Het Menu
T -1UTTERTJE
ZATERDAG 1 SEPTEMBER 1934
PAG. 1
Toen een bad nog
„schocking" was
Bruingebrand, o jakkes
Wist de huisvrouw dat...
100 jaar strijd om de
watersport
PAS OP UW „TEINT"
door
JIADELEINE BARUSSEN.
Toen Goethe in zijn eerste wilde
Weimarsche jaren met den hertog,
overal waar zich daartoe gelegenheid
bood, onverdroten zwom en baadde,
verwekte dat tot ver over de grenzen
van het kleine landje groot opzien.
Men vond een dergelijke manier van
doen zoo onfatsoenlijk, dat men twij
felde of dat in een geheel menschen-
leven nog goed zou zijn te maken.
Toen Goethe stierf, was het baden en
zwemmen bij de jeugd uit betere-stan
den, al reeds een vanzelfsprekend iets
geworden. Dit was in het bijzonder
aan den vader van het turnen, Jahn
te danken.
Toch heeft het nog hoderd jaar ge
duurd, voordat het baden en zwemmen
gemeen goéd van het geheele volk en
•niet slechts van enkele slagen daarvan,
werd. Heden moet de strijd daarom
gaan, dat iedere Nederlander, die
lichamelijk daartoe in staat is, tot
zwemmen te krijgen en van eiken
zwemmer een reddingszwemmer te
maken.
Onze bet-overgrootouders hadden
het heel wat moeilijker. Wanneer die
voor 150 jaar het zwemmen hadden
willen propageerenmaar dat is
ondenkbaar. Men zou zichzelve van
alle aanzien, reputatie en eer be
roofd hebben zou bovendien nog als
verderver en verleider der jeugd ge
brandmerkt zijn geworden. Tegen zóó
iemand werd gewaarschuwd.
In de eerste tientallen jaren van de
18e eeuw bijvoorbeeld zou het niemand
in het hoofd gekomen zijn, te gaan
baden of zwemmen. Slechts heel enke
len konden zwemmen en bewogen zich
graag in het water; deze menschen
moest men echter niet onder de zeelie
den zoeken: bij hen gold het nog vóór
eenige tientalen jaren terug als een
schande, om te kunnen zwemmen. De
dood door verdrinking was een be
roepsrisico, dat men door zoo'n beetje
zwemmen niet geloofde te kunnen ver
minderen. Neen, die in dien tijd zwem
men konden, en van het water hiel
den, waren meest soldaten, herders en
boeren.
Men moet hierom rechtvaardig zijn,
onderscheid maken tusschen baden en
openluchtbaden. In de middeleeuw
se stadjes was meestal voor allerlei
ongelegenheden gezorgd. Men hield
5*1» dien tijd in het algemeen zin-
dnyk (lichamelijk), pijnlijk zindelijk
zelfs. Dit werd pas anders in den ro-
oooo-tjjd, voorname personen kwamen
helst in het geheel niet met water in
eenraking. Men vond dat iets ordi
nairs, waarmede men zich liever niet
oezig hield of hoogstens zoo, dat nie-
ma"d het zien kon.
Maar waarom zoover in de geschie-
enis terug te gaan!
doe was het dan met onze groot-
bers gesteld? De mannen in dien
fli zwommen reeds vanzelfsprekend
h,»atWk, maar de vrouwen wee
Men m0et de krantenberieh-
v'an Ko6r S^neenteraadsvergaderingen
ftn en 60 jaar geleden maar eens
eL i?n 0111 kunnen lezen, welk
het ,artstochtelijke uiteenzettingen j
gekost heeft voordat de eerste
familibaden konden ontstaan. Verma
nende mannen met volle baarden ver
hieven in dien tijd hun stem en schil
derden het Mene Tekel van de toe
komst aan den wand, zoodat men er
kippenvel van zou krijgen.
Nog bij de laatste eeuwwisseling was
het voor vrouwen en meisjes een om
standige kwestie, wanneer ze zee in
gingen.
Een meisje, dat zich in badpakje
1984 vertoond zou hebben de gevol
gen daarvan zijn niet in te denken!
Talrijke onmachtsaanvallen zouden er
uit voortgesproten zijn, het geheele
politiecorps zou zijn aangerukt en het
meisje had met schade en schande be
laden maar moeten zien, dat ze weg
kwam. Men droeg toen geen badpak
ken, maar badkleeren, die aanzienlijk
dikker en zwaarder waren dan het
zomerjaponnetje van heden. Het had
lange pijpen, tot aan de enkels, slechts
geheel extraargante vrouwen droegen
het tot aan de knieën, kortom het
zag eruit als een trainingspak en
wanneer men daarmede uit het water
kwam, zag men eruit als een vogelver
schrikker. Mannen en vrouwen werden
ook bij het zeebaden langen tijd ge
scheiden gehouden.
