ïO'programma
BINNENLAND
GEMENGD NIEUWS
HELDERSCHE COURANT VAN DONDERDAG 12 JULI 1934
En m'n DUBBEL STER
Buitenland
De raad stelt de regeering volledig ver
antwoordelijk voor de gevolgen van deze
verlagingen, welke reeds in vele steden
van ons land tot ernstige botsingen heb
ben geleid.
Eischt van de regeering, dat zij deze
verlaging der ondersteuning zoo spoedig
mogelijk ongedaan maakt en snel ingrij
pende maatregelen neemt, waardoor het
lot der werkloozen en van de door de cri
sis gedupeerden wordt verzacht: door
\erhooging der ondersteuningen van alle
werkloozen en armlastigen; door het op
ruime schaal verstrekken van kleeding
en schoeisel: door het uitkeeren ineens
van honderd gulden aan alle werkloozen,
die langer dan 3 maanden werkloos zijn.
door het treffen van maatregelen, waar
door de woninghuren belangrijk worden
verlaagd; door het opheffen van de be
lastingen, welke de prijzen der directe
levensbehoeften hebben doen stijgen.
Zoolang de regeering deze maatregelen
niet heeft genomen, draagt de raad het
college van burgemeester en wethouder»
op het gekorte bedrag op de ondersteu
ningen der werkloozen uit de gemeente
kas bij te betalen.
HET SPELLINGVRAAGSTUK.
Een nieuwe regeling voor het
onderwijs.
In de Dinsdag gehouden vergadering
van den raad van ministers heeft het
spellingvraagstuk weer een onderwerp
van bespreking uitgemaakt. Het resultaat
dezer bespreking is, dat bevorderd zal
worden wijziging van algemeene maatre
gelen van bestuur, waarbij met ingang
van 1 September een nieuwe schrijfwijze
wordt voorgeschreven voor het examen
van onderwijzers en eindexamens, bene
vens in het programma voor middelbaar
onderwijs en voorbereidend hooger on
derwijs.
De wijzigingen zullen dan als volgt
luiden:
1. De e wordt aan het eind van open
lettergrepen niet verdubbeld.
De ee blijft echter aan het eind van een
woord, alsmede in afleidingen en samen
stellingen van woorden ook ee.
2. De o wordt aan het eind van open
lettergrepen niet verdubbeld.
De oo blijft echter voor ch, in gooche
len, goochem, loochenen.
3. Sch wordt alleen daar geschreven
waar de ch gesproken wordt.
Echter behoudt het achtervoegsel isch
de thans gangbare spelling.
4. De verbuigingsuitgangen e, en van
een en geen en van de bezittelijke voor
naamwoorden mijn, Uw, zijn, hun, haar,
worden weggelaten.
5. De naamvalsuitgang n, bij lidwoor
den, voornaamwoorden, bijvoeglijke
naamwoorden of daarmede gelijkstaande
verbuigbare woorden wordt uitsluitend
gebruikt bij de namen van mannelijke per
sonen en bij de namen van mannelijke
dieren in de gevallen dat voor de aandui
ding van het dier een afzonderlijk woord
gebruikt wordt.
6. Bij de voornaamwoordelijke aandui
ding van zelfstandige naamwoorden richt
men zich naar het beschaafde spraakge
bruik.
VERDEDIGING DER ZUIDELIJKE
PROVINCIËN.
Te 's-Hertogenbosch is een plaatselijk
comité gevormd, dat zich ten doel stelt
onder oogen te zien de ernstige gevolgen,
speciaal voor het Zuiden, wanneer onver
hoopt in het Westen van Europa een
nieuwe oorlog zou uitbreken. In dit co
mité hebben zitting de heeren dr. mr. L.
van Gorkom, H. Grasso, M. Krijgsman,
jhr. mr. P. van Meeuwen, J. Meyring, mr.
P. Schaepman en C. van de Wal.
een vrouw zocht. Een vriend had dit
briefje bij wijze van grap geschreven en
het in een zak meel gedaan. Mr. Olson
hleeft nu laten mededeelen, dat hij reeds
sedert 12 jaar weduwnaar is en geen
plannen heeft tot een nieuw huwelijk,
waren gedeeltelijk opengebroken. De
lampen waren alle uitgeworpen, zoodat er
duisternis heerschte. Van de huizen utt
werd herhaaldelijk geschreeuwd en ge
gooid op de politiemannen, o.a. met voet
zoekers.
EEN GESLAAGDE GRAP.
