Stadsnieuws
Met Hr. Ms. K XVIII langs vreemde
landen en zeëen.
HULDIGING B. PRINS.
Uit het politie-rapport.
Oscar II
W uM U lezen?
TWEEDE BLAD
HELDERSCHE COURANT VAN DONDHRDAG 6 DECEMBER <934.
Licht op voor alle voertuigen.
Donderdag 6 Dec.
Vrijdag 7
16.19 uur.
16.18 uur.
GEEN ELECTRISCHE STROOM!
Zondag van. 12half 2.
Wederom zal Zpnetagt gedtii;eqde, 1% uur
geen stroomHunnen woeden betrokken. \Vij
verwijzen naai- dp, advertentie 'in liet nummer
van heden.
DE BEZICHTIGING VAN DÉ' „OSKAR JI".
Heden van tot 5 uur.
Ten aanzien van de gelegenheid, die Woens
dag, haar wij mèdédeelden, zo'd zijn gegè'vëh:
voor de bezichtiging van' het' Zweedsche'oor
logsschip „Oskar XI", blijkt èèn misverstand
te hebben bestaan. Niet gisterten, maar heden,
is die gelegenheid er. Velen, die'-Woensdag
middag Waren gekomen, zijn nu teleurgesteld.
Hét schip zal niet Donderdag vertrekken,
zooals wg aanvankelijk hebben gemeld, maar
Vrijdagmorgen. Het juiste uur Is nog niet be
kend; dit houdt verband met het tij. Zoo
mogelijk, zal het nog tijdig door ons worden
gepubliceerd.
OECUMENISCHE KEKKWMDlNGS-
i
DIENST.
In de Nw. Kerk aan de. Weststraat.
Zondag a s:, 's avonds om 7 uur, zal, even
als vorig jaar, in de Nw. Kerk aan de West-
straat, een oecumenische Kerkwijdings'dienst
worden gehouden, waar gespróken, zal worden
over„Christus, de ware Vredevorst", Het
woord zullen voeren Ds. M. v. Wichérh, 'Ned'.
Herv. Pred., Ds. P. H. Éorgers, Luth. Pred
Ds. H. A. Enklaar, Ned. Herv. Pred., Past.
Th Moleman, Oud-Kath. Pastoor en Ds. P. J.
Smidts, Doopsgez. Pred. De toegang tot 'dezen
kerkdienst is vrij.. Voor bijzonderheden zie
nien de advertentie in dit nummer.
NAÏ. BOND VAN BARMHARTIGHEID.
Men meldt 'ons:
De heer G. A. Mannes, genoemd als lid
van het Actie-Comité als vertegenwoordiger
der S.D.A.P., vertegenwoordigt daarin niet
deze partij, doch heeft als vertegenwoordiger
van niet-kerkelijke groepen daarin zitting ge
nomen, zóodat behoeftigen buiten eenig ker
kelijk verband zich óok tot hem kunnen wen
den.
Hen initiatief van H.R.C,
Wij hebbën reeds eén en ander medegèdeeld
imtrent de huldiging, welke de Heldersche
Racing Club, waarvan B. Prins', de thecahi-
cien van de thans wereldberoemde „Uiver"-
bemanning, een zevental jaren terug deel uit
maakte bij zijn komst alhier brengen' zül.
pinsdhgaVorid werden in het clublokaal van
H.R.C. iii de Keizerstraat met de verschillen
de besturen van de vereenigingen, die aan
deze huldiging deel wenschten te némen
enkele noodige besprekingen gehouden ten
einde in deze tot een definitieve regeling te
komen. Zooals de Voorzitter van H.R.C., de
heer Thijssen, bij den aanvang zeide, was het
aanvankelijk niet de bedoeling, dat H R.C. in
deze de leiding zou nemen, omdat hetgeen
Prins gepresteerd had, met voetbal niet te
naken had. Gezien echter de weinige activi
teit van de Heldersche burgerij, heeft men
tenslotte gemeend dit bezwaar ter zijde te
moeten zetten en het initiatief voor een hul
diging te nemen.
