J.J.H. Koopman
Maandag a.s. naar Medemblik!
Verlost van hevi9
SPIT IN DEN RUG
buitenland
Weststraat 14
WIELRENNENJac. van Egmond, A, v. d. Linden e.a.
HARDDRAVERIJ: 47 ingeschreven dravers
Aanvang 10 uur v.m. VUURWERK
binnenland
gemengd NIEUWS
De ramp van de
„Morro Castle".
*U?ao* gaan m
tweede fl ad
Illegale actie der Duitsche
socialisten.
De Poolsche minister
afgestraft.
Dameskleedermaker
Bontwerker
cricht de ontvangst van
een groote keuze wollen
^antelstoffen voor het a.s.
vCl20en. Door de vele aan-
fagen leveren we van nu
,e mo°ie stoffen ook
Ici el tegen lage prijzen,
terwyi we als een bijzondere
me' C^e bij ons gekochte
en aratis knippen.
Mijnstaking in België
wordt vermeden.
De inkrimping van den
varkensstapel.
Steunregeling aan de
Nederl haringvisscherij.
De spelling-Marchant.
Gezag en spelling.
Oosulndië.
Drie P.N.I.-leiders
in arrest.
De handelsbesprekingen
met Japan.
DANK ZIJ KLOOSTERBALSEM
„Ziezoo, dat is achter den rug,
van mijn SPIT ben ik fijn af!
AKKER'S
LUCHTVAART
Een vlucht van de K.L.M.
naar de West
135 dooden.
HELDERSCHE COURANT VAN ZATERDAG 15 SEPTEMBER 1 934.
Sowjet Rusland en de
Volkenbond.
u/nt betreft de toetreding van Sowjet
land tot den Volkenbond, schijnt do
tand thans zoo gunstig te zijn, dat
j° Vnlkenbondsvergadering wellicht reeds
jonmiddae officieel zal kunnen kennis
,Jn van de bereidwilligheid der Sowjet
DC eering om tot den Volkenbond toe te
fegf n Het laatste plan schijnt thans
dat geenerlei uitnoodigingstelegra
te
w m
go'è 40 delegaties tot Litwinof zal
va" je,, gerictit. Litwinof schijnt volko-
n genoegen te nemen met de uitnoo-
aiwende verklaringen die Barthou en
Rpnesi uit naam van tal van delegaties
tplefonisch tot hem hebbeu gericht. Het
itwoord van Litwinof op deze uitnoodi-
8'ng is reeds te Genève binnengekomen
gl schijnt zoodanig te zijn, dat de aan-
„Plegenheid uiterlijk Maandagochtend op
de agenda der Volkenbondsvergadering
7il kunnen worden geplaatst.
(Inmiddels is dit bericht ook al weer
gedeeltelijk tegengesproken.)
De Sozialistische Aktion.
De Intransigeant ontvangt van een
On<renoemden correspondent een nieuw
relaas over de ondergrondsche actie van
de oppositiepartijen in Duitschland, die
behalve van communisten, van katholieke
geestelijken alsmede van monarchistische
aristocraten uitgaat. Vertegenwoordigers
van de laatsten zijn begin Juni in een
der Skandinaafsche hoofdsteden bijeen
geweest. Op die geheimzinnige vergade
ring moet voor het eerst het later door
de Engelsche pers herhaalde woord „dat
regiem van gangsters", uitgesproken zijn.
Verder wint volgens dit bericht de soc.-
democratische propaganda maand na
maand aan organisatie en doeltreffendheid.
In tegenstelling met de communisten
bezaten zij, toen ze door de komst van
het derde rijk verrast werden, geen klan-
destiene drukkerijen, inrichtingen tot ver
vaardigen van valsche paspoorten of op
slagplaatsen voor wapens. Einde Juni
begonnen zij de ondergrondsche actie.
Het propaganda-net met Praag als centrum
moet zich eiken dag uitbreiden. Rondom
Duitschland in de nabijheid van de grens
zijn „steunpunten" geplaatst, waarvan elk
een bepaalden sector binnen Duitschland
bestraalt. Behalve de wekelijksche Neue
Vorwaerts wordt er op heel dun papier
en in uiterst gereduceerd formaat een
gefotografeerd blad, Sozialistische Aktion
gedrukt, waarvan de letters met behulp
van een loep gemakkelijk te lezen zijn
en dat elke week in het geheim bij tien
duizenden in Duitschland verspreid wordt.
