Wat is goed en goedkoop
voedsel.
Het rangschikken van bloemen.
Het menu van deze week
Voedingswaarde en prijs van ons eten.
Wat de moderne voedingsleer ons
te zeggen heeft
Hoewel het volkomen begrijpelijk is,
dat alle huisvrouwen nog min of meer
aan de tot nu toe gangbare begrippen
omtrent voeding zijn blijven hangen,
willen wij in dit artikel toch de mo
derne inzichten eens behandelen.
Wij verwachten niet, dat iedereen na
het lezen hiervan eensklaps omtoovert
van vleeschetend menschenkind in
vegetariër of rauwkost-eter, maar wel
hopen wij, dat die voedingsmiddelen,
die in verband met voedingswaarde het
beste zijn, zooveel mogelijk benut zul
len worden, vooral ook, daar zij in de
meeste gevallen niet tot de kostbaarste
behooren.
Wij blijven toch immers, waar het de
Inrichting van onze woningen en onze
kleeding betreft, ook niet angstvallig
hangen aan datgene wat men dertig,
veertig jaar geleden zag?
Een gebiedende eisch is het in dezen
tijd om zoo zuinig mogelijk te leven,
waarom zullen wij de moderne voe
ding, die hier ongetwijfeld toe mede
werkt, dan niet eens aandachtiger be
schouwen?
Wij moeten trachten zooveel moge
lijk voedende bestanddeelen te verkrij
gen, voor weinig geld.
Al te lang hebben wij onze maag en
ingewanden met de zware en te over
vloedige voeding belast, terwijl het
eigenlijke doel onzer voeding toch
hierin bestaat, dat zij dient om ons
lichaam gezond en krachtig te houden.
Dure lekkernijen, die alleen slechts
de tong streelen en verder van weinig
of geen nut zijn, zullen wij dus in de
eerste plaats verbannen, anderzijds zul
len wij natuurlijk ook niet in een uiter
ste vervallen door verkeerd toegepaste
zuinigheid. Bij de tegenwoordige boter-
prijzen b.v. geeft het geen besparing
om boter door margarine te vervan
gen. In de eerste plaats bevat de eer
ste meer vitaminen en een minder
groot watergehalte, maar tevens is het
opmerkelijk, dat men met margarine
ook minder zuinig omgaat. Goede sla
olie is een uitstekend middel om te
bakken en te braden, licht verteerbaar
en zuinig in het gebruik, terwijl het op
een hooge warmtegraad gebracht kan
worden, zonder te branden, zooals bij
boter, margarine of vet heel vaak het
geval is.
Groente; salade en vruchten zijn on
ontbeerlijke voedingsmiddelen, wat
trouwens algemeen bekend geacht mag
worden. Het beste is echter, deze zoo
veel mogelijk in rauwen toestand te
nuttigen, opdat alle vitaminen behou
den worden.
Het is absoluut noodig om de groen
ten, die noodzakelijk gekookt moeten
worden, zoo vakkundig mogelijk te be
reiden, d.w.z. dat het water er op ver
kookt of als dit niet mogelijk is, ge
bruikt wordt voor soepen of sausjes.
In ieder geval moeten groenten met
zoo weinig mogelijk water worden op
gezet.
Kruiden moeten slechts in noodzake
lijke gevallen gebruikt worden, daar zij
de organen noodeloos prikkelen.
In den zomer zullen wij zooveel mo
gelijk versche groenten en vruchten op
tafel brengen en het vleesch liefst ge
heel laten verdwijnen.
Wanneer we dat verkiezen kunnen
wij tomaten- of groentensoep vooraf
nemen, of met een of ander slaatje be
ginnen, daarna groenten en aardappe
len met boter of tomatensaus, desge-
wenscbt meelspijs toe.
Met rauwe groenten, daarna gekook
te. groenten en aardappelen, zoo moge
lijk nog wat fruit, kunnen we echter
Absoluut volstaan en behoeven we niet
bang te zjjn voor ondervoeding.
