De mode en lichaamsgebreken. Hedwig Courths-Mahler. Iets over de behandeling van mazelen. Het menu van de*e week. fe^VBCUWENMAfcCÏTUBS Een historisch praatje. Krankzinnige mode-uitwassen. door Dr. P. K. de Bruine Ploos van Amstel. De mode stoort zich niet aan tarief muren en evenmin heeft de mode be hoefte aan moderne verkeersmiddelen. In den ouden tijd toen er geen ver keer was, werd de mode door de ver schillende volken overgenomen, zelfs verschillende wettelijke bepalingen tegen de uitheemsche kleederdrachten hielpen niets. En nu ziet men, dat de Fransche mode ondanks de krankzin nig hooge tariefmuren in Holland in- heemsch is, alsof er geen beperkende bepalingen bestonden. De verfijnde kleederdrachten der Medicis werden overgenomen aan het Hof van Hen drik de Derde, terwijl de Fransche modes uit den tijd der Valois in En geland gevolgd werden, zelfs nog on der de regeering van Elisabeth. Maza- rin maakte allerlei strenge bepalingen tegen die overdreven modes, maar Lo- dewijk de Veertiende oordeelde het voor een Koning geschikter de mode te regeeren, de mode te bepalen, dan ze te bestrijden. Lodewjjk was zelfs een ontwerper van costumes en was er zeer trotsch op, dat hij uitvond het „justau-corps a brevet". Dit kleeding- stuk was zeer nauwsluitend om het lichaam,, vandaar de naam „justau- corps". Ook zijn nu en dan politieke gebeur tenissen aansprakelijk voor het ont staan van nieuwe modes. Men kent de gedurende de Fransche Revolutie zeer in eere zijnde Jacobijnen-muts, die ook het voordeel verschafte van bij de helden der Revolutie, die behalve „held" ook gevaarlijk waren, minder verdacht te zijn. In dien tjjd droeg men ook la coiffure la Titus, een revolu- tionnair kapsel, oorbellen au Tiers- Etat en oorbellen a la Constitution en mutsen, bonnets a la Charlotte Cor- day. Natuurlijk werden die mutsen la Charlotte Corday pas later gedra gen, na den val van Robespierre. Na 1871 droeg men „Cheveux a la France qui pleure", een haardracht, waarbij het voorhoofd bijna geheel bedekt was. Het allerdolste was echter wel het kap sel, dat gedragen werd na het gevecht van het Fransche schip „La Belle Poule" tegen de Arethusa in 1778. Uit puur enthousiasme droegen toen de dames een kapsel, dat eruit moest zien als woedende golven. Boven op het hoofd droegen zij dan een schip met masten en zeilen, kanonnen, équipage, kortom compleet uitgerust. Dienten gevolge konden zulke dames niet in j de gewone toenmalige draagstoelen vervoerd worden, -want door dat hooge gevaarte, dit kinderspeelgoed op het hoofd, moest de draagstoel van boven open z;jn. Minder kinderachtig, maar zeker niet minder vreemd was de mode der fattige nufjes, die men de Merveilleuses en de Incroyables noemde. Die da mes droegen zoo weinig klee- ren, dat men gelooven zou dat zij behoorden totde moderne naakt-aanbidders, de Nudisten. Gedurende het Directoire was de kleeding der Merveilleuses zelfs zoo weinig, dat men spottend, eenigszins overdreven zeide, dat de dames in de Champs-Elysées wandel den, slechts gekleed met een hoed en een ceintuur. En bekend is de uiting van^ een dame uit de provincie in Parijs komende: De japonnen zijn zoo danig, dat men wel zeer met de mode moet medegaan en erin opgaan om ze niet in hooge mate onbetamelijk en on zedelijk te vinden. Dat dergelijke luchtige kleeding bij het Fransche kli maat gevaarlijk was, spreekt vanzelf. Op het Kerkhof „des Quatre Sections", rue de Vaurigard, vond men toen een grafschrift, luidende: Mer nivose an XI, six heures du matin, 21 décembre 1802. Louise Le Febvre, Agée de 23 ans, Victime de la mode meurtrière. (Slachtoffer van de moordende mode). De geestelijke Ménot wees er toen op, dat men op de foire de Lyon de Duitschers, Vlamingen, kortom de vreemdelingen kon herkennen aan hun kleeding, in tegenstelling met de Franschen, wier kleeding steeds met de mode wisselde. Vandaag droeg men lange kleeren, dan weer zeer kor te, zoo wisselde ook af zeer nauw en zeer wijd, open, lange hals met hooge bedekte halzen. Daaraan schrijft Mé not het groote aantal koude-ziekten toe met de noodlottige gevolgen daar van. Ook lange en korte haren als mode wisselden