Kannewasser
verkoopt uit
JtóL
DE ONZICHTBARE HAND.
NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
Buitenfiandsch overzicht
BINNENLAND.
Een kalmeerende redevoering van den Duilschen Rijks
kanselier voor de radio. - Mussolini en de vrede.
Een Bulgaarsch-Grieksch conflict. - De Amerikaansche
marine. - De burgeroorlog in China.
FEUILLETON
OOST-INDIÈ.
De volksraad verwerpt
de salariskorting.
Tjonge, daar zit spirit in!
Deze tabah.Tfs werhel^k waar.
Rook ih liever nog dan n sigaar
DRAGON"
De Zuiderzeewerken.
LUCHTVAART.
Vliegongeluk te Seestorberg.
Een verkeerstoestel van de
K. L. M. gevallen.
Abonnement per 3 maanden bij vooruitbet.: Heldersche Courant f 1.50; voor
Koegras, Anna Paulowna, Breezand, Wieringenen Texel f 1.65; binnen
land I 2.—, Nederl. Oost- en West-Indië per zeepost f 2.10, idem per
mail en overige landen 1 3.20. Zondagsblad resp. f 0.50 f 0.70, f 0.70,
f 1.—. Modeblad resp. f 0.95, f 1.25, f 1.25, f 1.35. Lossenos. 4 ct.Ir.p.p.6ct.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag.
Redacteur: P. C. DE BOER.
Uitgave N.V. Drukkerij v/h C. DE BOER Jr.
Bureau: Koningstraat 78 Telefoon: 50 en 412
Post-Girorekening No. 16066.
ADVERTENT1EN:
20 ct. per regel (galjard). Ingez. meded. (kolombreedte als redaction
tekst) dubbele prijs. Kleine advertentiën (gevraagd, te koop, te huur)
van 1 t/m. 3 regels 40 ct., elke regel meer 10 ct. bij vooruitbetaling (adres
Bureau v. d. blad en met br. onder no. 10 ct. p. adv. extra). Bewijsno. 4 ct.
Een groote politieke toespraak van den
Duitschen rijkskanselier is Dinsdagavond
voor de radio gehouden, voor het Duit
sche volk. De bedoeling van deze rede
was „herstel van vertrouwen" en de
rijkskanselier schijnt dit, voor zoover op
het oogenblik te beoordeelen, wel be
reikt te hebben.
Aan de redevoering ontleenen het
^Tomflk mij vorige maal te dezer
nlaatse tot u richtte, zoo begon hq, was
hiist het voorstel van president Hoover
bekend geworden en ik moest toen waar
schuwen tegen de illusie, alsof door dit
moratorium, als het zou worden verwe
zenlijkt, Duitschland met één slag al
zijn moeilijkheden te boven, zou kunnen
komen. Helaas is deze waarschuwing
maar al te gegrond gebleken, al hebben
dan ook het uithoudingsvermogen en de
bewonderenswaardige zin voor orde van
het Duitsche volk aan de zware beproe
vingen met succes het hoofd geboden.
Spr. herinnert er aan, dat hij in zijn
vorige rede ook reeds zijn bereidwillig
heid te kennen heeft gegeven met alle
staten, ook met Frankrijk, te onderhan
delen over maatregelen, welke tot strek
king hebben de gemeenschappelijke noo-
den te boven te komen. Inderdaad is de
boodschap van president Hoover de in
leiding geweest van een periode, waarin
alle mogendheden zijn doordrongen van
het besef, dat niet één van hen te gron
de kan gaan, zonder dan ook de anderen
te gronde gaan.
Om alle misverstanden en ongegronde
illusies te verstrooien moet nog eens dui
delijk worden gezegd, dat een groote
buitenlandsche leening, met langen loop
tijd niet alleen op dit oogenblik, maar
ook voor zeer geruimen tijd een ding der
onmogelijkheden is. Dit heeft verschil
lende gronden en een van die gronden
is, dat daarvoor staatsgaranties noodig
zün gebleken, welke op dit oogenblik niet
te vestigen zijn. Uit de onmogelijkheid
een leening te verkrijgen, vloeit vanzelf
de noodzakelijkheid voor Duitschland
voort, zich zelf zoo goed als het gaat door
de tegenwoordige ongehoorde moeilijk
heden heen te helpen. De regeering heeft
dan ook onmiddellijk alle noodige maat
regelen getroffen.
