Xori verbaal. GEMENGD NIEUWS. DC HELD VAN HALMAHEIRA voor huidverfraaiing Opgegeten door de Papoea's? Baders in zee omgekomen. OOST-INDIE. Gruwelen in verbeterhuizen De te Dordrecht aangeteekende brief. V.A.R.A. zomerfeest te Hilversum. De Armband. Begrijpelijkerwijze hangt de souverei- boratorium te Malang laten zendtn \ooi Ingezonden mededeeling. niteit over de Oostkust dus nog erg in de lucht. Op het zeeijs langs de kust zijn onderzoek. Een persoonlijk bezoek aan de plaats 1 "KT ÜAAT» :T»T jaarlijks tlïnduizenden zeehonden te den berichtgever der Nw. ^er Crt vangen, de visehgronden zijn bijzonder don o°pb.rre«! ryk en het mynwezen is pas 111 het be- bezoekers. ïeixens a handen vol 'gin van zijn ontwikkeling-cryoliet wordt schept de badende de zieke reeds gedolven. Het is dus te begrijpen, over zich heen e r3,ssen brandende datvvroeger of later de souvereiniteits- |lichaamsdeelen me< iater uae .souv, 11 h S; meranrfriiststroo), sterk riekende bloe kwestie opnieuw aanhangig moet worden merang (rysts „ffAnnfipn schennen een gemaakt. De Denen hebben kort geleden menwierwk en offeranden scheppen een gebi^r°g^ondem''va^'den^weeromstult ^lyk jlug warongs opgeridi^ waar verschillende^egen. Met_ behulp deden de Noren het direct ook. Deze laat-1 van alles te koop is. veie DezoeKers v£m de Hüversumsche en Bussumsche ste schijnt nu officieel de Noorsche vlag nem®" ess f?'azen 0 r )'ai. veegmachines heeft men de wegen schoon ste scnyni nu oiimiec - werk het genezende water mee naar huis, trac?hten te krijgen Vooral de automobi- om daar de behandeling verder voort te listen ondervonden veel hinder van deze te hebben geheschen, het land „Eric de Roode's Land" doopend. Wel desavoueert de Noorsche regeering voorloopig 0**1" cieus deze daad, maar ze heeft toch direct een buitengewonen ministerraad over deze aangelegenheid bijeengeroepen. De Deensche regeering neemt een afwach tende houding aan, maar verklaart, dat de zaak waarschijnlijk voor het Haagsche Hof zal worden gebracht. Helaas zullen zetten. lafhartige daad. Tusschen Baarn en La ren hadden er niet minder dan 29 ban- denpech. De feestgangers zijn door de stad ge marcheerd, langs het V.A.K.A.-gebouw en ook langs het nieuwe raadhuis. Voor dit laatste toonde men veel belangstel ling. De heeren De Vries, Zwertbroek en -i A IIaq tror. De administratie van Nieuw Guinea heeft aan de regeering van het gemeene- best het volgende medegedeeld zzv, 1 Er werd een Junker-vliegtuig met L. wij in Den Haag geen Eskimo's in broe- J. 'frist ais vlieger, dat dienst deed voor Lebon hielden redevoeringen. Alles ver ken van ijsberen- en jakken van zeehon- <je goudvelden, vermist. Zes vliegtuigen liep ordelyk denvel zien verschynen om hun eischen zjj„ zoeken geweest, maar totnogtoe te doen hooren. Men regeert over Groen- had men niets van het vermiste vlieg- land en over hen zonder hen al "t ujg vernomen. Dinsdag echter heefteen ter eere der Denen gezegd worden, dat zij dame te Adelaide een brief gekregen dit sedert de laatste tienatllen jaren op Van een familielid in Nieuw Guinea. Daarin stond dat daar inboorlingen waren aangekomen, uit wier verhalen bleek, dat het vliegtuig een noodlanding had moeten nen geven van hetgeen rondom hen ge beurt. De dokters hopen intussclien, dat het bij dit eene sterfgeval zal blyven. Dr. Stukje, die het grootste aantal patiënten onder zijn behandeling heeft, denkt op het eind dezer week de ziekte meester te zijn Het resultaat van het bacteriologisch onderzoek was Vrijdagmiddag aan den burgemeester van Emmen nog niet be- ltcnd De' aan de beterende hand zijnde pa tiënten gevoelen zich nog lang niet goed, ook zij, die reeds weer aan den arbeid zijn, hebben nog een mat en lusteloos- ge voel, dat eerst langzamerhand