Het uitspansel in Februari 1934.
PAG 2
T JUTTERTJE
zoolang in de krant schrijf en nouw
ook een nieuwe foto derin hep staan,
zou ik maar vas met m'n memoories be
ginnen." Nou, wat memoories voor n
beesies zijn weet ikke niet, ik zal daar
om dan ook maar niet niet die memoo
ries, maar met m'n pen m'n brieff.es
schrijven blijven hè, anders lig die
meneer van de krant misschien te
mopperen dattie ie 't niet lezen kan en
meneer van Dalen is d'r nou ook 2;>
jaar. Dat is nou die meneer, die alle
centen op 't stadhuis ontvangt
Ik heb wel eens een versje op school
geleerd van beter te geven dan te ont
vangen, maar meneer van Dalen die
zink het juist anders om want die zink
nouw al 25 jaar van: „Beter te ontvan-
ken dan te geven" en die zal ook wel
gezeg hebben datte de kerremis moet
terug komen omdat ie precies weet
hoeveel d'r nog in de portemené zit hè.
O, ja dat zouw ikke nog vergeten.
Ik wouw die meneeren van dat Peli-
kaankommitee 's effen wat zeggen en
dat is, as wanneer ze zoo doorgaan dan
wordt 't niks. Kijk eens meneeren.
D'r zijn nouw nog maar 4 meissies ge
komen om die vlaggetjes te verkoopen
hè. Maar das uw eigen schuld- U moet
niet vergeten, datte ikke in de krant
gelezen hep, dat er duizend mannen
sjeer in de de Jutterij zijn dan vrou
wen. Dus, nou hebben die duizend
vrouwen die d'r nouw te weinig zijn
geen tijd om vlaggetjes te verkoopen
omdatte ze mannen moeten zoeken. As
u nouw gezegd had, wij vragen dames
en heeren en we maken dan van iedere
dame en heer een ploeg, dan waren
d'r genoeg gekomen en dan zouwpii
we later een hoop huizen krijgen, die
pelikaan zouwen heeten. Maar ik kom
niet hoor, ik ben nog geen man, nog
altijd gewoon Wimpie. En as 't nou al
te laat is, dan is dit altijd een goeie
raad voor de vollegende keer.
't Begint op te schieten met de Piet
Hein en Evertsen, ze zijn d'r nou al
gauw en d'r zullen er weer een hoop
met de Nieuwedieper Loyd meekomen
hè, maar eerst gaan die twee onder
zeebooten ook weer weg. Maar das niet
eerlijk van die menschen in Indië,
want ze willen altijd veel meer terug
hebben als dat ze geven, want de van
Nes en Banckert hebben ze nou ook
al, dus d'r schijnen nog wel meer
menschen te zijn als meneer van Da
len met z'n: Beter te ontvangen dan
te geven en in Kassienoo en Musies
Sakrum spelen ze de laatsten tijd van
alles zoo veel, datte ik dat allemaal
niet bijhouden kan om d'r over te
schrijven in m'n brieffies en die
meneer de Kantonrechter die verdient
ook 'n fijne cent hè met zoo af en toe
eens in Den Helder te willen komen
zitten. Nou das een fijn baantje, want
dan moeten alle menschen bij hem ko
men, die met een op de kop staande
agterliggie gerejen hebben en nog een
hoop andere dingen en dan magge ze
allemaal een paar gulden betalen en
dan strijkt die kantonrechter 't zaakje
op, zegt tegen alle politieagenten datte'
ze goed achter de menschen moeten
aanzitten, anders verdiént ie niet ge
noeg en dan zeg ie Saluut Den Helder
tot de vollegende keer- 'n Fijn baantie
hè.
Maar ik zeg nou ook Saluut, tot de
volgende keer, want m'n brieffie is al
weer vol.
Baaaaaaag.
II NEVELVL
5TERRENH.
i DUBBELSTER
o VERANDERLIJKE ST.
STER DER I' 2'GR.
