Buitenlandsch Overzicht.
NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
cMaoie, witte torutan,
1VOROL
No. 7538
EERSTE BLAD
DONDERDAG 10 JANUARI 1935
63ste JAARGANG
De Fransch - Italiaansche
overeenkomst.
Laval bij den Paus.
Het plebisciet in het
Saargebied
DE MOORD CP DE
KEIZERSGRACHT
Abonnement per 3 maanden bg vooruit bet.: He.dersche Courant f 1.50; Koegras
Anna Paulowna. Breezand. Wieringen en Texel 1.65; binnenland f 2.-.
Neder'. Oost- en West-Indië per zeepost f 2.10. idem per mail en overigs
lan en osse noa. 4 ct.; £r. p. p. 6 ct. Weekabonnementen 12 ct.
Zondagsblad resp. f0.60, £0.70. f0.70.fl.-. Modeblad resp. f 1.20. f 1.50, f 1.50.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
Redacteur: P. C. DE BOER
Uitgave N.V. Drukkerij v/h. C. DE BOER Jr.
Bureau: Koningstraat 78 Telefoon: 50 en 412
Post-Girorekening No. 16066.
ADVEBTENTIEN:
20 ct. per regel (galjard). Ingez. meded. (kolombreedte als redaction. tekst)
dubbele prijs. Kleine advertentiën (gevraagd, te koop, te huur) bij vooruitbetaling
10 cL per regel, minimum 40 ct.; bij niet-contante betaling 15 ct. per regel,
minimum 60 ct. (Adres Bureau van dit blad en met brieven onder nummer:
10 ct. per advertentie extra). Bewijsnummers 4 ct
Is het Fransch'Italiaansche verdrag van Europeesche beteekenis?
De ontwapeningsconferentie waarschijnlijk in Februari
bijeen. - De kleine mogendheden en het vlootverdrag.
weer
Het Fransch-
ltaliaansche
accoord.
Of het FranschIta-
liaansche verdrag van
Europeesche beteekenis
is of kan worden, is nog
niet te zeggen, men zat
eerst, in het buitenland
ook, alle mogelijkheden ervan onder de oogen
moeten zien; dat het echter voor de politiek
van beide landen van groote beteekenis is, is
zeker. Er is een belangrijke toenadering ge
komen tusschen Frankrijk en Italië, al waar
schuwt de voorzichtige Mussolini dan ook
voor al te groot optimisme het is een feil, dat
men een dergelijk resultaat als bereikt is,
nauwelijks had durven verwachten. Het ge
tuigt van voorzichtig staatsmansbeleid van
den Franschen minister van buitenlandsche
zaken, Laval, en van een welwillende gezind
heid van Mussolini.
NNITO MUSSOLINi
De N.R.Crt. schreef Dinsdagavond in een
hoofdartikel o.m.:
De toenadering is beklonken. Het moet er,
blijkens allerlei berichten over de besprekin
gen te Rome, nog geducht gespannen hebben,
voor het zoover was. Die spanning kwam
geenszins voort uit gebrek aan goede ge
zindheid. Ware dit het geval geweest, dan zou
niet alleen een accoord onbereikbaar geble
ken, maar zou zelfs de ontmoeting te Rome
niet hebben kunnen plaats vinden. Dat de
overeenstemming nog zooveel moeite heéït
gekost lag aan de hoeveelheid lastige kwes
ties, die op het laatste oogenblik, met een
uiterste inspanning van de beide hoofdperso
nen zelf, overwonnen moesten worden of
terzijde geschoven.
Men bedenke dat de overeenkomst van
Rome voor Frankrijk niet alleen om zich
zelf groote aantrekkelijkheid heeft, maar
vooral ook, omdat Engeland er zoo sterk
belang in stelt. Door die overeenkomst kan
Frankrijk nu Engeland meer dan te voren
bij de vastelandsche aangelegenheid be
trekken.