De rijkskanselier geeft van deze maat
regelen een uitvoerig overzicht.
Er moest snel en doortastend gehan
deld worden en in zulke omstandigheden
is er geen tijd om lang te zoeken naar de
theoretisch ideale oplossing.
De regeering houdt evenzeer rekening
met de belangen van de dorpen, van de
kleine steden als met die van Berlijn en
men meene op het land toch niet, zoo
zeide de rijkskanselier, dat de overgangs
moeilijkheden, die daar worden onder
vonden, te Berlijn niet zouden worden ge-
voeld.
In zijn peroratie maande de rijkskan
selier nogmaals tot kalmte, geduld en be
zinning; alles wat opwinding en verdeeld
heid kan zaaien, moet worden vermeden.
Mussolini en de vrede. Bij gelegen
heid van de inwijding van een nieuwe
waterleiding te Ravenna, heeft Mussolini
een redevoering gehouden, waarin hij
opnieuw getuigenis aflegde van den op
rechten vredeswil van Italië. Zijn woorden
bier te Ravenna gesproken, zijn in vol-
Ïomen overeenstemming met een betoog,
at de Italiaansche minister-president in
een artikel, dat in het „Handelsblad" werd
Een avontuur van den Parijschen
Mees ter-Detective Mare Michel.
Naar het Fransch van
SYLVAIN RENARD.
(Nadruk verboden.)
5)
kittig kamermeisje verschafte me
'1- P sterke koffie en een paar knap-
rvn ^6, b7i(Kl-'es en ik knapte daarvan zoo
rui- ondanks mijn pijnlijke borst-,
ditm U nokspieren in staat was een expe-
1)1 lr7alerice te ondernemen,
„„i..-'' lk dezen tocht voorloopig wensclite
Booala kouden, vroeg ik niet om mij,
ie hroT,??8 ren» met de auto naar de stad
meter maar wandelde een paar kilo-
hi.st«. ?.>,ar de stopplaats van een voor-
lukkio fkiomtrammetje, waarop ik ge-
dat me lan£r behoefde te wachten en
bracht m 6611 balf uurtje naar de stad
Jn^VnaS °nist-reeks half negen, toen ik
den 'dogra-fe" en ik gi?* direct mar
weest D« ;l wien ik gisteren was ge
belde iiAi Wlnkel «-as nog dicht, maar ik
heinrtsmn zo°lang, tot het heerschap, in
schiiÏT Wen e" zonder boord, te voor
vroeg ani- Toen ik merkte, dat het
ïn'nkf6 bem niet bijster aanstond,
t0 'k den man op een vrij autoritai-
i >on duidelijk, dat ik zijn donkere
"nie- wenschte te gebruiken en zonder
opgenomen, heeft gehouden en waarin hq
met veel nadruk in het licht stelde, dat
van de oplossing van het bewapenings
vraagstuk, dat in Febr. a.s. ter ontwape
ningsconferentie aan de orde zal komen,
niet alleen het bestaan van den Volken
bond, maar ook het lot van de mensch-
heid grootendeels zal afhangen.
De fascistische regeering, het fascisti
sche regime, de fascisten, aldus Mussolini
in zijn jongste redevoering, willen den
vrede. Niet uit vrees, maar omdat ze met
een groot werk, de schepping van een
nieuw Italië bezig zijn en voor dit werk
vrede noodzakelijk is. Juist hierom is dan
ook aan den vredeswil van het fascistisch
Italië niet te twijfelen, en men kan er zich
slechts over verheugen, dat de leider der
Italiaansche staatkunde, die vooral het
vorige jaar nog in zijn redevoeringen een
zoo krjjgshaftigen toon aansloeg, thans
ook zijn toon meer in overeenstemming
heeft gebracht met de richting, waarin
de Italiaansche politiek zich beweegt.
Er is sedert die krijgshaftige redevoe
ring van den vorigen zomer in de wereld
nog al wat veranderd, schrijft het „Han
delsblad", en de groote economische de
pressie heeft ook den duce tot grooter
voorzichtigheid in zijn uitlatingen ge
noopt.
