4MprmS
Radicale veranderingen in het verschiet.
Hoe moeten wij ons voeden
m/i
Het menu
deze week
Welke producten heeft ons organisme
noodig?
Eenige practische wenken
door
Dr. A. PATER.
Zeven bestanddeelen in het
voedsel.
Van oudsher hebben op het gebied
der voedingshygiëne verschillende
meeningen tegenover elkaar gestaan
en de strijd werd menigmaal met groote
heftigheid gevoerd. In dezen tijd wordt
er aan de hygiëne in het algemeen veel
aandacht gegeven en het is dan ook
geen wonder, dat men zich meer dan
ooit met het vraagstuk der voeding be
zig heeft gehouden. Nu moet ons, voed
sel aan zeven vereischte voldoen, er
moeten n.1.: 1. genoeg caloriën; 2. ge
noeg eiwitten; 3. genoeg water en mi
nerale zouten; 4. genoeg vitaminen in
voorkomen en zij moeten 5. goed sma
ken om de maag tot meer werkzaam
heid te prikkelen; 6. den honger stil
len en een gevoel van verzadiging ge
ven en 7. genoeg cellulose bevatten.
Hoeveel caloriën hebben wfl
noodig?
De behoefte aan caloriën varieert
tusschen de 2200 en 5000 per dag; dit
hangt af van het werk, dat de betrok
ken persoon moet verrichten.
Menschen, die zich lichamelijk weinig
hebben in te spannen en een zittend
leven leiden, hebben aan 2000 a 2400
caloriën genoeg. Beroepen, waar mid
delmatig zware lichamelijke inspan
ning aan verbonden is, vereischen
2600 a 2800 caloriën, hiertoe berekent
men ook de beroepen, waarbij men
heen en weer moet loopen of veel moet
spreken. Moet de betrokkene zeer veel
heen en weer loopen, zooals bijv. bij
een dokter het geval is, dan heeft hij
3000 caloriën per dag noodig. Voor
personen, die lichamelijk werk ver
richten, wordt de behoefte aan caloriën
dadelijk veel grooter, men kan haar
ongeveer dadelijk vaststellen op 3400
a 3600, 4000 en 5000 caloriën voor
licht middelmatig en zwaar lichamelijk
werk.
De andere vereischten.
Het komt echter niet alleen aan op
de noodige caloriën. Het voornaamste
strijdpunt van het oogenblik is het
rauwe voedsel. Zooals er ten allen
tijde secten genoeg zijn geweest, die
bepaalde voedingswijzen met fanatis
me voorstonden, zoo voeren ook nu de
voorstanders van het rauwe voedsel
een feilen strijd. Den iaatsten tijd
schijnt de grootste heftigheid wat be
koeld te zijn en de meer gematigden
geven al toe, dat rauw voedsel met
uitsluiting van alle gekookte spijzen
toch niet het ware is. Zij hebben ech
ter gelijk in zooverre, dat er dagelijks
rauw voedsel in den eenen of anderen
vorm op het menu behoort voor te ko
men. De wijze, waarop de gemiddelde
West-Europeaan zich tegenwoordig
voedt, veoorzaakt onvermijdelijk een
te hoog zuurgehalte van het bloed, het
is dus goed, voedsel te gebruiken, dat
de vorming van basen bevordert en
daardoor de overtollige zuren bindt.
In dit opzicht zijn vooral aardappelen,
worteltjes en melk aan te bevelen.
Daardoor kan men jicht en andere on
aangename kwalen voorkomen.
Niet te sterke zouten.
Om dezelfde reden is het verkeerd,
het eten te sterk te zouten. Dat is
vooral voor de nieren en reeds jaren
geleden bereikte men bij nierlijders
uitstekende resultaten met een diëet,
waarin zoo min mogelijk keukenzout
voorkwam. Wat echter voor zieke nie
ren noodzakelijk is, is voor gezonde
nieren, en voor het geheele lichaam
aan te bevelen, door zich tijdig te ont
zien, voorkomt men het ontstaan van
nierkwalen. De meeste menschen vra
gen echter niet of hun eten gezond is,
maar alleen of het goed smaakt, en
daarom is het niet aan te bevelen,- het
eten geheel zonder zout te koken. Men
make het ook smakelijk door selderij
en andeer groententeelt, zoodat de ver
mindering van de hoeveelheid zout
geen tegenzin in het eten doet ont
staan.
Conserven zijn niet schadelijk.
Geconserveerd voedsel wordt dik
wijls afgraden, omdat het te weinig
vitaminen bevat; den Iaatsten tijd
wijden de meeste fabrikanten echter
groote aandacht aan dit punt, zoodat
dit bezwaar grootendeels vervalt,
vooral wanneer men van het eten van
geconserveerd voedsel geen regel
maakt. Een belangrijker punt is het
nog altijd veel voorkomende verval-
schen van levensmiddelen, niet alleen
van melk en boter, doch ook van het
z.g. denatureeren van het voedsel, dat
wettelijk geoorloofd is, moet hieronder
gerekend worden. Zoo wordt meel al
tijd gedenatureerd; in dit geval wordt
het kunstmatig gebleekt om aan de
wenschen van het publiek tegemoet te
komen. Om dezelfde reden onttrekt
men er ook de zemelen aan. Ook rijst
wordt geslepen, gepolijst, verglaasd en
gebleekt, waardoor natuurlijk veel van
de voedingswaarde verloren gaat. Men
ziet dus, dat aan onze wijze van voe
den nog heel wat verbeterd kan worden
Ze verloopen ordelijk, als we verstandig zijn.