Ook Engeland zoekt thans meer en meer
zijn eigen veiligheid in een Europeesche over
eenstemming tegen een mogelijken rustver
stoorder. Dit is waarop de Fransche politiek
sedert den oorlog inzake steeds heeft ge
hoopt. Engelai.ds belangstelling houdt echter
onmiddellijk op, als het nieuwe accoord ook
nieuwe verbrokkeling en nieuwe tegenstellin
gen in Europa zou wekken.
De vervulling van Frankrijka wenschen
hangt er dus vanaf dat het accoord geen
nieuwe spanning wekt. En wat Italië betreft,
dit zal wel oppassen, zich aan de beschuldi-
ging bloot te stellen, dat het reeds oude
vrienden voor nieuwe vrienden in den steek
laat.
Met uiterste belangstelling wachten wij af.
zegt het blad, hoe men het heeft klaarge
speeld, de Oostenrijksche, de Hongaarsche, de
Zuid-Slavische, de Tsjechoslowaksche, de
Roemeensche verlangens, gevoelens en be
langen met elkaar in overeenstemming te
brengen, tot bevrediging van Frankrijk en
Italië beiden en bovendien van de Duitschers?
Want ook deze laatste mochten liefst niet
vijandig staan tegenover het verdrag, dat
toch in laatste instantie tegen hen gesloten
wordt.
Maar hoe het zij, alles ziet er nu opperbest
uit. Het accoord voor Middel Europa, dat
feitelijk een accoord voor heel Europa is, is
perfect geworden. Duitschland doet voor het
fatsoen nog aarzelend, maar schijnt niet van
zins te zijn tegen den stroom op te zwemmen.
Grandioos is de omlijsting wat Afrika be
treft. Een gebied van 1250 K.M. lengte en
160 K.M. breedte krijgt Italië afgestaan, ver
der nog een hoek bij Somalikund en dan, als
politieke voordeelen, het recht om medezeg
genschap te koopen in den spoorweg Dzji-
boetiAddis Abeba en de lang nagestreefde
concessie betreffende de nationaliteit der
Italianen in Tunis.
Over de koloniale concessie, welke Frank
rijk aan Italië heeft toegezegd, verluidt, dat
Italië een verlenging van het Tunis-verdrag
voor den tijd van tien jaar, dus tot 1945,
heeft verkregen. Een daarop volgende inper
king van de voorrechten van Italië uit
hoofde van het van 1896 dateerende verdrag
zal tegen het jaar 1960 worden afgesloten.
Deze inperking betreft de nationaliteit van
de in Tunis geboren Italianen, van de scho
len, de ziekenhuizen en dergelijke inrichtin
gen. In Fransch-Somaliland wordt van een
kleine kuststrook als zuidelijke verlenging
PIERRE LAVAL.
de Fransche minister van buitensche zaken
van Erythrea afstand gedaan ten behoeve
van Italië.
Bovendien is voorzien in de deelneming
van Italië in het aandeelenkapitaal van den
Franschen spoorweg van Djibuti naar Addis
Abeba. Door deze deelneming wordt voor
Italië een zekere mede-contröle over den in-
en uitvoer van Abessynië mogelijk.
In Februari
ontwapenings-
conferentie
Naar Reuter uit Lon
den meldt, zou volgens
de Morning Post, in de
kabinetszitting van gis
teren, de eerste van het
jaar, gesproken worden
over het bijeen roepen van de ontwapenings
conferentie in Februari. In Britsche regee-
ringskringen achtte men de kans voor een
spoedige bijeenroeping van de ontwapenings
conferentie groot-
Men wijst erop, dat de gebeurtenissen van
oen laatsten ijd, zooals Ruslads toetreding
tot den Volkenbond, de regeling van de
Oostenrijksche kwestie en het accoord tus
schen Frankrijk en Italië, veel ertoe zullen
bijdragen, om Frankrijk de veiligheid te ge
ven, welke het wenscht, alvorens concessies
in de ontwapeningskwestie te doen. Als het
plebisciet in het Saargebied bevredig ene af
loopt, zullen zeer waarschijnlijk pogingen
worden aangewend, om de Fransche regee
ring over te halen tot een wijziging van haar
houding tegenover Duitschland.