Gespierde badlieden pasten erop, dat
niemand de denkbeeldige of werke
lijke aangegeven grenzen overschreed.
Deed iemand dit bij vergissing of op
zettelijk, dan werd hij uit het water
gehaald; moest zich schamen en spits
roeden loopen tusschen een lange rij
met lorgnetten bewapende bejaarde
dames.
Om met een door de zon gebruind
gezicht naar de stad voor het aanvan
gende seizoen terug te keeren, gold in
dien tijd voor het teeken van een ge
heel verwilderde geest, die waar
schijnlijk alle huwelijkskansen te niet
zou hebben gedaan. Men lette er dus
nauwkeurig op, zoo weinig mogelijk
bruin in de stad te verschijnen, en
wanneer het niet anders ging, deed
men nog een soort nakuur, om met
een verblindend wit décolleté op het
eerste bal te kunnen komen.
Bijzonder hinderlijk waren dertig
jaren geleden de kapsels. „Bobberï
hair" en alles wat daartoe behoort en
daarvan afgeleid is, al onze heden-
daagsche vanzelfsprekendheden waren
in dien tijd nog onbekend Men droeg
het haar lang en nog langer, wanneer
het eigen haar niet voldoende was,
riep men kunstbaar te hulp wie oude
jaargangen van humoristische bladen
heeft, kan daarin zien hoe toen een
tcillettafel van een „dame" eruit zag.
Al deze kunstige eh gecompliceerde
kapsels mochten in geen geval nat
worden.
de pasgeboren jongen meestal
grooter en zwaarder is dan een pasge
boren meisje? In de eerste 5 levens
jaren blijft dit onderscheid bestaan.
Van 5 tot 11 jaar haalt het meisje dit
onderscheid meestal in. Van 11 tot 15
jaar is zij zelfs grooter dan de jon
gen van gelijken leeftijd, daarna ech
ter neemt de ontwikkeling van het
lichaamsgewicht weer toe, en blijft hij,
in het algemeen genomen, voortdu
rend zwaarder en grooter....
....in Japan, China en Turkije de
huwelijksleeftijd voor meisjes op 15 en
voor jongens op 16 jaar is vastge
steld?
....in Groot-Brittannië elk jaar 40.000
vrouwen en meisjes als vermist wor
den aangegeven. Een groot deel van
hen wordt later weer teruggevonden...
in 26 landen zijn tegenwoordig na
tuurlijke kinderen wettelijk gelijk -
gèsteld met de kinderen uit een huwe
lijk geboren
....in Italië ouders van tien kinde
ren belastingvrij zijn, vrijgezellen tus
schen ae 25 en 60 jaren moeten daar
entegen een zeer aanzienlijke bijzon
dere belasting betalen.
van deze week.
Zondag.
Tomatensoep.
Gevulde kalfsborst.
Snijboonen, aardappelen.
Gemberpudding.
Maandag:
Gevulde komkommer.
Koud vleesch.
Worteltjes.
Aardappelen.
Dinsdag:
Braadworst.
Bloemkool.
Aardappelpurée.
Drie in de pan.
Woensdag:
Bloemkoolsoep.
Gehakt.
Stoofsla.
Aardappelen.
Kaasstokjes.
Donderdag:
Roereieren.
Princesseboonen.
Aardappelen.
Hangop (zie lunchschotel).
Vrijdag:
Schelvisch met
peterselie, boter.
Sla.
Aardappelen.
Bessensapvla
Zaterdag:
Vischschoteltje.
Gebakken ham.
Tuinboonen.
Aardappelen.
Gemberpudding.
150 gram oud brood zonder korst,
200 gram basterdsuiker, 150 gr. natte
gember, 50 gram boter, 50 gram bloem,
gemberstroop, 3 eieren, paar eetl.
melk.
Wij kruimelen wat brood fijn, smel
ten de boter en kloppen de eieren goed
schuimig, daarna vermengen we het
broodkruim, suiker, boter, bloem,
melk en gemberstroop tot een gelijke
massa, waardoor tenslotte de gember,
die fijn gehakt is, wordt geroerd.
We wrijven een warmen pudding-
„Wat zou je zeggen al ik je vertel
de, dat je een klein zusje gekregen
hebt?"
