De roman van een pronkkast.
Mag een man alles weten?
Het menu van deze week
door
f J. DE BOER—VAN STRIEN.
y
Men schreef het jaar 1917. Op een
kouden November-avond werd aan het
laatste Russische blokhuis voor een
zeker deel der Finsche grens, een
boerenwagen door de toen pas aan het
bewind gekomen bolsjewiki aange
houden. De voerman was een boer,
die zijn kameraden uitermate goed
moedig begroette. O, ja, hij kwam uit
Petersburg en hij ging naar zijn wo
ning even over de grens. Hij had
goede papieren bij zich. Even voor de
revolutie uitbrak was hij naar Peters
burg geroepen, waar zijn schoonmoe
der zwaar ziek lag. Ze was gestorven
en nu was hij met zijn erfenis, uit oude
meubelen bestaande, op weg naar huis.
Hij had wel eerder kunnen vertrek
ken, maar hij had toch moeten helpen
by de groote omwenteling, die zoo ze
genrijk was verloopen.
Aldus de boer van de kar. De bols-
jewiken twijfelden geen oogenblik aan
de oprechtheid zijner woorden, zijn
papieren waren trouwens in orde. Nog
rerd een vluchtige blik geslagen op
de oude meubelen in den wagen en
daarop kreeg de man verlof zich ver
der te begeven naar de grens en
naar de veiligheid.
Want zoo heel onschuldig was deze
uittocht toch niet. Immers op deze pri
mitieve wijze is uit Rusland gesmok
keld een der kostbaarste en interes
santste meubelstukken uit de dagen
der Italiaansche renaissance, dat zich
in Rusland bevond en dat sinds meer
dan een eeuw het eigendom was van de
familie Romanof.
Het was de beroemde, liever gezegd,
beruchte pronkkast van Lueretia
Rorgia, de z.g. „gifkast". Vele duis
tere geheimen zijn met deze kast ten
nauwste verbonden en er kleeft veel
bloed aan. Lucretia. de schoone blond-
harige dochter van Rodrigo Borgia,
kreeg hem van haar broeder Cesare
cadeau .Dozijnen geheime vakken
en laadjes bevatte dit zeer sierlijke
meubelstuk op zijn gedraaide pooten en
wie iets afweet van de intriges uit den
tijd der Borgia's, kan met een huive
ring nagaan, hoeveel vreeselijke mys
teries in deze vakjes en laadjes moe
ten verborgen zijn geweest. 'Het ge
vaarlijkste echter was het slot van de
trast. Aan de binnenzijde van dat slot
was een zeer fijne naald verborgen,
die een doodelijk gif bevatte. Raakte
nu iemand, die met de constructie van
Hit ow met ten na«wste bekend was,
Hio «a i^an' n Y'erd door een veer
trnf", na.ar. buiten gestooten; zij
HrvL ongelukkige jn de hand en de
dïlnenfWeinige uren ,at*r> z°nder
vast to ln,,S x as een doodsoorzaak
viiandpn 'r HoeYeel vrienden en
het levpnV3n i Cret*a op deze wÜze
stellen ver'oren> w moeilijk vast te
ziin staat331" bot er velen geweest
fjn, staat onloochenbaar vast.
verwPtPn 3g -het Lucretia niet alleen
goede ttair1,11 WaS V00r alles een
haar a g te goede ,e«rl,nge van
v3a Jadar en haar broeder, wier
tiik «tellingen ztf ,n de prak-
zonr, Rodrigo Borgia en zijn
ran H^lni?^n er pra* op "bevrjjd te zijn
tot belemmeringen, die anderen
deze ?y.rucb^haarheid doemden." Met
de L,emmeringen werden bedoeld
Pleepn^aren' die normale menschen
raad e„ ge™elen te£en intrige, ver
heeft rmo?. Niet onwaarschijnlijk
kend a deze bezwaren wel ge
in de' h 3aJ zp was 'n volledig werktuig
kon na van vader en broeder en
ieven K ln- Iatere ïaren van baar
niet zoJeW;iZe^ dat. z'ï persoonlijk-
vele r* njonsterachtig-slecht was als
hebben^'schiedschrijvcrs het nageslacht
n vullen doen gelooven.
kast Vi't -al,es zi>b de beruchte pronk
WJ7 b tot ongeveer 800 jaar ns
het Z ,s dood in Ralië. Toen werd
voor de hulp die deze aan de
Russische katholieken had ver
leend. Van toen af aan is de
kast in het bezit der Romanofs
gebleven en bevond zich in
het paleis te Zarskope-Selo.