Men zou bij hen niet de vele verklikkers
vinden, die zich met de communisten
vermengd hebben.
Elders in dit nummer deelden wij het
verloop van de Poolsche Volkenbonds
aangelegenheid mede en voegden er bij,
dat men te Genève nog wel een staartje
aan het muisje verwachtte.
En het lieve leven is gisterenmiddag
al begonnen toen een drietal gedelegeer
den het woord vroegen. Het waren Sir
John Simon, de Engelsche, Barthou, de
Fransche en Aloisi, de Italiaansche af
gevaardigde.
Sir John Simon hield een ironisch ge
tinte redevoering. Wij ontleenen het hier
volgende aan de N. Rott. Crt.
Hij weigerde naar hij zeide, te gelooven,
dat de beteekenis van Beck's verklaring
inderdaad deze zou zijn dat Polen door
een eenzijdige actie zich van verplichtin
gen zou willen bevrijden die het bij het
verdrag van Versailles, dat aan Polen
zijn onafhankelijkheid gaf, en de bij het
vredesverdrag van Versailles gesloten
Minderhedenverdrag en ook bij besluit
van den Volkenbondsraad te Madrid,
vrijwillig heeft aanvaard.
He Engelsche regeering als partij bij
al deze internationale regelingen heeft
echter er het grootste belang bij dat duï-
he'ijk wordt vastgesteld, wat dan wel de
beteekenis der Poolsche verklaring is.
Hngetwijfeld zal Beek in de zesde com
missie duidelijk maken hoe de werkelijke
"uerpretatie der Poolsche verklaring zijn
moet. Sir John Simon vertrouwt zóó stel-
'8 op een interpretatie die de gemoede-
ren z°u gerust stellen, dat hij slechts met
Uw pantel GRATIS
Qeknipt volgens ons
beproefd maatsysteem!
Efcgg, ■•gïzrgr-?» ■nssrrm-
schroom en uitsluitend in het belang der
klaarheid deze opmerkingen heeft ge
maakt.
Barthou spreekt duidelijke taal.
Onmiddellijk nadat sir JohnSimon aldus
op ironischen toon den Poolschen stap
als onverdedigbaar had gebrandmerkt,
nam Barthou het woord om zich naar hij
zeide volkomen bij de met volmaakte
helderheid uitgesproken gevolgtrekkingen
van Sir John Simon aan te sluiten. Barthou
herinnerde dat de Fransche politiek steeds
gewenscht heeft eenerzijds te zorgen
voor eerbiediging van de rechten der
minderheden en anderzijds echter er tegen
te waken dat de toepassing der minder
hedenbescherming niet zou worden een
instrument van propaganda tegen den
staat waar de minderheden wonen. De
Fransche delegatie wil geen enkele wijzi
ging van den tegenwoordigen toestand
a priori afwijzen maar één enkele staat
is niet bevoegd, eenzijdig de regeling te
wijzigen of zelfs op zij te zetten. Barthou
weigert te gelooven dat zulks inderdaad
de bedoeling van Beek zou geweest zijn.
Italië's minister over herzie
ning der verdragen.
Aloisi ging dieper op de zaak in. Of
schoon ook hij zich beperkte tot de twee
belangrijke punten in de redevoering van
Beek, namelijk ten eerste het voorstel om
tot algemeene minderhedenverdragen te
komen, en ten tweede, de verklaring.dat
Polen, in afwachting van de aanneming
van dit voorstel, niet meer wil samen
werken met de internationale organen
voor het verzekeren der minderheden
bescherming. Aloisi was overtuigd, dat
beide in de Poolsche verklaring samen
hingen. Wanneer het tweede gedeelte van
de Poolsche verklaring als een geisoleerd
feit zou moeten worden opgevat, dan zou
dit gelijk staan aan een eenzijdige ver
werping vaninternationale verplichtingen.
Wanneer men echter beide verklaringen
als samenhangend beschouwt, betgeen
logisch zou zijn dan kan men er niet
anders in zien dan den wensch van Polen,
om het oude systeem door een nieuw te
vervangen, dat beter aan den tegenwoor
digen tijd zal zijn aangepast.
Dit komt dan neer op een herziening
van de verdragen waarvan Italië in het
belang van den vrede altijd een voor
stander is geweest. Deze herziening van
de verdragen moet echter steeds langs
wettigen weg gebeuren en tot zoolang
dient men ze te eerbiedigen.