Een zekere Olson, farmer te Oxbow in
Saskatchewan, ontving tot zijn verrassing
met iedere post stapels brieven uit ver
schillende plaatsen van Canada en Ie
Vereenigde Staten, waarin de schrijfsters
hem mededeelden, dat zij bereid waren
met hem in het huwelijk te treden en ver
zochten met hem in kennis te kunnen
komen. Het aantal van deze huwelijks
aanzoeken werd zoo groot, dat mr. Olson
er verlegen onder werd. Hij begreep
niet, waarom zijn waarde op de huwe-
üjksrnarkt zoo zeer was geslegen. Hij
ging op onderzoek uit en kwam tot de
ontdekking, dat de bladen een bericht
hadden gepubliceerd, volgens welke in
een zak meel een briefje was gevonden,
waarin werd medegedeeld, dat mr. Olsen
BEZUINIGINGEN IN AMSTERDAM.
Amsterdam heeft drastische bezuini
gingen op zijn begrooting doorgevoerd,
of juister uitgedrukt, het gaat die uitvoe
ren. Dezer dagen verscheen een Ge-
metenteblad, waaraan wij het volgende
ontleenen:
Voorgesteld wordt aan den Raad over
te gaan tot afschaffing van het vrij ge
bruik van boeken enz. aan de openbare
scholen voor middelbaar en hooger onder
wijs. In de laatste vijf jaar vorderde een
en ander gemiddeld 80.000 per jaar. Men
kan thans eventueel de boeken en zoo
noodig ook leermiddelen in bruikleen
krijgen. Men wil de regeling reeds met
den nieuwen cursus doen ingaan. Boeken
in bruikleen: het is iets nieuws, maar er
zal van zoo'n „uitgeleend" boek, vreezen
wij, weinig meer overzijn na afloop van
den cursus.
Dan zullen niet minder dan 41 open
bare lagere scholen worden opgeheven.
Dit lijkt misschien erger dan het is, want
onder deze 41 zijn er 30, die door het ont
breken van twee of meer klassen reeds in
staat van opheffing verkeerden. En het
maximum aantal leerlingen per klasse is
vastgesteld op 48 voor gewoon l.o., op 82
voor voortgezet l.o. en op 32 voor uitge
breid l.o. Dan wordt er een heel wasch-
lijstje gegeven van bezuinigingen, en heel
dit bezuinigingsplan moet worden be
schouwd als het minimum van wat noodig
is om een sluitende begrooting te verkrij
gen. Dit aantal van 48 leerlingen zal in de
praktijk niet steeds voorkomen; het is al
léén bedoeld als maatregel tot hoever
men gaan kan. Aangezien de lokalen niet
voor zooveel leerlingen zijn ingericht
zullen banken moeten worden bijgeplaatst.
Door dezen maatregel wordt een bezuini
ging berekend van 345.000. Hierbij
komt dan nog een belangrijke bezuiniging
op salarissen enz., een en ander wordt
becijferd op 200.000.
Voorgesteld wordt voorts ter wille ook
van bezuinigingen, die noodzakelijk zijn
in Soerabajastraat geen wijkmarkthal te
stichten. Hiertoe was in 1931 besloten.
Wel zal gedurende de zomervacantie
voedsel blijven worden verstrekt aan de
kinderen, die dit om gezondheidsredenen
kregen.
INVOERING GREENWICHTIJD.
Meening der Tweede Kamer.
Verschenen is het voorloopig verslag
der Tweede Kamer over het wetsontwerp:
Herziening van den wettelijken tijd.
Vond op zichzelf het denkbeeld, Ne
derland zich bjj een der groote tijdzonen
te doen aansluiten, vrij algemeen instem
ming, vele leden betoogden, dat het in het
ontwerp gekozen stelsel geen gelukkige
oplossing van het tijdvraagstuk brengt.
Aan de invoering van den Greenwichtijd
toch worden, voor zoover het winterhalf
jaar betreft, groote bezwaren verbonden
geacht. In de eerste plaats werd daarin
het tegenovergestelde gezien van de be
zuiniging op kunstlicht, welke tot dus
ver de zomertijd heeft gebracht. Voorts
werd het feit, dat het in den winter des
avonds reeds vroeg donker zal zijn, als
een ernstig bezwaar beschouwd voor de
schoolkinderen. Deze leden drongen erop
aan, dat, met afschaffing van den zomer
tijd, voor het geheele jaar de midden-
Europeesche tijd wordt ingevoerd.
Van andere zijde werden deze bezwaren
gedeeld. Men vreesde, dat bij het tot
stand komen dezer regeling de strijd over
den zomertijd geenszins zou zijn geëin
digd. Ook deze leden wilden den middel-
europeeschen tijd voor het geheele jaar.
Sommige leden gaven de voorkeur aan
de thans voorgestelde regeling.
Eén der leden wilde terugkeeren tot
vóór 1908.
