Moeilijkheden voor Hollanders
in Amerika.
0
Het menu van deze week
Vz dL. maresquin,
Vi liter water,
Huishoudelijk werk de beste kans.
door
FREDERIK MALNER.
Zoodra mijn vrouw en ik te New-York
waren aangekomen, ondervond ik, dat
de dingen gewoonlijk anders uitkomen
dan men verwacht. Ik had gehoopt,
mijn eigenlijke beroep, n.1. juwelier, te
kunnen uitoefenen, aangezien ik van
verschillende kanten had gehoord, dat
daarmee veel geld te verdienen was. En
anders meende ik toch wel een kan9 te
hebben in mijn nevenberoep als piloot,
dat ik vier jaar lang heb uitgeoefend, te
meer, waar ik van de constructie van
vliegtuigen en auto's op de hoogte was
en vrii veel van electro- en radiotech
niek afwist. Waar ik bovendien uitste
kend Engelsch spreek en schrijf, begon
ik vol vertrouwen reeds op den dag van
onze komst naar een betrekking te zoe
ken. Ik verlangde echter een redelijk,
zü het ook niet hoog salaris en ik had
geen Amerikaansche referenties. Na
enkele dagen zag ik in, dat ik op boven
genoemde terreinen niet zoo spoedig
zou slagen, als ik gehoopt had. En waar
ons aardsohe bezit niet meer bedroeg
dan 50 dollar, waarvan wij er 8 per
week moesten betalen voor onze een
voudige gemeubileerde kamer (al had
deze zooals andere centrale verwarming
en een eigen bad), moesten wij ons
brasten. Wij besloten daarom in de eer
ste week, alles aan te pakken. In de
New-Yorksche bladen vindt men vele
kolommen advertenties onder het hoofd
H ip wanted (vacante betrekkingen) en
daarin werd betrekkelijk veel gevraagd
naar echtparen, waarvan de vrouw als
keukenmeid en de man als huisknecht
dienst kon doen. Dikwijls leest men, c'at
aan Hollanders, Duitschers of Scandina-
viërs de voorkeur wordt gegeven. Het
gezamenlijk salaris bedraagt in derge
lijke betrekkingen 100 k 200 dollar per
maand met vrije kost en inwoning. Het
opgegeven adres was gewoonlijk dat van
een bemiddelingsbureau voor huishou
delijk personeel.
Opze kans lag dus in die richting. In
derdaad kan mijn vrouw goed koken,
maar ikzelf wist niets van de werkzaam
heden van een huisknecht, om van rou
tine nog niet eens te spreken. Maar we
zouden toch maar onze kans wagen en
gingen
naar het bemiddelingsbureau.
Zulke kantoren bestaan soms slechts
uit één enkele kamer, door een gordijn
verdeeld in een „kantoorlokaal" en een
„wachtkamer". Soms beslaan zü ook
twee verdiepingen van een wolkenkrab
ber en zijn er afzonderlijke wachtka
mers voor echtparen, keukenmeisjes,
kamermeisjes, kameniers, kindermeis
jes, chauffeurs, tuinlieden, enz. In de
betrokken wachtkamer geeft men naam
en adres op, het verlangde loon en bij
zondere wenschen, waarna men er da
gelijks ongeveer van tien tot drie uur
blijft wachten, totdat er een werkgever
of werkgeefster komt om „a nice oou-
P'e" uit te zoeken voor het bestieren
der huishouding. Naast de wachtkamer
ligt nog een klein vertrekje, waar men
onder vier oogen nadere besprekingen
kan voeren. Komt het tot een arbeids
overeenkomst, dan betalen zoowel werk
gever als werknemer 10 van het
maandloon voor de bemiddeling. Daar
zijn dus goede zaken mee te doen, want
bii een maandelüksch salaris van 150
dollar krijgt het bureau 30 dollar in han
den. De werkgever betaalt het reisgeld
naar zijn woning. Wordt men binnen
oen maand ontslagen of moet men zelf
om gegronde redenen binnen dien tijd
de betrekking opzeggen, dan helpt de
agentuur gratis aan een nieuwe be
trekking.