Het is de bedoeling Prins in den meer in-
tiemen kring van diverse vereenigingen te
huldigen. Hieronder deelen wij de namen der
corporaties mede, welke aan die huldiging
deel zullen nemen. Het „Stedelijk Muziek
corps" was direct tot medewerking bereid,
ook van andere zijde werd die ruimschoots
ontvangen: „Casino" stelde haar zaal koste
loos beschikbaar, de firma Heydanus zal,
eveneens kosteloos, voor de versiering zor
gen. Tal van garages en ook particulieren
stelden bun auto ter beschikking, zoo
groot was het aanbod, dat wij niet. alle Lon
den aceepteeren. Spr. dankt, ai dezen voor
hun medewerking; ook de redactie van de
Heldersche Courant brengt spr. dank.
Prins, arriveert Vrijdag met den trein van
18.33 en wordt ontvangen door een deputatie
van H.R.C. Ha aankomst van den trein zal
gelegenheid bestaan voor de leden in, de
wa.chtkamer eenige oogenblikken zich met
hun oud-collega te onderhouden. Het „Stede
lijk Muziekcorps", dat zich voor het Stations
plein heeft opgesteld, zal zich dan doen
hooren, en daarna trekt de stoet naar Casino,
waarbij de volgende route zal worden ge
volgd: Parallelweg, Sluisdijkstraat, Keizer
straat, Spoorstraat, Bierstraat, Weststraat,
Kanaalweg, Casino.
Aldaar zullen in de kleine zaai verver-
schingen worden aangeboden. Daarna zal, in
de groote zaal, de officieele huldiging plaats
hebben. Tot dusver hebben zich hiervoor de
navolgende vereenigingen opgegeven; O.K.K.,
Moed, Volharding, Zelfopoffering; Stedelijk
Muziekcorps; H.F.C. „Helder"'; Vereeniging
Veilig Verkeer; Marine Luchtvaartdienst;
Nationaal Herstel; Heldersche, Boys; R. K.
Middenstandsbond.
Zeer waarschijnlijk zal ook de Burgemees
ter aanwezig zijn. Bij slecht weer zal de mu
ziek zich op het perron opstellen en daar
spelen; tijdig zal dan aan ons Bureau wor
den bekend gemaakt of de voorgenomen
route kan doorgaan. Het is niet de bedoeling,
dat de vereenigingen met groote geschenken
komen. Uit den aard dér zaak blijft iedere
vereeniging hierin vrij, maar Prins heeft op
zijn tocht door het land ai zeer veel geschen
ken gekregen en de bedoeling is slechts een
huldiging in intiemen kring.
Tenslotte deelen wij nog mede, dat Casino
van 7 uur af geopend is.
Aan het slot dezer besprekingen nam de
heer F. Grunwald (Vereeniging „Veilig Ver
keer") het woord, om namens alle aanwezi
gen H.R.C. te danken voor het genomen ini-
tiatief.
(Reeds opgenomen in het Advertenieblad
van gisteren.)
BACHS WEINAOHTSORATORIUM IN DE
NIEUWE KERK AAN DE WESTSTRAAT.
In verband met de belangrijke uitvoeringen
van Bach.-, oratorium hetwelk bij gelegenheid
van het 50-jarig bestaan der afd. en de 250e
geboortedag vyn den grooten meester op 17 en 18
Dec. wordt uitgevoerd, moge bier een over
zicht van Bachs beroemd oeuvre volgen.
Van Bach is bekend dat hij 300 cantates
heeft geschreven alle voor speciale gelegen
heden, waarmede men wel 5 jaargangen zou
kunnen vulien zonder in herhaling te vallen.
•Helaas zijn pl.m. een 100-tal verloren gegaan.
Onder deze 200 cantaten zijn meesterwerken
van den len rang zooals het Weihnachtsorato-
rium wel zal openbaren.
Het .Weihnachtsoratorium bestaat uit een
van zes cantaten, welke by .geie.
'.genheid van het Kerstfeést'zyn gecomponeerd,
nam.: Ie, 2e und 3e Weihnachtsïeïèrtage, Am'
!Neujahrstage, Am Sonntag nach Neujahr, Am
jfeste den Erscheinung Christi.
Van deze zes Worden wegens cte groote uit-'
gebreidheid van het werk door Toonkunst de
.eerste vier a!$ (je voornaamste pp het Kerst-
feest betrekking hebbende, gezongen.
In deze cantaten verleent Bach aan het
recitatief, (spraakgezang, aanpassing van de
muziek en het gesproken woorel), waarop de
woorden van den Bijbel worden gezongen, een
uitdrukking zóó natuurlijk en ongedwongen,
maar .tevens zóó verheven dat Bach's recita
tief thans nog ieders bewondering opwekt.
