Anna Paulowna.
Callantsoog.
Wieringen.
Schagen.
Texel-
HFXDKRSCHE COURANT VAN DTNSDAG 12 FEBRUARI 1935.
op 550 voor ongehuwden en 650 voor ge-
hUVoor deze wijziging worden weer een aan
tal van de meest armoedige gezinnen in de
belasting opgenomen en heeft er voorts over
de geheele linie een evenredige verhooging
«laats; terwijl bovendien het tarief van een
belastbaar inkomen van 1350 en hooger nog
eens extra is verhoogd.
M de V.! Wij verwaarioozen nu maar «e
heffing van de zgn. crisis-opcenten, die nu
niet meer op de Gemeentefondsbelasting zul
len worden geheven, doch zijn overgebracht
naar de Rijksinkomstenbelastng.
Waar ongetwijfeld straks, wanneer de me
•we aanslagbiljetten zullen worden ontvangen,
de belastingbetalende burgers uiting zu"*£
geven aan hun gevoelens, in verband met het
te betalen bedrag, achten wij het noodzakelijk
voor een en ander nu reeds aandacht te vra
ten opdat men ook heel goed wete, dat deze
nieuwe offers uitsluitend en alleen te danken
zijn aan de financieele politiek van de Rijks-
regeering.
M. de V.! een andere Rrjksmaatregel, die
een directen nadeeligen invloed heeft op de
financiën der Gemeenten is de Omzetbelas
ting. Onze gemeentelijke Gas- en Electrici-
teitsbedrijven worden daardoor voor het jaar
1935 met ongeveer 25.000 belast, welk be
drag natuurlijk weder op de verbruikers moet
worden verhaald.
M. de V.! Trots al het voorgaande kunnen
wij met eenige voldoening constateeren, dat
de thans aangeboden begrooting op normale
wgze is sluitend gemaakt kunnen worden.
Weliswaar is de Raad verplicht geweest om,
in verband met de hiervoor genoemde finan
cieele offers, die door het Rijk van onze Ge
meente worden gevergd, de beproefde Ge
meentelijke steunregeling werkloozen
prijs op geven en daarvoor de Rijkssteunre
geling te aanvaarden, maar overigens behoef
den gelukkig geen meerdere diep ingrijpende
maatregelen genomen te worden.
De Rijkssteunregeling is thans ingevoerd
en wanneer onze indruk niet verkeerd is, dam
Is er gelukkig van geen grooten achteruitgang
sprake. Aan den anderen kant geeft deze in
druk echter ook geen redelijke aanleiding tot
de veronderstelling zooals de redactie van
de Heldersche Courant in een onderschrift
deed uitkomen dat het misschien jammer
Is, dat wij nu pas tot het aanvaarden van de
Rijksregeling zijn overgegaan.
M. de V.! Men dient wel goed te overwegen,
dat bijvoorbeeld de nog slechts korten tijd
geleden tot stand gekomen wijziging in de
Rijkssteunregeling, waarbjj de beperking ten
aanzien van de groepen werkloozen, die tot de
crisiswerkloozen gerekend moesten worden,
werd opgeheven voor onze Gemeente van
zeer groote beteekenis moet worden geacht
ten opzichte van het bedrag, dat als subsidie
in den werkloozensteun kan worden genoten.
M. de V.! Naast de sluitende begrooting
verheugen wij ons in het feit, dat de finan
cieele positie van onze gemeente een goede
getuigenis geeft van het voorzichtige beleid,
dat door het College van B. en W. wordt na
gestreefd.
M. de V.! !Het is van onze zijde reeds meer
dere malen betoogd, dat juist in deze moeilijke
tgden het zoo dringend noodig is, dat alle
krachten worden ingespannen voor de behar
tiging van de gemeenschappelijke belangen.
Dit geldt ook voor onze Gemeente. En daar
om hebben wij ons geërgerd aan de uitlatin
gen over de „Noodlijdendheid onzer Gemeente"
in de groote pers, maar meer nog aan de on
verantwoordelijke schrijverij in de Heldersche
Courant het voornaamste plaatselijke blad
waarmede deze indruk ook op een ondub
belzinnige wijze werd gesuggereerd.
