HET BINNENHOF
OP EN OM I
Het eind goed - al goed- „Onaan
nemelijk". - Mr. Boon's vergissing. -
De onwillige Avro. - „Da capo" - De
oorlog in het Oosten.
<WU7l
ook als einde van dit tooneel-seizoen verwacht
hadden. Maar het heeft er de laatste dagen
allen schijn van, dat het zoo ver niet zal
komen, maar het met een flinkenreor
ganisatie-sisser zal afloopen, waarmede, voor-
loopig althans, de zaak weer gered zal zijn.
In een vorigen brief kondigde ik dezen sisser
reeds aan, toen ik wees op de mogelijkheid die
bestond van een uiteengaan van het Ned.
Tooneel in twee afgescheiden afdeelingen: de
eene onder SaalbornVerbeek met den Stads
schouwburg als permanent tehuis, de andere
onder Van Dalsum-Defresne (die dan een
soort wedergeboorte van het, vooral „modern-
expressionistisch" georienteerde Oost-Neder-
landsch Tooneel zal zijn) met den Holland-
schen Schouwburg als vaste woonst. Een en
ander is thans vrijwel in kannen en kruiken.
Het wachten is alleen nog maar op een ver
laging van den huurprijs van laatstgenoemd
theater. Dat wachten duurt 'n beetje lang,
dat is waar! Maar Louis de Vries, die di
recteur-eigenaar is van den „Hollandschen -
is nu eenmaal, naast een knap acteur, ook
een scherp zakenman en komt niet zoo heel
gemakkelijk over de brug!
Onze goedkoope taxis.
Ondertusschen heeft de „verschillend-ge-
kleurde-banden"-actie op taxi-gebied, ook
daarover had ik 't reeds eenige malen, ten
slotte dan toch een zeker knallend effect op de
prijzen der officieel, stationneerende taxis uit
geoefend Met een ruk gingen die prijzen
dezer dagen naar beneden, zoodat de „aan-
vangsprijs" zelfs op 10 cL kwam en men, voor
wat niet al te lange afstanden betreft ten
minste, thans met recht kan gewagen van „het
goedkoopste tarief in Europa". De resultaten
waren reeds dadelijk, van den eersten dag af
aan, duidelijk merkbaar. Het veel drukkere
taxi-gebruik viel een ieder in het oog. Uitbrei
ding van het aantal stationneervergunningen,
waardoor uitbreiding van het wagenpark der
officieele taxis mogelijk wordt, iets waartoe
B. en W. nu ook besloten, zal dan ook
zeker welkom zijn. We krijgen er nu eerst
daags een 100-tal taxis bij. verdeeld over ver
schillende ondernemingen, waardoor het aantal
stationneerende wagens tot een totaal van 313
zal worden opgevoerd. En die zullen, nu
we dan eindelijk, met de tarieven, zijn aange
land op wereld-stad-peil, op z'n minst wel
noodig zijn ook!
Steunt het Crisis-comité.
Wie het, dit als slot-accoord in mineur,
door toedoen van verschillende, leven-in
de-brouwerij-brengende knal-effecten langs-
rien-weg (de groote brand van het oude Felix
Meritis aan de Keizersgracht kan men daar
ook nog bij rekenen) soms mocht vergeten, dat
we nog altijd in een veelszins somberen crisis
tijd leven, en dat er talloos velen ietwat
schuchter weg-gedoken in zichzelf en zonder
veel belangstelling voor wat daar buiten ge
beurt, de booze tijden afwachten, die over
hun hoofd gaan, moet b.v. maar eens in de
Openbare Leeszaal aan diezelfde Keizersgracht
gaan kijken, waar zoovele malaise-slacht-
offers thans, dag in dag uit, weg-schuilen
Velen vinden daar afleiding, troost,
houden hun geest levend en bezig en ik zal de
laatste zijn om het vele goeds, dat deze instel
ling, vooral in deze tijden, sticht, te ontkennen.
