Amsterdamsche Brieven.
Marine'brieven uit Indié
,T JUTTERTJE
ZATERDAG 1 SEPTEMBER 1934
PAG. 5
en water vult, en dit aan de kook
brengt. Daarna vet men de pan in en
laat haar zoo tot den volgenden dag
staan. Het is het beste deze behande
ling driemaal te herhalen. Bij het bak
ken van pannekoeken is het aan te be
velen, op den bodem van de koekepan
een flink met vet ingesmeerd stuk per
kament papier te leggen, dat precies
past. De koeken laten zich dan ge
makkelijk uit de pan verwijderen.
Heeft men bij het bakken geen ze-
melmeel om de vorm te bestrooien,
dan kan men net zoo goed griesmeel
gebruiken. Bij het braden van rund-
vleesch, moet men wat schijfjes peen
op het gebraad leggen, de saus krijgt
daardoor een goeden smaak.
„Wilt u me 20.000.— leenen?
wensch met uw dochter te trouwen.
Ik
Terugkeerende vacantie-
gangers.
Dit zijn de dagen van terugkeer van de
vacantie-gangers. Van alle kanten, treinen, tuf
fen, fietsen, loopen envliegen zij de stad
Weer binnen en betrekken zij -weer, na daar
buiten even een frisschen neus te hebben ge
haald, hun wintersche arbeidskwartieren. Met
een verzuchting veelal dat de koek weer op is
en ook voor zoover het degenen betreft die
niet per trein terugkeeren met vele verwen-
schingen over deslechte toegangswegen tot
de hoofdstad. Die toegangswegen zijn dan ook
het dient gezegd voor de eerste stad des
lands niet veel minder dan beschamend! Wie,
in zijn vacantie-dagen, op de schier overal in de
provincie nieuw gevloerde fraaie, breede as-
phalt-cement-wegen heeft rondgetoerd, vindt
zeer zeker, als hij op de smalle en hobbelige
toegangswegen tot de hoofdstad, als voor
beelden noemen wij die over Diemen. die over
Amstelveen en die over Sloten, pijnlijk door
elkaar wordt geschud, overvloedig reden tot er
gernisDat in deze erbarmelijken toestand
van een groot aantal onzer toegangswegen nog
maar steeds geen verbetering werd gebracht,
vindt, zeggen de betrokken autoriteiten, zijn
oorzaak in het feit, dat een definitieve voor
ziening ten deze moet wachten op uitbreidings
plannen of/en de omlegging der spoorbanen.
Maar dit kan langzamerhand, nu we in een
periode zijn komen te verkeeren, waarin derge
lijke werken steeds weer worden uitgesteldof
althans in zeer verlangzaamd tempo tot uit-
0Siyoering komën, moeilijk meer als excuus
geldenEr bestaat hier alle aanleiding zoo
spoedig mogélijk althans een tijdelijke voorzie
ning en verbetering tot stand te brengen. De
entree tot de stad via het Centraal-Station moge
nog altijd grandioos zijn en een hoofdstad
waardig. het is nu eenmaal een feit, dat
deze eertijds voorname entrée, met het nog
steeds dalende reizigersvervoer per spoor en
het in versneld tempo stijgende dito vervoer
per autobus, auto en motor, niet meer dé
hoofd-ingang tot onze veste kan genoemd
worden, dat die andere, eertijds landelijke
invalspoorten, minstens even belangrijk zijn ge
worden. En dat het hard tijd wordt, dat men
hen uit hun nog steeds landelijk karakter op
heft en ook een moderne groote stad en
het moderne verkeer waardig maakt!
De Almitento.
Terugkeerende vacantiegangers, die weer
even op gang moeten komen in het stads- en
arbeids-gareel, gaan de eerste dagen trouwens
dikwijls onder nog wel meer ergernissen ge
bukt. De lasten van hetkruideniersboekje
en meer dergelijke contacten met den, hun
voordeur weer als vanouds belagende ijverige
handeldrijvenden middenstand, alias de leveran
ciers, wegen die eerste dagen nadat men in
pensions en hotels een tijd lang van die lasten
ontheven is geweest, soms als een cente-
naarslast op de schouders van menigen „con
sument"!...... En velen van hen zullen dan ook
wel eerst even een zekeren weerstand moeten
overwinnen, voordat zij zich opmaken te trek
ken naar het R.A.I.-gebouw, waar de midden
standers thans een groot en grootsch feest
een propaganda-feest! vieren door mid
del van hun tentoonstelling de Almitento, die
dezen Donderdagmiddag door Commissaris
Röell geopend werdMaar degenen, die
zich dan tenslotte toch tot een bezoek hebben
laten verleiden, zullen moeten getuigen, dat
deze expositie er inderdaad zijn mag en een
goed en leerzaam beeld geeft van de nuttige
diensten, die de middenstand in het huidige
maatschappelijke bestel aan ons alleen bewijst;
zij rullen, na dat Almitento-bezoek, misschien
ook met een iets welgevalliger oog hun krui
deniersboekje aanzien en met een iets welge
valliger oor het bellen van de leveranciers aan-
hooren
Openlucht-garage.
