Mxmm
Het rauwe leven der Heldersche zwervers.
T-J
utiUH UzmI
TWEEDE BLAD
HELDERSCHE COURANT VAN DONDERDAG 2 FEBRUARI 1033.
Visschei ij.
H00 FDP/TT
Stadsnieuws.
TECHNISCH BUREAU
VAN BAAREN
De nieuwe ontvangtoestellen
type 830 A - f 165.00
rheumatischen oorsprong
Licht op
voor alle voertuigen:
Wintertijd.
Donderdag 2 Febr.. 17.16 uur
Vrijdag 3 17.18
Onze stadgenoot de heer J. Buist, is
benoemd aan de Middelbaar Technische'
School te Leeuwarden, als leeraar stoom
werktuigkunde.
Bij het laatst gehouden examen
slaa Ie te 's-Gravenhage de heer H. J. A.
Deymann voor le stuurman (groote stoom
vaart) en de heer P. Zeeman voor 2e
stuurman, idem.
VEREEN. VOOR VOLKENBOND EN
VREDE.
Aïdeeling Den Helder.
Hedenavond om 8.15 u. houdt bovenge
noemde vereeniging een bijeenkomst in
U.S.O., Kanaal weg. Als sprekers zullen
optreden ds. H. A. Enklaar en ds. P. H.
Borgers.
Voor bijzonderheden zie men de adver
tentie in het blad van Zaterdag j.1.
LEGER DES HEILS.
Spoorgracht 35.
Zooals uit de advertentie elders in dit
blad blijkt, zal er hedenavond 8 u. een
bijzondere samenkomst met muziek en
zang worden gehouden.
Men zie de advertentie.
UITSLAG VERLOTING
NAT. CHR. GEHEELONTH.VEREEN.
lotn. pr. lotn. pr. lotn. pr. lotn. pr.
861 1 1985 11 1279 21 1212 31
715 2 1730 12 48 22 632 32
54 3 1307 13 44 23 801 33
1033 4 510 14 1133 24 1095 34
797 5 1370 15 1617 25 1100 35
250 6 1874 16 1575 26 790 36
1783 7 1032 17 519 27 1606 37
389 8 682 18 1371 28 1112 38
1881 9 687 19 1145 29 959 39
528 10 1941 20 1338 30 1727 40
De loting is geschied door bemiddeling
der recherche ter plaatse.
Prijzen zijn af te halen voor 1 Maart
1933 in het Onthouders Hotel, Spoorgr. 43.
DE DIJKWERKZAAMHEDEN
VOLTOOID.
De werkzaamheden aan den zeedijk, die
in den zomer van het vorig jaar begonnen
zijn, zijn sinds enkele dagen voltooid. Van
de Buitenhaven' tot Huisduinen is de dijk
nu van een gemetseld wegdek voorzien,
terwijl het grond-lichaam, achter den dijk,
van het Westplein tot aan de Buitenhaven,
belangrijk verhoogd is. Alle trappen, be
halve aan de Achterstraat, zijn vervallen.
De oprit, bii het Westplein, is bestraat en
verbreed, wat een heele verbetering be-
teekent, die bij de Weststraat loopt niet
direct meer op den dijk, doch draait hij
{jen Dijkweg, met een zachte glooiing,
naar boven, terwijl een. afrit naar de Ach
terstraat loopt.
Het aspect van den dijk zelf doet nog
een beetje vreemd aan, wat somber, nu de
stad achter het hooge dijkslichaam schuil
gaat en er nog geen groen graskleed over
ligt. Het geheel echter is verbeterd en,
wat van de grootste beteekenis is, het
heeft als zeewering honderd procent aan
waarde gewonnen.Het is wel een mooi
stuk werk dat afgeleverd is en ook den
aannemer komt zeer zeker een woord van
hulde toe, die bij de uitvoering een pirac-
tischen geest toonde en kans zag het werk
eenige weken binnen den gestel den ter
mijn op te leveren.
PSYCHOMETRIE.
Naar wij vernemen, zal de bekende
Amsterdamsche psychometriste, mevr.