M. de V.! Tenslotte een algemeene opmer
king over de positie van het Gemeentelijke
Gasbedrijf. Zooals overal elders in ons land
loopt het gasdebiet belangrijk achteruit,
hoofdzakelijk door de concurrentie van andere
brandstof. Wij zullen het op prijs stellen als
het College van B. en W. bereid is een onder
zoek in te stellen naar de mogelijkheid om
althans eenigermate het bestaande gasdebiet
te behouden, óók ten aanzien van het gasver
bruik in bedrijven, enz.
M. de V.! Wg zijn hiermede gekomen aan
het einde van onze beschouwingen en willen
besluiten met te verklaren, dat onze Soc.-
Dem. fractie gaarne haar steun zal blijven
verleenen aan het Gemeentebestuur bij een
krachtig streven om de zelfstandigheid der
Gemeente zooveel mogelijk te behouden, mede
door het voeren van een voorzichtig financieel
beleid.
De heer Schoeffelenberger vraagt
of het wel de moeite lo it de begrooting nog
te behandelen, omdat zij n.1. bij voorbaat goed
gekeurd is. Spr. is het grootendeels eens met
de beschouwingen van den heer Bogaard ten
aanzien van de rijkspositie; deze begrooting
is eigenlijk een onecht kind van de rijks-
begrooting. Zeer terecht zegt de heer Bogaard,
dat de regeering alle sociale maatregelen
voor de gemeentebesturen verlamt. Maar de
houding der S.D.A.P. zelf is tweeslachtig, zij
ia in theorie opposante in het kwadraat, maar
is tenslotte regeeringspartij in de praktik. Zij
wil zoo mogelijk met de katholieken de
ministerportefeuiles aanvaarden. Nu kan men
van de katholieken nooit eenheid in de poli
tiek verwachten en als zij straks een coalitie
vormen met de S.D.A.P., leidt dit tot een
geweldige déb&cle. Spr. zegt dit niet om
iemand onaangenaam te zgn, alleen maar om
aan te toonen, dat de S.D.A.P. een regeering
aanvalt, die zij eigenlijk beschermt.
Spr. behandelt nu een vlugschrift van de
vrtjz.-dem., getiteld: „Hou Koers". 12 punten
staan er in, die de belangen van den midden
stand behartigen, maar dat is in strijd met
hun praktijk die den werkloozensteun vermin
dert. De toestand is nationaal slecht en de
maatregelen van de regeering zijn dat ook.
Spr. wijst er dan op, dat de opbrengst der
pers. bel. zeer zal verminderen, en laakt het
voorts, dat de gemeente de radiodistributie
niet heeft aanvaard. Het had heel wat in 't
laatje gebracht.
Grondbedrijf: onze boekwaarde is geen
stimulans meer voor dezen tijd. In verhouding
tot de goudwaarde van den gulden is dat
foutief.
Politie. Zij is een noodzakelijk kwaad.
Ergerlijk is het dat de motorbrigade in 1933
783 verbalen heeft opgemaakt. Spr. had het
beter geacht als de Raad beslist had over de
'oenoeming van een adj.-insp.-tituiair.
Gem.-Rciniging. Thans staat weer een
bedrag van 85.000.— op de begrooting.
Daarvan had een aparte bijlage moeten
komen. Ook het wegbrengen van het vuil in
zee is niet afdoende geregeld. Is het niet beter
het kanaaltje er mee te dempen Het zou een
langjarige werkverschaffing zijn. In dit voor
stel voor uitbreiding ziet spr. geen voordeel.
Gasfabriek. De directeur van het Gas
fabriek is een bezuinigingsacrobaat. Waarom
is de enorme voorraad cokes niet voor lagen
prijs van de hand gedaan? Technisch perso
neel is er te kort.
Gemeentewerken. Spr. gelooft dat de
directeur in de praktijk geen directeur is. De
heer Dokter wordt geïnspireerd door lagere
ambtenaren, hg is te zachtzinnig, hetgeen
niet in het belang is van het bedrijf.
