Een man achter Maskers. I Comité van actie van veree- 7 'f kunstenaars", dat op 25 en 26 /„ica* hier ter stede een congres Jtfyaart *:*rs in de crisis" organiseert, ..Kun9,e'' rsppiiiende sprekers, verte- „aareP ,.„ers van verschillende takken een referaat zullen houden, van ^un':-' de nooden der gioep voor n-aari".treCien, zullen behandelen, nie SLjté voornoemd heeft vooraf „,t beginselverklaring verspreid, een 1 ni gezegd wordt, dat het tifd *aan\ia't de gemeenschap aan de kun- datgene verstrekt, waarop zij ?têuaf0iiminste recht hebbenarbeid en toch te__ pjet j,s ai;es heel goed bedoeld b- het algemeen en theoretisch ge en in 1 maR de gestelde eisch mis- •sp,r0 Afik wel gerechtvaardigd heeten. sch,eP wje heeft, practisch en in AlI?Sróndêr gesproken, het recht zich a rdaad „kunstenaar" te noemen?., t men het toekennen van een der- rl- recht- aan de kunstenaars zelf dan valt met groote vreeze te dat er.. niets van terecht vreep He'tis bij hen immers niet zoo k,0nin anclere vakken, waar b.v. een tim- min nf metselaar zijn collega ook imetselaar en timmerman zal willen n al zal Mi dan niet altijd van eoe&en timmerman of een goeden ltselaar gewagen.. Vele, kunstenaars j ntpzen, het is nu eenmaal de van het beestje!, weigeren ten Enenmale vele van hun collega's een echt kunstenaar" te noemenHoe „wet de „gemeenschap" dit dan even tueel uitzoeken Onze parken. We ziin met het bovenstaande, waarin dan ook het Park-Hotel ter spra- kwanlt toch in de buurt gekomen van het Vondelpark en zullen daarom maar even, bijwijze van intermezzo, bij onw parken blijven toeven, zooals overigens in de stralende eerste lente dagen die we pas achter den rug heb ben zoowelen, voor het eerst in dit iaar, gedaan hebben. Die parken worden bin nenkort weer voor tallooze Amsterdam mers welkome oorden,, waar men wat zuivere lucht kan inademen; waar Am sterdam in haam onmiddellijke omgeving vrijwel geen bosc-h en lommerrijke dre ven rijk is, daar hebben wij, nog meer dan de meeste andere stadsbewoners, behoefte aan parken, aan stads-lon- gen. We ziin ten deze niet zóó schaars voorzien als men gewoonlijk meent. Zelfs de Amsterdammer zelf is meestal niet eens op de hoogte van het feit, dat we tenslotte toch nog 8. zegge acht, van dergelijke „officieele" longen de onze mogen noemen. Dat vindt dan ten deele ziin oorzaak hierin dat de Centrum-, West-, Zuid- en Oost-bewo ner over het algemeen niets van Noord, dat is van de stad aan den overkant van het IJ, afweet en hier juist, om te beginnen, reeds drie van onze par ken gelegen ziin. Het IJbosch, het Volewijkspark en het Florapark ziin „longen" die men aan „dezen" kant van liet IJ zelden al was het maar bii name kent, laat staan dat men van hen gebruik zou makenDan groeit er, en ook dat is velen verborgen! nabij de Zuiderzee eii de Indische buurt een nieuw park, in den volks mond van de betrokken buurtbewoners „Nieuwediep- of Zuiderzeepark" ge- heeten. De overblijvende, meer alge meen bekende parken zijn dan het Ooster- en Westerpark, het Sarphati- Park en het Vondelpark. Dat we aan par^en.dan tenslotte toch niet zoo mis deeld' zijn als men, ook in de stad zelf, -- nogaj eeng gei00f^ blijkt ook el uit de oppervlakten van deze stuk jes stads-natuur. Het Zuiderzee-park, «J. als het geheel gereed is, een opper ste hebben van 22 H.A.,; het 9s n* 'iee^ eei> uitgestrektheid van botm liet Votewiikspark van 12HA; nQy.. raPark van 15 H.A.; het Ooster- K'/ H.A.; het Westerpark van II'i 'let Sarphatipark van 4A Wat sen Vondelpark van 46 H.A. uan m totaal niet minder dan 150 is -L Park-oppervlakte geeft. Het .^an no'g wel even aan dit sta ingegeven door de eer- reer'- ?-vangen dezer lente die ook tie« an i<r ,en ^aar wederom de tafel- 1;ajoelen op de caféterrassen naar buito 7 CU "P Qe cateterrassen naar telt va TYerde- met de populari- liik vJh P31"^311 soms even wonder- w g steld als met de populariteit van waarva ^oputatr zijn juist soms dn VcrwpAwi111611 ^ab ™e,t allereerst zou tiet Voie11'' n bvPeeren(t voorbeeld is irs out bosrh0.1) .^'..