HINDERWET.
CALLANTSOOG.
ANNA PAULOWNA.
WI£RINGEN.
Algemeene vergadering.
K^n da ïkdsrlandsche marine
een gezonken duikboot
bergen?
VAX DEN WIND EN EEN
UITSTALKAST.
't Was Dinsdagmiddag toen het ge
beurde. Een gure Dinsdagmiddag, met een
bewolkte, dreigend uitziende lucht, terwijl
een half stormpie ijselijk koud door de
straten joeg, die als leeggevaagd er treu
rig verlaten uitzagen. Dit als inleiding.
Nu de eigenlijke gebeurtenis. U kent allen
wel de zaak van de firma A.C. in de Kei
zerstraat. Nu, geachte lezer, naast die zaak
is"een poortje, en hiernaast hangt een
soortement uitstalkast, stevig gesloten,
zooals vanzelf spreekt. En nu komt het
verband tusschen de onderscheiden hier
boven behandelde zaken. Door dat halve
stormpie sloeg het poortdeurtje open en
daarna weer toe en wel met zulk een
kracht, dat daardoor de glazen van het
uitstalkastje bezweken en met een oor-
verdoovend lawaai naar beneden kwamen,
gevolgd door moertjes, pennetjes, roeden
en meer van zukke dingsigheidjes alle
eerst achter het glas verborgen geheim
zinnigheden. Alsof ce Japanners ons den
oorlog verklaard hadden, can nog had de
Keizerstraat er niet meer bevolkt uit kun
nen zien. Men kwam aanrennen, vliegen
en ik zou bijna zeggen rollen, alles om
dat doodgewone uitstalkassie, dat nu door
allen zoo bewonderd werd, dat de firma
A.C. er zich wel hoogst door gestreeld zal
hebben gevoeld.
Dan na een „Ja minsen, kapot is ie" en
een „Buurvrouw, wat is 't weer koud,hè",
werd de Keizerstraat weer langzamerhand
ontvolkt en keerde tot z'n mieserige verla
tenheid terug.
VOOR DEN TWEEDÉN KEER
GESNEUVELD.
Dat een lantaarnpaal omver wordt ge
reden, gebeurt meer, maar dat dezelfde
paal twee keer sneuvelt, zal wel minder
gebeuren.
Dit lot heeft den lichtbrenger getrof
fen, welke voor de verlichting zorgt op de
plaats, waar de Boerhaavestraat en de
Brakkeveldweg aan elkaar sluiten, bij
den spoorwegovergang. i
Hedenmorgen heeft hij door de bestel
auto van de fa. Koningsbruggen het loodje
moeten leggen. De chauffeur reed achter
uit tegen den paal aan. Deze was daar
wederom niet tegen bestand, sloeg voor
,de vlakte en werd vernield.
Ondanks deze minder gunstige loopbaan
zal hij toch wel weer op zijn oude plaats
verrijzen, totdat....
Rn\D VAN LANDPACIITERS. stookinrichting, merk „Enkes", maakt
D 1 het mogelijk om thans en in de zomer-
De Afdeeling Koegras en Omstreken jmaanden, allerlei fjjne vleeschwaren voor
van bovengenoemde bond had op Dinsdag-jjan(jen 3e hebben. Een volledig inge-
morgen j.l. een openbare vergadeiing rjChte slachtplaats voltooid het geheel,
belegd in het Café „Prins Henunk \an :Callantsoog is dus weer een smaakvol
den heer A. Kossen. Als spreker zou
wederom optreden de heer L. Rinzema
uit Woerden, die als motto voor zijn be
toog had gekozen „De Crisismaatregelen
die noodig zijn ter behartiging van de
belangen van den pachter".
Toen wij in genoemd Café arriveerden,
was daar nog niemand dan de Voorzitter
en de Secretaris aanwezig en waren wij
ten opzichte van het bezoek weer niet
erg optimistisch gestemd. Maar het schijnt
hier zoo langzamerhand gewoonte te
worden om zoowat een uur over den
vastgestelden tijd te beginnen, en dat is nu
Callantsoog
ingerichte zaak rijker geworden, dank
zij de ondernemingsdurf van den heer
Prins.
Wij wenschen den heer Prins dan ook
van deze plaats toe, dat de nieuwe zaak
zal bloeien en groeien.
Burgerlijke Stand van Callantsoog
over de maand Januari 1932.
GEBOREN: Jannetje, d. v. G. Kuiper
en G. H. Kakebeeke; Jan, z. v. P. Lake-
mond en A. Zijp.
GEHUWD: LeendertReinderman, 23.].,
juist voor iedereen niet altijd even prettig, te Deil Helder en Cornelia Mooij, 24 j
want door dat te laat beginnen komt de te Callantsoog
dagorde geweldig in het gedrang. Maar
enfin, het was niet anders en ten onge
veer half elf uur waren 23 belangstellen
den aanwezig, een aantal dat toch eigenlijk
wel driemaal zoo groot had kunnen zijn
LOOP DER BEVOLKING.
