r
i
HELDERSCHE COURANT VAN DONDERDAG 7 SEPTEMBER 1933.
program
Ontwikkelen en afdrukken
TWEEDE KAMER.
Van links en rechts
Typhoon boven Japan.
De haring en ansjovis na de
afsluiting van de Zuiderzee.
Kruitmagazijn in de lucht
gevlogen.
0
vrijlating van haar man uit het concen
tratiekamp te verkregen. De President
moet haar hebben geantwoord: „Ik be
treur de arrestatie van uw man ten zeer
ste; zijn onkrenkbaarheid betwijfel ik
niet in het minst. Ik heb mij terzake
zijn vrijlating gewend tot den Rijkskan
selier."
Maar de heer Loebe is niet vrijgelaten.
ANTI-JOODSOHE BOYCOT TE
NEURENBERG.
Hoewel het partijcongres der N.S.D.
A.P. thans achter den rug is, zijn duizen
den leden nog een of twee dagen te Neu
renberg gebleven. De anti-Joodsche pas
sage in de proclamatie van Hitier op
Vrijdag en in de redevoering van Goeb-
bels op Zaterdag, is gevolgd door een
boycot tegen verscheidene Joodsche za
ken, zonder dat de autoriteiten hebben
ingegrepen. Menschen, die probeeren
deze zaken binnen te treden, worden door
oosters hierin belemmerd. Het zijn vooral
de leden van den nationaal-soeialisti-
sehen vrouwenbond, die tot deze boycot
actie aansporen.
OORLOGSSCHEPEN GERUILD
TEGEN KOFFIE.
De Japansehe vereeniging van Scheeps
bouwers zal, naar V.D. meldt, op 20 Sep
tember bijeenkomen, om te beraadslagen
over de door Brazilië geplaatste order
voor den bouw van dertig oorlogsschepen.
Het Braziliaansche scheepsbouwpro-
gram, dat zich uitstrekt over twaalf jaren,
voorziet in den bouw van drie kruisers,
negen torpedobootjagers en achttien duik-
booten. I)e kosten hiervoor worden ge
raamd op meer dan 180 millioen yen. De
daartoe benoemde commissie zal de moei
lijkheid bestudeeren. waartegenover men
zich geplaatst ziet wegens de Braziliaan-
sche voorwaarden, de helft van den prijs
in koffie en mangaanerts te voldoen.
Het idee is origineel. Als wij het eens
toepasten en probeerden onze nieuwe
kruisers met de bloembollen en boerekool
die we te veel hebben, te voldoen?-
DE WETHOUDERSCRISIS TE
AMSTERDAM.
Het Volksblad van Dinsdagochtend
meldt:
Maandagavond heeft de sociaal-demo
cratische raadsfractie haar eerste verga
dering na de vacantie gehouden. De wet
houders De Miranda, Eduard Polak en
Boekman zouden Dinsdag hun ontslag- j
brief verzenden in overeenstemming met
het besluit van de vergadering van gede
legeerden der partü-afdeelingen.
DE NIEUWE SALARISKORTING
VOOR HET RIJKSPERSONEEL.
Discussie In de commissie voor
georganiseerd overleg voor de
zeemacht.
maandag heeft de commissie voor ge
organiseerd overleg voor de zeemacht ver
der gemeente, zoo tijdig ter kennis van
het gemeentebestuur worden gebracht,
dat deze een redelijken termijn hebben
om zich in hun financieel beleid daarop
in te stellen.
Tot dusverre is met dezen eisch zeker
niet steeds in voldoende mate rekening
gehouden.
BEPERKING VAN HET
VEREENGINGSRECHT DER
RIJKSAMBTENAREN.
Drie verschillende beperkingen.
Naar de „Nw. Rott. Crt." verneemt,
heeft de minister van defensie bij Leger
order 1933, nr. 267, de door den minister
president vastgestelde uitvoeringsbepalin
gen van het „Algemeen Rijksambtenaren
Reglement" ter kennis van de Koninklijke
landmacht gebracht.
Hierbij waren, naar bekend, alleen voor
het departement van defensie de S.D.A.P.
en het N.V.V. als vereenigingen aange
merkt, waarvan de burgerlijke ambtenaren
geen lid mochten zijn naast de voor hen
evenzoo verboden oommun., andere socia
listische en fascistische (uitgezonderd de
Nat.-Soc. Bew.) organisaties, waarvan het
lidmaatschap ook voor de ambtenaren der
andere departementen was verboden, maar
voor velen geen bordje met verboden toe
gang was geplaatst voor S.D.A.P. en
N.V.V.