STER DER 3eGR.0P ZWAKKER
II NEVELVLEK
X STERRENHOOP
2 DUBBELSTER
O VERANDERLIJKE 5T.
-♦-•STER DER lf 21 GROOTTE
STER DEB3? OPPOTTE Of ZWAKKER
Zon:
De tijdsvereffening (d. i. het bedrag
dat bij den waren opgeteld, den middel
baren tijd geeft) bedraagt op: 1 Febr.:
+13m35s; 6 Febr.: +I4m09s; 11 Febr.:
+14m22s; 16 Febr.: +I4m16s; 21 Febr.:
+13m52s; 26 Febr.: +13mlls; 28 Febr.:
-j-12m51s.
De ware tijd wordt aangegeven door
een zonnewijzer; de middelbare tijd
wordt aangewezen door een uurwerk-
De Zuidelijke declinatie van de Zon
neemt af van 17°4 tot 7°9. De mid
daghoogte van de Zon neemt daardoor
toe van 29°6 tot 30° 1 en haar dagboog
van 9uö2m tot 10u39m (voor 52° N.B.).
1 Febr.: zonsopkomst: 7u43m; zons
ondergang 16u45m.
28 Febr.: zonsopkomst: 6u54m; zons
ondergang: 17u33m.
Op 1314 Febr. vindt een totale
zonsverduistering plaats, die in Neder
land niet waar te nemen is. De centrale
l;in loopt o.a. over Borneo en Celebes.
De totale verduistering vindt kort na
zonsopkomst laag boven den horizon
plaats.
Maan: 7 Febr.: L.K.; 14 Febr.: N.M.;
21 Febr.: E.K.
Planeten: Mercurius bereikt op
i8 Febr. zijn grootste elongatie (18
Oostelijk). Omstreeks dezen datum is
de planeet wellicht in de avondsche
mering waar te nernj1
V e n u s is op 5 Febr. 3i? benedenste
conjunctie met de zon. De planeet is in
deze maan niet geschikt voor de waar
neming.
Mars staat te dicht bij de zon om
waargenomen te kunnen worden.
J u p i t e r staat in het sterrenbeeld
de Maagd. Pot 7 Febr. beweegt de
planeet zich rechtloopend, daarna te
rugloopend. Jupiter is in den nanacht
goed waar te nemen. In Februari be
draagt de schijnbare diameter van
deze grootste planeet van ons zonne
stelsel ongeveer 40". Wie in het geluk
kige bezit is van een kijker (zelfs een
goede tooneelkijker is al voldoende!)
verzuime niet de vier grootste manen
van Jupiter en de wijzigingen hunner
zonderlinge posities waar te nemen.
Saturnus is op 8 Febr. in con
junctie met de zon. De planeet is ge
durende de geheele maand niet waar
te nemen.
üranus, door William Herschel
ontdekt in 1781, bevindt zich rechtloo
pend in de Visschen; aan den avond
hemel is de planeet zichtbaar als een
sterretje van de 6de grootte! Sinds
haar ontdekking heeft de planeet nog
geen twee omloopen om de zon vol
bracht.
N e p t u n u s is als een sterretje van
de 8ste a 9de grootte in den Leeuw te
vinden, waar de planeet zich terug
loopend beweegt. Zonder kijker is de
planeet echter niet zichtbaar. Het be
staan dezer planeet werd in 1846 door
Le Verrier (en onafh. daarvan door
Adams) ontdekt door storingen, welke
Uranus onderging. Met recht zeide
Arago, dat Le Verrier deze planeet
ontdekt had: „au bout de sa plume".
Zeer dicht bij de voor Neptunus be
rekende plaats, werd de planeet inder
daad gevonden, wat wel een der meest
sterrenkunde genoemd mag worden!
geruchtmakende ontdekkingen der
Sinds zijn ontdekking heeft Neptunus
nog slechts een halven omloop om de
zon volbracht.
Het Zodiacaal licht is aan den avond
hemel, als de maan niet storend werkt,
te zien als een zwak lichtende pyra-
mide, die de ondergegane zon volgt.
