Dsmisaisons Jekkers Winterjassen HermanNypels VAN WILLIGEN GEMENGD NIEUWS. M RIDER STROOM ftHarïnd manoeuvres op kSeirse schaal VAN ZATERDAG 26 SEPTEMBER 1931 de salarisverlaging. Dagelijks nieuwe zendingen Speciaal de BETERE 8ÖNEEGTIE voor lagen prijs. Kledingmagazijnen Den Helder en OOST-INDIE. BUITENLAND. Hat conflict lapan-China. Ongelukken langs den weg. nnrfiall^evangeniss!;raf van een Jaar ver_ Ingezonden. een verloting. Spiegelreflector WESTSTRAAT Derd© Blad. BINNENLAND. Onder leiding van den bondsvoorzitter, de„ heer L. F. Guit, is de centrale groep Rijkspersoneel van den Nederl. r.-k. bond van overheidspersoneel St. Paulus in vergadering bijeen geweest ter bespre king van de korting, gelijk deze in de millioenen-nota is vastgelegd. Zeer ern stige en scherpe kritiek werd geleverd op het standpunt der regeering. De ver gadering sprak als haar meening uit, dat eenige loonkorting thans niet te aan vaarden is, waarmee krachtig onderstreept is het standpunt dat de vertegenwoordi gers der centrale reeds hebben bepaald bij de besprekingen in de centrale com missie voor ambtenarenzaken. In de R. K. centrale van burgerlijk overheidspersoneel zal o.a. worden voor gesteld, contact te zoeken met de r.-k. fractie van de Tweede Kamer en mede werking te verzoeken. BEPERKING DER KOLEN- PRODUCTIE. Met »Limburgsch Dagblad* heeft een onderhoud gehad met een der hooge ambtenaren der staatsmijnen, in verband met de maatregelen der ïransche regee- ifng inzake den koleninvoer. Hij zeide, dat het onmiddellijke gevolg van den franschen maatregel was geweest en nog is, beperking van de productie en van bét personeel. Men krimpt geleidelijk het aantal mijnwerkers in. Dat hierbij «rekening gehouden wordt met bepaalde omstandigheden, spreekt vanzelf. Tot massa-ontslag zal het vermoedelijk wel niet komen. Hoeveel arbeiders nog ont slagen zullen worden, zal afhangen van de verdere ontwikkeling van den toe stand. In verband met de productiebe perking wees de zegsman er op, dat dit een tweesnijdend zwaard is; eenerzijds wordt de positie van ons product op de markt beter, anderzijds wordt de pro ductieprijs verhoogd, waardoor onze con currentiestrijd wel wat zwaarder wordt, tp dit verband vormt de toestand in Engeland een nieuwe bedreiging. Een eventueele daling van het pond sterling maakt de concurrentiemogelijkheid op de internationale markt voor de Engel- schen grooter. Het blad verneemt nog, dat einde Oct. te Gënève een hernieuwde bespreking zal plaats vinden tusschen vertegen woordigers van het oeconomische Volken bondscomité en vertegenwoordigers van regeeringen, werkgevers en arbeiders pit de mijnindustrie der kolenproducee- rende landen. hoever de Japanners in hun actie zullen gaan. Uit het voorgaande blijkt duidelijk het agressieve karakter van de Japansche actie. De centrale regeering is op 19 Sep tember des avonds in spoedvergadering bijeengekomen en heeft de volgende resolutie genomen, welke telegrafisch aan alle organen van Kwomintang zijn mede gedeeld: 1. De communisten brengen thans het bestaan der natie in gevaar. Zij moeten radicaal uitgeroeid worden. De geheele natie, één van gevoelen en één van geest, moet de nationale grondslagen consoli- deeren en de kracht der regeering ver- grooten. 2. Het geheele volk moet eensgezind met alle energie, welke het bezit, de slachtoffers van de rampen helpen en front maken tegen den aanval uit den vreemde. 