HELDERSCHE COURANT VAN DINSDAG 7 FEBRUARI 1933.
Radtografiseh Wserfceri&ht.
WAT DE NEDERLANDSCHE BLADEN
VAN DE MUITERIJ ZEGGEN.
Stadsnieuws.
Z vering van de marine en weg met de
bunden is veler leus.
aYV- nemen 1500 liter gedistilleerd
buurtverkeertarief.
een openbare vergadering te beleggen.
Over deze aangelegenheid wordt nog van
gedachten gewisseld ook met het oog op
de rust en orde in de gemeente.
Komende op de muiterij zelve, werd
deze door de autoriteiten als zeer ernstig
gekwalificeerd, veel ernstiger dan de
muiterij welke eenigen tijd op de hngei-
sche vloot te Invergordon plaats had.
Deze muiterij bepaalde zich tot een pas
sief optreden, terwijl de muiterij van de
.Zeven Provinciën" een actief karakter
draagt. Er zal evenwel afgewacht dienen
te worden hoe de toestand zich verder zal
ontwikkelen. Uit volkenrechtelijk oog
punt is deze zeer precair te noemen, im
mers, een muitend schip met insurgenten
in volle zee, neemt hoegenaamd geen posi
tie in, het is als het ware vogelvry ver
klaard. Wordt zulk een schip in volle zee
(niet in de Nederlandsche territoriale
wateren) aangetroffen door een oorlogs
schip van welke mogendheid ook, dan
heeft dit het recht, het muitende schip
zonder omslag in den grond te boren, daar
het volkomen buiten elke wet staat, het
wordt gelijkgesteld met een zeeroover.
Het is te hopen, dat het niet tot bloed
vergieten zal komen; dit zal op de gevol
gen zeer zeker dan zijn invloed hebben.
Voor zoover thans bekend is, zijn er
geen revolutionnaire krachten van buiten
op het schip aanwezig en bevinden zich
slechts de eigen manschappen aan boord.
Men hoopt, dat de oproermakers het on
houdbare van hun positie zullen inzien en
het niet op gewelddadigheden zullen laten
aankomen. Men heeft hier rekening te
houden met de mentaliteit van 't inlanusoh
personeel. Het is mogelijk, dat het er
gauw genoeg van krijgt, hetgeen kan ge
beuren als de levensmiddelen aan booid
opraken.
Het onbegrijpelijke is, zoo zeide men
ons, dat het inlandsche personeel hiertoe
is gekomen. Gemeten naar den maatstaf,
welken men bij de Inlanders aanlegt, wor
den zij zeer hoog bezoldigd, een bezoldi
ging, die geen ander inlandsch technisch
personeel ook maar kan bereiken. Het
overige inlandsche overheidspersoneel in
Indië heeft de verlaging aanvaard, zoodat
deze gebeurtenis wel een eigenaardig l'.cht
op de mentaliteit van het inlandsche ma
rinepersoneel werpt.
Om thans echter een volkomen juist oor
deel te kunnen geven over de gebeurtenis
sen is bij hetgeen op heden bekend is nog
niet mogelijk. Ongetwijfeld is het een zeur
ernstige gebeurtenis, doch het zal er ge
heel van afhangen hoe de toestand zich
verder zal ontwikkelen, welke maatregelen
men zal moeten nemen.
Wij vroegen nog iets omtrent de even-
tueele bestraffing van de muiters. Deze,
marineschepeüngen zijnde, staan onder cie
Nederlandsche wetgeving en niet onder die
van Nederlandsch-Indië. De doodstraf kan,
volgens de strafrecht niet dan in oorlog
worden toegepast, behalve op de belhamels.
De toestand in Den Helder is hier op
het oogenblik volkomen rustig, al heeft i
men maatregelen genomen op om alle
eventualiteiten voorbereid te zijn.
H. B. L. Braam, gep. kapt.-luit.
ter zee, Bestuurslid van de Ned.
Ver. „Onze Vloot".