Men zegt dat Raspoetin ver
vuld was van een groote be
wondering en heilig ontzag
voor deze kast en dat hij eens
vier uren in stille verzonkenheid er
voor heeft gestaan. "Wat zal er toen
gespookt hebben door het hoofd van
dien boer-fanaticus-monnik? De kast
is 1.64 m hoog, 2 m breed en 63 cm
diep en rijk versierd met schildpad.
De voorzijde is in 10 vakjes verdeeld,
die alle zijn belegd met kunstzinnig
en kostbaar glasschilderwerk. De bo
venrand is bezet met bronzen figuur
tjes en een bronzen klok. Als gezegd,
bevat de kast tal van geheime vakken,
die voor een leeek volslagen onvind
baar zijn. Thans is het sierlijke meu
bel 400 jaar oud en bevindt zich nog
in onberispelijken toestand. Welke
naamlooze Renaissance-kunstenaar mag
haar vervaardigd hebben?
Zeker is het, dat zich geen tweede
soortgelijk exemplaar op de wereld
bevindt. Niettegenstaande dat, staat
het kostbare meubel heden ten dage
te Berlijn in een eenvoudige huur
woning. Het is in het bezit van een
vroegeren secretaris van den voorma-
ligen Russischen minister, graaf
Witte. Weinig personen hebben het
pronkstuk ooit aanschouwd. Onder
hen was onlangs nog profesosr Max
Liebermann, de schilder, die niet aar
zelde de glasschilderingen op de
kast te beschrijven als de schoonste
kunstwerken uit deze periode der ge
schiedenis die hij ooit gezien had.
•?©-wii«WT
TMC 5TRON<
MAM
meubel door kardinaal de Medici
Sea«j, v *aiu«raai ue iviexiici
««schonken aan Tsaar Alexander I
„Exuseer mij, goede man, kunt u
misschien een mark wisselen?"
(„Passing Show").
Val hem niet met pietlutte-
righeden lastig.
„Wij moeten ons leeren beheerschen"
door
L. DE WEES—VAN STA VERNES.
Indien wij bovenstaande vraag in
ontkennenden zin beantwoorden, dan
zullen wij goed moeten begrijpen, dat
het er om gaat of wij onzen echtvriend
met alle mogelijke wissewasjes moeten
en mogen lastig vallen.
Het oude rijmpje:
Een man mag alles eten,
Maar moet niet alles weten.
Geeft al antwoord op onze vraag.
Wanneer wij vrouwen vaak op het
juiste oogenblik konden zwijgen zou
den er vele huwelijken gelukkig zijn.
Laten wij toch trachten al die kleine
onaangenaamheden zelf te verwerken:
hoeveel mannen hebben 'niet heel wat
meer moeilijkheden in hunne werk
kring te doorleven dan wij in onzen
veel engeren kring. Zijn wij hier niet
allen van overtuigd?-
In dezen, voor velen moeilijken tijd,
verzwijgen wjj vaak dingen, waarover
wjj zouden willen spreken en vertellen,
wat beter verzwegen kan worden.
Het is heel moeilijk den juisten mid
denweg te vinden.
Doen zich moeilijkheden voor, die
een huisvrouw zelf weer in orde kan
brengen, dan kan zij die haar man rus
tig besparen, en zoodoende voorkomen,
dat hij onaangename uren heeft: een
man moet zoo weinig mogelijk met hui
selijke zorgen worden lastig gevallen,
opdat hij zich geheel en al kan concen-
treeren op zijn werk.
