*Wat wilt Uien
TWEEDE BLAD
HELDERSCHE COURANT VAN DINSDAG 26 SEPTEMBER 1933.
Stadsnieuws.
Visscherii.
ZWERFTOCHTEN DOOR
SAPPIGE KOEGRASSER WEIDEN
Marine-manoeuvres nabij
Den Helder.
Het proces van den
Rijksdagbrand.
Licht op
voor alle voertuigen'.
Dinsdag 26 Sept19.19 uur
Woensdag 2719.17
den zijn speelmakkers hem grijpen
met behulp van een matroos van
erusche l'olitievaartuig hem op
vasten wal brengen.
en
het
den
Voor het te Amsterdam gehouden
examen voor Landmaehinist slaagde voor
diploma A motorgrootbedrijf onze stad
genoot H. A. Smits.
HR. MS. „VAN NES".
Hr. Ms. „Van Nes" wordt hedenmiddag
tegen zes uur in de haven verwacht.
INSCHRIJVINGEN HANDELS
REGISTER
van 1!) tot en met 25 September.
Nieuwe zaken:
N. 1'. M. Crone, brood- en koekbakkerij,
Huijgenstraat 17—19, Den Helder.
EERE-AVOND MEVR. DE BOER—
VAN RIJK.
Casino uitverkocht.
Uitverkocht 1 stond in groote letters
boven het plaatskaartenloket van Casino,
en dat was reeds Zaterdagmiddag het
geval. Ontzaglijk was de schare belang
stellenden, die zich dien middag voor
den ingang verdrongen om een plaats
voor a.s. Woensdagavond machtig te
worden, en velen die niet meer konden
worden geholpen, moesten worden teleur
gesteld.
Omtrent de regeling van een en ander
kan nog het volgende worden medege
deeld
De Burgemeester heeft wel willend het
eere-voorzitterschap van het Huldigings
comité op zich genomen en zal in die
kwaliteit namens de gemeente de be
jaarde actrice bij haar aankomst in Ca
sino welkom heeten. Deze ontvangst, die
in de vóórzanl van Casino plaats heeft,
«al uiteraard geen openbaar karakter
ai
Te omstreeks 7 uur zal mevrouw de
Boer en de haar vei gezellende dames en
heeren artisten door het comité worden
ontvangen in hotel Bellevue, waarna men
in auto's, voorafgegaan doorliet Stedelijk
Muziekcorps, naar Casino rijdt. Aldaar
zal het Stedelijk nog een nummertje
muziek geven, waarna de hierboven ge
noemde officieele ontvangst plaatsheeft.
Te 8.15 begint de voorstelling, de zaal
is evenwel van half 8 reeds geopend. De
huldiging der actrice zal plaats hebben
't zy vóór de pauze of na afloop der
voorstelling (dit wordt nader bekend
gemaakt) en zal vergezeld gaan van de
aanbieding van een s'offelijk huldeblijk.
GUleren had de eerste der tactische
oefeningen op kleine schaal voorde Marine
plaats. De veronderstelling was, dat een
divisie van drie onderzeebooten de kust
moest dekken tusschen Callantsoog en
Zand voort; deze divisie bevond zich bij
den aanvang der oefening ter hoogte van
den Pettemer polder en had bericht ont
vangen, dat een vijandelijke scheepsmacht
vanuit zee op de Nederlandsche kust aan-
sloomde. Deze vijand, bestaande uit Hr.
Ms. »Heemskerck«, «Gelderland*, »Banc-
kert* en »Z 5*, stond bij den aanvang der
oefening ongeveer 40 mijl uit de kust, ter
hoogte van Den Helder, en had de op
dracht zoo spoedig mogelijk een gefin
geerde beschieting van de Nederlandsche
kust, nabij IJ muiden uit te voeren. Met
het oog op onderzeebootgevaar besloot de
commandant van dit smaldeel eerst gedu
rende eenige uren een koers te sturen,
die den schijn zou wekken, dat het doel
Hoek van Holland was, om dan dwars van
IJmuiden plotseling snel den wal in te
sturen en de beschieting uit te voeren.
Aldus geschiedde, maar de bij de onder-
teebooten ingedeelde vliegtuigen verken-
len den vijand en gaven draadloos ver-
kenningsberichten af, waardoor de onder
zeebooten zich op zijn opmarsch weg konden
piaatsen en aanvallen. Alle drie.der booten
slaagden erin een gunstige aanvalspositie
te bereiken, waarbij alleen de derde boot
ontijdig ontdekt werd en in werkelijkheid
waarschijnlijk vernietigd zou zijn voor dat
zij een torpedo had kunnen afvuren. Voor
vuurleiding oefening werd daarna de be
volen beschieting door de gezamenlijke
scheepsmacht uitgevoerd.
