Duitsche regeering ver
langd, dat zy al het mogelyke zal doen
om dit te bewerkstelligen.
"NV. unibnMRIJWIELFABR'EK
'JDEM HULST AAT-I DE
DEDEtlSMSAPT
Agont: H. J. VAN GRUNNINGEN,
Keizerstraat 5456 Tel. 265.
Te Keulen.
Gistermiddag hebben te Keulen
Mühlheim eenige honderden betoogers,
meerendeels communisten, gepoogd een
optocht te vormen. Toen de politie den
stoet uiteen wilde dryven, stelden de
betoogers zich te weer. Uit de menigte
werd op den politie geschoten, waarop
ook deze van de wapens gebruik maakte.
Een betooger kreeg een schot in het
been. Een inspecteur van politie liep
een messteek op. Tenslotte kwam er
versterking voor de politie en werden
de betoogers uiteen gedreven. Er hadden
verscheidene arrestaties plaats.
Twaalf politieagenten gewond.
By een gevecht tusschen politie, nazi's
en communisten dat Donderdagavond te
Bremen plaats vond, werden twaalf
politieagenten en een groot aantal nazi's
gewond, de meesten ernstig. In totaal
arresteerde de politie negen communisten,
waarvan de meesten in voorloopige hech
tenis worden gehouden, omdat zü op
heetei'daad betrapt werden, toen zy ge
weld tegen politiebeambten gebruikten.
De Amerikaansche duikers zün er in
geslaagd gistermiddag een stalen kabel
om de romp van de «Poseidon* te leggen.
Wegens de zware zeeën moest het lichten
echter tot vandaag uitgesteld worden.
Men heeft niet de minste hoop meer, dat
nog een der opvarenden in leven geble
ven kan zün.
Volgens den Japanschen kapitein van
het schip, dat met de *Poseidon« in bot
sing geweest is, was de ramp ten eenen-
male te wüten aan het feit, dat de
«Poseidon* vlak voor de botsing plotse
ling van richting veranderde. De kapitein
zelf zat op dat oogenblik aan het ontbyt
en het schip werd gecommandeerd door
den chef van de Ohineesche equipage.
Na de botsing werden touwladders neer
gelaten, waarlangs de commandant en
24 leden van de bemanning van de onder
zeeboot gered werden, voor deze zonk.
Het reddingstoestel voor onder
zeeërs.
De redding van eenige matrozen van
de «Poseidon* met behulp van het Davis
toestel, wordt veel besproken in do
Engelsche pers. Het is de eerste keer
geweest dat eenig reddingstoestel in staat
bleek, werkelyk schipbreukelingen te
redden uit een gezonken duikboot, die
zich op den bodem van de zee bevindt.
Het toestel is nog niet lang in gebruik
genomen, nadat het eerst grondig gepro
beerd was. Volgens de illustraties in de
Engelsche bladen lijkt een man, die
ermede is uitgerust, veel op iemand, die
het bekende Engelsche gasmasker heeft
opgezet. Een buis als men van de gas
maskers kent, loopt van den mond naar
een reservoir op de borst van den drager.
Een kleine cilinder met samengeperste
zuurstof houdt niet alleen als de kraan
naar behoefte is opengezet, de ademhaling
gaande, maar levert ook de luchtvulling,
die den schipbreukeling naar de opper
vlakte brengt en hem daar drijvende
houdt.
Een klem op den neus houdt de neus
gaten gesloten voor het water; een
waterdichte «stofbril* beschermt de oogen.
De groote moeilykheid is om uit de
boot weg te komen. Daarvoor is yzeren
discipline noodig. Voor de luiken, die
het water buitenhouden, geopend kunnen
worden, moet de druk binnen en buiten
boord gelük worden gemaakt, anders
zyn de luiken niet open te krijgen. Men
zal dit in den regel moeten bereiken
door met behulp van de ventiels de
ruimte, waarin de mannen zich bevinden,
te laten volloopen. Eerst wanneer zy
zün ondergedompeld, kunnen zü dus de
luiken openen. Dan moeten zü in volg
orde, de jongste het eerst, naar buiten
en naar boven zien te komen. Al gaat
dit openen onder water minder moeilyk
dan het op het eerste gezicht zou lyken,
daar het Davistoestel feitelyk een zeer
elementair duikerpak vormt, toch moet
dit alles eischen van mannen, die in die
omstandigheden verkeeren en die in het
werk van den duiker onbedreven zyn.
Aan boord der Engelsche duikbooten
bevindt zich een Davistoestel voor iederen
man. En geregeld worden oefeningen
daarmede gehouden.
Het Berliner Tageblatt heeft dezer da
gen naar aanleiding van de onthulling
van een gedenkteeken nog eens de
verlies-cüfers van den wereldoorlog ge
publiceerd.
Ziehier wat het blad daaromtrent pu
bliceerde:
„In de jaren 19141918 werden 13 mil-
lioen Duitschers voor den krügsdienst
opgeroepen. Daarvan werden gedood
1.885.291 menschen. Hierby komen nog
170.000 vermisten, zoodat men het totaal
aantal dooden op rond twee millioen kan
stellen.
Het getal van de in krygsdienst gewon
den wordt met 4.248,151 aangegeven.
Met deze getallen staat Duitschland on
der de oorlogvoerende volkeren op de
tweede plaats. Van de 80 mililoen men
schen, die tydens den wereldoorlog onder
de wapenen stonden, hadden de afzonder-
lyke landen de volgende verliezen:
Dooden Gewonden
Rusland 2.250.000 5.730.000
Duitschland 1.885.291 4.248.158
Frankrijk 1.350.000 4.340.000
Oosten ryk-Hongarye 1.000.000 2.000.000
Groot-Brittannië 780.000 2.100.000
Italië 600.000 1.000.00
Turkye 300.000 600.000
Roemenië 159.000 150.000
Servië 120.000 160.000
De andere oorlogvoerende landen vol
gen met minder dan 100.000 dooden. In
totaal word het aantal dooden aange
geven door het getal 8.732.000 en het aan
tal gewonden door het getal 20.815.000.
Byna negen mililoen dooden en byna
21 millioen gewonden.... En dan ook de
voor alttjd geknakte gezondheidstoestan
den van velen, die niet sneuvelden. En
dan het materieele verlies, en andere
elle»ide.
Het is toch wel goed, telkens opnieuw
deze cüfers te vermelden. De menschheid
moet weten wat haar wacht, wanneer er
geen eind aan wordt gemaakt.
De stem der volkeren moet uitgaan
naar de ontwapenings-conferentie van
het volgend jaar.