Het is dan ook niet zonder reden dat Toon
kunst hiervoor dé lyrische tenor Corn. van
Munster (bekend uit Verdi's requiem) heeft
geëngageerd.
In de aria's (stuk voorgedragen voor één
zangstem met instr, begeleiding) brengt Bach
de Napelsche da capo-vorm (herhaling) in
toepassing zonder echter in den melodischen
stijl der Napelsche opera te vervallen.
Hij geeft de koren een buitengewone be-
teekenis door er bijna steeds de fuga vorm
(meerstemmig toonstuk, opgebouwd uit één
thema en doorgevoerd in de verschillende
stemmen), aan te binden. Hij maakt veel meer
werk van de instrumentale begeleiding en
vestigt het Protestante Koraal als middelpunt
van het ge,heel. Het behoeft wel g;een nadere
aanduiding dat ieder die de werken van Bach
heeft beluisterd, steed3 onder den indruk is
gekomen van de prachtige en verheven rust
welke van deze, stemvoering mèéëterlijk 'be
werkte, koralen uitgaat.
De teksten van Bachs werken, welke niet
alle aan de H. Schrift zijn ontleend zyn veelal
van bespiegelenden aard, welke naast de bij
belwoorden (recitatief) in de muziek zyn op
genomen. Daaraan hebben wij te danken dat
er in zijn groote werken zoo heerlijk schoone
koren, recitatieven en aria's voorkomen die
immer grooten indruk zuilen maken.
TWEEDE ABONNEMENTS-
VOORSTELLING.
„De Revisor" van Gogol, Maandag a.s.
Reeds is door ons melding gemaakt van
de a.s. tweede abonnementsvoorstelling, welke
zal worden gegeven op Maandag 10 Decem
ber a.s., waar zal worden Opgevoerd door de
Amaterdamsche Tooneelvereeniging het be
kende blijspel van Gogol, „De Revisor", Het
komt ons werischelijk voor hiervan in het
kort den inhoud weer te geven, tot'beier be
grip vooi- den toeschouwer.
Het stuk „De Revisor" dateert uit 1836.
Het wekte, bij zijn eerste opvoering in dat
jaar, de woede op der getroffenen; in dat
zelfde jaar vertrok Gogol naaf het buiten-
goedkope
reismarken
Reisbureau
t/o Postbrug VELTHUIJS
land waar hij zich sedertdien meestal ophield
in Rome, Het verloop van de 'geschiedenis is
als volgtr
Een Russisch provinciestadje leeft zijn een
zaam leven van onderlingen diefstal, corruptie
en omkooperij. Het blijkt, dat onder ieder
sociaal systeem een samenleving mogelijk is,
mits dit systeem maar algemeen aanvaard
wordt. Immers, als iedereen bedriegt,
wordt het leven weer eerlijk. Ér zijn echter
eenige nadeelen aan verbonden: ten eerste
worden de arme lieden (als steeds) de dupe,
en ten tweede bestaat de mogelijkheid, dat
St. Petersburg op een zekeren dag een regec-
ringsinspecteur stuurt. Deze mogelijkheid nu
hangt als een dreigend spook boven de be
woners, en het. zijn vooral de ambtenaren met
den burgemeester (gouverneur) aan het
hoofd, die dit spook op klaarlichten dag voor
zich zien. Zóó groot is hun angst;dat zij als
het ware iedereen voor een regeenngsinspec-
teur zouden aanzien. Als er dan ook op ze
keren dag een berooide jongeman uit Peters
burg ten tooneele verschijnt {twee rentenier
tjes hebben hem in het hotel gezien en ko
men het aan den burgemeester vertellenis
het het,kwade geweteii, dat de bevolking den
schrik om het hart doet slaan. Iedereen wil
zich wreken op iedereen, iedereen wil zich
rechtvaardigen ten koste van iedereen. De
„revisor" zoo is zijn titel wordt de
gast van den burgemeester en in diens wo
ning speelt zich dan het slot van deze tragi-
komedi af. Een gansche reeks van feesten
wordt voor den vermeenden regeeringsambte-
naar belegd, pmkooperijen moet hij doorstaan
en de vrouwen trachten haar verleidingskun
sten op hem toe te passèn. En daar deze
„revisor" leeft volgens hetzelfde systeem als
de stad, inkt dit alles prachtig. Öp een ge
geven oogenblik wordt het den vermeenden
„revisor" te erg, aangezien hij voor' de con- j
sequentie van een verloving 'met des burge
meesters dochter komt te staan. Dan vlucht
hjj. Hij heeft echter zelf veel pleizier aan het
bedrog gehad en heeft dit genoegen geuit in
een brief aan 'een Petersburgsch vriend. En
nu wreekt zich het systeem, want ook de
postdirecteurdoet mee en 's ininë èértigé gé- i
iioegen bestaat in het openen éh lézen van
alle brieven." 'Én' midden 'op het VérlóVings-
feest stormt hij met het nieiiwtjé binnen, dat
de „revisor" geen revisor, maar een doodge
wone bedrieger is.
