Stadsnieuws IVcrf wilt li lmn'7 gaan wc fteenf HELDERSCHE COURANT VAN DINSDAG 17 APRIL 1934. 5 Licht op voor alle voertuigen. ben zilveren verpleegsters- jübilel m. dertig jaar in gemeentedienst radio-gauserie door een stadgenoot. speeltuin vereeniging „,den helder j. Kuipers, smederij enlandbouwwerk tuigen, Den Hoorn 9. Verplaatst naai Bedum. vereeniging „onze vloot". nederlandsche padvindsters- ve reen iging, de Nieuwe wég w. Biersteker, voorz. Eenige belangrijke bepalingen der algemeene Politie-verordening. Parkeeren. Uit het politie-rapport. Dinsdag n April 19.28 uur Woensdag 18 19.29 By het laatst gehouden examen ftl iag Ie te' 's-Gravenhage voor het Ma chinisten-diploma C, theorie, c|e heer j. Hi.jdenri.jk, Dat is het 25-jarig professiefeeSt, dat: de eerw. zuster Rita 30 April' a s. hoopt te vieren. Zuster Kita, welbekend en he in ind by de jonge moeders, welke in het Lidwiua-ziekenhuis worden verpleegd, daar zij speciaal belast is met de -afdoe-; ling kraatnverzdrging. Binnenkort zullen nadere mededeelingen omtrent de recep tie, welke bij deze gelegenheid zal worden gehouden, worden gedaan; voorloöpig zij door dit korte bericht de aandacht op het komende jubileum gevestigd. Zij, die een bewijs van belangstelling voor dit jubileum wenschen te geven, kun nen op de postrekening van dr. van Heerde, giro no, 15261, hun bijdrage stor ten, of deze ih contanten tian dr. van Heerde of dr. '1'hórbecke ter hand stellen. Maandag 16 April j.l. herdacht de heet K. Nieuwsfad, gasmeester aan de Ge- ttieenÊe-Gasfabriek alhier, den dag, dat hij voor dertig jaar als zoodanig in dienst dezer Gemeente trad. Voordien was de heer Nieuwstad in ongeveer gelijke func tie 12 jaar in dienst der gemeente Wor- imerveer werkzaam. In deze 42 jaar heeft de heer Nieuwstad alle ups and downs van het gasbedrijf medegemaakt en zich daarbij zoo goed mogelijk weten aan te passen. Aangezien de heer Nieuwstad weldra den pensioengerechtigden leeftijd zal heb- bii bereikt, beteekende deze dag tevens het laatste lustrum in dienst der Ge meente. Het personeel der Gasfabriek, alsmede de Directeur, waren van meening, dat deze dag niet onopgemerkt moest voorbijgaan, ofschoon de lieer Nieuwstad aan dezen gedenkdag geen ruchtbaarheid wilde geven. Dus wapperde Maandag de nationale driekleur vaiv den gashouder om den ge meentenaren te toonen, dat er op de gas fabriek iel# feestelijks aart-de hand was. De Directie en een deputatie uit het per soneel bracht den jubilaris eeu felicitatie- bezoek, waarbij niet alleen met woorden, doch ook door het aanbieden van een stof felijk geschenk getuigd werd van de ach ting en waardeering, welke de heer Nieuwstad zich bij het personeel heeft verworven. De bloemetjes ontbraken na- inurlük ook niet. In huiselüken kring werd het feest voortgezet, doch daarover mogen wij niets vermelden. Onze stadgenoot, de heer. H. J. Bok. de in postduivenkringen in den lande wel bekende weerkundige medewerker van het weekblad „De Postduif", uitgave G. J. D. Mingelen, te Assen, zal morgen, Woensdagavond, van 7.40 tot 8.00, op verzoek van de V.A.R.A., voor haar mi crofoon, in verband met de _a,s. postdui- venvluchten een verhandeling houden over: „De verzending, de wedvluchten en de postduivenweerberichtendienst". Trekkingslijst der steunbon- premies. No. 881, 450, 612, 464, 647, 570 104, 847, 692, 897, 863, 697, 554, 326, 88*, 657, 842, 288, 132, 714, 999,159,540,937 en 394. De prijzen op deze nummers gevallen kunnen des avonds na 5 uur worden af gehaald bij den heer L. D. Labohm, Soembastraat 19- INSCHRIJVINGEN HANDELSREGISTER. 