Buitenlandsch Overzicht.
II
NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
Wij repareeren!
Oost-Indië.
BINNENLAND
Nederlandsche Omroep
Zender Maatschappij.
DEMOORDOP DE
KEIZERSGRACHT
No. 7545
EERSTE BLAD
DONDERDAG 24 JANUARI 1935
63ste JAARGANG
UITZENDING VAN DINERS
DERSCHE COURANT
Abonnement per 3 maanden by vooruitbet.: Hetdersche Courant f 1.50; Koegras,
Anna Paulowna, Breezand, YVieringen en Texel f 1.65; binnenland f 2.
Nederl. Oost- en West-Indië per zeepost t 2.10. idem per mail en overige
landen t 3.20. Losse nos. 4 ct.; fr. p. p. 6 cL Weekabonnementen 12 ct.
Zondagsblad resp. f 0.50, f 0.70, 0.70, f 1.Modeblad resp. f 1.20, f 1.50, f 1.50,
f 1.70.
Verschijnt D in s dag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
Redacteur: P. C. DE BOER
Uitgave N.V. Drukkerij v/h. C. DE BOER Jr.
Bureau: Koningstraat 78 Telefoon: 50 en 412
Post-Girorekening No. 16066.
ADVERTENTIE N:
20 cL per regel (galjard). Ingez. meded. (kolombreedte als redaction. tekst)
dubbele prijs. Kleine advertentiën (gevraagd, te koop, te huur) bij vooruitbetaling
10 cL per regel, minimum 40 ct.; bij niet-contante betaling 15 ct. per regel,
minimum 60 ct. (Adres Bureau van dit blad en met brieven onder nummer:
10 cL per advertentie extra). Bewijsnummers 4 ct
Militaire dictatuur in Bulgarije, in dienst van den koning. De
beteekenis van de vredelievende rede van Hirota. De onder'
handelingen over den Oost-Chineeschen spoorweg, tot een goed
einde gebracht.
Militaire
dictatuur
in Bulgarije
In Bulgarije is een
kabinetscrisis van kor
ten duur geweest. Dins
dag heeft de minister
ter-president, Georgief,
den koning het ontslag
van het geheele kabinet aangeboden, die dit
heeft aanvaard. Met de vorming van een
nieuw kabinet werd de minister van oorlog,
generaal tiateff, belast.
Over de aanleiding van de crisis schrijft een
der corr. van de N. R. Crt, uit Sofia, o.m.:
Reeds geruimen nd was bekend, dat de mi
litaire kringen, die achter de regeering-Geor-
gief stonden en die bij den jongsten staats
greep een belangrijke rol achter de coulissen
had gespeeld, met de gestie der huidige re
geering ontevreden was en zich gereed maak
te om de macht aan zich te trekken. Van
officieele zijde werden deze geruchten welis
waar herhaaldelijk tegengesproken, maar zij
werden steeds hardnekkiger. Het schijnt, dat
men heeft rillen wachten tot daden over te
gaan tot de delegatie, die onder Batalof in
Genève over financieele kwesties onderhan
delde, teruggekeerd zou zijn. Dit was Dins
dagavond het geval.
Het is zeker, dat de nieuwe regeering
een overwegend militair karakter zal dra
gen, welke een militaire dictatuur zeer
nabij zal komen.
Dinsdagavond kon officieel meegedeeld
worden, dat het nieuwe kabinet was samen
gesteld.
Minister-president er minister van oorlog
is generaal Slrteff; minister van binnenland-
sche zaken de commandant van ..e krijgs
school te Sofia Koleff; minister van buiten-
'andsche zake is de huidige functionaris
Bataloff.
De nieuwe Bulgaarsche regeering laat zich
wel het treffendst karakteriseeren als mili
taire dictatuur, die zich in tegenstelling
met haar voorgangster in dienst van den
koning heeft gesteld. Meer nog dan tevoren,,
zijn de portefeuilles -an belang in handen
van militairen, terwijl de ministers, die be-
hooren tot den z.g. Zwenno-kring, zijn ver
dwenen en met hen ook de politieperfect van
Sofia.