verdwynt. De ondermijnende kracht van de ziekte was groot. MET ERNSTIGE SNIJWONDEN AAN DEN WEG GEVONDEN voorbeeldige wijze doen. MERKWAARDIG GEVAL VAN WOEKER. Omtrent het strooien van de spijkers verneemt het persbureau Vaz Dias nog het volgende: Git Amsterdam zouden tegen zes uur een 5000-tal fietsers vertrekken, die over Weesp naar Hilversum zouden gaan. On geveer 5 uur werden de leiders van den fietstocht gewaarschuwd, dat de geheele Zondagmorgen omstreeks vier uur werd door de politie op den berm langs den Rotterdamscheweg bewusteloos aan getroffen de 23-jarige V., wonende aan genoemden weg. Hij bleek een ernstige snywonde aan zyn pols te hebben en ver keerde ten gevolge van het bloedverlies in uitgeputten toestand. De politie, die een nader onderzoek instelt, vervoerde V. naar het gasthuis te Delft. Buitenland. DE WONINGNOOD IN POLEN. En de armoede. Ter leniging van den heerschendon wo- nn« slachtoffers van eenningnood heeft de regeering bij decreet Drie slachtoffers van een ldaommen yoor den bouw van sterke zeestroom!ng aan het huizen tef beschikking gesteld. strand bij den Wassenaarschenj)e minster-president verklaarde naar Slag. 'aanleiding hiervan dat Polen momenteel te arm is om den woningnood door den De krachtige N.O.-wind veroorzaakte j houw van steenen huizen afdoende te Zondag een gevaarlijken stroom lang8 kunnen bestrijden. onze kust. Even ten Noorden van den jyjen zaj zjch dus voorloopig met houten Wassenaarsche Slag zijn drie baders het huizen moeten tevreden stellen, slachtoffer geworden van dezen stroom. De eerste 2000 huizen zullen in War- doen. Een »duif< was neergevallen, zoo straatweg vanaf de Diemerbrug tot Weesp, vertelden zij, met een 'witten meester*. bezaaid lag met een groote hoeveelheid Die was naar het naastbijzjjnde dorp ge- scherpe duimkopspijkers. Ook een ge- Beti inlandsche waronghoudster leende g verstopt eenige jaren geleden van een Arabier de som van honderd-en-twintig gulden. Rente mocht deze volgens den Koran niet bere kenen. Maar om een schijn van recht aan zijn woekersysteem te geven, gaf hij de vbouw voor den vorm goederen, welke zij hem echter dadelijk weder teruggaf. Daaruit ontstond een koopmansschuld. De wandeld en had getracht daar vriend schap te sluiten. De inboorlingen hadden hem echter gedood en daarna een feest maal aangericht, waarbij zij den blanken man hadden opgegeten. Vervolgens had den zy de machine geplunderd en onder Binnenland. deelte van den Rijksstraatweg naar Laren bleek over groote oppervlakten met spij kers te zijn bestrooid, terwijl naderhand bleek, dat ook de straatweg Utrecht— Hilversum nabij Maartensdyk door het strooien van spijkers onberijdbaar was gemaakt. De Amsterdamsche politie werd gewaarschuwd, evenals de commandant der Koninklijke Marechaussee in de Wa tergraafsmeer en de politie te Weesp, Laren en Hilversum. Enkele dezer ge meenten stelden veegmabhines en met bezems gewapende lieden ter beschikking om te trachten over gedeelten van den Zondagmorgen ging zekere Andnessen met zjjn nichtje en zijn schoonzuster al daar te water,op zeker oogenblik meende de heer A., dat zijn nichtje in nood ver keerde. Hy begaf zich zoover te water, dat de grond hem onder de voeten weg zonk en hij zelf in levensgevaar geraakte. Het meisje is door een wandelaar, die de gebeurtenis van het strand af had ge volgd, gered, terwijl Andriessen later door een agent op het droge is gebracht. De levensgeesten bleken bij hem toen reeds geweken te zijn. Op dezelfde plek begaven zich Zondag middag de Leidsche student Wernekes uit Zuidwolde en de heer Snelderwaard uit Wassenaar te water. De stroom trok hen een heel eind zeewaarts, waarop zij om hulp riepen. Ook nu trachtte een wan delaar redding te brengen, er ontstond een