Aan den ochtendhemel kan het ver.
schijnsel door de geringe helling <jer
ecliptica aan den Oostelüken hemel
niet waargenomen worden.
Sterrebeelden: In de avondscbeme.
ring is een van de eerste sterren dJe
zichtbaar worden Sirius (alpha var
den Grooten Hond; helderheid imy'
parallaxis: 0"07; afstand 47 lichtjaren)'
Daarna volgen iets meer naar het Zuil
den Castor en Pollux (Castor: helder
heid lm6, parallaxis 0"()7; afstand 47
lichtjaren; Pollux: helderheid ïm-j.
parallaxis "10; afstand 33 lichtjaren.'
Castor is een physische dubbelster;
de componenten Castor A (helderheid
2m0) en Castor B (helderheid 2m8)
wentelen in plus minus 350 jaren om
hun gemeenschappelijk zwaartepunt.
Tot dit stelsel behoort nog een 3de
■component: Castor C (helderheid 9m0)
Alle 3 sterren Castor A, B en C zijn
weer spectroskopische dubbelsterren,
zoodat de ster die wü Castor noemen,
een ingewikkeld 5-voudig systeem is.
Na Castor en Pollux wordt het ge.
heele sterrenbeeld O r i 0 n zichtbaar
en in het N.W. Deneb van den Zwaan.
Met toenemende duisternis de overige
sterrenbeelden van het kaartje.
Om zich de sterrenbeelden in te
prenten, neme men het kaartje met het
woord „Noord" voor zich en zoekt het
sterrenbeeld de Groote Beer aan het
Noordelijk firmament. Dan is de Klei-
ne Beer ook gemakkleiik te vinden,
want de Poolster, de uiterste ster van
den staart van den Kleinen Keer, be-
vindt zich op het verlangde van de lijn,
die de sterren bèta en alpha van dén
Grooten Beer verbindt. Eveneens in
het verlengde van deze lijn, maar aan
de andere zijde, bevindt zich het ster
renbeeld de Leeuw. In het verlengde
van den staart van den Grooten Beer
bevindt zich Arkturus (Alpha van het
sterrenbeeld Boötes; helderheid 0m2; I
parallaxis 0"08; afstand 41 lichtjaren)!
Het sterrenbeeld Boötes is aan zjjn
vliegervorm gemakkelijk herkenbaar,
Pleel laag, aan den Westelijken hori-
zon, bevindt zich het sterrenbeeld da
Walvisch, waarin de ster Mira Ceti
de veranderlijke ster uit den Wal
visch), de eerste ster wier verander
lijkheid ontdekt werd. Het is een rood
een periode van 330 dagen haar hel
gekleurde veranderlijke ster, diè in
derheid wisselt van de 10de tot de 3de
grootte.
Medio Februari loopt de Melkweg
's avonds 10 ure van het Zuiden naar
het Noorden, iets ten W. van het
Z-enith.
EeesttiiH£r ui ue looveuaar^ciub:
(Die lachende Welt).
er niet rauwig om, dat het gesprek op
eens zoo geëindigd was, want haar ge
voelens voor John waren nog te kers-
versch om er gemakkelijk vrijuit met
anderen over te praten.
Dien middag riep haar vader haar,
en het was alsof zij getroffen werd
door een donderslag. De vader beweer
de namelijk, dat deze goede verhouding
tusschen Mand en John maar uit moest
zijn. De oude man begreep, dat hij de
reden voor zijn wreeden wensch moest
mededeelen. Toen zij nog héél jong was,
een jaar of twaalf geleden, was er iets
vreeselijks met hem gebeurd, hij was
beschuldigd van moord. Hij werd opge
sloten in de gevangenis, doch wist te
ontvluchten. Hij vestigde zich met zijn
vrouw en kind onder een anderen naam
in deze streek. Hier kende niemand
Peter Harrow zijn eigenlijke naam.