Het bezoek van Flandin en Laval aan Lon
den zal gebruikt worden om deze kwestie
grondig te bespreken. In regeeringskringen
hoopt men, dat in de zitting van het bureau
der ontwapeningsconferentie,in de eerste
week van Februari het Engelsehe ontwape
ningsplan weer ter sprake wordt gebracht
en als basis zal dienen van een accoord. Vol
gens den correspondent van de Morning Post
te Rome zal het memorandum van Mussolini
van Januari 1934 klaarblijkelijk de basis
vormen van een ontwapenings-aecoord tus
schen Frankrijk en Italië.
Het vloot'
probleem.
De vraag of het wen-
schelijk is, de kleine
maritieme mogendheden
deel te laten nemen aan
de conferentie voor een
nieuw vlootverdrag, inplaats van die van
Washington en Londen, zegt Reuters diplo-
motieke medewerker, is in hooge mate af
hankelijk van de vorderingen, die gemaakt
worden met de algemeene ontwapening.
Engeland heeft het altijd het ideaal ge
acht, dat er ook een vlootsectie zou zijn in
zake de algemeene ontwapening en dat, zoo
mogelijk, alle maritieme mogendheden daar
aan zouden moeten deelnemen. Uit practische
overwegingen lieeft men het echter beter ge
acht, dat eerst de drie groote maritieme mo
gendheden zouden trachten het eens te wor
den, dat daarna de vijf deelnemers aan het
vredrag van Washington zouden onderhande
len en dat pas als die tot overeenstemming
waren gekomen de gelegenheid bestond tot
het beginnen van de derde faze, waarbij alle
vlootmogendheden betrokken zouden moeten
zijn. Of die laatste faze zou moeten ingaan
voor of na de hernieuwing van het verdrag
van Washington zou geheel afhangen van
den algemeenen politieken toestand die er
dan heerscht en met name van de vorderin
gen, die er dan gemaakt zijn inzake de alge
meene ontwapening. Engeland is er stellig
nooit op uit geweest de kleine mogenheden
buiten alles te laten, maar het vraagstuk
van het oogenblik is te zoeken naar de
methode, die het nuttigste .zal blijken in de
praktijk.
Het Japansche blad Nitsji Nilsj weet
van welingelichte zyde te melden, dat de
Japansche regeering, teneinde na de op
zegging van het vlootverdrag een ver-
dragloozen toestand te voorkomen, voor
bereidingen zou treffen voor afzonder
lijke onderhandelnigen met elk der mo
gendheden, die het vlootverdrag getee-
kend hebben.
met
Een tweede officieele verklaring.
Laval uit Rome vertrokken.
Dinsdagavond is te Rome een uitvoerige of
ficieel e verklaring bekend gemaakt, waarin
o.a. wordt gezegd:
Het hoofd van de Italiaansche regeering en
de Fransche minister van buitenlandsche za
ken hebben een verdrag onderteekend tot re
geling van hun beider belangen, voorts eenige
protocollen, betreffende de problemen, welke
beide landen interesseeren. Ten slotte heb
ben zij hun overeenstemming over bepaalde
vraagstukken vastgesteld, te onderscheiden in
een zestal onderwerpen, n.1. Oostenrijk en het
Donau-probleem; Libye en Eritrea; Tunis; de
oeconomische belangen in de koloniën; het
bewapenigsprobleem en een slotverklaring.
In het communiqué wordt over het bewape
ningsprobleem het volgende gezegd: De Ita
liaansche en de Fransche regeering beroepen
zich op de gelijkgerechtigheidsverklaring van
11 December 1932 en zijn het erover eens,
dat geen land door eenzijdige handelingen
de verplichtingen betreffende de bewapenin
gen kan veranderen. Wanneer een dergelijk
geval zich zou voordoen zullen beide landen
elkander consulteeren.