die zich in korte trekken ongeveer op de
volgende wijze uitliet:
„De „Zeven Provinciën" is een oplei
dingsschip voor kanonniers, een artillerie-
opleidingsschip dus, en zoowel de Overste
Eikeboom, als de le officier, luit. ter zee
3 e klas Meyer, staan bekend als flinke en
doortastende officieren, die indien mo
gelijk zeker niet die gelegenheid voorbij
haddien laten gaan, om tegenmaatregelen
te nemen, of tegenweer te bieden, zelfs al
was de kans op behoud ook nog zoo ge
ring geweest! Er zijn twee gevallen aan te
nemen: het eerste is, dat de actie reeds te
voren van zich had laten spreken, in welk
geval de officieren in ieder geval bewa
pend waren geweest, en ten tweede, dat er
geen spoor was geweest van eenige onte
vredenheid, zoodat de overval volkomen
bij verrassing plaats vond. Voor zoover
men thans kan nagaan, spreken alle gege
vens voor het tweede geval. In de eerste
plaats is het niet zeker of de 240 inlan
ders, die aan de actie deelnamen, alle be
hoorden tot het vlootpersoneel, in de twee
de plaats waren de commandant, alsmede
de meeste officieren aan den wal, hetgeen
ook niet wijst op dreigend gevaar en in de
derde plaats waren de 9 officieren, die ge
vangen genomen werden en zich aan boord
bevonden, voor zoover uit de berichten
valt op te maken, op dat oogenblik alle te
zamen, zoodat het wel het waarschijnlijkste
is, dat zij tezamen waren in de zoogenaam
de „longroom", achter in het schip.
Van uitgezette posten is in het Aneta-
berioht geen sprake, zoodat men met vrij
groote waarschijnlijkheid kan aannemen,
dat men over een dergelijke mogelijkheid
zelfs niet in de verste verte dacht. Hoogst-
waarschynlyk is de gevangenneming dan
ook op ede wijze geschied, dat men een
voudig de waterdichte schotten, die ook de
„longroom" af kunnen sluiten, dhilaag ge
laten heeft, zoocat de mogelijkheid tot te
genweer den officieren volkomen ontno
men was. De hefboom, die deze waterdichte
schotten in beweging zet, wordt nooit be
waakt, zoodat de gelegenheid voor de hand
lag. Dit is tot nog toe echter nog slechts
een gissing. Het bericht van „bedreigen
met bajonetten" zal hoogstwaarschijnlijk
wel zeer overdreven zijn; naar alle waar
schijnlijkheid zal zich misschien hier en
daar een Inlandsch matroos met een bajo
net vertoond hebben, zoodat hier de basis
van dit bericht gezocht moet worden. Als
men nagaat, dat men niet eens weet, welke
houding de 150 man blank personeel, die
zu b aan boord bevonden, heeft ingeno-
™Zn> j? hot wel overduidelijk, dat derge
lijke finesses ook nog onmogelijk defi-
aangenomen kunnen en'
is natuurlijk het resultaat van de praktij
ken van enkele aandrijvers, die zich
zooals gewoonlijk in de menigte ver
schuilen en de mogelijke ontevreden
heid hebben aangewakkerd. De in:ruk is,
dat hier in geen geval een vergelijking
zooals men hier en daar ree:s hoort ma
ken getrokken kan worden tusschen
het geval van Curacao en van hier. De
omstandigheden en de gevolgen zijn heer
anders dan destijds gedurende het avon
tuur van den heer Fruitier."
Staatsraad J. J. P.ambonnet,
gcp. Vlce-admiraal tit. te 's Gra-
venhage.
'geen eenvoudige kwestie is en de gezag
voerder, Overste Eikeboom. zich aan den
wal bevond, is ce waarschijnlijkheid groot,
dat onderweg moeilijkheden zullen voorko
men die de eenvoudige matrozen iuet
kunnen oplossen. Bovendien is onder mui
ters altijd de vraag, w ie hun aanvoerder
zal zijn, een voortdurende twistappel.
Heeft dé „Zeven Provinciën in Sabang
gebunkerd, dan is de voorraad brandstof
genoeg, om het eenigen'tijd uit te houden,
maar moest het bunkeren waaromtrent
men nog niets weet nog plaats vinden,
dan loopt de heele actie al zeer spoecig
spaak. De reede van Sabang (Baai van Sa-
bang) is een bunkerhaven en meer niet.
