Het Menu
'T JUTTERTJE
„Slechts huisvrouw"
Moeder, de veelzijdige....
In de Zeepfabriek.
ZATERDAG 19 JANUARI 1935
PAG. 3
Zuigelingenverzorgster, weerprofetes
en nog wat.
Iedere huisvrouw en moeder moet zich
aanpassen aan vele „beroepen" en deze
zoo volmaakt mogelijk weten uit te voe
ren. WQ hebben eerst nagegaan wat er al
zoo van haar geëischt wordt en zijn in
minder dan geen tijd tot een groot aantal
functies gekomen.
's Morgens vroeg meldt de jongste zich
reeds en vaak voor dag en dauw moet de
moeder haar zuigeling voeden en droog
maken. Zoo is de eerste plicht al vervuld
wanneer baby voldaan in het wiegje is ge
legd, n.1. die van de zuigelingverzorgster.
Man en kinderen meenen in den regel,
dat zij het alleen druk hebben en koi/.en
haastig binnen om het gereedstaande ont
bijt te nuttigen, dat de huisvrouw als huis
houdster in orde gebracht heeft. Op het
laatste oogenblik ontdekt zij op het
costuum van den heer des huizes eenige
vlekken, die in allerijl verwijderd moeten
worden, eerst probeeren met lauw water,
hetgeen niets baat, daarna worden de
vlekken verwijderd met een speciaal mid
del, dat zij als een uitstekende „deta-
cheuse" (ontvlekster) heeft weten aan te
wenden.
„Moeder, moeten wij een parapluie mee
nemen?" is dq vraag der vertrekkende
kinderen. Een blik naar buiten doet tiaar
zien, dat er regen in aantocht is en man
..en kinderen gaan gewapend met regenjas
sen en parapluie en geraden door de
„weerprofeet" op weg naar hun bezig
heden.
Het meisje of de werkvrouw, die alreeds
voor of ns het ontbijt begonnen is met
haar werk, voeren dit uit volgens een vast
gesteld rooster, dat zóó in elkaar gezet
moet zijn, dat op de meest practische
wijze alles uitgevoerd kan worden; de
huisvrouw is op haar gebied aldus „orga
nisatrice".
Intusschen gaat de telefoonbei en een
jong getrouwd vrouwtje vraagt wanhopig
wat ze'doen moet, daar zij de juist ge
maakte pudidng heeft laten aanbranden.
Zet de pan onmiddelijk in een teil koud
water, zoodat hij als het ware zwemmen-
<•'- '-"i'ft, vooral niet roeren. De onaange-
iaak zal verdwijnen. Hier was zij
e" op huishoudelijk gebied.
.ukoopen zal een goede huisvrouw
zoo veel mogelijk zelf doen, omdat zij
door haar warenkennis en overleg goede
waren tegen billijke prijzen zal weten te
verkrijgen,, zij is dus evenzeer „inkoop
ster" ir haar kleinbedrijf als de inkoop
chef van groote zaken.
Een niet te onderschatten deel van haar
arbeid is deze, waar zij de taak van kook
ster. vervult. Voorwaar een opgave, die
niet te onderschatten is, want, niet waar,
hoe verlangend zien alle huisgenooten uit
naar dén smakelijken maaltijd, die hun na
volbrachten dagtaak wacht.
Na het eten houdt zij toezicht op het
schoolwerk van de kinderen. Lessen moe
ten worden overhoord en moeilijke sommen
tot een goede uitkomst worden gebracht.
Geduld en tact moeten haar leiden om op
gemakkelijke wijze problemen, die niet tot
de kinderhersentjes doordringen, uit te
leggen. Zij is hier als leerkracht en pae-
dagoge aan het werk gezet.
Kleine prestatie worden door de huisvrouw
in orde gemaakt, hier iets lijmen, daar
wordt iets opgeknapt met een streek verf,
zij moet dus ook „handwerkman" zijn.
Na het opdoen van de wasch, verrijst
een berg verstelgoed, terwijl uit enkele
meer gedragen overhemden, blouses voor
de kleintjes gemaakt worden, hetgeen
door de huisvrouw, die tevens een goede
..naaister" is gedaan moet worden.