Om nog even bij de terugkeerende vacantie-
gangers en dan speciaal de autobezitters
onder hen te blijven: velen van hen, namè-
i'jk zij, die voor hun vacantie gewend waren
hun wagen "s nachts zonder meer voor de deur
te parkeeren, hebben in angst en vreeze ver
keerd, dat zij na terugkomst, tengevolge van
de nieuwe bepalingen van het Motor- en Rij
wielreglement, gedwongen zouden worden tot
het branden van licht aan die wagens of tot
het opzoeken en betalen!van een garage
standplaats. Het is hun een pak van het hart
geweest toen zij vernamen, dat onze stads
bestuurderen zich ontfermt hebben over de
minder-kapitaalkrachtige autobezitters, die er
heden ten dage in grooten getale zijn! en dat
men ook in den vervolge in Amsterdam, ge
woon en zonder meer, 's nachts zijn wagen
kosteloos op straat mag opbergen, mits dit
is de eenige voorwaarde die er bij gekomen
is, het vehikel maar in het licht van een
straatlantaarn staat. Gezien het feit, dat er,
volgens een recente telling van onze Verkeers
politie, niet minder dan 6000 Amsterdammers
zijn, die uitsluitend van de openlucht-straat
garage gebruik maken, heeft het stadsbestuur
op deze wijze ongetwijfeld velen aan zich ver
plicht....™
Diamant-stad.
Met deze vele auto's-op-straat, een aantal,
dat nog steeds snel groeit, zou het wel kunnen
gebeuren, dat men Amsterdam in de nabije toe
komst ging noemen de „city of the million
cars", de milüoen wagens", inplaats van
de „city of the million bicycles" het millioen
fietsen, zooals men haar de laatste jaren in
het buitenland veelal betiteldenadat men
haar. in een nog vroegere periode, dikwijls als
„diamant-stad" aanduidde! Intusschen mag
men enkele insiders als de bekende diamant-
industrieel Asscher gelooven, is de kans dat
deze laatste titel eenmaal nog wéér eens opgeld
zal doen, den laatsten .tijd weer eenigszins ge
stegen, nadat men geruimen tijd algemeen
hoorde verkondigen, dat het met de hoofd
stedelijke diamant-industrie wel voor goed uit
zou zijn
Deze keer ten goede is voornamelijk te dan
ken aan het werk van de z.g. Combinatie, die
in Februari tot stand kwam en die berust op
samenwerking tusschen een belangrijke groep
werkgevers, de organisatie van werknemers, de
overheid van stad en land en de Amsterdam
sche Bank. Zij beeft ten doel voor de Amster
damsche diamant-industrie dat gedeelte van de
wereldmarkt te heroveren, waarop zij aan
spraak mag maken en tevens aan den nood
toestand van werkloosheid en stilte in zaken
een einde te makenNa het eerste half jaar
werken van deze Combinatie behoeft, zeggen
thans de leiders, omtrent de te bereiken resul
taten geen twijfel meer te bestaan. Er zijn nü
reeds teekenen, die bemoedigend werken; er
draaien weer fabrieken, er wordt meer stroom
verbruikt, de leveranciers van benoodigdheden
der industrie beginnen eveneens weer meer
leven te bespeuren en, lest best!, er
werken weer aanzienlijk meer arbeiders, alleen
voor de Combinatie al een 16 a 1700, wat,
met de arbeiders in het vrije bedrijf meegeteld,
een 1900 diamantbewerkers geeft, die weer
achter hun molens en boven hun kloofbeitels
zitten......
Het is nog maar een zeer bescheiden op
leving, maar, zooals gezegd, daa'.aede is de
kans, dat de benaming diamant-stad, als aan
duiding van Amsterdam voorgoed van den
aardbodem zal verdwijnen, althans iets geringer
geworden....™
„Wat schreef de dokter voor?"
„Meer beweging."