Als vernietigd had het meisje naar
deze mededeeling geluisterd, en ging,
zonder ook maar één woord te zeggen,
de kamer uit, en liet zich verder den
geheelen dag niet meer zien. Ook den
volgenden dag hield zij zich schuil on
der het veorwemiael dat ze koorts bed.
En morgen., morgen zou haar John
vertrekken, voor goed misschien.
Dien avond had Harrow zijn besluit
genomen. Hij sprak ronduit met den
jongeman over diens verhouding tot
zijn dochter en deze antwoordde rond
uit, dat hij met Mand wilde trouwen en
hoopte, dat haar vader er geen bezwaar
tegen zou hebben.
Ik heb zelf niet het minste be
zwaar, luidde het antwoord. Maar ik
ben bang, dat je anders zult gaan den
ken, John, als je weet, dat haar vader
een niet onbesproken naam heeft. Ja
ren geleden ben ik gevangen genomen.
Ik slaagde erin bij een oproer te ont
vluchten. Ik was verdacht wegens
moord op den pachter Pettersons.
Lang, heel lang heeft men mij valseh
beschuldigd.
Weet Mand daar iets van? vroeg
John, zonder verwondering. U hebt het
haar zeker verteld, nietwaar, en daar
om is ze ziek. Harrow knikte.
Er heerschte een oogenblik stilte.
Waarvan men u' ook beschuldigt,
het wil er hij mij niet in, dat u een
moord op uw geweten zoudt hebben.
Maud's karakter en opvoeding zijn mij
een bewijs»
Zij bewezen juist het tegendeel.
Toen spraken beide mannen nog lang
op fluisterenden toon. Harrow wees op
de gevolgen, die een dergelijk huwelijk
voor hem moest hebben. Als hij daar
zelf géén bezwaar in zag, Mand zou
nooit de oorzaak willen zijn van het
ongeluk van iemand, dien zij liefhad.
Denk er vannacht nog maar eens
goed over na, zei hij tenslotte, toen zij
ter ruste gingen.
Toen John den volgenden ochtend in
de huiskamer kwam, trad Maud, bleek
en ontdaan hem tegemoet.
Lees dat, John, zei zij, een briefje
in zijn handen duwend. Het was van
haar vader, die hun mededeelde, dat
hij hun huwelijk niet in den weg wilde
staan. Hij hoopte, dat ze gelukkig
werden.
Hij had het huis zoo schreef hij
verder en de streek verlaten, uitge
zonderd enkele effecten, die hij mede
genomen had. Ze moesten niet trachten
hem op te zoeken, waar hii heen zou
gaan. Wel zou hij over een jaar een
brief sturen met de boods< hap, hoe het
hem gegaan was, en waar hij zich be
vond.
J oiiu iiKstói kaai' op zijn eeeewtKxxi
beloven dat hij niet trachten zou haar
vader's adres te weten te komen.
Het briefje eindigde met den wensch,
dat het hen beiden goed mocht gaan.
Het bleef stil in de kamer.
Hoor eens Maud, zei John, terwijl
hy haar in zijn armen nam en diep in
de oogen keek: Je moet me vertrouwen.
Zeg me ronduit, wat er gebeurd is. En
ik beloof je, dat ik niet eer zal rusten,
voor hij in eere hersteld is, zoodat hij
weder bü ons kan wonen.
Er kwam een glans van vreugde in
haar oogen.
Goed John, het is beter, dat jfl
alles weet.
Toen ze hem de geschiedenis verteld
had, sprong Williams met een kreet
van blijdschap op. Harrow, riep hii
uit, heeft je vader dan nog nooit de
kranten gelezen? ik herinner me, dat
de zaak, ik meen een jaar of twee ge
leden, geheel is opgehelderd. De wer- 1
kelijke dader heeft hekend, op ziin
sterfbed. Met een kreet van blijde ver- I
rassing viel Maud hem om zijn hals..
Dan komt Alles in orde, juichte ze.
Ja mm ei-, dat vader het nog
weet.