10—17 April 1934. Nieuwe zaken: Den Helder. Accukliniek C. Leithauser, Stakman Bossestraat 5. Reparatie en vernieuwen van accu's. Wijzigingen: Den Helder: P. Schagen, brandstoffen enbi£r'£^[" slootstraat 2. Overgegaan aanH. t osi huma. Texel: Ooöp. Pluimvee- en tumbouwver. "Texel - W. A.. Den Burg, Kantoorstraat Bestuurswijziging. RIJKSPOSTSPAARBANK. Opgave betreffende het postkantooi Den Helder en zijn bijkantoor over de maand Maart 1934. Aan bovengenoemde kant°re inden loop dor maand, op spaarbank boekjes ingelegd f 79.613.77 en g betaald f 130.809.05,derhalvemmdeiing^ legd dan terugbetaald f 51.1G -8. tal nieuw uitgegeven spaarbankboekjes be<Door uisschenkomst dezer werd tor Directie op St^tsschuldboekj ingeschreven een nominaal bedrag f 1100 en afgeschreven f 6050. Derhaive minder in- dan afgeschreven f Het aantal nieuw uitgegeven Staats sohuldboekjes bedroeg N UTSSP A ARB ANK TE DEN HELDER. Opgave uitsluitend betreffende de Nuts- spa'arbank te Den Helder, Polderweg f over de maand Maart 1984. Op spaarbankboekjes werd in den loop der maand ingelegd 217.451.81 en terug betaald 210.606.78. Derhalve meer inge legd dan terugbetaald 6.845.03. Het aan inleggers verschuldigd kapi taal, bij den aanvang van dit jaar 2.635.844.65 bedraagt thans 2.658.683.87 Het aantal in den loop van Maart nieuw uitgegeven boekjes bedraagt 118. Het aantal in omloop zijnde boekjes steeg hiermede tot 8042. Onder in Maart uitgereikte 118 niéuwe; boekjes zijn inbegrepen 12 boekjes voor! jonggeborenen (op deze boekjes plaatst de Spaarbank een eersten inleg van De lediging van spaarbusjes in den loopi van Maart leverde een bedrag op van! 3.083.42 aan kleine besparingen. Het toaal in omloop zijnde spaarbusjes; bedraagt thans 1725. 1 Algemeene vergadering. Wij verwijzen naar de advertentie in het nummer van heden betreffende een algemeene vergadering, te houden dooi de Heldersche afdeeling van „Onze Vloot". HELDERSCHE DAMCLUR. i Wij herinneren aan den Kampioens wedstrijd tegen de Damclub „Zaandam"; hedenavond acht uur in liet Algemeen Militair Tehuis in de Spoorstraat, boven zaal. Niet-leden hebben vrijen toegang. Het is aan de Heldersche leden van de Nederl. Vereeniging van Huisvrouwen, réeds bekend, dat de Afd Den Helder van de Nederl. Padvindsters Ver. met haar contact heeft gezocht,: Afdeelingen in andere plalatsen zijn ons daarin voorgegaan, en overal is liet nuttig gevolg geweest: een terugkomen iran veel vooroordeel tegen de padvinderij, beter begrip van het werk, en vaak toe vloed van nieuwe leden. Wij hopen met de demonstratie op a.s. Vrijdagavond om 8 uur 's avonds in •Centraal» hetzelfde te bereiken. Daar zoowel kabouters (8—12 jaar) als padvindsters (12—18 jaar) en pioniers (18 jaar en ouder) iets van hun werk zullen toonen, is er voor moeders van dochters van zeer verschillenden leeftijd wat te zien. Wij vestigen er nog eens1 de aandacht op, dat de dochters hartelijk welkom zijn. Wy rekenen op een goede opkomst. Padvinders in uniform hebben vrijen toegang. STOLPEN—VAN EWIJCKSLUIS. De V.V.V. Helders Belang heeft liet volgende adres aan den Ministerraad ge zonden: Excellenties! Met verschuldigden eerbied verzoekt de V.V.V. „Helders Belang", goedgekeurd bij Kon. Besluit van 29 Mei 1926 no. 47, ten deze woonplaats kiezende te Den Hel der, Spoorstraat 41, beleefd onder de aandacht van Uwe Excellenties te mogen brengen: dat zij heeft vernomen dat het in de bedoeling ligt van 's Rijkswaterstaat om een nieuwen weg van de Stolpen naar Van Ewijcksluis én een vaste brug over het Noord-Hollands Kanaal nabij de Stolpen te maken; dat voor een en ander een uitgaaf zal worden gevorderd van ongeveer één mil- lioen gulden; dat- deze belangrijke uitgaaf, vooral rekening houdende jnet de tijdsomstan digheden niet evenredig mag worden ge- acTit met het nut; dat toch aan dezen weg voor liet groote verkeer van het Oosten via den afsluit dijk naar het Zuiden geen behoefte be staat, daar immers in 1933 is tot stand gebracht een nieuwe weg, uitsluitend voor het groote verkeer van de v. Ewijck sluis naar de Kooij en die aldaar aan sluit aan den Rijksweg langs liet N.