De afgeloopen week was voor de
•levende* garnalenvisscherij in het alge
meen een bevredigende. Dat is in dezen
tijd tenminste een lichtpuntje en al mag
daaruit geen al te optimistische conclusie
worden getrokken, als we nagaan hoe
pessimistisch men ten opzichte van deze
soort visscherij gestemd was, dan is deze
uitslag toch een van opbeurenden aard.
Men had gedacht, dat de Zuiderzeeaf-
sluiting den garnalenstand had te niet
gedaan, maar het blijkt, dat men dit te
donker heeft ingezien. Ei) voor Den
Helder kan de aanwezigheid van gar-
nalen juist door de Amsterdamsche be
hoefte aan de levende soort van groote
beteekenis worden in de toekomst, het
geen door het aanvankelijke succes al
kan worden vastgesteld.
He tongprijs wil nog niet rijzen, maar
dat doet de belemmering in den export.
Vangst is er anders genoeg en bij open
stelling van het onbelemmerde handels
verkeer kan ook dit weer een goede bron
voor het vischbedryf worden.
Schol, de goede soort althans, doet
''tijd nog bevredigenden prijs.
Palingvangst is er nop weinig en we
'Ü'i nieuwsgierig hoe de teelt zich in het
komende seizoen zal ontwikkelen.
JONGETJE TE WATER.
Zaterdagmiddug waren eenige kinde-
je'i aan het spelen op een vlot in de Bui
tenhaven. Een jongen, die met één been
op het vlot en met het andere been op
de steenen glooiing stond, gleed uit en
kwam in het water terecht. Gelukkig kou-
TER AFSCHEID VAN ROBINSON.
„Het zal mij dan genoeg zijn, 0111 te
I welen.
Dat, wat zoo lief werd, nooit in ons
f verdwijnt;
En al de 'dagen zal ik welkom heeten,
Waarin mij deze wereld weer verschijnt"
Het was met stillen weemoed, dat ik Za
terdag het laatste schetsje heb gelezen van
Robinson.
Ik wist het reeds eenige weken, dat hij
weg zou gaan. Want ik ken hem, dien
stoeren man, die onder het pseudoniem
„Robinson" jaren lang in de „Heldersche
Courant" zijn zuiver-lyrisch lied zong; van
den dijk, het strand en de duinen; van de
haven, de efcuwige water-kabbeling. Zijn
stad was hem lief. zijn inwoners waren
hem lief. Och, misschien kendet gij hem
allen, want R. was een vry-bekende per
soonlijkheid in Den Heidér; en kwam door
zijn ambtsbezigheden in aanraking met
verschillende raensohen. Is het daarom
wonder, dat de gemeenschapskunst bij
hem een groote rol speelde. Na ieder na-
tuur-tafereel volgde bijna altijd de toepas
sing op en de verhouding tot het maat
schappelijk leven. En nu gaat deze pittige
schrijver van ons weg, ver van hier, Maar
hjj weet het, z'n herinnering zal dankbaar
blijven voortleven, als een kostbaar
kleinood, in het hart van vele litteraire
kunstgenieters.
Hierboven citeerden wij een strofe uit
liet gedicht „Afscheid" van Jan Prins.
Ook deze dichter ging weg, ver weg, om
dat in Indië ziin taak hem riep.
Hij hield van Holland, ziin blanke luch
ten en effene klaarten; z'n oneindig ver
schiet en strakgeliinden horizon; z'n blonde
duinen en blauwe zee; van zijn plassen en
slooten en stoere molens; ziin breede ma-
jestueuse dijken; ziin riet-omzoomde lan
den en vlakke wegen.
I11 ziin drie bundels verzen ligt het ge-
heele karakteristieke Hollandsche land
schap opengespreid, zuiver verklankt.
Daarom vergelijk ik Robinson zoo graag
met Jan Prins: Beiden sc hreven onder een
pseudoniem, beiden hielden ze van Hol
land, van wat hun eigen land aan schoon
heid biedt.
I11 soepele wiegende cadans stroomt de
poëzie van Jan Prins eri het l.vrisch-öidac-
tisch proza van Robinson. Een verrukke
lijke. welluidende muziek.
De beelden worden een voor een te voor
schijn getooverd; helderen klaar, in klank
en kleurrijke plastiek. En langzaam, kalm
en statig vervliet het beeld en groepeert
zich naast de andere, zachtjes voortglij
dend in warme trilling en oplossend in de
file ruimte.
Nieuwe beelden worden opgeroepen,
meer omlijnd en weelderiger; maar ook zy
verdwijnen weer.
We worden meegevoerd met de stroo-
inende golving van geluiden; met de won
derlijk-vervloeiende accoorden van woor
den muziek.