geweldige worsteling in het water, schau, Lodz en het Dombrowagebied wor den gebouwd. VIJF-EN-TWINTIG MILLIOEN VOOR DE TANDEN VAN DE PARIJSCIIE SCHOOLKINDEREN. Wij hebben onlangs verteld, dat een edelmoedige Amerikaan geld beschikbaar had gesteld om te Parys een groote kli niek te openen, waar de Parjjsche school kinderen gratis tandheelkundige hulp kunnen verkrijgen. Dinsdag is in het kabinet v,an den pre- fekt van de Seine te Parijs het contract geteekend, dat deze zaak regelt. Hot lip* drag dat de heer Eastmann, zoo heet d® schenker, aan de stad Parijs vermaak^ bedraagt 25 millioen francs. DE RADIO ALS SPRINKHANENVERDRIJVER In Noord Afrika worden de bewoners dikwijls lastig gevallen door een wai„ sprinkhanenplaag. Men heeft nu het ide® geopperd om deze plaag te bestrijden mgj behulp van radiogolven. Bij proeven met een radioverbinding tusschen twee onderzeebooten werd n.£ reeds geconstateerd, dat de hoogfrequente radiogolven, die hierbij werden gebezigd de visschen in groote massa doodden. Men wil nu dit middel te baat nemen om den strijd tegen de ontzaglijke zwer- men sprinkhanen, die anders niet te ver- delgen zijn, aan te binden. V Mlddeleeuwsche folteringen. De commissio-Wickersha 111 heeft Hoover het rapport aangeboden omtrent het door haar ingestelde onderzoek ind!» verbeterhuizen, waarheen in het tweed* halfjaar 1930 met minder dan 3243 i0n~Z lieden werden gezonden. Jonge- Ilet rapport oefent felle critiek on d« toestanden in bedoelde gestiohten w onbeschrijflijke gruwelen zijn gecomuÜ teord. Voor overtredingen der reglementen van het huis worden de jongens geslagen, vaak vastgebonden en met een zweep gel rauseld tot zii uitgeput neervallen, in koud water vastgeketend, op water en brood in een cel opgesloten, enz. De ziekenzalen zyn steeds vol en de verpleegden loopen meestal in lompen rond. Eén enkele inrichting, in ldaho* maakt een uitzondering. Vier jaren lang heeft de arme bloed dagelijks deze 4 betaald. Iemand, die van het geval hoorde, gaf de schuldenares van den Shylock den raad maar eens op te houden niet het betalen van de vergoe ding, waarop de woekeraar de zaak in banden van den rechter gaf, die, na haar te hebben gehoord, de vordering nietig verklaarde. Het geval werd bekend en meerdere r>«m He vprniinhtinir nn zich den - l wef? de spijkers op te ruimen, terwijl ook waarop de redder zijn pogingen moest cehZchfeter etkIn dag 4 tS vergoeden. Ernstig Ongeluk te SaSSetlheim. de V.A.R.A. een eigen veegdienst orga-opgeven. Het lichaam van den heer W. goiu^aiouci c o - 'spoelde kort daarna aan, er werd nog Een achtjarig meisje gedood en zeven gewonden. Zondagavond omstreeks kwart voor negen heeft te Sassenheim een ernstig auto-ongeluk plaats gehad. Een particu liere auto, komende uit de richting Lei den en op weg naar Amsterdam, met vier inzittenden, reed met een vaart van on slachtoffers weigeren thans betaling, zoo geveer zestig K.M. tegen een autobus aan meldt de „Ind. Crt." uit Rotterdam, toebehoorende aan de Gebrs. De Vos. Door den schok vlooê de auto het trottoir op en botste tegen enkele daar wandelende personen aan. Een 30- jarige heer G. O., die daar liep te wande- Maar het A. I. D. meldt, zijn de gouver-1 len, kreeg een dubbele beenfractuur, een yeurs van West-Java, de Oostkust van 8-jarig meisje werd eveneens zwaar ge- GflWAPENDE VLIEGERS OP DE SUMATRA-LIJN. aumatra en van Sumatra's Westkust, zoo mede de residenten der Lampongsche dis tricten, van Palembang, DjambI en RIouw en onderhoorigheden door den directeur van Binnenlandsch Bestuur er mede in kennis gesteld, dat in den vervolge de vliegtuigen der K.N.I.L.M. op de lijn wond. Zy werd een huis binnengedragen, waar het na vijf minuten, nog voor een dokter ter plaatse was, overleed. Voorts werden nog drie andere kinderen even eens ernstig gewond. Van de inzittenden van den open auto, die allen uit Amster dam afkomstig zyn, was de chauffeur op i niseerde. Niettemin moesten nog vele banden er aan gelooven. Het begon met een aantal melkleveranciers uit de omgeving van Weesp, die 's morgens met hun drie wielers met melkbussen naar Amsterdam wilden fietsen. Maar ook onder de deel nemers van den V.A.R.A.