Hoe komt Polen weer uit het
moeras?
De vraag is thans of Polen inderdaad
in de zesde commissie den terugtocht zal
aanvaarden door een of andere verzachte
interpretatie aan Beck's woorden te geven.
Het zal niet gemakkelijk zijn, daaraan
een andere interpretatie te geven als de
algemeen er aan toegekende. Doch indien
Polen werkelijk geschrokken mocht zijn
van den boozen indruk, dien Beck's woor
den algemeen hebben gemaakt zal een
hoe ook gewrongen verzachtende inter
pretatie nog wel te vinden zijn, en door
de andere delegaties aanvaard kunnen
worden.
De groote vraag is echter of de Polen
inderdaad den terugweg willen aanvaar
den. Er gaan geruchten dat de Polen
eerder geneigd zouden zijn het Duitsche
voorbeeld te volgen en eveneens het lid
maatschap van den Volkenbond zouden
willen opzeggen. Ook spreekt men van
het gevaar, dat de Polen thans als wraak
neming toch nog zouden stemmen tegen
den permanenten raadszetel van sowjet-
Rusland en daardoor sowjet-Rusland's
toetreding tot den Volkenbond zouden
beletten.
De Brusselsche correspondent van het
Alg. Handelsblad berichtte dd. 13 Sept.
aan zijn blad:
Vanmorgen hebben de vertegenwoor
digers van de mijnwerkers, vanmiddag de
gedelegeerden van de mijndirecties met
den minister-president en de ministers
Van Oauwelaert en van Isacker landurig
geconfereerd. Omtrent het verloop van
deze besprekingen is niets bepaalds be
kend geworden, en wij bepalen er ons
dan ook toe te constateeren dat de mijn
werkers zich zeer bevredigd over de be
spreking toonden, de werkgevers daaren
tegen een eenigszins kregeligen indruk
maakten.
Minister Van Cauvvelaert wasvol goeden
moed; hij verklaarde er niet aan te twij
felen dat de mijndirecties zich accoord
zullen verklaren met de voorstellen, die
de regeering hun heeft gedaan
Het is nog altijd niet bekend wat deze
voorstellen precies behelzen, maar dit is
per slot van rekening ook van secundair
belang. Hoofdzaak is dat de staking in
den mijnbouw wordt vermeden en daaraan
valt, ook na de besprekingen van van
daag, niet meer te twijfelen.
DE VERKLARING VAN BECK.
Een bttcoging te Warschau.
Naar aanleiding van de door minister
Beek te Genève afgelegde verklaring,
vindt heden op het Pilsudskiplein te
Warschau een groote betooging plaats
van de sociale en militaire vereenigingen
waarna een optocht wordt gehouden door
de hoofdstraten der s*~-"
TEVEEL RASONDERZOEK VOOR
DUITSCHE GEESTELIJKEN.
De heer Lampe, kerkelijk afgevaardigde
voor Dusseldorp, klaagt in de aldaar
verschijnende Mittag over de te zware
belasting der geestelijken met onderzoe
kingen betreffende de Arische afstamming
van de leden hunner gemeenten. Zelfs
de geestelijken in de kleinste dorpen zijn
thans gedwongen aldus Lampe
steeds meer tijd te besteden aan het
dagelijksch determineeren van een aantal
grootmoeders, zulks zeer ten nadeele van
hun gewone ambtsbezigheden.
Na 17 September geen afneming
van gemerkte biggen meer
In Augustus j.1. heeft de Nederlandsche
Varkenscentrale wederom een varkens
telling gehouden.
Het beste vergelijkingsmateriaal leveren
de tellingen van November 1933 en Sep
tember 1932, aangezien bij de voorjaars
tellingen een kleiner aantal varkens be
stemd voor huisslachting aanwezig is dan
in den zomer en in het najaar.
Vergeleken met November 1933 is het
totaal aantal varkens gedaald met 25
pet., vergeleken met September 1932 met
32 pet. De sterkste vermindering heeft
plaats gevonden in de groep „biggen tot
6 weken".
In overeenstemming hiermede is ook het
aantal fokzeugen sterk achteruit geloopen.
De vermindering bedraagt 39 pet. verge
leken met November 1933 en 45 pet. ver
geleken met September 1932.
Ook de groep varkens ouder dan 6 we
ken, doch lichter dan 60 kg is belangrijk
afgenomen.