Deze kolenhaven bevindt zich op het
eiianaje Poeloe Wai, op de uiterste -N(wrQ7
de'sUids"gestichtm'etd<Tbedoeling kolen-'dien wij naar zijn meening over dit geval
haven te zijn voor koopvaardijschepen, op j hadden gevraag:, deelde ons het volgende
wijfs"te3v« aflarBove^fciUdeek deze! "'"ik ben over dit bericht inderdaad spra-
koleiihaven veel gemak op te leveren voor keloos. Nooit had ik kunnen vermoeden,
de Nederlandsche vloot. Er liggen dan ookdat dergelijke excessen by de Vloot mo-
v rii geregeld oorlogsschepen op de reede gelyk zouden kunnen zijn. oor:at ik ;.an
en het opleidingsschip de „Zeven Provm-look nadere byzonderheden heb gehoord,
ciën" was gedurende de schietofereningon i zou het mij beslist onmogelyk.zyn, ook
in die buurten een geregeld bezoeker van j maar éenige meening omtrent dit geval tt
de Baai van Sabang. Het kleine gouveine-1 kunnen hebben. Vo.gens myn gedachten-
inentsschip de „Aldebaran", is onmiddel- gang moet men een dergelijke actie toch
liik de .Zeven Provinciën" nagegaan, maar reeds dagen te voren hebben voelen aan
kan daar het haast niet bewapend is, niets komen, hoewel aan de andere zyde alle
uftr'ich ten daar het Onmiddellijk in den teekenen er op wyzen, dat men volkomen
grond geschoten zou worden, üe overval verrast is. Volgens my zouden de officie
had ongeveer plaats om 9 uur Zaterdag-ren in ieder geval sedert het geval van het
avond il en de „Zeven Provinciën" koos verzuimde appèl reeds bewapend moeten
om drié uur'a nachts zee. Een vliegtuig is j zijn (inmiddels geeft de uiting van den
het dicht op de hielen en houdt, in samen- heer Braam betreffende de „waterdichte
werking met de „Aldebaran", de vloot, die schotten" een anderen kyk op dit geval,
juist ter hoogte van Celebes, op 10 dagrei-Red.) en moeten zij in ieder geval tegen-
zen afstanas groote oefeningen houdt, ge-weer hebben gebeden. eel kan in zoo n
rege'd op de hoogte. De vloot heeft onmiu- geval de persoonlijkheid en de mentaliteit
delliik koers gezet naar de „Zeven Provin- van den gezagvoerder of diens waarnemer
ciën" evenals een eskader, dat op ongeveer uitwerken. Ik heb gevallen meegemaakt,
2dagreis afstaude kruiste en thans fuil waarbij één officier door ontactvol optre-
speed achter de muiters aan zit. Het lijdt den geen vasten voet kon krijgen en de
dan ook geen twijfel, of deze worden bin- onaangenaamste situaties schiep. Zooals
nenkort ingehaald en gevangen genomen, ik reeds gezegd heb: de verdere berichten
Misschien zal er daartoe een vuurgevecht j moeten het beeld helpen vormen, dat thans
moeten plaats hebben, misschien geven de nog maar vaag en onomlynd is. Dat de
muiters hetgeen in het geheel niet on-heele onderneming een dwaze, nuttelooze
denkbaar is, aangezien de moed, waarmede actie is, waarmede men niets bereikt, is
zulke ondernemingen begonnen werden,'overduidelijk! Als men nagaat, dat op een
meestal spoedig plaats maakt voor bezin- opleidingsschip, want dat is de „Zeven
ning zich ook zonder slag of stoot over.1 Provinciën", over het meerendeel slechts
De overmacht van lucht- en zeewapenen menschen zyn, die opgeleid worden tot
maakt een uitslag niet twijfelachtig 1r aanstaand kader, dus vrijwilligers, die zich
alle havens natuurlijk gewaarschuwd zijn, voor de zaak juist b e ij v e r e n, inplaats
kan ce „Zeven Provinciën' negens, van daaraan schade aan te brengen, is het
loggen, teneinde te bunkeren, drinkwater heele geval nog veel onbegrijpelijker!.."
of voedsel in te nemen, zoodat men in
Marinekringen geringschattend de schou- Vsröüdsn b!sd6H V00P
ders voor deze ondoordachte dwaze actie
ophaalt, cie de schuldigen slechts gevan- i Qm|tr!Qf,h+
gm'Fstraf, via den Krijgsraad, op den hals ue LaNUiifdlriii.
baalt en verder mogeiijk, wanneer men
z'ch ce situatie niet inaenkt. eenig kwaad
berokkent aan den naam
DE MUITERIJ AAN BOORD VAN DE
„ZEVEN PROVINCIËN".
Het is wel ver gekomen, dat eene ge-
beurtenis als zich thans in de Indische
wateren afspeelt, kan plaats vinden. Een
gebeurtenis op zichzelf reeds buitenge-
j woon ernstig, maar nog niet te overzien
in de gevolgen. Aan het gezag is een ge
duchte slag toegebracht en dat juist in een
tyd en op een plaats waar het rotsvast
moest staan. Het hoe en waarom zijn
voorloopig althans bijkomstige om
standigheden. De vraag is slechts of men
er in slagen zal op afdoende wijze te her
stellen wat hier vernietigd werd.
Men kan over de aanleiding tot deze uit
barsting denken zoo men wil, voor het feit
zelve is geen omstandigheid te vinden, die
het ook maar eenigermate verzacht. Het is
muiterij en zal ook als zoodanig behandeld
moeten worden. Slechts door een krachtig
en doortastend optreden zal het gezag zich
kunnen herstellen, en daarmede ock het
vertrouwen in het gezag, hetgeen in ons
overzeesche rijk het eerst noodige is.