-fietstocht vielen vele slachtoffers. Er gingen ongeveer vierhonderd banden lek, die voor een deel ladgs den weg geplakt werden; voor een deel werden de buiten gebruik ge stelde fietsen geladen op de begeleidende vrachtauto's voor uitvallers. Naar van de zijde uan het V.A.R.A.- bestuur werd medegedeeld, zou de ver denking vallen op leden van de fascisten- groep „De Bezem". Batavia—Medan met een revolver en bij- j de vlucht geslagen, terwijl de drie overi- boboorende munitie zullen worden uitge-gen lichte kwetsuren hadden opgeloopen. rust, teneinde in geval van noodlanding Van één van hen bleek overbrenging naar in minder veilig gebied der bemanning het ziekenhuis te Leiden noodzakelijk, wat tot verdediging te dienen. Aan dit vuurpook geschiedde met de drie gewonde kin- kunstmatige ademhaling op hem toege past, doch deze hulp mocht niet meer baten. Een kwartier hierna wierp de zee het andere slachtoffer op het strand. Ook bij hem bleken de levensgeesten ge weken te zijn. De drie ly'ken zyn naar het politiebureau te Wassenaar overgebracht, terwijl de politie de familieleden met het droevig gebeuren in kennis stelde. AUTO BIJ HOOGEZAND IN HET WIN SCHOTERDIEP. Twintigjarig meisje verdronken. Zondagmiddag is een auto, waarin vier jongelui zaten, door tot nu toe onbe- Verdllisterde oorzaak, in het Winschoterdiep ge- 1 raakt, waarbij een 20-jarig meisje, mej. H. Hesseling uit Vlagtwedde is verdron ken. wapenbezit mogen zoo weinig mogelijk beswaren in den weg worden gelegd. DE GENEZENDE BRON. Hot plaatsje Blitar in Oost-Java ver heugt zich thans in een zéér druk be- 3pek ate „heilige" badplaats. Aan de Nw. Soer. Crt. wordt daarvan verteld: Van heinde en ver stroomen de menschen toe om genezing te zoeken. Blinden worden geleid, lammen gedragen, ouders met on gelukkige kinderen, ouden van dagen, Sles stroomt naar dat ééne punt, vanwaar zich geruchten van wonderbaarlijke ge nezingen verspreiden. De toeloop is zóó jjfroot (er werden uren geconstateerd dat niet minder dan 1000 menschen te water gingen), dat de politie handen vol werk heeft om het verkeer te regelen. Tot laat in den nacht gaat de stroom door en om ongelukken te voorkomen heeft men een tijdelijke straatverlichting aangebracht eu ook de badplaats zelf verlicht met een poar flinke stormkinglampen. wordt nu een entree van 2 cent per persoon geheven, ten bate van de dessa- iaa. Als bewijs hoe druk het loopt kan worden medegedeeld, dat van Maandag- ibfcWag 4 uur af Dinsdagmorgen 11 uur ylet minder dan 152 werd opgehaald, Vfit dus 7600 bezoekers beteekent. De resident van Blitar heeft een mon ster van het water naar het chemisch la- De dader aangehouden. In verband met het verdwijnen van een Van één van hen bleek overbrenging naar aangeteekende zending te Dordrecht, deren en den heer G.O. Bij het door de politie ingestelde onder zoek beweerden de inzittenden van den Amsterdamschen auto, dat zij niet wisten aan wie de auto toebehoorde, noch hoe de chauffeur heette. De auto was zeer be schadigd, terwyl de autobus aan den ach terkant beschadigd werd. Volgens verkla ringen verkeerden de inzittenden van den open auto onder den invloed van sterken drank. Kopspijkers over den weg ge strooid. Zondag heeft de V.A.R.A. een zomer- 4850, wordt gemeld, dat van den aan vang af bij de politie vermoeden bestond, dat degene, die