Marine-brieven uit Indiè
ZATERDAG 29 SEPTEMBER 1934
PAG. 5
Het ziet er naar uit, wij zeiden
tAov d£d we 00^ in de naaste
S.mst ,op het Prinsenhof niet veel
zniif i. het bezuinigings-geluid
we 90ren- Het oude liedje, dat
te a i V01'i.ge jaar nog maar al
fp tri nnen- begint nu reeds weer
vpvvL11 en we hebben nu al weer
hpcj™^n' dat het met onze concept-
hnin ng,<he we moeizaam, met be-
et sterk aandraaien der
ppVvo lnsssc^roet sluitend hadden
dat R6n' dreig* spaak te loopen en
liiVh 1'rj en W. ernstig met de moge-
r'pmo i rekening houden, dat in de
b«SteJlike huishouding verder
nipt 2 za' moeten worden. „Het is
öffin;'Ünwa,aPckpntyk", aldus werd er
eus bij gezegd, „dat de subsidie-
<f .11 jttertje
waren vooraf gegaan tenslotte
aTe zaak in den Raad ter sprake.
r en W- konden gelukkig mededee-
dat men tenslotte met de zieken
fondsen een regeling heeft kunnen
effen, waardoor werklooze leden
,r lading van contributie is verze-
tord 1" de hieruit voortvloeiende
vosten zal ook de gemeente bijdragen.
\fen heeft thans gegronde hoop, dat
fln op deze wijze den uittocht uit de
fondsen zal tot staan brengen. Het
nlledig behoud van deze, sociaal-
Iveiënisch zeer zeker uiterst goed
werkende instellingen, is inderdaad
vooraanstaand belang en daarom
wij hierboven van „geluk-
van
spraken
W
Wat de overlading der gemeen-
te-artsen betreft, het Raadslid dokter
Liet deed tenslotte nog een voorstel
om' het aantal patiënten per gemeen
te-arts te beperken tot een bepaald
maxinuun, een voorstel waarom
en! B. en W. nog nader praeadvies
zullen uitbrengen.
Theorie en praktijk.
Naast deze besluiten en voorstellen,
allen min of meer direct met de „be
zuiniging" samenhangend, was er dan
nog een voorstel, destijds ingediend
door ex-wethouder Polak, dat naar
men zou kunnen zeggen, meer posi
tief op een in evenwicht houden of
weder in evenwicht brengen van het
stedeliik-economische leven gericht
was. Dit voorstel behelsde het instel
len van een commissie, die de moge
lijkheid en wenscheliikheid zal onder
zoeken van oprichting van een Eco
nomisch Technologisch Instituut, met
daaraan verbonden Industriebank.
Dit voorstel werd door B. en W.
overgenomen en de Raad heeft het
zonder verdere discussie aanvaard.
Reden om over dit gevallen besluit
zoo luid de loftrompet te steken als
de partiigenooten van den heer Polak
dat doen, bestaat er o. i. voor den
meer objectieven beschouwer niet.
Naar aanleiding hiervan te spreken
als van het begin van een stuk op-
bopwende politiek in dezen tijd van
afbraak, lijkt ons wel wat over
dreven. Een "besluit dat direct effect
sorteert en op kortentermijn de
werkloosheid althans voor een deel
opheft, zooals b.v. een besluit zou
zijn tot het, voor haar deel, medewer
ken van de stad aan het 60 millioe-
nenplan der Regeering, lijkt ons in
dezen tijd méér waard, dan een plan,
dat theoretisch-principieel bezien
misschien betere dingen behelst,
maar dat pas zeer op de lange baan
eenig practisch resultaat zou opleve
ren. Er is in deze tijden o. i. weinig
plaats voor studiecommissies, die
eerst nog maar weer eens, ten kos
te van veel tüd en geld, een zaak
op mogelijkheid en wenscheliikheid
gaan onderzoeken. En zoo dergelij
ke commissies dan ook thans nog wel
een recht van bestaan hebben, is er
m alle geval voor hen bii de regee-
rende instanties weinig plaats. In-
men een schip in nood is roept men
alle hens aan dek en gaat een deel
van de tat major zich zeker niet in de
kajuit terug trekken om éérst nog
maar weer eens de beste wijze van
navigeeren te gaan bestudeeren! Men
♦♦navigeert" en daarmede uit....
door" te krijgen bij de betrokken „or
ganisaties" dan heeft zü echter
haar doel gemist. In de Centrale
Commissie voor Georganiseerd Over
leg toch, die dezer dagen bijeen
kwam, zijn de betreffende voorstellen
door alle betrokken organisaties zon
der een uitzondering met algemeene
stemmen verworpenOok deze
nieuwe bezuinigings-affaire, varia
tie overigens op een overbekend
thema, krijgen we dus weer in den
Raad
Geen verruiming van den
grondverkoop.
