Nota's?
Den Helder op
bezoek
bij de Zweden.
HONIG'S BOUILLONBLOKJES thans 6 voor 10 ct.
Drukkerij De Boeri
LUCHTVAART
10
HELDERSCHE COURANT VAN ZA l ERDAG 8 DECEMBER 1934.
De adelborsten-opleiding.
Uit het politie-rapport.
Tweede Kamer.
Wat voor weer vandaag?
De Kerstvlucht van
de Snip.
ONFORTUINLIJKE LANDING
VAN HET VLIEGTUIG EKSTER
TE KOPENHAGEN.
Vliegtuigbouw bij de
Kon. Mij de Schelde.
De vermissing van Ulm.
Samenstelling van een adviescommissie
voor herziening.
Naar het Hdbl. verneemt heeft de minister
van defensie een commissie benoemd voor
het uitbrengen van een advies over de
perodieke herzening van de adelborsten-op
leiding op het Kon. Inst. van de Marine te
Willemsoord. De laatste herziening had plaats
in 1915.
Tot voorzittei van deze commissie is be
noemd de gep. vice-admiraal A. F. Gooszen.
Leden zijn de gep. schout-bij-nacht-tit. van
Buuren, de kapitein ter zee C. baron de Vos
van Steenwijk, comm. van Kon. Inst. van
de Marine, kapitein-luitenant ter zee A. C.
van der Sande Lacoste, de hoofdoff. M.S.D.
2e klasse D. W. Kwak, de luit. ter zee le
kl. H. G. de Bruyne, de kapitein der mariniers
M. R. de Bruyne, de heer P. Riemens (ambte
naar van defensie). Adviseerend lid is de
gep. luit.-generaal van de art. G. G. van
Everdingen, oud-gouverneur K. M. A. Secre
taris der commissie is luit. ter zee le kl.
Th. K. baron van Asbeck.
DE LACHltEVUE DAT ZOU JE WEL
WILLEN" TE DEN HELDER.
Evenals het vorige jaar, zal de N.V. Natio
nale Revue, Dir. Bob Peters, na het groote
succes dat de Revue „Dat zou je wel willen
in het Scala Theater te Den Haag, in de
Tivoli Schouwburg te Rotterdam en in het
Theater Carré te Amsterdam boekte, ook naar
Den Helder komen. Na 2 maanden achtereen
voor stampvolle zalen in Carré deze Revue
te hebben opgevoerd, heeft van de provincie
Den Helder de primeur om dit thans zeer
uitgebreide Revuegezelschap van meer dan
40 personen, binnen haar veste te zien. De
hoofdrol is weder in handen van den bekenden
Revuekomiek Lou Bandy. De aankleeding en
monteering is ditmaal buitengewoon verzorgd
en de Revue kan met recht anspraak maken op
den naam „Lachrevue". De groote pers is al
gemeen van oordeel dat er in jaren niet zulk
een geslaagde, geestige Revue is geweest.
Wij komen er Dinsdag nader op terug.
DEMONSTRATIE MET NIEUWE
FORD-WAGENS.
De Ford-karavaan in Den Helder.
De bekende Ford-dealer, de heer Maarten
Smit, heeft voor Vrijdag en Zaterdag een in
teressante demonstratie georganiseerd met
het nieuwste model der Ford-wagens, de 8-
cylinder V-vorm, populair genaamd de V 8.
Vrijdagmorgen zijn tien van deze wagens,
voorafgegaan door een specialen muziekwagen
Den Helder ingetrokken, waardoor de drui
lerige motregen, waarmede December ons de
laatste dagen opgeknapt heeft, omgezet werd
in... ja, het is toch een beetje moeilijk van
een zonnetje te spreken, maar in ieder geval
werd de binnenstad aanmerkelijk opgevroo-
lijkt. En toen ook Mieldijk zijn vroolijke wijs
jes op z'n draaiorgel ten beste gaf, vergaten
we, dat het motregende en zagen we louter
de zonnige zijde van het leven. Hetgeen, per
slot van rekening, 's levens ware philosofie is.
Maar we moeten het over die Fordjes heb
ben. Die V 8-en hebben een gansche reeks
uitmuntende eigenschappen en daarenboven
nog de eigenschap, dat zij goedkoop zijn. Wat
dunkt u van een prijs van 1500.Wij voor
ons hadden een ietwat luxueuser wagen uit
gekozen, namelijk een 7-persoons karretje,
en dat konden we voor minder dan 2000.
al in ons bezit hebben. We zullen nu eenige
van die goede eigenschappen mededeelen. De
V 8 bezit een dubbele earborateur met spe
ciale inlaat- en uitlaat-verdeelstuk, en is dien
tengevolge bizonder zuinig in het gebruik.