Alg. Rapport. Drukken van de begroo
ting. Spr. heeft de vraag gesteld van het
drukken. Het was niet zijn bedoeling de
plaatselijke industrie te treffen, maar nu
maakt men er zich af met te zeggen dat er
verschillende omstandigheden zijn geweest,
die tot dit besluit leidden. Welke zijn die om
standigheden vraagt spr.
Verminderd gasverbruik. Spr. meent dat
bjj afschaffing van den meterhuur het gasver
bruik zal toenemen.
Spr. behandelt nog diverse onderwerpen uit
het Alg. Rapport, o. a. de huisnummering.
Spr. heeft indertijd al voorgesteld de huizen
opnieuw te nummeren.
Beplanten van pleinen enz. Spr. houdt
een pleidooi om dit door de plaatselijke bloe
misten te doen geschieden.
Kermis. Het is toch, gezien de opbrengst,
een gemeentebelang om de oude kermis weer
in te voeren.
Bouwen B.L.Q.-School. In verschillende
scholen staan aantallen lokalen leeg; veel
nuttiger zou het zijn als men deze gelden be
steedde voor een tunnel. Daarmee was het
algemeen belang weer gebaat.
Spr. wijst er op, dat aanvaarding van het
kiesstelsel-de Wilde tegen de dwergpartijpen
onbillijk is.
Laat de S.D.A.P. tegen een dergelijke wets
wijziging opponeeren.
De heer Eijïders aan 't woord.
Volgende spreker is de heer E ij 1 d e r s.
Wij ontleenen aan zijn rede het volgende:
M. de V.l Wanneer het mij vergund is een
beschouwing té houden over de begrooting,
dan zal die zeer kort zijn.
De economische crisis is nog niet opgelost
en al mag de minister-president in zijn laatste
rede, wijzende op de ongunstige omstandig
heden, de mogelijkheid bespreken, dat er voor
's Rijks financiën in dit jaar eenige kleine
verlagingen op de belastingen misschien kun
nen worden toegepast, zulk een lichtstraaltje
is voor de Gemeente Den Helder nog niet te
zien. De diverse maatregelen ter eene zijde van
regeeringswege, ter andere de groeiende werk
loosheid hier maken, dat voor een komende
begrooting nog verschillende maatregelen die
nen genomen te worden wil men niet overgaan
tot belastingverhoogingen.
In de begrooting van 1935 zijn verschillende
nadeelen aangebracht door de voorgenomen
maatregelen van de regeering betreffende wij
zigingen der wet op de financieele verhouding
tusschen rijk en gemeenten en het instellen
van een werkloozensubsidiefonds; daartegen
over staat een tegemoetkoming doordat onze
raad noode de rijkssteunregeling heeft aan
vaard. Telden wij op onze Arbeidsbeurs in 1916
twintig werkloozen, in November 1934 waren
er niet minder dan 1032 ingeschreven werk
loozen.
Voor Den Helder, waar weinig industrie is,
is het getal groot te noemen. Doel moet zijn
alle verslechteringen tot een minimum te be
perken, doch ontkoming hiervan staat vrij
zeker niet in onze macht.
In deze begrooting wordt de burgerij meer
der belast, pl.m. 40.000.—, dat staat zoo vast
als een rots en daaraan is niet te ontkomen.
In het Alg. Rapport zeggen B. en W., dat de
burgerij in deze begrooting met pl.m. 40.000
meerder wordt belast, doordat 18 opcenten op
de Gemeentefondsbelastnig meer geheven is,
dit is onjuist. Wg eischen slechts 55 opcenten
tegen 62 opcenten in 1934/'35. Dat het rgk
daarnemens 25 opcenten te zgnen behoeve
heft, betreuren wg natuurigk ook. Verder zeg
gen zij, dat als het rijk voortgaat heffingen te
zijnen behoeve te verhoogen, dat het voor de
gemeente ondoenlijk zal wezen de opcenten
met een gelgk percentage te verlagen.
