DERDE BLAD
HELDERSCHE COURANT VAN ZATERDAG 4 FEBRUARI 1933.
9
Stadsnieuws.
Tragisch ongeluk en een kloeke redding
PREDIKBEURTEN
Op- en ondergang van Zon- en Maan
en tijd van hoogwater (Texel).
Wintertijd.
Maan
Zon
Hoogwater
Febr.
op:
ond.:
op:
ond
sm. nam.
Z
5
11.11
4.38
7.34
16.52
3.57 4.35
M
6
12.01
5.36
7.33
16.54
5.17 5.53
D
7
13.05
6.22
7.31
16.56
6.29 7.01
W
8
14.21
6.54
7.29
16.58
7.31 7.56
D
9
15.41
7.18
7.27
17.-
8.17 8.37
V
10
17.03
7.36
7.25
17.02
8.56 9.15
Z
11
18.25
7.50
7.23
17.04
9.30 9.47
individueel^ vredesgezind. Maar hoe spoe
dig gaat niet vriendschap en vertrouwen
verloren als wy komen te staan tegen
kwade machten. Dus is noodig zelfop
voeding.
Met deze inleiding is de bijeenkomst
geopend, waarna door mejuffrouw Bakker
een drietal liederen worden gezongen.
Aanvankelijk had zich hiervoor beschik
baar gesteld mevrouw DijkshoornThie-
man, maar deze was door ziekte verhin
derd. We kregen nu een tw eetal liederen
van Hendr. van Gort en een van Cath.
101 van Rennes. welke werden begeleid door j
.47 j den heer de Hoogh. 'tWas een zuiver
Licht op
voor alle voertuigent
Zatei ag 4 Febr. 17.20
Zondag 5 Febr. 17 22
Maandag 6 Febr. 17.24
VEREEN. VAN LEERAREN IN DE
HANDELSWETENSCHAPPEN.
Voor de praktijk-examens, gehouden te
Den Helder, den 19—21 December 1932
zijn de volgende personen voor Neder-
landsch geslaagd: W. K. Bal jé en C. M.
Bastiaanse, beiden te Den Helder.
SECRETARIAAT
„HELDERS BELANG".
zijn
dat
van
Het secretariaat van de vereeniging
„Helder's Belang", tot nu toe Weststraat j bewijzen,
56, ls met ingang van heden veranderd in
Spoorstraat 41 bij den heer H. C. M.
Nypels.
Ds. Enklaar vervolgde daarna
uiteenzettingen. De bedoeling was
hedenavond de drie eerste punten
het Volkenbondsprogramma:
Versterking van het internationaal ver
trouwen;
Universiteit van de volkeren;
Oplossen van geschillen langs den weg
van arbitrage en rechtspraak, zouden
worden behandeld. Deze hangen onder
ling samen en we komen daarmede van
zelf op het terrein van den geest.
Op Ds. Borgers, de tweede spreker
van dezen avond, rustte de taak deze
punten te bespreken. Het is de bedoeling
zoo mogelijk achtereenvolgens ook de
andere punten van het Volkenbonds
program te behandelen. Merkwaardig is,
dat juist dit punt betreffende internatio
naal vertrouwen voor het eerst in 1931
aan het programma werd toegevoegd. In
1919, toen het eerste volkenbondsprogram
werd opgesteld, kwam het daarop niet
voor. Ook werd bij die herziening van
1931 punt 5 toegevoegd. Dit betreft de
principieele uitspraak, dat elke aanvals
oorlog een internationale misdaad is.
Eigenaardig die wijzigingen, omdat zij
dat uit de practyk bleek, dat
het aanvankelijk weglaten dezer punten
een groote fout was
oorlog. Conflicten zullen er bly ven, maar
het haat er voor ons om, dat wij ver
trouwen weten te wekken in de moge
lijkheid ze langs vreedzamen weg op te
lossen. Spr. wijst op het Grieksch—
Bulgaarsch conflict, waar in de Volken
bond resultaten verkreeg. Natuurlijk,
velen staan nog sceptisch tegenover zijn
werk, misprijzend is hun oordeel. Zeker
zijn er groote gebreken en leemten, maar
aan ons is de taak die aan te wijzen en
te verbeteren.
Uit het thans geëindigd jaar blijkt wel,
dat de Volkenbond niet heeft bereikt wat
men er zich van voorstelde (China-Japan).
Op het oogenblik is er de kwestie Chili-
Bolivia, en de Volkenbond, door de erva
ring geleerd, volgt daar een andere metho
de. De Volkenbond heeft behoefte aan den
steun der openbare meening. Hij is a.h. w.
de architect, die het groote bouwwerk,
de kathedraal heeft ontworpen; wij allen
zijn de arbeiders, die stuk voorstuk hun
steentje aandragen en zoo het gebouw
doen verrijzen. Wij zullen straks heen-
TOONEELAVOND
„VOLKSONDERWIJS".