Onze leertijd.
Reeds den tweeden dag kregen wij
oen betrekking bij een familie op Long
Island voor 100 dollar per maand met
alles vrij. Na vier dagen hadden wij er
echter genoeg van: zestien uur per dag
werken is niet vol te houden. Maar wij
hadden nu tenminste een idéé gekregen
van een Amerikaansch huishouden en
vele ervaringen verzameld, waardoor
wij reeds een loon van 150 dollar konden
bedingen in onze volgende betrekking,
waar wij drie weken bleven. Na dien
leertijd waren wij reeds zoo aangepast
aan het Amerikaansche leven, dat wij
voor volwaardige krachten konden door
gaan en dan ook geen moeite meer had
den bii het verkrijgen van een betrek
king waarin wij volkomen zelfstandig 't
huishouden moesten best-ren. In der
gelijke betrekkingen zijn ook de ar
beidsvoorwaarden veel gunstiger en
krijgt men ioonen van 130 a 200 dol
lar met alles vrij.
Onze werkzaamheden.
Een echtpaar in een dergelijke be
trekking krijgt gewoonlijk één, soms
twee gemeubileerde kamers en een bad
kamer om in te wonen. Het werk be
gint op zeer uiteenloopende uren,
varieerend tusschen 6 en 8 uur 's mor
gens. Dan heeft men reeds'gebaad en
de eigen kamer aan kant gebracht. De
vrouw begint dan het ontbijt gereed te
maken in de keuker,, terwijl de man de
tafel dekt. Na het afruimen van de ont
bijttafel en het vaten wasschen worden
de woön-, slaap- en badkamers gedaan,
waarbij nien veel gemak ondervindt van
allerlei middelen lot werkbesparing:
stofzuigers, electrisohe borstels, gepre
pareerde doeken, enz. Tusschen 12 en
1 uur wordt er geluncht, koude scho
tels, sla van kip of viscl: met mayon-
naise en sandwiches. In den namiddag
moeten telefonisch de levensmiddelen
worden besteld, die voor d'en volgenden
dag noodig ziin. Alles wordt gratis
thuisbezorgd. Om vijf uur wordt een
uitvoerige thee geserveerd en tusschen
6 en 7 uur het diner. Daarvoor wordt de
tafel met bloemen versierd, terwijl voor
verlichting gewoonlijk kaarsen worden
gebruikt, die bii het begin van het diner
worden aangestoken. Cocktails en appe
tizers vormen het begin van het diner,
dat verder bestaat uit soep, vleesch, ver
schillende groenten, dessert en koffie.
Algemeene omstandigheden.
Behalve ce dagelijks terugkeerende
bezigheden moeten wij gasten ontvan
gen en aandienen, de telefoon bedienen
en de uitgavén voor het huishouden no-
teeren. Alle bijzonderheden, ook wat
vacantie, enz. betreft, moeten met den
werkgever worden besproken: niets is
wettelijk geregeld. Over het algemeen is
Donderdag de vrije dag voor het perso
neel. Wordt men ziek, dan is de werk
gever wettelijk tot niets verplicht; men
kan zich echter goedkoop tegen ziekte
en ongevallen verzekeren. Van de ver
houding tusschen de familie van den
werkgever en het huishoudelijk perso
neel is eigenlyk weinig te zeggen; dit
hangt geheel af van het karakter en
persoonlijkheid. Of men aangenaam
werkt, staat hiermee natuurlijk in nauw
verband. In den tiid der „prosperity"
kwam dat er minder op aan, als men
een bekwame werkkracht was, kon men
gerust van betrekking blijven verande
ren, totdat men iets aantrekkelijks had
gevonden, Doch ook thans overtreft op
huishoudelijk gebied de vraag nog het
aanbod.