Maar velen ook, wien men hun betere doen
van kortgeleden jog duidelijk kan aanzien,
zitten er neer alsautomaten, die men niet
meer tot nieuwe actie kan brengen en die maar
steeds uit den treure denkprocessen en hande
lingen blijven herhalen, waaraan zij in hun
vroegere, betere leven gewoon waren, maar
die nu geen zin meer hebben!Ik denk aan
den sjofelen, onderkomen man, die er dezer
dagen tegenover me zat en die onafgebroken
groote vellen papier met cijfers, als maar cij
fers, vol schreef, waarmede hij voortdurend
op- en aftellingen verrichtte Een werkloos
boekhouder waarschijnlijk, een eenmaal
succesrijk zakenman misschien Het is maar
cén voorbeeld; maar het werkt dikwijls sterker,
veel sterker, dan welke, niet levende,
maar gedrukte of geteekende „oproep van het
Crisis-Comité ook!Zij, die dat Crisis-comité
tot nu toe maar altijd lieten „oproepen" zonder
antwoord. zou men allen wel één oogenblik
in die Leeszaal willen binnenvoeren en wijzen
op dergelijke levende oproepen, waarlangs men
niet kan wandelen zonder ook zelf althans
„iets" tot leniging van den nood te doen!
P WEEK-
IÉ
KRONIEK
Toch zullen niet velen vermoed hebben, dat
het veel-bestreden Kortingswetje, dat immers
de strekking heeft om de gemeenten te dringen
in de richting van verlaging der ambtenaren
salarissen, ten slotte geheel ongewijzigd voor
de Senatoriale behandeling rijp zou worden
gemaakt. Want de pogingen, die door de leden
Van Vuuren (r.-k.), Rutgers van Rozenburg
(c.-h.), Smeenk (a.-r.) en Suring (r.-k.) zijn
aangewend om de wet voor vele tegenstanders
acceptabel te maken, waren blijkbaar over
bodig. Er was n.1. een amendement-Van Vuu-
ren-Rutgers van Rozenburg, dat een uniforme
korting op de uitkeeringen aan de gemeenten
wilde toepassen van 6 pet. Dit percentage zou
verminderd worden tot 3 pet. als meer dan 40
opcenten op de gemeentefonds-belasting werden
geheven, terwijl niet gekort zou worden als de
opcenten meer dan 80 bedroegen. De provin
ciën werden geheel uitgeschakeld.
Wat wel voornamelijk van belang was in
dit voorstel moest genoemd worden het feit,
dat het verband tusschen korting en salarissen
verviel. Het Regeerings-ontwerp wil 3 pet
korten op het bedrag, dat de gemeenten aan
salarissen uitgeven. Dit achtten vele leden aan
tasting der autonomie van de gemeenten. Men
mocht de gemeenten niet dwingen om bepaalde
maatregelen te nemen.
Minister De Geer gebruikte bij de verdedi
ging van art. 1 van het wetje een zeer „bloem
rijk beeld", dat wellicht mede iets zal hebben
bijgedragen tot de aanneming tenslotte.
Z. Exc. tooverde ons voor oogen een man,
die zwaar gebukt gaat onder den last van het
kruis, dat de strijd des levens hem op de schou
ders had gelegd. Moeizaam schreed de man
voorwaarts, klagend over zijn lot Doch op
een keer werd hem een prachtig aanbod gedaan,
yij mocht zijn kruis afwerpen en zich naar
een groot plein begeven, waar tallooze andere
kruizen dooreengeworpen lagen. Hier kon hij
een keuze doen om zich het lichtste kruis uit
te zoeken. De man zocht, zocht, doch vond
niets naar zijn zin. Toen kwam hij tot het in
zicht, dat zijn eigen, oude kruis door geen
ander en beter te vervangen was.
„Zoo is 't eigenlijk ook met deze wet ge
steld", verzekerde de ministerieele sprookjes
verteller, die zich nu eens de weelde had ver
oorloofd, het dorre pad der cijfers en der fei
ten, door hem zoo vaak behandeld, te ver
laten.
Waarmee hij dus zeggen wilde, dat, hoe men
ook zocht, iets anders en beters niet te vinden
was.
De bewindsman bleek voorts van gevoelen,
dat het amendement-Van Vuuren en v. Ro
zenburg de tendenzen van het ontwerp niet
aantastte. Het sub-amend.-Smeenk beschouwde
Z. Exc. als een verbetering van bovengenoemd
amendement, als staande iets dichter bij het
ontwerp. Ook tegen het sub-amendement-Suring
I was Z. Exc. niet gekant.
De bewindsman toonde zich dus wel zeer
„meegaande". Mr. De Geer betoogde, dat het
ontwerp wel degelijk in verband met de crisis
moest worden bezien.
