Maring'brieven uit Indiê
T JUTTERTJE
ZATERDAG 10 MAART 1934
PAG. 5
TOB NOOIT HOEKJE
zelf, die „een en al ontroering,
moeilijk woorden kon vinden voor de
gevoelens die haar bestormden", niet
duidelijk, wel wat overduidelijk
den souffleur....? Dit laatste neemt
niet weg dat hier een verdiende hulde
gebracht w:erd en dat, zooals het in een
felicitatie-telegram van Eduard Ver
kade heette, inderdaad het Neder-
landsch tooneel in wezen nooit met
Mann en Muis (Mauhs) vergaan kan"!
Het A'damsche borstje.
Er vergaat overigens in dezen snel-
stroomenden tijd veel! En het lukt
lang niet altijd iets nieuws te schep
pen, dat het oude met eenig succös
vervangen kan, al ontbreekt het dan
ook geen enkel gebied van diverse
kreten aanheffende nieuwlichters. Ook
onze Amsterdamsche koekebakkers.
om dit keer dan maar met dit gezapig
snoep-onderwerpje te besluiten,
hebben met dit probleem te kampen.
Hun oude „Amsterdamsche korstje" is
nu wel geheel en al „vergaan" en het
„trekt" niet meer; noch de naam, noch
het artikel zelf...Door middel van
een prijsvraag hebben zij nu gepoogd
een nieuw, specifiek Amsterdamsch
koekje in de wereld te brengen onder
een specifiek Amsterdamschen naam,
dat met succes het.oude succes van
het Amsterdamsche korstje zal kun
nen evenaren. De inzendingen op deze
prijsvraag, een honderdtal, kon
men dezer dagen op een tentoonstel
ling in Kras bewonderen. En men kon
er gaan wedden welke van deze koek
jes-scheppingen waardig zou bevon
den een oude traditie te doen herleven
onder een anderen naam. Welk gebak
en welke naam zou het wónnen...De
Amsterdamsche weesmeisjes, de Am
sterdamsche wapentjes, de Amster-
aamsche Kogjes, de dito Brugge
tjes, de Dammetjes, de Keizerskroon-
tjes, de Mokummers, de Berlagetjes, de
Thorbeckjes of..de Toffe Jongens?...
OORSPRONKELIJKHEID.
zal verloven, eigenlijk alleen omdat
Jan's moeder Marietje zoo graag mag
lijden en haar een ideale schoondoch
ter vindt. Jan zelf vindt Marietje heel
aardig, maar hij zou haar niet tot zijn
vrouw wenschen. Maar aangezien er
momenteel ook geen ander meisje is,
dat hij zich tot vrouw wenscht, en
moeder deze verloving zoo graag zou
zien, nu vooruit dan maar! Een on
zinnige en bijna iramoreele situatie.
Want het is een onrechtvaardigheid
vaii Jan, om met Marietje te trouwen,
wanneer hij dit niet van ganscher
harte doet. Zeer zeker worden zoowel
Jan als Marietje ongelukkig, en
Jan's tyrannieke moeder zal van dit
huwelijk ook niet zooveel genoegen
hebben als ze zich voorsten. Maar
dat lijkt ons nog het minst belangrijke
gevolg van een en ander. En derge
lijke onzinnige situaties zijn er bij
tientallen jonge menschen, die uit
gebrek aan originaliteit en levensdurf,
tegen beter weten in laten drijven naar
een beroep, waarvoor ze ongeschikt
zijn, in een geestelijke richting die
hen niets zegt. Ze durven niet tegen
„men" in, en doen daarom mee aan
het veroordeelen van dingen, die hun
eigenlijke hart geheel kan begrijpen
en verontschuldigen. Het leven is te
ernstig, om ons de belangrijkste
levensfactoren te laten opdringen. Er
is groote behoefte aan origineele men
schen, d.w.z. aan menschen, die het
aandurven om volgens hun eigen ge
weten te leven, om hun eigen be
roep en hun eigen levenskameraad te
kiezen, inplaats van zich maar wat te
laten aanpraten.
Origineele menschen gaan met hun
eigen innerlijk te rade wanneer er
een karakter, een daad of een levens
mogelijkheid beoordeeld moet worden,
en zij hebben den moed voor hun over
tuiging uit te komen, wanneer zulke
onderwerpen ter sprake komen in ge
selschap van menschen, die er heel
anders over denken.
nen daarmede wel verstandig hande
len. De door een en ander lichtelijk,
zoo niet zwaar geïrriteerde publieke
opinie er mede kalmeeren doet men in
alle geval niet!.
Goeden, die met kwaden lijden!