-H. Kanaal naar het Zuiden; dat de afstand van de Ewijcksluis via De Kooij »aai' de Stolpen bedraagt 18.50 km, terwijl de nieuw geprojecteerde weg van de Ewijcksluis naar de Stolpen be draagt ruim 13 km, zoodat dus voor het doorgaand verkeer naar het Zuiden slechts een verkorting van nog geen 6 km kan worden verkregen, terwijl bovendien deze weg de spoorlijn Den Helder—Am sterdam moet overgaan op een zeer on gunstige plaats; dat voorts aan De Kooij nog altijd ligt de door de gemeente Den Helder ge bouwde pontonbrug, waarop nog altijd tol wordt geheven; dat reeds meerdere malen door vorige Minsters van Waterstaat in het vooruit zicht is gesteld, dat deze pontonbrug door het Rijk zou worden overgenomen en vervangen door een vaste brug; dat het ook zeer noodig mag worden geacht dat het verkeersopstakel als tol- brug aan De Kooii verdwijnt; dat adressant beschélden onder Uwe aandacht brengt dat veeleer aan De Kooij dan aan de Stolpen een vaste brug nood zakelijk is; dat de belangen van onze stad met 34.000 inwoners en vooral de in opkomst zymle badplaats Huisduinen door het maken van een nieuwen weg Van Ewijck- sluisDe Stolpen ernstig worden ge schaad. Redenen waarom adressante zich wendt tot Uwe Excelenties. met liet dringend verzoek om alsnog te besluiten tot liet maken van een vaste brug over het N.H. Kanaal nabij De Kooii. en geen uitvoe ring te geven aan het plan om een nieu wen weg te maken van de Van Ewijck sluis naar De Stolpen! 't Wélk doende enz. Het Bestuur van de v.v.v. „Helders Belang", I£. C. M. Nypels, secr. Plaats Uw voertuig in de Spoorstraat, de Keizerstraat en de Koningstraat op even dagen aan de zijde der even genum merde huizen en op de oneven dagen aan de zijde der oneven genummerde huizen. Plaats Uw voertuig in het Julianapark steeds aan de zijde van het plantsoen. Plaats Uw voertuig op de wegen waar zich slechts aan één zijde huizen bevinr 'den, aan den huizenkant. j Plaats Uw voertuig niet tegenover een ander voertuig. Art. 80. Het is verboden op een weg een motorrijtuig of een rij- of voertuig te laten stilstaan indien aan de tegenover gestelde zijde of ongeveer aan de tegen overgestelde zijde van den weg eveneens een motorrrjjtuig of een rij- of voertuig stilstaat en de overblijvende ruimte min der dan 5 meter bedraagt. Plaats Uw voertuig steeds evenwijdig aan de as van den rijweg. Art. 81. Het is den bestuurder van een motorrijtuig, een rijwiel, een rij- of voertuig, alsmede den bestuurder of ge leider van rij- of trekdieren of vee, ver boden: a. daarmede stilstaande op wegen den doorgang te belemmeren; b-, daarmede- post te vatten of een en ander te plaatsen of te doen verblijven op hoeken van wegen, wegkruisingen. brug gen of andere plaatsen, waar het verkeer daarvan belemmering kan ondervinden: c. daarmede zonder noodzaak gebruik te maken van voetwegen. De onder c. genoemde bepaling is niet van toepassing op kinderwagens. Art. 82. Het is aan hen. die motorrij tuigen op meer dan twee wièlen of ri|- of voertuigen onder hun hoede hebben, verboden deze op wegen in stilstand te hebben, anders dan onmiddellijk naast den voetweg en in een richting evenwij dig daaraan. Plaats Uw voertuig of rijwiel niet op hoeken van wegen. Art. 84. Het is bestuurders van mo