Donderdagavond vond in „Casino" de
opvoering plaats, door TAVENU, van het
vrooliike tooneelspel „Vadertje Lang
been". De baten van dezen avond kwamen
geheel ten goede aan de Vereeniging
„Volksonderwijs".
Hoezeer de Heklersche bevolking sym
pathiseert met het werk van „Volksonder
wijs" en het goede spel van „Tavenu" weet
te apprecieeren, bewees het groote aantal
belangstellenden, die tot in den nok de
zaal vulden.
De heer Marinus had wel geen beteren,
greep kunnen doen, dan zich te verzekeren
van de medewerking van „Tavenu", en
mede door de opvoering van dit, aan in
houd zoo rijke stuk van Jean Webster,
heeft alles er toe bijgedragen, dat het een
uitstekend geslaagde propaganda-avond is
geworden voor „Volksonderwijs".
In zijn openingswoord spreekt de voor
gaan, z^oals ook de nuddeleeuwschebou- EIS zijn vreugde uit
wers zijn heen gegaan. Maar hun macht g ove|. de voUe zaa, ecl)t t d t
bouwwerk staat daar vooralle eeuwen als hi „as gerekend. Hoezeer, zegt spr..
het symbool van hun kracht en arbe d. wjj de I1M,dew6rki van >/rave, £,n
Maar ieder onzer kan slechts een klein,
heel klein aandeeltje bijdragen in dien
bouw.
Ds. Enklaar sprak het slot woord en wees
er nogmaals op, dat vooral veel geeste
lijke steun noodig is. Deze avond is niet
bedoeld als een debatavond; bij debat
praat men meestal naast elkander heen.
ook op hoogen prys weten te stellen, is de
opvoering van „Vadertje Langbeen"
slechts bijzaak. Hoofdzaak is de propa
ganda voor het mooie werk van „V.O." en
de aandacht te vestigen op den strijd, die
door de Vereeniging moet worden gevoerd
tot behoud en verbetering van het Open
baar onderwijs. Juist in een tijd als deze
t- f v/11 vi\7 l (lUioii UI T7CUI nu aio
V ruchtbaarder lijkt het spr. als mensc in - js s(r^j zwaarder dan ooit, nu men zich
telijk vragen stelt of zijn bezwaren ken
baar maakt.
Behalve mejuffrouw Miep Bakker deed
zich in de pauze een klein gemengd koor
onder leiding van deh heer Toon de Hoogh
hooren. Hierover moet nog iets naders
worden gezegd, daar het een debuut van
dit koor was. Dirigent en leden bedoelen
met dit koor ernstig te werken en vooral
Onwelwillend is het op den Volkenbond j bun aandacht te besteden aan nuancee-
te smalen, »die immers niet opschiet«J ring, verdieping, inhoud en voordracht.
Kan men in een vijftiental jaren een ge- Vrijwel alle dames en heeren kenden hun
heel verwoeste wereld opbouwen vraagt Par'ij uit het hoofd, zoodat het hun moge-
spr. De Volkenbond heeft een uiterst I 'Ük was huu aandacht te besteden aan
Groote Keeten. Gem. CaÏÏantsoogV"is*op- moeilijke taak, noodig daarvoor is zelf- den dirigent. Hierdoor werd een groote
gedragen de bouw van het lokaal voor de opvoeding, vooral opvoeding van het jonge i eenheid in den zang bereikt, hetgeen de
- geslacht. En vertrouwen in het heerlijke zuiverheid ten goede kwam. Zij zongen
ideaal, dat het kan, de overtuiging, dat 'Avond* en .Vrede* van Mozart op een
het moet. Briand heeft het gezegd: wij wjize. ons alleszins bevredigde, zui-
moeten de ziel der volkeren openen. Kant ver en stemmingsvol,
wees reeds den statenbond aan als het
middel voor den wereldvrede. Op het j - -
oogenblik is het treurig gesteld met dat
onderling vertrouwen; integendeel, er
AANBESTEDING.
Aan den heer J. Toes, aannemer te
Ëierveiling aan de Palmstraat, voor een j
bedrag van 1475.
GEREF. ZANGVEREENIGING
„HALLELUJA".
Uitvoering Oratorium „De Schep
ping".
Donderdag 16 Maart a.s. hoopt b.g.
Zangvereeniging het Oratorium „De
Schepping" van Joseph Haydn, uit te voe
ren, in de Gereformeerde Kerk (Juliana-
park).