Komt een van de kinderen hangerig uit
school of wel is het gevallen en heeft het
een schaafwond, dan weet de moedr on
middellijk wat haar te doen staat en zal
als een ervaren .verpleegster" handelen
en zoonoodig het kind weten te verbinden.
De tuin, de bloemen, en planten vragen
eveneens hare aandacht, zij zal dus ook
„tuinierster" moeten zijn.
en een vergelijkend overzie! van de dos
ten wordt gemaakt om na Le gÏÏn oL en
waarop bezuinigd kan worden, treedt hier
met alleen de „boekhoudster" doch o0v de
„bezuinigings inspectrice" op.
Wfl zouden nog veel meer kunnen noe
men waarmee een huisvrouw vertrouwd
moet zen, wil zij niet alleen haar gezins-
leden m alle opzichten terwille zijn, doch
huishoucUnS zoo economisch
mogelijk voeren.
Wanneer zjj bij hare veelomvattende
taak, die uit aaneenschakeling van „klei
nigheden bestaat, hare huisgenooten op
gewekt en met liefde tegemoet weet te
komen, dan is zij niet alleen een goed
echtgenoote, doch ook een ware moeder.
De tijd ligt waarlijk niet in het grijze
verleden, dat een zekere categorie deze
vrouwen, „slechts" als huisvrouwen bestem
pelde!
Aardappelen in de schil gekookt sparen
de huisvrouw tijd en behouden tevens alle
goede bestanddeelen, die zich juist onder
de schil bevinden en bij het schillen verlo
ren gaan.
Loog en vetten zijn de
grondstoffen.
door
A. J. van Stuut
Rokende fabrieksschoorsteenen en bij
tende lucht, daaraan kunnen we merken,
dat we in de buurt van de zeepfabriek
zijn gekomen.
De bedrijfsleider in een witte kiel, ont
vangt de bezoekers.
„Ja" zegt hij, „wij zijn altijd op bezoek
voorbereid. Elk jaar komen er. duizenden
een kijkje nemen."
In de opslagplaats zijn de vaten op el
kaar gestapeld. In die vaten zitten olie en
vetten, die uit het Zuiden komen. Zij staan
hier soort bij soort, en wachten tot zij
verwerkt worden.
Daar ginds, op het kanaal komen juist
grote tankschepen aan. Het is de twede
grondstof, die zij met zich voeren: loog.
Vroeger maakte de fabriek zelf loog. Nu
komt het van een chemische fabriek, vlak
in de buurt. Dat is veel goedkooper. Ook
hier zegeviert de arbeidsverdeling.
Nu gaan we de fabriek binnen. We zien
van het begin tot het einde hoe het zeep-
bedrijf werkt. Eerst wordt het vet vloei
baar gemaakt. Dat gebeurt door stoom.
Het vet wordt dan in hoge tanks gedaan.
Naast die tank staan de loogtanks. Buis
leidingen brengen het loog naar de kook
ruimte. Als we daar binnengaan, horen we
een ontzaggelijk gesis, dat uit duizenden
buizen blijkt te komen, waarin het loog
gekookt wordt. Niemand verstaat een
woord, alleen gebaren kunnen hier iets
uitrichten! Daar staan acht reusachtige
ketels, elk vier meter hoog en vier meter
breed en vier meter lang. Je mag zejf
uitrekenen hoeveel zeep hier gemaakt
wordt. Uit een buis stroomt een hete en
adem-benemende vloeistof: het loog spuit
m de ketel. Uit andere buizen stroomt het
vet. De chemicus heeft precies uitgere
kend hoe ver de kraan geopend mag zijn,
zodat het vet en het loog in juiste hoe
veelheden gemengd wordt.
We kijken in de ketels. Daarin sist het
en bruist het. Hiér in de ene ketel is de
taaie massa wit, in een andere weer geel.
Soms heeft het eén zacht groene of zacht
rose kleur. Acht dagen blijft de massa in
deze ketels. In die tusschentijd zijn loog
en vet 'zo innig niet elkaar verbonden, dat
zij hun eigen natuur opgegeven hebben,
en nu een geheel nieuwe materie vormen:
de zeep.
Die zeep drijft boven. Daar kookt het
„onderloog", een mengsel van loog, glyce
rine en verontreinigingen. De onderloog
laat men weglopen, en komt in een andere
ruimte waar het tot zuivere glycerine ver
wordt. Dan wordt dit bijproduct aan de
chemische fabriek verkocht.
