POPULAIR B>^VrOElGp3ELl\^jiD£( HELDER^ CKË COURAMT
580
VAN ZATERDAG 25 FEBRUARI 1933.
(AUTEURSRECHTEN VOORBEHOUDEN)
Hoe de vrouw in Oostersche landen beschouwd wordt.
Zoo leven thans nog miilioenen vrouwen in Perzië en in China.
De jonge Lauterbach.
Turkije als baanbreker.
door
PROF. DR. ERNEST SYKES.
Londen.
De vrouw als lager wezen
De plaats, die de vróuw in het Oos
ten inneemt, wordt in de eerste plaats
gekenmerkt door de behandeling van
haar tegenover den man. Men be
schouwt de vrouw als een minderwaar
dig wezen tegenover den man en men
behandelt haar daarnaar. Het verst
daarin gaat wel de leer van Confucius
in Japan, die de vrouw als een wezen
van aardschen oorsprong, de man ech
ter als een directen zoon des hemels
beschouwt. Bovendien heeft volgens
Confucius dan altijd de vrouw reeds
by haar geboorte de kiem in zich van
de volgende slechte eigenschappen, die
specifiek vrouwelijk zijn: jaloersch-
heid, eigenwijsheid, lasterzucht, onte
vredenheid en ijdelheid; eigenschap
pen welke onvermijdelijk in haar ziel
verankerd liggen. Maar tevens zijn
alle Oostersche volken het er over
eens, dat de vrouw een menschelijk
wezen van tweede orde is, dat den man
heeft te gehoorzamen en voor hem
heeft te werken, zonder op eenige wijze
tegen de beslissingen van den echtge
noot in opstand te komen.
De echtgenoot heeft het recht zijn
vrouw te tuchtigen, haar levenslang in
zijn huis op te sluiten of haar om het
een of andere nietszeggende feit naar
huis, naar haar familie terug te sturen,
waarmede een rechtsgeldige scheiding
gelijk staat; ja in enkele streken
gaat het recht van den man zelfs zoo
ver, dat hij over leven en dood van zijn
echtgenoote beschikt!
In vele andere punten stemmen de
zienswijzen van de meeste Oostersche
volken overeen. In de eerste plaats de
bepaling, dat de toekomstige echtge
noot zijn aanstaande vrouw niet mag
zien, voordat de bruiloft heeft plaats
gevonden. De man is voorts verplicht
zijn schoonouders een bepaalde koop
som te betalen, waarvan de hoogte zich
richt naar den smaak van het betref
fende volk. Zoo deelt b.v. de Thibet-
reiziger Filchner mede, dat een vrouw
met sterk-verminkte voeten ruim 100
Taels waard kan zijn, terwijl een meis
je, wier ouders zich niet voldoende
beziggehouden hebben met de abnor
male vervorming van de onderste lede
maten, nauwelijks een tiende deel van
dit bedrag kost! Bij verschillende
Noord-Afrikaansche en Arabische stam
men richt de koopprijs zich voorname
lijk naar het gewicht van het meisje en
de schoonouders zullen een hoogeren
prijs noemen, naar gelang de dochter
vetter is!
De Sheikh der Garree's toonde mij
zelf eens met een zekeren hoogmoed i-
gen eigenaarstrots een paar van zijn
vrouwen, waarbij hij niet vergat bij
ieder van hen het juiste gewicht op te
geven, gewichten, die iemand soms on-
geloofelijk voorkwamen; in Perzië
richt de prijs zich naar de kleur van het
haar; hoe lichter het haar, hoe goed-
kooper de vrouw. Alleen ravenzwarte
vrouwen gelden daar als schoonheids
ideaal! Daarentegen ontvangt de Per
zische man voor zijn koopsom niet al
leen de vrouw, maar de schoonouders
geven haar wederom dezelfde waarde
ongeveer in goederen, tapijten, ge
reedschappen, vee, enz., enz., mee ten
huwelijk. Bij een eventueele scheiding
krijgt de man dan zijn geld weer terug,
maar vervallen de goederen aan de
dochter en haar ouders. Een eenvoudi
ge oplossing!
De vrouw als koopwaar.
De leeftijd, waarop een meisje uitge
huwelijkt wordt, is gelegen tusschen
de 12 en de 16 jaar. Deze richt zich
meer naar de lichamelijke rijpheid, dan
naar haar geestelijke meerderjarig
heid. Verder speelt de geldnood der
ouders vaak een groote rol! Aan de
dochter wordt niets gevraagd. Zij heeft
het bevel van haar ouders te gehoor
zamen, evenals zij later den man moet
gehoorzamen! In de eerste jaren van
het huwelijk mag de jonge vrouw het
huis van den echtgenoot niet verlaten
en moet zij zich zelfs zeer in acht
nemen, door geen vreemden man ge
zien te worden! Mij is een geval be
kend, waarbij een man zijn vrouw, de
moeder van zijn zeven kinderen, alleen
daarom naar huis terug stuurde, om
dat zij gedurende een ziekte, die voor
haar leven gevaarlijk was, een mis
sionaris had laten roepen, die haar be
handeld en genezen, maar natuurlijk
ook gezien had!