Zuinig benzine-verbruik.
Op verscmuende van de wagens was een
benzine controle-apparaat aangebracht, waar
mede een interessante proef werd genomen.
Gereden werd n.1., nadat dit peilglas gevuld
was met liter benzine, langs den buiten
rand der stad, op een snelheid van ca. 40
km, en tegen wind in. Het bleek, na een af
stand van 4 km 100 m te hebben afgelegd,
dat het peilglas leeg was, hetgeen dus betee-
kent, dat per liter benzine een afstand kan
worden afgelegd van 8 km 200 m.
De olieproef.
Het olieverbruik is geheel miniem; ook
hiervoor is een interessante proef genomen.
Dit olieverbruik staat namelijk onder con
trole van een speciale Noord-Hollandsche
commissie. Deze heeft vóór den demonstratie-
rit de olievulpijp verzegeld, zoodat tijdens de
demonstratie (er zullen 1500 km worden afge
legd) geen olie kan worden bijgevuld. De
resultaten, in Friesland en Zuid-Holland be
haald bij de controle, wezen uit, dat er geen
olieverbruik was geweest en van den tocht
door Noord-Holland wordt natuurlijk ditzelf
de resultaat verwacht. T.z.t. zal de uitslag
door de fabriek worden bekend gemaakt.
Nog meer goede eigenschappen.
De wagens bezitten een transversale
vering, en hierdoor, in combinatie met schok-
brekers, die zich op iedere weggesteldheid
instellen, wordt een vrijwel ideale vering ver
kregen. Zij zijn verder voorzien van speciale
tochtvrije ventilatie. Deze ventilatie is ver
kregen, doordat de ruit bij omhoogschuiven
een halven slag naar achter gaat, waardoor
het luchtledig verdwijnt. Dientengevolge zijn
er in den winter ook bijna geen beslagen rui
ten. Het stijve chassis is oorzaak, dat de wa
gen in de bochten zeer vast ligt; op onzen
proefrit konden wij ons daarvan persoonlijk
overtuigen. De motor is kort gebouwd; hij be
slaat niet meer ruimte in de lengte dan een
4 cylinder-motor. Hierdoor is ruimte in de
carosserie uitgespaard, zoodat men ruim zit.
Versnelling, koppeling, stuur, enz.
Geruischloos wordt overgeschakeld van de
tweede op de derde versnelling. Wat deze
laatste betreft, de wagen loopt pl.m. 6 a
8 km op de derde versnelling en trekt zon
der overschakelen op naar de normale snel
heid. Het geruischloos overschakelen^ van
tweede en derde versnelling is bereikt door
een synchromesh-versnellingsbak.
De koppeling is zeer soepel, een uitdemp-
veer is oorzaak,, dat schokken in het trans-
missie-mechanisme geheel worden vermeden.
Een slingerproef, die onderweg genomen werd
op van regen glimmend asfalt! toonde
aan, dat de wagen niet kan slippen.
Het sturen geschiedt zeer licht; de inrich
ting is absoluut reactie-vrij, zoodat stooten
van den weg niet op het stuurwiel worden
overgebracht. Het optrekvermogen is snel, de
remmen zijn mechanisch.
De carosserie is geheel vervaardigd van ge
perst staal; de grand luxe modellen hebben
alle ruiten van onsplinterbaar glas; de ge
wone luxe modellen hebben dit glas aan de
voorzijde.
Interessant was ook de draaiproef, die uit
den aard der zaak slechts op het Stationsplein
kon worden genomen. Zelfs zonder bestuur
der bleef de wagen draaien, zonder af te wij
ken van zijn baan.
Filmvoorstelling.
Bij gunstig weder zal hedenavond de film
voorstelling, die een indruk geeft van de fa
bricatie dezer wagens, op het Stationsplein
worden herhaald. Van de gelegenheid voor be
zichtiging en proefritten, hebben verschillen
den gebruik gemaakt.
Des avonds verkeerden wij een uur in den
geest in Ford's heiligdom de geweldige fa
brieken te Detroit.
De film deed ons op slechts vluchtige wijze
kennismaken met de overweldigendne groot
heid van die fabrieken. De luchtfoto's aan
het begin van de film konden ons eenigszins
een indruk geven van de uitgestrektheid van
de Detroitscne complexen, doch meestal is de
werkelijke grootte niet te zeggen. Schoor
steentjes weggedoken in een hoekje van het
filmbeeld zijn in werkelijkheid hooger dan de
Domtoren.