Het blad vervolgt dan:
In de zoo gewijzigde omstandigheden
tengevolge van deze crisis zal men dan
ook wel de verklaring moeten vinden
voor de ontspanning, die in de Fransch-
Italiaansche verhouding is ingetreden,
zoodat zelfs de mogelijkheid van een ont
moeting tusschen den Franschen minis
ter-president en den Duce wordt over
wogen. Wanneer deze ontmoeting plaats
zal hebben staat nog niet vast, maar dat
er plannen hiertoe zijn ontworpen, is na
dat nog het vorige jaar de toestand zoo
tot het uiterste gespannen scheen, een
zeer belangrijke vooruitgang.
Een Bulgaarsch-Grieksch conflict.
Malinof, de Bulgaarsche premier, heeft
meegedeeld, dat de Bulgaarsche regee
ring zich tot den Volkenbond zal wenden,
omdat Griekenland Zaterdag verzuimd
heeft de gelden te storten, waartoe het
volgens de overeenkomst Molof-Kaphan-
daris inzake de vergoedingen voor de
liquidatie van de eigendommen van de
uitgewisselde bevolking verplicht was.
Griekenland weigert deze betaling, daar
deze precies zou opwegen tegen wat het
uit anderen hoofde van Bulgarije eischt
Hieromtrent bestaat sinds lang een ge
schil, waarover beide regeeringen in het
begin des jaars den Engelschen minis
ter Henderson als arbiter hebben aange
wezen. De vrees, dat het bij de uitvoering
van het plan Hoover schade zou leiden,
schijnt overigens ook aan Griekenlands
houding niet vreemd te zijn.
De Amerikaansche marine. In een
nieuw document, dat door het departe
ment van marine te Washington gepubli
ceerd is, wordt gewezen op de noodzake
lijkheid om de Amerikaansche marine in
een dusdanigen staat te houden, dat zij in
geval van oorlog voor snelle uitbreiding
vatbaar is. De Ver. Staten moeten een
eerste rangs vloot scheppen, handhaven
en gebruiken in overeenstemming met de
verdragen. Het document is zoodanig ge
steld dat het overeenstemt met de vloot-
verdragen van Londen en Washington.
Voorts wordt ook de industrieele mobi
lisatie in oorlogstijd uiteengezet.
De burgeroorlog in China. De snelle
nederlaag van Sju Ju sjan is zeer leer
zaam als verschijnsel, zegt de „Nw, Rott.
Crt.". Een week geleden kon zijn blijk
baar overrompelde opmarsch nog een ge
vaar lijken voor Tientsin en thans reeds
bevindt hij zich op de vlucht, en is zijn
„leger" uiteengejaagd.
Deze prompte actie van de troepen van
Moekden gevoegd bij de prompte actie
van Nanking tegen de communisten in
Midden-China, bewijst, dat in China dui
delijker dan te voren het verschil aan
den dag begint te treden tusschen ge
drilde, staande legers van een gevestigd
gezag en de bont samengestelde benden
die de strijdkrachten van de in het laat
ste dozijn jaren tot een type geworden
vechtgeneraals vormen. Met ieder jaar
langer bestaan van het bewind van
Tsjiang Kai sjek zal dit verschil zich dui
delijker doen gevoelen, mits de regeering
slechts de middelen bezit om een behoor
lijke kern van staande troepen en hun,
in hoofdzaak Duitsche, militaire instruc
teurs te betalen.
Gelijktijdig worden behandeld het
amendement-Soeroso (Nat.) om de salaris-1
korting geheel teniet te doen, en het
amerudement-mr. Fruin (Vad. Club) om
de korting terug te brengen tot 5 pet. Na
uitvoerige debatten, waarbij de regee-1
riagsfemachtigde voor financiën, de heer j
C. van den Bussche, meedeelt, dat beide
amendementen onaanvaardbaar zijn, wordt
het amendement-Speroso aangenomen met
29 tegen 26 stemmen, waardoor het amen-
dement-Fruin is vervallen.
HET VASTLOOPEN VAN DEN
KRUISER SUMATRA.
De kosten van reparatie 240
duizend gulden.