Wat hjj ons ligt opgeborgen, diep in het
onder-bewuste, een ritseling. een fluiste
ring van rijpend geluk om de mooie zon
nige wereld; dat komt bii deze woordkun
stenaars tot openbloeiing, tot volle levens
werkelijkheid. Iedere onbegrepen im
pressie, die zoo vaak ons ontroert, ons
heimelijk en onbewust doet verlangen,
dat wordt hier uitgedragen in marmer ge
luid, onbewogen, onwankelbaar, in melo-
dieuse deining; vertolkend de ontluikende
wereld, de loutere zinneweelde. Rustig en
gedragen vloeit elke versregel, eenvoudig
en klaar van taal. Het is 'n reine, subtiele
pracht, een streeling voor 't gemoed.
Daarom is in beider werk de regelma
tige, tweedeelige jambe maat overheer-
schend.
Vaak hoorde je Robinson in weken niet,
en dan verschenen kort na elkaar weer
enkele schetsen, waar het pure levens
geluk, dat hem te machtig werd, met nieu
we impressies zich ontplooide.
Het machtige, egoïstische naturalisme
was verre te zoeken. De Fransohe uitroep
„1'art pour I'art!" was hier slechts een uit
drukking, een loos woordje zonder betee
kenis. Het was bij onzen Heldersohen dich
ter als bij Jan Hendrik Leopold, die een
zame, Rotterdamsche dichter, die slechts
verzen schreef 0111 het innerlijke geluk en
de warme vreugde die ze hem zelf schonk.
Met veel moeite kon Dr. P. C. Boutens
hem bewegen, op hoogan leeftijd eerst, de
verzen te publiceeren.
En wat een wonder-heerljjke pracht en
traag-deinende schildering lag er beklon
ken in die gedichten!
In eenzaamheid en stilte bezong Leopold
zijn levensrijkdom, als een vogeltje, twin
kelend in z'n kooi.
„In mijne armen liggen schoven
van alle rijkdom, die ik brak.
een schat, mijn eigen hart te boven
en wie ik liefheb, krijgt een tak."
Zoo was Robinson. Een stille figuur,
enkel schrijvend en dichtend om de diepe
vreugde, waarvan hij zelf genoot, 't Is bij
den kunstenaar, zooals Dr. Joh. Tielrooy
enkele maanden geleden heeft getuigd in
een kunstbeschouwing:
„De onzuivere wil gelouterd worden. De
kunstenaar wil zich bevrijden door zich
uit te spreken."
Hoe innig was Robinsons gemeenschap
met de natuur, wat was hii een sprekend
en duidelijk bewijs, dat de mensohbeid
langzaam maar zeker terugkeert tot de
alles-vernieuwende natuur.
We leggen u een nieuwe kunstdefinitie
voor:
„Kunst in 't algemeen is de uitgedrukte
verwantschap tusschen natuur en mensoh."
Bij Robinson zien wij deze definiëering
volkomen opgaan.
In dit artikeltje hebben wij u een indruk
trachten te geven van de beteekenis en
waarde der natuur-opstellen van Robinson.
En wij allen, misschien in verschillende
mate wij die hem lief hadden 0111 zijn on
gedwongen natuurlijk werk, zoo vol over
gave, we zullen den naklank van 't levens
geluk, dat hii probeerde uit te strooien,
nog lang in onze ziel bewaren.
Het zal. ongewild misschien, meewerken
tot opbouw en verdieping van ons geeste
lijk leven, tot verrijking van onze inner-
liike gedachten-wereld. dekker.
Teun met zijn zeug en tien zeug nog trotsch als een pauw voor den
biggen. Een varken is verstan- j troep, 't Leek precies een troep soldaten,
enger ilan een mensch. - Elke £"*der voorop knor knor., knor....
hl.» ,H „I.. /00n va, ken kan menige moeder» die te
big beeft zijn eigen speen. - De beroerd is om den kinderwagen te douwen,
stakende zeug. Moederliefde een lessie geven, die heb hart voor zijn
kinderen. Zoo is 't!
Zoo is 't Pleun, zoo is 't, goed heb ze
dat zeid., zegt Teun, daar krijg je een pak-
kerd voor, meid.
Een varken is een best dier, vervolgt
bii, maar as je '111 kwaad maakt, as je z'n
kinderen plaagt, ga 'm dan uit den weg,
dan is ie gevaarlijk voor mensoh en dier.
't Is eres gebeurd, bii een kameraad van
ine, een Imer hè in Koegras, daar stond
ik mee te praten. Nou, die had olc een
zeug, hè en die liep met zijn jonkies buiten
kent geen vrees. Een varken
dat een paard doodt.