Bedoeld reglement is alleen van toepas
sing op de burgerlijke rijksambtenaren
(ook van Defensie).
Voor de militaire ambtenaren gelden
het „Reglement voor de militaire ambte
naren der Koninklijke landmacht" en een
overeenkomstig „Reglement rechtspositie
zeemacht".
Voor deze militaire ambtenaren gaat de
beperking nog verder dan voor de burger
lijke ambtenaren van Defensie. De Leger
orders 1933, nrs. 59 en 79. ter uitvoering
van genoemd „Regl-iment voor ie mili
taire ambtenaren der Koninklijke land
macht", houden namelijk een verbod in,
niei alleen voor alle communistische eq
socialistische organisa.ies, maar ook vcor
alie fascistiscae organisaties (ook voor da
Nat-Fit. Bew, dus, die t oor alle burger
lijke ambtenaren is toegelaten).
Het verschil tusschen de uitvoerings
bepalingen van de voor een dier verschil
lende categorieën geldende ambtenaren
reglementen vindt zijn grond in de om
standigheid, dat voor den militairen amb
tenaar, uit hoofde van zijn bijzondere po
sitie als lid van het gezagsorgaan van den
staat, andere, verder gaande beperkingen
moeten gelden dan die, welke voor de bur
gerlijke ambtenaren strikt noodzakelijk
ge larven het gebied verlaten of waren ze
te gronde gegaan, slechts sporadisch werd
een wat oudiere haringlarve bemachtigd.
Begin Juni herleefde de hoop: op verschil
lende plaatsen in de Waddenzee werden
toen jonge harinkjes gevangen, die reeds
het larvenstadium achter den rug hadden.
Ook in de havens van Den Helder en Ter
schelling werden deze jonge harinkjes op
gemerkt. Een nader onderzoek wees echter
uit, dat al deze jonge haring niet van onze
Zuiderzeeharing afkomstg was, maar zon
der uitzondering tot een Noordzeeras be
hoorde. Jonge, in de Waddenzee opge»
groeide haring is niet bemachtigd.
In het kort samengevat, waren dus de
resultaten van het onderzoek deze: de ha
ring heeft in de Waddenzee kuit gescho-
'en' eieren hebben zich goed ontwik-
zijn. Terwijl op grond van een dergelijke !1,aar behalve zeer kleine larven zijn
van de haring en de ansjovis genoemd.
Hierbij dient nog vermeld te worden, dat
de Zuiderzeebaring tot een apart ras be
hoort, dat zich in slechts enkele kustwate
ren voortplant, en zich van de Noordzee-
haring onderscheidt door een aantal ken
merken, o. a. doordat het kleiner blijft.
Dat de Zuiderzee zoo bij uitstek ge
schikt was om voor deze beide vischsoor-
ten als kinderkamer te fungeeren, vond
zijn oorzaak vooral hierin, dat de Zuider
zee een zeer ondiepe binnenzee was, die
tengevolge van de engte tusschen Enk
huizen en Stavoren eenigszirm van de
Noordzee werd afgescheiden. Door deze
omstandigheden bereikte het water reeds
vroeg in het jaar een hooge temperatuur,
hetgeen zoowel voor de ontwikkeling van
de eieren en larven als voor die van het
voedsel uitermate gunstig was; daaren
boven was het water zeer vruchtbaar. Tij-
stroomen waren in de Zuiderzee van zeer
weinig beteekenis.
Ook dit jaar hebben groote scholen ha
ring en ansjovis getracht hun oude paai-
plaatsen weer te bereiken. Zij liepen toen
echter vast op den afsluitdijk; slechts
relatief geringe aantallen wisten nog door
de sluizen het IJselmoer binnen te drin
gen. De groote massa, die buiten bleef, was
genoodzaakt óf terug te keeren óf in de
Waddenzee kuit te schieten. Dit laatste
heeft op zeer groote schaal plaats gevon
den. Op tal van plaatsen langs den voet
der dijken, maar vooral in de nabijheid
van Den Oever, werden dikke lagen ha
ringkuit aangetroffen. Dit kuit is althans
voor een deel ook tot ontwikkeling geko
men, want omstreeks midden April wer
den talrijke haringlarven in de Wadden
zee gevangen, die pas uit het ei gekomen
waren. De ontwikkeling van het ei tot
larve was dus voorspoedig verloopen.
Toen evenwel midden April getracht
werd oudere larven te vangen, mislukte dit I wetsontwerp tot aanvulling van de hooger
vrijwel volkomen. Blijkbaar hadden de jon-onderwijs-wet.
met elke eb belangrijke aantallen naar
buiten gevoerd worden, die met den daar
opvolgend vloed niet weer terugkomen.