Een van de meest te betreuren ge
volgen van de affaire Abrahams en
haar aankleve is zeker wel, dat in de
zen de goeden wel zwaar met de slech
ten komen te lijden! Wie thans in onze
straten met het collectantenbusje
rondgaat weet er van mee te spreken!
Dergelijke busjes werken in deze da
gen op tallooze burgers als een roode
coek en de collectanten, ook al heb
ben zij hunsexe en hun jeugd en
hun uiterlijk nog zoo mee, worden
in negen van de tien gevallen met een
geërgerd gebaar afgewezen.... Reeds
tijdens de straatcollecte die men, en
kele dagen na het bekend worden van
de trein 8.28 kwestie ten bate van de
Duitsche vluchtelingen hield, leverde
aanzienlijk minder op dan men bij nog
zoo pessimistische schatting verwacht
mocht hebben! Zoo zal het, naar te
vreezen valt, ook meer andere collec
tanten voor nog zulke goede doelen en
voor nog zulke volkomen.... gratis
geleide liefdadigheidsvereenigingen
ook gaan. Zij, die van dergelijke ver-
eenigingen tot nog toe hulp en steun
ontvingen, zullen er het slachtoffer van
worden.
Voor de grootere vereenigingen,
waarvan de administratie een volle
dagtaak beteekent en den geheelen
persoon van minstens één volwaardige
werkkracht eischt, kan wat thans ge
schied is een goede les zijn om nooit
meer de functie van gesalarieerd ad
ministrateur of directeur te verdoeze
len door deze te laten samenvallen met
die van in zekeren zin „honorair" be
stuurslid. Er zijn gelukkig ook nu al
van die grootere philantropische ver-
vereenigingen, die deze les niet meer
behoeven te leeren, Tot hen behoort
b.v. de Joodsche Invalide, waarvan een
ieder weet, dat de heer L Gans gesa
larieerd directeur, de eerste ambte
naar, is. Men zou kunnen zeggen,
dat het bij dezen directeur, dien men
juist deze week wegens zijn tienjarige
werkzaamheid als zoodanig gehuldigd
heeft, juist andersom is als bij een
aantal, in de oogen van het publiek
uitsluitend honoraire bestuurderen van
sommige andere liefdadigheidsinstel
lingen. Zijv die laatsten, „doen" offi
cieel aan liefdadigheid en hebben,
officieus, een „baantje"; directeur
Gans heeft officieel een „baantje" en
....deed ondertusschen officieus en
met hart en ziel aan liefdadigheid!
Naar welke zijde onze sympathie in
dezen uitgaat, behoeft niet twijfelach
tig te zijn en men kan zich dan ook van
harte verheugen in de hulde, die velen
zoo juist dezen directeur gebracht
hebben...
Met „Man en Muis".
Ook velen, het „huis" op het
Leidsche plein was uitverkocht!,
hebben zich dezen Woensdagavond
verheugd in de hulde die aan Else
Mauhs gebracht werd door middel van
het aan haar doorgeven van den ring,
die destijds Mevrouw MannBouw
meester ontving als symbool voor het
het feit, die de groote meerderheid der
tooneelliefhebbers haar als de „eerste
actrice" des lands beschouwde. Aan
het schenken van dien ring werd de
voorwaarde verbonden, dat Mevr.
Mann hem voor haar verscheiden
moest overdragen aan die tooneel-
speelster onder de jongere generatie,
die zij waardig keurde als haar „op
volgster" bekend te staan. Else Mauhs
werd nu tenslotte door Mevr. Mann
uitverkoren en zij heeft, na afloop van
de voorsteling van „Vorstelijke Emi
granten" het symbolisch kleinood
eigenhandig aan den vinger der uitver
korene gestoken. Zij, Mevr. Mann,
hoopte, naar zij zeide, dat dit gebeu
ren ook weer wat zou helpen de pu
blieke belangstelling in de vaderland-
sche tooneelspeelkunst, een belang
stelling die inderdaad vrij ver beneden
het... oude Amsterdamsche peil ge
zakt is, te doen herleven. Nu was
het een feit, dat op dezen avond althans
«e belangstelling overgroot was en het
publiek in de zaal met een en ander
„dik" heeft meegeleefd. Maar dat zegt
natuurlijk nog niet veel. Dergelijke
extra sensaties op het tooneel, bui
ten het eigenlijke tooneelspelen om,
„doen" het nu eenmaal altijd wel....
„Buiten het eigenlijke tooneelspelen
om" is, dit zeggen wij er terzijde nog
even bij, misschien een wat al te idea-
hstische kenschetsing van de persoon
lijke woorden, die bij dergelijke huldi
gingen door de huldigers en gehuldig-
den gesproken plegen te worden...