^''ootcre en rojjalei: toch vc Ö0«ph V 1 V* *«-vwiWC Oli *el terwiuei (',17!oi'a,iaik LrMU aan den naam dun IJ- D.p-T0'e^rti^spark dat bij de ever ft tr Lliet,n<j'ig .meer populair ;s veel, groote re en i En dat nog sterdak"w aan ^en uaam voor do Am- name 'me.rs toch allerminst aange- Stond .ei'lnnermgen verbonden zijn. de y n vroeger, vele jarenlang, in Volewijkslanden de galg en het hlken van de misdadigers of onschuldigen, die in de stad waren terechtgesteld, werden hier opgeknoopt aan palen en de geradbraakten werden o\ ei een karrerad. dat op een paal ge prikt werd, geworpen. Duizenden gene raties terug van de vogels die hier nu in het lage hout van dit lieflijke park Kwetteren en tjilpen, voedden zich met de stoffelijke overblijfselen van de terechtjgestelden, zóó dat slechts de skeletten overbleven die 's avonds en s nachts geheimzinnig en griezelig rammeldenNu is er een vijvertje, zijn er eendjes, moeders met kinderwa gens, pa's met sportkarren, „losse" kinderen met autopeds en is er een limonade-tentje.Het kan verkee- ren.. Nieuwe taxi strijd. Dat kan men ook zeggen ten aanzien van onze taxi-situatie. Een jaar gele den gingen van allerlei zijden stem men op om, teneinde een einde te maken aan de chaotische toestanden op taxi-gebied en tevens om te komen tot verlaging der tarieven, het aantal stationeerende taxi's, de z.g. blok- banders, uit te breiden evenals het aan tal vaste standplaatsen.. Nu, nadat die uitbreiding inderdaad heeft plaats gehad, gaan ook weer van allerlei, en daaronder van enkele van dezelf de zijden als toen, stemmen op het wa genpark weer met minstens 25 pot te.... verminderen! Er is nu weer teveel van het goede, zegt men dan. Eén ding moet worden toegegeven: toen in 1932, op sterken aandrang van het gemeentebestuur, tot een invoering van een sterk verlaagd tarief bii de blok-banders besloten werd, gaf dat ge meentebestuur vrij positief tevens de verzekering, dat men er voor zou zor gen, dat de snorders, de vrijbuitende witte en gele bandera, binnen korten tijd van de straat zouden verdwijnen. Daarvan is echter niet veel gekomen! Wèl is de politie zoo nu en dan druk aan het bekeuren getogen en werden er b.v. in het vorige jaar meer clan 3300 bekeuringen tegen de snorders door den kantonrechter berecht, maar ten eerste zijn er kantonrechters, die in dé zen geen of een minimale straf of boete opleggen en ten tweede vertoont de po litie zoo nu en dan ook wel weer nei ging de zaak maar een beetje op zijn beloop te laten.... Bovendien zijn de verwachtingen,, dat het publiek de snor ders links zou laten liggen, nu het ook goedkoop in de officieele taxi's kan rijden, slechts voor een gering deel verwezenlijkt. In alle geval, hoe het ook zii, welke andere factoren bij deze nog altijd gecompliceerde taxi zaken mede een rol spelen,, Zaterdag avond jj. is het weer eens, voor de-zoo- veels te maal, tol een openbare demon stratie gekomen. Een goede honderd blok-banders verzamelden zich tegen een uur of elf in de buurt van 't R.A.I.- gebouw, waar het publiek, dat de daar gehouden Dameskroniekheurs, met zijn lilliputter-troep en andtere attractief-, bezocht had, begon uit te stroomen, plaatsten hun wagens kris-kras over den weg engingen vervolgens een eindje wandelenGroote opstopping en consternatie natuurlijk! Na een, half uur fandelen, en na het geheele tram- en andere verkeer in de war ge stuurd te hebben, keerden de protes- teerende chauffeurs terug en hieven deze taxi-blokkade op, niet echter dan nadat zij allen door de politie „op de bon waren geslingerd" terzake van het „opzettelijk veroorzaken van een vev- keersbelemmering en het in gevaar brengen van de vrijheid en de veilig heid' van het verkeer"Wie tenslotte deze protestactie „organiseerde", staat nog niet vast: zijn het die chauffeurs zelf, ziin het hun organisaties of zit ten er misschien ook organisaties van werkgevers achter?.Volgens de po litie is dit laatste ook geenszins uitge sloten. In alle geval zal het muisje nog wel een staartje hebben en onidertus- schen is een van onze vele chronische problemen