Als solisten werken dien avond mee:
Mevr. Hélène Ludolph, sopraan, Haar
lem, de heer Marcus Plooyer, tenor,
Laren, en de heer Joh. Nelissen, helden-
bariton, Bloemendaal.
Begeleiding van strijkorkest. Aan den
vleugel: de heer J. A. v. d. Vliet. Aan het
orgel Feike Asma. Het geheel staat onder
leiding van haar dirigent: Joh. F. Asma.
Nadere bijzonderheden zullen bereids
in dit blad worden vermeld.
VEREENIGING
„VOLKENBOND EN VREDE".
Aidee!ing Den Helder.
niet ontziet, van regeeringszftde, de hand
te slaan aan het onderwijs voor onze kin
deren.
Toen de regeering niet meer over vol
doenden tijd beschikte om tot wetswijzi
ging over te gaan, stelde minister Terpstra
een noodwetje aan de orde, waarmede de
aanslag op het openbaar onderwijs een
voldongen feit was.
Daarnaast echter, betoogt spr. verder,
w erd de toestand in het leven geroepen,
dat het inzamelen van een aantal handte
keningen voldoende was om oen nieuwe
school te doen stichten. Hoe het met deze
fiandteekeningen inzameling is gegaan is
van algemeene bekendheid. Er vloeide
echter uit voort, dat scholen werden ge
sticht en andere scholen gesplitst, waar
dit onnoodig was.
Spr. wijst verder op het mooie werk van
„V.O.", waar het betreft het geven van
onderwijs aan zieke kinderen en aan kin
deren in plaatsen waar zii van openbaar
onderwijs zijn verstoken.
Door de afd. Julianaöorp is een auto-
busdienst in het leven geroepen om de
kinderen, die in Julianadorp woonachtig
zijn, in de gelegenheid te stellen in Den
Helder de openbare school te bezoeken.
Dat alles kost echter geld, en spr. wekt
ten slotte een ieder op het zijne bij te dra
gen tot instandhouding en versterking van
de Vereeniging „Volksonderwijs".
Rest ons nog te vermelden, dat de ver
tolking van „Vadertje Langbeen" geschied
de op de wijze zooals wjj dit van „Tavenu"
gewend zijn, waarmee wij willen zeggen,
dat het „af" was.
Wij kunnen ons ontslagen achten een
volledige beschrijving te geven van het
ten tooneele gebrachte, aangezien wij
reeds de vorige week een verslag gaven
van de eerste opvoering van „Vadertje
Langbeen" door „Tavenu".
VIJF-EN-TWINTIG-JARIG JUBILEUM
HELDERSCHE BESTUURSDERSBOND
heerscht onderling wantrouwen, overdre
ven nationalisme, enghartig chauvinisme
heerschen rondom. De oude Joden, de
oude Grieken, tal van andere volkeren,
hielden en houden nog vast aan dat chau
vinisme; de oude Grieken met hun rijke
Donderdagmiddag had aan het Noora-
Hollandsch Kanaal, nabij de Blauwe Keet,
een tragisch ongeval plaats met een auto,
dat het leven kostte aan den bestuurder,
taal kenden zelfs niet eens het begrip terwijl de overige inzittenden vijf per-
•menschheid*, de Chinees noemt iedere sonen, waaronder een zeer jong kind
niet-Chinees een vreemde duivel, de Ja- j '"et groote moeite ontsnapten en deels
panner beschouwt zichzelf als uit den1 konden worden gered van den verdrin-
hemel gezonden, enz. 1 kingsdood. Uit wat ons hieromtrent van
Het is moeilijk tot andere begrippen j ooggetuigen ter oore kwam, valt het vol
op te voedener moet een kring komen Kende te vermelden.
van menschen, die boven enghartig natio-j
nalisme en overdreven chauvinisme
Het was ruim half één, toen de Alkmaar,
sebe bus (te half één van Den Heider ver
plaatst een internationalisme. Natuurlijktrokken), gepasseerd werd door een auto,
blijven wij Hollanders, maar boven onzedie met een kalm gangetje langs liet kan-
grenzen uit moet een internationale een- naa' ^eed. Direct nadat deze auto de bns
heid rijzen en wij moeten dat internatio- vo°rbij gereden was viel het den chauf-
naal vertrouwen wekken en bij anderen ^eiu' °P' ('a' zij links bleef rijden, in stede
aankweeken. Hoe zou het er thans in de
wereld uitzien als wjj den Volkenbond
eens niet hadden Laat men dat ook eens
bedenken. Veel fouten kleven hem aan,
maar dit goede heeft hij reeds bereikt:
het contact tusschen de volkeren onder-
De afd. Den Helder van de vereeniging
Volkenbond en Vrede* had voor Don- i hnS- Maai' a»een vertrouwen m de kracht
derdagavond een openbare vergadering
uitgeschreven, welke in het gebouw
U.S.O. (Kanaalweg) gehouden, zich in
vrij groote belangstelling mocht ver
heugen.