torrijtuigen. rijwielen en rij- of voertuigen verboden andere motorrijtuigen, rijwielen, of rij- en voertuigen in te halen of voor bij te rijden op plaatsen waar twee of meer wegen elkander kruisen of waar twee of meer wegen zich met elkander vereenigen. Bestuurders van driewielers en voertui gen mogen niet naast elkander rijden. - 1 Art. 86. Het is aan bestuurders vaA" rij- of voertuigen en van motorrijtuigen en rijwielen, beide op meer dan 2 wielen, ver boden deze op een weg of rijwielpad, an: ders dan bij voorbijrijden, naast elkander in dezelfde richting voort te bewegen of te doen voortbewegen. Houdt U niet vast aan een in bewe ging zijnd voertuig. Art. 92. Het is den bestuurder van een tweewielig motorrijtuig of van een rij wiel verboden daarop over een weg te rijden en zich daarbij aan een in beweging zijnd motorrijtuig of rij- of voertuig vast té houden, of zich daardoor op eenigerlei wijze te doen voortbewegen. Geleidt geen hond of paard per rijwiel! Art. 93. Het is verboden op een rij wiel gezeten, over wegen binnen de be bouwde kommen der gemeente, honden of vee, gebonden aan een touw, ketting of anderszins, te leiden of mede te voeren. DE EMMA-BLOEM-COLLECTE. Zaterdag 21 April. Ach, het is collectes en bloempjesdagen ohne Ende! Pas hebben we de eene achter den rug. Of de andere staat weer klaar. Helaas, de klacht is juist: er wordt wel eens wat veel en wat lichtzinnig een be roep gedaan op de goedgeefschlieid van het publiek en dat per saldo dan iedere inzameling daarvan de nadeelen onder vindt, doordat men de hand op den zak houdt, is begrijpelijk. Nochtans komen wij weer met een be roep op datzelfde publiek voor de Ëmma- bloem-collecte, die dit jaar in Den Helder zal worden gehouden op Zaterdag 21 dér zer. De regeering heeft, men weet het, met een dik blauw potlood soms wel eens al te dik! in de verschillende subsidies ge schrapt en tdl van lichamen zien zich, meer dan vroeger noodig was, genood zaakt een beroep te doen op het publiek, willen zy hun arbeid in stand houden. Ook de Emmabloem-collecte heeft ge leden onder het subsidiemes van de re- geering, maar er mag natuurlijk geen sprake van zijn, dat dit werk, de be strijding der tuberculose daaronder zon mogen lijden. Vooral niet, omdat het hier de collecte betreft, waaraan de pas ont slapen Koningip-Moeder met haar warme, groote hart, dat zoo meeleefde met allen, die Ui dén, haart naam en daadwerkelijken steun heeft gegeven, en omdat het van het Nederlandsche volk dus een eenvoudige daad van piëteit, van moreelen plicht is, deze te steunen. Ja, wij zouden verder willen gaan: wie waarachtig de nagedach tenis van de ontslapen Koningin-Moeder wil eeren, geve ditmaal dubbel. Want meer dan een der voorgaande jaren is deze collecte noodig. Bekend is de anecdote van de overleden Koningin-Moeder, die elk jaar op den dag dezer collecte de stad (hier Den Haag) in reed, met in haar tasch de noodige con tanten, waarmede ze verschillende collee- trices gelukkig maakte. Den Haag heeft dan ook begrepen, wat in deze zijn plicht was; bet heeft begrepen, dat de busjes deze bijdragen zouden missen en ondanks bet feit, dat de residentie geteisterd wordt door de crisis en dat er tal van ambtena ren, gepensionneerden en verlofgangers wenen, die zich moeten aanpassen aan een lager levensniveau, bracht de Kmma- bloemcollecte dit jaar daar 5000 meer op dan in 1932. Natuurlijk wordt dit van Den Helder niet verlangd. Maar wel geve men er zich rekenschap van, dat deze collecte ten doel beeft uitzending van lijders aan tubercu lose en de aanschaffing van ligtenten en dat zii werken moet met aanzienlijk min der rijkssubsidie dan andere jaren. Dat nochtans de vijand, de-gevreesde t.b.c. waakzaam en werkzaam is, en als wij niet dag en nacht op de bres staan, zich weer terrein zal veroveren. En dat wij dit, met al onze krachten, moeten trachten te voorkomen, waarbij geen offer ons te groot mag zijn. Wii verwijzen voorts naar de adver tentie in de nummers van Woensdag en Donderdag, waarin een oproep wordt ge daan voor collectanten en collectrices. Men geve zich ten spoedigste op bij den pastoor der o.