het taxi-probleem, weer eens in een accuut stadium ge komen „Zeg, ik wou 100 sigaren aan je vader sturen voor zijn verjaardag. Of weet je iets, dat hem meer zou ver heugen?" „Ja, tweehonderd!" Reiziger op het station tof den por tier: „Neemt u mij niet kwalijk, maar zijn de vertrektijden veranderd? De trein is al weg!" Portier: „Ja nu gaat liii vroeger, vroeger ging hij later, maar later gaat hij weer vroeger!" Boer Hannes is in de stad, wordt overreden door een auto en bewuste loos naar het ziekenhuis gebracht- Een heele week blijft hij buiten ken nis, tot hij eindelijk bij komt. „Ja, Hannes," zegt de zuster, „wij hebben veel moeite met je gehad en je alleen met champagne en cognac in het leven, gehouden!" „Wat een pech," mompelt Hannes, „dat ik juitet bewusteloos was!" Chef: „Voor mijn informatiekantoor heb ik iemand noodig, die alle vragen, ook de gekste, da-Iel ijk kan beantw >or den, zonder zich te laten overbluffen." Sollicitant: „Dan ben ik de rechte man op de rechte plaats. Ik ben vader van acht kinderen!" ..Zoo'n heele na'clit aan de boemel is toch ook niets gedaan. Den volgenden dag voelt men zich als het ware gesla gen. Vergaat het u ook zoo?" „Nee, gelukkig niet: ik ben vrijge zel!" Jochems gaat naar het gemaskerd bal, verkleed als Napoleon. Heel den avond loopt hij evenals de beroemde keizer en legeraanvoerder met de rech terhand onder zijn jas. Dan ontmoet hem zijn vriend Vliegen. „Waarom heb jij nou juist dat Na- poleon-costuum gekozen?" vraagt Vlie gen. „Snap je dat niet? Nou kan ik, zon der dat het in de gaten loopt, heel den avond mijn hand onder mijn jas hou den om te voelen of mijn portefeuille er nog zit!" Gabriele d'Annunzio, de eeuwige avonturier. By zijn 'Oen verjaardag op 12 Maart 1933. door Dr. H. WESTERMAN. Journalist, nationaal dichter, mana ger van de beroemde tooneelspeelster Eleonore Duse, oorlogsvlieger, rebel-, lenleider en tenslotte een halve klui zenaar, dat alles is de groote Italiaan Gabriele d'Annunzio in zijn thans zeventig jaren tellend leven geweest- Een halve eeuw lang heeft Italië zich met hem beziggehouden. Vele rollen heeft hij gespeeld en onwillekeurig vraagt men zich af, welke rol nu wel het meest met zijn waren aard over een is gekomen. In elk van zijn rollen moet echter iets hebben gelegen, dat verwant was aan zijn wezen. Aan tegenstrijdigheid is bij d'An nunzio geen gebrek. Hij was een van de eersten en van de weinigen, die de gedachtenwereld van Nietzsche begre pen en met gretigheid aannamen. Hij was uitermate conservatief en vereer de de middeleeuwen. Hij was een vurig propagandist voor de auto, toen dit vervoermiddel nog iets geheel nieuws was. Hij was een van de eerste, enthousiaste coureurs. Hoe is dat met elkaar te rijmen! Maar d'Annunzio's geest is daarvoor veelzijdig genoeg. De filosofie van den „Uebermensch", die verheven is boven het verschil tus- schen goed en kwaad, heeft hij vol komen op zichzelf toegepast; van Eleo nore Duse's groote liefde voor haar manager en tooneelschrijver heeft hij ten volle geprofiteerd. Steeds dreef hij haar tot nieuwe tournée's aan, want hij had honderdduizenden noodig om zijn wereldsch leven van verkwisting te kunnen voortzetten. Men nam lTet hem niet kwalijk. Was het omdat zijn krachtige, eigenaardige persoonlijk heid zoo geheel en al verschilde van alle normen? Was het omdat men aan voelde, dat hij het tenslotte was, die de groote actrice op het toppunt van haar kunst bracht, zij het ook door haar herhaaldelijk te bedriegen en on gelukkig te maken? Hij schiep voor haar een drama en een figuur als de „Giooonda" en- opende daardoor de mogelijkheid op een zeldzaam kunst genot; vergaf het publiek hem daarom dat hij de groote tragédienne tenslotte geheel in den steek liet! Meer dan tien jaar heeft d'Annun zio min of meer vrijwillig in het bui tenland doorgebracht, in de Fransche stad Arcachon. Men had genoeg van zijn persoon en zijn politiek, al werden zijn nationale hymnen en zijn groot- sche oden op de Adriatische Zee nog even mooi gevonden. Maar er waren schuldeischers en