Ds. Enklaar heette de aanwezigen wel
kom. Al eenige malen had de afdeeling
getracht een dergelijke vergadering te
beleggen, maar steeds bleek de belang
stelling daarvoor niet groot genoeg. Daar
om verheugt het spr., dat hedenavond
zooveel belangstellenden hier aanwezig
zijn. Het ledental der vereeniging is nog
klein, de publieke belangstelling voor
het werk van den Volkenbond niet groot,
en na de mislukte ontwapeningsconfe
rentie is zij nog meer verflauwd. Tal van
menschen zjjn in den Volkenbond teleur
gesteld, omdat zij te optimist warenzij
verwachtten van zoo'n groot lichaam nu
ook dadelijk groote resultaten, maar dat
is onjuist. Ook de Joden dachten in het
beloofde land te komen als ze maar een
maal de Roode Zee door waren, maar
toen kwamen ze voor de woestijn. Het
was hun geluk, dat er een goed leider
was, die hen het beloofde land binnen
leidde, en zoo ook moeten wy vertrou
wen op onzen leider, den Volkenbond. Er
komt gelukkig een nieuwe strooming,
maar de weg, dien wy gaan moeten, is
moeizaam. Wat in Genève gedaan wordt
voor den vrede, betreft den bovenbouw
der maatschappij. Maar die bovenbouw
de uiterlijke structuur, houdt verband
met den onderbouw, en vandaar dan ook,
dat alles tenslotte weer uiteenvalt in tal
van min of meer kleine kwesties, die
stqk voor stuk moeten worden onder
zocht. Veel is er verzuimd; de wil was
goed, maar tevens bleek de onmacht. De
radeloosheid en hulpeloosheid der wereld
kwam voor den dag en alle methodes
die wij bezitten bleken niet in staat die
wereld te redden. Wat er verzuimd is,
is: de wereld op te voeden in dedingen
van den geest. Men heeft alleen ge
streefd naar uiterlijke dingen. Bij alle
vraagstukken, die werden besproken,
kwam naar voren de oude idee van het
nationalisme. We hebben een nieuw in
strument, maar er zijn nog te veel oude,
tegenwerkende factoren, die eerst moeten
worden overwonnen,
bespelen.
In het rapport van de vereeniging
«Volkenbond en Vrede* waar alle resul-
van het geneesmiddel kan den zieke ge
nezen.
Na de pauze behandelden beide spr. de
twee andere punten. Ds. Enklaar gafj
allereerst een definitie van het begrip
•universaliteit*: uit het bizondere stijgen
wij op tot het algemeene, en als wy het
algemeene verwezenlijken willen, moeten
wij steeds contact zoeken met het bizon-
dere. Met andere woordende ideeën
moeten in aanraking blijven met onze
ideeënwereld hier beneden. Ieder ras
heeft en behoudt zijn raseigenaardighe-1
den, maar daarboven staan wjj als mensch j
in het algemeene. Niets van dat bizondere
mag onderdrukt worden. Dat heeft ook
een universeele geest als Willem van
Oranje zoo goed begrepen. Hij was zijn
tijd daarmede ver vooruit.
Die universaliteit moeten wij aankwee
ken, maar wat is zij nog ver weg! Wy
staan in de beperktheid van allerlei kleine
belangen. Wy zijn menschen geworden
van, zooals had behooren te geschieden,
weer aan den rechterkant te gaan rijden.
En niet alleen dat zij links bleel' rijden,
maar die auto minderde vaart en reed lang
zaam de berm op van het kanaal. De chauf
feur van de Alkmaarsehe bus, die doorge
reden was, was niet al te zeer verbaasd
hierover, omdat hij veronderstelde, dat
men eenige oogenblikken stoppen wild#.
Wie schetst echter 's mans ontzetting,
toen niets van dit alles gebeurde, maar de
auto integendeel, in hetzelfde zeer lang
zame tempo, van de berm af in het water
reed! Personen kwamen toeloopen, maar
stonden machteloos en radeloos aan den
kant. Drie inzittenden waren inmiddels
door het inslaan of openen van de ramen,
erin geslaagd uit de auto te komen en
door het water wadend, zich te redden;
drie andere personen, namelijk de chauf
feur en een naast hem zittende vrouwelijke
passagier met een klein kind op haar
schoot, waren nog in de auto, die langza
merhand geheel onder water verdween.