Weet je wat 't gekke is teugeswoor
dig, zegt Teun, terwijl hij nieuw stroo in
t varkenskot legt. Dat je nerges meer
houvast an heb.... Al hei je vandaag
honderdduizend gulden in je kast leggen,
mor re ge zijn ze geen hallevie waard....
dat zie je an de dollar en an 't pond
die zijn ook foetsie, daar gappen ze de
helft van. Ze doen maar met je, wat ze
willen teugeswoordig. De Amerikaansche
en Engelsche Staat mag- alles doen
maar als ik, een eenvoudige boer, iemand
geld afneem voor levering van een varken
van 300 pond en ik lever 'm d'r een van
150 pond.... dan zegge ze: die boer deugt
nie, o zoo, dan kreg je een proces en mot
je beteunen.
Mot je hier in me varkenskot kijken.
Zie je die zeug? Das er een van 500
pond. Echte goeie, Hollandsohe ponden,
geen stukkie vette Engelsche bokkum,
zit 'm in zijn spek... alles zuiver»wicht.
'n Reuze dier is 't. Hij heb tien biggen!
Ze zeggen welderes, varkens houden
geeft verdriet, omdat varkens altijd knor
ren, merk ik, moppig willende zijn, op.
't Is ook teugeswoordig lang niet
alles met de varkensmesterii en fokkerij,
herneemt Teun. Daar hei je nou zoo'n
zeug, wat brengt-ie op.... lang nietwat
't most.
Nou, zoo'n beesie van 500 pond
dat zal bii een slager nog wel opgeld doen.
Niks hoor. daarbij, ik verkoop mijn
zeuge nooit bij 't wicht, bij 't pond.
Varkens doe ik het wel, maar mijn zeuge,
als ik ze weg wil doen, verkoop ik ze in
de hoop. Maar deze zeug heb ik al jaren,
't is een reuze-dier.... een prachtige fok-
zeug. Ik zou 'ra niet graag kwijt willen.
Je mot weten, die zeug werpt tweemaal in
't jaar, een heele troep biggen, zegt Teun j Nou, daar heb ik, toen ze bleve leven nog
vol trots, dan vervolgt hii: Op 't oogen- f aardig geld voor gemaakt. Ik verkocht ze
blik gaat 't met de varkenspryzen nogal aan een kermisreiziger als wonderdier en
tengevolge van de wettelijke inkrimping j op de Schager kermis lachte ik me een
door de varkenscontröle, maar ik mag lang aap, toen ik voor een tent sting waarop
niet zooveel biggen meer fokken als vleje stond:
jaar, maar dat mot ok weer zeid: Vleje
jaar wasse de varkens geen cent
Het verhoor van Dlmitrof.
De Zaterdag werd besteed met het ver
hoor van den Bulgaar Dimitrof. Diens
eigenaardige, soms zeer agressieve, hou
ding geeft aanleiding tot incidenten. Als
de president hem vraagt of hij iets naders
wil inededeelen omtrent straffen, die li ij
in Bulgarije heeft gehad, zegt hij o. a.:
Ik heb gehoord, dat ik in Bulgarije ter
dood veroordeeld ben. Nadere inlichtingen
heb ik daarover niet ingewonnen, want het
interesseert mij niet.
De president: Volgens mededeeliug van
het Bulgaarsche gezantschap bent u in
Januari 1924 tot levenslange tuchthuisstraf
veroordeeld, wegens het aanstichten van
den September-opstand in Bulgarije. In
een tweede proces is u dan tot de dood
straf veroordeeld wegens het organiseeren
van een gewapenden opstand. Hebt u dan
gen geïnformeerd?
okee" ket in dat land en die "iet langs omwegen naar die veroordeelin
begon 0111 die biggen heen te draaien.
Meer 0111 te spelen, dan kwaajegeid. I11
eene begint die zeug woedend te grommen
en kwaadaardig te blaffen, rent naar die
ket toe en loopt voor zijn pooten, maar die
ket gaat maar door achter de biggen te
jagen. Weer blaft die zeug woest. In eene
zoo log en zwaar als ie is, springt ie teuge
bot steigerende peerd op, vlak tegen zijn
buik; Dan hooren we een schreeuw, een
ijseliiken doordringenden schreeuw van
een paard in doodsnood.... Als de zeug
weer op d'r pooten staat, stroomt het bloed
zo bij d'r bek neer. Het peerd rent nog
even over 't veld.... dan staat ie stil....
trilt op zijn pooten en valt dan op den
grond, op het gras.
Mijn kameraad en ik vliegen er naar
toe.... I)e heele buik van 't peerd was
opengereten door den bek van de woedende
zeug, de ingewanden, de darmen hingen er
bii peer.'t peerd' most direct afgemaakt
wórden.
Eigenaardige mentaliteit van
den Bulgaar.
Dimitrof: Voor mij hoeft de veroordee-
ling geen belang en geen beteekenis.