Het is tijdelijk onderstreepte hij prae-
judicieert niets en laat den weg vrij voor te
rugkeer tot normale toestanden.
Toen liet minister De Geer eenig, hoewel
zacht, doch daarom niet minder duidelijk „por-
tefeuille-gerammel" hoor en. Hij verklaarde na
melijk, dat „uiteindelijke negatie" van het ont
werp, al of niet geamendeerd, voor de Regee
ring onaannemelijk moest worden ge
acht. Alzoo werd de Kamer voor een alterna
tief gesteld.
In deze dagen de Regeering naar huis te
sturenwie zou dat eigenlijk wel aandur
ven?
Toen het op stemmen aankwam, kwam aller
eerst het sub-amendement-Suring aan de orde.
Met groote meerderheid werd het aanvaard
(7713). Maar: het amendement van de hee-
ren Van Vuuren-Rutgers van Rozenburg dui
kelde met 5536. Toen ging 't toch even
spannen of nu een meerderheid voor het Re-
geeringsontwerp, dat dus geheel in „maagde
lijken toestand" verkeerde, te vinden zou zijn!
Edoch, 't kwam „voor mekaar".
Artikel 1, de spil, waar alles om draaide,
werd goedgekeurd met 48—42 stemmen. Tegen
waren de s.-d.; de v.-d.; de commun.; de r.-k.
Suring, Kuiper, Geseling, Feber, Guit, Moller,
v. Poll en Oien; de a.-r. Visscher, Schouten
en De Wilde; en de „politieke zwerver" Flo-
ns Vos.
Zoodat ten slotte naar aanleiding van
de dagenlange deliberatiën over deze zaak, het
verbruiken van veel kostbaren nationalen tijd,
het rijmpje kan worden gezongen van:
Ze dronken een glas,
En lieten de zaak zooals die was
Men kan wel als vaststaande beschouwen,
dat de Eerste Kamer de bekrachtiging door de
Kroon geen s*»oobreed in den weg zal leggen.
Och, och, die politiek
Op Vrijdag 19 dezer is weer eens overdui
delijk gebleken hoe een man van onverdachte
rechtschapenheid op de meest onbehagelijke
wijze slachtoffer kan worden van politiek
gedoe.
Zooals men weet, had mr. Boon in de ver
gadering van 18 dezer mr. v. d. Deure, den
voorzitter der N.C.R.V., aangewezen als de
schuldige aan publicatie van het geheim advies
van den Radio-raad. Deze „onthulling" had
natuurlijk de noodige sensatie gewekt.
Hoe zal 't echter den armen mr. Boon te
moede zijn geweest toen hij zich verplicht ge
voelde, de (ongetwijfeld zeer ruiterlijke!) ver
klaring af te leggen, dat hij zich vergist had
en mr. v. d. Deure schriftelijk zijn verontschul
diging zou aanbieden!
Alzoo werd mr. v. d. Deure gerehabiliteerd!
Het geval leert alweer, hoe voorzichtig men
moet zijn met beschuldigingen en insinuaties,
waarvan ook de heer Boon gedeeltelijk slacht
offer is geworden!
Op Vrijdag 19 dzer is de sociaal-democraten
een initiatief-voorstel ingediend, houdende ver
bod van gewapende particuliere corpsen (bur
gerwachten). Ook moest een nieuwe commies
griffier benoemd worden, aangezien mr. Wéry
ontslag had aangevraagd door zijn benoeming
als rechter in de Arrondissementsrechtbank in
Den Haag.
Benoemd werd tenslotte, na vier stemmingen,
mr. A. F. Schepel, advocaat en procureur te
Amsterdam.
De radio-interpellatie-Van Dijk over den
treurigen toestand van de Nederlandsche zend-
apperatuur, heeft minister Reymer verschil
lende verklaringen ontlokt. Z. Exc. beaamde,
dat de zend-apperatuur niet aan te stellen
eischen voldoet. Alle luisteraars weten dat. In
dit opzicht is ons land bij andere landen ten
achter geraakt. Mr. Reymer verklaarde voor
iedere beschikbare golf een zender te wen-
schen. Samenwerking moet in deze de oplos
sing schenken. Edoch: er is één vereeniging,
die niet wenscht mee te werken.