Het aantal varkens, zwaarder dan 95
kg is in vergelijking met November 1933
gedaald met 6 pet
De daling van het aantal varkens zwaar
der dan 95 kg, is veroorzaakt door een
vermindering in de gewichten beneden 150
kg.
Het aantal varkens van 95120 kg
daalde van 185.974 in November 1933 tot
113.606; het aantal varkens van 120 tot
150 kg van 120.285 in November 1933 tot
107.255. Daarentegen heeft, gelijk ver
wacht werd, een vermeerdering van de
varkens, zwaarder dan 150 kg plaats ge
had.
Uit de cijfers blijkt, dat de inkrimping
van den varkensstapel zich op bevredigen
de wijze voltrekt.
Aangezien uit de tellingscijfers blijkt,
dat in de naaste toekomst geen teveel aan
varkens aanwezig zal zijn, zal de verplich
ting tot het inleveren van gemerkte big
gen op 17 September komen te vervallen,
zoodat van dien datum af geen gemerkte
biggen meer door de Nederlandsche Var
kenscentrale zullen worden afgenomen.
Met de afneming van ongemerkte big
gen zal voorloopig worden doorgegaan.
Groote ontevredenheid bij den
handel.
De regeering heeft met ingang van 15
September de prijzen voorde op zee ge
kaakte en gezouten haring vastgesteld
op 9 gulden voor gekaakte en 7 gulden
voor steurharing. In verband hiermede
is de vereeniging van haringhandelaren
te Vlaardingen dadelijk na den afslag in
vergadering gegaan, in welke vergade
ring de ontevredenheid over dezen maat
regel tot uiting kwam.
Met algemeene stemmen werd besloten
een telegram aan den Minister van Oeco-
nomische Zaken te verzenden.
„Het Volk'' meldt, dat op 1 October in
het geheele bedrijf van De Arbeiderspers
de spelling-Marchant zal worden inge
voerd.
Geestigantwoord van het,, Handelsblad".
De nieuwe spelling is er en als de groote
menschen van de krant zich ook verwaardi
gen de kinder-correspondentie in de „Jutter"
te lezen, zullen zij daaruit gezien hebben, dat
zij nu al een probleem is geworden voor onze
kinderen, omdat op de scholen reeds niet
meer in de oude spelling onderwezen wordt.
Wat doen de dagbladen? Voorloopig blij
ven zij passief; handhaven de spelling de
Vries en te Winkel behalve waar een of
andere Inzender reeds de vereenvoudigde spel
ling gebruikt. Deze materie leent zich ook
niet voor „revolutionaire" daden; geleidelijk
zal men zich moeten aanpassen en aan het
veranderde (niet verfraaide, helaas!) woord
beeld moeten wennen. En we zullen dus maar
rustig het verloop afwachten.
De hier volgende polemiek is evenwel té
kostelijk en het redactioneele antwoord té
geestig, dan dat we het, zonder onze pas
sieve houding op te geven, den Helderschen
lezer mogen onthouden. Wij vonden het in het
„Handelsblad":
De heer Adolph Krijn schrijft ons:
,,Er valt de laatste tijd in de Nederland
sche dagbladen veel te lezen over het gezag
en de nationale eenheid. Ook het „Algemeen
Handelsblad" doet zijn lezers in dit opzicht
niets te kort en zelden behoeven zij het een
week te stellen zonder aanmoediging om het
gezag te schragen en de eenheid te bevorderen.
„En ziet, nu doet zich de gelegenheid voor,
de eerbied voor het gezag en de liefde voor
de eenheid in een kleine daad om te zetten,
en met de gehele journalisten-bent past ook
het .Algemeen Handelsblad".
„Een drager van het gezag, de minister van
Onderwijs, heeft de wens te kennen gegeven,
ter verkrijging van eenheid, althans op dit
gebied, om de nationale spelling wat te ver
eenvoudigen. En de gehele pers meer eens
gezind dan nationaal lapt die wens aan
zijn laars! Omdat hij niet strookt met de per
soonlijke inzichten van directies en redacties.
„Nu is het wel heel gemakkelijk en niet
onprettig, ons te onderwerpen aan het gezag
wanneer de overheids-besluiten overeenkomen
met onze verlangens' doch van ware eerbied
zouden zij blijk kunnen geven, die een hand
vol es en o's, benevens enkele n's vermochten
te offeren aan gezag en eenheid, ook wan
neer hun persoonlijke liefde naar eelen en
Ceren uitgaat.