De president: Maar misschien voor ons.
Ik vraag u slechts, of u de u gedane mede-
deeling over uw vroegere bestraffing kunt
bevestigen.
Dimitrof: Nu vooruit, dan bevestig ik
dat maar.
De president: Dimitrof, ik wil u alleen
maar dat zeggen, gedraagt u zich hier be
scheiden en rustig. Als u dat niet doet,
dan krijgt u met ons te doen.Als ik met u
spreek over vroegere straffen, dan gaat
het er niet om, of u dat onverschillig is of
niet.
Uit het verhoor blijkt, dat Dimitrof in
1929 naar Berlijn is gekomen en dat-, wet
telijk, zijn eenige „misdaad" deze is. dat
hii zonder voorkennis en toestemming van
de autoriteiten
Dat heb ik meegemaakt, met eigen
oogen heb ik het gezien, 't Is liilyk, erg ?e a™teiten in Duitschland verblyf-
lilliik, as je een zeug tergt, as ie met zyn hetgeen op zionzelf natuurlijk een
biggen loopt. Maar anders zijn 't aardige over','edlI1« 1S- Individueele terreurdaden
beesten. Een enkelen keer heb ik 't gehad, I wyst van de hand en met den brand
dat er een misgeboorte tusschen de biggen 1 an n ri-'k jltr heeft hii dan ook niets
was, b.v. een met 6 pooten en twee neuzen. I '"aken- Verder wordt ook nog verhoord
1 de Bulgaar Popoff.
„Boeren, burgers en buitenlui! Hier is
't wonderlijkste varken van de wereld met
waard. Toen kocht je een varken van 500 6 pooten en 2 neuzen te zien. I11 de bin-
Van der Lubbe even apathisch
als tevoren.
Wat v. d. Lubbe betreft, die is op dezen
derden dag even apathisch en onverschil
lig als tevoren.
Torgler's verdediger, de advocaat Sack,
pond, dat nou 100 gul len kost, voor 35. nenlanden van Australië aangekocht. 25 deelt mede, den indruk te hebben gekre
Buitenlandsch Overzicht pag. 1
FeuilletonM
Radio-programma „2
Van links en rechts.2
Schending van den Japansch-Chi-
neeschen wapenstilstand?
Het proces van den Rijksdag
brand te Leipzig 5
De officieele opening voor het
verkeer over den afsluitdijk 7
De 14e Volkenbondsvergadering
is gisterenmorgen geopend 3
Verscherping van den toestand
tusschen China en Japan 3
De tariefverlaging bij de spoor
wegen gaf meer passagiers maar
minder ontvangsten2
De plannen van Dr. Eckener.
Eeri vaste dienst Duitschland
Ver. Staten in het voorjaar van
1935?7
Groote overstroomingen in Zuid-
Sla vië- 7
De A.J.C. en het uniformverbod.
Een principieele beslissing uitge
lokt „3
Een geschenk van de marine
officieren aan de inwoners van W"
Curagao, in verband met het
jubileum2
De toestand op Cuba wordt
steeds ernstiger3
Prof. dr. P. Ehrenfest, van Lei
den. is gisteren plotseling over
leden 3
Een concordaat tusschen de
Sowjet-Unie en het Vaticaan? 3
Geen uitbreiding van het aantal
vergunningen voor de paling-
visscherij op het IJsselmeer 3
Steunregelingen ten plattelande 2
Omtrek-nieuws6
Marktberichten 3
Marineberichten8
Wasse dat prijzen?
Toch een heel verschil, zoo'n pas ge-
Een medisch onderzoek heeft Zaterdag
plaatsgehad, waaromtrent Het volgende
wordt bekend gemaakt:
Zijn houding wordt als lijdelijk
verzet gekenschetst.
Marinus van der Lubbe, de voornaamste
cent entrée!" Ogen. dat hij, T., onschuldig is.
Ik heb me cente in me zak gehouwe enj Uit v. d. Lubbe's houding kau niemand
boren big met een pasgeboren mensch, er een pakkie noga voor Pleuntje voor ge- wys worden: men weet niet of hij inder-
zeg ik, op een klein rose biggetje wijzend.kocht. daad versuft is dan wel komedie speelt.
f En nou gaan ik weg, saluut. Zeg tegen Het laatste is, gezien de ontzettende zelf-
liet Heldersche krantje, dat mijn buurman j beheersching, die dat kosten zou. haast
hiernaast zich ook op de krant wil abon- niet aan te nemen. Hii neemt zoo goed als
neeren en een boerenarbeider met zijn geen voedsel en ook bijna geen drinken
vrouw an de Doggersvaart hebben d'r ook tot zich, hetgeen hem nog meer verzwakt,
zinnigheid in gekregen.