In de M- v. A. nopens de begrooting
1932 deelt de regeering mede, dat het on
derzoek omtrent het vastloopen van den
kruiser Sumatra is verricht door den com
mandant der zeemacht aan de hand van
de rapporten. De instelling van een spe
ciale commissie voor het onderzoek wordt
onnoodig geacht. De ondiepte stond niet
op de kaart aangegeven, terwijl deze even
min door een normale verkleuring ken
baar was. De totaalkosten van de herstel
ling bedragen 240.000, waarvan 220.000
ten laste van de Rijksbegrooting. Ge
raamd wordt, dat de reparatie half Sep
tember gereed is.
Een amendement-Soeroso om de
salaris-kortinig geheel te niet te
doen met 29 tegen 26 stemmen
aangenomen.
De Volksraad heeft met 39 tegen 12
stemmen verworpen een amendement-
mr. Fruin (Vad. Club), beoogende de sa-
Ie riskorting ook toe te passen op salaris
sen tusschen de 20 en 50 's maands.
De motie mr. Van Helsdingen (C.S.P.) om
hij de eventueele korting een aftrek voor
groote gezinnen toe te passen, evenredig
aan het aantal kinderen, is met 37 tegen
16 stemmen aangenomen.
veel verdere pourparlers, bracht hij me
erheen.
Ik had het chassis bij me met de blik
semlichtopname erin en ik begon direct
te ontwikkelen. Maar de eerste plaat die
ik in het bad deed, was toch niet die ik
in dien nacht had opgenomen, maar de
tweede, die in het chassis had gezeten en
die den heelen tijd dat ik in de kapel had
zitten wachten, blootgesteld was geweest
aan de inwerking van al wat vóór de lens,
waar ik den dop niet weer had opgedaan,
was gebeurd. Het heele koor was, om zoo
te zeggen, onder observatie geweest tot
het toestel omgevallen was.
Jullie zijn allemaal zoo'n beetje op de
hoogte van mijn experimenten met „licht-
looze fotografie", dat wil zeggen, lichtloos
in den zin van „licht dat het menschel pk
oog niet in sitaat is om waar te nemen".
Het zijn de Röntgenstralen geweest, die
me op dat idee hebben gebracht, zooals je
weet. Ik moet erbij zeggen, dat ik geen
flauw idee had van de resultaten, toen ik
deze „onopgenomen plaat" begon te ont
wikkelen ik had hoogstens een vage
hoop, dat die me op een ander spoor zou
kunnen brengen.
Met het oog op deze mogelijkheid keek
ik in de grootste spanning toe, hoe de
plaat op de inwerking van den ontwik
kelaar zou reageeren. Langzamerhand zag
ik een flauw donker vlekje opkomen op
het bovendeel van de plaat en daarna
meerdere van die vlekken met onduide
lijke, zwevende omtrekken. Ik hield de
plaat tegen liet licht; die zwarte plekjes
waren tamelijk klein en beperkten zioh
tot één deel van de plaat. Ze waren heel
vaag en onduidelijk zooals ik zei, maar
dat nam niet weg, dat zich een groote
PURE VlRGINIA SHAG
Goedkoop door haar
langzamer) brand.
Pittig en toch niet zwaar
Voor pijp 0/ cigaret
iSnuno GROMiMGa*
opwinding van mij meester maakte, om
dat ze in elk geval er op wezen, dat zich
iets, wèt wist ik niet, in het donker voor
de lens bewogen moest hebben. Ik dom
pelde het ding weer haastig in het had.
Een paar minuten bleef ik er aandachtig
naar staan kijken. Ik haalde de plaat er
een paar maal uit voor een nauwkeurig
onderzoek, maar kon niet vaststellen wat
die vlekken te beteekenen hadden, tot ik
opeens het idee kreeg, dat de vorm van
enkele ervan eigenlijk deed denken aan
een dolk met een kruisgevest. Maar die
donkere plekjes op de plaat waren ten
slotte zóó vaag, besliste ik, dat ik me niet
van de wijs moest laten brengen door sug
gestie van den emotievollen nacht, die ik
achter den rug had, ofschoon ik moet
erkennen, dat aan den anderen kant de
gedachte alleen, dat deze vlekjes den vorm
van een dolk hadden, voldoende was om
me een eigenaardig tintelend gevoel van
spanning en huivering te bezorgen.