Een „affaire", die we daarentegen
tenslotte niét in den Raad zullen krij
gen is: de verruiming van den Zon
dagsverkoop. Naar men weet treedt
er op 15 Oct. een nieuwe Rijkswet in
werking, die een verruiming van den
Zondagsverkoop mogelijk maakt „in
dien buiten gewon eomstandigheden
die verruiming althans wettigen"
Volgens de wet wordt daartoe een
verklaring van het gemeentebestuur
verwacht en alvorens de Raad daar
toe een uitspraak kan doen, moeten
belanghebbenden worden gehoord.
En nu hebben B. en W. onlangs door
middel van een enquête, die belang
hebbenden, dat wil dus zeggen de
winkeliers „gehoord". Het resultaat
van deze enquête was, dat een zeer
groot aantal, de meerderheid in
alle branches!, voor verruiming
van den Zondagsverkoop klaarblijke
lijk zoo weinig belangstelling heeft,
dat zij zich zelfs de moeite niet ga
ven aan de „stemming" deel te nemen.
En van degenen, die de lijsten, wél
teekenden, heeft daarenboven nog de
overgroote meerderheid tegen ver
ruiming van den verkoop gestemd.
De eenige uitzonderingen op deze,
naar men zou kunnen zeggen „nega
tieve" regel, worden gevormd door de
slijters en banketbakkers: maar
de slijters zijn in meerderheid al
voorzien van een z.g. tap-vergunning
en mag dus 's Zondags tóch al reeds
open blijven, zoodat het bii hen
slechts gaat om een kleine groep die
alléén een z.g, sliit-vergunning
heeft.... En wat de. banketbakkers
aangaat: van hun totale aantal van
pl.min. 1500 hebben er slechts 500
aan de stemming deelgenomen en van
deze 500 verklaarden zich dan ten
slotte ruim 400 vóór „verruiming"....
Dat B. en W. in een en ander tenslot
te geen aanleiding vinden om met
voorstellen te komen om uit te spre
ken dat, voor welke branche ook, ver
ruiming van den Zondagsverkoop
noodzakelijk zou zijn, kan men
gereedelijk begrijpen
Crisis-Comité Amsterdam. Sedert de
oprichting van dat Comité werden on
der zijn leiding niet minder dan
17300 aanvragen om steun behandeld.
Dat den laatsten tüd die aanvragen
belangrijk aan het afnemen zijn,,
de heer Vattier Kraane zelf zal de
eerste zijn om zich daarin tot op
zekere hoogte te verheugen. Tot or
zekere hoogte: die afname is namelijk
niet een gevolg van het feit, dat de
nood onder de zelfstandige „midden
stand" zooveel minder is geworden,
maar wel hiervan, dat de door den
crisis getroffenen zich geleidelijk heb
ben leeren aanpassen aan de ver-
eischte versoberingEn, nog eens,
„tot op zekere hoogte", mag men dit
laatste een gelukkig verschijnsel noe
men
Maandag j.1. heeft men dezen, on
getwijfeld verdienstelijken Amster-
damschen jubilaris naar behooren ge
huldigd en werd hem, o.a. in het bij
zijn van den commissaris aer Ko
ningin, zijn door mevr. Westendorp
Osieck geschildrede beeltenis ver
eerd
WENKEN.
Wanneer we eieren gebruiken, wor
den de schalen niet dadelijk wegge
worpen, doch eerst 24 uur in water ge
legd. Dit water is een goede mest voor
onze planten.
Wanneer bij het naaien de machine
olie vlekken heeft gemaakt in wasch-
bar estóf, wordt deze gemakkelijk ver
wijderd met koud water en zeep.
Veearts: „Wel, kereltje, wat is er
van je verlangen?"
Jongen: „Och, mijnheer, wil u da
delijk bij vader komen? Hij heeft per
ongeluk het drankje ingenomen, dat u
voor de koe gaf en nou is-ie begonnen
met gras te eten!"
De eenige heele.
De smid kwam de kachels nakijken.
Annie stond er bij en begon van
allerlei aan den man te vragen. Zij
vroeg: Hebt u broers?
Smid: Ja, ik heb twee halfbroers.
Annie: Hebt u ook zusters?