De zeep echter, nog warm en vloeibaar,
wordt geparfumeerd en in een droog
ruimte in grote kisten gehard.
Dan pas beginnen dc handen te werken.
De blokken zeep worden in kleine stuk
ken gehakt, verpakt en zijn tenslotte reis
vaardig.
Zondag.
Witte ragoutsoep
Kleine biefstukjes
Andijvie
Aardappelen
Koffiepudding
Maandag.
Rollade
Knolraap
Aardappelen
Chocolade dessert
Dinsdag.
Koud vleesch
Worteltjes
Aardappelen
Gebakken broodjes
Woensdag.
Gebraden ham
Tuinboonen
Aard. purée
Appelmoes
Donderdag.
Stamppot
Krabjes
Boerenkool
Gemalen rijst met abrikozen
Vrijdag.
Zalm (blik)
Andijvie sla
Rödgröd
Zaterdag.
Erwtensoep met spek
Rijst met citroensaus
Koffiepudding.
L. melk, 3 eieren, X dL. koffie ex
tract, 150 gr. suiker, 1 dL. room, 8 bladen
witte gelatine.
We malen twee lood koffie, gieten er een
kopje kokend water op en laten het op
een theelichtje trekken, filtreeren de kof
fie door een neteldoeksch lapje, zoodat
vooral geen dik in het extract komt. De
melk wordt aan de kook gebracht, de sui
ker er in opgelost en dit mengsel wordt
lepelsgewijze bij de drie geklopte eierdooi
ers gevoegd, daarna doen we het terug in
de pan, laten het roerende even tot het
kookpunt komen, nemen, de pan van het
vuur en lossen er de geweekte en goed
uitgeknepen gelatine in op. We laten de
massa afkoelen, roeren er van tijd tot tijd
in om het zakken van de gelatine te voor
komen en wordt het geheel drillerig, dan
roeren wij er het koffieextract en de stijf
geklopte eiwitten door, doen alles over in
een met koud water omgespoelden vorm en
laten de pudding geheel stijf worden. Gar-
neeren met geslagen room.
Chocolade dessert,
Vi L. melk, 1 dL. room, tikje zout, 1 eet
lepel fijne suiker, 30 gr. poederchocolade,
75 gr. suiker, 7 bladen galatine.
We weken de gelatine in koud water,
brengen de helft van de melk aan de kook,
roeren suiker en chocolade door elkander,
maken dit met de resteerende melk aan en
voegen het bij de kokende melk, laten het
nog even doorkoken en lossen er daarna
de goed uitgeknepen gelatine in op, laten
de massa bekoelen, roeren van tijd tot tijd
om het zakken der gelatine te voorkomen
en verdeelen de massa daarna over 5 of
6 kleine glazen vlaschaaltjes. Is de massa
volkomen koud en stjjf, dan scheppen wij
er de room op, die met een tikje zout
is stjjf geslagen en daarna vermengd met
de fijne suiker.
Handige kooksters kunnen er met de
garneerspuit figuren op spuiten. Ook zon
der de room kan de pudding geserveerd
worden, b.v. met een biscuitje.
Gebakken broodjes
5 6 kadetjes V2 L. melk, 50 gr. sui
ker, 2 eieren, tikje zout, kaneel, 1 ei om
te paneeren, paneermeel, frituurvet, poe
dersuiker.
De eieren worden met een tikje zout en
de suiker tot een schuimige massa ge
klopt, waarbij de melk gevoegd wordt en
hierin weken wij een voor een de gehal
veerde cadetjes, opdat ze geheel en al met
het eiermengsel doortrokken worden. Het
achtergehouden ei wordt geklopt en de
broodjes eerst in paneermeel, daarna in
het ei 6n nogmaals in paneermeel gewen
teld, waarna ze in kokend heet frituur
vet croquant gebakken worden, met de
schuimspaan uitgeschept en nog warm dik
met poedersuiker en kaneel bestrooid.
Warm opdienen
Gebraden ham met tuinboonen.
500 gr. rauwe ham, blikje tomaten
purée, 1 ui, 1 eetlepel peterselie, 1 blokje
delfrite, 50 gr. boter, peper en zout, 1
blik tuinboonen, wat boonenkruid, 1% dL.
melk, stukje boter, wat bloem en zout.