Ingekomen personen: A.van Meer-
ten, Joh. Smit, Ida G. W. Broekhuizen,
De Voorzitter, de heer P. van der Veer, q. Konings, allen uit Den Helder. A.
heette de aanwezigen welkom, in het Noordstrand uit Hoorn en M. Noord-
bijzonder de heer Rinzema, en verklaarde strand uit Ursem.
de vergadering voor geopend, daarbij het Vertrokken nersonen: J. Haas
woord gevende aan den spr. naar Schagen. J. Rooijakkers naar Leiden.
Deze heer hield-op de bekende wijze, jj. jj. Mulder naar Den Helder. J. Hakker
weer een uitvoerig betoog, dat er voor naar N. Niedorp en C. E. van den Berg
den pachter nog niet veel gedaan wordt, naar Zijpe.
en wees er in dit verband op dat
de Pachtwet door de Eerste Kamer der
Staten-Generaal is verworpen, en dat wij
liet voorloopig zonder een wet zullen
B. en W. dezer gemeente h bben vol-
moeten stellen. Niet omdat men in de gens de Hinderwet vergunning verleend
Kamer van meening was, dat er niets tot het inrichten van een slagerij aan
voor den pachter moest worden gedaan, den geer D. Prins, alhier
het tegendeel was eerder het geval, maar
het eigendomsrecht kwam in het gedrang
en daardoor de verwerping.
In den breede werd door spr. één en
ander uiteengezet en vele malen door
beeldspraak daaraan een duidelijke uitleg
gegeven. En als goed propagandist werd
deze lezing besloten, met een iéder aan
te sporen zich aan te sluiten bij den - inet een "woord van wel
Sendz?nn SShei^rgêzeld doen'"gaan kom tot de weinige aanwezigen, hetgeen'
van kracht^ massaal moeten wij voorliet volgens spreker we Veï
voetlicht treden. Want de verwerping vinden in de weinig belangrijke vei
van de Pachtwet hebben de pachters voor S^eiing. vergadering
het grootste deel aan zich zelf te wijten, u<i
omdat zij niet sterk genoeg georganiseerd worden _on v.
POLDER VERG ADERIN G.
Dinsdagmorgen om 11 uur had in het
Dorpskoffiebuis van den heer P. de Haan
een vergadering plaats van den polder
Callantsoog.
De heer H. Kruisveld, dijkgraaf, opende
Punt 3 der agenda vervalt, daar geen
mededeelingen zijn te doen.
Punt 4 luidt: Aanvrage erfpacht. De
waren. Iedere pachter moet dus lid van
den Bond worden.
De voorzitter was zeker de tolk der Voorzitter licht toe, dat door S. Kooger
vergadering toen hij den spr. dankzegde danvrage is gedaan om een perceel bouw-
voor zijn gehouden betoog, en gaf toen terrein in erfpacht te mogen hebben tegen
gelegenheid voor het stellen van vragen. canon V£m f 30 per jaar. Het ter_
JULIANADORP.
BILJARD WEDSTRIJD.
Dinsdag j.l. werd in het café Slikker
te Anna Paulowna, de eind-biljartwed
strijd van Hollands Noorderkwartier doel
groep D gehouden, welke het volgende
eindresult aat had:
No. 1 gespeeld door: A. Vader, J. J.
Constant, C. Vader en A. J. Hoornsman,
gewonnen 31 partijen van de 48; no. 2
gespeeld door C. W. de Graaf, D. J. de
Graaf Az., M. Minnes en A. Kossen, ge
wonnen 25 partijen van de 48; no. 3 ge
speeld door: W. Cornelissei». J. Hollander,
KI. Volder en KI. Jongejan, gewonnen
24 partijen van de 48; no. 4 gespeeld
door: W. Cornelissen Jz., P. Wilms, KI.
de Groot en Jac. Heilis, gewonnen 16
partijen van de 48.
De no. 1 en 2 zijn Julianadorp en 3
en 4 Anna Paulowna. Groep 1 heeft
hierdoor de wedstrijd glansrijk gewonnen
en verwierf daarvoor een mooie prijs.
Naar wij vernemen zal binnenkort de
petroleumverlichting aan de halte Koe
gras van deNed.Spoorwegen,vervangen
worden door electrisch licht, waartoe de
noodige maatregelen ree'ds zijn genomen.
Dat zal een groote verbetering zijn.