Ondanks dat een film dus nooit de werke
lijkheid weer kan geven is deze film buiten
gewoon interessant. Verschillende afdeelingen
werden „bezocht". Ford blijkt niet alleen
auto's te maken, doch ook kunstmest, ce
ment, enz. en blijkt er ook bijvoorbeeld een
scheepssloopedj op na te houden. Dingen, die
men met een oppervlakkige kennis van dit
wereldbedrijf niet zou verwachten.
De film besioot met een volgen van het fa
bricatie proces van een nieuwe Ford-V8 Op
de film duurde dat ongeveer vijf minuten,
maar in werkelijkheid gaat het niet veel lang
zamer.
Vanavond om 8 uur kunt u deze mooie, dui
delijke film nog eens of voor het eerst zien.
De vertooning vindt plaats op het Stations
plein. Wij kunnen U aanraden een uurtje heen
te gaan. Het is de moeite meer dan waard.
Rijwieldiefstal.
Aangifte gedaan door een marinier dat uit
de rijwielbergplaats van voor Hr. Ms. .Wacht
schip zijn rijwiel is ontvreemd.
Vandalisme.
Door een bewoner van de Molengracht werd
aangifte gedaan dat hem het naamplaatje,
hetwelk aan den voorgevel van zijn woning
was aangebracht is ontvreemd.
Weggeloopen.
Een bewoner van het Tuindorp gaf te ken
nen dat terwijl hij een oogenblilc ten huize
van buren verbliijf hield, zijn vrouw de echte
lijke woning heeft verlaten.
't ls juist flagga. - Aan boord is een
winkel. Reuze koks. - In 't matrozen'
verblijf. Een drukke maar gezellige
week voor de marine.Rijsttafels en diners
ohne Ende.
't Was Donderdag in den laten namiddag
erg druk op de „Oscar II".
Hebben de militaire autoriteiten over en
weer officieele bezoeken afgelegd, ook het
Heldersche publiek heeft gemeend, het bezoek
van de Zweedsche marineschepelingen aan
onze stad met een tegenbezoek te moeten be
antwoorden.
't Was juist „Flagga", zooals de Zweedsche
Marine vlaggenparade noemt. Kaarsrecht
stonden de matrozen het gelaat naar de
Zweedsche vlag gekeerd, die langzaam naar
beneden daalde.
Vlak er tegenover, was zonsondergang
parade op het Wachtschipwerd het
saluut gebracht aan de Hollandsehe vlag
Eerst toen op de „Oscar II" de schelle tonen
van de bootsmansfluit, die ze pipa noemen,
weerklonken, kwam een der officieren, die
ons herkende van het vorig bezoek, vriende
lijk naar ons toe.
Komt u nog eens kijken, nu er zooveel
van uw stadgenooten aan boord zijn?
Wij Helderschen voelen ons op een schip
altijd thuisen vlaggenparade is altijd
Interessant.
Morgenavond hebben we geen „Flagga",
dan varen we en gedurende de vaart blijft
de vlag van een oorlogsschip altijd waaien.
Alleen in de havens wordt de vlag met eer
bewijzen geheschen en gestreken.
De „Oscar II" is nu juist niet voor dikke
menschen gebouwd, lacht de officier, en
brengt ons tusschen heel nauwe gangen van
het achterschip naar de voorzijde.
't 'Lijkt hier precies 't Doolhof de
dwaaltuin van de Heldersohe kermis, gichelen
lachend een paar vroolijke Heldersche meisjes,
die aan den arm van een Zweedsch Jantje
ook hun contra-bezoek brachten.
't Gekke was, dat de Zweedsche krijgsman
alleen Zweedsch kende en de jonge meisjes
alleen Hollandsch en tochtoen ze hem
vroegen of ie ze nog van Gibraltar n' ansicht
wilde sturen, knikte 't Zweedsche Jantje
levendig van ja, ja.
Bij de groote kanonnen stonden vele jutters.
We hebben hier tien groote kannonen en
acht kleine, alsmede twee kanonnen, die als
luchtgeschut dienst doen, verklaart een onder
officier.
Alles gaat automatisch. In één klap, op
't zelfde oogenblik kunnen deze kanonnen af
geschoten worden, als de commandeerende
officier op een knop drukt.
We hebben onder in 't schip ook nog acht
torpedo's.
Ik wou ook wel eens in die toren krui
pen, 't lijkt wel leuk in zoo'n gepantserden
koepel te zitten, zeggen wij, maar nu trekt
de bootsman, die de heele bewapening van
de „Oscar II" ter kennisse van het Helder
sche publiek gebracht heeft, een heel ernstig
gezicht en zegt:
-Dat is geheim! de toren is gesloten!
We hebben op het oogenblik 380 menschen
aan boord, vervolgt onze geleider, op een an
der onderwerp overstappend. Er zijn 22 on
derofficieren en voor de vroolijkheid ook 9
muzikanten. De laatste concerteeren iederen
dag gedurende twee uur, tijdens het diner van
de officieren. Ook wordt vaak dansmuziek
gegeven.