De rijksveldwachter Vroom werd ge
waarschuwd, direct werden de noodige
maatregelen voor hulpverleening geno
men, en een der omstanders kwam op het
denkbeeld naar de garage van den heer
Maarten Smit te hollen en daar hulp te
halen. De plaats waar het ongeluk plaats
Een geweldige luidspreker zond zijn
vroolijke wijsjes de zaal in, die in dif
fuus licht en van voren tot achteren met
groen en bloemen versieren, hetwelk
een uiterst gezellige indruk maakte. De
Casino-directie had het nieuwe bontkleu
rige doek opgehangen, en geheel de voor
zijde was versierd met fraai vlaggedoek.
Bloemen stonden op de tafeltjes, en de
stemming was al dadelijk ver boven nul.
't Was het zilveren feest van den Hel-
derschen Bestuurdersbond, dat wij bij
woonden en hedenavond wordt hetzelfde
feest herhaald, omdat voor één avond de
toeloop te groot zou zijn. Maar vanavond
krijgen we natuurlijk geen herhaling van
de vele felicitatie-speeches, die speciaal
dezen eersten avond in beslag namen
voor een aanzienlijk deel,
Bovendien is er hedenmiddag een kin
derfeest in de beide bioscoop-theaters,
gratis door den heer van Twisk afgestaan.
Te ruim 8 uur ging het gordijn open.
Op het podium zaten de verschillende
bestuursleden.
De heer Kraak trad naar voren om
eenige mededeelingen te doen omtrent
de plannen, die gemaakt zijn voor dit 25-
jarig jubileum. Verschillende moeilijk
heden moesten worden overwonnen.
Medewerking werd verkregen van het
Amsterdamsch Klein Kunst-ensemble, de
Heidersche A.J.C., den Arbeiders-Sport
bond, terwijl de heer van Twisk zoo vrien-
jdelijk was het theater Tivoli met een paar
films gratis af te staan, waarvoor spr.
dien heer dank zegt.
Hedenavond zullen verschillende bui-
tenafdeelingen Anna Paulowna, Ju
lianadorp en Callantsoog aanwezig zijn.
Verschillende corporaties zijn uitgenoo-
digd, waarvan enkele gisterenavond waren
verhinderd. Verder kwamen eenige be
richten in van verhindering. Vertegen
woordigers van het gemeentebestuur kon
den niet voor na 10 uur komen.
moest hij hiervoor nog onder water
duiken.
De bestuurder, de heer S. Roothof uit
Harlingen, leefde nog toen bij uit de auto
werd gehaald, doch is later, ondanks dat
men twee uur met kunstmatige ademha
ling bezig is geweest, overleden. De naast
'hem zittende vrouw M. Nauta, afkomstig
van Terschelling, is er op het oogenblik,
dat wij diit schrijven, nog vrij slecht aan i
toe; op haar schootkat liet driejarig kindje
van den heer en mevrouw Edel, die mede
in de auto zaten, doch zich hadden weten
te bevrijden. Toen de heer Smit ter plaatse
kwam, l,ag de auto geheel onder water; De heer
vast staatdat de drie slachtoffers, de man, afdeeling,
de vrouw en het kind, eeniqe minuten woord. In 1908 zijn de eerste stappen tot
onder water zijn qeweest. Tusschen het j oprichting gedaan, door den heer J. van
Openingsrede
zitter.
van den Voor-
Mi n n e s, voorzitter van de
sprak daarop het openings
van de kleine, mechanische cultuur; wij i had, ligt nog een driehonderd meter meer
hebben de breede en groote cultuur ver
waarloosd. Er is thans twijfel ontstaan
aan de waarde dezer cultuur; zelfs de
godsdiensten zijn verwaarloosd.
Ds. Borgers, hierna wederom het woord
verkrijgend, wijst er allereerst op, dat
thans reeds 57 staten bij den Volkenbond
zijn aangesloten. Het streven is alle
volkeren in dit lichaam vereenigd te
krijgen. Men denke niet dat wij niets
doen kunnenieder onzer kan medewerken
aan het volkenbondswerk. De afdeeling
is nog te klein, telt slechts 40 leden, dat
is te weinig. Men bedenke: boven alle
geloof en politieke gezindheid is hier
een eenheid bezig te groeien. Men denke
niet, omdat hier hedenavond twee predi
kanten aan het woord zijn, dat de ver
eeniging een bepaalde kleur heeft; het
het is zuiver toeval, dat de een voorzitter,
de ander secretaris der afdeeling is,
Stond ik hier als predikant, dan zou ik
er mijn leedwezen over uitdrukken, dat
ik collega's heb hier ter stede, die met
de hand op den bijbel den oorlog goed
praten. Merkwaardig is het intusschen
zooals spreker eens per radio hoorde
verkondigen dat onder de jonge men
schen die anti-oorlogstendenz meer en
ouderen
voor wij het kunnen meer opkomt. Zoovele ouderen missen
helaas den moed en ook voldoend ver
trouwen om zich hierbij aan te sluiten.