M. de V.! Dit is een gezocht antwoord, m.i.
Door het instellen van een werkloozensubsi
diefonds waarin de regeering 46 millioen gul
den beschiktbaar stelt, hebben B. en W. de
navolgende posten lager geraamd op de be
grooting, omdat dergelijke bedragen gestort
moeten worden in het werkloozensubsidiefonds
n.1. 40 van de hoofdsom der grondbelasting
gebouwd en onbebouwd 80 opcenten hoofd
som personeele belasting, 10 opcenten op de
vermogensbelasting en ten slotte heft de re
geering 25 opcenten der gemeentefondsbelas
ting. Deze 25 opcenten zijn niet in haar geheel
op de gemeentebegrooting verlaagd. En nu
mogen B. en W. zeggen: wij hebben de opcen
ten van 62 op 55 geboekt, dus 7 opcenten min
der. Het is een vaste waarheid, dat zij het ver
schil, zgnde 18 opcenten, niet in mindering op
de begrooting kunnen brengen. Opcenten ge
meentefondsbelasting is de sluitsteen van de
begrooting. Voor al deze verlagingen, die de
regeering heft, ontvangen wij daartegenover
een uitkeering van de rijkssteunregeling.
De schuldenlast.
De schuldenlast der gemeente wordt steeds
grooter. 1 Januari 1934: 6.281.100, 1 Januari
1935 6.291.560, dus 10.460 meer en nu zeg
gen B. en W.: wjj ztjn het met de opmerking
eens en antwoorden daarop, dat groote bedra
gen men niet op de gewone uitgaven kan bren
gen, dan zouden zg die na ons komen, de voor-
deelen genieten. Daartegenover staat, dat men
de later komende, niet mag overbelasten. De
schuldenlast wordt steeds grooter en dat moet
zooveel mogelgk voorkomen worden. Ik zeg
niet dat de financieele toestand van de ge
meente ongezond is. Maar met het sluiten van
leeningen moeten wij zeer voorzichtig zijn.
Iedere leening vermeerdert onze rentelast. Ook
met de schuldenlast moeten wij ons aanpas
sen aan de tijdsomstandigheden.
Verlaging van salarissen, minder worden
van het gemeenschappelgk belastingvermogen,
geven ons alle aanleiding waakzaam te zijn.
Onderhoud ambtswoning.
Bjj de voorbehandeling der begrooting van
Publieke Werken, werd door de leden algemeen
geklaagd over de groote onderhoudskosten en
of het wenscheljjk was de onderwgzerswonin-
gen in de stad te verkoopen. Het is naar aan
leiding hiervan, dat ik over deze zaak wil
spreken en een voorstel wil doen om een vast
percentage te stellen voor onderhoud.
Bij het vooronderzoek van de begrooting is
op de buitengewone hooge uitgaven aanmer
king gemaakt. Ontvangsten aan huishuur 4
onderwijzerswoningen en van 1 conciërgewo
ning, samen 1385.per jaar. Uitgaven on
derhoud 683 en bedrijfskosten 205, samen
888.—, blijft over 497.
Hiervan moet af het navolgende: waterlei
ding, grondbelasting, wegenbelasting, hoog
heemraadbelasting en brandassurantie. Ik
vraag u: wat blijft er dan over van de huur.
„Volkshuisvesting" mag gemiddeld per wo
ning besteden voor onderhoud 30.per wo
ning is hoogstens 12 van de huuropbrengst.
Nu wil het Cöllege van B. en W. nagaan
of het stelten van een vaat percentage der
opbrengst, voor de kosten van onderhond,
practisch mogelijk is.
M. de V., ik stel voor de onderhoudskosten
van ambtswoning te bepalen op 20 pet. van
de opbrengsthuur, dat is tenminste een hooger
bedrag dan Volkshuisvesting mag gebruiken.
Hiervoor behoeft de uitgaafposten in de
begrooting niet verlaagd te worden, alleen
men geeft niet meer dan 20 pet. uit.
l'/2% pensioenstorting.