Welke waarde mag er
De vrede' gehecht worden aan de
lievenderede vredelievende rede, die
j, Hirota, de Japansche
Van li 1 rOta minister van buitenland-
sche zaken, Maandag
heeft gehouden, en waarvan wij Dinsdag een
uitvoerig uittreksel opnamen? Men mag zich
deze vraag wel stellen, omdat de Japansche
politiek van zoo grootc beteekenis is voor de
wereld.
en breien nieuw, alle Wollen leeding, zooals
Vesten, Truien, Broeken, Kousen, Sokken, enz.
(ook de allerfijnste) Vraagt onze goedkoope
Beenschaften voor School- en Sportkousen.
JAAP SNOR, Zuidstraat 19.
Had een Japansch minister vjjf jaar ge
leden zoo gesproken zoo schrijft de N. R.
Crt. dan zou niemand ter wereld daar iets
opmerkelijks in hebben gevonden. Over zijn
lippen ware dan de taal gekomen van het
Japan van na de conferentie van Washington,
Hirota
de Japansche minister van buitenlandsche
zaken.
van het Japan dat het vertrouwen der wereld
in zijn vredelievendheid had hersteld Nu ech
ter is de wereld sceptisch geworden ten op
zichte van woorden van vreedzaamheid, die
uit Japan weerklinken Niet dat iemand Hirota
zal wantrouwen.
Hirota verheerlijkt het beginsel der ont
wapening. Hij kondigde aan, dat de onderhan
delingen met Rusland over den aankoop van
den Oost-Chineeschen spoorweg nu zoo spoe
dig mogelijk tot een goed einde zouden wor
den gebracht. Een telegram meldt ons, dat
dit reeds zou zijn geschied.
Verder betoogde Hirota tegenover Ameri
ka en Engeland, dat de geschillen met die
landen waarlijk niet onoplosbaar hoeven te
zijn. Hij vroeg de Amerikanen, waarom er
eigenlijk vijandschap moest heerschen tus-
schen twee landen, die door de Stille Zuidzee
van elkaar gescheiden zijn. En de Chineezen
bezwoer hij toch vertrouwen te hebben in de
goede bedoelingen van Japan.
Zoo sprak hij als vertegenwoordiger van
een richting, die men in Japan ook aan het
woord laat, die mee te zeggen heeft, maar
wier kracht te zwak is om de wereld den
moed te geven, haar belangen aan haar toe
te vertrouwen. Er is een Japan, dat spreekt,
en er is een Japan dat handelt. Zij zijn niet
hetzelfde. Anders zou Japan de wereld een
tafereel van trol we >csheid hebben vertoond,
dat na al wat wij op dit gebied hebben be
leefd, nog aanspraak zou kunnen maken op
homologatie als wereldrecord. Maar zoo was
het niet.
Er is geen reden om aan de oprechtheid
van Hirota te twijfelen. Van de dualiteit der
Japansche politiek vertegenwoordigt hij één
kant. Maar, wat, naast de betrekkelijkheid
van zijn macht, zijn woorden zoo twijfelach
tige waarde geeft is, dat hij precies zoo had
kunnen spreken indien hij vertegenwoordiger
van de andere richting ware geweest. Op
zijn manier had inderdaad ook een militaire
Japansche vos de passie kunnen prediken.
Niemand heeft meer belang bij ontwapening,
bij afschaffing van de maritieme middelen
van aanval dan juist het militaire Japan.
Dit houdt altijd genoeg over om zijn doel
einden in China zoo fel het maar wil te ver
volgen. Het heeft daarvoor nooit wapentuig
gebruikt, dat in een maritieme overeenkomst
als offensief zou kunnen worden gekenmerkt.
Het voornaamste resultaat van de ontwape
ning, die Japan nu bepleit, zou zijn dat Japan
ten eenenmale onaantartbaar werd voor iedere
actie van v elke combinatie van mogendheden
ook.
Het is werkelijk heel moeilijk, werkelijke
beteekenis toe te kennen aan het betoog van
Hirota, zoolang niet blijkt, dat het iets an
ders is dan de verzekeringen van welgemeen
de maar machtelooze vredelievendheid, die
wij van Japansche ü.plcmate: gehoord hebben
in onvrijwilligen beurtzang met de niet
vredelievende, en allerminst machtelooze be
velen der militaire aanvoerders. Wij mogen
de mogelijkheid van een ommekeer te Tokio
echter ook niet bij voorbaat buitensluiten.
Japan staat inderdaad aan een kruisweg.