„Ik zou er met vader c-er gaan
praten, omdat ik hem uitdrukkelijk
gezegd heb, dat ik een broertje wil
hebben."
i
fï
vorm in met boter en strooien rond
om wat paneermeel, ook de deksel
wordt ingevet. Wij vullen vervolgens
den vorm, doch niet meer dan voor 2/3,
sluiten dezen vorm af en laten de
pudding uur au bain Marie koken.
Hierbij kan men een schuimsaus pre
senteeren.
Gevulde komkommer.
1 groote komkommer, beetje jus of
boter, resten koud vleesch, b.v. 200
gram.
De komkommer wordt dun geschild,
snijden hem in de lengte midden door
en verwijderen het zaad.
Het vleesch hakken we of malen we
fijn, doen er peper en zout naar smaak
bij en voegen er als het erg mager is
nog eenige plakken fijngesneden ham
of erg mager spek bij, daarna leggen
wij beide helften op elkander, binden
er een draad omheen, nadat wij de
komkommer in stukken van pl.m. S cm
hebben gesneden en leggen ze in een
vuurvast schoteltje, waarin wij wat
jas of ooi- r hebben verwarmd. Het
schoteltje zetten wij nu op een asbest
plaatje op een kleine pit of in den
oven en bedruipen de stukken kom
kommer telkens met de jus of boter
en dienen ze warm op. Inplaats van
vleeschresten kunnen we ook kalfs- of
varkensgehakt nemen, dat we aanma
ken met een uitgeknepen geweekt
sneetje brood, 1 ei, peper, zou en
noot
Drie in de pan.
250 gram bloem, 20 gram gist, pl.m.
3 dl melk, zout, 75 gram rozijnen, del-
i'rite of slaolie om in te bakken.
Wij doen de bloem in een pan of
kom, maken in het midden een kuiltje,
doen hierin de met lauwe melk opge
loste gist en vermengen van het mid
den uit de bloem en de vloeistof. Het
beslag moet vrij dik zijn, zoodat de
koekjes bij het bakken niet uitvloeien,
daarna laten we het een uurtje, rijzen,
roeren er de goed gewasschen en ge
droogde rozijnen en het zout door. In
de koekepan smelten we inmiddels een
stukje delfrine of wat slaolie, waarin
ronde of langwerpige koekjes gebak
ken worden, zóó, dat er telkens drie
in de pan gaan.
We eten het baksel warm en presen
teeren er basterdsuiker bij.
Kaasstokjes.
150 gram bloem, 100 gram boter, 1
tikje zout, een weinig water, b.v. 2
eetlepels, 1 eierdooier, 100 gram ge
raspte kaas (oude).
Wij maken een deeg van gezeefde
bloem, boter, zout en een weinig wa
ter. Met koele vingertoppen vermen
gen we de bloem, die tweemaal ge
zeefd wordt met de boter tot een fijn
kruimelige massa, doen hierbij een
weinig zout en eenige lepels water,
waarna wij alles tot een samenhan
gend geheel kneden en daarna i uurtje
met een vochtigen doek toegedekt,
laten rusten. De kaas kunnen we zelf
raspen van overgebleven stukken of
uitgewogen koopen. We nemen echter
niet te jonge kaas. Na den rusttijd rol
len we het deeg uit tot een lange dun
ne reep, waarvan wij de helft met een
kwastje met water vochtig maken en
met een deel der kaas besprenkelen,
naar verkiezing ook wat peper, daar
na vouwen we het niet natgemaakte
deel erover en rollen de lap deeg weer
uit tot een rechthoek. Dit proces wordt
herhaald tot alle kaas verwerkt is.
dus steeds een helft vochtig maken, de
droge helft erover heen slaan en het
deeg uitrollen. Tenslotte rollen wij het
deeg uit tot l cm dikte en snijden dit
in reepen van ruimi 1 cm bij 12 cm. De
bovenkant der reepjes wordt bestre
ken met geklopt eiwit en daarna bak
ken wij ze 10 min. in een warmen oven.
We geven deze kaasstokjes warm als
dessert, doch kunnen ze ook bij een
appératif of thee presenteeren.
N.B. Bij het uitrollen van deeg moet
aanrecht of deegplank steeds met
bloem bestoven worden. Zoo eveneens
de rol.
Lunchschoteltje.
250 gram gekookte rijst, is: pl.m. 30
gram rauw of een klem theel. rpje
250 gram visch, 75 gram boter, 3 li-rd