Zooals men weet ijvert de Avro voor het
bouwen van een eigen zender. De minister
heeft dat tot nu toe geweigerd. Of de wet den
minister de bevoegdheid verleent, een machti
ging voor den aanleg van een zender ten be
hoeve van den radio-omroep te weigeren ook
op andere gronden dan alleen wegens gevaar
voor de veiligheid van den Staat, de openbare
orde of de goede zeden noemde mr. Reymer
twijfelachtig. Werd die twijfel weggenomen,
dan zou hij geneigd zijn geen toestemming te
verleenen, wanneer een aanvraag van een
algemeene omroep-vereeniging voor den bouw
van een zender werd gedaan uit onwil om met
de andere algemeene omroepvereenigingen
samen te werken.
De minister verklaarde zich ten slotte be
reid het tot stand komen van eene volledige
zend-apparauur ten behoeve van den radio-
omroep op den meest-economischen grondslag
cLw.z. één zender voor eiken golf te
bevorderen door de machtiging voor den aan
leg van zenders alleen te verleenen aan de
samenwerkende algemeene omroepvereenigin
gen of indien deze samenwerking niet tot
stand komt aan eene zoodanige combinatie,
die het meerendeel der algemeene omroep
vereenigingen, welke tot het doen van uitzen
dingen zijn toegelaten in de haar toekomende
zenduren van de zenders gebruik kunnen
maken volgens regelen door den minister te
stellen.
De laatste vraag van den inerpellant of de
minister, wanneer hij de hierboven bedoelde
bevoegdheid mist, bereid was, ten spoedigste
met een wetswijziging te komen, zei mr. Rey-
mre alsnog ontkennend te moeten beantwoor
den.. Wel zal hij binnenkort zijn standpunt
bepalen.
J.I. Donderdag Woensdag was geen
openbare vergadering deed de Voorzitter
mededeeling, dat door den heer v. d. Sluis c.s.
was ingediend een initiatief-voorstel het
zooveelste! woordelijk gelijkluidend aan de
kort geleden in de Eerste Kamer verworpen
Pachtwetten!
Zoodat de Tweede Kamer het al eens met
groote meerderheid aangenomen wetsvoorstel
opnieuw krijgt te behandelen. Zonderlinge
situatie! Meent men nu waarlijk, dat van de
Eerste Kamer-leden, die tegen de Pachtwetten
hebben gestemd, er thans zullen gevonden wor
den die zich hebben „bedacht" en misschien
ook wel bang geworden door nijdige pers
commentaren thans een ,voor!" laten hoo-
ren?Dan kent men de mentaliteit van de
overgroote meerderheid der Senatoren al heel
slecht. Daarom is, volgens mij, deze poging
om de door velen gewenschte Pachtwetten tóch
nog in het Staatsblad te krijgen, bij voorbaat
tot mislukking gedoemd.
Ir. Albarda (S.D.A.P.) kreeg toestemming
om op Vrijdag 26 dezer minister Ruys te in-
terpelleeren over het zenden van de „Van
Galen" naar Shanghai en over het eventueel
leveren van oorlogstuig of verschaffen van
crediet aan de vechtersbazen in 't verre Oosten.
Ook is j.1. Donderdag de Surinaamsche Be
grooting „aangesneden". Veel nieuws kwam
niet naar voren. Minister De Graaf moet nog
antwoorden op diverse vragen.
De volgende week wordt in de Eerste Kamer
eer begin gemaakt met de Algemeene Beschou
wingen over de Rijksbegrooting voor 1932.
Nee, van de week heb ik lang niet zoo
veel lol gehad als anders want ik heb tie
heele week in bed gelegen en dat is niet
prettig, want ik had de griep. Nou veel
mensche hebben de griep gehad en de
dokter is t'r ook gewees, en die vroeg me
van alles, of ik hier pijn had en hier en
daar en ik moes m'n mond open doen ik
heb wel vijf dagen in m'n bed moeten
blijven, maar dat vond ik toch ook wel fijn
want nu heb ik geen strafregels moeten
maken.