Naar ons werd medegedeeld, is het
niet uitgesloten, dat er nog dit jaar
rijwielpaden langs den Rijksweg zullen
worden aangelegd vanaf het vliegkamp
De Kooij tot aan de pontonbrug aan de
Kooij. Zooals men weet zijn deze er vanaf
Den Helder tot aan het vliegkamp al.
Een druk gebruik werd hier niet van
gemaakt. Een lid was van meening, dat
de contributie te hoog was en vele men-
schen er van weerhield om lid te wor
den. Uitvoerig heeft spr. toen op deze
vraag geantwoord en aangetoond, dat
deze eerder te laag dan te hoog was, al
ligt het niet in de bedoeling van het
hoofdbestuur om deze te verhoogen, mede
rein is gelegen naast het perceel van den
heer C. Kuiper. De lengte van het per-
cel bedraagt orgevier 10 m., de diepte
ongeveer 40 m. Het bestuur stelt voor dit
verzoek in te willigen.
De heer Kruit vraagt of dit terrein
voor den algemeenen prijs in erfpacht
wordt uitgegeven.
De Voorzitter zegt, dar verleden zomer
m verband met de tijdsomstandigheden. h wgg het. terrein in vieren te ver-
SJ roonrlo r I i-nrTrorl mi 11 n- Trr ni-rlor. h nifliinrn 1
Staande de vergadering werden 5 nieuwe
leden genoteerd, waardoor de afd. thans
45 leden telt.
Medegedeeld werd verder, dat op 12
Febr. a.s. te Alkmaar de provinciale ver
gadering zal worden gehouden en het
aanbeveling verdient om daar een afge
vaardigde heen te zenden. Tot afgevaar
digde wordt benoemd de heer J. P.
Boontjes, terwijl verde- mier lid toegang
zal hebben. Voor de .dsvergadering
te Zwolle op 3 Maart as. wordt tot afge
vaardigde benoemd de heer P. Paarlberg
en tot plaatsvervanger de heer D. Grer-
ligs. Ten aanzien van enkele punten vari
den beschrijvingsbrief wordt den afge
vaardigde bindend mandaat gegeven.
En toen was voor ons de tijd aange
broken om te vertrekken, alwas de ver
gadering nog niet gesloten.
deel en ook tegen f 10.— per perceel.
De heer Vos zegt, dat het nog in vieren
gedee'd kan worden.
De Voorzitter zegt, dat dit plan niet is
doorgegaan en dat het thans in drieën
wordt verdeeld.
De heer Breebaart wenscht, dat het
geheele voorstel wordt voorgelezen. Thans
weten we van niets.
De Voorzitter zegt, dat aangevraagd
wordt ongeveer 400 m2. De diepte bedraagt
ongeveer 40 m., de lengte 10 m. tegen
10 gulden per jaar. Echter kan het be
stuur er ook 8 X 40 van maken.
De heer Br ebaart vindt een prijs vjin
2'/2 ct. ]ier m2 voor bouwterrein belache
lijk laag.
De Voorzitter z< gt, dat dit hetzelfde
bouwterrein is, dat de polder verleden
zomer voor dezelfde prijs zou willen ver
pachten.
De heer Breebaart vindt de prijs ont
zettend laag in vergelijking met de ter
reinen, die de gemeente nog in erfpacht
zal uitg ven. Op deze manier doet de
polder de gemeente, concurrentie aan.
De Voorzitter zegt, juist om concur-
plaats van de nieuwe slagerij en slacht- rentie te voorkomen de pips op dezelfde
plaats van 1). Prins. hoogte is gebracht.
Ook wij werden in de gelegenheid ge- De heer Breebaart noemt de prijs, die
OPENING SLAGERIJ.
Gisteren vond de offlcieele opening
steld de nieuwe inrichting in oogenschouw
te nemen. De etalage preikte, buiten de
vleeschwaren, met eenige fraaie bloem
stukken. De slagerij is naar de eischen
des tijds ingericht en biedt een keurige
aanblik. Een ingebouwde koelcel niet
de polder vr agt, lager.
De heer Vos meent dat de polder die
terreinen voor den prijs, die het bestuur
vraagt wel in erfpacht kan uitgeven,
omdat zij toch niets aan die terreinen heeft.
De heer Van der Plas vindt de prijs
in vergelijking met door den polder reeds
uitgegeven terreinen in eripacht hoog.
Spr. noemt b.v. Abbestee, waar terrein
in erfpacht is uitgegeven voor f 1.— en
waarvoor de erfpachter 10 X zooveel
grond krijgt.
De heer Breebaart: Maar dat is Abbe
stee, en niet het dorp Callantsoog. Spr.
kan zich echter wel met het voorstel ver
eenigen, doch blijft er op staan, dat hij
de prijs te laag vindt.
Verder vraagt spr. naar de voorwaarden.