Ook ai zou men (gelijk b.v. de „N. Rott.
Crt.") de zaak van het standpunt willen
bezien, dat het enkele heetgebakerde in
landers geweest zyn, die dit avontuur op
touw gezet hebben, dan zijn oorzaak, aan
leiding en mogelijk gevolg nog van een
dergelijk belang, dat zelfs het meest beza
digde oordeel genoodzaakt zal zijn hier
mede rekening te houden.
Gematigdheid zou hier begrepen wor
den als zwakheid en de invloed die dit
zou hebben op het inlandsche element,
Is niet te overzien. Dit is het feit, dat de
inlandsche schepelingen wellicht zelf ge
heel buiten beschouwing hebben gelaten,
doch dat niettemin een factor van betee-
kenis zoo niet de voornaamste zal
worden bij de behandeling van hun
delict.
NEDERL. REISVEEEENIGING.
Afdeeling Den Helder.
Op de 3 Februari j.1. gehouden leden-
verga-e ring werd o. m. besloten ter ge
legenheid van de opening van het ver
keer van den afsluitdijk eer Zuiderzee
werken wat toch zeker als een wereld
gebeuren mag worden aangenomen
voor de leden der afdeeling een tocht
met particuliere auto's en touring-cars
naar Friesland te organiseeren, met een
bezoek aldaar aan de oude stadjes met
hun groot historisch verleden, zoo mo
gelijk onder deskundige leiding.
Als een herinnering aan dezen tocht
zal een medaille worden geslagen, be
trekking hebbende op de Zuiderzeewer
ken, ter uitreiking aan hen, die aan de
tocht hebben deelgenomen.
De tocht zal vermoedelijk begin April
plaats hebben.
C. J. M. V.
PROP AGANDA-A VOND.
Wjj willen even de aandacht vestigen
op de in dit nummer voorkomende adver-
tie, betreffende een jyopaganda-avond in
„Musis-Sacrum".
sche Marine. Het spreekt
nu de actie dergt ijke vorn
n uilllrl/L JULI.».
vt. eenig kwaad Bij Ministerieele beschikking
dev Nederland- Februari 1933 wordt ter kennis van
van
61
de1
vav,. rturuan jl^öö wuiul icr w-ciiiiiö van uc
vanze.f. dat landmacht gebracht, dat aan de lijst van
men gaat aan- verboden binnenlandsche geschriften.
verboden binnenlandsche geschriften,
nemen de autoriteiten zeer streng zul- wordt toegevoegd: „Het Volk", „Vooruit",
„Voorwaarts", „Goudsche Volksblad",
„Volksblad van Friesland", „Volksblad
van Twente", „Volksblad van Groningen
en Drente", „Volksblad van Gelderland",
„Volksblad", „Algemeen Volks Nieuws
blad".
- worui loegevu
len optreden en geen verzachtende om- „Voorwaarts",
stanöiigheden in rekening zullen worden
gebracht. Hopelijk zal er geen bloed
vloeien en zullen de muiters inzien, hoe
hopeloos dwaas en ondoordacht'hun daad
is, hoe weinig zij ermede bereiken en zul-
zy zich weldra gewonnen geven. Het is
volkomen duister, wat de muiters zich van
hun daad hadden voorgesteld en wat zy
ermede trachtten te bereiken. Het geheel
Dit zijn algemeene couranten die dage
lyks verschijnen en in de kazernes niet!
meer worden toegelaten.
Audiëntie van het „Oambo" af
gelast.
In verband met de verschillende be
sprekingen, welke door den minister van
Defensie gevoerd moeten worden in ver
band met de ongeregeldheden in Indië
is de aunientie van Z.E. welke gisteren
middag plaats zou hebben met leden van
het Cambo, het comité van actie samen
gesteld uit den Bond van Marineschepe
lingen en Marineonderofficieren,afgelast.
De audiëntie welke is aangevraagd ter
bespreking van den toestand van het
marinepersoneel zal thans gehouden wor
den met den secretaris-generaal.
Matige tot krachtige later afnemende
Z.W. tot Z. wind, betrokken tot zwaar be
wolkt met tijdelijke opklaring, waarschijn
lijk regenbuien.