-k. gemeente, Th. Moleman, Langestraat 76, bij ds. Smddts, pastorie* Kerkgraclit, of bij zuster Proost, Violen straat 101. LEZING OVER MODERNE SCHILDERKUNST. Door het Instituut voor Arbeiders ontwikkeling. Het Instituut voor arbeidersontwikke ling dat zich al eenige jaren bezighoudt met de cultureele ontwikkeling der arbei ders, en in dit opzicht reeds veel en ver dienstelijk wérk heeft verricht, heeft thans voor Den Helder iets nieuws ge bracht, door zich te begeven op het ge bied der beeldende kunst. Anders uitge drukt: liet had Zaterdag en Zondag in het Bondsgebouw een tentoonstelling ge organiseerd van werk van onze heden- daagsche schilders. Het is een speciale Commissie voor Beeldende Kunst, welke hiervoor is samengesteld en ondner wier auspiciën deze reizende tentoonstelling was georganiseerd. Zooals de heer Jellc Troelstra, die des avonds een inleiding hield, mededeelde, was Den Helder de laatste plaats, die werd bezocht, en overal waar de tentoonstelling was geweest, was het succes zeer groot en de belangstel ling der arbeiders evenredig daaraan. In de bovenzaal van het Bondsgebouw dan was Zaterdagmiddag werk geëxpo seerd van een aantal schilders en teeke naars, waaronder er van uitstekenden naam. Men verwachte van ons geen vol ledig overzicht ervan; de tentoonstelling werd gehouden van Zaterdagmiddag tot en met Zondagavond, zoodat zij thans reeiis weder gesloten is en derhalve bet bezoek oilzerzijds niet meer kan worden aangemoedigd. Daarom heeft een uit voerige opsomming van het tentoonge stelde ook geen zin. Maar als wij mede- deelen, dat hier o.a. werk was van J. Voer man Jr„ den teekenaar der bekende Ver kade-plaatjes, (een prachtige kastanje knop en een niet minder fraaie verzame ling cactussen), dat- er een groote ets hing van Jan Poortenaar, houtsneden, litho's en etsen van Jelle Troelstra, van Dobben- burgh. Ver inga, Harting (twee duin- gezichten, etsen), Neuhuys, Filarski en vele, vele anderen, dan begrijpt men, dat deze tentoonstelling iets te zeggen had. Het meeste werk was tevens te koop en deze prijzen waren nog wel bereikbaar voor arbeidersbeurzen ook. Trouwens, liet is de bedoeling natuurlijk, dat dit werk in de handen en huizen der arbeiders komt Daarvoor is dan ook opgericht een soort uitleeninstituut, zooals de inleider, de heer Troelstra, door den heer dr. Ketner met een kort woord verwelkomd, mededeelde. Zoo'n instituut bestond in het Duitsch- iand vóór Hitier op groote schaal: vele duizenden arbeidersgezinnen hebben er van geprofiteerd. Het gebeurde wel, dat men zoo gehecht was geworden aan het schilderij, dat men het niet meer missen wilde, en dan kon men door een huur koopsysteem in het bezit ervan komen. Natuurlijk hebben wij voor Nederland zulke verwachtingen niet, maar wel is het de bedoeling der tentoonstelling ook voor ons land tot zoo'n uitleeninstituut te ko men, waarbij dan ieder voor ee-n bepaal den termijn, b;V. een half jaar, in het be zit komt van een schilderij. Niet liet fi- natitieele zal hier den doorslag moeten geven, maar in hoofdzaak de belangstel- ling. En die is gebleken er te zijn. In de tweede plaats deelt spr. een en ander mede omtrent een