3. Alle leden der partij moeten hun onderlinge verschilpunten voorloopig laten rusten ten einde een groot, machtig lichaam te vormen, dat den wil der natie om tot een eenheidsfront te komen, kan volbrengen. De houding van Japan. De correspondent van de „Petit Pari- sien" in Sjanghai meldt aan zijn blad: De vier meest invloedrijke Japansche ministers hebben de volgende besluiten genomen Ten eerste zal Japan zijn standpunt in het Chineesch-Japansch conflict, bin nenkort in een manifest uiteenzetten. Ten tweede zullen de Japansche inwo ners van Charbin, ingeval de toestand zich verergert, naar Tsjangtsjoen getrans porteerd worden. De Oost-Ohineesche spoorweg zal Japan niet bezetten. Ten derde zullen de Japansche troepen, zoo gauw de orde weer hersteld is, de stad Kirin ontruimen. De correspondent voegt hier aan toe, dat met de ontruiming van Kirin reeds een aanvang moet zijn gemaakt. Geruststellend bericht van Rus sische zijde. De Russische commissaris van oorlog, Voroshilov, die is teruggekeerd van een rondreis in het Oosten der Sovjet-repu blieken, heeft het bericht tegengesproken, dat er aan de Russische oostgrens sow- jet-troepen waren gemobiliseerd. DOOR EEN AUTO AANGEREDEN. Bij het uitgaan der r.-k. school, werd de 8-jarige C. v. d. Berg, die niettegen staande het signaal dat de chauffeur gaf toch nog overstak van den eenen naar den anderen kant van de Molenvaart, door het spatbord van een autobus ge grepen. Gelukkig, dat de chauffeur sterk remde, anders was de kleine er waar schijnlijk minder goed afgekomen. Nu werd hij wel tegen den grond geslagen zoodat hij even bewegingloos bleef liggen, maar al spoedig kon hij toch overeind komen en scheen weinig of niets te man- keeren. De bus, die toch in de richting van zijn huis ging, nam hem meteen maar mee. PREDIKBEURTEN. Ned. Herv. Gem. v.m. 10 uur, Ds. M. A. G. Vorstman Geref. Kerk. 's Morgens 10 en 's middags 2.30 u., Ds. S. U. Zuidema. mevrouw Trench dadelijk op de hoogte stelde met wie zij te doen had. Uit de mededeeling van de politie bleek dat de vrouw inderdaad getrouwd is geweest met BREEZAND. Vrijdagmorgen geraakte een boet van den heer Kouseband aan den Stoomweg, - waarin voor de bollen gestookt werd, in graaf de la Fargue, die een paar jaar g - brand. De heer K. die het brandie spoedig leden is gestorven. Later is zy hertrouwd, ontdekte knn nu Tzon cummovó doch weer van haar tweeden man geschei den. Sinds 1914 heeft de politie al klachten nopens haar ontvangen, doch haar eerste veroordeeling dateert van April 1925 te Parijs. ontdekte, kon dit met behulp van emmers water in den aanvang smoren. DE KRAKATAU WEER IN ACTIE. De werking van den Krakatau is weer begonnen. Er werden uitbarstingen waargenomen, welke een hoogte bereikten van 200 m. In den nacht van Donderdag werden licht verschijnselen waargenomen. Binnenland. De Volkenbondsvergadering. W apeningsvacantie. EEN HONDERDJARIGE GEHULDIGD. Heel het dorp viert feest. Gisteren vierde een inwoner van St. Anna Parochie, de heer A. J. v. d. Loon, zijn lOOsten verjaardag. De jubilaris ver vulde jarenlang de functie van omroeper in het dorp en was een zeer origineele fi- De redactiecommissie van de derde com- ^fr,,c^e *n ,*lee1* de Semeente bekend was missie van de Volkenbondsvergadering heeft heden de discussie over de wape- ningsvacantie voortgezet met het op het oogenblik vrij bemoedigend resultaat, dat een compromis verkregen is, dat veel beter luidt dan men gisteren kon ver vachten. Intusschen hebben Frankrijk en Japan nog niet definitief hun toestem ming tot het compromis gegeven, doch men neemt aan, dat zij voor den drang der groote meerderheid der redactiecom missie zullen zwichten. Het compromis be staat hierin, dat de Volkenbondsvergade ring zich in beginsel zal uitspreken voor een wapeningsvacantie, en wel in dezen zin, dat de militaire uitgaven in het jaar 