Astronomische verschijnselen in September.
22 uurSterretijcf
MO DEPR AATJE
GOEDKOOPE PATRONEN.
Hoe te bestellen?
Patronen worden binnen 36 dagen
toegezonden na overschrijving van het
bij ieder patroon vermelde bedrag op
postrekening 191919 ten name van den
„Knippatronendienst" te 's-Graven-
hage, onder duidelijke vermelding van
gewenscht nummer en juiste maat.
Aanvragen kunnen ook per postwissel
en indien niet anders mogelijk per
brief onder bijsluiting van postzegels
gericht worden aan de Moderedactrice
van dit blad, Muzenstraat 5 B, te
's-Gravenhage.
Een beknopte handleiding voor het
gebruik wordt met de patronen mede-
gezonden.
OVERGOOIER.
176.
Ook onze meisjes doen graag met
moeder mee en hebben gaarne zoo'n
practische jurk. Wellicht is er nog een
donkere japon, die er voor vermaakt
kan worden en waarbij verschillende
blouses gedragen worden; b.v. donker
blauw met een roode blouse of een fris-
sche niet te groote ruit. Patronen voor
meisjes van 7 tot 14 jaar verkrijgbaar
voor 58 cent.
OVERGOOIER VOOR DAMES.
177.
De tegenwoordige mode is zeer prac-
tisch en zuinig. Wü hebben hier een
model van een overgooier, dat aan de
hand van onze patronen zelfs wel door
meer gekleede bü kunnen maken, door
hetzelfde blouse patroon te gebruiken
en de hals met een shawlkraagje, waar
omheen een plissé is gezet, af te wer
ken; ook aan de onderzijde der mouw
komt dan weer een plissé.
We kunnen allerlei rokken en blou
ses combineeren, b.v. een zwarte over
gooier met zwart en wit of grijze blouse
er onder voor in huis en een witte of
zacht gekleurde voor gekleed; oudere
dames kiezen er een zwart georgette
blouse bij. Voor huis en kantoordracht
is tweed heel practisch met b.v. shan
tung blouses, waarvan we er twee tegen
elkaar maken. Zijden shantung is te
genwoordig zeer billijk te krijgen, ik
zag pracht kwaliteiten voor 80 cent de
meter; dus dan komt zoo'n blouse op
nog geen 2.
Shantung is heel gemakkelijk te was-
schen in een lauw sopje van goede
zeep, naspoelen en daarna strijken als
de blouse geheel droog is, dus niet in
vochten!
Nu gaan we het patroon eens nader
bekijken en zien, dat het uit rug, voor
panden en rokdeelen bestaat. De zij- en
schoudernaden worden gestikt en de
naad midden voor eveneens; de laatste
naad wordt daarna aan de bovenzijde
opgestikt op een kleinen halven cm.
De naden van den rok zijn eveneens
opgestikt, hetgeen een aardig geheel
geeft; midden vóór en achter valt de
plooi van den rok open op pl. m. 30 cm.
van den zoom af. Rok en lijfje worden
aan elkander gestikt en over den naad
komt een leeren of stof ceintuur; on- j
derkant zoomen.
Vele stoffen zijn te dik om er mede
af te biezen, daarom stikken we op den
rechterkant biesjes langs hals en mou
wen, strijken het uit, slaan het om en
zoomen deze zoo onzichtbaar mogelijk i
op de stof.
De blouse wordt slechts tot op de j
hoogte van het middel genomen en is
zeer eenvoudig te maken, aan den on
derkant maken we een zoom van pl. m.
1 Vi cm. en halen hier een elastiek door;
zij blijft dan beter zitten en komt niet
telkens naar omhoog.
Patronen van overgooier en blouse
stellen wü beschikbaar in de maten 42
tot en met 52 voor slechts 58 centen.
JONGENSPAKJE.
178.