Bil de ansjovis, die in het water zwevende
eieren heeft, treedt dit verlies reeds bij de
eieren op. Deze verliezen worden nog in
de hand gewerkt door de in verhouding
tot de Zuiderzee lage temperatuur, waar
door de ontwikkeling van de eieren en de
groei der larven nog wordt vertraagd,
zoodat de ongunstig werkende tijstroomen
nog langer hun invloed kunnen doen gel
den. Het is natuurlijk denkbaar, dat de
larven, eenmaal naar de Noordzee wegge
stroomd, hier verder opgroeien; aangaan
de deze mogelijkheid is echter niets be
kend.
Vergadering vun Dinsdag 3 Sept.
De Kamer hield zich allereerst bezig
met een regeling van werkzaamheden.
Een aantal wetsontwerpen zal in de af-
deelingen worden onderzocht.
Een aanvang zal worden gemaakt met
het wetsontwerp tot heffing eener omzet
belasting.
De hoer Cramer (s.<L) vraagt verlof
voor het houden van interpellaties inzake
de politieke gebeurtenissen in Indië; de
heer Roes tam (c.p.) wil eveneens hier
over interpeileeren.
BUITEN LANDSCHE STUDENTEN
AAN DE NEDERLANDSCHE
UNIVERSITEITEN.
Voorstel tot aanvulling van de
hooger onderwijswet.
Bij de Tweedie Kamer is ingediend een
HOOFDBUIS VAN 1)E WATER
LEIDING GESPRONGEN.
In de Marnixstraat te Amsterdam.
Groote consternatie ontstond Dinsdag
morgen in de Marnixstraat te Amsterdam
tengevolge van het springen van een
hoofdbuis der waterleiding. Het plaveisel
7 Sept. „Ueberschwanglich?" e
timenteel? Overdreven? Onzin! h
Duitsch is mooier en de Duitschers
gen het mooier. Daaraan valt niet*?"
ontkomen. Wij zullen het altijd bh
moeten afleggen. y Ucn
,.r En sedert ze bij het Wolffbure»,.
bezweek onder de kracht van liet watei ,iUerator hebben aangesteld e een
en weldra stond een groot stuk van de; telegrammen t» e
Marnixstraat <1. N. EgelantiersstraatjKeXh." Te™
blanken de kelders der aangrei t dithyramben, belletrie en rhythnmoh n"et
huizen liepen onder.Iza, kunnen wij Nederlandsche jouniar°*
ten wel heeleniaal inpakken!
De beschrijving, die dit wereldnieuw»,
bureau van den Nazi-Partijdag in v„
renberg geeft is nog lyrischer dan s,
ontboezemingen i,i de programma's van
onze buurtbioscoop. Neurenberg ZWel
in vlaggen, groen en bloemen. Van h*
oude gevels hangen de ..gloeiende" kien
ren van het „ontwaakte" Duitsehland ei
het „eerwaardig" rood-wit der oud»
vrije rijksstad", daartusschen blaiuv a>°
de hemel" en wit ..als de sneeuw" V
Het tramverkeer (lijn 10) moest worden
stopgezet en het publiek kon niet pas-
seeren, want er was geen doorkomen meer
aansteeds meer water stroomde over
den weg, tot groot vermaak van de
schoolgaande jeugd.
Oorzaak van het ongeval is een zwakke
plek in de oude ijzeren waterleidingbuis
geweest, welke zwakke plek op een ge
geven moment den waterdruk niet meer
kon weerstaan.
De minister meent, dat het wenschelijk
is, tijdig maatregelen te nemen om de in
de memorie van toelichting nader om
schreven gevaren te voorkomen, door
aanvulling van de hooger onderwijs-wet
met enkele bepalingen.
De bezwaren betreffen in hoofdzaak
een toename van de kosten en een over
vol ling van de universiteiten, waardoor
het gevaar bestaat, dat Nederlanders zou
den moeten worden geweerd wegens ge
brek aan ruimte in ziekenhuizen en labor
ratoria.
gaderd ter bespreking van de door de
overweging ook nog het aangegeven on
derscheid is gemaakt tusschen de bur
gerlijke ambtenaren van Defensie en die
der overige departementen
WIJZIGING AMBTENARENWET.
Adres aan de Tweede Kamer.
Het hoofdbestuur van het Nationaal
Verbond van Gemeente-ambtenaren heeft
een adres gericht aan de Tweede Kamer,
naar aanleiding van het wetsontwerp tot
wijziging en aanvulling van de artikelen
125 en 126 der Ambtenarenwet 1929.