Tn den winter, wanneer wij over min
der versche groenten beschikken, kun
nen we van tijd tot tijd eens erwten of
boonen eten of als extraatje
een eiergerecht, hoewel eieren
in verhouding tot den prijs
slechts een zeer geringe voe
dingswaarde hebben
De aardappel daarentegen,
die langen tijd maar al te zeer
onderschat is, heeft een zeer
groote voedingswaarde en voor
weinig geld heeft men veel nut
tige bestanddeelen. Dr. Hettema geeft
ons in zijn boek „Moderne voeding" in
zijn hoofdstuk over de samenstelling
van levensmiddelen ook een duidelijk
overzicht hiervan met c.a. een tabel
van de samenstelling en caloriewaarde
hiervan.
Hij geeft in dit boek o.a. een klein
overzicht van enkele prijzen ln verband
met de voedingswaarde en komt dan
tot het volgende resultaat van do
kosten:
&-f
Aardappelen
Mager vleesch
Bruin brood
Melk
5> o 2
O
o^j
2
0.03
§'S
0.30
1.— 3
0.45 0.03
0.45 0 45 0,30
Uit deze opgave van dr. Hettema
blijkt dus, dat de aardappel een buiten
gewoon goedkoop en goed voedings
middel is en zeker als hoofdvoedsel be
schouwd mag worden.
Wij koken voor het middagmaal wat
meer aardappelen en geven die in den
vorm van aardappelsla of gebakken
aardappelen bij de koffietafel, zoo mo
gelijk met een of andere sla (andijvie,
kool, Brusselsch lof, komkommer, to
maten, enz. enz.) Melk mag als over
gang ook nog genoemd worden, daar
het een goed en goedkoop voedings
middel is, tevens licht verteerbaar, ter
wijl het de noodige vitaminen (A) bezit,
die noodig zijn voor den opbouw van
ons lichaam. Vooral aan te bevelen zijn
karnemelk en yoghurt, daar deze bij
zonder goed op de stofwisseling wer
ken.
Zoo schrijft men bijv. de lange levens
duur der Bulgaren toe aan het regel
matig gebruiken van deze producten.
In Engeland en Amerika wordt veel
melk gebruikt en in Duitschland wordt
er steeds meer geijverd het verbruik op
te voeren, om niet te spreken van ons
eigen land, waar het melkverbruik
evenmin gering is en de prijs tevens
laag is.
Inplaats van vleesch zullen wij dus
veel billijker een melkgerecht bij het
middagmaal opdienen, in den vorm van
vla, pudding of pap, al dan niet gecom
bineerd met versche of geweekte ge
droogde (niet gekookte) vruchten. Wij
kunnen hierin afwisseling genoeg bren
gen als wij ons hiertoe moeite geven.
Wanneer de huisvrouwen zich bewust
zijn dat de huishouding en het koken
geen machinale werkjes zijn, maar zeer
zeker verstand en nadenken vereischen,
dan zal de uitvoering dezer schijnbare
kleine dingen aan bekoring winnen.
Wij huisvrouwen hebben het in onze
hand om ook het schijnbaar eenvoudige
op een hooger plan te brengen, daar
een goede huisvrouw moet beschikken
over vak- en warenkennis, die zij zich
niet alleen kan eigen maken door de
praktijk, maar tevens ook door het
iezen van verschillende werken, die op
dit gebied zijn verschenen.
G. C. M.Schwencke.
Btke bloem, hoe klein en nietig zij
ook moge wezen, bezit karakter, en
wil daarom met onderscheiding wor
den behandeld. Bij sommige is het de
elegante gracie, bij andere de zachte
tinten, bij weer andere de schoon
heid van lijn en bij vele de heerlijke
geur, die ons aantrekt. Elke bloem
heeft haar eigen behandeling noodig
en het is lang niet onverschillig hoe
men bloemen rangschikt. Integendeel,
het effect zal meer daarvan afhangen,
dan van hun eigen schoonheid. Enkele
aanwijzingen hieromtrent zullen mis
schien goede diensten bewijzen.