Ik heb ze 'zeid, dat de krant voor Den
Helder en 't boerenland is en dat ze mis-
*sPhieti gauw een proefnummer krijgen en
idat zal inslaan as de bliksem in een
j strooien dakkie. Ze zijn nu al vo! vuur
voor 't Juttertje.
As je miin nou maar dat boekie „Drie
t Gulden of Twee Dagen" kedo geeft, dat j
Jammer, dat de stadslui, de lui uit 0-je yV(d Dlawnurg geschreven heeft teen verdachte in het Rijksdagbrand-proces, is
Den Helder, die denken, dat ze zoo ver jp jn de >vangenis Klt jn Alkmaar.' Ken 1 Zaterdagavond, na afloop van de proces-
boven een boer staan, het landleven niet j jy die soms dje yvel Djawnurff? As zitting, door den gerechtelijken arts, dr.
kennen. Als ze de natuur goed gadesloe- jy >t niaar niet zelf bent. As je in dé ge- I Sohütz, onderzocht, Het resultaat van het
gen, net als wij, dan zouden veel van hen vaiigenis heb gezeten, kon jé wel deres onderzoek naar v. d. Lubbe's gezondheids-
niet zooveel d rok te en kapsones op d'r Jijf elh big van die zeug in je zak steken en toestand was naar net Wolff-bureau me-
hebben, zegt Teun. Wat is een mensch meenemenen een big kost centen, dik -«deelt als volgt:
als ie geboren wordt? Niks, niemendal! cente. Een big van 8 weken kost 8, van j "\an derLubbe bevindt zich in een toe-
Als ie niet door een baker in de luiers ge- 9 weken 9 guiden van 10 weken f 10 en stan>d van lijdelijk verzet en psyohischen
holpen wordt, vertrekt ie net zoo gauw, :ds jy twee daglM1 gezeten heb, dus een afweerl. e" h®1 ®r bUikbaar op aan,
als ie er opgekomen is. Moetje zoo ngevangenisbig bent van twee dagenwat door het teweegbrengen van volko-
kleine big zien; zoo'n aardig vroolük dier- |,en yj dan waardi n;et Veul, reken 't zelf men krachteloosheid het afbreken van bet
tje as 't is! 'maar uit.... Weet je wie wel wat waard i!,roces te dwmgen. Zulk een houdingkomt
De menschen kijken neer op een var- js? -t Heldersche krantje, dat is zijn een- ook overeen met de aanwijzingen, die aan
ken. trekken ervoor hun neus op, denken ten dik waard ik be'D met de marktbe-1 de leden der communistische party zyn
dat t een dom dier is. Niks hoor.... Het- dichten, die er in staan, vaak al menigen^ R^geven ten opzichte van hun houding
zjjn verstandige goeie beesten. Deze zeug'duit verdienddaar ziin ze erg vlug voor de rechtbank. Voorloopig is Van der
heb 10 biggen geworpen. Met hun tienen ,nee. Lubbe nog in staat het proces bij te wo-
krijgen ze van hun moer. die zeug, melk. j zult zien> over twee weken is er nog nen- H« °°k ia..staat .de b.esPrekin^en
Nou is 't kassuweel dat iedere big zyn maar één man en een j,aar!]ek(>p jn Koe- te volgen. Mocht hy zyn homhng van^ver-
eigen speen heeft en ook zyn eigen gras den po]dei% Breezand, Den Helder, zet niet opgeven, dan zal natuurlyk moeten
plekkie. Zoolang als ie gezoogd worot, I Texel en Wieringen. die niet op de Hel- worden overwogen, of men tot ^wongen
denk maar niet, dat ie zich vergist en by d,e,rsche krant jreabonneerd is en die ééne yoedine 231 vem33".^ an der L"b,b® k^Ut
abuis an de speen van ze broertje of zussie j man dj,e »m n:ef ieest heeft geen lezen In de gevangenis ziekenkast. Zateidag
gaat lurken. Als 't een enkelen keer ge-1 gej"erd^ anïeS las^0^ dLf prijs ook hem bijvoorbeeld vleesch met gebakken
beurt, dan staakt de zeug het melk geven pen krant< die elke bewoner yan het aardapPf,!!_en
en krijgen ze allemaal niks.
Dan staakt de zeug? vraag ik ver
wonderd. As je me nouAls de big
getjes zuigen krijgen ze immers toch
melk?