Een man kan, waar hij het noodig
oordeelt, zwijgen over onaangenaam
heden, door hem in zijn werkkring on
dervonden.
Laten wjj dus zorgen, dat de uren
die door hem thuis doorgebracht wor
den, hem opbeuren en nieuwe kracht
geven tot werken, en laten wij niet alle
pielluttigheden in den breede en tot
vervelens toe uitmeten.
Er kunnen zich, helaas, natuurlijk
ook dingen voordoen, die we, hoe on
gaarne we het ook vinden, met den man
moeten bespreken. We zullen dan het
juiste oogenblik daartoe moeten weten
te kiezen, en niet, wanneer een man
thuiskomt, met de deur in huis val
len. We moeten ons leeren beheerschen
en trachten ons zelf te beheerschen.
Waarom zullen wij niet even goed
wachten tot een man gegeten en mis
schien daarna nog wat gerust heeft, en
als dan alles rustig is, datgene bespre
ken, wat noodig is. Menigmaal kunnen
wij het zoonoodig ook wel uitstellen tot
den volgenden morgen; na een goeden
nachtrust heeft men meer weerstand,
ziet daardoor de dingen rooskleuriger
en overwint gemakkelijker onaange
name dingen.
Laten wij onze zorgen dus zooveel
mogelijk zelf trachten te verwerken en
er vooral een klein pakje van maken,
opdat we ons koffertje zelf kunnen
kruien. Niet alleen in groote, maar
evengoed in kleine dingen, moeten wij
blijk geven de ware levenslust te wil
len beoefenen; wjj maken er ons leven
en dat van hen, die ons lief zijn, zoo
veel mooier door.
Hij: Ik zal alléén trouwen met een
vrouw, die in alles absoluut mijn
tegendeel is.
Zij: Dat is niét zoo moeilijk! Er loc
pen genoeg verstandige, aardige meis
jes rond.
Zondag:
Tomatensoep.
Varkens biefstuk, bloemkool met
tomaten.
Aardappelpuree.
Gevulde meloen.
Maandag:
Bloemkoolsoep.
Gehakt met kerry.
Stoofsla, aardappelen.
Fruit.
Dinsdag:
Runderlapjes.
Andijvie, aardappelen.
Brood, omelet
met pruimen compote.
Woensdag:
Tomatensla.
Rosbeèf, postelein, aardappelen.
Hangop.
Donderdag:
Vleeschschotel met rijst en tomaten.
Kropsla met eieren, gebakken
aardappelen.
Vrijdag I:
Gekookte makreel.
Worteltjes, aardappelen.
Peterseliesaus.
Bessenvla.
Vrijdag II:
Ommelet met tomaten.
Princesseboonen, aardappelen.
Gewelde boter.
Bessenvla.
Zaterdag:
Biefstuk
Snijboonen, aardappelen.
Rjjstenbrei.
Gevulde meloen.
We nemen een middelmatig groote
meloen en verschillende andere soor
ten fruit, bananen, appels, pruimen,
aalbessen, 1 ons vruchtensuiker, sap
1 citroen.
Van de meloen snijden wij het bo
venste gedeelte af, daarna laten wij
het vocht wegvloeien en halen het
zaad eruit. Het vruchtenvleesch schep
pen «ij uit en snijden dit aan stukjes;
de bananen worden aan plakjes gesne
den evenals de appel; de pruimen van
het velletje en de pit ontdaan en ge
halveerd, daarna worden de verschil
lende vruchten in een diepen kom ge
daan met de suiker en de citroensap
en een uurtje op een koele paats ge
zet, liefst op ijs. - -
Even voor het opdienen wordt nu
alles in de uitgeholde meloen gedaan
en deze wordt opgediend op een schotel,
die belegd is met wingerd of andere
groote bladeren.
Brood ommelet met pruimen compote.
300 gram brood zonder korst, 3 dl
melk, geraspte citroenschil, 3 eieren,
75 gram suiker, 75 gram boter, prui
men compote, wat poedersuiker of
fijne suiker.