Bloemenvazen moeten nooit zoo
zijn, dat zij de aandacht tot zich trek
ken. Zij moeten alleen dienst doen als
geschikte achtergrond voor de bloe
men, om de schoonheid ervan goed te
laten uitkomen.
Bloemen met teene, elegante sten
geltjes komen het beste uit in door
schijnende glazen vazen. Het water in
de vaas zorgt voor straalbreking, zoo
dat het schijnt, alsof destengels in
fantastisch gebogen lijnen verdraaid
zijn. Voor tulpen, rozen, anjelieren en
dergelijke bloemen met fijne steeltjes
zijn de moderne glazen bloemenvazen
tegenwoordig glazen vazen in den vorm
van een of meer buisjes, die bü elkaar
zijn gehouden door 'n zilveren raampje.
In elk buisje wordt dan een bloem
gladde steel zonder bladeren. Is er
iets mooiers denkbaar dan een bloem,
die nonchalant in een fijn doorschij
nende vaas is gestoken? Van de Ja
panners hebben wij geleerd, dat een
enkele bloem mooier kan zijn dan een
heele ruiker. De moderne vazen zijn
niet van gedecoreerd of geverfd glas,
zij zijn van enkel glas en alleen de
vorm maakt de aantrekkelijkheid uit.
Helder gekleurde, forschere bloemen
met dikke, onelegante stelen, ver
eischen een ander soort vaas, een die
de lompheid der stelen verbergt en de
kleuren der bloemen goed doet uit
komen. Aardewerk-vazen zijn geschikt
voor dahlia's, asters, muurbloemen
enz. De kleur van de vazen moet zoo
zijn, dat deze een afstekenden achter
grond daarmee vormt. Afrikaantjes
zullen b.v. niet uitkomen in een wit
vaasje, want wit is een te negatieve
kleur voor het felle oranje van de
bloemen. Er moet naar een tegenstel
ling worden gestreefd. Oranje Afri
kaantjes zuilen het heel goed doen in
een grasgroen aardewerk-potje. Zon
nebloemen komen schitterend uit in
een zwarte vaas.
Zondag:
Groentensoep,
Blinde vinken, snijboonen.
Aardappelen,
Blanoo-manger.
Maandag:
Varkensfricandeau,
Bloemkool, aardappelen,
Appelmoes-
Dinsdag:
Koud vleesch,
Worteltjes,
Aardappelen,
Rijst met krenten.
Woensdag:
Spaghetti met tomatensaus,
Sla met eieren,
Gebakkne aardappelen,
Donderdag:
Rundergehakt,
Stoofsla aardappelen,
Griesmeel met vruchtensaus.
Vrijdag I:
Gebakken makreel,
Komkommer en tomatensla,
Aardappelsla,
Hangop.
Vrijdag II:
Noten, vruchten,
Komkommer en tomatensla,
Roerei met princesseboonen,
Aardappelen,
Boterjus.
Zaterdag:
Runderlapjes,
Andijvie, aardappelen,
Beschuit met bessensap.
Zoetzuur Kwetsen.
125 kwetsen, 1 liter inmaak azijn, 25
kruidnagelen, 50 gram pijpkaneel, "U
kg suiker.
We wasschen de kwetsen en geven
er hier en daar met een zilveren vork
een prilye in.
De azijn wordt met de suiker, kruid
nagelen en kaneel gedurende 20 minu
ten gekookt, daarna gezeefd. We doen
de azijn opnieuw in de pan, brengen ze
weer aan de kook en laten telkens ge
durende eenige minuten een klein deel
der kwetsen meekoken. De kersen, die
opgekookt zijn, doen wij in den inmaak-
pot, laten daarna de azijn nog even op
koken en gieten ze wrarm op de kwet
sen. De flesschen worden daarna afge
sloten met in heet water geweekt per-
kamen tpapier, dat met een elastiek of
touwtje aan den pot wordt bevestigd.