Van de toelage van 1%% voor de pensioen-
storting aan het gemeentepersoneel, waartoe
in den loop van het jaar 1934 besloten is,
kan ik geen uitgaafpost vinden in de begroo
ting, zoo deze post wel in de begrooting voor
komt, onder welk hoofdstuk wordt hiervan
melding gemaakt? Zoo neen, mag dan de
begrooting door den Raad worden aangeno
men? Ik ben van meening: als wij overtuigd
zijn dat de 1%% toelage pensioenstorting
over 1935 aan ons gemeentepersoneel behoort
te worden gegeven, dat deze uitgaafpost in
de begrooting tot uitdrukking moet komen.
Ten slotte de autonomie der gemeenten,
In dezen tijd treden verschillende raadsleden
in gemeenteraden op als verdedigers van de
gemeentelijke autonomie, die naar het heet,
door de Regeering wordt bedreigd. Het zijn
verschillende gemeenteraden die door hun
optreden de gemeentelijke autonomie hebben
ondermijnd. Aan de financiën werd te wei
nig zorg besteed. Nog meer zonderlinge' ge
beurtenissen van den laatsten tijd kunnen
worden vermeld. Er is een sterke neiging, om
al meer lasten te verschuiven naar de
onzekere toekomst, ten einde aan minder
aangename maatregelen te ontkomen.
Ziet de gemeenteraad zijn zelfbestuur alleen
over de plaats zijner gemeente, het Rijk be
ziet het zelfbestuur over geheel ons vader
land. Als de regeering maatregelen neemt, dan
hoort men van een deel van onzen raad, dat
is het schenden van de gemeentelijke autono
mie. Maar als de Regeering overgaat tot in
stelling van de financieele verhouding tus
schen Rijk en Gemeenten zooals in 1929, dan
spreekt men in den Helderschen Raad niet
over verkrachtig van de autonomie. Misschien
wel door raadsleden te Bloemendaal en Wasse
naar, die daardoor in de Gemeentefondsbelas
ting meer moeten opbrengen dan dat zij terug
ontvangen, terwijl Den Helder driemaal het
bedrag, door haar in het fonds gestort, terug
ontvangt.
De Regeering heeft tot plicht om in de
abnormale tijden die wij beleven ook in te
grijpen in 't belang, niet van een enkele stad
of dorp, maar van het geheele Neder'andsche
volk!
De heer Biersteker zal een terugblik
houden en een blik in de toekomst slaan. Het
is wel eens goed aan het einde van een 4-jarige
periode een blik terug te werpen.
Spr. wil enkele punten naar voren brengen;
de rijke steunregeling en werkverschaffing zal
spr. bg hoofdstuk 9 behandelen.
In veel opzichten mogen wij ons gelukkig
achten: wg vormen in een ontwrichte maat
schappij een oase. De werkloosheid is hier
minder groot dan elders, circa 3 der bevol
king staat ingeschreven. In andere gemeenten
bedraagt dat 1012 Dat wil niet zeggen,
dat hier de druk niet zwaar is; integendeel,-epn
bedrag van 7 ton is voor onze begrooting van
tamelijk veel beteekenis. Een groot deel onzer
gemeentenaren hebben een zekere stabiliteit ;in
hun inkomen, al is het waar dat ook zij een
veer hebben moeten laten. Een ander deel ón
zer burgerg voelt wel degelijk den druk: land
bouw, visscherij, enz. In de Kerstrede van den
heer Albarda heeft deze gezegd, dat de tee
kenen van opleving die er zijn, bedriegelijk
zijn. Niet alleen arbeiders zijn de geslagenen,
aldus de heer Albarda, óók middenstanders, en
zelfs industrieelen vallen er onder.
Men zal vragen: welk verband Is er tus
schen deze uitspraak en de gemeente-begroo
ting? Omdat ook hier voor verschillende men-
schen de strijd om het bestaan zwaar is.
Het besef dat de strijd behalve voor de werk
loozen ook zwaar ls voor onze overige ge
meentenaren wordt o.i. in den raad te weinig
Ingezien en er wordt onvoldoende rekening
mee gehouden.