Poot, Dinsdag 7 Febr. een openbaren
avond geven in de zaal van „Casino" al
hier. Ieder heeft het recht een voorwerp
te deponeeren, waaruit mevr. Poot dan
een greep doet; haar gave stelt haar in
staat, vaak tot in ongelooflijke détails, de
geschiedenis te verhalen, aan zulk een
voorwerp verbonden.
Waar zij optreedt, heeft zij stampvolle
zalen, wat niet te verwonderen is, wan
neer men eenmaal heeft kennis gemaakt
met de merkwaardige gaven, die media
als genoemde dame bezitten.
Een advertentie in dit blad geeft nadere
bijzonderheden.
NUTSSPAARBANK.
Opgave uitsluitend betreffende de
Nutsspaarbank te Den Helder, Polder
weg no, 1, over de maand Januari 1933.
Op spaarbankboekjes werd in den loop
der maand ingelegd 236.658.02 en terug
betaald 232.383.14. Derhalve meer in
gelegd dan terugbetaald 4.274.88.
Het aan inleggers verschuldigd kapi
taal bij den aanvang van dit jaar
2.434.859.62 steeg tot 2.439.134.50.
Het aantal nieuw uitgegeven boekjes
bedroeg in de maand Januari 123; inge
trokken werden 34 boekjes. Het aantal
spaarders steeg daardoor tot 6900. Onder
de in Januari uitgereikte 123 nieuwe
boekjes zijn begrepen 13 boekjes voor
jonggeborenen (op deze boekjes plaatst
de Spaarbank een eersten inleg van
1.-).
De lediging in den loop der maand
Januari van spaarbusjes leverde een be
drag op van 3.340.34 aan kleine bespa
ringen.
Het aantal in omloop zijnde spaarbus
jes bedraagt thans 1630.
Nadat het ijs wat was opgeruimd heeft
men Dinsdag weer een afsteker gemaakt
naar zee en al was de vangst niet groot,
enkele schenen toch een daggeld te heb
ben kunnen maken.
De storm van Woensdag belette het
uitvaren en was ook voor de grootere
vaartuigen beletsel om zee te kiezen.
Voor de kotters scheen er nog wel wat
visscherij te zijn; in hoofdzaak wat schol
en tong. Tong is. vergeleken bij eenigen
tijd terug, wel gestegen in prijs. Daaraan
zal ook het stilliggen van de IJmuider
vloot wel van invloed zijn.
Enkele Ouddorpers zijn weer naar huis
gestevend, omdat met de ijsgang hier ook
weinig was aan te vangen. Daar echter in
eigen omgeving bijna geen visscherij is.
verwacht men, dat, bij eenige opleving
hier, de trek der Zuidenaren naar deze
streek wel zal toenemen.
„LA TOSCA".
In Puccini, zegt een van zijn biogra
fen vermengen zich de goede maar
ook de slechte eigenschappen van den
opera-componist. De slechte zijn gemak
kelijk genoeg te onderkennen, zij liggen
in de weinig scrupuleuze, op effect bere
kende keuze der stof: in de bioscoopdra-
matiek van „Fanciulla del West". „Tabar-
ro" en „Tosca". In deze opera's, aldus de
hier geciteerde schrijver(s), heeft Pucci
ni ons reeds het bioscoop-genre gegeven
vóór een dergelijk genre hier nog in het
minst hekend was. En hij is bij de behan
deling van deze soort onderwerpen niet
B REE WATER STRAAT 5
Telef. 461
thans uit voorraad leverbaar
Vraagt demonstratie
PHILIPS - HOOFD VERTEGENWOORDIGING NS F.
te werk gegaan op de strenge, onverbid
delijke wijze van den grooten treurspel
dichter, die ons tenslotte zelfs met de
Verschrikkelijkste draken kan verzoenen,
maar integendeel, met de koude brutali
teit van den beursspeculant, die met
mathematische zekerheid het resultaat
van zijn speculaties vooraf berekent
En later zegt. diezelfde biograaf: De fout
van den musicus Puccini is zijn compo
sitiemanier. Als melodisch schepper kan
men hem, als men streng wil zijn, als ge
maniëreerd karakteriseeren, door zijn
geheele werk heen vindt men smachtende
melodische rhetoriek, afgewisseld met
grove, op effect berekende trivialiteiten;
harmonische prikkels, waaronder de co-
quette en coloristisch bedoelde open
quinten, o.a. in de „Tosca" aangewend,
typisch zijn geworden.