Voor de koudere herfstdagen is dit
pakje bijzonder geschikt. We maken
het broekje van peau de pêche of van
geribd fluweel. Het laatste is bijzonder
sterk in het dragen en daarbij heel ge
makkelijk te wasschen in een lauw
sopje, flink naspoelen en buiten de zon
aan een paar klemmen drogen. Het
broekje heeft twee rechte draagbanden,
die met een conkerperlemoeren knoop
Aast gehecht worden.
De blouse maken we van effen flanel
of v.yella met een klein ruitje, beide
stoffen laten zich goed wasschen. Het
model is zeer eenvoudig en heeft een
smal kraagje en blousemouw. Sluiting
met knoopen en knoopsgaten.
Patronen verkrijgbaar voor jongens
van 2 tot en met 6 jaar.
Zon: De tiidsvereffening bedraagt
op: 1 Sept.: +0m7s; 6 Sept.: lm30s;
li Sept.: 3ml2s; 16 Sept.: 4m58s;
21 Sept.: 6m45s; 26 Sept.: 8m29s;
30 Sept.: 9m49s.
Deze bedragen geven, opgeteld bij
den wapgn tijd, den middelbaren tijd.
De declinatie van de Zon neemt af van
+8.5 tot 3°.0; hierdoor neemt de mid
daghoogte van de Zon af van 46°.5 tot
35°.0 en haar dagboog van 13u39m tot
llu40m (voor 52° Noorder breedte).
Op 23 Sept. begint de Herfst; de Zon
treedt dan in het teeken Weegschaal
(Libra), welk punt zich tengevolge van
de precessie thans in het sterrenbeeld
Maagd (Virgo) bevindt.
Maan: 7 Sept.: E.K.; 14 Sept.:
V.M.; 22 Sept.: L.K.; 30 Sept.: N.M.
In den nacht van 14 op 15 Sept. vindt
een gedeeltelijke maansverduistering
plaats, die in haar geheel in Nederland
kan worden waargenomen. De maan
komt op te 18u9m plaatselijke middel
bare tijd. (Wegens den zomertijd moet
hier een uur worden bijgeteld, even
tueel verminderd of vermeerderd met
eenige minuten naar gelang van het
lengteverschil tussohen de plaats van
waarneming en Amsterdam).
De tijden van de verschillende phasen
der verduistering zijn in Amsterdam-
schen Zomertijd;
Intrede in halfschaduw:
Sept. 14 19u 26m
Intrede in kernschaduw:
Sept. 14 2Ou 38m
'ginnelingen in de „edele naaikunst"
ïaakt kan worden. Het practische
oo'n overgooier is, dat we er voor
■"■n eenvoudige blouse onder
.i dra;- -ii! ook een
II NEVE.LVL
X STERRENH
•DUBBELSTER
o VERANDERLIJKE ST)
♦•STER DER IJ2Ï&R.
•STER DER316R OF ZWAKKER
ii nevelvlek
x sterrenhoop
9 DUBBELSTER
o VERANOERLIJKE ST.
♦•STER DER l?2?GROOTTE,
«STER DER 3«6RQ0TTE OF ZWAKKER
Midden der verduistering:
Sept. 14 22u 20m
Uittrede uit kernschaduw:
Sept. 15 Ou
Uittrede uit halfschaduw:
Sent. 15 tu 16
Grootte der verduistering: 0.98 (mal
middellijn 1.0). De verduistering ïR r,
bijna totaal.
Planeten:
Mercurius bereikt op 3 Sept. zfih
grootste Westelijke elongatie (18°).'()i
streeks dezen datum komt de plan(w
ruim anderhalf uur voor de Zon op
is dus wellicht in de morgensohenierin
waar te nemen. Op 29 Sept, is &jercf
rius in bovenste conjunctie met de Zon
V e n u s bereikt op 7 Sept, w
grootste Westelijke elongatie (45*
Aan het begin van de maand komt d»
planeet om ruim 2 uur 's morgens (20.
mei-tijd) op, aan het einde van de maand
om ongeveer 3 uur 's morgens. Venus
vormt dus een schitterende verschijning
aan den morgenhemel. Haar helderheid
neemt in deze maand af van 4m,o tot
3m.8, haar schijngestalte neemt toe van
0 46 tot 0.61.