Inzake het Oostenrijksche en het Donau-
probleem wordt gezegd: De beide regeerin
gen komen overeen om de meeste belang
hebbende staten tot de afsluiting van een
verdrag tot niet inmenging in de wederzgd-
sche binnenlandsche aangelegenheden uit te
noodigen en de wederzijdsche verplichting aan
te bevelen, om geen actie te beginnen, noch
te begunstigen, welke ten doel heeft de ter
ritoriale ongestoordheid en het politieke of
sociale regime van een der deelnemende sta
ten aan te tasten.
Het verdrag, waarvan hier sprake is, moet
allereerst tusschen Italië, Duitschland, Hon
garije, Tsjechoslowakije, Zuid-Slavië en Oos
tenrijk gesloten worden, dat wil zeggen
tusschen al de buurstaten van Oostenrijk en
Oostenrijk zelf. Aan Frankrijk, Polen en Roe
menië staat het toetreden open.
Voorts komen de Italiaansche en Fran
sche regeeringen overeen, ten einde de
onafhankelijkheid en onaantastbaarheid
van Oostenrijk reeds nu te waarborgen,
dat beide regeeringen onder elkaar en
met Oostenrijk overleg zullen plegen over
de maatregelen te nemen wanneer deze
onafhankelijkheid en onaantastbaarheid
zou worden bedreigd.
Dit overleg zou later tot de andere staten
worden uitgebreid om hun medewerking te
verzekeren.
Laval is Dinsdagmiddag uit Rome naar
Parijs teruggekeerd. De afscheidsartikelen in
de Italiaansche bladen getuigen reeds hoe
zeer men het bezoek van Laval als geslaagd
beschouwt.
Doos 20 ct. Tube 40 en 60 ct.
Fransche per* temmen.
De te Rome tot stand gekomen Fransch-
Italiaansche overeenstemming wordt door de
Parijsche balden levendig toegejuicht en van
commentaar voorzien voor zoo ver dit bij de
nog zeer schaarsche inlichtingen over den
inhoud der overeenstemming mogelijk is.
De „Liberté" is niet geheel tevreden over
de overeenkomsten van Rome. De schrijver
van het buitenlandsche politieke overzicht
van het blad, Jacques Bainville, betreurt het,
dat men niet heeft gesproken over de vloot-
kwestie en dat Italië waarschijnlijk de beide
aangekondigde pantserkruisers op stapel zal
zetten.
De indruk in Londen.
De onderteekening van de Fransch-Italiaan-
sche overeenkomst is te Londen niet met le
vendige voldoening ontvangen. Niet aUeen,
om de beteekenis van de overeenkomst in
zake Oostenrijk, maar nog meer omdat de
overeenkomst de lucht inzake de Fransch-
Ilaliaansche betrekkingen opklaart.
De overeenkomst wordt in de Engelsehe
bladen gunstig besproken. De Times"
schrijft: Het is geen overdrijving wanneer
men zegt, dat de gesloten protocollen het ge-
heele aanzien van Europa verbeteren. De
overeenkomst beteekent een gunstige atmos
feer van de Middellandsche Zee-politiek en
moet tenslotte leiden tot oplossing van de tot
dusver onoplosbaar lijkende Fransch-Italiaan-
sche vlootkwestie. Engeland Is het volkomen
eens met wat Mussolini en Laval hebben tot
stand gebracht.
Italiaansche persstemmen.
De commentaren van de Italiaansche pers
stemmen alle hierni oveeren, dat zij het pact
van Rome algemeen als uitgangspunt en niet
als doel opvatten, ook al wordt dan het be
zoek van Laval als de belangrijkste gebeur
tenis der Italiaansche politiek sinds het be
gin van het fascistitsche regime beschouwd.
Het belangrijkste is het hoofdartikel van
Gayda in het „Giornale d'Italia". Gayda
schildert, hoe de 6 maanden lang intensief
gevoerde onderhandelingen de geestesgesteld
heid en het standpunt hebben gewijzigd niet
alleen wat de betrekkingen tusschen Italië
en Frankrijk betreft, maar ook in een groot
stuk van Europa, dat onder de ingewikkeldste
en zorgwekkendste gebieden mag worden ge
rekend. Het ligt thans maar aan de staten
om hetgeen op papier staat in vleesch en
bloed om te zetten.