Is op de Holandsche oorlogsschepen een
tokohouder, die een uitstallinkje heeft, als wij
in 't benedenruim komen, zien we een flinken
winkel in een speciaal gebouw ondergebracht.
Van alles kun je daar koopen, uiteraard na
tuurlijk meest Zweedsche artikelen. Een
vriendelijke matroos fungeert als winkelier.
Juist als ik voor zijn étalage sta, blijkt mijn
vulpen leeg te zijn.
Min penna ar sonder.
Of ik wil of niet, ik moet een potlood van
hem aannemen enmag er geen öre voor
betalen.
Geurige Swavel-Tjartval zwavelzeep,
verkoopt hij voor 80 öre het stuk. Ook iri
handdüke (ik meld juist het Zweedsche woord
om de frappante gelijkenis met het Holland
sehe woord) bonte keukendoeken heeft hij
een heelen voorraad.
Daar de Zweedsche kroon tamelijk laag
staat, is inkoopen doen voor de Zweden in de
landen, die nog den Gouden Standaard hebben,
zooals Nederland, tamelijk duur. Het is daar
om erg practisch van de Zweedsche Marine,
om zooveel mogelijk eigen producten aan
boord mee te voeren.
Overal op het schip valt de reinheid en zin
delijkheid, die hier betracht wordt, op. Bij de
keukens mag je kijken en vele Heldersche
huisvrouwen zien geïnteresseerd in de gezel
lige keukens, waarvan er vier naast elkaar
staan.
Een huisvrouw is nu eenmaal dol op recep
ten en als ze al die lekkere taarten en pud
dingen zien, dan trachten ze de koks het ge
heim van hun kookkunst te ontfutselen en de
koks duiden met gebaren en in een steen-
kolen-Engelseh uit wat voor gerechten 't zijn.
Dit ollendse haring, zegt hij, op een
paar gefileerde Hollandsehe „nuwe" wijzend.
Wist ik al, toen jij nog in de wieg lag,
zegt een Nieuwediepsche juffrouw, maar op
een schaal ronde ballen wijzend:
Wat zijne dat voor rare balletjes?
Potatis Kroucketter, zegt de kok.
Wa zijne dat, Pootatus Krouwketten,
meheir, vraagt de Nieuwediepsche juffrouw,
mij als tolk gebruikend.
't Zullen aardappelkroketjes zijn, juf
frouw, zeg ik.
De kok offreert er een aan de Heldersche
juffrouw.
Vraagt uwes eres hoe die die maakt,
tjonge, was dat lekker spul!
Ik vraag 't den kok en die doet net of ie
voor de Zweedschen radiokookles geeft. Ik
versta er geen klap van, maar om de juf
frouw tevreden te stellen en mij niet te bla-
meeren: Hij zeit: neem 10 aardappels,
stamp die fijn, maak er ballen van, rol die in
de boter en paneermeel met een snippie zout,
vooral niet te veel. Verder kon ik het niet
verstaan.
Dank uwes wel, zegt de juffrouw vrien
delijk.
Van de keuken, die de magen der mannen
vult, naar de bibliotheek, die hun van gees
telijk voedsel voorziet. II n'y a qu'un pas.
Heel wat leuke boeken van bekende
Zweedsche schrijvers zijn hier op de planken
te vinden.
In de zijgangen branden enkele lampen, met
violet licht.
Dat is in hoofdzaak nachtverlichting,
vertelt onze geleider.
Dan komen wij voorbij de verblijven der on
derofficieren.
Hoewel de „Oscar II" een oud schip is, is
het toch prettig en geriefelijk ingericht, het
lijkt mij een veel gezelliger indeeling te heb
ben dan b.v. op onze „Hertog Hendrik".
- Wij hebben nog heel wat mooier sche
pen bij de Zweedsche marine, zegt onze ge
leider trots, geheel nieuwe typen! Daar heb
je b.v. onze „Sverige" en de „Gustav V", dat
zijn „waterbesies" van 8000 ton met 500 kop
pen aan boord; die mogen gezien worden!"
De „Oscar II" is gauw uitgediend, nog twee
reizen en dan wordt ie opgelegd, daarnaar
moeten ze Zweden niet beoordeelen.
In Zweden is de Marine zeker erg populair
en heeft het volk er veel voor over om zijn
zeemacht een goed figuur te laten slaan?
Dat is nogal glad, zegt de Zweedsche
marineman, maar dat is in Holland toch ze
ker ook zoo?