De Voorzitter zegt, dat deze worden
gesteld bij het contract. Voorwaarden
zijn o.a. het afhekken van het terrein,
het stuifvrij houdenhet betalen dei-
kosten.
De heer Toes vraagt naar den duur
van den erfpacht.
De Voorzitter zegt, dat dit meestal
30 jaren is.
De Secretaris, de heer de Heer leest
een contract voor, waarin diverse voor
waarden.
De heer Breebaart vindt den eisch.dat
de erfpacht binnen 1 jaar opgezegd kan
worden eigenaardig. Op deze voorwaarde
zou hij geen huis willen bouwen,
De Voorzitter zegt, dat dit een eisch is
van Gedeputeerde Staten.
De heer Breebaart vindt dien eiscli
zeer zonderling. Deze eisch wordt niet
gesteld bij de gemeente. De eisch, dat
men de gebouwen binnen 6 maanden
moet opruimen, werkt misschien het
bouwen tegen. Hij acht het zeer ge wenscht
dat het Bestuur Gedeputeerde Staten
hierop wees.
De Voorzitter zegt, dat dit geen kwaad
kan, doch gelooft niet dat het zal geven,
aangezien 'het den polder wordt opge
drongen, doch te probeeren is liet.
Het voorstel van het Bestuur'wordt
tenslotte met algemeene stemmen aan
genomen.
Bij de rondvraag informeert de heer
A. Kruit Gzn. naar den toestand der
wegen. Hij vraagt een betere behandeling
en verzoekt minstens 3 X per jaar
onderhoud.
De Voorzitter zegt, dat die wegen een
maal per jaar nagezien worden, hetgeen
hij voldoende vindt. Wanneer een weg
niet in orde is kan men hem dit zeggen,
dan zal de weg worden nagezien.
De heer Kruit zegt, dat de weg al een
langen lijd zeer slecht is.
De Voorzitter zegt, dat de heer Kruit
dit dan eerder aan hem had moeten
meedeelen.
De heer Kruit: Ook wij moeten onze
lasten betalen, dus wij vragen ook goede
wegen.
De Voorzitter zegt, dat het verbeterd
zal worde-. Hierna sluiting.
LGOP BEK BEVOLKING.
INGEKOMENW. J. H. Lamerce en
gezin van Haarlem Mej. G. Kooy—den
Haan van Wieringen
VERTROKKEN: Mej. M. W. van
't Hoff naar OudesluisS. Bouma naar
Wijmbritseradeel.
Bungeriijke Stand van Anna Paulowna.
GEBOREN: Cori elis, z. v D. Vreeken
en M. Cardol- Peter Helmuth Carl, z. v.
P. J. M. Rozenbroek en M. B. Wenzel;
Gerrit, z. v. J. de Leeuw en O. A. S. de
Schipper.
Getrouwd: L. A. de Winter en A. M.
van Kampen.
POLITIE.
VERLOREN: Een portemonnaie met
eenig geld.
V. C. J. B.
Donderdagavond half acht bijeenkomst.
Naar wij vernemen zal de Gemengde
Zangvereeniging „Caecilia" alhier op
Zonuag 26 Febr. a.s. een uitvoering ge
ven in de zaal van den heer de Graaf.
Om de aantrekkelijkheid van een derge
lijke u.tvoer.ng te verhoogen is getracht
zooveel mogelijk aiw.sseling in het pro
gramma te brengen. Zoo zal behalve ge
mengde koorzan, ook een dameskoor en
een dubbel mannenkwartet enkele num
mers ten gehoore brengen, terwijl verder
een blijspel in één bedrijf „Een knap
stel" zal worden opgevoerd. Wij hopen
en vertrouwen, dat de vereeniging dit
maal over belangstelling niet te klagen
zal hebben.
LEDENVERGADERING „D. O. G."
Dinsdagavond hield de vereeniging
»D. O. G.« een ledenvergadering ten huize
van den heer A. de Graal.
Voorzitter, Dr. J. J. Weruer, opent de
bijeenkomst met een woord van welkom,
waarbij spreker er zijn genoegen over
uit spreekt, dat de opkomst z°° 'nYu-t
digend is. Spreker memoreert wat in het
afgeloopen jaar door de vereeniging is
gedaan en imopt dat 1932 zoowel voor
de vereeniging als voor de leden rx
een gunstig jaar zal mogen worden.
De notulen der vorige vergadering
worden gelezen en zonder op- oi aan
merkingen goedgekeurd en geteekend.
De heer D. van der Oord wordt hierop
bij acclamatie herbenoemd tot bestuurslid.
De voorzitter houdt hierna een causerie
over, zooals op de convocatie stond aan
gekondigd, «Reuzen, dwergen en nog wat«.
Op onderhoudende wijze behandeld spre
ker zijn onderwerp, dat voor de aanwe
zigen zeer leerzaam was. Een welver
diend applaus viel den spreker ten deel.