Om een werkelijke waarbordg voor den
vrede te worden moet die overeenkomst alge
meen zijn, d.w.z. zij moet Italië, Duitschland,
Tsjechoslowakije, Hongarije en Zuid-Slavië
als de buren van Oostenrijk vereenigen.
De Weensche pers.
De Weensche pers noemt de te Rome be
reikte overeenkmst een gebeurtenis van groo
te beteekenis voor geheel Europa.
Eeu Russische persstem.
Uit een hoofdartikel in de Russische „Is-
westa", gewijd aan de Romeinsche reis van
Laval, blijkt duidelijk, dat de Sovjet-Unie het
niet geheel eens is met de Fransch-Italiaan-
sche overeenkomsten. Men had hier een on
dubbelzinnige overeenkomst over feitelijke
maatregelen tot bescherming van Oostenrijk
verwacht en moet nu vaststellen, dat het pact
genoegen neemt met de vaststelling van reeds
lang bekende feiten.
Op vorstelijke wijze ontvangen.
De correspondent van de Nw.RcU.Crt. te
Parijs meldt:
De Paus heeft op alle mai -ren laten blijken
op het bezoek van Laval den hoogsten prijs
te stellen. Naar het heet. m>et men tot Karei
den Grooten teruggaan om een precedent te
vinden wat een Franschen bewindsman aan
gaat. Laval is de eerste Fransche minister van
buitenlandsche zaken, die in het Vaticaan zijn
opwachting heeft gemaakt.. De Paus heeft het
hem zoo gemakkelijk mogelijk gemaekt. De
corespondenten geven hoog op van de praai
waarmee hij ontvangen en naar de bibliotheek
geleid werd, waar het hoofd van de Kerk ge
durende vijftig minuten met nem sprak. Deze
lange duur is bijna een record, want gewoon
lijk neemt zoo'n gesprek niet meer dan een
half uur in beslag. Daarna werd de dochter
van den minister binnengeleid, en tenslotte
heeft de Paus zich ue medewerkers van Laval
laten voorstellen en de journalisten toege
sproken. Met dit alles is geruimen tijd heen
gegaan. Jegens alien heeft Pius XI zich van
glimlachende en gevoelige beminnelijkheid be
toond. De toespraak voor de journalisten was
van innemendi levenswijsheid. De Paus hield
hun de beteekenis voor van hun taak, en vond
warme woorden aan het adres van Frankrijk.
Van die gehechtheid getuigde Paus Pius XI,
toen hij Laval de versierselen der orde van
Pius IX ovehrandigde. De traditie wil, dat
alleen de chef van een regeering deze krijgt.
Naar men weet, dad de Fransche minister
drie kostbare boekwerken voor den bewoner
van het Vaticaan meegebracht; deze moet
zich daarmede heel inoptwmpn betoond heb
ben.
Het is geen ge. oohuj ovci ie brengen wat
de Paus gezegd heeft; niettemin is het moge
lijk in groote lijnen samen te vatten wat ge
sproken werd tusschen het oogenblik, waarop
Laval, die wachtte in de kleine troonzaal tot
de ceremoniemeester een teeken gaf en het
gordijn naar de boekerij oplichtte, en het mo
ment waarop h(j, diep onder den indruk, daar
uit te voorschijn kwam. Naar men weet, werd
het onderhoud onder vier oogen gevoerd.
De belangen tusschen het Vaticaan en Fran
krijk zijn nog altiju menigvuldig. Na Italië
te.t het de meeste kardinalen, van alle landen
moet het de meeste zendelingen hebben en het
hoofd der Dominicanen is een Franschman.
Laval bracht den Paus dank voor zijn on
zijdige houding inzake de volksstemming in
he.. Saargebied en sprak ook over de bescher
ming die Frankrijk, volgens oude traditie, in
het naburige Oosten uitoefent, welke bescher
ming intusschen door Italië betwist wordt.