„En wat doe je nu?"
„Ik draai m'n eigen sigaretten."
Stadion-kansen!
Hoe staat het met de kans. de kwade
kans, kunnen we, nu we het tóch over
„namen" hebben, dat we binnenkort onzen
„naam" zullen verliezen als stad. waar dé
groote sportfestijnen plaats hebben? Een vraag
die men zich, in verband met de plannen voor
den bouw van een nieuw, 70.000 plaatsen be
vattend stadion te Rotterdam, den laatsten tijd
in vele kwartieren gesteld heeft. Moeten wij
hier, in Amsterdam, op stadion-gebied, nu niet
een tegen-zet gaan beramen, vroeg men zich
af, teneinde die komende Rotterdamsche con
currentie het hoofd te bieden?Ter kal
meering van ten dezen verontruste hoofdstede
lijke gemoederen, heeft onze Stadion-directeur
nu onlangs den volke kond gedaan, dat hij de
toekomst rustig tegemoet ziet en dat óns sta
dion het oorspronkelijke Olympische sta
dion, zich bést zal kunnen handhaven. Voor-
loopig zullen wij hier geen „tegenzetten" doen.
maar als het noodig mocht blijken, kan men de
tegenwoordige sport-arena aan den Amstel-
veenschen weg altijd nog gemakkelijk zoodanig
uitbouwen, dat men een extra 20.000 toeschou
wers-plaatsen wint en aldus het maximum
brengen op circa 60.000. Die eventueele uit
breiding kan geschieden zonder de wielerbaan
en daarmee ook de sintelbaan op te offeren aan
de voetbalsport. Onze Stadion-directie voelt
zich dan ook voor afzienbare toekomst nog
meer dan voldoende „gedekt" en voelt zich
noch door Rotterdam, noch door Ajax onze
kampioensclub wier eigen stadion in de
Watergraafsmeer reeds halverwege gereed
kwam, voorloopig ernstig bedreigd.
Feeordprestaties.
Voor record-prestaties is men overigens den
laatsten tijd niet uitsluitend en alleen op het
stadion aangewezen. Met de verhoogde rij
snelheid van onze trammen en bussen, waar
we het al eens meer over gehad hebben, kan
men dergelijke prestaties tegenwoordig ook op
den openbaren weg aanschouwenEen bus-
rit- b.v. van het station Haarlemmermeer naar
de Kalfjeslaan in Amstelveen van 4. zegge
vier minuten (bij deze verhoogde rijsnelheid
tegenwoordig reglementair voorgeschreven!)
kan men met recht een record-prestatie noemen.
Record-prestaties zijn echter minder geschikt om
als dagelijksch werk te worden uitgevoerd! En
het is dan ook zeer de vraag of zij niet teveel
vergen van het rijdend personeel. Begrijpelijk is
dan ook zeer zeker, dat de Algem. Bond vaa
Overheidspersoneel onlangs een voorstel in
diende bij de Centrale Commissie voor Werk
liedenzaken behelzende het verzoek om over te
gaan tot een „uitgebreid geneeskundig onder
zoek naar den physieken en psychischen toe
stand" der betrokken personeels-leden.
Beste Lange,
De vorige week heb ik niet aan je
geschreven, en om het nu weer goed
te maken, stuur ik je maar weer eens
een luchtbrief. Weliswaar is dat be
langrijk duurder, maar wellicht maak
ik dan een employé aan de Heldersche
Courant weer gelukkig met een paar
overdrukpostzegels hier uit de Oriënt.
In den Volksraad verklaarde de
Commandant der Zeemacht, dat de
„Pelikaan" uit de sterkte afgevoerd zal
worden. Zoo zal die „mailboot" van de
Marine verdwijnen. We zien hem om
zoo te zeggen nog uit de haven van
Nieuwedtep vertrekken onder bevel van
den toenmaligen overste Wiesman, echt
als moederschip van 4 onderzeebooten,
naar Indië. Wat was het een pracht van
een schip, wat een kanjers van hutten,-
wat een mooi uitgevoerde machine-
werkplaats. Wat kon je er in zee niet
prachtig langs de raüing zitten.
Heusch, het leek wel een mailboot. In
den aanvang in de Oost heeft het schip
erg veel gevaren. Het was sedert lang
weer eens wat nieuwbouw uit Holland.