Nog werd besloten mej. Wynia, leerares.
aan de landbouwlniishoudschool te Scha
gen te verzoeken een damesavondje te
willen verzorgen.
Nadat enkele aangelegenheden van
huishoudeljjken aard zijn besproken sluit
'voorzitter onder dankzegging voor de
aangename gedachtewisseling de ver
gadering.
DE VORST.
De ^zoo plotseling .ingetreden vorst
heeft vele Zuiderzeewerkzaamheden en
die in, den Wieringermeerpolder stop
gezet, zoodat vele arbeiders werkloos
werden. Ook de vischerij en vooral de
schelpvisschei-y kon geen voortgang ma
ken, terwijl de boeren hun landwerk
moesten beëindigen.
Hippolytushoef.
EEN ONGELUK.
De heer D. Doves, welke heden met
zijn vrachtauto achteruit in de Hoofd
straat reed, had he ongeluk bij een ver
keerden draai met zijn auto in een groot
winkelraam (spiegelglas) van het sigaren
magazijn van mej. de wed. H. Dijkshoorn
te geraken. Het glas was tegen den schok
niet bestand en geraakte totaal kapot.
De heer Doves, welke voor aanrijdingen
enz. met zijn auto is verzekerd, zal de
aangebrachte schade vergoeden.
AANBESTEDINGEN.
Naar wij vernemen zal door Dijkgraaf
en Heemraden van lïet Heemraadschap
Wieringen de vol "rende aanbestedingen
worden gehouden:
le Op Zaterdag 13 Febr. a.s. het basalt--
vervoer vanaf de loskade bij het gemaal
„Leemans" naar de verlengde polderweg
aldaar;
2e. op Maandag 15 Febr. a.s. het afwer
ken van het 2e gedeelte grondwerk langs
de buitenkant, der Zuiderzeedijken en
het maken van slootwerk In Sectie A,
terwijl de inschrijving naar de verhuring
van de eigendommen enz. zal plaats heb
ben op Maandag 22 Februari a.s. in 't
hotel van den heer 1). D. Lont.
Inlichtingen, bestekken enz. zijn dage
lijkse1! te bekomen ten kantore v-n boven
genoemd Heemraadschap.
LEZING.
Dunde:dag 11 Febr.a.s., des avonds
71/, uur, zaivoor „de Vrije Groep" alhier
in „Concordia", van den hrer Bruul, als
spreker optreden de heer A. L. Con-
standse, van Amsterdam, met het onder
werp „Oorlof Werkloosheid, Revolutie".
„HET WITTE KRUIS"
A^enioene vergadering der Afd. Wie
ringen van de N.H. V. „Het Witte Kruis"
op Viijdag 12 Februari 1932, des avonds
8 uur, ten huize van den hzer N. Kok te
Hippolytushoe
Punten ter behandeling:
Opening. Notulen, Jaarverslag van den
secretaris. Verslag omtrent de geldmid
delen. Verslag van de Commissie, belast
mét het nazien der rekening en verant
woording van den penningmeester. ei-
slag omtrent de vereeniging „Huisver.
zorging". Verkiezing van bestuursleden.
Aftr. zijn de heeren: J. Bosker, J. van
Beek eii R. J. de Groot. Verslag van de
afgevaardigde ter vorige Alg. Vergade
ring. Behandeling van de begrooting van
het loopendc dienstjaar. Wat verder ter
tafel komt. Sluiting.
VOORDRACHT O.L. SCHOOL
Z. SCHARWOUDE.
De heer Boon, tijdelijk onderwijzer
alhier, komt voor als nr. 2 op do voor
dracht voor onderwijzer aan de O. L.
school te Zuidscharwoude.
CONCOURS.
Onze t muziekvereeniging „Harmonie"
heeft in beginsel besloten tot liet houden
van een concours voor harmonie en fan-
farecorpscn en wel op Hemeh aai eg
en den daaropvolgenden Zondag.
ALG. VERGADERING VAN DE
VEREEN. VAN HUISVROUWEN.
Bovengenoemde vereeniging lucld op
Dinsdag 9 Febr. j.l. een huishoudelijke
vergadering.
De presidente, mevr. G. de .aan
Bo :er, opent met een hartelijk welkom en
betreurt het, dat behalve het bestuur zoo
weinig leden zijn opgekomen, terwijl het
bestuur van het „Witte Kruis ook niet
aanwezig is. en mevrouw Obreen door
ziekte verhinderd is.