Weinig verandering in temperatuur.
mogen
nitief
worden.
at ceze groep blanken aangaat, staat
het vast, dat over het algemeen de ondei -
officieren op de hand der officieren staan
Mogen de korporaals de zyde der man-
srhappen kiezen. de onderofficieren
hebben in bijna alle gevallen ook al om
dat er voor hen te veel op het spel staat
betoond steeds aan de zijde van het com
mando te staan, zoodat er van deze 15ü
man ook wel de noodige achter slot er
grencel gezet zullen moeten worden. Men
neemt dan ook algemeen aan, en de be
richten van de „Aldebaran" bevestigen dit,
dat ce „Zeven Provinciën", die 15 knoopen
per uur loopt, thans nog maar 8 knoopen
aflegt. A s men nagaat, dat het besturen
tan een schip van een dergelijke tonnage
De ,,N. Rott. Crt." spreekt van een
ongehoord feit, „schokkend voor onze
marine en tegelijk een krasse aanranding
van het gezag. Het blad schaart zich
onder hen, die de muiterij als een hoogst
ernstig feit beschouwen, als een krankzin
nig avontuur, waarop zeker spoedig de
ontnuchtering en, naar men hopen mag,
een afdoende ontnuchtering zal volgen.
Waar allen het over eens zullen zijn,
dat is dat de muiterij op „De Zeven
Provinciën" een keerpunt behoort te be-
teekenen met betrekking tot de tucht en
wellicht ook tot de geheele inwendige
organisatie bij onze militairie en mari
tieme machtsmiddelen. Dit punt is nu
onverbiddellijk aan de orde gesteld en
kan niet met uitspraken en leuzen wor-
zen worden opgelost, maar enkel door
bezonnen organisatie, waarin niet een
negatieve maar een positieve geest de
leiding heeft.
Zuivering van de marine zij thans de
leus, concludeert het blad.
Maar bij een zuivering voor de leus
mag het niet blijven:
En hiertoe zou zulk een zuivering
zich bepalen, indien ze enkel bestond
in het uitsnijden van wat thans rot is,
zonder tegelijk de voorwaarden te
scheppen, welke verdere onzuiverheden
zooveel doenlijk voorkomen. Bij de
regeering is hiertoe de zedelijke moed
noodig om zonder vooroordeel het pro
bleem in zijn vollen omvang aan te
vatten en aldus te toonen, dat Neder
land nog altijd de geestesgesteldheid
bezit om uit tegenslag nieuwe kracht
te putten.
De „Tel." bespreekt allereerst het Ne-
derlandsch en Ned.-Indisch overheids
beleid der laatste decenniën, „dat over
zich heen laat loopen".
Zoozeer is dat beleid uit op mar-
chandeeren met zijn onderdanen, zoo
gaarne pleegt het eindeloos overleg, zoo
weinig regeerkracht en vastberadenheid
steekt er in. dat het gezagselement ten
naastebij is platgetreden. Wie het con
stateert. zal voor reactionnair worden
uitgekreten door hen. die niet kunnen
of willen beseffen, dat gezag en vrij
heid eikander in een gezond regeerings-
beleid alleszins verdragen. Het Neder
landsche en Nederlandsch-Indische re
geringsstelsel heeft dat evenwicht even
wel uit het oog verloren. De vrijheid is
bandeloosheid, het gezag een schim ge
worden.
Het blad verwacht en vertrouwt, dat
straks de muiters op voorbeeldige wijze
zullen worden gestraft, doch is zich er te
vens van bewust dat daarmee alleen de
mentaliteit der oproerkraaiers de wereld
niet uit is. Dat vordert meer, met name
ec- leiding die den moed bezit om zich te
laten eerbiedigen en die het gezonde in
zicht tot richtsnoer heeft dat er, zoo in In
dië als hier, in den vollen zin van het
woord geregeerd moet worden.
I De eisch, door „De Standaard" gesteld,
j luidt: „zuivering van de vloot van alle op-
t standig gespuis". Ook het blad der A.-R.
verklaart, dat het regeeringsgezag in de
laatste kwarteeuw sterk geleden heeft.
Maar of er fouten zijn gemaakt, kan het
blad „geen lor schelen",
l Er is muiterij op de vloot!
Die muiterij moet onderdrukt worden!
Dat is het eenige waarop het thans
aankomt. Als er fouten begaan zouden
zijn, dan kan men daarover later spre
ken. Nu is er echter maar één ding dat
meetelt: de regeering moet de
baas blijven!
Het gaat nu om het leven zelf van
den Staat.
Ten slotte staat voor „De Standaard"
i vast, dat een grondige schoonmaak, een
rigoureuze zuivering van verdachte ele
menten onvermijdelijk is en dat, bij den
nieuwen toestand die daarna ontstaat,
maatregelen getroffen moeten worden om
het langzaam werkend gif, dat de marine
bedorven heeft, voortaan te weren.
„Het Volk", orgaan der sociaal-demo
craten, spreekt van „gewroken onrecht".
Reeds het feit alleen, dat een Neder
landsche oorlogsbodem in handen is ge
weest van Indonesische proletariërs, zal
niet nalaten een geweldigen en onuit-
wischbaren indruk te maken op alle in-
heemschen, die nationalistisch denken
en voelen. Wij kunnen hier gerust van
een „deuk major" aan de Nederland
sche overheersching spreken.