aan de tentoon stelling verbonden prijsvraag. Ieder be zoeker namelijk kan over een of ander werk, dat hem bizonder heeft getroffen, schriftelijk zijn meening zeggen; de drie beste beschrijvingen worden bekroond. Otto van Tussenbroek heeft voor de radio hierover eens verteld en ook debe kroonde inzendingen voorgelezen. Men denke niet, dat zooiets voor den arbeider onbereikbaar is. Daarna behandelde spr. de vraag: hoe moeten we kunst zien. Of liever: hoe moe ten Wij ze niet zien? Jan Yeth heeft dit zoo mooi gezegd: „Bij kunstbeschouwing mogen we niets vooropgestelds in een kunstwerk zien, we moeten het alleen om zijn kunstwaarde beoordeelen". Zoo'n kunstwerk behoeft niet altijd een copie van de natuur te zijn, en het wordt wel eens moeilijk zich precies te realiseeren, dat een kunstwerk daar begint, waar de photografische reproductie ophoudt. Maar men moet er zich terdege rekenschap van geven, dat ieder schilder liet onderwei p weer op zijn eigen maniér ziet, en tracht weer te geven. Men behoeft het niet al tijd mooi te vinden, maar moet trachten den kunstenaar te begrijpen. Het komt op den inhoud van een kunst werk aan, en men stare zich niet blind op de techniek van het vak. Als men hij eeu pianist steeds maar zou letten op de onfeilbare zekerheid, waarmee hij de toet sen aanslaat, dringt van de muzikale wedergave niets tot u door. Zoo is het met een schilderij ook. Er zijn schilders, die met een verbluffende techniek een wan hopig klein beetje hebben te zeggen, ter wijl andere schilders op zeer onbeholpen wijze zeer veel vertellen. Spr. doet dan nog mededeelingen om trent de hierboven reeds genoemde prijs vraag, om daarna in het kort de verschil lende stroomingen in de schilderkunst te bespreken. De impressionistische richting was een reactie op de sentimenteeie wijze waarop de 18e eeuw de dingen weerge geven had: den impressionisten interes seerde de mensch als zoodanig niet. het kwam slechts aan op de impressie, die de kunstenaar van een bepaald onderwerp kreeg. Het was de school van Mauve, Maris e.d. Ook hierop kwam de reactie, het bevredigde niet, men verlangde naar vormgeving. Zooals steeds werd ook nu weer overdreven: het cubisme ontstond, allerlei abstracte dingen trachtte weer te geven. Na het cubisme kregen we, als tegen stelling van het impressionisme, het ex pressionisme: men schilderde uitsluitend het eigen gevoel, de eigen verbeelding, de eigen droomen. En tlianS zijn we in het stadium der „nieuwe zakelijkheid", al het overbodige wordt overboord gegooid. Maar voor den schilder is hierin minder te bereiken dan voor den architect. Bij alles komt liet evenwel aan op de persoonlijkhied van den schilder. Spi. geeft nu'een karakteristiek van twee dei- allergrootste schilders van onzen tijd. Vincent van Gogh en:Paul Cézanne. Van Gogli, een hartstochtelijk baanbreker, on begrepen, miskend vaak, Cézanne, de Franschman, een kunstenaar vol inner lijke rust. Van Gogh stond alleen en leef de en werkte in het vaste vertrouwen op een betei'e toekomst. Zijn werk wordt dan ook van een steeds blijder toets, van Gogh, een onmaatschappelijke zonder ling, maar iemand, die meer vertrouwen in de menschheid had dan de meeste an dere mensohen. En dat hij dat vertrouwen, die opgaande lijn in zijn. werk heeft uitte- beelden, is zijn allergrootste verdienste. Tenslotte werd, aan de hand van een aantal lichtbeelden het gespro kene nader toegelicht. Al kregen we uit den aard der zaak heel dikwijls een volkomen onjuist beeld van een schilderij (dergelijke werken zijn vaak voor photo grafische reproductie zeer ongeschikt, en dan wórdt zoo'n photographie nog eens weer in de lantaarn