Nog steeds heerscht in verschillende
steden van ons land onrust en nadat in
A'dam de onlusten zijn bedwongen, schij
nen deze zich naar Rotterdam te verplaat
sen, de stad, die zoo ontzaglijk door
crisis en werkloosheid is geteisterd en
wier bevolking dus voor een groot deel
ontvankelijk is geworden voor de gering
ste aanmoediging tot verzet. Zóó erg is
het geworden, dat de burgemeester thans
militaire politie heeft ontboden. Op den
linker-Maasoever broeide het Maandag
den geheelen avond; opgeschoten jon
gens braken wederom het plaveisel op van
de straten en agenten hebben geschoten
waarbij een jongeman aan zijn been werd
gewond.
Politie te paard en met motorrijwielen
kwam assisteeren om de straat schoon te
houden.
Tegen elf uur is het ook in Crooswijk
gaan spannen, waar velen uit de binnen
stad waren samengestroomd.
Toen het gepeupel rumoerig werd is er
hferhaaldelijk geschoten en gechargeerd.
Eien auto met twaalf rechercheurs van de
Tucht-unie en bereden politie, benevens
■tijree motor-agenten kwamen hulp ver-
leenen.
In den loop van den dag zijn nog twee
communisten aangehouden wegens het
drukken en verspreiden van het commu
nistische blaadje „De Maasecho".
De huurstakingen, die hier en daar toch
zijn doorgevoerd, hebben op één plaats
succes gehad.
Na elven verplaatste het hoogtepunt
van den strijd zich naar de omgeving van
den Crooswijkschenweg. Alle zijstraten
hbeken van straten en op de daken. Hier
Begrafenis van een der slacht
offers. Op „Moscova" te Arnhem,
Van de ouderlijke woning uit in de St.
Janskerkstraat te Arnhem heeft Dins
dagmiddag de begrafenis plaats gehad
yan het stoffelijk overschot van den 27-
jarigen metaalbewerker Gerresse, die bij
de relletjes te Amsterdam is doodgescho
ten. Uitgebreide ordemaatregelen waren
daarvoor genomen. Omstreeks half drie
verliet de stoet de ouderlijke woning. Do
lijkwagen werd voorafgegaan door den
voorzitter van de O.S.P., den heer P.
Schmidt, en twee bestuursleden van da
afdeeling Arnhem. De lijkwagen zelf was
geheel met bloemstukken, in hoofdzaak
roode bloemen behangen. Achter den lijk
wagen volgde een groot aantal leden van
de afdeelingen Arnhem en Amsterdam
van de O.S.P., waartoe de overledene had
behoord, die twee aan twee ongeveer
twintig bloemstukken meevoerden. Dan
volgden zes koetsen met familie en an
deren, terwijl zich daarachter een groot
aantal leden van de O.S.P. aansloot,
waarbij zich onderweg steeds meer be
langstellenden voegden, zoodat ten slotte
de lijkstoet uit eenige duizenden perso
nen bestond. De politie had overal uitge
breide maatregelen genomen, doch daar
net publiek zich volkomen rustig hield,
behoefde geen enkele maal te worden op
getreden en had de begrafenis, die overal
langs den weg groote belangstelling trok,
een rustig beloop.
Door den voorzitter der O.S.P., den
Sehmidt, ^eer Nathans van het
N A.S., vertegenwoordigers van de Anti-
oorlogs liga, de Comm. Partij en nog an
deren werd het woord gevoerd.
INVOER VAN HAARDEN
GECONTINUEERD.
VRIJDAG 13 JULI.
900 De Notenkrakers o.l.v. D. Wins.
Ip.00 Morgenwijding VPRO.
lö is Voor Arb. in de Continubedr.: De No
tenkrakers o.l.v. D. Wins, C. Rijken (de
clamatie).
14.001.45 Eddy Walis en zijn ensemble.
2 öo Klein VARA-ensemble o.l.v. F. Bakels.
3.j)5 Pauze.
4-po Gramofoonpl.
4.15 Filmpraatje M. Sluyser.
4-j?o „Vacantie en fantasie", m.m.v. de Fliere
fluiters o.l.v. J. v. d. Horst, Ester Philipse
j(zang) en A. de Booy (zang).
S.40 Literaire causerie A. M. de Jong.
'6.bo „Faust", opera van Gounod (gr.pl.).
700 Orgelspel C. Steyn.
7 30 Gramofoonpl.
8.qo Herh. SOS-berichten.
8y>3 Gramofoonpl.
8.20 Vaz Dias en VARA-Varia.
8.30 VARA-orkest o.l.v. H. de Groot.
90O Zang bij de luit door J. Moulijn.
9-)5 Vervolg orkestconcert.
9-j>o Vervolg zang.
10.00 Orgelspel J. Jong.
10.20 Vaz Dias.
ioj.30 VARA-orkest o.l.v. H. de Groot.