Het blad heeft niet de behoefte aan de
bittere feiten veel commentaar toe te voe
gen.
Wat de machthebbers in Nederland
^.oowd als in Indonesië hier verricht
hebben, is gezagsondermijning in plaats
van gezagshandhaving gebleken. Zij
hebben zich onbekwame leiders betoond,
gespeend van iederen zin voor mensche-
lijkheid en recht. De verantwoordelijk
heid voor het gebeurde komt niet neer
op de schepelingen, die zich, omdat hun
iedere uitweg benomen werd, aan de
heilige krijgstucht vergrepen, doch op1
een overheid die haar taak niet ver
stond. En die deswege morgen in het
parlement ter verantwoording zal wor
den geroepen.
Grotesk vlootincident schreef „De
Tijd" boven haar beschouwing, waarin in
de eerste plaats aan het bandietenstuk op
Curacao wordt herinnerd. Maar:
Op het oogenblik kan niemand zeg
gen, in hoeverre de spontaan en stout
georganiseerde insubordinatie den com
mandant aan den wal en het kader aan
boord blameert. Want uit de binnen-
loopende nieuwstijdingen blijkt het
scheepsavontuur nog in een stadium van
mogelijkheden te verkeeren, waarvan
onze vaderlandsliefde een gelukkiger
einde verhoopt dan het voor ons natio
naal fatsoensgevoel groteske begin.
Ten slotte geeft het blad eenige aan
wijzingen omtrent de richting waarin men
de aanleggers der muiterij moet zoeken:
die van de heeren Wijnkoop en De Vis
ser en hun kameraden.
In de pers wordt de muiterij op „De
Zeven Provinciën" in artikelen uitvoerig
besproken.
Het „Alg. Handelsblad" besluit
zijn artikel als volgt:
„De feiten moccn er op wijzen, dat
men inderdaad met deze salariskorting
te hard van stapel is geloopen en de re
geering het risico van verzet der ge
zagsorganen, waarop het gezag der In
dische regeering in laatste instantie be
rust, ernstig heeft onderschat: de regee
ring kan nu niet meer terug en een in
druk makend voorbeeld mag niet ach
terwege Ijlijven. Ons inziens behoort de
marine thans een grondige zuivering te
houden onder het inlandsch personeel,
zoodat eens en vooral vaststaat, dat
dienstweigering onder geen beding mag
en ongestraft kan voorkomen. De in
landsche matroos heeft het, in verge
lijking met zijn kamponggenooten,
financieel zeer goed: geschikte liefheb
bers voor den marinedienst zijn in
dezen crisistijd genoeg te vinden. Het
ontslaan van talrijke, blijkbaar in een
militaire organisatie onbruikbare ele
menten lijkt ons dringend nood g. al
zal de marine daardoor tijdelijk in een
moeilijk parket raken. Maar met krach
tige hand moet thans het mes gezet
worden in een blijkbaar zeer wonde
plek. Er is geen keus. De taak van
Nederland in Indië is te groot, en te
verantwoordelijk om zulke ziektehaar
den niet onverbiddelijk en tot eiken
prijs uit te roeien."
VISSCHERIJ.
Na de vorstperiode is er nog niet veel
visscherij geweest. Het stormachtige
weer belette allerlei soort van vischvangst
en daar de prijzen zoodanig laag zijn,
dat dikwijls de gemaakte kosten niet
worden gedekt, is de animo tot uitvaren
onder moeilijke omstandigheden natuur
lijkerwijze niet groot.
Haringvisscherij was er, door nog te
groote zeeaanslag, niet, maar met kalmer
weer zal men ook in die richting wel iets
gaan beproeven, vooral omdat vooreerst
de prijzen wel behoorlijk zullen zijn, om
dat ten eerste de Zuiderzeeaanvoeren dit
jaar ontbreken en ten tweede de binnen
landsche vraag altijd nogal beduidend is.
De botvisschery bracht ook nu nog
bijzonder weinig vangst, ondanks dat
men meende, dat de krachtige westen
winden wel de bot de droogte zouden
hebben opgedreven.
Garnalen vangsten bleven ook nog ge
ring.
De Noordzee visscherij lag voor de kot
ters ook goeddeels zonder resultaat, om
dat de onstuimigheid van het weer de
kotters noodzaakte de vischgrond te ver
laten.
Jammer, want voor deze vaartuigen
wafrer nog behoorlijke visscherij.
WEDEROM EEN SMOKKELSCHIP
LANGS DEN HELDER.
De ambtenaren te Haarlem
v ln beslag.