Nu de oplossing van geschillen langs
van arbitrage (punt 3). Een
j" geen
ideaal meer voor de menscnueid, maar
waar
taten "worden besproken, is men het over j den weg van arbitrage (punt 3).
verschillende dingen betrekking hebbende pacifist heeft gezegdrede is
«r, na,, i,r>Tf„,ii>niiu-df>r ninatseliannii. eens. ideaal meer voor de menscnneid,
op den bovenbouw der maatschappij, eens.
En zooals prof. Rutgers het al gezegd het is een noodzakelyke voorwaarde voor
heeft* wy hebben den steun noodig van haar voortbestaan Zoo is het mdeidaad,
hen, die achter ons staan. In de eerstel de oude paden dienen te worden verlaten,
plaats hebben wij vertrouwen noodig;Oorlogen ztjn_geen middelen meer \oor
zonder "vertrouwen kan geen enkele ar-1beslechting der geschillen. Tal van
beWverricht worden. Oorlog is een riekte,stoeltjes deel.epr. ven gruwe^kheden
en achter den oorlog zitten demonische der nKiderne oor ogen mee, ook citeert
naar het Zuiden, dus den kant van 't- Zand
op. De heer Smit bedacht zich geen oogen
blik, gunde zich niet den tijd een auto te
starten, doch greep een fiets, spurtte, ver
gezeld van zijn monteur en neef Jan Bruin,
tegen den feilen wind in naar de plaats des
onheils en sprong pardoes te water. Een
der inzittenden, de heer Edel, was erin
geslaagd op den kap der auto te komen,
maar kon zonder hulp de drie nog in den
wagen onder water zittenden, niet redden.
De heer Maarten Smit begaf zich zwem
mend naar de auto en met vereende krach
ten slaagden zij erin den bestuurder en de
vrouw met iiet kind, te redden. Eenmaal
oogenblik, waarop een der omstanders den
lieer Smit is komen halen en diens komst
aldaar, liggen tenminste vijf minuten,
waarschijnlijk wel meer. Het is natuurlijk
uitgesloten, dat de slachtoffers zoolang
onder water zyn geweest, daar zy dan, al
thans een zoo jong kind zeker, reeds ge
stikt zouden zijn geweest. Maar de verkla
ring van het feit, d.at zii nog in leven wa
ren, moet wel hierin worden gezocht, dat
de auto blijkbaar langzaam onder water is
geraakt; zii is niet over den kop geslagen,
doch rechtstandig gezonken.
In ieder geval, de vrouw en het kindje
zy'n gered. Behalve deze drie bevonden
zich in de auto Klaas Tot. machinist, af
komstig van Terschelling; deze is vermoe
delijk uit den wagen gedreven en heeft
zich zoo gered, en, zooals wü zeiden, de
heer Jac. Edel met vrouw uit Harlingen.
Zii waren op weg naar Wijk aan Duin.
Een woord van lof moet van deze plaats
worden gebracht aan den lieer Maarten.
Smit, die bout portant te water sprong,
en zijn monteur J. Bruin, aan wTsv spoe
dige hulp het te danken is, dat niet meer
slachtoffers zijn gevallen. Ook de verpleger
Vonk, te Julianadorp woonachtig, moet
hier worden genoemd1; hij was in slechts
weinige minuten ter plaatse en heeft de
slachtoffers begeleid naar het ziekenhuis
alhier. Hii heeft, zich tijdens den rit in de
auto bezig gehouden met het toepassen
van kunstmatige ademhaling op het kindje
van nauwelijks drie jaar en liieraan is on
getwijfeld het behoud van dit jonge leven
tje te danken.
Omtrent de vermoedelijke oorzaak kan,
zooals wü zeiden, slechts een gissing wor
den gemaakt. De auto, die in goeden staat
was, het was een nieuwe Sedan met
twee deuren was volkomen gaaf; die
handrem stond, bii het boven water halen,
geheel vast. De bestuurder heeft dus nog
de kracht gehad deze rem vast te zetten.
De slachtoffers maken het naar omstan
digheden, goed.
Leijen, die ook de eerste voorzitter was.