De strekking van dit ontwerp is, de
Kroon de bevoegdheid te verleenen zelf
standig aanvulling, wijziging of intrek
king van een gegeven uitvoeringsvoor
regeering in uitzicht gestelde verhooging
van de korting op de bezoldigingen met
6 procent en van de verhooging van den
aftrek voor ongehuwden.
De Algemeene Vereeniging van Ma
rine-officieren deelde mede, dat zij van
meening is, dat de regeering in deze inoei-
schrift met betrekking tot de arbeidsvoor
waarden van het gemeentepersoneel tot
stand te brengen, indien het college van
burgemeester en wethouders niet bereid
is daartoe over te gaan. Door het verlee
nen van een dergelijke buitengewone
macht aan de Kroon zullen, aldus adr., de
gemeentebesturen in de naaste toekomst
lijke tijden in alle opzichten behoort te feitelijk over geenerlei bewegingsvrijheid
worden gesteund en wenscht dus geen be
zwaren te doen hooren ten aanzien van de
verhooging der reeds bestaande korting
met 5 pet.
De vertegenwoordigers van de overige
meer beschikken. De aanneming van dit
wetsontwerp zou dan ook de beslissende
stap zijn, die aan de gemeentelijke auto
nomie een einde zal maken.
Trots de verschillende maatregelen, die
aanwezige organisaties van het personeel de laatste jaren werden getroffen ten na
brachten alle verschillende bezwaren
tegen bedoelde gx-ootere kortir.g in het
midden en wezen op de moeilijke omstan
digheden, die speciaal weder voor het
marinepersoneel zouden ontstaan door toe
passing van die hoogere korting en ver
zochten de regeering van haar voornemen
af te zien, dan wel een minder drukken-
den vorm van de korting te aanvaarden.
Van verschillende zijden werd voorge
steld niet eenzijdig de ambtenaren weder
te belasten, doch het gewenschte bedrag
door een algemeene crisisbelasting te
vinden.
Ook ten aanzien van den aftrek voor
ongehuwden werden eenige opmerkingen
gemaakt
De verschillende beschouwingen zullen
onder de aandacht van den minister wor
den gebracht.
DE KORTING OP DE UITKEERINGEN
UIT HET GEMEENTEFONDS.
In verband met het onlangs in de pers
aangekondigde ontwerp van wet tot toe
passing eener korting op de aan gemeen
ten toekomende uitkeeringen uit het ge
meentefonds, heeft het bestuur der Ver
eeniging van Nederlandsche Gemeenten
zich met een adres tot de regeering ge
vend.
In dit adres wordt o. a. betoogd, dat een
algemeene korting op de uitkeering per
inwoner uit het gemeentefonds er toe zal
leiden, dat weder een aantal gemeenten,
ondanks een streven naar inperking van
uitgaven, den strijd voor zelfstandige fi
nanciën zal moeten opgeven en mede in
den toestand van noodlijdendheid zal ver
zinken.
Het bestuur is van oordeel, dat eerst alle
andere mogelijkheden, bestaande hetzij
in eene verhooging van 's rijks inkom
sten, als b.v. dit jaar geschiedde door hef
fing van tijdelijke opcenten op de gemeen
tefonds- en vermogensbelasting ten bate
van het gemeentefonds, hetzij in andere
maatregelen, moeten wórden uitgeput.
Betoogd wordt voorts, dat door de re
geering ten onrechte reeds wordt vooruit-
geloopen op een verwachte daling der
middelen van het fonds, een daling,
waaromtrent nog niet de minste zeker-
hejd bestaat.
In het algemeen, aldus wordt verder ge-
zpjpd, meenen wü als redelijken eisch te
ïen stelley, dat maatregelen van het
welke invloed hebben op de financiën
deele van de gemeentelijke autonomie,
staat nog altijd overeind artikel 144 van
de Grondwet, dat aan den raad de regeling
en het bestuur van de huishouding der
gemeente overlaat. Het hoofdbestuur zou
geenszins willen beweren, dat de omvang
van de gemeentelijke zelfstandigheid nim
mer voor wijziging vatbaar zou zijn, doch
dat een inperking van de vrijheid van han
delen door de gemeentebesturen nimmer
zoo ver mag gaan, dat deze volkomen wordt
opgeheven. Langzamerhand dreigt een
zoodanige centralisatie van de staatsmacht
te ontstaan, dat het hechte fundament van 1
vrije werkzaamheid der gemeentebestu-1
geen jonge haringen gevonden, zoodat aan
genomen moet worden, dat deze op een of
andere manier verdwenen zijn. Uit de re
sultaten van het onderzoek moet men wel
besluiten, dat de teelt van haring in de
Waddenzee mislukt is.