Maar naast dit vrijwel vernietigende
oordeel laat deze zelfde biograaf ook an
dere klanken hooren. Want, zoo zegt hij,
de zaak staat echter niét zoo, dat Puccini
zijn ongehoord internationaal succes
veel grooter internationaal dan nationaal
uitsluitend aan zijn slechte eigenschap
pen zou hebben te danken. De mensch,
de dramaticus Puccini, werkt met brutale
en sentimenteele effecten, maar deze ge
bruikt hij ten gunste van het weerlooze,
het lieflijke, het zieke: Mimi, zijn ontroe
rendste figuur, Butterfly, zelfs Tosca,
wier arioso (lied) in het tweede bedrijf
dezen sympathieken groot-menschelijken
karaktertrek bezit. En de man van de op
effect berekende maniertjes was toch
tegelijk óók de man van de melodieën
Tot zoover deze schrijver. Het oordeel
lijkt ons wel wat heel strengVoor uw
verslaggever staat de zaak aldus: we
kregen een, de omstandigheden in aan
merking genomen, uitstekende opvoering
dezer opera. Verschillende factoren heb
ben daaraan meegewerkt: de groote toe
wijding zoowel van orkest als artisten,
de uitstekende dictie van dezen laatste en
de niet minder uitstekende stemmicDdelen.
Het komt herhaaldelijk voor, dat een
operazanger over een uitstekende stem
beschikt, maar hopeloos tekort schiet in
zijn mimiek en dramatiek. Daarvan was
hier geen sprake.
Jammer genoeg was er geen programma
met namen, zoodat we in deze alleen de
tooneelnamen kunnen gebruiken. En dan
denken we in de eerste plaats aan den
schilder, Cavaradossi met zijn fraaien
tenor, aan baron Scarpia (bariton), aan
de kostelijke figuur van den koster (ba
riton). De eenige vrouwenrol, en tevens
de hoofdpersoon van het .drama, Floria
Tosca, weid vertolkt door de van een
vroeger bezoek hier welbekende signo-
rina Sara Scuderi, die zoo vriendelijk was
voor onzen teekenaar te poseeren en haar
conterfeitsel met haar handteekening te
bekrachtigen. Ook zij gaf van de Tosca-
rol een prachtige vertolking, zoowel
vocaal als mimisch. En ook dit laatste
onderschatte men niet, omdat de tegen
speler veelal te doen heeft met lange
aria's waarop hij (zijl moet repliceeren
en dan een goede houding hiervoor nan
primair belang is.
De muziek draagt een uitgesproken
modern karakter; daardoor mist zij voor
den doorsnee bezoeker veel aantrekke
lijks, omdat wij ons hart verpand hebben
aan de lieflijke wijzen van onze groote
oude meesters. Buitengewoon trof ons
evenwel de orkestrale behandeling, die
een volkomen geheel vormt met den tekst
en de melodieuse recitatieven. Ook de
volkomen overgave van kapelmeester
cav. Mario Parenti aan zijn arbeid, die
oorzaak was, dat niet de geringste klei
nigheid hem ontging, was bewonderens
waardig.
De zaal was voor ongeveer dne-vierue
gevuld met aandachtig luisterende en van
muziek en spel genietende menschen,
welke nog vóór elf uur weder op straat
stonden, dankbaar en voldaan over het
genotene.
EEN MELKOVERKOOPBESCHERMER
't Woord is een beetje moeilijk, maar
er bestaat een heel bruikbare afkorting
van, Melokobe, die bovendien nog het
voordeel heeft muzikaal te zijn ook. Maar
de huisvrouw, die dit woord hier natuur
lijk ziet staan, spert de oogen open en
haar hart klopt luid van spanning: wat
kan dat wezen? denkt zij, zou de narig
heid van overkokende melk zijn opge
heven en voortaan onze fornuizen enz.
niet meer vuil worden van melk, die er
overheen loopt?