verkroot. Bovendien kunnen natuurlijk des schilders kleuren niet worden gereproduceerd), nochthans kreeg men wel een denkbeeld van de ver schillende, door .den inleider behandelde, begrippen en richtingen. Ook het P1-in- cipieele verschil tusschen het eene en het andere schilderwerk kwam wel goed naar Noren. T. Het was circa half elf, toen dr. Ketner de bijeenkomst, onder dankzegging aan den spreker, sloot. VIJFDE ABONNEMENTS VOORSTELLING. „Ex-koning Peter", ..Le ridicule tue" heeft een geestig Franschman gezegd. Multatuh. die ook geestig was. definieerde het anders: hi) zegt ergens in zijn „Ideeën' dat het sar casme een uiting is van bedroefdheid. Multatuli bedoelt er mee te zeggen, dat men, om uit te drukken het leed dat men gevoelt over teleurstellingen of ontgoo chelingen des levens, in laatste instantie zijn toevlucht moet nemen tot het sarcas me, daar dit alleen voldoende scherp uiting kan geven aan die teleurstelling of die ontgoocheling. De Hongaar Zoltan Horvath heeft zi)n toevlucht genomen tot het sarcasme: hij schreef een kostelijk blijspel over koning schap en republikeinschheid om daardoor aan te toonen. dat in feite beide begrip pen niet zoo ver uiteenliggen. daar het voor beide slechts aankomt op de per soonlijkheid. die het gezag vertegenwoor digt. Ferdinand Murin, de president van de Molavische republiek (een denkbeel dige Balkanstaat) is een onbeteekenend heerscher, die eigenlijk door zijn onbe kwaamheid om te regeeren een gevaar vormt voor de jonge republiek, en ex- koning Peter is een intelligent ex-vorst, die op zijn beurt een gevaar vormt voor den republikeinschen staatsvorm, maai die. in de kostelijke maanden, waarin hij vrij is geweest van den poespas en de rompslomp van een hofleven, schoon ge noeg heeft gekregen van het koningschap en voor al het geld van de wereld niet weer op een troon wil zitten. Dies poetst Peter, als hem het monarchistische vuur al te na aan de schenen wordt gelegd, stil- sche particuliere secretaresse des presiden- letjes de plaat en de vurige republikein ten. die gekomen is om Peter te bespion- neeren, volgt hem in zijn ballingschap. Dat is, in korte woorden de inhoud van het stuk, dat tot een zeer amusant blijspel is geworden. Het heeft na het eerste, kos telijke, bedrijf, een beetje operette-achtig verloop, daarom kunnen we het ook niet al te serieus nemen. De schrijver heeft dat vermoedelijk ook niet gewild: hij spot met alles en allen, koningschap noch republiek zijn hem heilig, van de handelende per sonen maakt hij, op weinig uitzonderin gen na, operette-figuren. En dus zullen we ons ook maar niet gaan verdiepen in de ietwat wonderlijke capriolen van de privé-secretaresse, noch in de caricaturale schildering van den graaf of in de klucht spelachtige mise en scène van het eerste bedrijf. Maar we aanvaarden alles dank baar en we lachen gul en vaak over de geestige zetten. Het best was o.i. het eerste bedrijf, die kostelijke persiflage op de nieuwe toestan den, die de republiek had beloofd, en waarin vooral Louis Ginsberg een pracht van een president gaf. t Begon al dadelijk alleraardigst met zijn entreé de chambre inchambercloak. De bezuinigingen door de jonge republiek ingevoerd, waren oorzaak, dat hij, de staatspresident, per- sonlijk de telefoon moest bedienen, het geen wel wat met zijn nieuw verworven waardigheid streed. Dan: de secretaresse (Annie v. d. Lugt Melsert), tamelijk ge chargeerd. vurige republikeinsche. die echter later een gravin blijkt te zijn. en die in dit bedrijf voortdurend last heeft met een te wijden bril (alle particuliere secretaressen op het tooneel dragen een bril). De eerste minister Hermann