de zending onrechtmatig had opgevorderd, iemand moest zijn, die met den toestand goed op de hoogte is. In verband hiermee werden de handschrif ten van de bedienden van de geadresseer de firma vergeleken met het handschrift van dengene, die de kennisgeving had afgeteekend. Hierbij bleek, dat het hand schrift van den 20-jarigen bediende F. H. zeer veel gelijkenis vertoonde met dat op de kennisgeving. Toen men den jon gen man hierop wees, ontkende hij echter hardnekkig iets met den diefstal uitstaan de te hebben. Na zjjn overbrenging naar het parket van den officier van justitie, viel hij echter door de mand. Tevens be kende hij het geheele bedrag ten kantore van de benadeelde firma te hebben ver borgen. Inderdaad is het geheele bedrag daar terug gevonden en in beslag ge- uoviu uu t DOu ZtKJllLC/X. 1 rj" feest gehouden in het Spanderswoud te nomen- Hfi is opgesloten. Hilversum, dat bezochtt is door ruim 100.000 personen. De Spoorwegen had- DB m&SSclVBrgiftiging tG EriCïl. den 38 extra-treinen ingelegd, waarvoor bij Crailoo opzettelijk perrons waren ge maakt. Hilversum werd overstroomd door fietsers, auto's en autobussen en door dui zenden wandelaars. Uit Amsterdam kwam een stoet fietsers, waarvan de kop reeds in Hilversum verscheen, toen de staart nog in de hoofdstad was. Reeds in den vroegen morgen bemerk ten melkboeren, dat er groote hoeveel heden kopspijkertjes gestrooid waren Men schrijft aan de Nw. Rott. Crt.: De vrees, welke zich van de bevolking van Erica meester heeft gemaakt bij het aanschouwen van het steeds grooter wor dende aantal slachtoffers van de worstver giftiging, begint te verminderen. Vele patiënten vertoonen teekenen van beter schap; maar er zyn toch ook altijd nog een groot aantal ernstig ziek, zoo ziek, dat zij zich nauwelijks rekenschap kun- EEN DROEVIG ONGELUK. Drie kinderen verdronken. Een vrachtauto, waarop de chauffeur acht kinderen uit Eichsheim had meege nomen, is Vrijdag te Eich in het district Worms, doordat de auto begon te slinge ren, in den Rijn gereden. Ofschoon de chauffeur er in slaagde eenige kinderen van de auto af te halen, kon hij niet ver hinderen, dat drie kinderen met den wagen in den Rijn verdwenen en verdron ken. BEROOVING. In een pand aan de Zijlsteeg te Rotter dam is een buitenman beroofd van 1000. In verhand hiermee zijn de 35-jarige koopman W. G. A. Z. en de 28-jarige vrouw A. S. v. G. aangehouden en opge sloten. EEN GAUWDIEF DIE NIET GAUW GENOEG WAS. Zaterdagavond wilde op den Schiedam- schedijk te Rotterdam iemand met een taxi-chauffeur afrekenen. Hij stond op straat met zijn portefeuille in de hand. Een voorbijganger griste hem toen op eens twee bankbiljetten van 100 en een biljet van 50 af en ging er mee van door. De chauffeur zette den man na en het lukte hem, den dief te grijpen. Het bleek de 21-jarige varensgezel C. M. U. te zijn. Hij is opgesloten. „Zjjn ze naar je zin, Gwen?" vroeg de oude edelman, terwijl hij glimlachend naar zyn bekoorlijke kleindochter keek, die een kostbaren armband in de hand hield. „O ja, grootvader, ik vind ze prachtig", antwoordde het jarige meisje. „Ik zal je vertellen hoe dit kleinood in onze familie is gekomen," begon de grijs aard. „Het is een erg romantische ge schiedenis. Je zult ze daarom wel interes sant vinden." Voor het uitgaand haardvuur, in de groote oude zaal, aan welks wanden de portretten van vele voorouders hingen, begon de oude man aan zijn verhaal. „Heel lang geleden beminde een lady Gwendoline uit onze familie den jongen lord Lionel Digby. Maar zij was buiten gewoon jaloersch en beschuldigde haar verloofde van ontrouw. Hoewel de jonge man haar verzocht haar woorden in te trekken, bleef zij haar beschuldiging vol houden. „Dan moet alles uit zijn tusschen ons," zei hij