En om haar maar niet lang in span
ning te laten: zoo is het inderdaad, waarde
lezeres-huisvrouw. Voortaan kunt u met
een gerust hart uw buurpraatje houden
aan de deur, of. als de bakker geen wissel
geld genoeg heeft, op uw dooie gemak
naar pasgeld gaan zoeken en daarbij rus
tig de pan met welk, die u zoo juist hebt
ontvangen van den melkboer, op het gas
laten staan. U behoeft niet bang te zijn,
dat ze er straks overheen zal gaan, zoo-
u met een doodelijk verschrikt gezicht de
keuken in moet hollen om net precies te
laat te komen en weer een poos kunt be
steden om den viezen boel op te ruimen
(om maar niet te spreken van de verloren
melk).
Maar hoe is dat dan mogelijk? vraagt
de Heldersche huisvrouw. Hoe kan dat?
Ik zal het u vertellen: het is het ei van
Columbus. Columbus zette een ei op zijn
punt door de punt in te duwen; toen rie
pen de toeschouwers allen: nou, dat
had ik ook wel gekund! Precies zoo is het
met dezen melkoverkookbeschermer. De
vraag is alleen maar, dat niemand anders
het gedaan heeft.
Een stadgenoot, de heer A. P. J.
Maigret. is op dit idee gekomen; hij ont
wierp een toestel, dat zoodanig is gecon
strueerd, dat het. in de pan of melkkoker
gezet, de melk, als zij eenmaal het kook
punt heeft bereikt, in den trechter van
dit toestel doet omhoogstijgen, waarna de
kokende melk over de opening aan den
bovenkant heenvloeit. op een koelplaat
terechtkomt, en vandaar weer in den melk
koker vloeit, zonder dat een droppel ver
loren gaat. Zelfs een boordevolle melk
koker loopt geen gevaar. Persoonlijk kon
den wij ons van de schitterende werking
overtuigen.
De heer Maigret heeft op zijn uitvin
ding patent aangevraagd en reeds is het
voorwerp in den handel gebracht. Voor-
loopig bestaat er nog slechts één model,
maar het is de bedoeling naast de modellen
voor groote melkkokers, ook modellen
voor kleine kokers en voor pannen (om
dat die ook veel worden gebruikt om melk
in te koken) in den handel te brengen.
De melkbeschermers zijn van geëmailleerd
ijzer en geheel Nederlandsch fabrikaat.
Zij worden in den handel gebracht door
den Agentuur- en Commissiehandel ,,Mer-
curius", Westgracht 52 alhier; het octrooi
op de uitvinding is bezorgd door het Ad
ministratiekantoor Grondsma, alhier. De
naam, waaronder zij in den handel zijn
gebracht, is, zooals we zeiden Melokobe";
persoonlijk is ons de prachtige en abso
luut feillooze werking ervan aangetoond
met een demonstratie. In ons blad van j.1.
Dinsdag heeft de heer Tielemans, Polder
weg 3 reeds per advertentie bekend ge
maakt, dat het toestel bij hem in de etalage
in werking is te zien en naar wij ver
namen, zullen meerdere winkeliers dit
voorbeeld volgen, zoodat iedere huisvrouw
zich overtuigen kan. De prijs is slechts
1.50.
Waar het hier een uitvinding betreft
van een stadgenoot, meenden wij er langs
dezen weg de aandacht op te moeten ves
tigen.
EEN NIEUWE ZAAK IN EEN NIEUW
STADSGEDEELTE.
Het is zeker een" goede gedachte ge
weest van den heer De Boer, in het nieu
we stadsgedeelte, dat zich uitstrekt ach
ter de Boerhaavestraat, een winkel te be
trekken. In korten tijd zijn in dit nieuwe
van
Uitsluitend verkrijgbaar in de oranje-bandbuisjes van
20 tabl. 70 ets. en oranjezakjes van 2 tabl. a 10 ets.
stadsgedeelte eenige honderden wonin
gen bijgebouwd en nog steeds is men
bezig verdere uitbreiding te geven aan
onze stad.