menschen met strenge opvattingen over moraal, kor tom, het was beter om w eg te gaan Toen kwam de oorlog en d'Annunzio kwam weer in actie. In de laatste maan den, voordat Italië tot de oorlogsver klaring kwam, schreef hij vele ge dichten om den oorlog te verheerlij ken, en dit moet hij ook wel hebben gemeend, want onverschillig voor alle gevaar nam hij aan den oorlog deel. Hij was o.a. een van de Italiaansche vliegers, die de gewaagde vlucht on dernamen van Isonzo naar Weenen, om daar strooibiljetten uit te werpen en weer terug. Het was een bravour stukje met den dood als vermoedelijk resultaat, doch het liep d'Annunzio hierin mee. De oorlog heeft hem ech ter een oog gekost, terwijl het gezichts vermogen van het andere belarvrijk is achteruitgegaan. Toch heeft na den oorlog Gabrielle d'Annunzio nog zijn grootsten rol ge speeld in de Italiaansche politiek. Een rol gespeeldhoe volkomen is die uitdrukking hier van toepassing! Wij denken hierbij aan iets onechts, ge huichelds, doch voor den Italiaan is het slechts de uiting van overtollige vita liteit, van opgewekte, speelsche activi teit. En hoe heeft hij die rol gespeeld! Het leven van Garibaldi wordt kleur loos, de carrière van Mussolini een tonig vergeleken bij de aaneenschake ling van avonturen, die tot voor enkele jaren het leven van d'Annunzio uit maakte. Het hoogtepunt van zijn leven be reikte hij, toen hij aan het hoofd van zijn „Arditi", een nationaal vrijwilli gerscorps, de half-Kroatische, half- Italiaansche havenstad Fiume innam. In November 1919 dreigde de moge lijkheid, dat zij aan Joega-Slavië zou worden toegewezen en nu stelde d'An nunzio de mogendheden eenvoudig voor een feit accompli. Hij hield Fiume bezet en stichtte daar zijn eigen staatje. Maandenlang wist men niet of men hem wel au sérieux moest nemen, maandenlang dreigde een oorlog tus- schen Italië en Joego-Slavië, maar d'Annunzio bekommerde zich niet om mogelijke gevolgen. Hij stelde zijn eigen wetten, ceremoniën, patriottische spreekkoren en beurtzangen op, en deze merkwaardige dichtersstaat zal als zoodanig nog lang in de wereldge schiedenis blijven voortleven. Langer dan een jaar kon d'Annunzio Fiume bezet houden; hij gaf het eerst op toen de Regeering te Rome generaal Giar- dino naar hem toezond met de bedrei ging van niets ontziend geweld. Met dat al heeft d'Annunzio toch Italië het bezit van Fiume verzekerd. Als dank daarvoor werd hij gehul digd als „Vorst van Monte Nevoso". Hij is ook een der steunpilaren van het fascistisch bewind, maar dan toch een, waarvan men alleen gebruik maakt met de noodige voorzichtigheid, met een zeker vertrouwen zelfs. Het is een publiek geheim, dat zijn verhouding tot Mussolini niet bepaald een weder- zijdsche oprechte vriendschap kan wor den genoemd. Men herinnert zich in regeeringsverklaringen nog te goed, hoe op zekere kritieke momenten in de jaren 1920—1922 een nationaal dichter zoo ver boven alle partijen verheven stond, dat hij zich zoowel door de rechts- als door de links-radicalen liet huldigen. Bovendien is d'Annunzio nooit ook niet na de marsch op Rome in de Italiaansche politiek een fac tor geweest, waarvan men de groote nauwkeurigheid kon bepalen. Eindelijk is hij nu oud geworden. Eindelijk woont hij wat uit de huurt op zijn vorstelijk landgoed La Vittoriale te Gardone aan het Garda Meer. Wel iswaar moest het landgoed eerst ont eigend worden en daarbij is het ook niet zoo bewonderenswaardig toege gaan, maar men was het nu eenmaal gewend, dat d'Annunzio's wenschen boven de gewone wetten en moraal uit gingen. D'Annunzio Is zelf een halve kluizenaar geworden. In het kleed van een religieuse orde wandelt do bijna blinde grijsaard door zijn park, vaart op het meer, of schrijft een middel- eeuwsche heiligenroman. Een masker te meer? Toch kan men zich niet los maken van het gevoel dat alle pose, al het theatrale van dit menschenleven echt is en voortvloeit uit de bronnen van de merkwaardige menschelijke ra- tuur. (Nadruk verboden).

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1933 | | pagina 21