In Nubië, het land van de wreede
vrouwenbesnijdenis, wordt de tijd van
dit kluizenaarschap afgemeten naar
haar vruchtbaarheid. Heeft zij den
man minstens twee kinderen geschon
ken, dan is het haar meestal toege
staan, zwaar gesluierd het huis te ver
laten. De kwestie der nakomelingen is
trouwens van het grootste gewicht voor
de positie der gehuw.de Oostersche.
Alle morgenlandsche rechtscollege's
spreken zonder aarzeling en zonder
vorm van proces de scheiding uit, als
een vrouw onbekwaam is gebleken
haar man een stamhouder te schenken.
Daarentegen leidt een vrouw, die haar
man kinderen heeft geschonken, in
haar jongere jaren een voor haar be
grippen vrij behaaglijk leventje. Zij
wordt door de oudere vrouwen de
meeste Oostersche volken kennen nog
de polygamie bediend en verzorgd
en neemt zélf hoogst zelden deel aan
de vervaardiging van de kleine, ge
vlochten mandjes of aan het weefwerk,
waarmede de oudere vrouwen zich on
ledig houden en waarvan de verkoop
door den echtgenoot plaats vindt.
Eerst jaren later dwingt de man de
vrouw., tezamen met de meisjes, die uit
het huwelijk geboren zijn, het vuile
werk te verrichten en buit lijj op die
manier zijn vrouwen uit. Zij werken
op het veld, verzorgen het vee en zor
gen voor de vervulling van al zijn wen-
schen! Dat deze samenleving van vrou
wen van verschillenden leeftijd in één
harem, waarbij de oudste vrouw altijd
de leiding heeft, niet geheel zonder
wrijving plaats vindt, is gemakkelijk
te begrijpen en alleen de angst voor
het recht van den man om een al te
twistzieke vrouw eenvoudig weg te
sturen, maakt het verblijf in den harem
nog eenigszins dragelijk!
Terwijl in de meeste Oostersche lan
den, tengevolge van de gemakkelijke
wijze, waarop men een huwelijk kan
sluiten en ontbinden, evenals de
strenge bewaking van de jonge, onge
huwde meisjes, buitenechtelijk ver
houdingen vrijwel niet voorkomen,
kent Perzië een in zekeren zin gesanc
tioneerd concubinaat. Dit concubinaat
doet eenigszins denken aan de in Ame
rika zoo sterk gepropageerde „proef-
huwelijken". Het is in bijna alle deelen
van Perzië, behalve in Teheran, moge
lijk om voor den moellah en den pries
ter een tijdelijke en beperkte echtver
bintenis te sluiten, na afloop waarvan
de man eerst behoeft te beslissen, of
hij de echtverbintenis, volkomen
wenscht te bekrachtigen, dan wel den
lossen band wil slaken. Ook in dit ge
val is het meisje zelf volkomen zon
der een enkel recht. Alle overeenkom
sten hebben plaats tusschen de schoon
ouders en den a.s. echtgenoot. Daaren
boven is dit proefhuwelijk niet alleen
bedoeld voor Perziërs, maar kunnen
ook buitenlanders ervan „profiteeren",
wanneer zij misschien langeren tijd in
Perzië willen vertoeven!
Het huwelijk en de positie van de
vrouw zijn dus no gtwee hoofdstukken
in de geschiedenis der Oostersche vol
ken, die nog weinig in het licht der
hedendaagsche cultuur hebben ge
staan. Maar langzaam strijdend tegen
de sleur, de gewoonte, de traditie en
voordeelen, slaagt de morgenlandsche
vrouw er in haar positie te verbeteren.
Hoewel juist de Oostersche volken in
hun familie-overleveringen bijzonder
conservatief zijn, staan tegenwoordig
voor de vrouwelijke jeugd reeds ge
heel andere wegen open. Behalve
Turkije en Egypte, waar de vrouwen
zelfs reeds mogen studeeren, zijn het
hoofdzakelijk China en Japan en
hierin natuurlijk in de eerste plaats de
grootere steden die hun dochters
van jaar tot jaar meer concessies doen.
De beschaving begint hier haar recht
op te eischen. Gemeenschappelijke
sport, zelfs gemeenschappelijke dans
op five o'c-lock-teas met de daarbij be-
hoorende flirt behoort, ook daar thans
meer tot de buitengewoonheden en er
duiken reeds overal stemmen, op, die
niet alleen een revisie van de de vrouw
betreffende wetten, maar zelfs 'n zeker
stemrecht voor liet vrouwelijke ge
slacht eischen.
(Nadruk verboden).
De verloofde (en verliefde acrobaat.
(„Everybody's Weekly").
door
F. R. DONOR.
Weet je, dat de jonge Lauterbach
terug is en schatrijk is? Hij kwam aan
rijden in een dure auto, zag er piekfijn
uit, kortom, ze slachten het gemeste
varken bij de Lauterbachs!