„Deze algemeene muiterij in de pers der
elf provincies tegen het gezag op spellings
gebied heeft mij zeer teleurgesteld.
„Ik meende te mogen veronderstellen, dat
men zich gehaast zou hebben met letters te
tonen, wat men met woorden zo ijverig pre
dikt. Dat op de overtreding der spellingvoor
schriften, ten minste voor dagbladschrijvers
geen sanctie staat en dat het gezag zijn wen
sen niet in de vQrm van wetten of bevelen
uitte, maakt dit negeren der regering wel zeer
gevaarloos, doch niet minder tekenend".
Het „Handelsblad" teekent hierbij aan:
Mogen wij den „teleurgestelden" inzender
even in herinnering brengen, dat er van het
negeeren wij nemen tenminste aan dat hier
van negeeren en niet van negeren sprake is
van het gezag, of van de regeering in dit
geval hoegenaamd geen sprake is? Integen-
deèl. De regeering zelve past de nieuwe z.g.
examenspelling niet toe. Alle regeeringsstuk-
ken, brieven van departementen, Staatscourant
en Staatsbladen, Handelingen der Staten-
Generaal enz. blijven voorloopig gehandhaafd
in de spelling van De Vries en Te Winkel.
Wij stellen ons dus zuiver op regeeringsstand-
punt. Heeft de heer Krijn zijn brief ook al aan
de regeering gericht?
Wij schreven reeds eerder, dat onze regee
ring, indien zij werkelijk het hare had willen
doen, om alle Nederlandsch schrijvenden tot
een nieuwe spelling te brengen, ongetwij
feld wel andere maatregelen zou hebben ge
nomen dan thans. Dan zou zij in elk geval
zelve zijn voorgegaan in het toepassen van
nieuwe regels; dan zou zij een dringend be
roep hebben gedaan op a i 1 e r medewerking,
en zeker op de medewerking van de dag
bladpers. Dit zou in overeenstemming ge
weest zijn met de waardigheid van de dra
gers van het gezag, waarvoor de heer Krijn
evenals wij zoozeer gevoelt.
Blijkbaar bestaat er geen eenstemmigheid
ih den boezem der regeering ten aanzien van
het spellingsvraagstuk. Althans de conse
quente lijn is zoek. Zoolang de regeering De
Vries en Te Winkel schrijft, beschouwen wij
en velen met ons dit in ons land als de
o f f i c i e e 1 e spelling.
Wat zal minister Marchant, die zoo scherp
den Vlaamschen schrijver Herman Teirlinck
in de „Telegraaf" afstrafte, hier op antwoor
den? 't Veiligste is misschien dit maar dood
te zwijgen
Zij hadden Hatta's actie voortgezet.
Na de arrestatie van Mohammed Hatta
als gevolg van de huiszoekingen bij P.N.I.-
leiders ingesteld, hebben de hoofdbe
stuursleden van deze vereeniging Ardjono,
Moerat, en Soepra de P.N.I.-politiek op
denzelfden voet voortgezet. Hierin heeft
het hoofdparket aanleiding gevonden om
de arrestatie van deze leiders te gelasten
op grond van art. 153 bis en naar aan
leiding van verschillende publicaties. De
twee eerstgenoemden zijn te Batavia ge
arresteerd. Soepra is te Cheribon in
hechtenis gesteld.
SLECHTE VOORUITZICHTEN.
Boycot
Het Japansche en het Nederlandsche
standpunt.
Aneta meldt uit Batavia:
In Europeesche handelskringen is ge
constateerd, dat van Japansche zijde
diverse leveranties worden geweigerd.
De Java-Bode deelt mee, dat dit verband
houdt met de weigering van de leverantie
van goedkoope weeftoestellen en schrijft
dezen boycot toe aan een actie van
Japansche industrieelen.
In verband met het kritieke stadium,
waarin de Nederlandsch-Japansche onder
handelingen thans verkeeren, kan het
volgende worden meegedeeld;
Volgens uitingen van Japansche zijde
zou een toestand geschapeu zijn waarbij
thans voor Nederland de keuze bestaat
was de verzuchting, die ik slaakte,
toen ik na het gebuik van 2 potjes
Kloosterbalsem finaal van mijn spit
af was. Niet staan, niet zitten, niet
liggen te kunnen en toch vooruit te
moeten om de boterham te verdienen.