Hoorde men bij deze gelegenheid, tij
dens het dankwoord van Else Mauhs
Wat is een origineel mensch?
Er zijn weinig waarlijk origineele
menschen; maar daar staat tegenover
dat in de meesten onzer heel wat meer
origmanten schuilt, dan in het dage-
l'.jksch leven gewoonlijk ana den üag
komt. En dit gebrek aan het blijken
van originaliteit komt voort uit een
zekere geestelijke luiheid. De men
schen om ons heen verkondigen dage-
lijk hun inzichten omtrent de belang
rijke vragen van den dag, tallooze
advertenties, brochures en geïllustreer
de bladen brengen geregeld onder
onze aandacht wat „men" momenteel
bewondert op het gebied van woning
inrichting, de mode geeft het model
en de gewilde kleuren voor onze klee
ding aan. Inderdaad, het geheele leven
moedigt ons allerminst aan, om nu
eens geheel zelfstandig uit te denken,
wat wij mooi, goed of verkieselijk vin
den. Alles drijft ons ertoe, om van de
opvattingen en smaken, die men rond
om ons prijst en aanhangt, er maar
een paar tot ons eigendom te maken.
Is het nog noodig, te zeggen, dat er in
op die wijze verkregen smaken en op
vattingen geen kracht en geen kern zit?
Deze zitten a.h.w. los op ons geplakt,
zooals het etiket op een flesch. Ze zijn
net zoo lang houdbaar tot we een
mensch ontmoeten die ons bijzonder
sympathiek is, en die een aanhanger is
van precies het tegendeel van de
theorieën, die wij ons als een geestelijk
confectiepaktje hebben aangeschaft.
Dan zullen wij ontdekken, dat wij van
hetgeen wij in navolging van de ons
omringende meerderheid, eiken dag
stipt verkondigen, eigenlijk bitter wei
nig weten. Wanneer ieder mensch de
durf en de energie had tot innerlijke,
geestelijke vrijheid, tot het zelf be
palen van wat, volgens zijn diepste
voelen goed, juist en noodig is, dan
zou men eens zien wat een schat van
origineele ideeën en zienswijzen er
voor den dag zou komen.
Menigeen verschuilt zich achter
een groot aantal menschen zich, inzake
piëteit of een ander mooi motief, wan
neer hij ervan afziet om zich een eigen
weg door het leven te banen, maar
meestal verbergt dat motief slechts ge
brek aan durf en zelfstandigheid. Het
is méér dan onverantwoordelijk, zooals
een groot anatal menschen zich, inzake
beslissende stappen in het leven, een
voudig een weg laat opdrijven, die ze
uit eigen beweging nimmer gekozen
zouden hebben, en die dus heelemaal
hun weg niet is.
Daar is b.v. onze jonge vriend Jan,
die zich dezer dagen wel met Marietje
Beste „Lange"
Hr. Ms. „Banckert" en „Van Nes"
zijn als groep 1 torpedobootjagers het
marine basin binnengestoomd met zich
brengende vele prettige herinnerin
gen uit het moederland, maar ook uit
het land van Curagao en Suriname,
Trinidad en de Azoren, kortom een
ieder die op een van die schepen ge
diend had, vond het prettig, deze laat
ste twee en tevens nieuwste twee ja
gers terug te zien. Het was vol op
Modderlust en den Westkant van de
havenhoofden en ook aan den Oostkant
bij de Conservatie wemelde het van
menschen, om de schepen welkom te
heeten. De jagersteigers liggen nu
vol. 4 jagers naast elkaar. De „Witte
de With" en „Van Galen" aan het
klaar maken voor een reis rond Su-
matra met het eskader, de. „BK," en
„VN." aan het uitpakken om de vol
gende week in conservatie te gaan.
Ondanks de zware west-moeson lie
ten de Dorniers zich niet tegenhouden
en gingen weer hun verre tochten be
ginnen. Een echter van de 3 op weg
naar Priok heeft een landing moeten
maken en werd bij het wederom op
stijgen beschadigd, zoodat hij de reis
niet verder voort kon zetten. Het is
dan ook geweldig zoo onstuimig als
het op het oogenblik buiten is. Ik heb
het nog nooit zoo meegemaakt hier in
Indië, ook van de K.P.M. schepen
komen er telaat of met averij binnen,
slokkans in de stad krijgen bergen wa
ter te verwerken en in dat weer, je be
grijpt het, is het hier 's avonds erg
moeilijk om een taxi naar boven te
krijgen en zijn we weer aangewezen
op Demmo's en sado's waarin het van
wege de gladheid van den weg lang
niet prettig is om in te zitten. Het is
jammer, want in dezen tijd is het weer
volop feest in de stad. Bij Tutti frutti
was een carnaval feest en in de Chan-
teclair club een Pyjama bal. Vooral dit
laatste is wel vermeldenswaard, want
zes jaar geleden dacht men daar in de
Cercle artistique toch nog niet over.