Deze vergadering, zegt spr. kan onder
zeer gunstige omstandigheden gehouden
worden, temeer daar wij door bemiddeling
der Arbeidsbeurs en van mevr. Kaan -
Lont er in geslaagd zijn een vaste verzorg
ster te kunnen aanstellen. Mevr. Bakker
van der Plaat, die veel voor onze vereeni
ging voelde, heeft om gezondheidsredenen
als bestuurslid bedankt, voor haar mede
werking zeg ik haar dank en hoop dat het
haar goed moge gaan. Van mevr. Beeker
en mevr. KuutBakker, welke voor het
eerst als bestuursleden de vergadering bij
wonen, hoop ik, dat zij een werkzaam aan
deel mogen hebben en veel tot bloei onzer
vereeniging zullen bijdragen.
Hierna volgt voorlezing van de notulen
en jaarverslag van de secretaresse, mevr.
KoornBerkemeier
Uit het jaarverslag stippen wij aan. dat
er in 13 verschillende gezinnen hulp is
verleend. Het totaal aantal hulpdagen be
draagt 187 heele en 59 halye dagen. Het
ledental is gestegen tot 210, of 70 meer
dan het vorige j«ar. Door onze afd. van
„Het Witte Kruis" is een subsidie toe
gestaan van 2.per week ter tegemoet
koming in de kosten der vaste verzorgster.
Met dank aan de secretaresse voor haar
keurige notulen en jaarverslag worden
deze onveranderd goedgekeurd.
Nu volgde het financieele gedeelte, uit
gebracht door mevr. BarnaLentz, waar
uit blijkt, dat er een batig saldo is van
255.97, hetgeen met het batig saldo van
vorige jaren in totaal wordt 636.53.
Met dank aan de penningmeesteresse
voor haar uitstekende boekhouding wordt
de rekening goedgekeurd. Daar de rond
vraag niets opleverde, sprak de president
in haar sluitingswoord den wensch uit,
dat wij uiteen gaan met de gedachte zoo
veel mogelijk 'bij ziekte enz. te kunnen
helpen en het ]e<*d te verzachten.
ZANGVERENIGING
„ZANG EN VRIENDSCHAP'.
Bovengenoemde vereeniging, directeur
de heer J. I. Hovenier, van Nieuwe Nie
dorp, geeft Zondag 14 Februari a.s/ een
openbare uitvoering in de concertzaal
„Concordia", van den heer Bruul. Behalve
zang wordt verder opgevoerd een tooneel-
stukje, voordracht en een komisch zang
spel „Landelijke concertrepetitie, zoodat
het een genoeglijke avond belooft te wor
den.
POLITIE.
Gevonden: een rijwielbelasangmerk
in bruin leeren etui: een huissleutel en een
kindertaschje.
De Ainerikaansche duikbooten „S 51"
en „S 4" ondergingen hetzelfde lot, alleen
bij de eerste ontsnapten enkele opvaren
den aan den dood. De Fransclie marine
betaalde ook den tol. Eenige jaren terug
werd de „Ondine" bij Kaap Finistere,
hoogstwaarschijnlijk door een Grieksch
Langzaam maar zeker heeft de duikboot j schip geramd en men heeft nooit meer
een groot aandeel gekregen in de oorlogs-j jets Van het vaartuig vernomen. Ook de
marines van alle naties uie een zeemacht Italiaansche marine heeft ongelukken
onderhouden. Werd in den beginne, ook door aanvaringen gehad.
in ons land, de gevechtswaarde van een
duikboot ontkend en stond deze aan
scir. :pe critiek bloot, thans is men het er
over eens, dat ne duikboot heden een
o: misbaar onderdeel van de marine is.
n den oorlog is dit wel bewezen, wij
Wanneer wij de verslagen van deze aan
varingen lezen en de poging tot berging
nagaan, dan blijkt ons, dat het, vooral,
nadat de duikbooten van grooter afmeting
geworden zijn, zelden gelukt is een duik
boot naar boven te brengen in een tijds
wijzen slechts op het feit dat in het begin ruimte waarin men redelijkerwijs kon ver-
daarvan, drie Engelsche kruisers, dewachten, de leden dor bemanning, die wel-
„Ciessy de „Hoeime en de „Aboukirlicht den ramp hadden overleefd, nog
m de Noordzee t r hoogte van den Hoek levend aan te treffen,
van Holland, op één dag werden getorpe
deerd en het is slechts aan de uiterste
inspanning van de Fngclsche marine te
danken, dat de Duitsche onderzeeërs in
Het lijkt evenwel makkelijker dan het is
een gezonken ^duikboot te lichten. Meestal
liggen zij in diep water, zoodat het wer
ken der duikers zeer moeilijk is. Dan, met
de onbeperkte duikbootenoorlog niet den de groote duikbooten van tegenwoordig.