Het kleine ronde balletje uit de
kruidnagels moet verwijderd worden.
Zoetzuur van meloen.
1 kg meloenschil, 1 kg suiker, H9
kruidnagelen, 50 gram kaneel.
We snijden de meloenschil, nadat we
den buitenkant dun hebben afgeschild,
in kleine blokjes; de azijn, suiker en
kruiden brengen we aan de kook en
hierin worden de stukjes schil zoolang
gekookt, totdat ze glazig zijn. Is dit het
geval, dan scheppen wij zè uit en bren
gen ze over in den inmaakpot, koken
de azijn, waaruit de kruiden verwijderd
zijn nog even op en gieten ze bij de
meloenschil, sluiten den pot daarna af
met perkamentpapier en touw. Het
beste is om de kruiden in een klein
neteldoeksch lapje te doen en zóó mede
te koken; we kunnen ze dan heel ge
makkelijk verwijderen.
Groenten in mosterdzuur.
Stukjes bloemkool, worteltjes, snij
boonen, princessenboonen, komkom
mers, augurkjes, uitjes, 2 fl. inmaak-
azijn, 15 gram zout, 1 blikje mosterd
poeder of pl.m. 100 gram, 10 gram
kurkuma, 10 gram gemberpoeder, des-
verkiezend 2 Spaansche pepers.
We maken de groenten schoon,
wasschen ze en koken ze gedurende
5 minuten, laten ze daarna op de ver
giet uitlekken.
De azijn wordt opgezet op 1 dl na,
waarmede wij de verschillende kruiden
aanmaken en eveneens bij de azijn
voegen, als deze kookt. Alles moet nu
zoolang koken, totdat we een goed ge
bonden saus hebben gekregen, hetgeen
zoo ongeveer 20 minuten zal duren. De
groenten worden in den pot gedaan
met de peper, en de saus opgeschon
ken, daarna wordt de pot goed afgeslo
ten met perkamentpapier.
Komkommers in azijn.
8 a 10 komkommers, 2 liter inmaak-
azijn, 25 gram zout, 10 peperkorrels, 25
gram mosterdzaad, 5 gram kurkema, 3
Spaansche pepers.
We schillen de komkommers heel
dun en snijden ze in tweeën, waarna
we het zaad gemakkelijk uit kunnen
scheppen, snijden ze in stukken, be
strooien ze met zout en zetten ze een
uur of drie weg; daarna laten we ze
in een vergiet uitlekken. Zijn de stuk
jes nog vrij nat, dan wrijven we ze met
een schoone droge doek af en brengen
ze over In een Keulschen of glazen pot,
laag om laag, met de kruiden er tus-
schen. De azijn wordt gekookt en als ze
afgekoeld is op de komkommers ge
schonken; daarna wordt de pot mei
perkament afgesloten.
Gemarineerde haring.
12 haringen, 1 flesch inmaakazijn,
haringkruiden (verkrijgbaar bij den
drogist), 1 groote ui, schijfjes citroen.
We maken de haringen schoon, door
er den kop af te snijden en de ingewan
den te verwijderen, daarna zetten wij
ze gedurende 24 uur in water om het
zout uit te laten trekken.
De haringen worden nu in den in
maakpot gelegd, de in plakken gesne
den ui en de schijfjes citroen hier en
daar er tusschen.
De azijn wordt gekookt en daarna
geheel afgekoeld op de haring en krui
den geschonken, waarna de pot wordt
afgesloten met perkamentpapier.
Na 8 a 10 dagen is de visch gereed
voor het gebruik.
(Nadruk verboden).
WENKEN VOOR MOEDERS.
Het is niet goed om kleine kinder
tjes, die nog weinig haar hebben, met
onbedekt hoofdje in de zon te Men
liggen.
Gaat de kleine in den wagen uit, dan
neme men een zeer luchtig mutsje van
kantstof of voile, waardoor hals en
voorhoofd beschermd worden.