Voor de ontvangst van de menschen
van de Suffolk wordt weer luisterlijk
gezorgd. Er is een receptie bij de En-
gelsche consul, en een gala-avond in
de Simpangclub waar ook alle Marine
officieren, lid of geen lid, uitgenoo-
digd zijn, hetgeen een zeer geappre
cieerde geste. De voetbalvereeniging
van Zeemacht zal een wedstrijd spelen
tegen de Engelschen, hopelijk bren
gen zij het er even mooi af als des
tijds tegen de luidjes van de „Karls-
ruh".
Dat is de ware originaliteit, en
niet om over straat te loopen, gedra
peerd in een zwarte lap, met een roode*
hoed versierd met een groene veer op
één oor! Dit laatste is slechts een'
eigenschap, een would-be originaliteit
die er opuit is, opzien te verwekken.
Ware eigenschapen zijn steeds eigen
schappen van den geest!
DR. JOS DE COCK.
Jeutfi,
U hebt me gezegd, uitstekend
met Engelschen te kunnen spreken
en u bent niet eens in staat dezen
brief voor mij te vertalen.
O, maar de Engelschen, die ik
ken, spreken vloeiend Nederlandsch.
Een heer trad den winkel binnen en
zei: Toen ik drie weken geleden hier
dien nieuwen wagen bij u kocht, deel
de u mij mede, dat u graag ieder ge
broken deel zoudt vervangen door een
nieuw.
Zeker, zeker meneer! zei de verkoo-
per beleefd, wat mag ik u leveren? U
hebt het maar te zeggen
Ik wensch, sprak de klant, een paar
nieuwe scheenbeeneu, een paar ribben,
een linkeroog, drie meter huid, een
bakje gesorteerde nagels, vier hoek
tanden, twee schouderbladen, drie sleu
telbeenderen, en een oorlelletje!
Deze week kwamen de eerste be
richten binnen op welke bujtëhge-
woon aardige wijze onze mail per
„Pelikaan" door de Marine- en de
postautoriteiten verzorgd is geworden
in ons goede Den Helder. Als je ge
zien en gehoord had op welke wijze
weze geste ook door ons hier geap
precieerd zijn geworden, dan had men
er daar in het hooge Noorden mis
schien nog meer voldoening van ge
had als thans reeds. Wellicht is ook
dit één van de plaatsjes waar we on
zen dank en appreciatie daarover uit
mogen spreken.
Wat aardig dat het vertrek van de
onderzeeërs naar Indië ook voor ons
hier uitgezonden zal worden door de
phoni. Ik verzeker je dat menig
marineman er hier naar zal zitten luis
teren. Mogelijk hooren we de Helder-
sche wind nog om de microfoon huilen
en zal ons dit nog een beetje meer
heimwee bezorgen.
Het moederschip van de „slibvloot"
aan den ingang van het Westgat, de
„Soembawa", een oud marine schip is
ook al gevallen als slachtoffer van de
bezuiniging. Een van de krabbers zelf,
zal daar nu voor ingericht worden en
zullen we de „Soembawa" aan den in
gang van het Westervaarwater verder
moeten missen.
Een van de groote steenen des aan
stoots hier in Soerabaia is momenteel
de „Hondenkar". Je weet nog wel uit
je vorige term, hoe vooral op Darmo
die rondzwervende honden het de
menschen 's nachts de nachtrust on
mogelijk konden maken. Destijds werd
er op geschoten. Thans trekken er da
gelijks hondenkarren op uit die alle
losloopende honden zonder penning,
strikken, opbrengen en na twee dagen,
zoo niet a raison van penningkosten,
tien gulden en logies met ontbijt weg
gehaald, om zeep brengen. De paai van
dit bedrijf een gewone koelie man
doer, heeft echter voortdurend te kam
pen met menschen die hun geliefd
schoot- of huisdier willen ontzetten
uit den greep van dezen inlander. Ja
de goeie man loopt er zelfs klappen
voor op en moet voor zijn behaalde
buit vechten. Nu je begrijpt het regent
processen-verbaal tegen deze lieden
als zijnde deze hondenvanger een
„ambtenaar in functie", en menigeen
heeft al een flinke boete opgeloopen.
Tot zoover deze week, een 5
HENK.