Weet u, dat uw onderzeeërs de groote
bewondering van alle opvarenden van de
„Oscar II" opwekken? Dat zijn prachtbooten,
daarop kan de Hollandsehe Marine toch ook
trotsch zijn.
Waarom draagt die matroos daar voor
ons een koperen schild met een groote L er
In op zijn borst? vraag ik, op een Jantje
wijzend.
Lêpare! roept mjjn begeleider.
Bliksemsnel komt de man toeloopen, stelt
zich in de houding.
Onze begeleider zegt iets tegen hem en dan
verdwijnt hjj snel.
Waar gaat die meneer Lepara naar toe?
Hij heet heelemaal geen meneer Lêpara.
Aan boord van elk Zweedsch oorlogsschip zijn
matrozen met zoo'n groote koperen plaat op
hun borst. Lêpara beteekent zooveel als
Manussje-van-alles. 't Is de piccolo van het
schip. i
In t matrozenverblijf is 't een gezellige
boel. Ze doen bij de Zweedsche Marine be
paald veel aan sport, want 't zijn gespierde
jnogens.
Styrman Nils Larszon, die mij hier rond
leidt, wijst mij vol trots op de kast vol met
zilveren medailles en bekers, die ze gewonnen
hebben. Van ale landen hebben ze trofeeën.
Een heel mooie overwinning hebben we
op Island behaald van de „Royal channel Is-
lands" is die mooie bokail!
Wat matrozen toch aardig knutselen hun
nen! Van fijn touw weven sommige sierlijke
riemen; anderen doen houtsnijwerk.
In een hoek van het matrozenverblijf zitten
ook vele Zweedsche Jantjes. Ze zijn druk
bezig brieven te schrijven.
Nu nog even naar mijn oude vrienden, de
Zweedsche adelborsten! Mag je overal op het
schip vrij loopen, de weg naar het adelbor-
stenverblijf wordt door een strengen Cerberus
bewaakt.
De Zweedsche jonkers hebben immers nu
bezoek van hun Nederlandsche collega's en
niemand mag door. Een Zweedsche jonker,
die ops herkent, zegt echter, dat de krant
mag binnenkomen.
Het verblijf is niet ingericht op zooveel
gasten, maar een vroolijke boel is 't er wèl!
Een Zweedsche adelborst zit op een oude af-
tandsche piano te bommen en overal is vroo
lijke lach en boert, heerscht een kameraad
schappelijke toon.
Gisteravond een fijne avondfgehad, zegt
mijn Zweedsche vriend enthousiast! Goeie
vriendschap gesloten! Wat een prachtige in-
richting is 't daar, alles model
Een echt gezellige avond was 't inder
daad, vertelt ons een Hollandsehe adelborst.
Onze gasten werden ontvangen door den Se
naat. Ze hebben bij ons gedineerd. Het Zweed
sche en Hollandsehe Volkslied werd natuur
lijk gespeeld en de president van den Senaat
vah het Instituut bracht een „hoeh" uit op
dén Zweedschen koning, terwijl de adelbor-
sten van de „Oscar II" viermaal een enthou-
I siast: „hurra" voor onze Koningin aanhieven.
Als aandenken kregen zij van ons een ets van
het Instituut.
Een echt broederlijk samenzijn, die Hol
landsehe adelborsten met de Zweedsche en op
j tafel stonden er lekkere taarten en andere
tongstreelende heerlijkheden.
Een heerlijke avond was het, herhaalt
'mgn vriend, de Zweed, en een vroolijke lach
licht over zijn jongensgelaat. Echt gezellige
(kameraden, de Hollandsehe!
Dan zegt hij; „Den Kiev liga af tonen hos
vara Hollandska Kolleger kommer for ons
att fiams sa som en av de Krevligaster fester
vi delka git i".
Schrijft u dit zoo in uw courant. Wij heb
ben van de week de Heldersche krant met ge
noegen hooren voorlezen. Als u nu de krant
van Zaterdag stuurt naar de Kadetten van de
„Oscar II" te Gibraltar, dan zullen wij het
erg op prijs stellen. Doet u het?
Wij beloven dit en nemen hartelijk afscheid
van de vroolijke jonge menschen. Wij meeuen
echter een vrije vertaling van hetgeen de
Zweedsche adelborst zeide,, nog even te moe
ten bijvoegen:
„De vroolijke avond, die wij met onze Hol-
jlapdsche collega's gehad hebben, zal voor ons
(voort,durend een prettige herinnering blijven,
't Was een van de vroolijkste dagen, die wij
gehad hebben."
i Het is een drukke week voor de Marine ge
weest, maar vol afwisseling. In de Marineclub
werden de commandant van de „Oscar II", de
attaché en 10 officieren van den Zweedschen
oorlogsbodem een diner aangeboden.