Men meldt ons uit 't Zandt, een dorpje
ten Z. van Den Helder, dat de ambtena
ren uit Haarlem, die eerst gisteren aldaar
een vrachtauto met een aantal bussen ge
distilleerd aanhielden en in beslag namen,
daarna te 't Zandt de rest van deze partij
groot in totaal 1500 liter a 95 procent uit
een kelder hebben gehaald. Deze partij
bleek Zaterdagavond langs het Marsdiep
door een Noordzeevisscher te zijn binnen
gesmokkeld. Men voer brutaal door de
Buitenhaven, schutte in de sluizen aldaar
naar het N.-H. Kanaal en voer 's nachts
langs dit kanaal naar 't Zand, waar de
lading werd gelost.
Nadere bijzonderheden mochten wij nog
niet vernemen.
VIERDE
ABOXNEMEXTSYOORSTELLING.
Met een enkel woord hebben wij reeds
iets vermeld omtrent de a.s. vierde abon
nementsvoorstelling, waar zal worden op
gevoerd „de Markiezin" door het gezel
schap Verkade. Wij komen in ons num
mer van Donderdag uitvoeriger hierop
terug; kunnen voorloopig mededeelen,
dat in dit blijspel van Noël Coward mede
spelen Rika Hopper, Paul Huf, Ank van
der Moer, Hans van Meerten, Cor Hermus,
om enkele der in Den Helder het meest
bekende artisten te noemen, en anderen.
Het stuk speelt in een kasteel nabij Parijs
in het jaar 1734. Het vangt aan met het
verlovingsdiner van des graven dochter
Adrienne (Ank van der Moer) met Miguel,
de zoon van den hertog (Ben Aerden),
vriend van den graaf. Edoch het hart
van het jonge meisje gaat meer uit naai
den secretaris van haar vader, Jacques
Reyard (Frits van Dijk), maar stands
verschil maakt deze oprechte liefde tot
een hopelooze zaak. In het huis van den
graaf stuift plots, als een frissche wind
vlaag, de markiezin Eloise de Kestournel
'Rika Hr.pper) binnen. En nu beginnen
de fa.nilliecomplicaties, want graaf de
Vriaac (Pauf Huf), vader van Adriennem,'
heeft eenmaal de schoone Eloise bemind
en ook aan den hertog heeft ze jaren
geleden haar gunsten geschonken.
Op dit gegeven (want natuurlijk ver
klappen wij den verderen gang van zaken
niet, dat zou jammer wezen), is dit aardige
blijspel gebouwd, en het zal, mede dooi
de mooie oude costuums en speciale decors
ongetwijfeld den toeschouwer vermaken.
Wij verwijzen voorts naar de adver
tentie in dit nummer. Datum der op
voering is Maandag 13 Februari.
Inzake het herhaalde verzoek van de
Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Hollands Noorderkwartier, onder
steund door vele gemeentebesturen, om
het buurtverkeertarief ook op het baan
vak Alkmaar— Haarlem in te voeren,lezen
wij in het verslag van den Spoorwegraad
(verhandelde do. 18 November 1932) dat
de Dienst der Exploitatie, op grond vail
het ingesteld onderzoek, van meening is,
dat oud -r de tegenwoordige omstandig
heden invoering van dit tarief op ge-
nomul baanvak niet wenscbelyk is.
De invoering van buurtverkeer, óp de
Jyn AlkmaarDen Helder, waarvoor de
heer M. A Kolster. vertegenwoordiger
der K. v. K. in den Spoorwegraad. even
eens pleitte, zal onder de aandacht van
de Directie der Ned. Spoorwegen worden
gebracht.
De verlaging en herziening der abon
nementstarieven (o. a. de invoering van 8-
daagsche abonnementskaarten g*du,»,
het geheele jaar), waarop d» Kan»,
Koophandel eveneens aandrong |D
middels met ingang var I Janui»* n»si
reeds ingevoerd.
Tot het inleggen vui, moer door0
treinen op het trajt-o» A Hu.itra
zoodat het veelvuldi» ovornappat. «e*
afstand Den Helder Haarlem-Rottet
dam voortaan beperki tov worden, ko.j
nog niet worden besloten,
i Verschillende andere verkeersverbod
ringen, die voor on» district van indlreo
belang zijn, worden bovendien naar vnr»
gebracht.
Voor belangstellenden ligt het volledig
verslag van de vergadering der dienst
regelingscommissie uit den Spoorwegraad,
gehouden op 22 en 23 September 1932,
ter inzage bij het secretariaat der Kamer
van Koophandel en Fabrieken voor Hol
lands Noorderkwartier.
LIEFDESDRAMA.