1932 niet hooger zullen zijn dan de mili taire begrooting voor 1931, intusschen met dit in deze omstandigheden zeer be grijpelijke voorbehoud, dat schommelin gen in de koerswaarde van de munt der verschillende landen daarbij nog zullen moeten worden in rekening genomen. De verklaring van de Volkenbondsvergade ring ten gunste van een zoodanige wape ningsvacantie zal echter nog de uitdruk kelijke bekrachtiging behoeven van iede- rp regeering afzonderlijk alvorens voor de regeering bindend te worden. In ons overzicht hebben wij over den stand van het conflict, dat tusschen de beide groote Oostersche mogendheden is gerezen en den Volkenbond reeds zooveel zorg heeft gebaard, een en ander verteld. Van Chineeschc zijde wordt de volgende lezing verstrekt: De Japanners zijn bezig hun lang vooraf beraamde plannen om drie Ooste lijke provincies van China te bezetten, te verwezenlijken. Onder voorwendsel, dat Jz .Vh,lneesche soldaten een spoorbrug in Zuid-Mandsjoerije verwoest zouden heb ben, vielen de Japanners den 18en Sep tember om 10 uur 's avonds de kazernes der Ghineesche troepen (Peitaying) te Moekden aan. De Cbineesche troepen boden geen tegenweer. De Japanners staken de ka zernes in brand en noodzaakten de Ghi neesche troepen om terug te trekken. Tegelijkertijd openden de Japanners het vuur op de militaire etablissementen, het arsenaal en de fabrieken en verwoestten deze. De graandepöts en de universiteit in hetNoord-Oosten gingen in vlammen op. Op 19 September om half zeven's mor gens rukten de Japanners de stad Moek den binnen, ontwapenden de troepen en de politie en bezetten alle gouvernements gebouwen, de kantoren der posterijen en der telegrafie. Aan de Chineesche zijde is het aantal dooden en gewonden bijzon der groot. De Japanners gingen daarna over tot ..rr het bezetten van Antoeng, Tsjangtsjoen I wijze ontmaskerd. Mevrouw Trench had en het gebied ten Zuiden van Mandsjoe-een advertentie geplaatst voor een kame- rije, terwijl zjj de troepen en de politie i nier en daarop had zich een Fransch ontwapenden. Japansche troepen uit meisje aangemeld, dat toevalligerwijs in Korea rukten op. Men weet nog niet dienst van de gravin was geweest en Het dorp vlagde voor hem. De klokken luidden en het muziekcorps bracht den ouden man, die in het Tehuis voor ouden van dagen verpleegd wordt, een serenade. Van verschillende kanten zijn hem ge schenken aangeboden. Donderdagavond omstreeks tien uur heeft te Veenendaal een ernstig motor ongeluk plaats gehad. Nabij het station Veenendaalsche Klomp reed een met palen beladen wagen, waarvan de stormlan taarn met rood licht midden onder den wagen was bevestigd. Een motorrijder, die achter den wagen reed, verkeerde blijkbaar in de meening, dat het roode licht aan het einde van den wagen was geplaatst en reed in volle vaart tegen de uitstekende palen op. Hij was op slag dood, terwijl de duorijder tien minuten na het ongeval overleed. Beide slachtoffers waren uit Ede afkom stig. En te Varsseveld is de 51-jarige H. J. Lent uit Doesburg met zijn fiets tegen den kadaverwagen van den Winterwyk- schen destructiedienst gereden, met het gevolg, dat hij onder den wagen raakte en zwaar gewond werd. Naar het ziekenhuis te Doetinchem overgebracht, bleek bij bij aankomst al daar te zijn overleden. Het ongeluk is veroorzaakt, doordat ter plaatse veel mi litaire wagens staan opgesteld, waardoor de auto links moest passeeren. Buitenland. EEN OPLICHTSTER. Te Londen heeft gravin Bridget de la rargue, van zichzelf Jean Gordon ge naamd, terecht gestaan wegens oplichterij. De rechter noemde deze vrouw een ge vaarlijk misdadigster. Inderdaad is