Smid: Ja, een halfzuster.
Annie: (schudt meewarig haar hoofd
en zegt dan): Ach, bent u dan de eenige
heele bij u thuis?
Beste Lange,
Onze Amsterdamsche jubilaris.
Het oude liedje.
Posten
minrfo" Posmaals moeten worden ver-
■bemno*- en dat enkele gemeentelijke
tot Linee,n züUen worden beperkt
het
'ocht ho°£St noodzakeliike
scbH„i—r,wat niet zoo heel onwaar-
aflrnü l- 1S' deze van het stadhuis
Juin Se officieuse mededeeling
de ni meer bedoeld zijn geweest om
^00n en salarisovereen-
fileentor, en W- voor het ge-
epersoneel beraamd hebben, „er
Om tenslotte niet dezen heelen brief
te blijven wijden aan de min of meer
taaie en lichtelijk of zelfs „zwaar"
sombere gemeentelijke aangelegen
heden, willen we dit keer besluiten
met enkele feestklanken ter eere van
onzen „stedelijken" zeventigjarigen
jubilaris, de heer Vattier Kraane, die
ongeveer tegelijkertijd met den „lan-
deliiken" zeventigjarige dito, Lo-
dewijk van Deijssel, zijn jubileum
vierde.
Ongetwijfeld is de heer Vattier
Kraane reeds een reeks van jaren
aan Amstel en IJ een van de meest op
den voorgrond tredende persoonlijk
heden, zoowel in den figuurlijken als
letterlijken zin des woordsDirec
teur van de Ned. Ind.-Steenkolen
Handel Mij., oud-directeur van Vrie-
seveem, gedelegeerd commissaris van
de Ned. Vleigtuigenfabriek, commis
saris van tallooze groote Amsterdam
sche ondernemingen en handelszaken
vond men hem ook steeds op den
voorgrond daar waar het groote
hoofdstedelijke gebeurtenissen gold,
die nu niet direct met handel en in
dustrie te maken hadden, die ook de
aandacht trokken van het groote pu
bliek in al ziin lagen. Zoo was hij, om
enkele voorbeelden te noemen, des
tijds, in 1913 voorzitter van de
„Entos", de bekende scheepvaartten
toonstelling, waarvan een blijvend ge
volg o.a. het Ned. Historisch Scheep
vaartmuseum was. Men kon zich de
laatste jaren welhaast geen Amster
damsche huldiging of tentoonstelling
meer denken of de heer Vattier
Kraane behoorde onder de initiatief
nemers en organisatoren en had in
vele gevallen de leiding. Een van de
meest bekende en belangrijkste „pu
blieke" functies die hii den laatsten
tijd waarnam, is ongetwijfeld die van
secretaris-penningmeester van het
De mail, die ditmaal met een vracht
boot aangevoerd werd, kwam laat bin
nen, zoodat we eerst Maandagavond,
hier aan de Oedjong de brieven besteld
kregen, zoodoende zijn we meer dan
een week zonder nieuwe Jutter ge
weest.
In Tandjong Priok heerschte in de
afgeloopen week groot krijgsgewoel, er
waren daar manoeuvres, gecombineerd
van land- en zeemacht. Ik schreef je
reeds dat er troepen op de schepen
gedetacheerd zouden worden. Nu, in
den nacht van 22 op 23 Augustus is er
een landing uitgevoerd, met de lan
dingsdivisie van de „Java" als eerste
echelon den wal op. Volgens de tele
grammen is alles uitstekend geslaagd
en hebben zeer veel autoriteiten dit
evenement gadegeslagen, zooals be
halve de militaire autoriteiten, de le
den van den Volksraad, de gouverneur
van West-Java, de resident en de re
gent van Batavia. Ook gaven de doch
ters van Zijne Excellentie de Gouver
neur-Generaal van hare belangstelling
blijk.
Zoo zie je, ook hier in de Oost heeft
men belangstelling voor de manoeu
vres en staan we, wat dit aangaat niets
ten achter bij Holland, waar, naar ik
uit de Aneta-telegrammen vernam,
voor de manoeuvres in Brabant ook
zeer veel belangstelling was, ook van
civielen kant.
De opleiding van de zeemiliciens in
de kazerne Goebeng is weer geëindigd
en de volgende week zullen de milicien
matrozen weer over de vloot verspreid
worden. Eerst echter geven de jongelui
nog een gastvoorstelling in de groote
exercitieloods in de kazerne, een soort
afscheidsavond, waar een heel pro
gramma zal worden verwerkt en waar
onder andere autoriteiten ook de Ma
rinecommandant aanwezig zal zijn.