^^!len-.F-n-gJelsChe handel aan bande,1> er bijna niet aan te denken ze met lich-
hebben gelegd.
i ters naar boven te brengen. Een zeer
Uit den aard van de zaak zqn ongeluk- groot bezwaar n.1. vormt dan onmiddellijk
ken met duikbooten niet achterwege ge-] de zeega-g. Reeds bij een betrekkeiyk
bleven. Wij hebben hier alleen het oog op lichte deining zal men veel last hebben
de ongevallen met duikbooten in vredes
tijd. Heel veel duikbooten zijn in den oor
log ten onder gegaan, van de Engelsche
met de hooge bokken, die het gezonken
schip moet ophijschen. Storm belette dan
cr r.|?olc herhaaldelijk de bergingswerkzaam-
raarine alleen ou. Dit maakte destijds op heden aan de „S 51" voort te zett-n en het
ons echter niet zulk een indruk, daar ver- werken met bokken bleek onnio^eliik Met
liezen trr zee bijna dagelijks voorkwamen, het lichten van de „S 51" had men' tien
Wij bedoelen de ongevallen met de maanden werk en toen de boot de haven
duikbooten na den oorlog en dan valt ons van Newport News zou worden binnenge-
op, dat de meeste rampen het gevolg sleept, stiet zij op een rif, zonk, en men
w aren van aanvaringen met andere kon opnieuw ginnen.
S(rwPei'V i i I Het 's de Amerikaansche marine, die
e l ngelsche duikboot „M 1 werd in het bergen van du'kbooten de mee' 'e
'J rn geramd en verging met] ervaring heft en i stn-t ook ami de
alle op\ arenden. i sp;ts van alle bergingsbedrijven op dit
gebied. De Amerikanen schroomen er
niet voor om reusachtig veel geld uit te
geven om de gezonken onderzeebooten te
bergen. Hierdoor krijgt men veel erva
ring omtrent dit bedrijf, terwijl men
tevens een onderzoek naar de oorzaken
van den ramp kan instellen en hiermede
bij het beuwen van nieuwe booten zijn I
voordeel kan doen. Aan een onderzeeboot
uie eenige maanden onder water heeft ge-
lc^en, heeft men niet veel meer, dat bl k'
wel toen een van onze eerste onderzeeërs
de „O 5" op de werf „de Schelde" zonk
en hoe-wel het vaartuig in zeer korten tijd
naar boven werd gehaald, mo'st het ge
heel worden nagezien, terwijl noch de'
„S 4" noch de ,.S 51" meer als onderzee
boot zijn gebruikt.
De Engelsche marine is in dit opzicht
anders, men redeneert daar, dat men, ge
zien de groote kosten van berging toch
geen voerdeel mr.er heeft van een gezon
ken duikboot. Een uitzondering maakt'
evenwel het meest receilt" geval, de onder
gang van de „M 2", doch dit zal zijn oor-'
zaak wel daarin vinden, dat men niet
weet ho deze ramp heeft plaats gevon
den. Wij hebben dan ook kunnen lezen, I
dat de Engelsche marine, ook al duurt het'
maanden, de „M 2" zal bergen.
Uit het bovenstaande blijkt dus, dat de
redding van de manschappen van een ge-I
zonken duikboot vrijwel nooit uit kan
gaan van bovenwatermaterieel, maar dat'
de manschappen zelf hun r --ten
bewerkstelligen.
Waar de duikboot bij de Nederlandsche
man ie een overwegende plaats inneemt,
lijkt het ons niet ondienstig in dit artikel
te vermelden, boe on- zeemacht voor h-t
ver.' imn van hu p bij onderzeebootonge
vallen is ingericht.
Ook bij onze marine heeft men geen
bovenwatermiddelen om in alle denkbare
gevallen een gezonken duikboot redding
te bieden. Wij staan in dit opzicht vol
komen gelijk met de andere oorlogsmari
nes, zelfs met de Engelsche die toch als
,,'s worlds best navy" is aan te merken.
Wij hebben wel het bergingsvaartuig,
doch dit is voor de duikbooten van de hui
dige tonnage niet geschikt. Met de kleine
onderzeebooten van vroeger ging het nog
wel. Onze nieuwe duikbooten meten even
wel circa 12(10 ton en hierop is het ber
gingsvaartuig niet berekend. Wel zijn in
de enderzeeboot-n zelve bergingsleidin
gen aangebracht waardoor compartimen
ten die volgeloopen zijn, zoowel door per
soneel dat in de boot is opgesloten, als
door bovenwatervaartuigen geheel of ge
deeltelijk leeggeblazen kunnen worden
teneinde de boot op deze wijze weer zoo
veel drijfvermogrn te geven dat zij naar
de oppervlakte komt. Deze werkwijze
wordt thans ook bij de „M 2" gevolgd.
Regelmatig wordt er geocferd nvt een
imitatie-duikboot, in de wandeling de „O
nul" genaamd. Op de ree wordt deze tank
tot zi ken gebracht, waarna uan de oui-
kers afdalen om kettingen er omheen te
bevestigen, dan kan door het bergings-
vaartuig met hijschen worden begonnen.