Veel bestuursmutaties hadden plaats; in
1918 kwam hierin wat stabiliteit, waar
door wat rust kwam. De Bond v. M. M.
personeel scheidde zich van den Bestuur
dersbond af, het gevolg was contributie-
verhooging en aanvankelijk ook verlies
van een der andere bonden (later als afd.
van den Bond van Havenarbeiders weer
toegetreden). Spoedig moest al worden
overgegaan tot oprichting van een Bureau
van Arbeidsrecht. Aanvankelijk wasZwert-
broek daarvan ambtenaar, later Zondervan
(die het nog is). Spr. gaat de verschil
lende mutaties na; de nagedachtenis van
den jong gestorven D. de Zee, wordt een
oogenblik herdacht, doordat alle aanwezi
gen zich van hun zetels verheffen.
De H.B.B. heeft op het oogenblik 23
afdeelingen met circa 2300 leden. Veel
vrije tijd moet aan het werk worden ge
geven.
Het Bureau v. Arbeidsrecht is districts-
bond geworden. Wij hadden steeds de
vrye beschikking over het Bondsgebouw,
maar wegens de fusie dezer bonden is
dit gebouw al te klein voor hen en het
is zeer moeilijk, ook ons geregeld een
vertrek af te staan. Thans is dan ook
een bovenhuis in de Keizerstraat ge
huurd en hierin zullen nu het Bureau
en Secretariaat van den H.B.B. worden
gevestigd. Het is de eerste stap voor een
eigen gebouw, waarop wy nog eens hopen.
Spr. wekt op om voor de verkiezingen
paraat te zijn: als wij thans niet vooruit
gaan dit bedenke men wel zal de
terugslag grooter zy'n dan ooit te voren.
Met deze woorden opent spreker de bij
eenkomst.
Opnieuw deed zich de luidspreker
hooren.: Otto de Nobels „Morgenrood"
klonk de zaal in, door de aanwezigen
meegezongen
Rede van den heer Kupers.
Daarna was het woord aan den voor
zitter van het N.V.V., den heer Kupers,
die een korten terugblik houdt over de
25 jaren die achter ons liggen. Zoo gauw
is men geneigd de resultaten van het
werk der vakbeweging te onderschatten
zoo min echter als men die resultaten
moet overdrijven, mag men ze onder
schatten, want alleen zij die dien toestand
van voor 25 jaar terug gekend hebben,
kunnen ze naar waarde schatten. Spr.
gaat daar nader op in; de Nederlandsche
arbeidersklasse was de slechtst betaalde
van Europa, en langzaam zyn wij er in
geslaagd haar uit het moeras te trekken
en voetje voor voetje zijn wjj vooruit
gekomen. Van 1889 af hebben wy voor
den 8-uren dag geijverd en eindelijk ver
kregen. Niets was er op sociaal gebied,
ZONDAG 5 FEBRUARI 1933
DEN HELDER
Ned. Herv. Gem. (Nw. Kerk, Weststraat)
's Morgens 10.30 uur, Ds. E. W. J.
v. d. Poel. (Vac. Helder III)
Onderwerp„Volharding des geloofs"
Ned. Herv. Gem. (Westerkerk, Westplein)
's Avonds 6.30 u., Ds. H. A. Enklaar
Onderwerp: „Het zwaard des geestes"
(Ef. 6:17)
Geref. Kerk (Julianapark).
's Morgens 10 uur, Preeklezen.
's Avonds 5.30 uur, Ds. Meynen
Kerkdienst (Chr. MiL Tehuis, Kanaalweg)
's Morgens 10 uur, Ds. Meynen
's Avonds 5.30 uur, Ds. Tollenaar
Oud Gerei. Kerk (Hoogstraat).
's Morgeus 10 u. en 's avonds 5.30 u.,
de heer N. van der Kraats
Chr. Geref. Kerk (Steengracht).
's Morgens 10 uur en 's middags 5 uur,
Leesdienst
Herst. Evang. Lulh. Gem. (Weezeustr.)
's Morgens 10.30 uur geen dienst,
's Avonds 6.30 uur, Ds. P. H. Borgers
Liturgische godsdienstoefening
Onderwerp: „Heengaan of blijven?'*
Donderdag 9 Februari,
's Avonds 8 uur, Deutscher Verein.
Doopsgez. Gem. j
Geen dienst.
Evangelisatie (Palmstraat).
's Morgens 10 u., Ds. R. O. W. J. Hoek
Extra collecte
's Avonds 5.30 u., Ds. R. C. W. J. Hoek
Bijbellezing 1 Joh. 4
Evangelisatie (Geb. Middenstraat 117)
Woensdagavond 8u.,
Lichtbeelden. Verschillende sprekers
Evangellsatiegebouw, Vijzelstraat:
Bijeenkomst 's avonds 8 uur.
Verschillende sprekers.
Oud-Katholieke Kerk (Langestraat 78).
Wegens ongesteldheid geen dienst
Leger des Hells.
7 uur v.m., Bidstond
10 Heiligings - samenkomst
3J n.m., Openlucht - samenkomst
a/h. Plantsoen.