deze J3', een inkomen heeft van 2000 pond s jaars, een recidiviste, die reeds in L311- wegens oplichting ver- £?r<fivt i iB'i h?eft gevangen gezeten to en Engeland en is ook l ,en, Brussel in aanraking ge- tn/éo 1 politie. Ditmaal werd zij Trench ^'e?ens °Plichting van mevrouw DE AFSCHUWELIJKE MOORD. De dader gevat. De politie te Manchester heeft een 32-1 jarigen werklooze aangehouden, wegens den moord op de 9-jarige Constance In- man, waarvan elders in dit blad gewag is gemaakt. De man heeft reeds een beken tenis afgelegd, waaruit zou blijken, dat hij den moord met voorbedachten rade heeft gepleegd. ZEER HEVIGE AARDBEVING GEREGISTREERD. In Indlë. Het Kon. Magnetisch en Meteorlogisch Observatorium te Weltevreden heeft te 1.15 uur gisterenmiddag een zeer hevige aardbeving geregistreerd op een afstand van 450 km in de richting West-Zuidwest, vermoedelijk in de nabijheid van het eiland Enggano ten Westen van Zuid- Sumatra. PREDIKBEURTEN. Evangelisatie (Ned. Herv. Gem.) 's Morgens 10 uur en n.m. 3.30 uur de heer P. Boon. JU4JANAD0RP. PREDIKBEURTEN. Ned. Herv. Gem. Geen dienst wegens vacature. Zendingsgebouw „De Ster der Hope", 's Morgens 10 uur en 's avonds 8 uur de heer Th. Looy, van Zwijndrecht CALLANTSOOG. PREDIKBEURTEN. Zendingsgebonw „Ster der Hope". Maandag 28 Sept., n.m. 8 uur, de Irner Th. Looy, van Zwijndrecht AMMA PAOLOWf^A. Burgerlijke Stand van Anna Paulowua. GEBOREN: Theodorus Gerardus, z. v. J. M. Verdegaal en J. C. Alkemade. Aafje, d. v. J. van Teulingen en D. Leijen. Gerardus Willebrordus, z. v. J. O. Grie ken en Chr. J. van der Pijl. Lambertus, z. v. J. Kalter en A. Kalter. Anna, d. v. J. Meeldijk en J. Groeneweg. Maria Jacoba, d. v. J. van Zundert en A. H. Verreijen. GETROUWD: M. van der Hoeven en D. J. C. Cornelissen. W. J. O. Brokken en A. Glasbergen. C. Verbruggen en J. J. van den Bergh. OVERLEDEN: H. Kuijper, ongehuwd (te Hamburg). POLITIE. Verloren: Een dop van een motorrijwiel, 2 rijwielplaatjes en een autovelg met band. Gevonden: een rijwielpomp. DE DUISTERE LOTERIJ GESCHIEDENIS. Mijnheer de Redacteur, Het ligt niet in mijn voornemen om op dezelfde onvruchtbare wijze, als tot nu toe is geschied, met den heer Angenent te polemiseeren. Ik heb dezen heer in de gelegenheid ge steld in het openbaar opheldering te ge ven. Hij geeft er echter de voorkeur aan zijn zaak" zorgvuldig in nevelen te hou den. Het standpunt van den heer A. is blijkens zijn redeneering, dat hij voldaan heeft aan de bepalingen der Loterijwet en aan het publiek geen opheldering en ver antwoording schuldig is. De bedoeling der wet is echter, dat het doel waarvoor de loterij wordt gehouden, op juiste wijze wordt aangekondigd. De heer A. beweert dat de aankondiging zeer correct is ge weest. Het is echter bij de autoriteit waaron der deze aangelegenheid ressorteert, be kend, dat: „De Nederlandsche Rooaisch- Katholieke Vereeniging van Marineper soneel „St. Chrlstophorus" te Den Helder aan den Minister van Justitie heeft ver zocht om voor de tweede maal een ver- Ibting te mogen houden tot het verkrij gen van gelden voor de verspreiding van goede Katholieke lectuur onder het Ma- Ifine-personeel." Commentaar is eigenlijk overbodig. De bedrieger is ontmaskerd. Ik heb de han delingen van den heer A. c.s., n.1. het pu bliek op een slinksche wijze geld uit de zak te kloppen, in hooge mate immoreel en een gevaar voor de publieke zeden ge- noem-i. Het publiek kan thans oordeelen of deze kwalificatie juist is. Waarschijnlijk dat de heer A. en zijn geestverwanten een andere zedelijke maatstaf aanlegt, n.1. deze, „dat de mid delen door het doel worden geheiligd" doch ik neem aan dat