Een onderzeeboot ophijschen zal even
wel niet gaan, daarvoor heeft men pon
tons noodig, die men laat zinken naast de
duikboot, ze daaraan met kabels bevestigt
en dan langzaam leogblaast, zooclat zij het
vaartuig mee naar hoven nemen. Deze
maaier is echt-r z er kostbaar; één ponton
kost ongeveer 20 tot 30.000 gulden en men
heeft er zes voor één duikboot noodig.
De Nederlandsche marine moet het dus
niet hebben van het bovenwatermaterieel
en dus moeten de hematihi"gA", in^'en
mogelijk, hun redding in "ivi lu 1 be
werkstelligen. En hoe staat het nu bij onze
marine met de verschillende middelen
die daarvoor zijn aangewezen?
Over het algemeen genomen is er ruim
materieel. Verschillende groote bestellin
gen zijn hiervoor nog loopende. Zijn deze
eenmaal uitgevoerd, hetwelk binnenkort
het geval zal zijn, dan zal gezegd
kunnen worden, dat onze marine ten volle
geprepareerd is op mogelijke ongevallen.
Bü den ramp van de Engelsche duik
boot „Poseidon" in de Chineesche wate
ren, heeft men kunnen lezen, dat eenige
leden der bemanning hun behoud te dan
ken hadden aan het „Davis"-apparaat, een
zuurstof-apparaat, dat het mogelijk maakt]
uit een gezo::ken duikboot te komen. Dat'
dit echter nog geen voldoende waarborg
biedt, blijkt uit het feit dat nog twee der
geredden zijn gestorven, als gevolg van
de doorgestane ellende, hoewel dit eigen
lijk niet aan het toestel ligt, maar aan ver
schillende andere oorzaken, zooals het te
sivl opkom :i, emotie, water binnen krij
gen, enz. Zooals de geheele Engelsche
onderzeevloot is uitgerust met de „Davis"-
apparaten, is onze marine ook toegerust
met dergelijke apparaten, echter met
„Drager"-reddingvesten.
Zooals wij hierboven schreven, gebeu
ren de meeste ongelukken door aanvaring.
In de duikboot ontstaat een gat en het
schip dreigt vol te loopen. Onmiddellijk
wordt dan order gegeven, de waterdichte
schotten te sluiten, waardoor een gedeelte
der bemanning in het nog niet volgeloo
pen gedeelte zich kan verzamelen. De
manschappen die zich echter in het aan-
gevaren compartiment bevinden zijn on
herroepelijk verloren. Bij deze gevallen
zal men onmiddellijk probeeren, het vaar-
.tnig met een reddingvest te verlaten.
Ook is het mogelijk dat de onderzeeër
door de een of andere oorzaak op den
bodem van d" z e blijft liggen en niet
weer naar boven kan komen, hoewel er
een aantal middelen zijn, die hiervoor
kunnen worden aangewend. Baten deze
echter geen van alle, dan moet de beman
ning ook zoo gauw mogelijk de boot ver
laten. Indien men te lang wacht zal n.1.
niet meer over de hiervoor noodige ener
gie beschikt worden.
In een duikboot zijn drie pmats^n waar
men zich buiten de boot kan begeven, n.1.
voor, achter en in den commandotoren.
Wil men het schip verlaten, dan is het
eerst noodig een zekere hoeveelheid water
binnen te laten, opdat de druk in en bui
ten de duikboot gelijk worde, aangezien
men anders onmogelijk de luiken zou
kunnen open krijgen. Ligt de boot b.v. op
40 meter diepte dan wordt de normale
druk met 4 atmosfeer overtroffen. Door
het inlaten van het water wordt de zich
nog in het schip bevindende lucht samen
geperst, waardoor de druk gelijk wordt.
Gedurende dezen tijd hebben de man
schappen hun „DrSgeri'-vrsten reeds om.
Is men eenmaal buiten de boot, dan is
het zaak niet te snel op te stijgen, daar het
menschelijk lichaam de overgang van den
zwaren naar den normalen druk anders
niet verdraagt. Het is gebeurd, dat de
menschen zoo snel stegen, dat aan de op
pervlakte van het water hun longen als
het ware sprongen, terwijl ook nog ande
re ziekteverschijnselen kunnen optreden.
In den oorlog gebruikten de Duitschers
hiervoor reeds een touw, dat aan de boot
was bevestigd en waarlangs zij zich lang
zaam lieten opkomen.
Bij ons heeft men ook op bepaalde af-
stardDn houten bollen aan het touw beves
tigd, t-n U"ken dat daar eenig m tijd ge
ruft 1 worden.
(81 rt