Voor de ansjovis geldt hetzelfde als wat
boven van de haring gezegd is. Dit vischje
legt eieren, die in het water zwerven. Deze
eieren zijn in groot aantal gevonden, even
als jonge larven. Evenwel zijn blijkbaar
ook deze in de Waddenzee niet tot verdere
ontwikkeling gekomen, want Iets oudere
exemplaren werden slechts sporadisch
aangetroffen.
De oorzaak van het verdwijnen der lar
ven van haring en ansjovis reeds kort na
hun geboorte uit de Waddenzee, moet ver
moedelijk gezocht worden in een paar on
gunstige factoren, waarin, de Waddenzee
zich van de vroegere Zuiderzee onder
scheidt: de sterke tijsti'oomen en de lage
temperatuur. De jonge larven hebben nog
weinig beweging en zijn daardoor vrijwel
hulpeloos overgeleverd aan de stroomin-
g^p. zoodat men wel kan aannemen, dat
DE VECHTPARTIJ TE 088.
Eeu arrestatie. ™a(lslinis*aal Is -heerlijk" versierd l„
de zaal een „wondervolle" bronzen hnst»
Betreffende den moord op den 39-jari-van don Leider ..Vol er» donker" zetter
gen arbeider G. van Lieshout te Oss, ver- de klokken van Neurenberg» toren in
neemt de ,Nw. Rott. Crt." nog nader de Wij nuchtere Nederlander» hebben één
volgende bijzonderheden. onzinniger» afschuw van bijvoegplnW
De vrouw van van L., die Zondagnacht naamwoorden. Maar op die manier zullen
bij de twist tegenwoordig was, werd even- wü nooit eebt-monie journalistiek kunnen
eens in de vechtpartij betrokken. Toen ze nroduceeren*
haar echtgenoot ter hulp wilde snellen, Laten we het ook een snrohppr«n-
liep zij verscheidene messteken op, De 47 jarige bekwame wethouder v„n
waardoor haar een aantal peezen van de onderwijs, die iederen WnensS^ jn 7j.
handen werd doorgesneden. Zij is Maan- j modern ™eme''biloorde kamer inpons on-
dag naar een der ziekenhuizen in Den overtroffen Raadhuis de burwers vaa
Bosch vervoerd. J onze heerlijke stad on voorhe»ldi<»p wb
De zwager van den vermoorde, de 34- nleegt te ontvangen i» ver^in-Wd mor.
jarige P. de R. uit Oss, die Maandag insoreelnnir te houden"
arrest is gesteln heeft bekend de doode-
lijke steken te hebben toegebracht.
Buitenland.
Tienduizenden huizen onder water.
Maandagavond is het Westelijk deel
van Japan geteisterd door een typhoon,
die een vloedgolf tengevolge had. Te
Osaka werden 30.000 en te Tokio meer
dan 1000 huizen onder water gezet. In
Kyoesjoe werden talrijke kleine visschers-
schepen vernield, terwijl in Korea, waar
ongeveer 50 huizen zjjn ingestort of weg
gespoeld, het spoorwegverkeer is ont
wricht. De oogst heeft geen schade ge-
T™ekt dit ni«t »1 veel war-mer'»
.Ju don afgelooueu dien.dnnkorPn
nacM heeft in een d«r liefelijke hnicV,
aan de \H°b«trant Wans Pon hlnedii»
en ruwe vechtum-Hi nlnafqpabitfl
pon jee snlppf-nncnrrp fhinnpTipn
OnslprlWpn krepor o™ fpir-nndo
over rün orcompnapllrlc.riirp reohtnv
wring vondst het 'rawinrnnwxnda rneht
tonnn'inrr» lnnrrn ~vin heme'oV.1p„TOO nvpr
ftll drnon. Pp hir*»lnp-»o itp.'— nupp
fipf n^liXipnncfV,,?;. r(,
Hocrtnt d»t niet al eremus on f» Filrnno
GOED AFGELOOPEN.
In den nacht van Maandag op Dinsdag,
omstreeks twee uur, is een auto met
eenige matrozen in het water van de
Oude Zjjds Voorburgwal te Amsterdam
gereden.
De auto, een snorder, stond op de brug
bij de Bethaniestraat, toen de vier matro
zen wilden instappen. Drie hunner zaten
reeds in den wagen en de vierde maakte
zjch gereed in te stappen toen de auto,
die klaarblijkelijk op achterwaarts rijden
stond ingeschakeld, plotseling begon te
rollen en achteruit het water in reed. In
het water kantelde de auto om. De vierde
matroos sprong onmiddellijk te water en
slaagde er in de drenkelingen behouden
op het droge te brengen.