Dezer dagen stond ook de benoe
ming van den nieuwen zeeofficier adju
dant van den Gouverneur-Generaal in
de courant, n.1. de luitenant ter zee 2e
klasse A. N. A. Adrichem Boogaart, de
welke den tegenwoordigen functio
naris, luitenant ter zee Van Bemmelen
(die met de jagers thuisvaart) zal aflos
sen.
Ja, de bemanningen voor de thuis
varende jagers zijn alweer aangewe
zen, het was een dringen voor de pu
blicatie-borden, toen deze missieve
werd opgehangen, want voor velen is
het een nieuwtje om per Nieuwedieper
Lloyd thuis te varen.
Zeemacht de voetbalvereeniging
stelt te leur, nu werd weer verloren
van Mona Moeria, een vereeniging van
Ambonneezen, en zijn onze jongens
weer naar de laatste plaats verhuisd,
de stand gelieve je hieronder aan te'
treffen. Zooals je ziet is nu de halve
competitie voorbij en kan er onder de
tegenwoordige leiding nog wel een
goed resultaat bereikt worden. In Ma-
lang is ook een voetbalwedstrijd ge
speeld, namelijk van een elftal van de
landmacht tegen het elftal van de Ma-
irne-luchtvaartdienst. Ook hier werd
met 20 verloren.
Gesp.Gew Gel.Verl.PntD.pt.
Tiong Hwa
T.H.O.R.
H.B.S.
Excelsior
Mena Moeria
Zeemacht
5
5
b
5
5
5
4 1
3 1
3
1 2
1
16— 5
17—10
12— 9
11—15
17
5—14
Tengevolge van de werkloosheid zul
len we bij de Marine hier nu ook en
kele volontairs krijgen. In het geheel-
zijn er 76 plaatsen, dié Verdeeld won
den over het departement, op de ate
liers van 't' vliegkamp, O.Z.D. en Tor-'
pedodienst, het hoofdkwartier scheep
vaart, de werf en de Gouvernements
marine. Bij de gouvernementsmarine
worden eenige abituriënten geplaatst
van de zeevaartschool, die zullen daar
dus ook meevaren. Er is gelegenheid
voor allerlei soorten diploma's, te we
ten: H.B.S., M.U.L.O., Burgeravond
school en lagere school, Zeevaart
school en Technische school, terwijl er
ook eenig academici geplaatst kun
nen worden. Gezien dit streven bij alle
departementen bestaat, wordt hier dus
in een groote behoefte voorzien. Er
is echter maar een zeer kleine toelage
verbonden aan dit volontairschap en
dat voor zoover ik weet ook alleen
maar bij de marine. Maar de jongeling
schap behoeft echter niet zonder werk
te zitten, hetgeen nog steeds en ook
hier in de Oost des duivels oorkus
sen si.
Er is hier op het M. E. een ware
liefhebberij ontstaan voor de visch-
sport. Zoo Zondags dan zie je op de
jagersteigers ook al hengelaars staan,
maar hun geduld wordt zeer zeker veel
meer op proef gesteld als in den Koe
gras-polder; kroosslooten zijn hier nu
eenmaal niet en dan kun je hier van
alles aan je hengel verwachten, van
inktvisschen en kleine haaien, tot aan
d e mooiste gekleurde bintangs toe,
waarvoor de visschermannen zeker in
Artis 'n plaatsje zouden krijgen. Maar
in ieder geval is 't een sport waar je
het niet zoo erg warm mee kunt krij
gen hier in deze gewesten.
Nu we zoo'n keurig zwembad heb-
ben hier aan de Oedjong wordt er aan
Polo ook weer gedaan en worden er
weer verscheidene wedstrijden, ook
tegen zeventallen in de bovenstad, op
Brantas gespeeld.
Hier in de stad is weinig nieuws,
bouwen en verbouwen, je zult verbaasd
staan als je komt, maar voorloopig is
daar nog geen kans op.
Wat een prachtreis gaat die „K 18"
maken, dat zijn toch maar boffers, die
met dat schip meegaan. Een pracht van
een vlagvertoon en hier in de Oost zal
het wel weer een hartelijke ontvangst
worden.
Nu old chap, is het weer meer dan
genoeg geweest deze week. Houd je
maar weer taai en gezond, hetgeen je
in Holland nogal gemakkelijk afgaat.
Gegroet tot over een week, je vriend
HENK.