De zaak van den heer De Boer die de
eerste en thans nog de eenige kruide
nierswinkel is in de omgeving, beteekent
een groot gerief voor de bewoners van
de nieuwe wijk.
Naast kruideniers-, fijne vleeschwaren,
boter,' kaas en eieren, is de heer De Boer
ruim voorzien van alle merken tabak,
sigaren, cigaretten en wijnen. Benevens
dit drijft de heer De Boer ook een melk
zaak.
De winkel maakt een keurige en solide
indruk. Vooral voldoet hij aan de hoogste
hygiënische eischen. Granieten vloeren
en toonbank, het vele glas en het prach
tige witte lakwerk zijn een lust voor het
oog. De etalagekasten zijn stofvrij.
De heer J. Riemers, onder wiens lei
ding de geheele uitvoering van het werk
plaats vond, kan met genoegen op dit
werk terugzien. Aan alles werd de
uiterste zorg besteed.
Dat de zaak, die a.s. Vrijdagmiddag om
4 uur word tgeopend, een succesvol resul
taat zal opleveren, betwijfelen wij geens
zins.
LEZING OVER LOUIS COUPERUS.
Door den heer Henri van Booven.
Woensdag j.1. hield de heer Henri van
Booven, bekend prozaschrijver te Hilver
sum een literaire lezing over Louis
Couperus in »Casino«.
De zaal, met de stoelen aan rijen gezet,
leverde een heel ander aspect op, dan
wij dat gewoon zijn.
Er hing nu iets als van een ernstige,
wetenschappelijke sfeer in de zaal, die
met ruim twee honderd aanwezigen was
gevuld.
Om kwart over achten riep de voor
zitter van H.B.S.-ver. allen het welkom
toe en introduceerde aanstonds bij ons
den Couperus-kenner van Booven.
Even daarna verscheen de litterator
door
YVEL» DLAWNURG.
(Auteursrecht voorbehouden).
6)
(Vervolg).
Alfred Einstein (bewerking en ver
taling naar EaglefieldHuil, Dictionary
of modern nuisic).
Ka tja is nijdig op Yvel vart de Helder
sche Courant.
Ik had hun gratis kranten beloofd -en
heb ze vergeten mee te nemen. Maar Katja
heeft nu een krant voor 4 cent gekocht en
er uit voorgelezen.
Ze zijn erg nieuwsgierig wat er den vól
genden keer weer inkomt.en ik moest
het ook even voorlezen,.
Er is weer stoelengeschuifeler komt
iets van de intieme atmosfeer van £en
huiskamerDe teekenaar glundert/ hij
zit op een kassie, de beenen opgetrokken.
Rondom de tafel zitten 24 mannen en
vrouwen, die door den maalstroom van het
leven hierheen gevoerd zijn.
Allen zitten nu rustig.... rondom mij.
Het wordt stil.... heel stilen ik lees
op wat ik neerschreef over Katja, de Ven
tilatorschoenen van haar man. Alles zwijgt
en Katja huilt.
Maar wanneer ik namen noem van de
„Koeiepoot", van den „man met de vier
magen", en van opa, dan rumoert luid ge
lach en is er een slaan op de versleten
broekspijpen en knieën...dan is er dolle
uitgelaten priet. Wanneer ik eindig, is er
zoowaar een applaus bij open doek.
't Lijkt wel of we in de komedie zijn,
zegt Vuistje....
Vuistje is een jongen met een gezonde
boerenikieur.hij zit met een beider
blauw boezeroen aan tafel en heeft een
open, vriendelijk gezicht. Er is niets aan
hem, dat den zwerver aanduidt
Vuistje heeft hanidel.heel reëele,
mooie, nette handel., maar Vuistje heeft
toch dik de pee in, naar hij zegt
Ik heb koopwaar genoeg, zegt hij
trotscheen prachtvoorraad.maar
ik heb geen verlof van de politie om iede-
ren dag te venten.ik mag maar één
dag in de maand.
„Vuistje" heeft gelijk, dat ie boos is om
dat lnj gehandicapt en gecontingeiitéerd:
door de politie wordt, maar de politie heeft
toch ook gelijkwant als deze altijd
maar toestemming gaf, dan zouden er veie
„vuistjes" in Den Helder komen, dan werd
Den Helder overstroomd door handelaars.