Ziehier, zeer in het kort, de inhoud van „De
revisor". Daar het stuk, zooals we .zeiden,
in 1836 speelt, krijgen we dus een „costuum-
stuk" en het zijn deze schilderachtige cos-
tuums, die het succes ongetwijfeld zullen
verhoogen. Er is een zeer groot tableau de la
troupe; het programma vermeldt niet tuinder
dan 27 verschillende namen en hieronder zijn
nog dubbelrollen. Het aantal personen, dat
optreedt, is wel een 40-tal, en hieronder vin
den we de namen van Oscar Tourniaire, Louis
van Gasteren, M, van Warmelo, Sternheim,
Wilh. Duymaer van Twi3t, Anna Sablairolle3,
etc.
Voor plaatsbespreking enz. en wij raden
ieder aan daar tijdig voor te zorgen ver
wijzen wy naar de advertentie.
ST. NICOLAAS IN DE MARINE-CANTINE.
Kuiitm 300 kinderen, waaronder
slechts weinig stoute,
Dat was me wat, Woensdagmiddag aairi dé
Buitenhaven! Was me daar, heeiemaal'uit
Spanje, SintèrJdaas gearriveerd op een witten
schimmel niet een glimmenden, roetzwarten
Pieterman-knecht bij Zich, en zé waren vblit
plan de Cantine in te gaan, waar ruim 30t)
kinderen van marine-personeel beneden den
rang van officier, hen met ongeduld Vér-1
beidden.' -
Maar vóór' het zoövér was, vóór Sc.
Nicolaas er aan denken kón naar binnen te
gaan, móest' hij póseèren. Want daar wérën
twee Zweedsche officieren niet een kiéktöe-
stel, voor wie dit specifiek Ne'derlandséhé
feest met zoo'n fraai Uitgedosten St: Nicöïaas
en zoo'n roetzwarten Pieterman natuurlijk iets
zeer buitengewoons was, dat in den kring'
hunner kennissen als Nederlandsctle fotklöffe
opgang zal maken.
Hoog zat hij op zijn schimmel; het dier zelf
de witheid er van was onmiskenbaar
echt -was zich de groote eer niet bewust.
Het kon evenwel niet mêe de cantine in; wét
de marine-menschen met dit bij uitstek 'tót
de rubriek „land en tuinbouw" behoóféhde
levende requisïet tenslotte gedaan hebben,
kunnen wij u niet vertellen.
Intusschen had zich de Cantinezaal gevuld;
ruim '3Ö0 kinderen met vaders en moeders,
het is geen kleinigheid. Ook de Commandant
der Marine, schout-bij-nacht Kruys met zijn
adjudant, den luit. ter zee Reynierse, alsméde
de officier, van politie en (Je officier van admi
nistratie, beheerder dér cantine, woonden 'hét
feest bjj. waaróp'"een heel programma,
opgesteld, waarop zelfs een goochelaar en eeq
poppekast prijkte en waaraan dè nóodige heit
jes natuurlijk niet ontbraken. Daar begon Jjet
eigenlijk meè, met tante Alïda en de mond
harmonica, en ik verzeker u, ze zongen het
uit volle borst. En toen even later Sint Nico
laas zelf binnenkwam met zijn trouwen
knecht, werd tante Alida in den steek gelaten
en vervangen door het lied:
Duitse Spoorbilj.
met ©O °/o korting
Reisbureau
t/o Postbrug VELTHUIJS
Sint Nicolaas, kom maar binnen met i je
[knecht.
We zitten allemaal weer. even, recht.