rustig. Zij lachte onverschillig, hoewel haar hart heftig klopte. Zij zag hoe hij zich verwijderde, vastberaden, met kalmen stap, tot hij eindelijk verdwenen was aan den verren horizonwaar de bleeke herfst- wolken langs den hemel joegen. Zy verwachtte niet anders, dan dat hij den volgenden dag zou terugkeeren.. Maar Ze lachte heesch'. „Ik word dus veru smaad," riep ze uit. „Wees voorzichtig, ik kan liefhebben, maar ook haten. Pas op voor uw veiligheid, burger!" Zjj snelde heen en Lionel ontveinsde zich niet, dat hij groot gevaar liep door de handlangers van Robespierre te wor« den gearresteerd. Snel pakte hij het noo- dige in en snelde de trap af naar buiten* Doch het was reeds te laat. Hij werd door gendarmen gegrepen en weggevoerd. Hij verwachtte niet anders meer, dan dat hij zijn leven op de guillotine zou eindigen. Een uur later vervoegde zich aan het huis van den machtigen Robespierre een eenvoudig gekleed meisje, dat in het En- gelsch vroeg, den grooten man te spre* ken. Toen zij bij hem was toegelaten, keek hy haar doordringend aan. Hoewel zij inwendig beefde van opwinding eu vrees, slaagde zy er toch in, zich uiterlijk te beheerschen. Zij deelde mede, dat zij de verloofde was van den jongen En- gelschman en dat zij hem ongemerkt naat| Frankrijk was gevolgd. Zij smeekte. Robespierre den jongen man vrij te laten.: „Misschien zal de tijd spoedig komen, dat gij mij voor dezen dienst niet er® dankbaar zult zijn," zei hij met een grijns lach. „Maar ik zal uw wensch vervullen, mits gij 5 minuten naar mij luistert. El! zijn tal van lieden, die mij voor een mon ster houden. Maar in eik geval wil ik, dat tenminste één wezen weten zal, wat ik wensch en wat ik voor Frankryk heb gedaan. Het is mogelyk, dat mijn werk toen hy niet kwam sloop een groote angst s'aaKt- In dat geval zal mijn naam door in haar hart. En toen de tijd voorbijging, begreep ze, dat hij niet meer terug zou komen. Lionel Digby was naar Frankrijk ver trokken, waar de geesel der revolutie tal- looze slachtoffers eischte en de mee- doogenlooze Robespierre met ijzeren hand regeerde. In de eenvoudige buurt, waar alle eeuwen heen als bevrijder der menschheid worden genoemd. Het is ech ter ook mogelijk, dat ik val voor mijni arbeid voltooid is en dan zullen beide worden veroordeeld. Onthoud dit. Hier is het bevel tot vrylating." Toen Gwendoline zich haastig wildij verwijderen, hield Robespierre. haar bij hij zijn intrek had genomen, leefde Lionel ^en ann terug. „Vrouwen hebben een Diphv lariCTAn tiiS nnnnrromopH A liaan i Slecht aphMlPfin zei hil flauw glim- Digby langen ty'd onopgemerkt. Alleen viel 't hem op, dat een bijzonder mooi meisje veel notitie van hem nam en hem met zeker vertrouwen toelachte. Op zekeren avond, toen hij meer dan ooit verlangde naar het trotsche meisje, dat eens zijn verloofde was, werd hij op den schouder getikt. Achter hem stond het mooie meisje, dat hij in den laatsten tijd zoo vaak gezien had. „U had mij niet verwacht, merk ik," zei ze lachend. „Maar luister. Ik ken u niet en weet niets van u af. Maar ik heb u vaak gezien en moet u een bekentenis doen. Ik heb u lief. „Het spijt me," zei Lionel koel, „maar ik kan uw gevoelens helaas niet beant woorden." slecht geheugen," zei hij flauw glim lachend. „Neem daarom dezen arband* Hij zal u niet slecht staan en zoo dikwijls gij hem draagt, zult ge aan ons onder houd terugdenken," Een uur later verlieten twee over-ge- lukkige menschen in een postwagen in allerijl Parijs, op reis naar Engeland. De slanke pols van de jonge dame was ver sierd met een prachtigen armband. De armband, die jij nu in je handen houdt en die sindsdien altijd in onze familie is geweest," besloot de oude edelman zyn verhaal. W. VERMEULEN, (Nadruk verboden.) MAftHTE-SCHIJNEPOS IN VELE ZANGEN door JEEPEE. 