Burgemeester Houwing heeft wel eens ge
zegd: wij hebben een raad grootendeels be
staande uit arbeiders, en hij bewonderde het
dat zij nog zooveel tot stand brachten. Maar
het mag nu wel eens worden uitgesproken dat
in dezen raad het enge begrip van arbeiders
belang te veel domineert.
De heer Bogaard Daar krijgen we zeker
óók een staaltje van!
De heer Biersteker kan daar niet over
uitwijden, dat zou te uitvoerig worden. Wij
willen evenwel niet dat op onze schouders het
odium rust van arbeidersvijandelgkheid. Wij
voelen zeer goed den nood die onder arbeiders
heerscht. Als spr. zegt, dat hier dikwijls het
belang der arbeiders domineert, geschiedt dat
omdat wjj met breeder blik het geheele belang
van het Nederlandsche volle willen zien. Wg
staan op het standpunt, dat de politieke ljjn
in de richting aangegeven door de ministers
Colijn en Oud ook de lijn voor onze gemeente
is en dat wij goed zullen doen ook voor onze
gemeente een nationale politiek te voeren, in
dezen zin, dat wij ons voelen als deel van het
geheele Nederlandsche volk en moeten trach
ten zoo goed mogelijk de zaken voor elkaar te
krijgen.
Van de politiek van Colijn en Oud is even
wel in onze gemeenteraad niet veel merk
baar en alleen dan als de druk van boven af
komt, worden maatregelen genomen. Frappant
is, dat de eigen volgelingen van het ministerie
niet de lgn volgen die is uitgestippeld door de
regeering! Spr. zal daar niet nader op ingaan,
men is er voldoende mee bekend.
Spr. citeert de uitlating van minister Oud
dat er een te veel is aan ambtenaren en dat
geldt ook voor de gemeente. Ook onze be
grooting is weer 4 ton hooger...
Geroep: Dat is toch heel gewoon!
De heer Biersteker critiseert het ant
woord van B. en W. op deze opmerking. Welke
zgn de bezuinigingen, waarvan het Alg. Rap
port spreekt? Op de opmerking, dat het Col
lege met belangstelling de voorstellen tot be
zuiniging tegemoet ziet, zal spr. niet ingaan:
ze zijn heel wat jaren achtereen gedaan en
telkens afgestemd. Het is den moriaan gc-
wasschen
Geroep: De aanhouder wint!
De heer Biersteker heeft onder de hui
dige constellatie van den Raad daarin niet
veel vertrouwen.
De druk op middenstand, landbouw, vissehe-
rjj en nijverheid wordt niet gevoeld. In deze
begrooting is niets gedaan om tot lagere las
ten te komen; integendeel, er zjja tal van
nieuwe belastingen bijgekomen.
De heer Van der Vaart: Oók voor de
arbeiders!
De heer Biersteker wijst op het adres
van „Horecaf". Er moet worden gestreefd
naar vermindering der lasten voor de ge
meentenaren.
Nu moge men zeggen: overdrijft gij niet?
Met een enkel voorbeeld zal spr. dit illustree-
ren. Een zakenman had in 1929 een bedrijf
met een omzet van 18.000 waarin hij 2500
verdiende. Dat bedrijf liep in 2 jaar tijds terug
tot een omzet van 16.000, zijn winst daalde
dienovereenkomstig en in 1934 had hij nog een
omzet van 8000 en het winstpercentage, dat
vroeger 15 bedroeg was teruggeloopen tot
10, dus 800 verdienste.
In 1929 had hij op te brengen aan vaste las
ten 800 totaal, thans moet hij opbrengen
1000 bij minder omzet!
Iemand die een zaak had die in 1929 25.000
omzette met een winst van 3000, had in 1934
een omzet van 6000 en een winst van 300.
De vaste lasten bedroegen in 1929 1200.
in 1934 1500.—
Nog een voorbeeld: Omzet in 1929 100.000
met een winst van 9000.en 2500.vaste
lasten.
In 1934 omzet 100.000 en verlies van
1000.vaste lasten ƒ3200.
Gelukkig is hij niet onbemiddeld en kan
levfen.maar deze voorbeelden illustreeren dat
hier de druk ook zwaar is.