Nadat men eerst gezelligjes beneden een
.poosje had zitten kouten, terwijl de Marine-
ikójtèl concerteerde, begaf men zich naar de
botyèjnzaal. Schout-bij-nacht Kruijs bracht een
hartèlijken dronk uit op den Zweedschen
koning, waarop plechtig de Marinekapel het
Zweedsche volkslied inzette.
Hierna bracht de commandant van de
„Oscar II" een dronk uit op H.M. Koningin
Wilhelmina, waarna het Nederlandsche Volks
lied gespeeld werd. Het was hier ook een zeer
geanimeerd samenzijn.
Ook commandant en officieren van den
Qnderzeedienst hebben hun Zweedsche colle
ga's op de békende gastvrije wijze als wij van
Ée heeren van den Onderzeedienst gewend
jn, hun Zweedsche collega's ontvangen.
J Den commandant van de „Oscar II" den
kttaché, eersten officier en zeven officieren
Van het Zweedsche schip werd een zeer uit
gebreide Indische rijsttafel aangeboden,
j Keurig was de zaal met Zweedsche en Hol
landsehe vlaggen gedrapeerd, op tafel waren,
ten teeken van verbroedering, de Zweedsche
èn Hollandsehe vlag gekruisd over elkaar.
t>e disch was rijkelijk van bloemen voorzien.
De Commandant van den Onderzeedienst,
E- A. Vreede, sprak de gasten hartelijk toe
en wees vervolgens op de gevaren van de
peperige Indische rijsttafel. Ten slotte bracht
ook Commandant Vreede een toast uit op den
|Coning van Zweden.
De Commandant van de „Oscar II" sprak
óp zijn beurt een woord van hartelijken dank
Voor het welkom en bracht een dronk uit op
E.M. de Koningin.
I Toep zetten allen zich aan tafel en de
Zweedsche gasten lieten zich de voor hen
ongewone gerechten best smaken. Een hoogst
prettige stemming heerschte ook gedurende
dit samenzijn.
"Eén slotte heeft Donderdagavond de Com
mandant van de „Oscar II" een dirfer aange
boden aan zijn Hollandsehe collega's.
Schout-bij-nacht Kruys, vergezeld door zijn
adjudant, luitenant ter zee le klas Reynierse,
alsmede de chef van den staf en de Comman
danten van het vliegkamp, Onderzeedienst en
Wachtschip, zaten aan in de kajuit van den
Commandant van de „Oscar rt". Tevens
ïjvaren daarbij, behalve de Commandant van
(je „Oscar n", de militaire attaché en twee
officieren. Ook hier heerschte een prettige
stemming, die niet weinig verhoogd werd,
doordien de kapel van de „Oscar II" muziek
gaf.
De officieren van de „Oscar Et" hadden
tegelijkertijd de eerste officieren van de sche
pen en van de maritieme inrichtingen op een
diner uitgenoodigd.
In de longroom van de „Oscar II" heerschte
een buitengewoon opgewekte stemming.
Hartelijke woorden werden gesproken door
den len officier van het Zweedsche schip,
welke beantwoord werd door den len officier
Van het vliegkamp De Kooy, P. J. Hendrikse.
Vanmorgen vroeg om zeven uur zijn de
Zweden vertrokken. Ze zijn nu op weg naar
Vlissingen, daar laden ze kolen en gaan dan
naar Gibraltar.
Dat de Zweden het in Den Helder naar hun
zin gehad hebben en dat de Nederlandsche
Marine er veel heeft toe bijgedragen dat de
vriendschapsbanden tusschen beide volken
nauwër zijn aangehaald, bewijst, dat juist op
't moment dat wij in 't directie-gebouw waren,
de Zweedsche attaché nogmaals spontaan aan
den Schout-bij-nacht zijn dank kwam betuigen
voor de schitterende wijze, waarop de Neder
landsche Marine zijn landgenooten ontvan
gen had.
Voorstel Effendi c.s. inzake
amnestie voor de muiters van
De Zeven Provinciën.
Blijkens het voorloopig verslag verklaarden
zeer vele leden de indiening van dit voorstel
te betreuren hetzij omdat zij vermindering
van de straffen, opgelegd aan de opvarenden
van De Zeven Provinciën, niet wenschelijk
achtten, hetzij omdat zij van oordeel waren,
dat het voorstel niet tot het beoogde doel
zal leiden en de belangen der veroordeelden
slecnts zal kunnen schaden.
Alvorens te komen tot de vraag, of de op
gelegde straffen behooren te worden ver
minderd, willen sommige leden als hun mee
ning te kennen geven, dat het verleenen
van amnestie een onderwerp is, dat zich voor
een gebruik van het recht van initiatief al
zeer slecht leent.