Wat eigenlijk de tekst van het protocol be
treft, het bericht van de Echo de Paris ver
dient vermelding, dat Italië gemachtigd wordt
ten zuiden van Dzjiboeti een haven aan te leg
gen.
Proclamatie aan de bevolking.
Onthouding van uiterlijk vertoon.
Er is een proclamatie tot de stemgerech
tigde bevolking bevolking van het Saarge-
gebied gericht, welke naar aanleiding van de
tigde bevolking van het Saargebied ge
richt, welke naar aanleiding van de Maan
dag opgedane ondervinding opmerkt, dat
bureaux, dat op een zekere politieke opvat
ting zou wijzen. Er moet Maandag n.1. ge
bleken zijn, dat bij de geringste overtreding
de stem ongeldig wordt verklaard.
Ongeldig verklaarde stemmen.
Reuter meldt uit Saarbrllcken:
Maandag zijn te Boekingen vijf kiezers, die
Feuilleton.
Amsterdamsche
detective-roman
Middenin de zware deur was een vierkant
ruitje aangebracht, waarschijnlijk in de da
gen toen de beschilderde dames er bivak
keerden, en er een nachthuis gevestigd was,
waar men zoo maar niet voor iedereen open
deed.
Nu kon dat ruitje opneiuw dienst doen,
maar ditmaal voor een verdediger van wet
en orde: Middernacht, die een ruitensnijder
uit zijn zak haalde en met zoo weinig mogelijk
ruchtbaarheid vier krassen op het glas gaf.
Vervolgens haalde hg een breede reep plei
ster te voorschijn, bevestigde die op den
vierkanten kras en drukte de ruit, die aan
het pleiter bleef hangen, zorgvuldig en bijna
geruischloos, in.
Zijn handen door de opening stekend, be
reikte hij het slot, opende behoedzaam de
deur, en sloop naar binnen. Hij had zooals
Vanzelf spreekt, ook een andere methode
kunnen volgen, hij had geduld kunnen oefe
nen en Dolle Buit, die met zijn opvallende
gestalte onmiddellijk in de gaten moest Ioo-
pen als hij zich vertoonde, eenvoudig kunnen
laten arresteeren en aan een scherp verhoor
onderwerpen. Hij had hem ook met geweld
uit zijn schuilplaats kunnen laten halen door
forsche politieagenten, maar het kwam hem
beter voor den Dolle ongemerkt te naderen
om eens te zien wat de man uitvoerde, en of
hij, verrast voor hij wist hoe hij het had, niet
iets zou loslaten wat h(j bij een geregeld ver
hoor zeker niet zou verklappen.
De dectective liet de deur achter zich op
een kier staan; zgn electrische lantaarn liet
hij schijnen op de besmeurde muren vol afge
brokkeld lofwerk. Hij behoefde niet lang in
twijfel te verkeeren, welke richting hij moest
uitgaan. Duidelijk hoorde hij gedempte zware
stemmen praten op de eerste verdieping; ge
ruischloos als een kat, sloop Middernacht,
die op zulke expedities altijd schoenen met
rubberzolen drog, de trap op, die zacht kreu-
de onder zijn gewicht Boven gekomen, liep
hij een paar meter door een smalle gang, vol
stof en spinrag; geen vergising mogelijk, de
stemmen kwamen uit eeu vertrek achter de
laatste deur in de gang.
De detective luisterde; veel kon hij niet
verstaan, maar genoeg om te weten dat de
stemmen aan twee mannen toebehoorden, de
eene aan Dolle Bult, de andere die een neus
klank had, aan een onbekende. Twee maal
hoorde de detective zijn eigen naam. Dolle
Bult sprak hem uit, en liet er een dreunende
vloek op volgen, weinig vermoedend dat de
mans wiens naam hij op de lippen had, een
paar meter van hem af stond met een kleine,
doch zeer practische revolver in de hand.
Met een ruk opende de detective de deur:
„Handen op!"