Meer zelfbeheersching eii een eenvoudiger levensv
door
Mrs. F. D. ROOSEVELT.
In den tijd, dien wij thans doorleven,
fl'ordt onze aandacht sterk getrokken
door de tegenstrijdigheid dat in dit
land, waar volgens de oorspronkelijke
bedoeling iedereen vrij zou zijn om te
leven, zooals hij wilde in een nieuwe
wereld, velen zich tevreden moeten
stellen met wat anderen hun willen
geven. Dit is de betreurenswaardige
toestand, die, naar wij hopen, niet lang
'neer zal duren. Zoolang hij echter be
staat, vloeien er dingen uit voort, die
allen onder de oogen moeten zien en
die ons beter en verstandiger kunnen
"laken, waanneer wij ze op de juiste
wijze verwerken.
I" de eerste plaats dienen wij te be
seffen, dat de openbare armenzorg niet
"it de lucht komt vallen, maar gefi
nancierd wordt door hen, die nog be
lasting kunnen betalen. Wij kunnen
de menschen niet laten sterven van
honger en kou, maar de Amerikaan,
die altijd onafhankelijk is geweest,
vindt het onaangenaam, om zelfs van
de regeering liefdadigheid aan te ne
men. Het beste is, de oorzaken van
den tegenwoordigen toestand te bestu-
deeren en zoodanige veranderingen in
ons economisch stelsel aan te brengen,
dat een dergelijke malaise zich niet
weer kan voordoen.
Maar er zijn er toch ook, die blij en
zonder schade voor hun eigen per
soonlijkheid hulp van anderen kunnen
aannemen. Dat zijn de kinderen en
m.i. moet er aan hen in deze tijdsom
standigheden de grootste zorg worden
besteed. Van hun gezondheid en voor
spoedige ontwikkeling hangt de toe
komst van ons land af. Wanneer zij
ondervoed zijn, wanneer zij verkeeren
in een omgeving, die hen neerslachtig
en ongelukkig maakt, dan zal men de
gevolgen daarvan over twintig jaar
kunnen bespeuren in de gevangenis
sen en krankzinnigengestichten.
Bij het verleenen van steun, dienen
wij er dus op bedacht te zijn, het geld
zoodanig te besteden, dat daarvan de
kinderen het meest profiteeren. In de
zen noodtoestand kunnen wij geen wel
dadigheid bewijzen op de oude manier.
De groep menschen, die onze hulp
noodig hebben, behooren tot een ge
heel ander type dan vroeger en wij
moeten dan ook een geheel andere
houding tegenover hen aannemen.
Hetzelfde geldt van hun kinderen; wij
moeten steeds hun toekomstige leven
voor oogen houden en ons best doen
om hen voor te bereiden, niet alleen
voor de hedendaagsche en naar wij
hopen zeer tijdelijke toestanden, maar
ook voor betere tijden, die daarna ke
rnen. Do dingen, welke wij de jeugd in
deze crisis bijbrengen, moeten de din
gen zijn, die een betere toekomst mo
gelijk maken.
Wij zijn altijd een volk van pioniers
geweest, en zelfs de armsten, de pas
geïmmigreerden, hebben al spoedig de
levenswijze van pen pionier aangeno
men. Dat is een verkwistende levens
wijze. De pionier bewaart niets; hij
moet zelfs zooveel vernietigen, voordat
hij kan gaan opbouwen, dat hij er aan
gewend raakt om op groote schaal te
verwoesten en zeer zorgeloos te zijn
in menig opzicht, waarin dit bij oudere
volken ondenkbaar zou zijn. Thans
zijn wij echter in een tijdperk van
onze geschiedenis gekomen, waarin wij
sommige eigenschappen van die oude
re volkeren moesten overnemen. De
crisis dwingt ons daartoe tegen wil en
dank; de menschen moeten voorzich
tig hun uitgaven overleggen, zij moe
ten leeren zoo goedkoop mogelijk te
eten zonder ondervoed te raken, de
maaltijden moeten ondanks de gerin
gere kosten niet minder smakelijk
zijn, enz. Voor een groot deel komt dit
neer op de huisvrouw, maar het moet
gezegd worden, daar haar taak haar
door man en kinderen dikwijls niet ge
makkelijker wordt gemaakt. Een wei
nig meer zelfbeheersching zou het
voor alle partijen aangenamer maken
om zich aan de veranderde levensom
standigheden aan te passen.