En Sinterklaas hield daarnaeen heelfe
speech; hij wou eerst heelmaal niet naar Den
Helder komen, zoo zeide hij, omdat de kin
dertjes hier in Den. Helder eigenlijkzoobe
voorrecht zyn boven die in tai van anflerte
plaatsen. Daar heb je er, die bij de padvinders
zijn. anderen, zijn Ud van de Speeltuinvereeni-
ging of ze hebben deelgenomen aan het St
Nicolaasfeest in „Casino"....., Maar er kwam
zooveel aandrang van allerlei zijde, dat Sint
Nicolaas besioot toch maar weer naar Den
Helder te gaan,
De Sint heeft speciaal de groeten meege
bracht van de vaders, die aan boord van de
K 18 zijn, en die hij onderweg gepraaid hèeft.
En dan heeft-ie het over de wonderdaden,
die in het kleine Holland worden verricht eft
waaronder de verovering van de zilvervloot
door Piet Hein wel een der grootste is. OEft
op zyn verzoek zingen de kinderen dak uit
volle borst, natuurlijk begeleid door het schit
terende strijkje, dat niet mankeerde en dat er
de stemming goed inhield. En Pieterman'zelf
sloeg in hoogst eigen persoon de maat.
Toen dit afgeloopen was, moesten de boos
doeners voor het front komen. Het was eêü
paedagogisch halfuurtje, voor sommigen de
brutalen een intermezzo, voor de kleintjes
een benauwd oogenblikje. Daar was Piet, <3ié
brutaal tegen zijn moeder was, en Aartje,: die
beweerd had niet meer aan Sinterklaas te ge-
looven, was erg kleintjes, toen zij tegenover
hem stond. En de allerlaatste was tevensi de
allererste; Enno was het, en hij ging in den
zak, effectief en ter dege, ik heb het zelf;; ge
zien, dat Pietermanknecht den zak met jongen
en al op den nek nam en hem wegbracht. En
op het psychologisch moment speelde; de
muziek van „Lang zal hij leven in de gloria!"
en het was heusch niet duidelijk of zeKJea"
Enno dan wel SintNicolaas mee bedoelden;,.'..i.
Ja, dat moet toch ook in de krant: (ook
mejuffrouw S. moest voor het front <vet>
schijnen. U weet niet wie mejuffrouw S is?
Zij is de typiste van de Onderofficiers-ver-
eeniging. Sint Nicolaas haalde met haar een
oude herinnering op van vijftien jaar geleden,
toen zij óók voor hem moest verschijnen.
Maar dat zetten we niet in de krant.
Toen alle zondaren de revue waren gepas
seerd, kwam Grebuno, de goochelaar. Deze j
goochelaar tooverde doekjes en bloempjes zoo j
maar uit de lucht en zelfs in de handen van
de jongens, die hem op het tooneel mochten
helpen. Hoe meer je er naar keek, des te
minder snapte je er van, al beweerde een
jongen in m'n buurt, dat hij het kon zien hoe
hij het deed. Niks hoor! geen sprake van.
Na de pauze kwam de poppenkast, en daar
na de uitreiking van geschenken. In een bij-
zaai van de cantine stonden ze, keurig ver
pakt. Ieder kind kreeg een cadeautje, be
nevens nog eetbare waar.. Bovendien waren
er al heele blikken met sp.eculaar verdwenen,
zoo maar leeg,- ineens. Het was al met al, een
St. Nicolaasviering, die er wezen mocht, dat
blijkt wel.
Vermelden wij tenslotte nog.dat voorzitter
van het Comité was serg. Verkerk, dat voor
St. Nicolaas fungeerde de serg. Punt, en dat
kwartiermeester Van der Sluis de rol van
Pieterman-knecht vervulde.
EEN BEZOEK AAN DE KOLSTEE
BRANDES RADIO-FABRIEKÉN.
i De Fa. de Zeeuw heeft het initiatief geno
men, om de Heldersche luisteraars en radio
amateurs iets meer van de radio-techniek en
toestelbouw te laten weten. Zij heeft daartoe
de medewerking verkregen /an den impor-
tepr der K.B.-apparaten, de N.V. Ph. J. Schut
te Amsterdam, om een harer technici naar
Den Helder te zenden, met een collectie films.
Daarnaast zal een lezing worden gegeven,
met de schema's der diverse ontvangappara
ten, welke tevens gedemonstreerd worden. U
kunt op dezen avond zien het ontstaan van
een radiotoestel in deze fabrieken.