Amerika wordt dreigend. Na de verzoening
met Rusland is het bezig een halven cirkel
te spannen van stations voor zijn luchtvloot
van zijn westelijkste vlootbasis uit, over
Alaska en de Aleoeten, in aansluiting aan de
Russische stations in het Ve- re Oosten
De verkenningstocht van Lindbergh naar
de eilanden, die als pijlers voor een lucht
brug kunnen dienst doen, is een waarschu
wing te meer. Daarbij komt de vlootbouw
van Roosevelt. De, in de laatste twee maan-
zoo duidelijk in een nieuwe koers zeilende
politiek van Engeland, waarover veel te zeg
gen ware, komt daarbij Amerika, Engeland
en Rusland deze drie kolossen in samen
werking, met sympathiseerende, misschien
steunende Europeesche mogendheden in den
rug zij vormen een tafereel, dat de Ja
pansche militairen, als zij niet voor volko
men desperate dingen gestemd zijn, tot na
denken moest kunnen brengen. Van dit na
denken kan de rede van Hirota een uiting
zijn.
lüüjüü
Admiraal Horthy,
is op 1 Maart 15 jaar regent van Hon
garije geweest.
Uit Tokio wordt ge
meld, dat na een duur
van 19 maanden, gedu
rende welke veertig
groote besprekingen zijn
gehouden, Dinsdagoch
tend de onderhandelin-
g en over den verkoop
van den Oost-Chineeschen spoorweg, eindelijk
zijn voltooid.
De verkoop
van den Oost'
Chineeschen
spoorweg
De Japansche bladen maken uitvoerig
gewag van deze gebeurtenis en erken
nen zonder voorbehoud de concessies van
Rusland, dat alle Japansche voorstellen
heeft aangenomen. Rusland heeft met
den verkoop van den spoorweg zijn im
perialistische doeleinden in Oost-Azië
opgegeven.
Het gesloten voorloopige verdrag behelst
alle bijzonderheden van den overgang van den
spoorweg van Man'sejoekwo. Rusland staat
af: 1726 K.M. spoorlijn, 2567 K.M. telegraaf -
en telefoonlijn, al het spoorwegmateriaal, fa
brieksterreinen en omvangrijke bezittingen
aan landerijen en bosch.
De totale prijs bedraagt, naar in October
van het vorige jaar reeds in beginsel was
overeengekomen, 170 millioen jen; 1/3 van dit
bedrag moet in baar geld worden betaald,
de rest in goederen. De betalingen moeten
binnen 3 jaar geschieden. De helft van de be
taling in baar geld moet bij onderteekening
van het verdrag worden voldaan. Over de
rest moet een rente van 3 procent worden
vergoed. Over de te leveren goederen zullen
in den loop van de volgende zes maanden
bijzondere overeenkomsten worden gesloten.
Rusland verlangt rijst, ruwe zijde, kleine
schepen, electrische machines en toestellen,
koper, thee, sojaboonen, enz. maar geen wa
pens.
Japan neemt de waarborg voor alle beta
lingen op zich en zal hierover een bijzondere,
schriftelijk verklaring aan Moskou doen toe
komen.
Met het vaststellen van den prijs voor de
te leveren goederen zal zich een gemengde
commissie belasten.
De Oost-Chineesche spoorweg of de
Noord-Mantsjoerijsche spoorweg, zooals hij
thans genoemd wordt, zal met den Oesoeri-
spoorweg en den Siberische spoorweg ver
bonden worden. Hierover zal een bijzondere
overeenkomst worden gesloten. De bij den
spoorweg dienstdoende Russische ambtenaren
moeten binnen 5 maanden naar Rusland te-
rugkeeren, vergoedingen en pensioenen voor
deze ambtenaren betaalt Rusland.
Het eigenlijke verdrag over den verkoop
van den spoorweg zal in Februari te Tokio
worden geteekend.
Japan is voornemens tezamen met Mant-
sjoekwo het geheele spoorwegbestuur op
nieuw te regelen. Onder directie van een
nieuw op te richten maatschappij zullen drie
hoofdafdeelingen worden gevormd en wel
voor het gebied van den Noord-Mantsjoe-
rijschen spoorweg en den Zuid-Mantsjoerij-
schen spoorweg.
DE NIEUWE GAGE- EN SALARIS
REGELING VAN DE K.P.M.
Met 1 April.