Een van de treurigste ervaringen,
die wij dag aan dag opdoen, is het feit.
dat zeer velen onzer landgenooten al
hun spaarpenningen hebben belegd in
een eigen huisje en dat zij dat huisje
gaan verliezen, omdat zij de hypo
theekrente niet meer kunnen betalen.
Dit komt, omdat velen begonnen te
denken over een eigen huis op een
tijdstip, dat hun financieele positie
dit nog niet toeliet. Meermalen zijn de
lasten, die zij op zich genomen hebben,
zoo zwaar, dat zij zelfs in tijden van
voorspoed geen geld meer over had
den voor reparaties.
Vroeger kochten de menschen niets,
wanneer zij het niet contant konden
betalen. Wanneer wij ons opnieuw iets
van die opvattingen eigen konden ma
ken, zou het niet meer voorkomen,
dat de vrucht van ons leven van
spaarzaaomheid werd teniet gedaan
door een paar ongunstige jaren.
Nu zijn er vele ontevredenen in ons
midden, velen, die radicale verande
ringen verlangen, of zelfs geweld. ïk
voor mij geloof, dat die radicale ver
anderingen reeds in aantocht zijn,
maar als wij verstandig zijn, zullen zij
plaats vinden op een ordelijke manier
en in dien zin, dat wij er ons mede
kunnen vereenigen. De meest nood
zakelijke veranderingen dienen echter
plaats te grijpen in onze eigen karak
ters. Wij moeten meer gezond verstand
gebruiken, meer zelfverloochening be
oefenen en ons leven soberder inrich
ten. Wanneer wij dit doen, zal het
onnoodig zijn om geweld te gebrui
ken, teneinde al onze landgenooten
een verzekerde toekomst te bereiden.
Zij: „Uw aanzoek heeft geen doel,
ik ben reeds verloofd!"
Hij: „Och, dat is jammer! Maar ik
zal wel zoolang wachten!"
(„Rire").
Zondag:
Tomatensoep, Blinde vinken,
Brusselsch lof au Gratin,
Aardappelen,
Maizena-Ananas, pudding
met ananas saus.
Maandag:
Runder rollade of boonensoep,
Savoye kool, aardappelen,
Schuim ommelet.
Dinsdag:
Klapstuk, gesnipperde winterpeen,
groene erwten,
Aardappelpuree, citroen rijst.
Woensdag:
Rollade of schelpen me'
garnalen ragout.
Spruitjes, aardappelen.
Chocolade vla met biscuits.
Donderdag:
Goulasch of eieren met tomatensaus,
roode kool, aardappelen,
rijst met sinaasa poelen.
Vrijdag 1.
Gebakken bot.
Veldsla en bieten,
gebakken aardappelen.
Gort met rozijnen.
Vrijdag II:
Pikante havermoutkoekjes.
Spinazie (blik) aardappelen.
Botersaus.
Gort met rozijnen.
Zaterdag:
Erwtensoep of magere erwtensoep
met spek en worst, sneedjes wittebrood
Abrikozen met custardvla.
Maizena-pudding met ananas.
1 1 melk, 90 gr maizena, 80 gr sui
ker, 2 eieren, 1 klein busje ananas.
De ananas wordt aan zeer kleine
stukjes gesneden en even op een zeef
gedaan om het vocht te verwijderen,
dat we echter bewaren voor een sausje.
De melk brengen we nu aan de kook
en voegen de suiker en aangemaakte
maizena toe en laten dit ondex^ flink
roeren even doorkoken. De eiwitten,
die we stijf klopten, worden bij de
pudding gevoegd en nog even meege-
kookt, we voorkomen daardoor het
zakken van het eiwit. Nu de pan van
het vuur en de stukjes ananas op een
flinken eetlepel door de massa roeren
en alles overbrengen in een van te
voren nat gemaakten puddingvorm.
Voor het sausje koken we het ananas-
vocht even op met sap van 1/2 citroen
en iets suiker en binden het daarna
met maizena.
Citroen rijst.
300 gr. rijst, 200 gram suiker, sap
van 3 citroenen.
De rijst wordt op de gewone wijze
gaar gekookt, met zout en een stukje
citroenschil, dat men voor het opdie
nen verwijdert. De citroenen uitper
sen en met de suiker door de rijst roe
ren als deze gaar is. Opdienen in een
kristallen schaal. We zorgen bij het
schilletje, dat er geen wit aan den bin
nenkant blijft en bij het sap dat zich
hierin geen pitten bevinden, daar de
citroen rijst anders bitter zou worden.
Goulasch.
500 gr. mager rundvleesch, 1 groote
ui, een paar plakken spek, 20 gr.
bloem, zout, peper, noot en paprika,
boter of vet.
Het vleesch wordt in blokken ge
sneden en de boter of het vet bruin
gebraden met gesnipperde ui. Het
vleesch aan dobbelsteenen snijden en
met peper en zout inwrijven, de ui
snipperen. De plakken spek uithak
ken, boter erbij voegen en de gesnip
perde uien, het vleesch wordt r bp
gedaan en als de uien al evc oben
gebakken, om het gelijk bru krij
gen, wentele nien ze steeds om. Na on
geveer 15 minuten, doet men de bloem