deze opvatting nog geen gemeengoed van het Nederlandsche Volk is geworden. Mijnheer de Redacteur, ik beëindig thans deze discussie, hoewel het laatste woord in deze aangelegenheid nog niet is gesproken. Tk dank U voor de welwillend heid, waardoor ik in de gelegenheid hen gesteld, deze kwestie in het openbaar te behandelen. Huisduinen, No. 2. H. S. PETERS. LOOP DER BEVOLKING. Vertrokken: Chr. O. Janson naar Den Helder; H. Jonker naar Alkmaar; W. Ch. Speets en echtg. naar Bergen; A. Smedinga en gezin naar LarenJ. Tijssen en gezin naar Den Helder. BOUWVERGUNNINGEN. B. en W. verleenden; bouwvergunningen aan: J. Plagmeijer, Zandvaart, voor een broeikas; P. Stins, Molen vaart, voor een woonhuis; J. Stammes, Boermansweg, ld-; L. Wisse, Grasweg, id.; A. Harder, Mo- lenvaart, voor een erker; G. Visser, Mo lenvaart, voor een garage en inwendige verbouwing van het woonhuis. AANBESTEDING BRANDSTOFFEN. De levering van brandstoffen voor de scholen en andere gemeente-gebouwen is gegund aan de coöperatie „De Tijd geest". Deze had ingeschreven voor de anthraciet tegen f 2.275 de 100 kg;korte turven f0.70 de 100 en lange turven van het Indileh^J311 een YeldPrediker fl.45 de 100, »ki.~ le2er> van wie zy belang- Andere inschrijvers waren: P. Wilms f2.39, f 0.90, f 1.50. J. Muntjewerf f2.37, f 0.85, f 1.40. J. Vlaming f2.30, f 0.80, f 1.40. staat ?eVi- 6eleend, hoewel zij in staat van faillissement verkeerde. Zij had geschreven op een advertentie waarop de heer en mevrouw Trench reisgezelschap vroegen voor een reisje naar Oostenrijk De reis was niet doorgegaan, maar zij was bij de familie Trench blijven logeeren en had bij elkaar ongeveer 1000 gulden van mevrouw Trench weten te leenen. De oplichtster is wel op een merkwaardige B. en W. verleenden toestemming tot het houden van een verloting ten bate an de Evangelisatie te Breezand. Naar wij vernemen heeft de heer W. Vieveen zich beschikbaar gesteld, om op een gedeelte van zijn land de bollen te verbouwen, die door de paro chianen afgestaan zijn ten bate van de r.-k. kerk in de Spoorbuurt. Mijnheer de Redacteur, Uit het laatste antwoord van den heer Angenent aan den korp. konst. Runia blijkt nu toch wel, dat de heer A. elk posi tief antwoord inzake de hem gestelde (en soms zeer categorisch gesteldel) vragen vermijdt, maar liever als de kat om de heete brij om de eigenlijke kern der zaak heendraait. Feitelijk is dan ook een ver der positief antwoord (dat men overigens toch niet van den heer A. los krijgt) over bodig, daar het voortdurend ontwijken daarvan op zichzelf al, wat de Engelsch- man noemt, boekdeelen spreekt. Wie niets te verbergen heeft, behoeft niet om een zaak heen te draaien, doch kan klaar en duidelijk inlichtingen geven, ook al vindt hij die voor zichzelf overbodig. Het Heldersche publiek weet thans wel wat het wenscht te weten en zeker vertolkt on dergeteekende dan ook den dank der in zenders voor de aldus, zfi het dan langs negatieven weg, verkregen inlichtingen inzake de verloting van den heer Ange nent. J. P. JANSEN. Geachte Redactie 1 In de «Heldersche Courant* van 15 Sep tember heeft H. S. Peters deze verdacht making gelanceerd inzake de groote Nationale Verloting n.1. dat »de opbrengst bestemd heet te zijn ten behoeve van Lectuurverspreiding onder het Marine personeel*. Uit deze zin blijkt dat H. S. Peters van oordeel was dat die lectuur verspreiding niet de werkelijke reden was. Dat blijkt ook uit ditzelfde artikeltje van September, waar H. S. Peters con cludeerde: «Blijkbaar heeft bovenge noemde verloting dus ten doel de finan ciering van Katholieke propaganda op de vloot*. Ziedaar de zaak zooals H. S. Peters