Geroep: Men kan 't ook omdraaien!
De heer Biersteker: Maar men kan
nooit zeggen dat de druk niet zwaar is. Er zijn
millioenen en millioenen in bedrijven verloren.
Geroep: Dat is toch onze schuld niet!
De heer Biersteker: 't Is onze schuld
ook niet als er werkloosheid is! Ga maar eens
rond in Koegras en informeer eens bij boeren
die groote bedragen hebben geinvesteerd in
hun bedrijven en thans minder verdienen dan
de steuntrekkenden. Ik laat bulten beschou
wing dat er tal van slachtoffers zijn, maar
men zegge niet die menschen hebben een an
deren tijd gehad. Het kapitaal zal ten alle
tijde de kurk blijven waarop de maatschap
pij zal blgven drijven. Zelfs dr. Wibaut, over
de geordende productie sprekende, zeide dat
daarvoor noodig was het kapitaal en dat daar
voor dan rente moet worden uitgekeerd.
Er moet nationale politiek worden gevoerd,
ook in onzen raad en spr. sluit zich aan bij
prof. Slotemaker de Bruine in deze, die een
pleidooi hield voor vermindering der lasten.
Ook mr, Joekes heeft gezegd dat aanpassing
aan lager niveau noodzakelijk is.
Daarvoor hebben wij reeds eenige jaren
achtereen salarisverlaging voor het gemeente-
personeel bepleit. Dr. Feens*ra Kuiper heeft
er destijds heel wat over moeten hooren. Het
voorstel werd altijd met hoongelach ontvan
gen, nu komt van bovenaf de drang en het
moet. Dat is toch een beetje spelen met de
gemeentelijke autonomie. Spr. vertrouwt, dat
nu de looncommissie .'el met een behoorlijke
nivelleering zal komen.
Wij willen overeenstemming in 'de loonen
van rijk en gemeente, tot nu toe was er een be
voorrechte positie van de gemeenteambtena
ren. Als men vroeger had ingezien ue noodza
kelijkheid van aanpassing ware het belang
dezer menschen misschien beter gediend.
Deze meening is geen uiting van would be
bezuiniging, maar van een juist inzicht der
maatschappelijke verhoudingen.
Spr. citeert een uiting van den heer Vlie
gen, die wijst op de noodzakelijkheid rekening
te houden met de veranderde tijdsomstandig
heden.
Het breede inzicht van den heer Vliegen
moesten de heeren zich ook eigenmaken, en
spr. gelooft, dat het inzicht van vele leden
te hekrompen is. Zij kunnen hun blik niet
verder uitslaan dan tot de arbeidersklasse.
Wg zijn voor goed loon en goede rechts
positie en willen daar zoo min mogelijk aan
tornen. Maar wij willen ook werken aan de
instandhouding onzer samenleving. En wij
hebben niet alleen te letten op onze eigen
belangen of die van bepaalde klassen. Wij
hebben enze samenleving als één geheel te
bezien en wij moeten een ander levensniveau
kiezen en ons daarbij aanpassen. De politiek
van het huidige ministerie is een landspoli-
tiek, die in de gemeenten moet worden door
gevoerd.
Ook de Raad van Den Helder moet voeren
een nationale politiek.
Gebleken is toch wel meer dan eens, dat
achteraf spr. en zijn fractiegenoot het bij liet
rechte eind hadden. Dr. Feenstra Kuiper hield
zijn interpellatie over het verven der Handels
school; de Raad wilde de Commissie niet,
maar 14 dagen later was zij er. Al meerdere
malen is aangedrongen door ons op een sala
riscommissie voor herziening der salarissen.
Nu is zij er van boven af gekomen
Subsidie B.L.O. school. Van alle kanten
werd gezegd: jelui hoeven op subsidie niet te
rekenen. Maar toch schijnt die sub3idie er
thans te komen. Natuurlijk, dat wij ons In die
dingen verheugen.
Er is slechts één weg voor behoud der
autonomie: de lasten naar omlaag!
Ook de menschen in gemeente-dienst zullen
hebben in te zien, dat ook zij moeten leeren
mee te werken aan verlaging der lasten.