Ik had Zaterdag honderd strafregels op
gekregen omdat ik iets zei wat ik niet
mog en de meester het d'r zelf om ge
vraag. Hij was wat aan 't vertellen over
schepen, die aan 't varen waren en ie zei
dat toen ze bijna gezonken waren, zij een
flesch in 't water hadden gegooid en in
die flesch hadden ze een briefje gedaan en
toen ie vroeg waarom ze dan in die
flesch een briefje gedaan hadden toen wis
niemand van de kinderen er antwoord op
te geven en toen heb ik mijn vinger opge
stoken en toen ie mij dan vroeg waarom
ze dat dan gedaan hebben toen zei ik omdat
er geen postkantoor in de buurt was. Nou
en toen was het ook niet goed en moest
ik honderd strafregels make van, ik mag
geen gekke dingen zeggen. Nou en 't was
toch zoo, en d'r is ook een hollandsche
boot naar Sjina toe om mee te helpen, en
de volgende week gaat de prins van Oranje
ook naar indie toe. Nou da's fijn, dan ga
ik ook weer kijke as die weg gaat, dat zal
wel mooi zijn. En m'n zuster is met Jaap
ook naar het bal maskee gewees en d'r
was ook een meneer die al die meissies
tekende en d'r hebben d'r ook een paar in
de krant gestaan maar de menschen moch
ten zeker niet weten wie dat allemaal wa
ren want ze hadden hun maskers nog voor
en nou zeg Heintje z'n vader datte ze dat
ook maar moeten doen nou al die nieuwe
matrozen gekomen zijn en als die savons
in de Spoorstraat loope want dat nou de
heldersche meissies natuurlijk allemaal
weer op die nieuwe matrozen gaan Ioopen.
Ik heb ze gisteren ook gezien datte al
die jongens kwamen om hier op het schip
te komen. Er waren fijne menheeren
bij maar dat zalle ze gauw kwijt zijn
zeg Heintje want nu motten ze ook van
alles eten waar ze vroeger niet van hou
wen, maar nou seg m'n vader weer dat
het bes gaat en dat ze erg lekkere snert
en wat anders bij de soldate hebben.
Van de week is er ook een heele ouwe
tante van me gekomen en mijn zuster seg
dat ze vijf en zeventig Jaar is. Ze het van
alles voor mij meegebrag maar ze had
zoo'n gek ding op d'r wang. Dat was zoo'n
zwart ding met allemaal van die kleine
haartjes d r om en toen ik an d'r vroeg waar
om ze dat ding op d'r gezig had toen
is me moeder zoo kwaad geworden dat ik
een pak slaag op m'n broek heb gehad en
nou weet ik nog niet waarom ze dat gekke
ding op d'r gezig heeft en toen heb ik 't
maar aan Heintje gevraag maar die wis
het ook niet en dan vind ik dat niggie wat
er ook mee gekomen is veel aardiger want
die lacht maar en die het van alles te
vertelle. En nou is d'r ook een andere
meneer gekome en nou seg m'n zuster dat
die verkeering met m'n niggie heb en ik
geloof datte dat het zelfde is wat Jaap en
m n zuster doen want die meneer wil ook
maar altijd met haar gaan wandelen en
kijk m n niggie ook zoo gek an, net zoo as
Jaap met m n zuster doet, maar ik zal
maar niet drom laggen want ik heb al een
heeleboel sjokkola van d'r gehad. Nou ik
vind d'r veel aardiger dan m'n zuster. Het
is te hoope dat ze ook maar niet zoo'n gek
ding op d r wangen krijg, net as die ouwe
tante.
Ik heb de vorige week ook nog gezeg
dat ik naar de tentoonstelling van het nut
zou gaan en nu ben ik d'r niet gewees want
zooals ik gezeg heb had ik de griep Maar
nou moeten Jullie maar zorgen dat je dat
ook niet krijg, want dat is niks prettig en
dan zou je de dokter misschien ook pijn
doen en van je vader op je kop krijgen,
want dat heb ik ook gehad want toen de
dokter kwam kijke toen moest ik ook m'n
mond open doen en toen het ie z'n vinger
der ook in gedaan maar toen kreeg ik zoon
gek gevoel in m'n keel en voor dat ik wat
zeggen kon deee ik m'n mond dig maar
omdat dat dokter z'n vinger d'r nog in zat
heb ik derop gebeten en toen zeit ie dat ik
niks geen aardige jongen was en dat ken
ik toch niet helpe dan moet ie zijn vinger
maar eerder weg doen, vind U oo<». niet?
Nou m'n velletje is weer voi en uc moet
op houwe, tot de volgende week dan maar
weer, he. daaaaaaaaag.