deze op 15 September zag. Er blijkt duidelijk uit dat H. S. Peters van de veronderstelling uitging dat wij op slinksche wijze het publiek geld uit de zakken trachten te kloppen. Ons antwoord was: Wij beoogen niets anders dan hetgeen vermeld is n.1. gelden te verkrijgen voor lectuurverspreiding onder het Marinepersoneel. En om te voorkomen dat de verdacht making van H. S. Peters bij het publiek Bjï Kj? S B g_S'Si1' ingang zou kunnen vinden hebben wij I a Bfaa a Sni U vermeld dat de Loterjj-wet voldoende I waarborgen geeft, zoodat het publiek niet bevreesd behoefde te wezen. De groote Nationale Verloting is een eerlijke zaak. De Minister van Justitie heeft deze goedgekeurd, aan alle wettelijke voor waarden is door ons voldaan. Wij zijn zelfs verder gegaan door mede te deelen welke bijzondere voorwaarden de Minister omtrent de lectuurversprei ding heeft gesteld. Welnu, thans komt H. S. Peters bevestigen hetgeen wij steeds hebben geschreven. Er blijkt uit deze discussie derhalve: le. dat H. S. Peters er maar wat op los schreef toen hij beweerde: „dat bovenge noemde verloting dus ten doel (had) de financiering van katholieke propaganda op de vloot"; 2e. dat deze verloting inder daad door den Minister van Justitie is toegestaan en dat derhalve van „op slink sche wfize geld uit de zakken kloppen" geen sprake kan wezen. Nu een „gezaghebbend" man als H. S. Peters dit zelve moet erkennen, spijt het my alleen nog maar, dat ie daarvoor niet openlijk uitkomt en toch nog nietszeg gende opmerkingen maakt, die den schijn wekken alsof het zaakje niet te vertrou wen is. Het publiek kan gerust wezen! Trou wens, dat was het toch wel, want onze lotenverkoop gaat schitterend, niet het minst door de waarlijk bijzondere prijzen, welke ter beschikking staan. Wat de opmerking' van J. P. Jansen betreft, deelen wij mede, dat wij ons juist alleen bepaald hebben tot de kern der zaak, n.1. de lectuurverspreiding onder het ma rinepersoneel en de daarvoor te houden ESectr. Lampen met verkrijgbaar bij verloting. Op zijwegen hebben wü ons niet bewogen, hetgeen helaas van de diverse inzenders niet kan worden gezegd. Geachte redactie, wü zijn u zeer erken telijk voor uwe welwillendheid om ons de ingezonden stukken toe te zenden alvo rens deze "«plaatst werden, waardoor wij de gelegenheid hadden oogenblikkelijk en zonder omwegen te antwoorden. Hoogachtend, ANGENENT, Voorzitter v. h. Comité tot lectuurverspreiding onder het Marinepersoneel. CORRESPONDENTIE. Nogmaals moet een ingezonden stuk van den heer N. J. H. blijven wachten. Wij hopen het Dinsdag a.s. te kunnen op nemen. Het ministerieel bezoek. Aan boord Hr. Ms. „Heemskerck". De manoeuvres loopen ten einde. Nog één nachtelijke oefening en we stoomen met de „Heemskerck" en „Z"-booten naar Amsterdam, voor het koninklyk bezoek. De toebereidselen daarvoor worden reeds gemaakt, hoewel we nog in oorlogspositie zyn. Om den mond van de beide 24 cm kanonnen is een prikkabel gesnoerd, waaruit inplaats van een vuurvlam van een projectiel, het licht van een Philips- lamp zai stralen. We hebben den minister voorgesteld alle kanonnen op dezelfde wfize te monteeren en Z.Exc. ging daar mee direct accoord, mitsnu ja, mits, alle oorlogsschepen van alle naties een gloeilamp in den mond van hun kanon nen zetten. Donderdagmorgen om 9.15 u. is minis ter Deckers aan boord van de „Heems kerck" gekomen, in gezelschap van den chef van de Marine-staf, vice-admiraal mr. J. C. Jager en zijn adjudant, luit. ter zee der le kl. C. L. Bozuwa. De minister werd met de gebruikelijke eerbewijzen ontvangen. Voor het eerst is de nieuwe ministersvlag aan boord van een