Weet je nog wel hoe het schip bij de
eerste HollandIndië vlucht nog uit
gelegd is als baken van Van der Hoop
en zijn gezellen tusschen Colombo en
Sabang. Weet je ook nog hoe we tijdens
de manoeuvres vliegtuigen medekre-
gen en we ons „Aircraft career" voel
den? Nu gaat het schip uit de strekte,
en zal net ook wel spoedig daar van
naast de onderzeeboot, en Burgerhout
dokken weg gaan, denk ik. Vervlogen
glorie, zoo gaat het tenslotte al onze
schepen op den duur, alhoewel deze
niet zoo'n ouderdom heeft bereikt bii
onze Marine, als sommige andere sche
pen
Politiek op de vloot brengt noodwen
dig politieke verdeeldheid met zich,
schept tweedracht waar eenheid be
hoort te zijn. Voor de vloot bestaat er
maar één politiek, n.1. gehoorzaamheid
aan het gezag en trouw, uiterste
plichtsvervulling onder alle omstandig
heden." Ziedaar ware woorden, die
schout-bii-nacht Van Duim in den
Volksraad sprak namens de Indische
regeering. Ook roerde Z.H.E.G. de
kwestie aan over het al dan niet heffen
van uitvoerrechten op de aardolie ,dus
als het ware, het extra laten betalen in
de defensie-kosten door onze olie
havens.
De regeering voelde echter niets voor
deze „oliedefensie". De veiligheid van
den staat is een algemeen belang en
niet iets specaials voor onze oliehavens,
zoodoende stond de regeering afwij
zend tegenover deze opmerking in den
Volksraad.
De Marine gaat gecombineerd met de
landmacht oefeningen houden in den
Westhoek van Java. Over het geheele
eskader worden compagnieën van de
landmacht gedetacheerd. De oefening
wordt besloten met een troepenrevue,
waar ook de Marine aan meedoet ten
aanschouwe van Zijne Excellentie den
Gouverneur-Generaal. Dit is dus als
het ware ter vervanging van de Parade
op 31 Augustus, die niet doorgaat, met
de traditie, dat de vloot tegen einde
Augustus in Priok ligt is dus niet ge
broken.
De halve competitie om den beker
Het zal je wel interesseeren hoe de
voor de marine-elftallen is afgeloopen,
eindstand is en daarom laat ik hem in
zijn geheel volgen:
elftallen
gespeeld
r*
O
O
O-
fcc
r*
IS?
*0
?1C
verloren
doelp. V.
doelp. T,
.2
e
O.Z.D.
7
6
1
17
5
13
D. Cons.
7
6
1
18
7
12
M.L.D.
7
4
3
22
15
8
M.K.O.
7
3
4
13
14
6
M.K.G.
7
2.
2
3
11
15
6
Java
PT
2
1
4
12
13
5
Jagers
m
L
2
5
17
17
4
P.v.O.
pp
i
1
•6
8
26
2
Zooals je ziet is er dus een zekere
suprematie van de inrichtingen aan
den wal, hetgeen natuurlijk; niets te
verwonderen is, omdat die altijd het
Pasira veld te hunner beschikking'heb-
ben en er in den ïndischeti Oceaan nu
eenmaal geen voetbalvelden te vinden
zijn, terwijl van het eskader de Java d6
beste resultaten behaalde, hetgeen ook
best te begrijpen valt, omdat men daar
over de grootste keus beschikt. De On
derzeedienst, de Dienst Conservatie en
het Vliegkamp zullen dus de 3 uitge
loofde prijzen verdeelen en wel als
volgt:
De groote EL commertie wisselbeker
(van de Sigarenfabriek uit Djoc.ia), die
een waarde van driehQnderd gulden
vertegenwoordigt, is de eerste prijs.
Het is een wisselbeker, die 3 maal ach
ter elkaar gewonnen moet worden, al
vorens hü eigendom wordt. Echter zün
er voor de spelers door den Marine-
Commandant 11 draagmedailles bij ver
bonden, die het eigendom der spelers
worden. Verder schonk „Zeemacht" als
tweeden prijs 'n zilveren beker, die dus
aan het elftal der conservatie ten deel
viel, terwijl de Commandant der Ma
rine eveneens draagmedailles schonk
aan het elftal, dat den derden priis be
haalde.
Tijdens de laatste wedstrijden liet
ook de Stafmuziek zich wederom hoo-
ren, zoodat we hier in ieder opzicht met
genoegen op dit sportieve voetbaltour-
nooi kunnen terugzien.
Tot de volgende week maar weer,
ouwe,
HENK.
„Hé, Bill, je schoen noeveii maar
voor de helft gezoold te worden."