Er zijn ook in den Heldersehen midden
stand velen, die precies als Vuistje, graag
wat verdienen willendie ook door de
crisis gemept en gehandicapt worden....
ook op den rand van pauperisme staan
winkeliers, die barsten van de zorg.op
hooge lasten zitten.
Maar „Vuistje" moet toch ook eten,
zegt-ie. Eén dag venten in de maand is
ook wel een beetje weinig. Misschien als
hii het met zijn vriendelijk gezicht vraagt,
krijgt hij nog wel een dagje extra vent-
verlof van de politie, want Vuistje is een
beste kerel. Al zijn makkers, die met han
del langs den weg gaan en een beetje ver
dienen, zijn niet kwaad.
Als ze een ongeregeld paar kousen heb
ben,, geven ze die cadeau aan een zwerver,
die geen kousen heeftKatja heeft nog
pas een paar mooie gehadmaar Katja
is onhandig geweest.... Katja voert van
daag de huishouding.... want de vrouw
van den logementhouder is ziek. Daarom
verzorgt zij de keuken.... en nu heeft ze
bij ongeluk een puts water over d'r beenen
gekregen.... maar d'r man, de jongen
met ventilatorschoenen, vindt dit niet
goed: As de drommel, eerst andere kouse
an, niet met natte voete staanBezorgd
kiikt liiien herhaalt: 't Is donders
koud buitenen dan natte kouse an je
beene.... om ziek te worre!
Katja verdwijnt.. Ik heb 3 paar kousen,
zegt ze trotsch.... van de jongens gehad.
Ze wijst op „Vuistje" en zijn compagnons.
Drie stuks, één aan je test, één in de kast
en één in de wiasoh
Maar „Vuistje" blijft toch mopperen,
dat hii niet mag venten
Hii laat zijn hand zien.... staat heele-
maal krom.... is vergroeid.. Een kame
raad van Vuistje laat nu ook zijn mis
maaktheid zien, ook een krommen arm
Allebei zijn invalidekunnen geen vol-
waard'igen handenarbeid verrichten, daar
om moeten ze venten.
HOOFDSTUK VII.
Het bonte gezelschap zwervers en kas-
siesmannen heeft een vreemden invloed
op mij geoefend.
Waarom zou ik mij eigenilük druk ma
ken, slaaf zijn van alle conventies,, waar
om leef ik niiet vrij en natuurlijk als zij?
Een onweerstaanbare lust komt in mij
op hun bestaan volledig in te levenniet
ze uit te trekken.... hun slaapruimte te
deelen.de vervloekingen en snauwen,
hun toegevoegd, aan te hooren. Heb ik
zigeunerbloed in de aderen? Of is het, dat
ik een zoon ben van het volk, dat vele
eeuwen in golves, in ballingschap over de
aarde trekken? Eenis, nog vele eeuwen,
voor die ballingschap, zwierven.mijn voor
ouders door een woestijn, 40 jaar lang....
Koningen riepen hun zieners op, om
hen te verwenschen en de heidensche pro
feet Biliam besteeg een hoogte, om zijn
vervloeking uit te sprekenmaar ziet,
toen hij deze zwervers in hun legerkampen
zag en hun tenten aanschouwde, vloekte
hü hen nietmaar vol begeestering
riep hij: „Hoe schoon zijn uwe tenten"
(Numeri 24/5).
Wat was er voor moois aan die (sier-
looze) tenten, dat Bileam zoo in vervoering
geraakt, merkt de groote Pentateuch-ver-
taler, Raschie, op. Het waren toch heel
gewone tenten.
Omdat, zoo verklaart Rasjee, de ingang
van de eene tent niet precies was tegen
over den ingang van de overstaande
tent. Sjelau Jostiest lesaug auhel gaweirau
en ieder dus vrijelijk, zonder dat vreemde
oogen aan 't pottekijken waren, hun eigen
intiem huiselijk geluk konden beleven.