Vier handen gingen omhoog, de twee man
nen in het vertrek waren opgesprongen, ver
bijsterd, maar zich weldra bewust van den
hacheljjken toestand waarin zij zich bevonden
„Middernacht!" riep de Dolle uit, terwijl
zijn oogen vlammen schoten, „jij verwenschte
speurhond!"
„Spaar de moeite, Dolle, en laat eens kj-
ken wat daar oP tafel ligt Wel. *>ank-
biljetten en sieraden; ik geloof dat ik
juiste oogenblik heb uitgekozen voor mijn be
zoek."
De detective kwam twee stappen naderbij,
en in dit korte oogenblik nam de inbreker
zijn kans waar. Hij waagde het niet zijn han
den te laten zakken, maar hij stond vlak
naast de tafel, waarop bij gebrek aan elec-
trisch licht in het verlaten perceel, een kleine
petroleumlamp stond, die een onzeker licht
verspreidde. Met zyn heup gaf de inbreker
de wankele tafel een duw, de tuitelende lamp
viel om en doofde uit... het vertrek was in
het duister gehuld.
Maar niet lang, want binnen drie seconden
viel het licht van Middernacht batterij lan
taarn op de plek, waar de twee misdadigers
hadden gestaan; de detective had zijn linker
hand waarin hij de lantaarn hield, zijwaarts
uitgesterkt, en het was zijn geluk, dat hij
dien truc toepaste, want onmiddellijk schroei
de een kogel zijn mouw.
Middernacht was nu numeriek in het na
deel, maar een man die tegen twee vijanden
in het donker strijdt, heeft ook zijn kansen.
De twee moesten oppassen om niet elkaar te
treffen; de detective kon ieder lichaam dat
hij zag bewegen, raken, onverschillig wie het
mocht zijn. Bovendien had hg zijn sterke lan
taarn, en al was het gewaagd die te gebrui
ken, omdat hij er door verried waar hg zich
bevond, toch kon h(j zich nu en dan oriën-
teeren door onverwachts licht te geven en
zich snel te verplaatsen. In de seconden waar
in hij een feilen lichtstraal door het vertrek
liet spelen, zag hij de verwrongen gelaatstrek
ken van den Dolle, die niets menscheljjks had
den, hij zag hoe de oogen de deuropening
zochten, maar hij was vastbesloten den man
tot geen prijs te laten ontsnappen.
Plotseling voelde de detective in de duister
nis zgn tegenstander naderen als een drei
gende zwarte massa in de donkere kamer. De
inbreker scheen vastbesloten liever een kogel
te riskeeren dan zich gewonnen te geven;
Middernacht deed een pas zijwaarts en hief
zijn revolver op, terwijl hij zijn andere hand
uitstrekte: op hetzelfde oogenblik greep een
ijzeren hand zijn pols, en drukte de hand
waarin h(j zijn revolver hield naar beneden.
Maar tot zijn geluk omvatte zijn linker
hand den pols van den Dolle op dezelfde
wijze.
De misdadiger had een kort mes in de
hand, hij kon dit wapen nu evenmin gebrui
ken als de detective het zijne; met Hercules
kracht trachtten beide mannen elkaar de baas
te worden, maar de een wars goed geoefend,
en de ander putte kracht uit zijn wanhoop.
„Levie, sla 'm neer met een stoel, ik heb
hem te pakken!" riep de Dolle met schorre
stem, maar er kwam geen antwoord. De
andere man glipte, zonder een kik te geven,
door de deur, en zocht een goed heenkomen;
gestolen goederen helen en inbrekers voor het
risico laten opdraaien was tot daaraantoe, ge
weldpleging waar je misschien jaren voor kon
brommen, lag niet in zijn lijn!
De Dolle uitte een verwensching en verdub
belde zijn krachtsinspanning. Tevergeefs. Aan
den anderen kant kon ook de detective geen
voordeel behalen, en deze besloot een truc
toe te passen dien hij van de bewoners der
Amsterdamsche nachtbuurten had afgezien,
en die doeltreffend genoeg was... als hg
lukte.