De directie van de Kon. Paketvaart Mij.
heeft aan het personeel bijizonderheden
medegedeeld omtrent de nieuwe gage- en
salarisregeling voor varend personeel en wal-
personeel, welke 1 April zal worden inge
voerd.
De korting op de bruto-inkomsten zal
worden opgevoerd tot 20 pet., waartegenover
echter staat dat de loonbelasting niet ver
haald zal worden op het personeel, waardoor
de inkomstenvermindering slechts gering is.
Als nieuwe vaarpremie wordt een extra
premie ingesteld, opdat de neven-inkomsten
regelmatiger over alle functionarissen zullen
zijn verdeeld.
Voor het walpersoneel is de nieuwe salaris
regeling eveneens gebaseerd op 80 pet. van
de vroegere bruto-inkomsten, zonder korting
voor loonbelasting, terwijl een systematische
rangverdeeling in het leven is geroepen met
maxima voor iederen rang.
De wenschelijkheid tot wijziging van de
reglementen voor het spaarpensioenfonds zal
nader in beschouwing worden genomen, doch
voorloopig worden de stortingen voor het
spaarfonds en de pensioenen niet aangetast.
(Aneta).
de beroemde Engelsche tooneelspersr, die
de hoofdrol vervult in de Rothschild-
film. Hij heeft ook de hoofdrol van den
Hertog van Wellington in een nieuwe,
groote Engelsche film over dezen veld
heer, die tezamen met Generaal Blucher
Napoleon bij Waterloo versloeg.
De zenders voor de radio'omroep
in één hand.
Ingediend is een wetsontwerp tot het
In het leven roepen van een naamlooze
vennootschap Nederlandsche Omroep
Zender Maatschappij (Nozema).
B(j de behandeling van de P. T. T.-begroo-
ting voor het jaar 1934, aldus de memorie
van toelichting, is zoowel bij de schriftelijke
als bij de mondelinge gedachtenwisseling met
en in de Kamer het vraagstuk van de om-
roepzend-apparatuur aan de orde geweest.
Bij die gelegenheid mocht de minister van
binnenlandsche zaken zijn standpunt uiteen
zetten en werd door hem tevens medege
deeld, dat een oplossing van dit vraagstuk
in voorbereiding was en daartoe o.m. over
leg met de betrokken omroeporganisaties
werd gepleegd.
De minister is daarbij uitgegaan van de
noodzaak, om het zendervraagstuk in dien
zin op te lossen, dat de zenders voor den
radio-omroep in één hand zouden komen.
Het karakter van de machtigingswet.
Het is hem aangenaam thans te kunnen
mededeelen, dat het beoogde doel bereikt is
en dat de medewerking van de omroep-orga-
nisaties verkregen werd tot het oprichten
van een gemengd zenderbedrijf, waarin
DAGELIJKS
BILLIJK TARIEF
SP00RSTR, 98 KONIJN TELEFOON 339
eenerzijds de Staat overwegende zeggen
schap heeft, anderzijds de belangen van de
omroeporganisaties afdoende verzekerd zijn.
Inrichting en beheer van het
bedr(jf.
De positie, welke de staat in het nieuwe
bedrijf zal moeten innemen, komt naast de
verdeeling van den invloed tot uitdrukking in
de verhouding van het aandeelenbezit 6040.
De waarborgen voor de omroeporganisaties
z(jn in het bijzonder gelegen in de wijze,
waarop het bestuur der vennootschap is sa
mengesteld en waarop de invloed daarin tus-
schen de verschillende aandeelhouders is ver
deeld en in de noodzakelijkheid van gequali-
ficeerde meerderheden voor het nemen van
ingrijpende besluiten.
Het openbaar belang is daarnaast gewaar
borgd door een vernietigingsrecht van de
Kroon en een goedkeuringsrecht van den mi
nister in het leven te roepen voor bepaalde
belangrijke aangelegenheden.
Gewaakt is eenerzijds voor al te groote
beperking van de bewegingsvrijheid van den
raad van beheer, anderzijds is echter een
zeker toezicht voor zeer belangrijke en in-
grijgpende beslissingen niet te ontberen, daar
een eenheid, als het nieuwe bedrijf zal vor
men, een ver gaanden invloed op het omroep-
wezen zal uitoefenen.
DE SALARIEERING
VAN HET GEMEENTE-PERSONEEL.