Mars beweegt zich rechtkom
van de Tweelingen naar de Kreeit,
planeet komt om ruim 1 uur (zomert'®
op en is dus gedurende den nanacht
waar te nemen.
J u p i t e r komt in den loop van de
maand uit de morgenschemering te
voorschijn en komt aan het einde van
de maand om ongeveer half 5 's mor.
gens (zomertijd) op. Op 13 Sept. vin;:
een samenstand van Mercurius en Ju.
piter plaats (afstand 0°.8); met het
bloote oog zal deze wel niet waargeno
men kunnen worden.
Saturnus beweegt zich terugloo
pend in den Steenbok. Aan het begin
van de maand gaat de planeet om on-
ge veer half 3 's morgens (zomertijd)
onder, aan het einde van de maand om
ongeveer half één 's nachts. Saturnus
is 's avonds laag boven den Zuidelijken
horizon zichtbaar.
U r a n u s beweegt zich terugloopend
in de Visschen. (1 Sept.: R.K1. -
lu25m.9; Dec. 1. +8320'; 30 Sept
R.K1. i- lu22m.3; Deel.: +7°58'; grot-
te 6m).
Neptunus is door zijn nabijheid
tot de Zon niet geschikt voor de waar
neming.
Het Zodiakkaallicht is aan
den morgenhemel goed waarneembaar
(helling van 60° met den horizon), aan
den avondhemel daarentegen is het we
gens te geringe helling met den horizon j
onzichtbaar.
Sterrenbeelden:
In het midden van de maand loopt te
lOu 's avonds de Melkweg van het Z.W.
door het Zenith naar het N.O. Ten Z.W.
van het Zenith staat het sterrenbeeld
de Zwaan (Cygnus), waarvan de
kern gevormd wordt door zes heldere
sterren in den vorm van een kruis; j
alpha, gamma, bèta is de lange, delta,
gamma, epsilon, zêta de korte arm. De j
Ouden noemden dit beeld de Vogel; op
de klassieke afbeelding daarvan is zijn
bek bij bèta, het begin van den staart
bü alpha gelegen. Laatstgenoemde ster
(Deneb) heeft de helderheid lm.3, en
daar zii zoo ver weg staat, dat haar af
stand niet direct te meten is, moet haar
lichtkracht enorm groot zijn. De ster
bèta, die er in helderheid op volgt, 's
een prachtige dubbelster, die men reeds
in een kleinen kijker ais zoodanig kan
bewonderen; de helderste component is
oranje van kleur, de zwakke component
is blauw.
Een merkwaardige ster in den Zwaan
is ook 61 Cygni, een dubbelster welker
componenten van de 6e grootte ziin en
zich in ongeveer 700 jaar om elkaar
heen bewegen. Zii heeft een groote
eigen beweging, waardoor reeds meer
dan een eeuw geleden vermoed werd,
dat haar afstand betrekkelijk klein zou
zijn. Van haar werd dan ook de eerste
nauwkeuripe afstandsbepalinp uitge
voerd (in 1838 door Bessel). De parallax
bleek 0".300 te zijn, hetgeen overeen
komt met een afstand van ongeveer 11
lichtjaren.
Aan den Westelijken horizon begin*
nen Arcturus en de Noorderkroon te
verdwijnen en aan den Oosteliiken hori
zon worden de Pieladen, de Stier en de
'1 weelingen zichtbaar als voorboden van
de z.g. „wintersterrenbeelden".
Tegen middernacht ziet men bü £oe-
de lucht een tamelijk heldere, eenzame
ster laag boven den Zuidelijken k'm
prijken. Dit is F o m a 1 h a u t van den
Zuidervisch, een ster die men, daar nare
declinatie —30° bedraagt, slechts zei
den te zien kriwt.