Gezamenlijk zijn zij naar het politie
bureau Warmoesstraat gegaan, waar zij
van droge kleeren werden voorzien.
P»OcITCPPT prnPM
van onze
LAGE ZO MER PR IJZEN
leden. Door den typhoon is tevens een U weet toch wel, dat onze Anthraciet
einde gekomen aan de groote hitte, die electrisch gezeefd en automatisch wordt
den laatsten tijd in Japan heerschte. afgemeten ZEGT U DIT NIETS.
Fa. BOOIJ Zn., Mo'enstraat 138.
EEN AMERIKAANSCH STUDENT Telefi 235 en 479.
TE BERLIJN GEMOLESTEERD.
De Amerikaansche student Samuel
Brennan Basai-d uit Chester, Pennsylva-
nia, die op 29 Augustus te Berlijn is aan-
gekomen, heeft zich bij het consulaat-
generaal der Vereenigde Staten te Berlijn I
erover beklaagd, op 31 Augustus door
leden der Hitler-jeugd op den grond te
zijn geworpen, omdat hij de partijvlaggen 1
niet heeft gegroet. Hij werd misliandeld,
terwijl hij op den grond 'ag. Een politie
agent heeft, volgens de verklaring van
Bossard, geweigerd de namen der nazt's
op te schrijven.
DE CYCLOON TE CUBA.
VRIJDAG 8 SEPTEMBER.
Hilversum, 1875 M.
8.00 VARA, 12.00 AVRO, 4.00 VARA, 8.00
ZATERDAG o SEPTEMBER.
ren, waarop ons gemeenterecht gebouwd AVRO en VPRO, 11.00 VARA.
is, onherstelbaar zal worden geschaad.
Het bestaan van plaatselijke verschillen
o. a. met betrekking tot de salarieering
moet niet worden beschouwd als een fnaat-
schappeliik nadeel, maar valt te verklaren
als gevolg van het feit, dat schijnbaar
overeenkomstige functies bii het rijk de
provincies en de gemeenten in werkelijk
heid vaak de grootst mogelijke verschillen
toonen.
Het hoofdbestuur van het Verbond ver
zoekt de Kamer daarom het wetsontwerp
tot wijziging en aanvulling van de artike
len 125 en 126 der Ambtenarenwet 1929 te
verwerpen.
De teelt van haring en ansjovis
ln de Waddenzee mislukt.
Wij lezen in de „Nw. Rott. Crt.":
Bij de visscherij op de vroegere Zui
derzee nam de haring, zoowel naar hoe
veelheid als naar waarde, de allereerste
plaats in, terwijl in sommige jaren ook de
ansjovis een zeer belangrijke opbrengst
gaf. De waarde van de in de Zuiderzee ge
vangen haring schommelde gewoonlijk om
1 millioen gulden per jaar, en was er se-|g^^.I5 en 10.00 Gramofocnpl
dert den oorlog vaker boven dan beneden; I n.3o—12.00 Godsd. halfuurtje,
een dergelijke opbrengst behaalde de an- 12.15—1.45 Orkestconcert.
8.00 Gramofoonpl.
10.00 Morgenwijding VPRO.
10.15 Declamatie R. Numan.
10.30 Mitch-oll's kwartet.
11.00 „Onze keuken" door P. J. Kers.
n.30 Vervolg kwartetconcert.
12.00 Gramofoonpl.
12.30 Kovacs Lajos en zijn orkest.
2.10 A. v. d. Werfhorst: Twentsche poëzie en
proza.
2.30 Pianorecital Fr. Hillon.
3.00 Gramofoonpl.
4.05 Concert door trio Guaroni.
4.50 Voor de kinderen.
5.30 Orgelspel C. Steyn.
600 VARA-Kleinorkest o.l.v. H. de Groot.
6.40 Causerie J. v. Zadelhof.
7.00 VARA-orkest o.l.v. H. de Groot.
7.15 Vioolrecital E. Walis.
7.40 Vervolg orkestconcert.
7.40 Vrvolg vioolrecital.
7.50 Vervolg orkestconcert.
8.00 Causerie Dr. W. Mackenzie.
8.3010.00 Uit het Kurhaus, Scheveningen
Residentie-orkest o.l.v. Carl Schuricht
(Beethoven's 9de symphonie in d kl.t. op.
125). In de pauze om 9.00: Causerie H. J.