De Spoorstraat geraakte Zaterdag
avond in rep en roer, doordat ten aan-
schouwe van de aldaar zich bevindende
wandelaars een man zich plotseling met
een revolver in de borst schoot. Hij werd
in ernstigen toestand naar het ziekenhuis
gebracht. De oorzaak tot dit drama is het
volgende:
Voor eenigen tijd had de vrouw van
een ingezetene van Den Helder haar
echtgenoot verlaten en was met een vriend
vertrokken. Sedert kort had zij zich ech
ter weder met haar echtgenoot verzoend.
Zaterdagavond nu zag de verlaten
vriend het verzoende echtpaar wandelen
en hy trok zich dit geval dusdanig aan,
dat hij tot zijn wanhoopsdaad kwam. Be
grijpelijkerwijze veroorzaakte dit ondei
hen die van het drama getuige waren,
groote consternatie.
Reeds vroeger in den avond had ziek.
met dezen man een dramatisch incident
voorgedaan. Hij was Zaterdag naar Den
Helder gekomen en naar de familie ge
gaan van de vrouw, die hem verlaten had
in de hoop haar langs dezen weg terug
j te winnen. Deze had hem met een zoet
lijntje weten te bewegen met den laatsten
'trein, die te half tien van hier vertrekt,
weer terug te gaan naar Amsterdam. Toen
de trein evenwel van het station vertrok-
l ken was, scheen de man zich wederom te
'hebben bedacht en op een paar honderd
I meters afstand van het station was hij uit
den trein gesprongen. Het spoorwegper-
1 soneel vond hem, na deze levensgevaar-
ljjke evolutie, op de spoorbaan liggen en
zoo kwam hij weer in de stad, waar hij
itoen korten tijd later zijn tweede experi-
j ment uithaalde door zich ten aanschouwe
van het verzoende echtpaar en tot hun
grooten schrik, in de borst te schieten. Hij
is aan de gevolgen van dit schot, zooals
wy reeds zeiden, niet overleden.
INSCHRIJVINGEN HANDELS
REGISTER TE ALKMAAR.
In de week van 31 Januari tot en met
6 Februari 1933 werden in het Handels
register te Alkmaar o.m. de volgende
opgaven ingeschreven.
I
Wijzigingen:
J. F. Schellinger, Den Helder, van Ga
lenstraat 48. Loodgieter etc. Uitgetreden
eigenaar J. F. Schellinger door over
lijden. De handelszaak wordt voortgezet
als een vennootschap onder firma.
L. J. Albers, Den Helder, Koningstraat
j 71. Kleinhandel in boter, kaas en kruide
nierswaren. Filiaal gevestigd te Den Hel
der, Langestraat 48.
GEMEENTERAAD.
Verschenen is een vervolgagenda voor
de vergadering van den Raad der ge
meente Den Helder op hedenavond.
Ingekomen stukken.
Beschikking van de ministers van Bin
nenlandsche Zaken en van Financiën,
waarbij wordt bepaald, dat voor de ge
meente Den Helder geen termen aan
wezig zijn voor toepassing van art. 1, lid 8,
van de Kortingswet.
(Voorgesteld wordt dit stuk voor ken
nisgeving aan te nemen).
Verzoek om ontslag van mej. E. C. de
Leeuw als onderwijzeres aan de school
voor B. L. O.
(Voorgesteld wordt het ontslag eervol
te verleenen met ingang van een door
Burgemeester en W ethouders te bepalen
datum).
Erfpachtsuitgifte en verkoop.
Voorstellen tot uitgifte van grond in
erfpacht aan mej. A. A. A. Meijer, J. H.
Barbarini, A. J. de Vries en C. Bot;
tot verkoop van grond aan D. Moen, A.
en J. B. L. v. d. Wouw, alsmede tot het
vaststellen van een klasse-indeeling van
de in het Grondbedrijf ingebrachte gron
den.
Yischafslag.
Voorstellen tot het vaststellen van een
nieuwe verordening op den Vischafslag en
tot het verleenen van een crediet voor
aankoop van vischkisten.
Subsidies bewaarscholen.
Voorstel tot het verleenen van subsidies
voor Bewaarscholen 1933.
Aanleg, zeeweg, enz.
Voorstel tot
weg en tot aa
J. (ie Ruiter
het aanleggen van don Zee-
nkoop van een perceel van
Ter inzage.
1 Ter inzage
patiënten, die
te gedurende
somber 1932 v
R.K. Ziekende
ligt de opgave van de
voor rekening der gemeen-
October, November en De-
erpleegd geweest zyn in de
rpleging „St. Lidwina".
Aanvaarding om niet van een strook
grond.
Voorgesteld wordt van de Woning
stichting om n et te aanvaarden een strook
grond ter oppervlakte van plm. 1000 m2.