elkander af. In Enge land en Frankrijk waren toen ver scheidene geestelijken, die de sacra menten weigerden aan al diegenen, die er niet in toestemden de haren kort te dragen. Zoo maakte ook het Concillie van Rouaan in 1906 deze zelfde bepaling voor Normandis. (Slot volgt). De vrouw met 25 millioen hoeken, door Dr. J. W. FRANS. Het is wel een heel eigenaardig ver schijnsel van onzen tijd, dat romans, die door vrouwen geschrevén zijn en inderdaad zoowel wat vorm als inhoud betreft van literaire waarde zijn, be trekkelijk weinig gevraagd worden in verhouding tot de boeken, die mevr. Courths-Mahler het licht deed zien. Hoe weinig zijn in verhouding tot de herdrukken der romans door deze vrouw geschreven niet het aantal uit gegeven boeken van Selma Lagerlöf, Karin Michaelis, Gabrielle Reuter, die toch zeer zeker grootere literaire waarde hebben. Niet minder dan 160 romans werden Schoonheidssalon voor de dames uit de groote wereld. („Nebelspalter"). door Medicus. Een van de ernstigste gevaren, die de mazelen met zich meebrengen, is het verzwakken van het hart. Dikwijls wijst een opvallende vertraging van den polsslag hierop. Gewoonlijk gaat daar mee een groote bleekheid gepaard. Bij dergelijke gevallen is het ook typee rend, dat de uitslag slechts in geringe mate optreedt, om reeds in korten tijd weer volkomen te verdwijnen. De ge vallen, waarin het kind als gevolg van de steeds toenemende hartzwakte sterft, blijven gelukkig tot de uitzonderingen behooren. Wanneer zich bij de mazelen geen ongunstige nevenverschijnselen voor doen, zijn gewoonlijk ook geen speciale maatregelen noodig; is dit wèl het ge val, dan moet zoo spoedig mogelijk een zorgvuldige medische behandeling be ginnen. De koorts op zichzelf is geen maatstaf voor den ernst van het geval; soms is een koorts van 41 graden nog volstrekt geen reden tot ongerustheid. Zoolang de koorts blijft aanhouden, geve men het kind vloeibaar voedsel. Appelmoes is zeer aan te bevelen, om dat daardoor de spijsvertering gunstig wordt beïnvloed. Koude afwasschingen. Koude afwasschingen kunnen slechts dan de gewenschte uitwerking hebben, wanneer het lichaam nog geheel bed warm is. Bij zieken moet bovendien de temperatuur van het water worden op genomen, omdat zij met hun toestand in overeenstemming moet worden ge bracht. Hoe zieker of zwakker iemand is, hoe hooger de temperatuur zal die nen te wezen. Is de algemeene toestand echter goed en bestaan er geen bijzon dere bezwaren in verband met het ge stel, dan worden ook lage temperaturen goed verdragen. In elk geval dient erop gelet te wor den, dat er geen rillingen optreden. Wanneer dat gebeurt, zijn koude of zelfs koele afwasschingen schadelijk. Verder moet het lichaam na de afwas- sching niet geheel droog gewreven worden. Men droge zich slechts luchtig af en begeve zich weer te bed totdat het lichaam vanzelf geheel droog en weer warm geworden is. Al naar den alge- meenen gezondheidstoestand kan men na het luchtig afdrogen het warm wor den van het lichaam ook bereiken door lichaamsoefeningen. De „baard in de keel". Wanneer de verandering van de stem bij jongens te lang duurt, is het wen- schèlijk, den dokter te raadplegen, vooral wanneer zij dikwijls heesch zijn of er zich andere abnormaliteiten voor doen. Om schade voor de stem te voor komen is het noodig, te waken tegen overmatige inspanning daarvan. Dit laatste geldt ook van jongere kinderen. Deze maken er soms een spelletje van, wie het hoogste geluid kan maken en dit heeft onder zekere omstandigheden de ernstigste gevolgen. Luid roepen of schreeuwen, wanneer de stem reeds heesch is, dient eveneens vermeden te worden, vooral wanneer de kinderen zich in koude of onzuivere lucht be vinden. door Hedwig Courths-Mahler geschre ven, die door de vele en herhaalde op lagen aangroeiden tot een aantal van 25 millioen boeken. Het klinkt welhaast ongelooflijk en zeker overtreft deze schrijfster in het aantal uitgegeven boeken verreweg alle andere schrijfsters tezamen, maar kan het anders, als men denkt, dat de romans van mevrouw Courths-Mahler door vrouwen en meisjes van allerlei rang en stand niet gelezen, maar ver slonden worden? Hoewel reeds vijf en zestig jaar oud denkt deze ijverige vrouw nog niet aan ophouden en tikt dagelijks gedu rende veertien uren haar nieuwe ro mans op haar schrijfmachine. Reeds bij het eerste hanengekraai kan men haar in haar werkkamer vin den in haar bescheiden woning in Ber lijn. Zooals zij zelve zegt, heeft zij geen bijzondere ambities, maar werkt zij, omdat zij het gaarne doet en op deze wijze in haar levensonderhoud voor ziet. 