oorlogsbodem geheschen; voor het eerst ook woei zij op de motorboot van den commandant van de Marine, waarmee het hooge gezelschap aan boord gebracht werd. De ontvangst was officieel en de „Heemskerck" had een extra beurt ge kregen. Een kwastje verf hier en daar en een lap poetspomade hadden wonderen uitgewerkt. Nergens was meer „püpluis", of waren andere onreinheden te bespeu ren. Toen echter de officieele begroeting door den commandant van Hr. Ms. „Heemskerck", kolonel D. Scalongne en den luit. ter zee le kl. Blom had plaats gehad en de minister aan de état-major, die aan bakboordzyde op de campagne stond opgesteld, was voorgesteld, ging de dagelijksche dienst zijn gewone gang en merkte men aan niets dat de hoogste mili taire chef aan boord was. De jantjes waschten hun plunje en schilden „de pie pers"; zü zongen het hoogste lied en toen de „Gelderland" voorbij ons schip voer en de gebruikelijke 19 saluutschoten aan den minister bracht, klonk het vanuit het vooronder, uit tal van matrozenkelen: „Onder moeder's paraplu, Zaten eens twee vrindjes".... minister en zyn adjudant, benevens vice- admiraal Jager turen in het duister of zij ook het silhouet van een torpedojager kunnen ontdekken. Ons schip is geblin deerd en ook de torpedojagers, die we verwachten dat straks een aanval op ons zullen doen, varen zonder eenig licht, zoo dat we terdege op moeten letten. Ten slotte zie je aan alle kanten donkere rom pen op je aankomen. En het is dan ook zaak voor den commandant het hoofd koel te houden en zijn kruit droog. De geheele oorlogswacht (de helft van de bemanning) is op post. Bij de kanon nen, bfi de zoeklichten en op do uitkijk posten staan de donkere figuren van de wachten. Om te controleeren of ze niet insla pen, klinkt telkens het fluitsignaal van den sergeant van de wacht, waarop de uit kijk het wachtwoord roept. Van verschil lende kanten klinkt het: „Amsterdam, Amsterdam, Amsterdam". Aanvankelijk dachten we, dat het een vreugdekreet van matrozen was, die verheugd waren, dat ze den volgenden dag naar de hoofdstad zou den gaan. De commandant, die weet dat we ons hart aan Nieuwediep verpand hebben, is zoo vriendelijk ons attent te maken op het licht van „Lange Jan", die heel in de verte met zijn armen zwaait en wenkt. Wij lig gen ter hoogte van IJmuiden. Een zware zeeslag. en andere sentimenteels liedjes. De minister beweegt zich vrij over het schip en „neust" zoowel „voor" als „ach ter". Hfi onderhoudt zich met de journa listen en met de bemanning, klimt op de Plotseling worden we opgeschrikt door het geroep: „Schip te zien twee streep aan bakbo rdzijde". Een rookpluim heeft de komst verraden. „Klaar aan bakboordzijde!" klinkt het bevel van den commandant. De kanonnen staan op hun post. De breede lichtbundel van ons bakboordszoeklieht schiet over het water en de„G. 13" ligt in het felle licht en zwenkt af. Een vuurvlam en don derende knal, het eerste schot is gelost. De „G. 13" beantwoordt het. Ook van de „Medusa" en „Douwe Aukes" klinkt ka nongebulder. Telkens schieten de vlam men in den donkeren nacht uit. Het is een „pakkend" schouwspel. Dan klinkt het bevel: „Uitkijken aan stuurboord- zyde". De manoeuvre van de „G. 13" was erop gericht, om ons te misleiden en onze aandacht af te trekken van den aanval van de torpedojagers. De gedachte van den commandant bleek in deze juist, want niet ver voor ons en aan stuurboordzijde na deren, op volle kracht, de „Z 7" en „Z 8". Weer schieten onze zoeklichten uit en de beide booten varen in de bundels licht en komen full speed op ons aanzetten. Vuuuuuuurrr11" Kanongebulder davert. Doch de sche pen naderen en daar komt