5) Teudotet krijgt de Admiraal, daarginds op Goenoengsari, 1) 't. Bevel om met den grootsten spoed te zenden naar Ke'nd.iri order voor het kapal kaart, dat Bali is geheeten, 1 dadelijk Ternate's kust en reede op te meten. weg daarheen vergeet hij niet om dag en nacht te looien, P. T. T. van plan is daar een kabel neer te gooien. Zoo luidd' de resolutie, daar in Buitenzorg getrokken, yle daarna, per besluit en brief in stukken en in brokken, Werd rondgedeeld en uitgereikt ter fin' van executie later in Ternate bracht een halve revolutie Die 't overliggend Djilolo, in vreeze en in beven, Aan Alb de Held zijn eernaam en het Ridder dede geven! Wil thans, vriend Pesagus, met mij de lucht in stijgen Opdat Uw ruitersman een duid'lijk beeld kan krijgen Van heel het watervlak der Indiaansche zeeën, En uit de wolken kijkt naar 't aardrijk daar benejen! Daar loopt van Olehleh een lange lijn van stippen Langs kaap en kust en wal, langs droogten en langs klippen, De Straat Malakka door en langs de Gasparstr^ten, Dwars door de Javazee om die weer te verlaten. Bezuiden Tanakeek. Voorts langs de Bougeroenen Die meer modernen ook wel Straat Saleier noemen Langs Boeton om de Noord en zoo naar de Molukken, aar men van ouds niets anders doet dan specerijen plukken, Totdat Ternate is bereikt. Dat zijn de groote schepen Die nu reeds weken lang gevangen djahats sleepen Naar hun verbanningsoord bij honderdduizendtallen, Om daar te worden opbewaard naar Bogor's welgevallen. Straks meert daar schip na schip en zet z'n valreep open: Als kakkerlakken komt Atjeh Ternate's wal oploopen. Met toekoe's zonder tal, panglima's bij dozijnen Zag men dat vreemde volk in ballingschap verschijnen! Dan gaf de scheepskaptein z'n ladinglijst ter teek'ning, „Vijfhonderd drie en dertig stuks, geen dood, te goeder reek'ning: Los voor en achter. Langzaam aan, of halve kracht vooruit. Eh, serang, tjoeti kapal. 2) Gud, wat stinkt die schuit." Zoo gaat het weken voort! Heer Quorst, die staat te kijken: Die zondvloed uit Atjéh kon wel 's te machtig blijken! Hij raadpleegt Prins Majoor „dit wordt teveel van 't goedeI Daar moet politie bij om amok te verhoeden!" „Astagah!" 3) zeit de Prins Majoor, „terlaloeh banjak orang! 4) Tanah Ternate is ketjils) sebentar 6) is-t-er korang 7) Aan ruimtte en aan rijst met visch, en heeft zoo'n djahat lapar, 8) Dan wordt hij, toewan Resident, ook zonder wapens dapper! En Bogor heeft gelast: men mag er niet op schieten; Geen Ternataansche held mag Atjehsch bloed doen vlieten. Dan zal 'k, met Uw verlof, mijn schreeuwers mob'liseeren Die kunnen zich dan oefenen op al die djahat-heeren! Met hun „pigi per Setan!" en een „ajo! aan je kreedje!" 9) En „kalau tida maoe dan tida toetoep meedje!" 10) Blijf ik die kerels wel de baas!" Quorst zei: „dat is te hopen! Maar geeft de hoofden passargeld om makanan n) te koopen!" „Daarover sprak is," zei de Prins, „eergister reeds ten Hove, in hope dat de Soeltan mij wat ringgits 12) wou beloven. Ik kan mijzelf Van m'n rug dat passargeld niet snijden, Nóg dieper in de beer te gaan, dat wou ik liefst vermijden! De Soeltan zei: „hou jij dat volk maar zonder centen vredig, De schatkist van dit machtig rijk, die is, je weet het! ledig, Dus, weet je wat, vraag toewan Quorst om poorskot 13) of crediet' Jij bent nu Prins Politie, taoe! 14) jou weigert-ie dat niet! Dengan segala hormat 15) laat Pa Soeltan informeeren Of kandjeng toewan Residcn de doewits t6) wil fourneeren Om contant die djahatlui met schaften te gerijven, Of wil hij, in het landsbelang, ze keet'laar laten blijven?" „Te duivel", zeide Dokter Quorst, „dat is een mis'lijk koopje Zoo wordt het residentiehuis een Atjehsch koek en zoopje In Bogor's resolutie