Men heeft atuurlijk we! eens tegen
vallers. Zoo zijn wij eens twee maanden
bii een schrijver in dienst geweest, waar
in het begin alles op rolletjesl liep, ter
wijl later de verhouding tusschen de
vrouw des huizes en mij zonder aanwijs
bare oorzaak gespannen werd. Hoewel
haar man er zich sterk tegen verzette,
wist zij gedaan te krijgen, dat ik ont
slagen werd. Mijn vrouw ging natuur
lijk ook. Hoewel wij vertrokken in de
derde week van de loopende maand,
kregen wil toch ons volle maandloon
van 135 dollar uitbetaald, benevens
kaartjes voer den sneltrein naar Nw-
York en 70 dollar fooi.
Ergens anders, waar wij 150 dollar
per maand zouden krijgen, was uit
drukkelijk afgesproken, dat de wasch
buitenshuis werd gedaan. In een ele
gante Packard reden wü met de vrouw
des huizes en den chauffeur van New-
York naar Connecticut. Wij kwamen
aan in een elegante villa, doch ons ver
blijf bestond slechts uit een klein dak
kamertje, terwijl ons badin den
kelder stond! Ik was geneigd om
meteen weer weg te gaan, doch het
was laat in den namiddag en wachtte
dus met opzegging tot den volgenden
dag. Er deed zich een geschikte gele
genheid voor, toen mevrouw mü op
dracht gaf om met mijn vrouw de ge-
heele wasoh te doen. Ik vroeg twee da
gen loon, doch kreeg het niet,, aange
zien wij nog geen werk hadden ver
richt. Wel kreeg ik geld voor een taxi
naar het station en voor spoorkaartjes
naar New-York. Daar teruggekomen,
zagen wij echter in het telefoonboek,
dat onze gewezen werkgever arts en
eigenaar van een sanatorium was. Wij
erheen. Een geheel in het wit gekleede
verpleegster ontving ons. Wü vroegen
naar den dokter en werden bii hem ge
bracht als z.g. patiënten. Toen de dok
ter zeer voorkomend vrceg, wat eraan
scheelde, vertelde ik hem, dat ik slechts
de 10 dollar kwam halen, die zijn vrouw
ons nog schuldig was. Eerst toen her
kende hij mij en met het oog op de nog
steeds aanwezige verpleegster gaf hü
ook dadelijk het geld zonder een woord
te zeggen. De blik, die hü op mij wierp,
was echter allesbehalve vriendelijk.
De beste dienst, die ik gehad heb,
was bii een der „kleine" miliionnairs.
Daar ben ik twee jaar gebleven, toen
moest ik zelf mijn ontslag aanvragen
wegens ziekte. Om een voorbeeld te noe
men: het diner moest altijd precies om
6 uur geserveerd worden, en wanneer
hü zelf eens laat aan tafel kwam, maak
te hü ons altijd zijn excuus voor den
last, die hü ons veroorzaakte. Hij had
ook de gewoonte, om onder het eten de
krant te lezen en de gebeurtenissen van
den dag met mü te bespreken. Daarom
moest ik de ochtendbladen steeds in al
lerijl lezen voor het ontbijt en diner, om
hem behoorlijk te kunnen antwoorden.
Een buitenkansje was het steeds, wan
neer hij voor een of twee weken op reis
ging; hü pakte altijd zelf zijn koffers,
omdat hü anders niets kon vinden en
gaf ons altijd verlof voor den duur van
zijn afwezigheid.
Tenslote nog iets over de gevolgen
van de crisis op de arbeidsmarkt. In ons
beroep heeft men ondanks alles niet te
klagen, al ziin natuurlijk de loonen wel
lager en de betrekkingen minder tal
rijk geworden. In de „betere" betrek
kingen van dit genre zyn de looneu
echter nog bijna even hoog als vroeger
en nog steeds is het voor emigranten
verreweg het beste, zich een werkkring
te zoeken op huishoudelijk gebied.
„De menschen praten allemaal van
bacillen. Ik begry'p d'r niks van. Zeven
tien jaar bin ik nou bü de reiniging,
maar ik heb nog nooit zoo'n ding ge
vonden!"