aan bakboord zijde de bellenbaan van een torpedo, die brug en kuiert door het vooronder en zal doel treft en ons zeker in den grond ge- dus ook zeker geconstateerd hebben dat boord zou hebben.... als hfi minder diep de geest aan boord goed is. Natuurlyk gericht zou zijn geweest en.... geladen zijn er onder de bemanning leden van het j was. Nu schiet hfi onder ons schip door „kankergilde", zooals de terminologieen komt even verder boven. Ook de tor- luidt, doch over het geheel is men onderpedojager aan stuurboordzijde lanceert het lagere personeel tevreden. j een torpedo, doch deze gaat naast en drijft We hebben vandaag een rustige dag. evenals de andere spoedig aan de opper- De oefeningen beginnen eerst om 7 uur vlakte. Door een zelfontbrandende stof vanavond en tot dien tyd doen we niet anders dan in westelyke richting varen, tot 70 mfil uit de kust. Dan keeren we terug en varen, in den nacht, naar kilo meter-paal 30, dat is ter hoogte van Ber- verspreiden de torpedo's een flikkerlicht, zoodra zy aan de oppervlakte komen, en hierdoor konden zy spoedig worden op gepikt. De manoeuvres van vandaag zijn afge- gen, waar wy (de Roode partij) een zwak- loopen en wy kunnen ons ter ruste bege- ke kustbattery hebben ontdekt, die we j ven in „de ziekenboeg" om voor het slot- zullen trachten, met onze landingsdivisie, tafereel van morgenochtend, het landen te overvallen en bezetten. We hebben de! van de landingsdivisie op de kust te Ber- beschikking over 3 oorlogsschepen van gen aan Zee, eenige uren rust te genieten, het type „Heemskerck" (voorgesteld door, Hr. Ms. „Heemskerck", „Medusa" en I „Douwe Aukes". Wy nemen den nacht J voor den tocht omdat een overval by dag| gevaarlyk is en ook aanvallen op onze schepen natuurlijk zouden plaats hebben. Om plaatsbepaling voor ons te vergemak- j op te staan. doclTtoen we onszelf over- kelyken, sturen wij 3 onderzeebooten wonnen hadden en in de duisternis aan vooruit om ligging te nemen, op 2 km af- dek stapten, hoorden we juist het hevel: stand van elkaar, eenige honderden meters„inrukken, de landing gaat niet door", uit de kust. weer was te ruw en de veiligheid De blauwe party is echter ook op haar gaat boven alles. Wy stoomen dan naar hoede en wy kunnen een aanval van haarIJmuiden en gaan van boord met veel torpedojagers verwachten. Doch wy zyn prettige herinneringen aan deze manoeu- waakzaam! Als de zon onder is en de duis-1 vre-dagen, waarop we genoten hebben van gastvrijheid van onze Nederlandsche Om vier uur blies de tamboer reveille en was er een leven boven ons hoofd of het schip werd afgebroken. Wy besloten Met de „Z 7" oiiderzeebooten. In actie tegen ternis toeneemt, worden alle patryspoor- j de ten hermetisch gesloten, de toegangen marine, naar dek, die licht van beneden door zou den kunnen laten, worden eveneens afge sloten, zoodat op dek Egyptische duister- nis heerscht. Terwyl we nog rustig wer- Voor de menschen aan boord van de ken in de Commissie-kamer", komt er „Heemskerck en andere schepen van het een seintie van den len officier of de eskader mocht dan de niet doorgegane heeren van de pers" op de brug willen landing het slot van de manoeuvres zijn komen Tastend zoeken we onzen weg geweest, voor de „Z 7" en een drietal over het nacht-duistere dek en klimmen onderzeebooten was dit geenszins het ge- de trap op naar de commando-brug, waar val. Integendeel. Deze schepen hadden do kolonel, met zyn staf van officieren, de Vrijdag nog een interessante oefening uit zee afzoeken met hun kijkers. Ook de te voeren waaruit moest blijken, of één

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1931 | | pagina 5