De ministei van binnenlandsche za
ken vraagt inlichtingen aan de gemeen
tebesturen, ook over de bezetting van
functiën.
Naar de Nw. Rott. Crt. verneemt, heeft de
minister van binnenlant sche zaken aan de ge
meentebesturen verzocht hem een opgave te
verstrekken van de tegenwoordige salarissen
en loonen, met inbegrip van toelagen, inkom
sten uit gemeentelijke nevenfuncties e.d. zon
der aftrek van het pensioenpremieverhaal, en
indien aanwezig van de salarisschalen
van ieder der functionarissen, wier bezoldi
ging door dei raad geregeld wordt, alsmede
van de in de gemeente bestaande kortingen
kindertoelagen, diplomatoelagen, e.d.
Voorts wenscht de minister inlichtin
gen te ontvangen betreffende het aantal
ambtenaren, werklieden, enz., dat in de
onderscheidene gemeentelijke functiën
werkzaam is.
DE SUBSIDIES AAN WERKLOOZEN-
KASSEN VAN BOUWARBEIDERS-
ORGANISATIES.
Antwoord op de vragen van den
heer Schalker.
Op de vragen van den heer Schalker in
verband met de verlaging der van Rijkswege
aan de werkloozenkassen van een aantal
bouwarbeiders-organisaties verleende subsi
dies en betreffende de wijzigingen in de kas-
uitkeeringen dier organisaties, heeft de mi
nister van sociale zaken geantwoord:
1. Voor 1935 is een gelijk bedrag be
schikbaar gesteld wegens subsidie voor werk
loozenkassen als in 1934 werd uitgekeerd.
Voor 1935 worden echter aan de onder
scheidene werkloozenkassen bepaalde subsi
diepercentages gegarandeerd, in tegenstelling
met hetgeen in 1934 geschiedde, toen die
kassen geen hoogere subsidies ontvingen dan
noodzakelijk moest worden geacht, doch in
Feuilleton.
Amsterdamsche
detective-roman
13
f „Toen u me naar binnen liet gaan, liep ik
regelrecht naar de kamer, waarin de brand
kast stond en opende haar. Brutaal hè
Maar brutale menschen zijn dikwijls ook dom.
Toen ik het collier niet vond, was ik bar te
leurgesteld en deed de kast weer dicht. Later
las ik nota bene in de krant, dat die inbre
ker, Dolle Bult, gelukkiger was, en van alles
- vond, ik denk in een vak. dat ik in mijn
haast over het hoofd heb gezien. Idioot hè?"
„Niet zoo bijzonder," bromde de detective.
„U had haast en wat voor een haast. En dat..
h'm... doortrap misdadigers soms op on
verklaarbare wijze wel eens iets over het
hoofd zien, is niets nieuws. Maar ik moet
zeggen dat u de koelbloedigste juffrouw bent,
die ik ooit heb ontmoet."
Jetje Karspels haalde haar ranke schou
ders op.
„De heele kunst in het leven is, het ijzer
te smeden als het heet is," meende ze.
„Ja, en zoo noodig een ouden man een
mes in het hart te steken."
Nu, voor het eerst verbleekte de actrice.
„U u beschuldigt mij toch niet van dien
afschuwelijken moord?" vroeg ze zenuwach
tig.
„U wordt er van verdacht," zei de detec
tive langzaam.
„Neen, neen! riep zij uit. „Bloedvergieten
o! mj'n hemel dat nooit. Ik heb gestolen,
meer dan eens. maar dat, dét niet!"
„Gestolen meer dan eens?!" Voor het
eerst mengde Ida Basquette, die met open
mond had zitten luisteren, zich in het gesprek
en herhaalde Jetje Karspels' woorden.
„Ik wist niet, dat je een dievegge was,"
ging ze voort. „Ik heb eenmaal te doen ge
had met de wet, en ik bedank voor den twee
den keer. Jetje, je zei dat je een arm figu-
rantje was en ik heb je geholpen. Door mij
kreeg je werk en een paar kleine rollen. Ik
stelde je voor aan allerlei menschen..."
„Aan allerlei hééren?" viel Middernacht
haar in de rede.
„Ja, aan allerlei heeren. Zij ging met hen
dineeren.zij kreeg cadeaux, die ze kon ver-
koopen of naar de bank van leening brengen.
Ik heb altijd gedacht dat ze tegenover mij in
ieder geval eerlijk was geweest, maar wat ik
nu hoor...