Deze zwervers van den weg hebben en
kennen geen intiem huiselijk leven., hier
zijn altijd pottenkijkers. Van den vroegen
morgen tot den laten avond zwerven zij
door de woestijn.... overal is somberte.,
en dorheid. Meestal worden zij vervloekt,
gesnauwd.... een enkele maal spreekt
iemand hen opbeurend toe.... hooren zij
een vriendelijk woord.... dan ontmoeten
zjj een oase.
kerslantaarnZoo over de heele lengte
van het gebouw op twee verdiepingen
reien zich de bedden aaneen
1 J
F
1
Opdat de een niet kan zien in de tent
van den andere.... daarom hief Bileam
zijn lofspreuk aanhü zag de zedelijk
heid en de kieschheid der Joodsche stam
men.
En deze menschen, denk ikdie zes
en twintig zwervershoe zijn hun ten
ten..'.hun legerplaatsen? Ik dacht aan
de vrouw van den harmonicaspeler en aan
Katja.... en aan de kleine kinderen
zijn hier de tenten schoon? Is hier reke
ning gehouden met intimiteit, zedelijkheid?
Toen ben ik met den teekenaar naar
boven gegaan, evenals oude Bileam ben ik
opwaarts gegaan. om te zien. Door een
automatisch bewegende deur beklom ik
een trap. Enjüc zag lange rijen van bedden
met zindelük'e lakens.... teven elk bed
hing epn nummer, dat aangaf wie er sliep.
Aan de zoldering bungelde een mynwer
ütonden
«AW«3.ciY
En de vrouwende gehuwdende
kinderendacht ik weer.... waar is
hun legering?
De kassiesman geleidde mij naar een
ander deel van den zolder. Een apart af
geschut kamertje was voor den harmonica
speler en zijn gezin.... als ze terugkwa
men sliepen ze daar. Boven hun bed hing
een plaat aan den muur, er onder stond:
Het angelus luidt in de verteOp den
grond lag een klein kinderbedje gespreid,
voorde kleine meid.en er naast, o
vreemd, aandoenlü'k, roerend gezicht..,,
kinderspeelgoed, dat die kassiesmanmen
van hun armoed voor de kleine gekocht
hadden. Tegen de stoel lag 'n bruin teddy
beertje, waar het driejarig zwerverskind
blij-gelukkig mee speelde in dit kleine
kamertje.
Op een ander kamertje, ook apart, sla
pen Katja en haar man.
Het was zindelijk en schoon daar boven
op de kamer, waar die mannen 's nachts
sliepen. In iedere slaapafdeeling hangt een
plaat met toepasselijke opschriften....
één is er bij, waarop een moeder met haar
kindje op den arm bij een bedje staat en
het goeden nacht kust. Bed-Time staat er
onder. Dan is er nog een groot, met zwarte
letters beschreven bord:
Men verzoekt het
Publiek geen
Brandende voorwerpen
Te gebruiken.
(Wordt vervolgd).
Buitenlandsch Overzicht pag. 1,
Feuilleton
Radio-programma 2
De toestand bij de Marine in In-
dië is rustig 2
Ernstige relletjes te Breslau.
Twee dooden en vier gewonden. 2
Een Rotterdamsche spuitgast als
brandstichter2
De spoorwegstaking in Ulster is
Maandagnacht uitgebroken 7,
De vijf millioen gulden steun voor
den tuinbouw wordt onvoldoende
finitief voorkomen1
De uitsluiting in Denemarken de-
geacht. Verhooging gevraagd 7
De proeffabriek voor de vervaar
diging van kunsthaar. te Volen-
damge opend 1
Stagnatie in den treinenloop door
een ontsporing bij Breukelen 2
Het socialistische blad „Le
Peuple" in alle kazernes en tnili-
taire etablissementen in België
verboden7,
Gasverstikking te s-Gravenhage
Eén doode 2
Onze laatste lange golflengte in
gevaar2
Moordaanslag op den burgemees
ter van Nederweert *2
Engelsche steun aan Japan te Ge-
nève. Een opzienbarend bericht
van de Daily Heraldf
Vrouw in brand, te 's-Graven
hage. Aan de gevolgen overleden, M 2
Het havenhoofd te Urk ernstig
geteisterd door ijsverschuivingen2
Is de soldij voor de mariniers te
laag? Vragen van het Kamerlid
V isser2
De Duitsche Rijksdag is gisteren
ontbondenf
Groote brand aan den Westzee
dijk te Rotterdam 2
Omtrek nieuws 7
Marineberichten 7
Marktberichten 7
i- 11 a
zelf van achter het gordyn en begon hij
zijn interessante lezing.