Ik liet de plaat nog even in het bad,
legde haar toen in hypo en begon toen
met het andere negatief. Dat kwam al heel
spoedig en duidelijk op en bleek volkomen
gelijk aan de foto, die ik overdag van het
koor had genomen, (behalve dan het ver
schil van belichting). Ik fixeerde <Ie plaat,
spoelde haar èn de andere, de „niet-opge-
nomene" zal ik maar zeggen onder de
kraan, liet ze allebei een kwartier in me-
thyl-spiritus liggen, en ging er toen mee
naar de keuken van den fotograaf en liet
ze drogen in den oven.
Onderwijl maakten de fotograaf en ik
samen een vergrooting van de daglicht-
opname van het koor, die ik hem gisteren
gegeven had. Daarop vergrootten we ook
de beide platen, die inmiddels gedroogd
Een adres tegen voortzetting.
Een aantal ingezetenen van Enkhuizen,
Bovenkarspel, Grootebroek en Andqk,
hetzij door hun beroep van practisch land
bouwer, hetzij door hun ambt of betrek
king ten nauwste betrokken bij den land
en tuinibouw, heeft aan den minister van
waterstaat een adres gezonden, waarin
wordt aangedrongen op een hernieuwde
bestudeering van de gevolgen van de
drooglegging van de Zuiderzee, alvorens
de werkzaamheden worden voortgezet.
Adressanten meenen, dat de droogleg
ging voor West-Friesland een groot na
deel zal blijken te zijn. Het is een alge
meen bekend feit, zoo schrijven zij onder
meer, dat de land- en tuinbouw in onze
omgeving op een zeer hoog peil staat. De
gebruikers van den grond weten door in
tensieve bebouwing en groote vakkennis
de opbrengst van den bodem zeer hoog op
te voeren. Dientengevolge zijn de grond
prijzen in West-Friesland zeer hoog, veel
hooger dan in andere streken van ons
land. Het ligt voor de hand, dat op die
prijzen dan bijzondere factoren van in
vloed moeten zijn. De voornaamste daar
van is te vinden in de bijzondere ligging
van WTest-Friesland, omringd door de
Zuiderzee. Deze oefent een zeer sterk
nivelleerenden invloed uit op de tempera
tuur in onze landstreek. De lage tempera
turen in het voorjaar worden daardoor
verhoogd, en de hooge temperaturen in
den zomer verlaagd. Voorts komen in
West-Friesland zelden of nooit zware on
weersbuien voor, zoodat uit dien hoofde
zware hagelbuien of slagregens niet zijn
te vreezen. Als verklaring daarvan wordt
ook weer gegeven de onmiddellijke nabij
heid van de Zuiderzee, die op de onweers
buien een sterke aantrekkingskracht uit
oefent. Als bewijs, dat de temperatuur in
West-Friesland een groote rol speelt, kan
word n rroT.-p.-7pn op de teelt van vroege
aardappelen. Juist door de geringe kans
op nachtvorsten ten onzent in het voor
jaar kunnen de landbouwers hier de poot-
aardappelen veel vroeger aan den grond
toevertrouwen dan elders. De daardoor
mogelijk geworden vroege oogst van nieu
we aardappelen is op de prijzen natuurlijk
van den meesten invloed.
West-Friesland blijkt verder buitenge
woon gunstig te zijn gelegen voor de ver
bouwing van bloembollen en fijne tuin
zaden. De practijk leert, dat de hier ge
teelde bloembollen bij uitstek geschikt
zijn voor het z.g. „tulpentrekken" ter ver
krijging van tulpenbloemen in den winter
en het vroege voorjaar.
De aanwezigheid van de groote zaad
firma's in West-Friesland, die zich spe
ciaal in onze omgeving toeleggen op het
verbouwen van fijne zaden, toont ook aan,
dat de Land- en tuinibouw hier een zeer
bijzonder karakter draagt.
Afsluiting van de Zuiderzee zal nu ten
gevolge hebben, dat het water in het
IJselme.r niet meer onderhevig zal zijn
aan de gunstige werking van eb en vloed,
terwijl bovendien het zout water zal ver
anderen in zoet water. De droogmaking
van de polders zal verder de oppervlakte
van het overblijvende water geweldig ver
kleinen. Dit een en ander zal de nivellee-
rende kracht der Zuiderzee met het oog
op de temperatuur ten zeerste verminde
ren. Het klimaat van West-Friesland zal
daardoor aanmerkelijk veranderen, het
geen voor den land- en tuinbouw van
groot nadeel zal blijken te zijn.