1 t.oO12.00 Gramofoonplaten.
Hilversum, 1875 M.
8.00 VARA, 12.00 AVRO, 4.00 VARA, 8.00
VPRO en AVRO, ri.0012.00 VARA.
8.00 Gramofoonpl.
to.oo Morgenwijding VPRO.
10. is Declamatie J. Lemaire.
10.30 Orgelspel J. Jong.
11.00 Vervolg declamatie,
n.2012.00 Gramofoonpl.
12.30 Kovacs Lajos en zijn orkest en gramo
foonpl.
2.30 Voordracht Kommer Kleyn.
3.Ö04.00 Gramofoonpl.
4.15 Gramofoonpl.
4.30 Voor de kinderen.
S-èo VARA-orkest o.l.v. H. de Groot.
5-45 Gramofoonpl.
é.00 Orgelspel C. Steyn.
6.20 Declamatie R. Numan
6.40 Vervolg orkestconcert.
730 Mr. M. J. A. Moltzer: De corporatieve
staat.
7.45 Gramofoonpl.
8.00 Causerie Ds. J. H. Snit Sibenga.
8.30 Uit het Kurhaus te Scheveningen: Hel
Residentie-orkest o.l.v. C. Schuricht. In de
Pauze: Causerie door Dr. H. Th. Fischer.
10.15 Vrijz. Godsd. Persbureau en Vaz Dias.
ri.00 Muzikaal allerlei.
ic.30 Boekbespreking Ds. J. J. Thomson.
11.3012.00 Gramofoonmuziek.
DE DROOGTE,
Verontrustende berichten omtrent de
aanhoudende droogte, die tal van oogsten
dreigt te doen mislukken, komen uit ver
schillende landen. Het Belgische platte
land maakt zich ernstig ongerust; in
Hoog-België heerscht reeds watergebrek
hier en daar. Verder worden bosch- en
heidebranden gemeld, zij het dan ook ge
lukkig van nog geen ernstigen aard.
Duitschland heeft zijn militaire oefenin
gen afgelast in verband met dreigende
branden. Dat zal een heele opoffering
voor de heeren zijn geweest!
Ook uit Denemarken, Frankrijk en van
elders komen berichten over de droogte,
zoodat alles tezamen ook in dit opzicht,
de toekomst er niet zeer rooskleurig uit
ziet voor Europa.
jHuizen, 301 M.
iKRO-uitzending.
8.009.15 en 10.00 Gramofoonpl.
71.30 Godsd. halfuur.
I is.is Orkestconcert en gramofoonpl
2.Ó0 Voor de jeugd.
2.!|o Reportage.
3.00 Kinderuur.
4Ó0 Reportage.
3.45 Orkestconcert.
5.30 Causerie.
5.45 Orkestconcert.
6.20 Causerie.
6.45 Orkestconcert,
7.IS Causerie.
7-35 Gramofoonpl.
7-45 Sportnieuws.
8.00 Schlagermuziek.
8.30 Vaz Dias.
8.35 Solistenconcert.
8.50 Causerie.
9.00 Schotsche volksmuziek.
915 Schlagermuziek.
9.45 Vervolg solistenconcert.
10.00 Schlagermuziek.
10,20 Schotsche volksmuziek.
10,35 Vaz Dias.
T0.40 Schlagermuziek.
11.00—12.00 Gramofoonmuziek.
Huizen, 301 M.
Algemeen Programma, verzorgd door den
KRO.
8.009.15 en 10.00 Gramofoonpl.
n.30 Voor zieken en ouden-van-dagen.
12.15 Gramofoonpl.
12.30 Orkestconcert en gramofoonpl.
2.00 Gramofoonmuziek, voordracht en cello-
recital.
3-45 Orgelconcert en gramofoonmuziek.
5.00 Causerie.
5.30 Gramofoonpl.
6 20 Orkestcncert.
7.15 Causerie.
7-35 Gramofoonpl.
7-45 Orkestconcert.
8.30 Vaz Dias. Gramofoonmuziek.
8.40 Orkestconcert.
9 20 Causerie.
9 30 Gramofoonpl.
to.oo Schlagermuziek.
10.50 Giamofoonpl.
11.1012.00 Schlagermuziek.
NIEUW MODEL OORLOGSSCHIP.
ZATERDAG 14 JULI.
Doniiné: Heeft uw dochter ook opvoed-j
kunde geleerd op de kostschool?"
Boer: „Zeker, doniiné. Eiken morgei!
gaat ze de stallen langs om de gebitteil
van de koeien schoon te maken!"
Hilversum, 1875 M
VAR A-uitzending.
8.00 Gramofoonpl.
Begeef u nooit verder in zee dcui tot
uw middel, opdat gij niet uw eigen leven
11 dat van anderen in gevaar brengt.