staat geen woord van geld voor eten.... Dat hebben al die Edeleers glorieuselijk vergeten! Voorloopig' zal ik, toewan Prins, een voorschot decreteeren» En de Landskas bevelen om U doewits te offreeren Ter dekking van dat passargeld. Hoe staat het met hun werken? Kunt gij al iets van ijver en van arbeidszin bemerken?" Zoo praatten Prins en Resident nog langen tijd te samen: Om voor zoovele ballingen karweitjes te beramen Dat bleek een duivelstoer! Toch moest er iets geschieden, Toen werd besloten van B. W. 17) de Opzichter t' ontbieden. Die kwam en sprak: „Heer Resident, ik wil niet presumeeren Dat ik er daad'lijk kans toe zie die lui te employeeren Ten bate van des Lands B. W. in 't Sultanaat Ternate, Maar 'k zal er met de mandoers van de koelies over praten." Toen werd een groote koempoelan van mandoers saamgeroepen, Men zag ze voor 't bureau B. W. in drommen samentroepen En, hurkend in een grooten kring, met diepen ernst verzinnen Wat men toch met dien stroom van lui uit Atjeh zou beginnen! d' Opzichter B. W. hield een speech, 't gehoor zat stil te luist'ren, Daarna begon het in den kring te brommen en te fluist'ren; Een oude mandoer sprak het uit: „Als Atjeh werkt por tjoemah, 18) Dan brengen zij ons, koelies, gauw om gadjie, nasi, roemah! 19) Eh! banjak orang Atjeh mana boleh kreedja sini! Mapoe apa toewan Residèn? 20) m'n anaks 21) en m'n bini 22) Die krijgen straks geen makan 23) meer als al die lui hier blijven! Wah! niks dan roegi! 24) laat ons zien hoe wij dat volk verdrijven! Dat alles kwam er fluistrend uit, men kon het nauw'lijks hooren Toch werd de spreker door z'n maats tot president verkoren' „Dengan segala hormat, Heer", sprak hij, „minta bitjara: 25) Die banjak 26) orang Atjeh brengen soesah en perkara! 27) Hoe moeten wij Uw mandoers, Heer, dat vreemde volk regeeren Dat sedert Sneuk Heugreunjeu's 28) tijd 't Maleisch is gaan Die praten van Keumpeni of wel van Oeleh Lheune, verleeren? Als men ze v.jf minuten hoort, is men het meer dan beu! Als 'k straks zoo'n vent een order geef houdt hij zich van den domme Of zegt: teuda meuneurtoi ,30) ja, dat zal je overkommenl Hier op Ternate brengt dat volk maar onrust en miseere: Daar zijn, Heer, arbeidslui te min op poeloeh Halmaheerel Daar zijn op Halmaheira nog geen bruggen en geen wegen' Verleden jaar nog heeft Heer Quorst daar in een sloot gelegenl Z'n pppas heeft het mij verteld! en alle Hoofden lachten Terwijl zij Kandjeng Resident gehurkt den sémbah 30) brachtenl A. Terwijl die Atjehkoelies hier van pure luiheid stinken, "t Loopt Kandjeng Quorst daar groot gevaar, in 'n slokkan 31) te verdrinken! Das korang patoet, 32) Heer! dat is niet te verdragen! Laat toewan Soeltan al die lui naar Djilolo verjagenl (Wordt vervolgd). 1) D. v. M., te Batavia. 2) Bootsman, schoonschip maken! 3) uit- roep van verwondering. 4) wat een menschen. 5) klein. 6) strak* "'.f.8 ,hong€r' 9) scheepsmal: werk. 10) als je niet wilt, daif wordt de tafel niet gedekt, n) eten. 12) rijksdaalders. 13) voorschot* lillen Jk Sa»rme,t eerble<I 16) duiten. 17) B.O.W.: Burger- r Ut „u6 ,erTkrCn' l8) voor. niets. zonder betaling. 18) gage. Wat "'1 TT n kunnen d'f ve'e Atjehers hier werk krijgend wi (e eer Resident? 21) kinderen. 22) vrouw, echtgenoot** e en. 24) schade, nadeel. 25) ik verzoek te mogen spreken* 1 6 kw,est'es> moeilijkheden. 28) d.i. Snoeck Hurgronje^ i .t fF |Crt wijzigd,e de off'cieele spellling van het Atjehsch, ont- c e daarin vele eu- en oi-klanken, en werd deswege in longroorai en sociteit veelal Sneuk Heurgreunjeu genoemd. 29) tida menertlj scieepsmal: voor: ik versta of begrijp het niet. 30) voorgeschreveit sroet. 31) sloot. 32) onbehoorlijk, ongepast.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1931 | | pagina 2