De laatste creatie der K.B. Fabrieken zul
len aanwezig zijn op een tentoonstelling welke
des namiddags voor een ieder toegankelijk zal
zijn. Van 36 uur in Musis Sacrum.
Daar wij in Den Helder nog zoo weinig in
de gelegenheid zijn, een dergelijke demonstra
tie met lezing te kunnen bijwonen, zal het
naar ónze mëéning dan ook wel een gang naar
Musis Sacrum waard zijn.
Men zie voor verdere bijzonderheden de
advertentie in dit nummer.
De vermissing van honderd mark.
Ten aanzien van het bericht in de Heldersche
Courant van 4 dezer omtrent de vermissing
van 2 biljetten van 50 Mark, door een Duitsche
juffrouw, in een perceel aan de Spoorgracht,
wordt medegedeeld dat de bewoners van het
perceel hiermede niets uitstaande hebben.
Past op uw rijwiel.
Door een tweetal personen „is aangifte ge
daan van vermissing van hunne rijwielen,
welke zij op den openbaren weg hadden laten
staan.
inlichtingen
Wintersport
Reisbureau
t e Postbrug VELTHUIJS
Overal zie je ze loopen
's avonds in de drukke straat,
met hun groote blauwe petten
en een lach op hun gelaat:
Ja, de Hollandsche Marine
komt een weinig in 't gedrang,
want de Nieuwediepsche meisjes
stellen plotseling belang
in die aardige matrozen
van het koude Noorderland,
waar de walvisch wordt gevangen
en de middernachtzon brandt.
Nu geen pet met zestien letters,
maar alleen de „Oscar II"
doet het hart der meisjes gloeien,
maakt ze stemmig en tevrêe.
Enk'le schoonen, heel gemoed'lijk,
staan te keuvelen op straat,
als een Zweedsch matrozen-groepje
eensklaps langs hén heiiCngaat.
„Do you go with rhe, 'tó'y ladjl?"
klinkt een joviale stem,
en Marie, één van de meisjes,
voegt zich als de wind bij hem,
Glunderlachend„Wat een prachtvent,
met wien ik nu medega!"
Maar ai die jaloersche meisjes
roepen haar nog achterna:
„Kind, laat jij je hart maar kloppen
voor zoo'n Zwèedsch marineman,
omdat je toch geen matroos met
zestien letters krijgen kan!"
Als ge dit gedicht gaat lezen
in de „Heldersche Courant",
zal de boot al weer vertrekken
naar zijn koude Vaderland.
En de Zweedsche Jantjes, hunk'rend
naar hun eigen huis en haard,
atoomen langzaam naar de ruimte,
door de Jutters nagestaard.
HENDRIK HAKKELAAR,
Rijwieibotsing.
Door een bewonoster van de Oude Helder
werd aangifte gedaan dat toen zij gisteravond
per rijwiel iri de Langestraat reed. zij dooreen
wielrijder werd aangereden, doordat deze
haar bij het maken van een bocht geen voor
rang verleende.
Haar rijwiel werd door de aanrijding be
schadigd. Persoonlijke ongelukken hadden
niet plaats.
Feuilleton.Pag. i
Buitenlandsch Overzicht 1
Vliegtuigbouw by de Kon. Mij. „de
■Schelde"i
De begrooting van defensie is Dins
dag door de Tweede Kamer aange
nomen met 56—32 stemmen
Sensationeele bekentenis inzake den
brand in den Duitschen Rijksdag
Te Loosduinen is een fabriek ontdekt
■voor het clandestien vervaardigen
van margarine
De speHing-Mnrchant is thgns opge-
f nomen in de leerplannen van gym
nasia en.H.B.3. met 5-j. cursus
Bezwaren van dagbladen tegen de in-,
voering van. den Midden-Buropee-
schen tijd
Emigratieplannen van Nederlandschc
landbouw naar Itidie
Gisteren is door onze regeering een.
nieuwe Glearingovereenkomst met
Duitschland geteekend
Voorbereiding voor den laatsten slag
tusscben Paraguay en Bolivië
Verduistering van 200.000 mark. De
dader aangehouden
Prinses Juliana terug in ons land
De KerètVlucht van de „Snip"
De vlieger Vim en zijn makkers wor
den vermist
De Ker.stvluchten van. de K.L.M, naar
Oost- en West, De postverzending
Hr. Ms. „K XVIII" is gisterenmorgen
van Madeira vertrokken
De Saarkwestie vor den Volkenbond
Omtrek-iiieuws
1 Marktberichten
Marineberichten
Sportnieuws
'6
0*0.