Door de vreesetijke spit, die in mijn
stuit begon en door mijn geheele rug
trok, was ih hulpeloos als een klein
kind. Vanaf het oogenblih, dat ih den
geneeshrachtigen Kloosterbalsem aan
wendde, begon mijn genezing. En nu
heb ik in geen 8 maanden meer een
aanval gehad."
JZiv. te A.
ORIGINEEL TER INZAGE
„Geen goud zoo goed"
Onovertroffen bU brand-en snij wonden
Ook ongeëvenaard als wrijfmiddel bij
Kheumatiek, spit en pijnlijke spieren
Overal per pot v. 20 gr. f 0.60 en 50 gr. f 1.
Bovengenoemde prijs wordt verhoogd
met bijslag voor Om/.et-belasting.
om, met aanvaarding van den boycot en
met afvoering van de scheepvaartkwestie
van de agenda, de onderhandelingen voort
te zetten.
Aangezien hierdoor elk voordeel voor
Nederlandsche zijde geheel verdwenen
zou zijn, zal verder onderhandelen op die
basis onmogelijk zijn.
In verband hiermede wordt met span
ning uitgezien naar een definitieve wijzi
ging van de Japansche houding opdat,
onder waarborg van het uitblijven van
boycot, en met reëel onderhandelen resul
taten inzake de scheepvaartkwestie te be
reiken zijn.
Bij den technischen dienst van de K.
L. M. op het vliegveld Waalhaven is op
het oogenblik een van de vliegtuigen van
den Indischen dienst, de „Snip", onder
handen voor een bizonder doel. Het vlieg
tuig wordt gereed gemaakt voor een door
de K. L. M. te ondernemen vlucht naar
West-Indië.
Naar in verband hiermee uit Den Haag
wordt bericht, zal er hieromtrent zeer
spoedig een mededeelir.g van de K.L.M.
verschijnen.
HET DOUGLAS-TOESTEL VOOR DE
K.L.M. TE ROTTERDAM
AANGEKOMEN.
Woensdagavond is het stoomschip
Statendam van de Holland-Amerikalijn
uit New-York te Rotterdam aangekomen,
met aan boord den heer Parmentier,
piloot bij de K. L. M., die het nieuwe
vliegtuig voor deze maatschappij, een
Douglas van de fabriek te Sancta Monica
bij Los Angeles is wezen halen. Van de
fabriek naar New-York heeft de heer
Parmentier met de nieuwe machine ge
vlogen, waarna het toestel is gedemon
teerd en aan boord van de Statendam
is gebracht.
De Douglas is een zgn. laagdekker.
De cabine ligt dus boven den vleugel.
De machine is geheel van dur-aluminium
vervaardigd en zij heeft twee motoren,
die voor den neus van den vleugel zijn
ingebouwd. De kruissnelheid is ongeveer
300 kilometer. De cabine biedt plaats
voor 14 passagiers. De motoren zijn
evenals van de F XXXVI Wright-Cylon-
motoren, elk van 700 P.K. Het toestel
kan op één motor in de lucht blijven.
Het is de bedoeling deze machine zoo
snel mogelijk op de Europeesche lucht
lijnen in dienst te stellen. Waarschijnlijk
zal er ook een proefvlucht mee naar
Indië worden gemaakt.
Buitenland
Opzienbarende verklaring van den
chef-marconist.
De laatste cijfers die bekend zijn ge
maakt over het aantal personen dat om
gekomen is bij de ramp van de „Morro
Castle" en die nog maar weinig zullen
afwijken van de officieele cijfers die nog
niet vast staan melden dat 135 per
sonen dood of vermist zijn, waarvan 93
passagiers en 42 leden van de bemanning.
De voornaamste getuige bij het verhoor
dat plaats had door de commissie van
enquête in het departement van handel
was de chef van de radiotelegrafisten
aan boord van de „Morro Castle", Roger,
die o.a. verklaarde dat hij ruim dertig
Tivoli bioscoop, 7 uur.
Witte bioscoop, 7J/£ uur.
Zaterdag 22 September.
Alg. NedBouw-Ai<beidersbond, a}d. Den
Helder. Feestavond 0-jarig bestaan.
Casino, 7.30 uur.
minuten nadat de brand was uitgebroken
order kreeg om de S O. S.-seinen uitte
zenden. Hij kweet zich van deze taak
omstreeks half vier in de radiohut, die
vol verblindenden en verstikkenden rook
stond, terwijl de vlammen er langs de
wanden lekten.