Fischer.
10.00 Vrijz. Godsd. Persbureau en Vaz Dias.
10.15 Declamatie A. v. Dalsum.
10.45 Gramofoonpl. j
Huizen, 296 M.
-ff^ri
Algemeen
KRO.
programma verzorgd 'door fien
2.00 Orgelconcert.
3.00 Solistenconcert.
5.00 Gramofoonpl.
sjovis alleen in enkele zeer goede jaren.
Het is bekend, dat beide vischsoorten
alleen ten behoeve van de voortplanting
de Zuiderzee in trol/ken. Zij schoten hier §'30 Landbouwsauserre.
hun kuit, hun larven groeiden hier op en 600 Sfeermuziek,
de jonge vischjes verlieten daarna dit ge
bied 0111 elders in volle zee tot volwassen
geslachtsrijpe dieren te worden. De Zui
derzee werd zeer terecht de kinderkamer
im.
7.15 Causerie.
7.35 Gramofoonpl.
8.00 Orkestconcert m.m.v. pianosolist.
8.30 en 10.30 Vaz Dias.
10.3512.00 Populair concert.
Hilversum, 1875 M.
.VARA-uitzending.
8.00 Gramofoonpl.
10.00 Morgenwijding VPRO.
10.15 Voor Arb. in de Continubedr.: VARA-
Kleinorkest o.l.v. H. de Groot, J. Hekkert-
v. Eysdcn (sopraan), R. Schoute (pianobeg.)
en C. Rijken (declamatie).
12.00 „De Notenkrakers" o.l.v. D. Wins.
2.00 Gramofoonpl.
2.40 Filmpraatje M. Sluyser.
3.00 De Flierefluiters o..v. Ray Forest m.m.v.
A. de Booy )zang).
4.00 Literaire causerie A. M. de Jong.
4.20 Zangvoordracht A. de Booy.
4.30 Orgelspel J. Jong.
4.45 Piatrogibas o.l.v. J. Carlquist.
5.15 A'damsche orkestvereen. o.l.v. F. v. Die
penbeek.
6.30 Willy Derby.
7.30 Vervolg orkestconcert.
7.15 Vervolg Willy Derby.
7.30 Vervog orkestconcert.
8.00 Herhaling SOS-berichten.
8.04 Vaz Dias en VARA-varia.
8.15 De Flierefluiters o.l.v. Ray Forest.
9.00 Dubbelmannenkwartet „Neerlandia" o.l.v.
R. Schoute.
9.20 VARA-orkest o.l.v. H. de Groot m.m.v.
D. la Romdelle (taragota en piccolino).
10.00 Vervolg kwartetconcert.
IO.I5 VARA-orkest o.l.v. H. de Groot.
11.00 Declamatie C. Rijken.
11.1512.00 „De Notenkrakers" o.l.v. D. Wins.
Huizen, 296 m.
KRO-uitzending.
8.009.15 en 10.00 Gramofoonpl.
11.3012.00 Godsd. halfuur.
12.15 Sextetconcert.
I.00 Kinderuur.
2.30 Raportage Koninginnefeesten uit het Sta
dion te A'dam.
5.30 Gramofoonpl.
6.20 Lezing.
6.40 Orkestconcert.
7.15 Lezing..
7-35 Orkestconcert.
8.15 Voordracht.
8.30 Vaz Dias.
8.35 Schlagermuzick.
915 en 9.55 Voordracht,
ca. 10.30 Vaz Dias.
II.0012.00 Gramofonmuziek.
306 slachtoffers.
Reuter meldt uit Santa Clara op Cuba,
dat volgens militaire rapporten bij den
cycloon van vorige week in het gebied
van de baai van Cristo 300 menschen zijn
omgekomen.
VAN EEN MAILBOOT IN ZEE
GEVALLEN.
En verdronken.
De correspondent van de „Nw. Rott.
Crt." te Brussel meldt, dat een passagio»
tweede klasse van de nachtboot „Prlnse»
Astrid", der lijn OostendeDover, ter
hoogte van het vuurschip „De Wande
laar" over boord is gevallen. Het mail
schip stopte onmiddellijk en zette een
boot uit, maar de ongelukkige was reeds
in de golven verdwenen. Zijn identiteit is
niet bekend.