De hand waarin hij zijn revolver hield, kon
hij niet vrijmaken, maar onverwachts liet hij
zijn greep los op den pols van den misdadi
ger, en wierp diens hand met een ruk ter
zijde; op hetzelfde oogenblik stootte hij met
volle kracht zgn hoofd tegen Dolle Bult's
verwrongen gelaat. De misdadiger uitte een
kreet en zakte door zijn knieën, zijn greep
op Middernacht's pols verzwakte, hg wankelde
versuft achteruit, een paar tanden waren door
zgn onderlip gedrongen, en voor de man zich
herstellen kon, scheen de lantaarn van den
detective in zgn bebloed gezicht.
„En nu Dolle, geen beweging, of ik schiet,"
zei Middernacht.
Maar de bedreiging was overbodig, de mis
dadiger gegreep dat het spel uit was, en hij
berustte.
„Raap dien stoel op en ga zitten."
De man deed zooals hem bevolen was; zgn
mes lag op den grond, langs zgn kin sgpelde
een dun straaltje bloed, en zooals hij daar
roerloos zat in die sombere kamer, verlicht
door het scherpe schgnsel van de batterglan-
taarn die de detective op de tafel had neer
gelegd, geleek hg een groote aap uit het pa
nopticum.
„Levie, de man die er vandoor ging, is een
heler?"
„Ja."
„Waar kwam hij voor?"
„Voor dien rommel daar."
De Dolle wees op de tafel, waarop naast
bankpapier sieraden lagen.
„Rommel?"
„Ja, een paar echte steentjes, het meeste
valsch."
„Uit Heeringa's brandkast meegenomen?"
Een paar seconden zweeg de inbreker,
overwegend of hij spreken zou of niet. Maar
de reactie op zijn wanhopigen moed was in
getreden; ook begreep hij dat Middernacht
van heel wat op de hoogte moest zgn, en
hem niet zonder reden had opgespoord in zijn
schuilhoek.
Hij knikte.
„Alles uit die brandkast, ja."
„Vertel de heele waarheid, Dolle. Het is be
ter voor je. Jg forceerde die brandkast?"
„Ja."
„En wat vond je daar in?"
„Geld en wat van dien rommel."
„Juist, èn een halssnoer van groote waar
de. Waar is dat?"
„Geen halssnoer. Ik zweer het u, geen hals
snoer. Ik kwam om dat halssnoer, maar ik
kreeg het niet te pakken."
„Ik zou er in jouw plaats niet verder om
heen draaien, Dolle.'
„Het is de waarheid. Het snoer was er niet.
Ik zal u niets verzwijgen. Ik maakte dat kast
je open, en vond wat bankbiljetten en wat
sieraden. Maar het snoer zag ik nergens."
„H'm, en verder.?"
„Ik hoorde een stem beneden uw stem.
Toen hoorde ik iemand op de trap, en toen"..
„Juist, en toén. De waarheid man, of..."
„Ik biecht toch al op! Ik verschool me
achter een gordijn, de voetstappen gingen
langs de deur, en Ik hoorde in een ander ver
trek het licht aandraaien. Ik sloop de gang
in, naar den achterkant van het huis, daar
schoof ik een raam open en klom langs een
waterpijp naar beneden. Mgn hand haaide ik
er bij open. maar ik bereikte den tuin, en
klom over een paar schuttingen. Ze kregen
me niet te pakken, en
„En waarom vermoordde je den ouden
huisknecht
„Ik heb geen huisknecht gezien. Maar des
morgens stond er in de krant dat hij ver
moord was. Dat maakte me schuw, begrijpt
u, en ik verstopte me hier, ik was besloten..."
„Om de inbraak toe te geven, en den
moord te ontkennen!"
„Neen, ik zweer u, dat ik den man niet
heb gezien, en het collier evenmin."
Middernacht keek den misdadiger scherp
aan.
„Is dat je laatste woord. Dolle?"
„Mijn laatste, meneer Ray, of Ik mag
(Wordt vervolgd).