„Een mooi verhaaltje. Ga zitten juffrouw
Basquette, en laten we eens probeeren of we
elkaar niet een beetje vertrouwen kunnen."
„Ik ik weet werkellR niets van den
moord!" riep Jetje Karspels.
„Dat is best mogelijk, maar u zit in het
schuitje en u moet meevaren. En u bent niet
zoo veilig als u denkt! U hield me dien
nacht voor den gek, en als het alleen ging
om die paar ontvreemde voorwerpen, liet ik
u loopen. Want ik wil niet graag uitgelachen
worden, wat dat betreft, had u het bjj het
rechte eind. Maar er is een moord gepleegd,
en ik kan mijn ijdelheid opzjj schuiven als
het moet. U was in het huis op een tijdstip
dat de moord kan zijn gepleegd. U was in
de gelegenheid den man te dooden. U had ook
een motief, als de knecht u op heeterdaad
heeft betrapt!"
„Ik weet er niets van, werkelijk niets,
niets, niets...!"
Al haar zelfbeheersching was ze nu kwijt,
de detective was meester van het terrein, de
rollen waren, voorloopig althans, omgedraaid.
„Vertel dan alles wat u weet, en vergeet
niets. En u juffrouw Basquette, maak haar
niet zenuwachtig en val haar niet in de
rede."
Jetje Karspels slikte een paar maal, keek
van den een naar den ander, en begon te
trillen als een espenblad.
„Ik wou geld hebben," klaagde ze. „Een
heeleboel geld. Armoe is iets waar ik niet te
gen kan. Mooie japonnen wou ik, en eten in
La Rerserve, bij Dikker en Thijs, van Laer
en Trianon. De aandacht wou ik trekken,
weelde wou ik hebben. En toch dacht ik aan
mijn kunst. Lacht u maar niet zoo hatelijk.
Heusch, ik kén iets. Maar het is bij het
tooneel als overal: een kruiwagen moet je
hebben."
„H'm, dus u stal omh'mom
vooruit te komen in de wereld?"
„Ja, en omdat ik me niet verslingeren
wou. Begrijpt u wat ik bedoel?"
„Ongeveer. U koos van twee kwaden het
minste. Ga verder."
„Ik slaagde, tot op zekere hoogte. Ik
maakte een studie van de heeren, waarmee
ik uit eten ging. Ida stelde me aan enkelen
voor. Zoo leerde ik ook Jan Heeringa ken
nen. Wat ik van ze te pakken kon krijgen
nam ik. Op een keer begon Jan Heeringa
te wauwelen over het prachtcollier dat zijn
zuster zou krijgen als ze trouwen ging. Dat
stemde me tot nadenken. Wat gaf het of ik
van dezen en genen iets los kreeg? Daar
bleef ik even arm bij als ik was. Maar als
ik dat collier machtig kon worden, was ik
er ineens bovenop. Dan zou ik met al die
fuiftypes, die me de keel uithingen, niets
meer te maken hebben. En ik nam dus maat
regelen."
„Wat voor maatregelen?"
„Ik zocht Jan en Ida's gezelschap zooveel
mogelijk en hoorde den jongen uit. Ik vroeg
hem van allerlei over het huis, en hoe het
was ingericht, tot ik alles wist wat ik weten
wou. Ook, dat het collier in de brandkast
zat."
„En hoe kwam u aan den sleutel?"
„Op een avond had Jan Heeringa driemaal
zooveel gedronken als hij verdragen kon, en
ik zag kans zijn sleutelbos machtig te wor
den, terwijl Ida zich even geëxcuseerd had.
In mijn taschje had ik al ik weet niet hoe
lang een stuk was, om een afdruk van de
sleutels van de brandkast en de voordeur te
maken, als ik ooit de kans zou krijgen. Het
was het werk van een oogenblik, want ik
herkende tusschen de groote sleutels dien
van het Lipsslot en dien van de safe heel
gemakkelijk."
„En de lettercombinatie?"
„Dat was moeilijker, maar die kreeg ik
ook. Op een anderen avond was ik weer met
Ida en hem in een café, en Jan Heeringa
had ook nu te veel gedronken. Hjj schepte
over alles en nog wat op, hij bluft altijd als
hij teveel Whisky naar binnen heeft, en ik
wist hem, zonder dat hij er erg in had, te
brengen tot een beetje opschepperij over zijn
verstand, zijn hersens, en zijn geheugen!"