Schwab), Boris. s presidenten kamerdie naar (Johan Schmitz), Prilep, de op Buitenlandseh Overzicht pag. 11 Feuilleton t 1! Rad'tOrprogramma 2 Van links en rechts 2 De officieren van ..De Zeven Provinciën" voor den krijgsraad 6 Tien jaren radio-distributie 3 Een mislukte overval te Rotter dam. De dader gearresteerd 2 Liefdesdrama te Bergen op Zoom 2 De minister van oeconomische zaken. mr. T. Verschuur, heeft om zijn gezondheidsredenen zijn ontslag aan de Koningin aange boden 3 Trotski in een villa onder den rook van Parijs ontdekt 3 Zeshonderd Duitsche Luthersche predikanten zouden den Paus verzocht hebben tot de R.K. Kerk te worden toegelatenf Scherpe critiek op het rapport- Idenburg1 De rechtzaak Onnes van Nijen- rode. Het getuigenverhoor ge- eindt jd 2 Omtrek-nieuws 7, Marktberichten 3 Marineberichten 8 Sportnieuws 3> Dagelijks „Witte Bioscoop". (7.30 uu-)i Dagelijks „Tivoli-Theater"(7 uur): Dinsdag 17 April, Bazar Geref. Kerk. Chr. Militair Tehuis Kanaalwegf 310 uur. Concert „Chr. Mannenkoor". Casino, 8 u, Feestavond Verbond voor Nationaal Her stel. Kegelhuis8.15 uur. Vrijdag 20 April, Vrijz. Chr. Jeugdwerk, gebouw U.S.O. 8 uur. Filmavond. Zaterdag 21 April. Feestavond Korfbalclub E.L.T.O.. Musis. 8 twr. Gymnastiek- en Excercitie-vereeniging „Pro Patria". Soiree Dansahte. Casino 8 uur. Zondag 22 April. Tooneeluitvoering R. K. Tooneetvereen, ..Excelsior". R.K. Volksbond. 8.15 u. audiëntie komende voorzitter van den Bond v. Arbeiders in weelde-industrieën (Piet Bron), de filmster Delila Valona (Mimi Boesnach), het zijn allen amusante typen en tenslotte krijgen we dan van der Lugt Melsert zelf als ex-koning Peter, kalm, beheerscht, quite a gentleman, en ladieskilier. Hij beheerscht in de beide volgende bedrijven de verdere situatie en kostelijk zijn de verwikkelingen, waartoe zijn aanwezigheid aanleiding geeft. Maar in het tweede en derde bedrijf krijgen we, na den aanvankelijken opzet van het eer-< ste. dan zooals gezegd, een min of meer operette-achtig verloop. Bewijs hiervoor was wel de verschijning van de secretares-» se als de plotseling zeer mondaine soi-< disant Frangaise, het optreden van den onmogelijken graaf Borotiann (Dick van Veen) en de ontwikkeling dér verdere dingen. Maar men heeft zich geamuseerd, het-- geen de hoofdzaak is. En men heeft zich. lekker niet gestoord aan den man van de krant, maar heeft toch gezorgd dat te circa kwart voor negen nog gansche rijen van bezoekers moesten opstaan voor laat-< komers. Fijn is dat, zoo'n heele zaal en zoo'n gezelschap op je te laten wachtenl Maar nu zou ik óók sarcastisch worden en dat moet niet, dus soedah! „TEMPO "-PERSINRICHTING. In ons berichtje van Zaterdag is da regel uitgevallen, waarin het adres ver-* meld stond. Dit is Weststraat 101. Een goede vangst. Zaterdagmorgen werd een persoon aatv» gehouden als verdacht van het opgeven, van een valschen naam. Toen zijn ware naam was vastgesteld, bleek hy eenig» malen in het Algemeen Politieblad gesig* naleerd te staan. Hij is vervolgens naar het Huis van Bewaring té Alkmaar overgebracht voor, het-ondergaan van de hem opgelegd» straffen. Rijwieldiefstal. Door een inwoner dezer gemeente werdl' aangifte gedaan van vermissing van zi.jn« rijwiel uit een l>ergplaats aan de Mpleii*' straat. Een onderzoek wordt ingesteld. Auto-hotsing. Zondagavond had op den hoek Spoorv. straat—Koningstraut een niet ernstig»' aanryding plaats tusschen twee auto's», waarvan de bestuurders elkander te laaft opmerkten. De auto's werden aan de spat- horden licht beschadigd. Persoonlijk» engelukken hadden niet plaats.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1934 | | pagina 9