We weeken het brood in de warme
melk en wrijven het goed fijn, voegen
de suiker bij, de geraspte citroenschil,
de eierdooiers en een deel van de bo
ter, die we gesmolten hadden, daarna
het zeer stijf geklopte eiwit.
Een koekepan wordt warm gemaakt
en een stuk boter gesmolten, waarna
de helft van de broodmassa aan beid®
kanten licht bruin gebakken wordt en
op een verwarmde schotel wordt ge
legd, hierop komt een laagje pruimen
compote en daarna wordt de andere
helft licht bruin gebakken en komt op
de vruchten. De bovenkant wordt
daarna met poedersuiker of fijne
vruchtensuiker bestrooid.
Vleeschschotel met rijst en tomaten.
400 gram koude rosbeef, 150 gram
rijst, 8 tomaten, 50 gram boter, 1 ui,
zout, peper, 1 theelepel kerry, gehakte
peterselie, paneermeel, 1 dl jus met
water.
De ui wordt fijn gesneden en in een
deel van de boter gaar gefruit met de
kerry, hierbij komt de jus met water,
zout en peper en de aan plakken ge
sneden rosbief; we laten dit nog een
kwartiertje doorstoven op een zeer
laag pitje. De rijst koken we op de
gewone wijze met driemaal zooveel
water en zout. Een vuurvaste schotel
wordt nu met boter ingewreven en met
paneermeel bestrooid, hierin leggen
we een laag rijst, daarna een laag aan
plakken gesneden tomaten, dan
vleesch en zoo gaan we verder tot
alles is verwerkt en de laatste laag uit
rijst bestaat, die we flink met paneer
meel bestrooien en de rest van de
boter in klontjes bovenop leggen,
daarna wordt de schotel in den oven
geplaatst om een bruin korstje op te
laten komen.
Komkommers in mosterdsaus,
4 a 5 groote komkommers, 2 Spaan-
sche pepers, 10 gram mosterdpoeder,
1 flesch inmaakazijn, zout.
We schillen de komkommers, snij-
1 den ze middendoor en halen met een
zilveren lepeltje het zaad eruit, snij
den ze daarna aan kleine blokjes, die
wij met zout bestrooid tot den volgen
den dag wegzetten, waarna wij de
komkommers op een vergiet uit laten
lekken.
De azijn brengen we op 1 dl na aan
de kook met de Spaansche pepers en
mengen de mosterdpoeder met de rest
van de azijn aan, waarna wij dit meng
sel bij de azijn voegen en alles een
minuut of tien laten doorkoken, totdat
het gebonden is, daarna koud laten
worden.
De komkommers hebben we in een
glazen flesch of pot gedaan en hierop
wordt de mosterdsaus gegoten, waarna
we het afsluiten met perkamentpapier.
Paling in gelei.
1 kg paling, 8 dl wijnazijn, 2 dl wa
ter, 1 groote ui, 2 Spaansche pepers,
eenige laurierbladeren, l kruidnagel,
10 bladen witte gelatine.
De schoongemaakte paling snijden
wij in vette stukken en verwijderen uit
de bovenste stukken het darmkanaal,
waarna ze goed gewasschen wordt.
Azijn en water met de kruiden en
de aan plakken gesneden ui aan de
kook brengen en gedurende een mi
nuut of 10 zachtjes laten trekken, zoo
dat de kruidensmaak aan de azijn
komt en daarna de paling nog pl.m. 5
minuten medekoken, terwijl men er
tevens voor moet zorgen, dat de visch
niet te gaar wordt, daar deze dan
gauw stuk zou gaan.
De stukjes paling scheppen wij er
nu met een schuimspaan uit en schik
ken deze met de kruiden in een stop-
flesch.
De geweekte en goed uitgeknepen
gelatine wordt in de warme azijn op
gelost en door een zeef op de palir
gegeten, waarna de stopfleseh m
perk-amenipaipier worcK afgesleten.