(„Vart Hem").
Zondag:
Groentensoep,
Runder rollade,
Snijboonen,
Gevulde sinaasappelen.
Maandag:
Vleeschkoekjes,
Roode kooi.
Aardappelen,
Watergruwel.
Dinsdag:
Runderlapjes,
Spruitjes,
Aardappelen.
Rijst met boter en suiker.
Woensdag:
Gebakken spek.
Bruine boonen,
Aardappelen,
Appelmoes.
ITuiS
s
Donderdag:
Varkenslapjes,
Knolraap,
Aardappelpurée,
Abrikozen met citroenvla.
Vrijdag I:
Bruine boonensoep,
Vischschotel,
Sinaasappel.
Vrijdag II:
Slaschotel,
Fikante liavermoutkoekjes,
Savoye kool,
Gestoofde aardappelen.
Zaterdag:
Stamppot,
Zuurkool met rijst en aardappelen,
S'ire jes roggebrood met gekookt
mager pekelspek,
Appel.
Gevulde sinaasappel.
Sap van 7 sinaasappelen.
Sap van 3 citroenen,
150 gram fijne suiker,
7 blaadjes roode gelatine,
l L. slagroom.
We nemen mooie sinaasappelen van
ongeveer gelijke grootte, doch niet te
klein, borstelen ze af, snijden ze dwars
in tweeën en persen ze voorzichtig uit,
doch zorgen, dat de schil niet stuk gaot.
De uitgeperste sap wordt gezeefd,
zooeiat alleen het sap overbliift, dat met
de suiker verwarmd wordt, zoodat de
vooraf goed geweekte en uitgeknepen
gelatine hierin opgelost kan worden.
We laten de massa weer afkoelen en
zien wü, dat deze drillerig begint te
worden, dan voegen we de stijf geklopte
room erbü, waarna de van de vezels ont
dane sinaasappe'-bakjes worden gevuld'
en op een koude plaats gezet om ge
heel en al stijf te worden.
Vischschotel.
250 gram rijst.
1 kg schelvisch,
2 groote uien,
Paprika of kerry,
100 gram beter,
Paneermeel.
1 dL. witte wijn.
De rijst wordt gaar gekookt in water
en zout, zoodat hü mooi korrelig en
droog is, terwijl wij de schelvisch bijna
gaar koken en caarna van de graat af
nemen.
De uien werden fijn gesnipperd en
goudgeel gebakken in 25 gram boter en
vermengd met de kruiden.
Een vuurvaste schotel wordt ingevet
en hierin worden laag om laag, rijst,
uien' en visch gedaan, tenslotte de witte
wün. De laatste laag moet uit rijst be
staan, hierover komt 50 gram gesmol
ten boter en een flink laagje paneer
meel, terwijl de overige 25 gram boter
in enkele klontjes verdeeld worden over
het paneermeel.
Het gerecht wordt 45 min. in den
oven geplaatst om daarna warm opge
diend te worden.
Gemengde rauwe sla.
250 gram zuurkool,
100 gram augurken,
100 gram winterpeen,
1 eetlepel fijngehakte peterselie,
1 fijngehakt uitje,
2 a 3 eetlepels slaolie, peper, zout
en citroensap naar smaak.
We kloppen ce olie, citroensap, zout
en oeper tot een gebonden sausje en
vermengen dit met de zuurkool en bren
gen deze over op een platten schotel,
waarna we langs den rand een garnee
ring maken van geraspte peen, gehakte
augurkjes en het uitje, terwijl de peter
selie er overheen wordt gestrooid.
Pikante havernioutkoekjcs.
125 gram havermout,
2 eieren,
1 groote gebakken ui,
1 eetlepel peterselie,
Peper en zout,
Boter, paneermeel.
De havermout koken we gaar in het
water totdat het een dichte mas
■worden is en vermengen deze ia
met de gebakken ui, peper, zout en pe