8 Verlossings-samenkomst
Hersteld Apostolische Zending Gemeente
(Oorspronkelijke Stichting door
Wijlen Apostel Schwarls)
Sluisdijkstraat hoek Schagenstraat
's Morgens 10.30 uur, dienst
Kerk van Jezus Christus.
(Van de Heiligen der laatste dagen)'.
Jansendwarsstraat 8.
's Morgens 9.30 en 's avonds 5 uur
Samenkomsten.
HUISDUINEN
Ned. Herv. Gemeente.
's Avonds 7 uur, Ds. Hoek,
van Den Helder.
Op het oogenblik zijn de toestanden
voor den arbeider buitengewoon ongun
stig. „Omdat er van alles te veel is, ia
er zoo veel ellende" het is de grootste
paradox van alle tijden. De techniek is
den mensch boven het hoofd gegroeid,
niet de mensch is de baas gebleven, maar
de machine is de baas geworden. En het
tragische is, dat, nu de maatschappij
technisch rijp is voor het collectivisme,
het socialisme, de arbeiders in alle landen
verdeelder zijn dan ooit.
Wat uit den toestand in Duitscbland
worden zal, weet niemand: thans ware
eenheid van optreden meer dan ooit
noodig. Ook in Frankrijk heerscht ver
deeldheid. Door loonsverlagingen tracht
men nu het productieproces weer opgang
te brengenhet is de vicieuse cirkel en
wij hebben er ons altijd tegen gekant,
omdat dit niet het goede middel is.
In deze periode van werkeloosheid is
onze positie zwakker dan anders liet ge
val is; wy zijn thans in afwerende en
beschermende positie gekomen.
Vreeselijk zou het zijn als wij niet
hadden onze sterke organisaties als een
wervelwind zou de reactie alles wegvagen
wat wij hebben veroverd. Maar bij al het
leed, dat wij kennen, is er althans dit
lichtpunt; dat meer en meer de arbeiders
beseffen, dat eenheid noodig is; in de
vorige crisisperiode verloren wij 80.000
leden en ondanks de werkloosheidzyn
wij 100.000 vooruitgaan en groeien nog
steeds. Het is het geloof aan een betere
samenleving, dat ons doet volhouden.
En het is noodiger geworden dan ooit;
dezelfde politieke verscherpte tegenstel
lingen die in 1914 tot den oorlog leidden,
ontstaan ook thans; de toestand is ge
spannen, de arbeidersklasse wordt aan
gevallen van alle kanten en wy hebben de
eenheid sterker noodig dan ooit.
Spr. herinnert aan de periode van April
1903, toen door de groote staking de ge-
heele arbeidersklasse uiteengeslagen was.
Maar het is ons socialistisch gevoel dat
ons schraagde en oorzaak was dat w ij
opnieuw erop uittrokken en de arbeiders
klasse reorganiseerden. En wat zyn nu
30 jaren in de wereldgeschiedenis!
Nochtans hebben wy een nieuwe ar
beidersklasse gekweekt en wij zullen
doorgaan met ons werk.
Interessante kleinkunst.
Na deze „feestrede" van den voorzitter
van het N.V.V. trad het „Amsterdamsch
Kleinkunst-Ensemble" op meteen afwis
selend cabaretprogramma. Wy kunnen
met het oog op onze plaatsruimte, on
mogelijk alles wat geboden werd, noemen,
wyzen erop, dat het gebodene op hoog
peil stond en zeer in den smaak viel.
Jacq. Presser was een geestig causeur
en zanger, Wiin Wegerif een uitstekend
zooals wy dat nu kennen, alles moest stukje I begeleider. Rie Bosma was er met mo-
by beetje worden veroverd. Naast de derne dansen; Is. Romijn met voordrach-
stoffelijke verheffing der arbeidersklasse ten> JaiW Mosco met cabaretliedjes,
(dieniemand kan ontkennen), is gepaard an we'k gehalte deze waren leeit men
gegaan de geestelijke verheffing, want|het.best uit dit refreintje, door de hecle
Hierbij de portretten van den heer Smit en zijn jeugdigen helper Bruin; een
photo van den verongelukten wagen is opgenomen in onze geïllustreerde pagina.
geen geestelijke groei is mogelijk zonder
dat daarmede de stoffelijke gelijken tred
houdt. Het minderwaardigheidsgevoel by
den arbeider is verdwenen, hy is zich
zyn beteekenis in het maatschappelijk
proces bewust geworden.
zaal meegezongen:
Neem je rugzak, ga met ons mee,
Door de velden klinkt ons joechhé
En als de zon maar even schijnt,
Zijn wij tevrêe!
Neem je rugzak ga met ons meet