„Ik zond het S. O. S. uit met een
natgemaakt tafellaken om mij heen
geslagen," zoo verklaarde Roger, „en
ik voelde hoe mijn voeten door de
vlammen schroeiden. Ongeveer vier
uur kwam een van mijn assistenten
mij helpen om uit de hut te komen.
Overal om mij heen sloegen de
vlammen toen al uit. Het was een
vreeselijk gezicht. Ik hoorde Warms
(de waarnemend kapitein) de be
manning bevelen eerst de passagiers
te redden."
Roger vertelde later dat er eenigen
tijd tevoren een staking was geweest
onder de radiotelegrafisten. Een van hen,
een zekere Alagna, had getracht de be
manning op te stoken en ontevredenheid
te wekken Hij had handteekeningen ver
zameld bij de schepelingen onder een
protest waarin beweerd werd dat het
eten aan boord slecht was.
„Ongeveer een week tevoren," zoo
zeide Roger, „beklaagde kapitein
Willmott zich over Alagna, dien hij
een onruststoker noemde en een
agitator, die weigerde orders op te
volgen.
Willmott zeide dat hij Alagna, in
New-York teruggekomen, zou ont
slaan omdat hij geen vertrouwen in
hem had."
Alagna verboord.
De radiotelegrafist Alagna is gearre
steerd en voor de Grand Jury geleid,
die achter gesloten deuren het gerechtelijk
onderzoek naar de ramp van de „Morro
Castle" verricht. Van het verhoor van
Alagna is uiteraard dus ook niets bekend.
Verscheidene leden der bemanning,
die getuigenis hebben afgelegd voor df
commissie van enquête in het departe»
ment van handel, hebben verklaard dat
ettelijke reddingbooten te water zijn ge
laten terwijl er geen of weinig passa
giers in zaten.
Wiïmotts lijk gevonden? jj
Ambtenaren van het departement van
justitie hebben een onderzoek gedaan
aan boord van de „Morro Castle" naar
het stoffelijk overschot van kapitein Will
mott. Zij hebben des avonds laat een
lijk gevonden waarvan men vermoedt
dat het van kapitein Willmott is.. De
stoffelijke resten zijn naar den wal ge
bracht. De ambtenaren zoeken ook bet
scheepsjournaal en andere documenten.
Bergingswerk.
Voorschriften voor scheeps-<
bouw.
Rooseveit heeft uiting gegeven aan
den wensch dat het congres een wet zal
aannemen waardoor het gebruik van
brandbaar hout bij den bouw van schepen,
bestemd voor passagiersvervoer, verboden
wordt. Bij scheepsbouw moet het ge
bruik van onbrandbaar materiaal ver
plicht worden voorgeschreven.
Rooseveit verklaarde eveneens dat hij
"bet departement van justie gevraagd heeft
een onderzoek in te stellen naar de com
munistische bedrijvigheid te New-York
en te Havana in verband met de ramp
van de „Morro Castle".
De „Morro Castle" was Woensdag
middag laat zoover uitgebrand en afge
koeld dat met het bergingswerk begonnen
kon worden. Van den kapitein, die aan
den vooravond van de ramp was over
leden en die in gala-uniform opgebaard
was op het bed in de kapiteinskajuit,
waren nog slechts eenige geblakerde
beenresten over en de gouden knoopen
van de uniform. Het is zeer twijfelachtig
of het mogelijk zal zijn de steeds dieper
in het zand wegzinkende boot te ver-
sleepen, omdat de scheepswand op vele
plaatsen lek is.
Merkwaardige getuigenverklaring,
De getuigen verhooren leveren dage
lijks de meest overbluffende dingen op.
In een verhoor werd sensatie verwekj
door een verklaring dat een schip dat
de „Morro Castje" genaderd was om hulp
to verleenen, bijna een uur zich in de
buurt van het brandende schip had opge
houden zonder oen sloep uit te zetten.
Henderson, de eerste officier van do
„President Cleveland", een passagiers
schip, dat op de S.O.S.-seinen van do
„Morro Castle" was toegesneld, verklaar
de dat de kapitein, Carey, den tijd van
6.20 tot 7.08 uur voorbij had laten gaan,
zonder een sloep uit te zetten. Hender
son veaweet kapitein Carey dat hij ge
treuzeld had, omdat hij zich geen reken
schap gegeven scheen te hebben van den
toestand, Henderson zeide dat hij niet