De rauwe ham wordt in plakken gesne
den besteld, daarna met peper en zout
bestrooid en aan beide kanten in de heete
delfrite 5 tot 7 minuten gebakken, het
geen afhangt van de dikte van de plak
ken.
In een apart pannetje smelten we de
boter en fluiten er de gesnipperde ui, licht
bruin in, vermengen deze daarna met de
tomaten purée en de gehakte peterselie,
laten alles door en door warm worden en
verdeelen het mengsel over de ham, die
op een schotel warm gehouden wordt. Het
vocht van de tuinboonen laten we weg
vloeien, en stoven ze daarna in een melk-
sausje gemaakt van de boter, bloem, melk
en 'n tikje zout. We hakken wat boonen
kruid fijn, dat we gedroogd bij een dro
gist kunnen verkrijgen en koken dit eenige
minuten met het sausje mee, alvorens we
de boonen toevoegen.
Gemalen rijstpudding met abrikozen.
1 L. melk, 80 gr. gemalen rijst, 20 gr.
vanille custardpoeder, 100 gr. suiker, stuk
je boter, 1 ons abrikozen, sap van 1 ci
troen, 25 gr. suiker, maizena.
We brengen de melk op een kopje na
aan de kook, maken hiermede de custard
poeder aan. Kookt de melk, dan lossen we
er de suiker in op, strooien er roerende
de gemalen rijst in en voegen daarna het
aangemengde papje bij. We laten de mas
sa (roerende) even doorkoken, doen er de
boter bij en kloppen de pudding eenige
minuten mét een garde flink op, zoodat
ze luchtig wordt.
De abrikozen hebben we gewasschen en
opgeweld met water en suiker, we schep
pen ze uit, voegen bij het vocht de citroen
sap en zoonoodig nog een weinig water,
koken dit op en binden het sausje. De
pudding wordt voor de helft in een vorm
gedaan, hierop de abrikozen, daarna de
rest van de pudding, die we koud laten
worden, daarna storten en overgieten met
de saus.
Gember koekjes
3 ons bloem, 2 ons boter, 2 ons suiker
(lichte basterd), 1 ons natte gember, 1 ei,
tikje zout.
We zeven de bloem, hakken de boter er
door totdat de massa fijn kruimelig is,
voegen de basterd suiker, de helft van het
geklopte ei en de aan fijne stukjes ge
hakte gember hierbij en kneden alle ingre
diënten tot een samenhangend geheel.
Het deeg moet een half uurtje rusten,
wordt daarna op een met bloem bèstoven
plank of tafel uitgerold tot ongeveer Vs
cm dikte, waarna we met een steek-
vormpje of likeurglas kleine rondjes uit
steken, die op een beboterd bakblik wor
den gelegd, daarna bestreken met het
resteerende ei en in den oven (met boven-
hitte) licht bruin gebakken.
Inplaats van het uitsteken van rondjes
kunnen we ook balletjes vormen, die met
de vinger plat gedrukt worden.
Rijst met citroensaus.
2 a 3 kopjes rijst, 3 maal zooveel water-,
zout, 2 groote citroenen, water, 100 gr.
lichte basterd suiker, 1' volle lepel maizena.
We wasschen de rijst herhaaldelijk, zoo
dat het aanhangende meel verwijderd
wordt, brengen het water aan de kook,
strooien er rijst en zout in en laten het
goed doorkoken gedurende 5 tot 7 min.,
temperen het gas, zetten een asbest-
plaatje onder de pan en laten de rijst op
deze wijze verder gaar stoomen.
Willen we een hooikist gebruiken, dan
nemen we slechts 2 maal zooveel water,
koken de rijst met gesloten pan minuten,
zoodat de warmte niet verloren gaat en
zetten de pan onmiddellijk in de hooikist.
Voor de saus worden de citroenen ge
perst en het sap gezeefd, daarna aange
vuld met water, totdat we L. vocht
hebben, dat aan de kook gebracht wordt
met een zeer dun afgesneden citroen
schilletje, daarna wordt de suiker er in op
gelost en de saus met de aangen- akte
maizena gebonden, Wann of kc op
dienen,