's Zomers wordt er echter eenige maanden niet gewerkt en brengt zij met haar dochters, die eveneens schrij ven, dien tijd buiten door, ver van het groote stadsleven, genietende van de vrije natuur. Hier rust de schrijf machine der ijverige vrouw, maar haar geest blijft werken en zoekt nieuwe fantasieën voor volgende romans. Haar leven gaat rustig, zonder groote zorgen voorbij, hetgeen ook in haar romans tot uitdrukking komt. Ook hierin is alles windstil en eindigt vreedzaam en gelukkigzelfs als hare helden en heldinnen stierven. In zekeren zin is deze schrijfster een levenskunstenaresse; zij weet zelve precies de grenzen van haar kunnen, hetgeen niet met alle schrijfsters het geval is. Bij al haar geslaagde, hoewel niet van literaire waarde zijnde boeken is Zondag: Slierasperges met gesmolten boter, Harde eieren en nootmuskaat, Biefstuk met kropsla, Gebakken aardappelen, Rabarberpudding met room. Maandag: Aspergesoep, Rosbeef, Raapstelen, aardappelen. Dinsdag: Koud vleesch, Andijvie, aardappelen, Rijstebrij. Woensdag: Gehakt. Stoof sla, aardappelen, Wentelteefjes. Donderdag: Gebakken spek. Bruine boonen, Kropsla, Rijstblokjes met abrikozen. Vrijdag I: Magere groentesoep, Rijst met garnalen en roomsaus, Spinazie. Vrijdag II: Magere- groentensoep, Spinazie met spiegeleieren, Rijst, Banaan. Zaterdag: Runderlapjes, Postelein, aardappelen, Custardvla. Asperges. De tijd van de asperges komt weda® aan en al worden zij altijd min of mes® als een extraatje beschouwd, toch wife len wij eenige recepten geven voor (fc bereiding ervan. We zullen vooral zorgen, dat wt| versch gestoken asperges koopen, das. deze veel aromatischer zijn, dan <®3 oude. De beste tijd voor asperges is va® half Mei tot 22 Juni (tot den langste® dag), dan is de smaak het fijnst. I>; asperge moet niet alleen als delicatesse1: beschouwd worden, maar heeft ooiï waardevolle zouten. De meest bekende vorm om asperg® op te dienen is met gesmolten boter e® harde eieren, waarvoor de mooie dikte exemplaren gebruikt worden. Dunne «tl kromme asperges worden met ee® melksausje gestoofd, waarvoor zij opdte gewone wijze worden geschild en aast stukken gesneden worden van ongac veer 6 cm; daarna in ruim water ma$ zout bijna gaar gekookt en gestoofd iss een sausje, dat wij maken van 1/2 litas melk, 20 gram boter en 30 gram bloerc^ nootmuskaat en wat zout. Het water, waarin we de asperges g<* kookt hebben, bewaren wij, om er de© volgenden dag magere Aspergesoe® van te maken, waarvoor we noodig hete1 ben: l*/a liter aspergewater, 60 graiS boter, 80 gram bloem, 1 dl room, eenig® stukjes asperge. We smelten de boter en mengen <fe bloem erdoorheen en daarna bij klein® scheutjes tegelijk het gezeefde asperge* water, waarna we de soep nog een ml» nuut of tien laten doorkoken en dw eventueel overgehouden 'stukjes aspei* ge erbij voegen. Vóór het opdoen kom® de room in de soepterrine en wor<® zij een zeer bescheiden vrouw geble ven, die zooals zij zelve getuigt, geefi bijzondere ambities heeft, maar allee» werkt, omdat zij het gaarne doet en zij op deze wijze haar brood verdient. 's Zomers weet mevrouw Courths- Mahler het echter zóó in te richten, dat zij met haar dochters, die eveneens geen onbekenden zijn op het gebied van romanschrijven, temidden der vrije natuur nieuwe krachten en nieu we fantasieën opdoet. Het leven dezer vrouw, dat zonder materieele zorgen voorbijglijdt, komt ook in hare romans tot uiting. Zij is resoluut en weet wat zij wil, terwijl haar zakelijk inzicht haar leidt, zoo dat zij precies weet, wat bij een zekere categorie van menschen in den smaak valt en kan rekenen op een groote af name. (Nadruk verboden).

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1932 | | pagina 16