Adressanten maken verder een opmer
king nopens een, wat zij noemen vermeend
voordeel, hetwelk droogmaking van de
Zuiderzee zou meebrengen. Men heeft ge
wezen op het ontstaan van een zoetwater-
reservoir, hetwelk in tijden van groote
droogte voor den landbouw en tuinbouw
van veel waarde zou zijn.
Uit eigen ondervinding is aan velen der
adressanten evenwel bekend, dat practisch
in de polders van West-Friesland zoo goed
als nimmer de behoefte aan toevoer van
buitenwater heeft bestaan.
Voorts achten zij het nog steeds eon
open vraag, of de aanleg van den afsluit
dijk een betere beveiliging tegen waters
nood zal beteekenen voor de bestaande
polders.
waren en ik liep er mee naar het venster
om ze aandachtig te bestudeeren.
Ik begon met de „onopgenomen" plaat,
met de schaduwige plekjes, in sommige
waarvan ik dolkjes had meenen te onder
scheiden. Ofschoon het negiatief nu ver
groot was, voelde ik me nog steeds niet
overtujgd dat dit vermoeden meer dan
suggestie was en daarom legde ik de ver
grooting terzijde, met het besluit mij niet
door mijn opgezweepte verbeelding op een
dwaalspoor te laten brengen.
Ik nam daarop de twee andere vergroo-,
tingen, beide van het koor de daglicht
opname en die bij het kunstlicht en
begon ze te vergeleken. Aanvankelijk kon
ik geen enkel verschilpunt opmerken,
maar toen plotseling, als met een schok,
zag ik waarin ze van elkaar afweken
In de vergrooting van de bliksemlicht-
opname zat de dolk niet meer in de
scheede! En toch was ik er zeker van ge
weest, dat hij er wel in zat; maar dat was
een paar minuten vóór ik de foto maakte.
Na deze ontdekking begon ik de twee,
oogenschijnlijk zoo geheel overeenkom
stige, opnamen met andere oogen te be
kijken. Ik vroeg den fotograaf een passer
en met dit instrument gewapend kon ik
een uiterst nauwkeurige en systematische
vergelijking van de beide vergrootingen
maken.
Eensklaps stuitte ik op iets, dat me van
opwinding de vlammen deed uitslaan. Ik
legde haastig den passer neer, betaalde
den fotograaf en ging naar buiten, met de
drie vergrootingen ingepakt en opgerold
onder den arm. Ik vond gelukkig spoedig
een huurauto, zoodat ik geen tijd behoefde
te verliezen met boemelen in een af-
tandsch vehikel en een eind loopen en liet
Een militair vliegtuig in brand
gevlogen; de bestuurder dood.
Dinsdagmorgen cm 10 u- 15 was de
reserve-serg.-leeriing-vlieger Van Poe
teren met een militair vliegtuig, type F 4
nummer 105, opgestegen voor een terrein-
vlucht boven het vliegkamp Soesterberg.
Toen de vlieger, die op zeer geringe
hoogte vloog, zich ter rechterzijde van
den straatweg Soesterberg—Soest bevond,
in de buurt van den spoorweg Soestdui-
nenAmersfoort, botste het vliegtuig
tegen boomen, waardoor een deel van den
linker-vleugel afknapte, en de machine
zioh op de hei in den grond boorde. Even
daarna vloog het toestel in brand.
Spoedig was assistentie van het vlieg
kamp ter plaatse. Men vond sergeant Van
P geheel verkoold. Dokters hebben uit
gemaakt, dat hij reeds dood was, voordat
de machine in brand vloog. Van het toe
stel is niets dan een wrak overgebleven.
Bij het vliegveld Waalhaven is
een Fokker met 15 personen ge
vallen. Slechts een paar ernstig
gewonden en enkele lichtgewon
den. Het toestel vernield, maar de
cabine Intact.