Alles daaruit aan te stippen zou on-
doenlqk zy'n; wij willen slechts enkele
bijzonderheden de revue laten passeeren.
De moralist Couperus was, volgens
prof. Cohen, voor Holland te groot. Maar
ook voor Couperus was het woord van
Goethe van toepassing: Men zal den
dichter dan pas goed gaan apprecieeren,
als men hem zelf kent. Louis was een
zeer beweeglqke en mijmerende natuur.
Voor «'t Vaderland« heeft hij veel ge
schreven, wat later in bundels is ver
zameld (o.a. Korte Arabesken).
Typeerend was het gezegde: O. deed
niet aan sport, maar had niettemin een
sportieve geest.
De »Eline Vere« heeft C. zelf door
voeld. Zqn eigen jeugd correspondeert
met die van de hoofdfiguur. Sommigen
beweren, dat C. een volbloed Indiër was,
maar later werd algemeen aangenomen,
dat hy halfbloed was.
Louis stamt af van den predikant jp
Edenburg, John Caughiver, die later in
1775 gouverneur van Malakka werd.
Couperus is uit een Haagsche familie
geboren, 10 Juni 1863, vlak bü 't Maü-
ritshuis.
In 1872 vertrok hij naar N.Indië.
Enkele jaren daarna bü zynterugkeer
in Holland bezocht hij de H.B.S., kwam
in aanraking met den schrijver Frans
Netscher en den leeraar Dr. Jan ten
Brink.
De laatste voelde dat er in Louis meer
zat. Dat bleek uit een schitterend opstel.
HÜ gaat van school en studeert onder
leiding van ten Brink Middelbaar Ne
derlandsch, waarvoor hü slaagde in 1886,
C. getuigt kort daarna, dat hij in de taal
geen nieuwe gedachten kan brengen,
maar haar alleen kan vervolmaken. Dit
heeft hq' later met byzondere virtuositeit
bewezen.
Iskander is zyn laatste en beste roman.
Een van zy'n eerste werken, Psyche, is
in het Fransch vertaald. Door al zjju
romans doet lnj de legenden en mythen
opnieuw voor ons leven.
Bq een bezoek aan C. leest Louis zelf
zün „Eline Vere" voor. Een dame merkte
aan, dat het meisje niet sterven moest.
De auteur zeide overtuigend, dat Eline
bestemd was tot sterven. Daartoe hadden
de vorige feiten meegewerkt. Voor zy'n
huwelyk met Elisabeth Bout had C. me
nig conflict met zyn vader. In Louis
echter ontwaakte de artist en hü begon
het weemoedvolle leven te doorvoelen:
opkomst, roem... het dalen en dari..,.
vergetelheid.
Hü wantrouwde zichzelf, tot hy eens
klaps staat voor de ontnuchtering, de
desillusie en de noodzakelyke strycLvan
het leven ziet. Doch geen ambtenaar kon
lnj worden: de muze riep. hem onweer
staanbaar.
Het samenzijn van C. en Netscher wordt
geschilderd. C. voelde slechts voorlezen
en N. voor sport. Het ontbrekende bren
gen ze nu elkaar by.
Beiden echter staan aanvankelijk onder
invloed van Zola, Ze werden beiden lid
van de club „Aesthetica", maar wegens
hun hoogere gaven (dus ontstaan van
naijver) verlieten ze haar.
Er was een andere tyd aangebroken,
nadat C. zyn M.O. Nederl. had gehaald.
Zijn kennis was by hem toen reeds
ondergeschikt aan zy'n scheppingswerk.
Om de atmosfeer van't nuchtere Holland
te ontvluchten, ging by' naar Italië. De
gedichten, die hü toen schreef, herinneren
aan dilitantenwerk. B.v. „De Moorsche
koopman".