Verscheidene leden zouden tegen het ge
bruiken van het recht van initiatief op zich
zelf en afgezien van andere bedenkingen in
dit geval geen bezwaar hebben, indien het
doel, dat de voorstellers wenschen te oerei-
ken, n.1. kwijtschelding van het nog niet
ondergane gedeelte van de straffen, aan de
opvarenden van De Zeven Provinciën opge
legd wegens misdrijven tegen de ondeog®"
sjhiktheid, werkelijk langs den weg van
amnestie kon worden bereikt. Dit scheen
hun echter niet het geval. Zij meenden, dat
gratie en nier amnestie ter bereiKnij, van
dit doel zal moeten worden toegepast.
Eenige leden meenden, dat het verleenen
van amnestie alleen kan worden overwo
gen, indien na het uitspreken van het eind
vonnis zich nieuwe feiten hebben voorge
daan, welke op de zwaarte van de straffen
van invloed hadden kunnen zijn. Van zoo
danige nieuwe feiten is echter huns inziens
niet gebleken.
Eenige leden meenden, dat er zich wel een
dergelijk feit heeft voorgedaan, n.1. dat be
kend geworden is, dat de op de Zeven Pro
vinciën geworpen bom in strijd met de in
structie gericht is op het schip zelf en niet,
als waarschuvingsbom, daarnaast.
Dit betoog achtte men vrijwel algemeen
volstrekt onjuist; immers het feit, dat thans
gebleken is, dat het werpen van de bom is
geschied in strijd met de daarvoor gegeven
instructie, heeft niets te maken met de be
oordeeling van de misdrijven, gepleegd door
de opvarenden; ware dit feit reeds bij de
berechting bekend geweest, dan zou het op
de strafmaat niet het minst van invloed
zijn geweest.
Thans komende tot de vraag, of de straf
fen, opgelegd aan de personen, die bij de mui
terij op De Zeven Provinciën betrokken zijn
geweest, voor zoover zij zich aan de in het
wetsvoorstel bedoelde strafbare feiten heb
ben schuldig gemaakt, verminderd behooren
te worden, gaven vele leden als hun oordeel
te kennen, dat dit niet dient te geschieden. Zij
erkenden, dat deze straffen zwaar zijn, doch
htm inziens zijn zij, gezien den ernst van
de gepleegde feiten, geenszins te zwaar.
Verscheidene andere leden konden de mee
ning, dat de opgelegde straffen niet te
zwaar zijn, niet deelen. Zij meenden integen
deel, dat er zeker reden bestaat om een ver
mindering van straf voor de veroordeelde
muiters van De Zeven Provinciën in ernsti
ge overweging te nemen. Ten volle erken
nende, dat de handelingen der muiters van
zeer ernstigen aard zijn geweest en gestraft
moesten worden, oordeelden zij toch, dat de
straffen, waartoe deze schepelingen zijn ver
oordeeld, onmatig zwaar mogen worden
genoemd. Vooral indien men de straffen, den
muiters opgelegd, vergelijkt met die, waar
toe de officieren van hetzelfde oorlogsschip
zijn veroordeeld, is de tegenstelling zeer
treffend.
Tegen deze beschouwingen werd door le
den, die de opgelegde straffen niet te zwaar
achtten, aangevoerd, dat men niet mag
spreken van een tegenstelling tusschen de
straffen der muiters en die der officieren,
modat hun daden niet voor vergelijking vat
baar zijn; bij de muiters was opzet aanwe
zig, bij de officieren slechts schuld, nalatig
heid. Hadden de officieren aan de muiterij
deelgenomen, dan zouden zij ongetwfeld nog
zwaarder zijn gestraft dan de schepelingen.
Intusschen waren beide groepen van leden,
welke hier aan het woord waren, het er
over eens, dat dit wetsvoorstel de belangen
der veroordeelden eerder schaadt dan dat het
die zal dienen. Ook leden, die de opgelegde
straffen te zwaar achtten en die meenden, dat
er alleszins reden bestaat om ten aanzien
van de veroordeelde muiters tot verminde
ring van straf over te gaan, waren van
oordeel dat dit doel door het voorstel onmo
gelijk kan worden bereikt. Het is immers on
denkbaar, dat de Staten-Generaal het voor
stel zullen aannemen. Dit is reeds ten eenen-
male uitgesloten door de wijze, waarop de
beide voorstellers en hun partijgenooten bij
verschillende gelegenheden over muiterij en
de muiters hebben gesproken. Zij hebben de
muiterij als een revolutionnaire daad ver
heerlijkt.
Enkele leden verklaarden geheel met in
houd en toelichting van het voorstel te
kunnen instemmen.
O
Plannen voor de ontvangst
in Suriname.