Dinsdag omstreeks kwart over twaalf is
bij het vliegveld Waalhaven te Rotterdam
een ongeluk gebeurd met een verkeers
toestel van de K.L-M., dat met 15 personen
op reis was naar Amsterdam. Een van de
motoren werkte niet goed, om welke reden
de piloot kort na den start besloot terug
te keeren. Hij is daarbij tegen een paal
gebotst, waardoor het toestel is neerge
stort. Tengevolge van den schok zijn en
kele inzittenden gewond geraakt; het
ernstigst? was er de boordmecanicien aan
toe, die een kaakfractuur heeft. Het toe
stel is terecht gekomen op een jongetje,
dat bij het vliegveld stond te kijken. Ook
dit jongetje is ernstig gewond. Het toe
stel is grondig vernield, alleen de cabine
is geheel in tact gebleven.
Het toestel, de P.H A.F.K. een Fokker
F. IX, is een van de nieuwste machines
van de K. L. M. Het is de machine, die het
vorige jaar op de luchtvaarttentoonstel
ling te Parijs den Prix d' Elegance heeft
behaald.
me tot bii de oprijlaan van Chateau Mar-
tignac brengen.
Ik liep vlug naar mijn kamer om de
foto's weg te bergen; toen ging ik weer
naar beneden om te zien of ik Monsieur
de Martignac te spreken kon krijgen, maar
zijn zoon Paul vertelde, dat zijn vader zich
erg zwak en slap voelde en niet in staat
was om op te staan. De oude heer wilde
intusschen niet dat iemand in de kapel
zou komen voor h ij weer op de been was.
Paul scheen het noodig te vinden zijn
vader min of meer te excuseeren met de
opmerking, dat deze misschien wel een
beetje overdreven voorzichtig was, hoewel
hij anderzijds niet wilde ontkennen, dat,
na hetgeen den ouden André was over-
I komen, er wej gegronde reden bestond tot
voorzichtigheid. Maar hij vertelde dat ook
vóór den aanval op den kamerdienaar,
zijn vader zich altijd erg bezorgd had ge
toond ten opzichte van de kapel. Hij had
altijd zelf den eenigen sleutel onder zijn
berusting gehouden en nooit toegestaan,
dat de deur openbleef, behalve natuurlijk
wanneer er dienst gehouden werd of wan
neer de schoonmaaksters er aan het werk
waren
Ik knikte begrijpend, en zoodra Paul
was heengegaan, ging ik weer op weg
naar de kapel. Ik sloot de deur achter
mij en voerde in de verlaten ruimte eenige
buitengewoon interessante experimenten
uit. welke iemandl die mij aan het werk
had gezien, waarschijnlijk de vraag zou
hebben doen stellen, of ik wel heelemaal
wel bij het hoofd was! De experimenten
hadden zoodanig succes, dat ik in een
koortsachtige opwinding, naar het kasteel
terugliep en naar meneer Paul de Martig
nac vroeg. Een van de bedienden zei mij,
Dinsdagmorgen is piloot Pellens met
de machine uit Londen naar Nederland
vertrokken.
Behalve de boordmecanicien Vrijburg
de Koning uit Amsterdam, zat nog één
passagier, een Engelschman in het toe
stel. Tegen twaalven landde men op Waal
haven. Om kwart over twaalf startte de
machine weer, om naar Amsterdam te
gaan.
Nader wordt nog gemeld:
Van de personen, die in de machine
zaten, waren de piloot en de boordmeca
nicien er het ergst aan toe, omdat hun
plaats eenigszins in elkaar vas gehukt.
De heer Pellens heeft een diepe hoofd
wonde opgeloopen. Hij is in den hulppost
aan de Maashaven verbonden. Daarna is
hij naar het ziekenhuis aan den Coolsin-
gel vervoerd, waar hij voorloopig ter ob
servatie is opgenomen. De boordmecani
cien, de heer Vrijburg de Koning, had een
kaakfractuur en een hoofdwond. Van de
passagiers was de Engelschman er nog
het ergst aan toe. Ook hij had een hoofd
wond; hij en de boordmecanicien zijn naar
het ziekenhuis aan den Coolsingel ver
voerd; de andere passagiers hadden bui
len en schrammen, maar gelukkig had
niemand ernstig letsel. Vier van hen zijn
dadelijk met een ander toestel naar Am
sterdam doorgevlogen.
Een van de passagiers vertelt.