Dat denk je maar. zegt Teun. Niks
krijgen, ze as ie niet wil. Mot je weten: een
zeug doet onder het zoogen niks dan zuch
ten en knorren en zoolang ie zucht, vloeit
't zog.... zucht ie niet, dan komt door de
speen geen melk, krijgen de zuigers nul
op 't rekest. Als er 1111 onder' dat krioe
lende goedje een is, die de verkeerde
speen pakt, of op de plaats van zyn broer
tje of zussie ligt, dan zucht en knort de
zeug niet en krijgt ie lau niks, zooals
Louis Koster zegt. 't Zijn reuze dankbare
diertjes ook! Ik heb ze vaak gadegeslagen,
maar als de menschen zeggen: Hy is zoo
onopgevoed als een varken, dan slaan ze
de plank mis, subiet mis. Een varken is
een erg opgevoed1 dier.een dankbaar
dier.want, en dat is geen mop of flauwe
l>ak, maar zuivere waarheid. Als zoo'n
kleine lummel van een rose big gedronken
heeft van zyn moer, dan gaat ie naar moe
ders kop en daar loopt ie om been, eii dan
Noorden van Noord-Holland verplicht is
te lezen, als hy op de hoogte wil b'yven
wat er in den kop van Noord-Holland om
gaat. Zoo is 't, das vast, das vast. Wat
jij, Pleun?
Je heb krek gelijk. Teun., zoo is het.
Ik kan het Heldersche en boerennieuws
niet missen. Zoo is 't en niet aars.
(Wordt vervolgd).
DE BEGROOTING VAN HET
WEGENFONDS.
De begrooting van het Wegenfonds
geeft aan voor den gewonen dienst een
bedrug van f 21.9 millioen,samengesteld
uit de inkomsten van wegenbelasting
(f 14 millioen) en ry wielbelasting (f 7 mil
lioen) en enkele kleinere bijdragen. De
kapitaaldienst vermeldt f 3 millioen. Voor
de rijwiel- en wegenbelasting is rekening
gehouden met een dalend cijfer. Voor
onderhoud, verbetering en aanleg van
wegen, alsmede voor bruggenbouw over
strijkt ie zijn snoet over moeders snuit en d®riv1L^" is»,uitgctr^^"17Ï000
daarmede dankt ie moeder en die ouwe f14 millioen, 130.000. Hiervan is f 5.174000
dikke logge zeug, die knort vroolyk, wat voor bruggenbouw, zooda voor^igenlyke
ik je zeg! Ziin de kinderen van menschen j wegen overblyft f
zoo dankbaar aan hun vader en moeder?.. ,T
Maling hebben ze aan hun ouders. 1,0 uL ^an de prov.eien zal worden u.t-
- 't Is wonderlijk goedje, wat jii Pleun, g^eerd voor wegenverb^ering f 7.35(1000.
zegt Teun, tegen zijn vrouw, die met een
bakkie leut komt aandragen. Hebben de
varkens gevoel voor d'r biggen? Heb ik
gelijk, ja of nee?
Je hel) krek gelijk, zegt Pleuntje.
D'r zijn ook heel wat. moeders onder de
dames, die meer maling hebben an dr
varrekeii! Deze 'zeugheb'zorgvoor haar van het Wegenfonds moeten inperken
biggen! Haar higgeii zijn haar alles! Toen a er niet spoedig .verbetering in
„„..irra i00r i>i.ro(>n wwiiriKMi had den algemeenen toestand intreedt, zullen
e„„d'y BLkf fSÖTaK.."# 1 «4»»„ seliecl totdelnlom.t.n n,oe-
waren, da,, mal de '»^r/dJ^te™Ör"S'.',,,-,„_H«rllnee..
Opvoeren van de uitgaven teneinde meer
evenwicht te krijgen tusschen hetgeen
aan het Rykswegenplan en aan de pro
vinciale wegenplannen wordt toegedacht,
kan alleen geschieden door den kapitaal-
dienst meer geld te leenen, hetgeen de
regeering ontoelaatbaar aclit, Noodge
dwongen zal men derhalve de uitgaven
zoogd
jongen altijd kuieren. Zelfs toen ze negen
weken oud waren, liep die dikke zware
Voor bet wegvale Zurig-
wordt f 60.000 aangevraagd.
en perziken gegeven. Hij heeft echter
niets gebruikt."
Maar het groote, sensationeele nieuws
van den Zondag is, dat v. d. Lubbe heeft
gegeten en zelfs een wandeling zou heb
ben gemaakt op de binnenplaats der ge
vangenis.
Maar een Prager journalist
noemt hem vrijwel idioot.
In tegenstelling met de hierboven weer
gegeven meening van den Duitschen ge
neesheer, is de meening van den specialen
correspondent der „Prager Presse", die
schrijft:
Hoe deze vernietigde, nergens belang in
stellende en naar Lichaam en ziel gebroken
mensoh, die bij nadere beschouwing alle
teekenen van abnormale groeistoring ver
toont (cretinisme), door de artsen, die een
onderzoek instelden naar zijn toereke
ningsvatbaarheid, voor volledig verant
woordelijk verklaard kon worden, schijnt
absoluut onbegrijpelijk.