Hieronder geven wij den eersten reisbrief
over den tocht van de K. XVIII. Een van de
officieren vonden wij bereid om voor onze
krant een reisbeschrijving te maken van den
tocht, ijie door al onze lezers met spanning
gevolgd w.ordt. Op de kaart in onze foto-kast
kan men het verloop van den tocht van dè
onderzeeboot volgen. Velen komen trouw
van. de vorderingen van de K. XVIII kennis
nemen. Het is ons, een genqegen.dat we nu
ook in staat zijn onzen lezers van het leven
aan,boord te kunnen vertellen en de bevindin
gen van Etat major en bemanning op de
plaatsen die op den grooten tocht, worden
aangedaan. Wij hopen binnenkort ook eenige
foto's te kunnen reproduceeren, betrekking
hebbende op deze reis.
MET HR. MS. „K XVIII" LANGS
VREEMDE LANDEN EN ZEEEN.
14 November 12 uur 's middags. Door dui
zenden uitgeleide gedaan heeft Hms.
„K XVIII" haar grooten tocht aanvaard, haar
tocht in dienst van Nederland en de weten
schap. Van het verrtek behoef ik niets meer
te vertellen dat zal vermoedelijk wel uitge
breid in de krant hebben gestaan. Alleen over
den indruk, die dit uitgeleide op ons gemaakt
heeft, hebt U natuurlijk nog niets kunnen
lezen. En deze indruk was overweldigend.
Eerst vlak voor ons vertrek, de toespraak
van Z. E. den Minister van Defensie. Zoo
kernachtig en zoo uit ons aller harten gegre
pen, dat geen der opvarenden dit moment
ooit zal vergeten. Nog dagen erna werd
hierover gesproken. Na deze krachtige woor
den nóg evèn vlug afscheid genomen van de
achterblijvenden, de trossen los en langzaam
de haven uitgestoomd. Overal de aangetreden
bemanningen, der achterblijvende schepen, de
oude zeebonken van de Dorus Rijkers en de
Drente, de menschenmassa op het hoofd, die
ons allemaal goede reis toejuichten, al die
vlaggen en tot slot de tonen van ons, vooral
op zulke momenten, prachtige Wilhelmus,
het is voor ons een onvergetelijk afscheid
geweest, zoo mooi en zoo getuigend van
aller meeleven, dat het op ons een diepe, on-
uitwischbare indruk heeft gemaakt. Tot de
Uiterton nog begeleid door onze Holland
sche collega'3 O 11 en O 13, een door ons
zeer gewaardeerde attentie, het laatste „goe
de reis" van hen en Hr. Ms. ,,K XVIII" is voor
den eersten keer op dezen tocht alleen, iets
wat haar nog wel eens meer zal overkomen.
Even later komt een telegram van Hare
Majesteit de Konnigin binnen, dat a.v. luidt:
„Commandant K XVHI.
Bij den aanvang vaii uw wereldreis biedt
Hare Majesteit de Koningin U, officieren
en overigen opvarenden Hare beste wenschen
aan voor een voorspoedige reis. Hare Ma
jesteit hoopt, dat deze onderneming, waarbij
veel van uw aller volharding en pliclitsbe-
trachting zai'wórden gevergd, ten volle aan
de veelzijdige gestelde verwachtingen zal
beantwoorden".
w. g. de Adjudant'van dienst Phaff.
Dankbaar zij wij voor deze hooge belang
stelling en de woorden van Hare Majesteit
zullen ons sterken in ons voornemen om de
ze reis tot een goed einde te brengen. Ook
van andere zijden zijn we overstelpt met
telegrammen en brieven met goede wenschen.
Uit alle deelen van het land, uit alle lagen
der bevolking zijn ze binnengekomen. Har
telijke brieven van gewezen matrozen, van
gewezen officieren en onderofficieren, van ons
onbekende burgers, van een onbekenden domi-
né uit Friesland enz. enz., het zijn er te.veel
om allemaal hier op te noemen, maar we
nemen hierbij nog eens de gelegenheid te
baat om allen en iedereen te danken voor de
warme en groote belangstelling, by het
aanvaarden van onze reis betoond. Voor ons
is dit een stimulans om te trachten de ver
wachtingen, die aan ons gesteld worden, niet
teieur te ste'.'en. 1
We treffen het met het weer, een kalm
zeetjte en alleer, zoo nu en dan wat regen.