Te Paramaribo zijn reeds plannen beraamd
voor de feestelijke ontvangst van de Snip, die
daar zooals men .eet 20 of 21 December zal
aankomen.
Met de definitieve vaststelling wachtte
men, naar wij in De West lezen, op de aan
komst van den heer Bouwman van de K.L.M.,
dié eind November daar zou aankomen.
Het vliegtuig zal op de zoogenaamde Zan
derij landen, een open zandvlakte op 54 km
ten Zuiden vai. Paramaribo, die zooveel mo
gelijk voor landii gsterrein is geschikt ge
maakt en waar de trein langs loopt.
Waarschijnlijk zal, zoowel bij de aankomst
als bij het vertrek van het vilegtuig een ex-
tratrein worden ingelascht, waarmee het pu
bliek tegen matigen prijs naar het vliegveld
kan reizen.
Het ligt in de bedoeling van dei gouver
neur het vliegtuig bij de landing officieel te
ontvangen, vergezeld van eenige autoriteiten
en genoodigden.
Voor het overige gaan de plannen in de
richting van eene deelneming, op zoo ruime
schaal als mogelijit zal blijken, door de ge-
heele bevolking aan de huldiging der Neder
landsche vliegers.
De West wijs er echter op, dat de vliegers
bij aankomst een inspannende nachtvlucht
van zeventien uren achter zich heboen en dat
zij twee dagen later weder naar Curagao zul
len moeten vertrekken. Men zal dus rekening
moeten houden met hunne vermoeidheid bij
aankomst.
Het toestel licht beschadigd.
Bij de K. L. M. is bericht ontvangen, dat
het vliegtuig Ekster van den dienst Amster
damKopenhagen, dat Donderdagmorgen
met acht passagiers aan boord om half 12
van Schiphol was vertrokken, bij aankomst te
Kopenhagen een minder fortuinlijke lading
heeft gedaan.
Bij het uitrollen kwam het vliegtuig in om
geploegd land terecht, waardoor de wielen in
den grond wegzakten. Het toestel werd licht
beschadigd. De passagiers zijn allen onge
deerd gebleven.
Een opdracht.
Naar de N. R. Ct. verneemt, heeft de heer
Slot, instructeur van de Panderfabriek in
Den Haag, aan de N.V. Kon. Maatschappij
„De Schelde" te Vlissingen, den bouw opge
dragen van een klein vliegtuig voor particu
liere rekening.
MILITAIR VLIEGTUIG NEERGESTORT.
De vlieger gedood.
Op 15 km ten Z.W. van Warschau is een
militair vliegtuig tengevolge van het weige
ren van den motor neergestort. De vlic ✓r,
tweede luitenant Adamski, werd op slag ge
dood.
DE LUCHTPOST OP AUSTRALIË.
De eerste geregelde luchtpost naar Austra
lië verthrekt hedenmiddag van Croydon en
wordt Maandag voor Kerstmis te Londen
verwacht. Beide diensten zullen een bijzonder
dikke kerstpost vervoeren. Er vertrekken
heden dan ook twee groote vliegtuigen uit
Londen, waarvan er een mee doorgaat tot
Delhi als „bijwagen". Ook de reis Singapore-
Port Darwin en terug, zal door twee toestel
len gemaakt worden.
Nog geen spoor gevonden.
Ofschoon het zoeken naar den vermisten
Australischen vlieger dag en nacht wordt
voortgezet, is tot nog toe geeu spoor van
hem gevonden. Kingsford Smith heeft tele
grafisch uit Los Angeles medegedeeld, dat hij
vast overtuigd is, dat het vliegtuig zich ver-
seheidiene dagen boven water zou kunnen
ouden. Hij verzoekt daarom dringendn de
nasporingen niet op te geven.
Volgens Amerikaansche weerkundigen te
Honoloeloe moet alle hoop, dat Ulm en zijn
metgezellen nog in leven zouden zijn worden
opgegeven.
Hot weer op zee is echter zoo ongunstig,
«at nauwelijks aangenomen kan worden, dat
e v ïegtuig na de noodlandingn op het watef
verscheidene dagen drijvende kunnen blijven.
DE HOOGTEVLUCHTEN VAN
WILEY POST.
da^wn"" m£'dt Uit Bartlesville in Oklahama,
duin r.1 081 een n'euwe poging heeft ge-
Na wereldhoogterecord te verbeteren,
ziin ,r„e' aald te zijn, zeide hij hooger te
hoos-temetn dan °P 3 Deccmber, maar zjjn
oSoudnnr fWaa, Voorb« 42000 43000 voet
s-hrite functioneeren. Er zijn ver
van de ba'ro|rTafn°°dig V°°r hCt °nd °Ck