I
ALGEMEENE STAKING IN HEI' 1
STEENKOLENBEKKEN VAN ASTURIË
Volgens een bericht uit Oviedo heerscht
er in het steenkolenbekken van Asturië
vrij groote opwinding onder de arbeider.,
De algemeene staking is aangekondigd
waarbij ongeveer 30.000 arbeiders betrok
ken zullen zijn. Eenige stakingsleiders
zijn gearresteerd, daar er propaganda Is
gevoerd in de kazernes. De nadruk wo.dt
er op gelegd, dat de stakingsbeweging
des te ernstiger is, daar de arbeiders in
Asturië zeer goed zijn georganiseerd. De
arbeiders eischen loonsverhooging.
TORNADO AAN DE KUST VAN
TEXAS.
De kust van Texas is Dinsdag door een
tornado geteisterd, gepaard gaande met
enorme vloedgolven. Er werden groote
verwoestingen aangericht en heele steden
kwamen onder water te staan. De bewo
ners moesten veelal op schepen vluchten.
Vooral te Rockport is de schade zeer
groot. In San Antonio zijn twee menschen
gedood. De stad Brownsville is geïsoleerd.
Te Ilaymondsville, waar de bevolking van
2500 man geruïneerd schijnt, zijn honder
den dakloos. Alle wegen in een omtrek
van 120 mijl zijn onbegaanbaar.
In de steden aan den benedenloop van
de Rio Grande zou liet aantal dooden zeer
groot zijn, terwijl honderden gewond
werden.
EEN TREFFEND GEVAL IN DE
RECHTZAAL.
In een proces, gevoerd voorden politie
rechter te Uxbridge, deed zich Maandag
een treffend geval voor. Zekere heer A. P.
Hoare was met zijn auto in aanrijding ge
weest met een vrachtauto. Hii diende een
klacht in en werd nu bii de behandeling
dier klacht door den advocaat van de
tegenpartij ondervraagd, waarbij hü op
een verhooging stond. Plotseling viel hij
en kwam terecht op c> tafel, waaraan de
verslaggevers zaten. Een oogenbük later
was de man dood.
Een zwaar gewonde.
Met een ontzaglijken knal is in Phoenix
Park te Dublin een kruitmagazijn in de.
lucht gevlogen. Er ontstond groote op
winding in de stad. Tengevolge van ce
ontploffing werd één man zwaar gewond,
terwijl een groot gedeelte van de gebou
wen over een breedte van 60 m voikomen
vernield werd Het hoog staande gras
vloog in brand, waardoor gevaar ontstond
voor de overige gebouwen, waar munitie
lag opgeslagen. Alle beschikbare brand
weerploegen wercen ijlings naar de plaats
des gevaar» gedirigeerd, troepen werden
derwaarts gezonden om de ontzaggelijke
menigte, die zich daar verdrong, terug te
dringen. Het fort, waar de ontploffing
plaats had. ligt in een reeks heuvels. Een
dezer heuvels werd geheel weggevaagd.
Het geiukte de brandweer te voorkomen
dat de vlammen van het brandende gras
zich verder uitbreidden.
DE DROOGTE.
In verschillende plattelandsgemeenten
in Engeland, in Lincoln, Cheshire en
Derbyshire is het droogtevraagstu
acuut geworden en alle dorpspompen zQ"
onder bewaking gesteld. Alleen dnn -
en waschwater wordt nog verstrekt, maa
voor het schoonmaken van autos, n«
sproeien van tuinen, enz. wordt ge
water meer beschikbaar gesteld Te
clesfield, waar men een waterleiding
zit, moet het water voor het verin
van één dag eerst 's morgens vroeg
de totaal leeggeloopen reservoirs s
pompt worden. Als regel hebben "e -
den watervoorraden voor 2 tot 4 n
den, maar te Manchester is nog s
voorraad voor 30 dagen, te Stocknoit
18 en in kleine steden voor 10—15 JLS(
Tn de afgelooper» 24 uur is in bet 7' 'p,
getroffen gebied geen drupt»?' r,eS Lj
vallen en de vooruitzichten mm
tenminste Donderdag ongunstig
AANRIJDING TUSSCHEN TREIN
EN RAIL-AUTO.
Op het baanvak Erquy-Lamimi'ej
de buurt van St. Brieux (FraiikrU oef,.
stlpoMa pnlfpl snoor is. zijn D „i-ofn
tend een rail-auto en een pas: g pe
in volle vaart tegen el!cIaar,„gnnntpiofte.
benzinetank van den rail a"t(' „„j-te.
waardoor de wagen in brand g be.
Volgens de tot nu toe ontva g e„
richten zouden verscheidene „treJiren
ongeveer twintig gewonden te
zijn. gpdnod
Nader blijkt, dat één rfiz'g- werdrn,
is. terwij] 15 passagiers gewond
onder wie verscheidene ernsi
FotoSn*- de Boer,
Keizerstraat 75.