„Heel slim," zei de detective, die licht
begon te zien.
„Hij blufte, dat hij een reuzengeheugen
had, en ik zei dat hij geen serie cijfers kon
schrijven, en ze zich een half uur later nog
herinneren. Hij scheurde een randje van een
menu af, schreef er eenige cijfers op en gaf
mij dit papier in bewaring. Na een half uur
deed hij erg gewichtig, platte zijn vinger te
gen zijn voorhoofd, en deed of hij de groot
ste moeite had zich de cijfers te herinneren.
Ida liet zich beetnemen, maar ik wist van
te voren, wat Jantje zou doen om ons van
zijn prachtgeheugen te overtuigen. O! ik wist
het van te voren. Maar toen hij de cijfers
had opgenoemd, en we ze met de kaart had
den vergeleken, was hij eerlijk genoeg om te
hakkelen, dat hij slimmer was dan wij, en
dat hij een paar cijfers, die hij wel droomen
kon, de lettercombinatie van het brandkast-
slot, had opgeschreven. Ik verfrommelde het
papier en deed of ik het weggooide, maar
ik stopte het in mijn handschoen en zoo
kwam ik te weten wat ik weten wou."
„Die Jan Heeringa is de grootste dwaas,
dien ik ooit in mijn leven ontmoet heb,"
bromde de detective. „En verder?"
„Op den dag dat ik mijn kans meende
schoon te zien, ging ik naar het huis. Het
was een donkere, gure avond, zooals u zich
wel zult herinneren. Ik wist dat er iemand in
het huis was behalve de knecht. Maar ik
vond u voor de deur, al maakte dat het kar
weitje eerder gemakkelijker dan moeilijker.
Het collier was echter niet te vinden."
„En u weet niets van den moord op Hen
drik Bosman?"
„Niets, niets. Hoe kunt u zooiets zeggen.
Dat gelooft u toch zelf niet?"
„Wat ik geloof of niet, doet er weinig
toe. Ik weet alleen dat u allebei de gelegen
heid hebt gehad den man te dooden, en dat
voor u allebei een motief was, als hjj één
van u bij de brandkast heeft aangetroffen?"
De beide vrouwen protesteerden met hyste
rische heftigheid.
„Ik heb u alles verteld wat ik wist," zei
Ida Basquette. „en Jetje ook. Wat wilt u
nog van ons?"
„Van u," antwoordde de detective lang
zaam, ,van u wil ik in de eerste plaats weten
Wat u bedoelde met de woorden: „dus tóch,
hij heeft
„Datdat kén ik niet zeggen."
„Had u het oog op Jan Heeringa?"
De actrice aarzelde even, toen„Ik
hebik heb niets meer te zeggen."
„Dan gaat U achter slot en grendel."
„Ik zal gaan."
„En u, juffrouw Karspels, gaat mee."
„Neen, neen!"
„Toch wel. U heeft bekend, dat u gesto
len hebt, u wordt verdacht van den moord,
en ik ben verplicht u te arresteeren."
„Maar ik heb u alles, alles gezegd. Ik wou
naam maken, slagen in het levenik had
er een goede reden voor."
„Welke reden?"
Hier nam Ida Basquette het woord.
„Bij alles wat ze doet of laat, is haar
reden altijd Willem Snoeck!"
„En wie is meneer Willem Snoeck?"
„Een mispunt, als u het mij vraagt*!*'Een
doeniet, maar een erge knappe jongerl Jetje
is gek met hem. Hij gaat om met Hëieringa
en dat soort, en hij geeft niets om Jetje.
Maar zij kén hem niet laten schieten Alles
zou ze voor hem willen doen. Hij is lyi, ijdel
hou je mond maar Jetje, jij ziet h-'m ver
keerd en alleen als zij geld zou hbben en
een reputatie als actrice, begrijpt
„Ik begrijp alleen, dat juffrov Karspels
onder suggestie staat van een Jn&en man,
die niets om haar geeft."
„Ja, en het ergste is, da^'| niet deugt.
Een maand of wat geleden 'n Am
sterdam. Uit Den Haag, 1 leent
geld van Jan Heeringa. tlern ge
steld is. TTü 1-su altijd g en'
Wordt vervolgd,.