De rust keert langzamerhand terug op de
boot, we steken ons in onze vaarplunje, dat
zijn de oudste kleeren, die we hebben, want
iets nieuws ben je op een onderzeeër niet
waard, èn we pröbeeren onze spullen zoo
goed en zoo kwaad ais het gaat in onze
twee kastjes weg te stoppen. Ja, voor eigen
bergruimte is niet veel over en het is een
langurig passen eii meten voor alles er in
zit. En zit het er eindelijk in, dan bedenk je
je ineens; dat je je kijker heeiemaal achter
in had gestopt en dan begin je maar weer
van voren af aan, al of niet geduldig, af
hankelijk van het temperament van het
slachtoffer, 's Avonds staat de „huisradio",
(in tegenstelling met de „scheeps- of dienst-
radio"), een door de monteurs zelf gebouwd
ontvangtoestel, aan en hooren we de uit
zending van ons vertrek uit Nieuwediep door
de N.C.R.V. Heeiemaal alles hebben we
niet kunnen opvangen, maar het gróótste
deel was goed en we danken den reporter
van hieruit voor zijn goede wenschen aan
het einde 'der uitzending. Dit is dan tevens
voor ons hét einde van dezen eersten emotie
volle dag.
De volgende dagen gaan alle, wat dé
hoofdindeèling betreft, gelijk voorbij. Alleen
erjn er telkens genoeg kieine voorvalletjes, die
voor ons een aangename afwisseling beteeke-
nen. In het Kanaal krijgen wé onze eerste
onderdompeling ten behoeve van Professor
Veiling Meinesz. Na het bovenkomen zien
we uit den regen op vrij grooten afstand hét
prachtige Duitsche passagiersschip „Brernen"
opdoemen. Met bijkans fantastische snelheid
jaagt de slanke stoomer oris voorbij en is
In een ommezien uit het gezicht verdwe
nen. De naam „windhonden der Oceaan" is
voor deze zeekasteelen met recht gekozen.
Wij gaan op ons gemakje veirder met ons
8 mij ls vaartje. We varen de heele réis met
deze snelheid,, omdat hierbij het brandstof
verbruik het kleinste en dus het zuinigste is,
een zeer belangrijke factor in deze tijd. De
K XVIII kan echter ruim 18 mijlen per uur
loopen en met dit besef, dat we nog veel
harder kunnen dan we nu loopen, staren we
de Bremen zonder teveel afgunst na.
Buiten het Kanaal gekomen (Start Point is
het laatste land wat. we voorloopig te zien
zullen, krijgen) beginnen de geregeldeslin
gerwaarnemingen van den Professor. We
gaan hiertoe driemaal per etmaal onder wa
ter, des morgens om half negen, des mid
dags om half vijf en dan des nachts om half
een. De waarnemingen verloopen tot nu toe
naar wensch; hierover en over het doel
ervan zullen we in een volgenden brief nog
terugkomen. Volstaan we met te venmei
den, dat ongeveer W.N.W. van Finisterre op
ongeveer een tweehonderd mijl uit de kust
een interessante looding werd gedaan met
het Atlas Echolood. Binnen een afstand van
3 km werd een dieptevermindering' geconsta
teerd van bijna 1000 meter (van 4625 tot
3625 m), hetgeen d enindruk wekt, dat al
daar het gebergte van Noord-Spanje zich
tot in den Atlantischen Oceaan heeft voort
gezet. Stelt U zich overigens deze diepte
eens voorset zou, zooals onze kwartier
meester het duidelyk uitdrukte, bijna een
uur loopen zijn naar beneden. De diepte van
ongever 5000 meter is de gemiddelde gewo
ne oceanendiepte.
Zaterdag is de wind belangrijk toegenomen
en daarmee ook de zee we .varen langs de
Golf van Biscaye, de beruchte, maar zijn
een goedé 200 mijl van de kust verwyderd.
Regelmatig komt een jonge spreeuw by ons
aan boord uitrusten, we geven hem brood en
druiven, maar alleen de laatste schrokt tqf
f