Men had vaak den indruk, dat deze
zieke, uitgemergelde man voorde rechter-
tafel, met den starren blik van den idioot,
die af en toe zonder reden lachte, de hem
gestelde vragen niet verstond, dat ze he
melhoog hoven zijn geestelijken horizont
wanneer men deze positieve uitdrukking
eigenlijk kan gebruiken uitgingen.
Ziin meestal op fluistertoon gegeven ant
woorden waren vaag, onsamenhangend en
vaak geheel verward.
Welk belang echter de regeering er bij
heeft dit proces in het openbaar te hou
den. en aan de wereldpers als voornaam-
sten en eenijien verdachte, die beschuldigd
wordt van positieve deelneming aan de
misdaad, een geestelijk en lichamelijk ge
heel minderwaardigen en sociaal misluk
ten man te presenteeren. is een vraag,
waarop wij, zooals op zoovele andere, in
dit proces wel nimmer een antwoord zul
len krijgen.
Tot zoover-deze correspondent.
Sportnieuws8
Maandagmorgen wordt het proces voort
gezet, op verzoek van Torgler's verdedi
ger een half uur later dan aanvankelijk
was vastgesteld. De zuster van Dimitrof
heeft zich als getuige aangemeld en liet
Hof besluit haar te hooren, hoewel de
rijksadvocaat zich verzet, daar zonder
meer kan worden aangenomen, dat wat
Dimitrof heeft gezegd, de waarheid is,
zoo zegt hy. Een incident ontstaat als
Dimitrof op een oogenblik uitroept, dat
men verkeerd vertaalt. De getuige ver
klaart, dat haar broer sedert 1905 secre
taris was van het arbeiderssyndicaat der
communistische partij, en twaalf jaar lid
van het Bulgaarsche parlement. Verder
betrof het verhoor den derden Bulgaar,
Tarief, een 36-jarig schoenmaker Hij is
in Bulgarije veroordeeld tot 12'/2 jaar
tuchthuis wegens het lidmaatschap der
verboden communistische partij van Bul
garije. Van die 12V2 jaar heeft hij elt
maanden uitgezeten; toen kwam er am
nestie. Bij verstek is hij later nog eens
weer tot 12'/2 jaar veroordeeld. Zyn doen
en laten wordt tot in bizonderheden uit
geplozen.
Verdediger dr. Seuffert: Heeft ver
dachte Tanef Van der Lubbe vroeger
reeds gekend?
Tanef: Hoe zou ik hem kennen? Ik
versta geen woord Duitsch. Hoe zou ik
hem trouwens hebben kunnen ontmoeten
Verdediger dr. Teichert: Ik zou willen
vaststellen, dat bii de vorige vraag ver
dachte Van der Lubbe zat te schudden
van het lachen.
Torgler's verhoor: „Ik heh
zeven maanden onschuldig ge
zeten".
Vervolgens wordt Torgler gehoord, die
o.a. zegt: Ik wil beginnen met overeen
komstig de waarheid de waarheid te con-
stateeren, dat ik volkomen onschuldig
ben, dat ik met deze misdadige brand
stichting in den Rijksdag niet het aller
minste te maken heb, noch direct, noch
inditect. In het bewustzijn van mijn abso
lute onschuld en uit verontwaardiging
over het feit, dat men mij en mijn partij
in verband brengt met deze brandstich
ting, ben ik den dag na de brandstichting
vrijwillig naar het hoofdbureau van politie
gegaan om er tegen te protesteeren, dat
men mij en mijn partij in verband brengt
met dezen brand.
De president onderbreektWat u
daar zeide, heeft al betrekking op de
daad zelf; het gaat nu echter alleen om
de identificeering der personen.
Torgler: Mijnheer de president, ik
heb 7 maanden onschuldig in hechtenis
gezeten en moet toch van de eerste ge
legenheid gebruik maken om aan de we
reld te zeggen, dat ik met deze brand
stichting niets te maken heb. Zeven
maanden ben ik in de gevangenis ge
weest, waarvan 5 maanden dag en nacht
geboeid.
Ik heb dat uitgehouden, omdat ik wist,
dat ik onschuldig leed, omdat ik com
munistisch functionaris ben en omdat ik
mij met alle kracht en geestdrift, die ik
bezit, heb gewijd aan de belangen van
het arbeidende volk van Duitschland.
Torgler spreekt dan over zijn levens
loop. Hij is geboren als zoon van een
arbeider bij de stedelijke gasfabriekhij
zou gaarne onderwijzer zijn geworden,
maar moest wegens de armoede van zijn
ouders na de lagere schooi in een heeren
mode-magazijn als leerling gaan werken.
In Dec. 1914 moest hij in militairen dienst
en 5 maanden is hij als soldaat in Rus
sisch-Polen geweest.