De „Nw. Rott. Crt." heeft even een on
derhoud, gehad met een van de passagiers.
Hij vertelde, dat er van een paniek in de
cabine geen sprake is geweest. Toen de
machine opeens terugkeerde, begreep
men, dat er iets niet in orde was, maar
men maakte zich nog niet ongerust. Plot
seling klonk 'n slag en onze zegsman zag
opeens den grond snel op hen toekomen.
Tegelijkertijd zag hij een paar jongens
vlak onder hem staan en dacht: Daar komt
een ongeluk van. Op hetzelfde oogenblik
dat de machine op den grond lag. Tenge-
voelde hij een hevigen- schok en hij zag,
wond O"~eloopen, maar dat merkte hij
volge van den smak had hij een hoofd-
eerst, toen hij lang en breed uit de ma
chine was en bloeddruppels op zijn schoe
nen zag.
De cemeentel^ke geneeskundige dienst
heeft weer eens een mooie prestatie gele
verd. Nog geen 10 minuten na het ge
beurde waren twee auto's van dezen dienst
ter rlaatse met het noodige verbandma-
teri al.
Bii dif ongeluk is gebleken, hoe voor
treffelijk de constructie van een Fokker
toestel is, immers de cabine, waarin de
passagiers zaten, is geheel intact geble
ven. Dit is te danken aan de zoogenaamde
Vogelconstructie. De romp bestaat uit
metalen buizen, die bii een botsing met
den grond wel verbuigen,maar niet ver
splinteren. Ook het systeem om de ben
zine te vervoeren in een tank tusschen
de hoofdspanten van den vleugel blijkt
heel veilig te zijn.
Het ongeluk heeft op het vliegveld na
tuurlijk veel consternatie verwekt. Merk
waardig is, dat een paar piloten er al eens
met elkaar over hadden gesproken, dat de
ijzeren mast daar betrekkelijk gevaarlijk
stond en dat het hen niet zou verwonderen
als er vandaag of morgen eens een tegen
aan zou botsen.
De PHAFK is onherstelbaar verwoest.
DE GRAF ZEPPELIN 18 AUGUSTUS
NAAR ENGELAND.
Naar kapitein von Schiller heeft mede
gedeeld, zal de oorspronkelijk op 14 Juli
vastgestelde tocht van de „Graf Zeppelin"
naar Engeland, thans den 18en Augustus
aanvangen. Den 18den Augustus zal op
dat Monsieur Paul in de groote studeer
kamer zat te lezen-
„Ga mee," zei ik haastig. „U moet me
een handje helpen, dan kan ik u iets bui
tengewoon verrassends laten zien."
Hq was zichtbaar verbaasd, maar stond
snel op en volgde me. Terwijl we voort
liepen, stelde hij de eene vraag na de an
dere. Maar ik beantwoordde al die vragen
met een ontkennend hoofdschudden en
verzocht hem even geduld te hebben.
Ik nam hem mee naar de wapenkamer
en beduidde hem, dat hij een van de vele,
met oude wapenrustingen bekleede lede
poppen, die daar opgesteld waren, aan den
eenen kant moest opnemen, terwijl ik de
andere zijde beetpakte. Hij knikte gehoor
zaam, ofschoon hij van de heel vreemde
situatie niets begreep en samen transpor
teerden wij de geharnaste pop naar de
deur van de kapel. Toen hij mij een sleutel
te voorschijn zag halen en de deur openen
alsof dat de gewoonste zaak ter wereld
was, nam zijn verbazing natuurlijk nog
toe, maar hij zei niets, nu blijkbaar gedul
dig het oogenblik afwachtend, dat ik een
explicatie zou geven. We traden de kapel
binnen; ik deed de deur weer achter ons
op slot en we voerden de ledepop door het
j schip tot bij de opening in het koorhek,
j waar we het ding op zq'n rond houten
voetstuk neerzetten.
„Achteruit!" schreeuwde ik, toen ik zag
I dat Paul de Martignac aanstalten maakte
om het hek te openen. „Goeie hemel, man,
wees toch voorzichtig.
„Waarom. wat is er?" vroeg hij, half
geschrokken en half boos over de manier
waarop ik tegen hem was opgetreden-
(Wordt vervolgd), j