Vera antwoordde niet. Misschien
was haar mooi, ernstig gelaat iets blee-
ker geworden, doch ze toonde verder
door niets, dat het bericht haar inte
resseerde. De bezoekster keek haar
spijtig van terzijde aan. Die kon zich
goed beheerschen. Vera'! Men kwam
er nooit achter, of zij werkelijk ook iets
had gegeven om den jongen Lauter
bach. Acht jaar geleden werd het ge
zegd en geloofde iedereen, dat zij zich
zouden verloven. Toen werd Bernard
Lauterbach verliefd als een dwaas op
een meisje, dat hem tot allerlei dwaas
heden bracht, zoodat hij tenslotte met
wat geld op zak was weggezonden
door zijn familie.
Daar komt nooit meer iets van
terecht, was de algemeene, milde over
tuiging. En nu was hij terug! Men
vierde zijn blijde terugkomst aller-
wege. Zijn tante Julie, die heul vroe
ger niet eens meer groette, ontving
hem met een kus. Zijn oom Gerard,
die gezworen had, dat hij nooit meer
een voet over zijn drempel mocht zet
ten, arrangeerde een dinertje met alle
notabelen, om zijn neef te kunnen „ex-
poseeren". De Lauterbachs, die Ber
nard als het zwarte schaap hadden be
schouwd, waren nu trotsch op hem, de
meisjes vochten om zijn aandacht, de
mama's keken goedkeurend en aan
moedigend toeHij scheen geweldig
carrière te hebben gemaakt in Enge
land was directeur van een Olie
concern te Rutford, had een prachtige
wagen, zag er uit als een filmster
Alle kennissen van Vera hadden het
over hem, doch zij was van 'n ontmoe
digende stilzwijgendheid. Eenige
dagen na zijn terugkeer had ze hem
ontmoet. Ze had hem de hand gegeven
en enkele vriendelijke woorden gespro
ken. Hij was rood en toen bleek ge
worden en had verward gedaan. Twee
dagen later liet hii zich bij haar aan
dienen. Ze bewoonde een kleine villa
met haar moeder, die weduwe was.
Vera ontving hem vriendelijk,
schonk thee voor hem, vroeg belang
stellend naar zijn werk, zijn carrière,
zijn plannen. Buiten stond de groote
auto voor de deur. Ze zei glimlachend:
Een glorierijke thuiskomst van den
verloren zoon.
Hij zat haar aan te kijken en in
weerwil van al de jaren, die voorbij
waren gegaan, leek hij zoo weinig ver
anderd, zoo jongensachtig nog en ver
legen Ja, hij was beslist verlegen
tegenover haar.
Eens, in die vervlogen jaren, had zij
hem liefgehad. Stilzwijgend en ver
borgen, zooals het haar natuur was.
Geen blinde liefde was het geweest. Ze
was zich juist zeer goed zijn zwak
heden en fouten bewust, en dat bond
haar aan hem meer dan al de rest. Hij
had leiding noodig, teedere, doch
sterke steun, hij had een meisje als zij
noodigteederheid overweldigende
haar in de momenten, dat zij dit be
sefte Doch, dat was lang geleden.
Nu zat tegenover haar een geslaagd
man, rijk, machtig misschien
Ze ontmoetten elkander vaak, want
ze hadden dezelfde kennissen. Vera
bleef teruggetrokken vriendelijk, hij
scheen bevangen in haar nabijheid.
Een week verliep. Op een avond zat
Vera aan het geopende venster en
keek droomerig in den tuin. Iemand
had haar verteld, dat mevrouw Rosich
zeer veel moeite deed, haar jongste
dochter Tilde aan Bernard te koppe
len. Vera vroeg zich af of zij verdriet
zou hebben als het gebeurde. Neen...
het leek haar juist zóó, als het zijn
moest. Tilde was typisch een meisje
voor een man, die zijn weg gemaakt
heeft, een lief schepseltje, onbedui
dend, zonder veel karakterEens,
eens zou zij voor niets ter wereld Ber
nard aan zoo'n meisje hebben toever
trouwd doch dat was lang gele
den
Een bekende voetstap buiten deed
haar opschrikken. Bernard was den
weg afgekomen te voet. Hij liep dooi
den tuin en bleef staan onder het ven
ster.
„Mag ik binnenkomen!"
Ja zeker. Ze glimlachte rustig.
Hoe eigenaardig, dat ze juist aan hem
gedacht had.
Hij zat tegenover haar, ze waren
samen, haar moeder was uit. En ze
dacht er aan. dat ze vroeger altijd er
naar verlangde, zijn hoofd tegen haar
schouder te drukken door zijn haat
te strijken en hem „malle jongen" te
noemen. Zooiets kan men met den
directeur van een groot olieconcern
niet doen!
Opeens verbrak hij de stilte, die ge
vallen was en zei: Ik moet je iets
bekennen, Vera.... ik moet je twéé