De vergadering wordt te 11 uur verdaagd
tot hedenmiddag 2 uur.
AFSCHEID DS. S. U. ZUIDEMA.
Ds. S. U. Zuidema, die, na zich in ons land
nog verder voorbereid te hebben, mettertijd
naar Solo (Ned.-Indië) vertrekt om zich met
de opleiding te belasten van hen, die zich tot
den zendingsarbeid in de overzeesche bezit
tingen geroepen voelen, nam Zondagmiddag
in de, tot de laatste plaats bezette, Ger. kerk
aan de Molenvaart afscheid van zijn ge
meente.
Psalm 144 vers 3 „O, Heere, wat is de
mensch dat Gij hem kent", was de tekst van
zijn afscheidsrede, waarin hg wees op de lief
de en trouw van God en zijn gemeente voor
hield, dat men wel elkander uit het oog zou
verliezen, maar dat het geen afscheid was
voor den Heer.
Na den kerkdienst richtte de predikant
zich allereerst tot burgemeester Lovink, die
met de eveneens genoodigde predikanten ds.
Tollenaar en ds. Vorstman, aanwezig was.
Spr. zal in het tegenwoordig zijn van den
burgemeester het symbool, dat in Nederland
de overheid de gemeente van Christus wil
beschermen, uitte zijn dankbaarheid voor de
wijze waarop het gemeentebestuur tegemoet
getreden is in de pogingen de nooden der ge
meentenaren te lenigen en verzocht zijn ge
meente in het gebed zegen te vragen op het
werk van den burgemeester.
Tot ds. Tollenaar, vertegenwoordiger van
de classis Alkmaar, richtte spr. den wensch
dat de gemeente onder zijn leiding weer
spoedig een eigen predikant mocht krijgen en
in een slotwoord dankte de scheidende predi
kant zgn gemeente, de verschillende vereeni-
gingen, den koster en de kosteres en in het
bijzonder den herkeraad, hoopte dat z'n
catechisanten enkel en alleen omdat zij zich
geroepen voelden weldra hun belijdenis zou
den doen en wenschte allen: den zegen des
Heeren.
Burgemeester Lovink, nu het woord krij
gend, herinnerde aan ds. Zuidema's Intrede,
ongeveer 3% jaar geleden, prees hem en z'n
echtgenoote voor de wijze, waarop zij in
dezen moeilijken tijd de kerkelijke gemeente
hebben geleid, voorgelicht en geholpen, dankte
daarvoor namens het gemeentebestuur en
wenschte den scheidende zegen op zijn werk,
zegen ook voor hen en zijn huis.
Ds. Tollenaar, vasthoudend aan den door
ds. Zuidema gekozen tekst, wees er op, dat
deze niet den gemakkelijksten weg gekozen
had, dat het moeilijk moest zijn den harmo
nisch gegroeiden band tusschen hem en zijn
gemeente te verbreken. Maar, vervolgde spr.,
God heeft gewild, dat gij de verantwoorde
lijke nieuwe taak op u nam: God heeft U ge
kend. Hij dankte ds. Zuidema voor hetgeen
deze in zijn gemeente verricht heeft; werk
van eeuwige waarde. Op zijn verzoek zongen
de aanwezigen den scheidende het laatste
vers van Psalm 121 toe.
De heer Wisse, ouderling, dankte ds. en
mevrouw Zuidema voor hun vele en velerlei
arbeid in de gemeente, het steeds open stel
len van deur en hart voor jeugd- en andere
kerkelijke vereenigingen en verzocht allen
staande het laatste vers van Psalm 134, „Dat
'sHeeren zegen op U daal!", te zingen.
Voor de laatste maal sprak daarop ds.
Zuidema den zegen uit over zijn eerste ge
meente, wier eerste eigen herder hij ook was.
BONTE AVOND.
Zondagavond gaf het gezelschap „De dikke
Dahlia", de „bloem" van het koor der Mozes en
Aaronkerk te Amsterdam, een bonte avond voor
donateurs van het Orgelfonds der R.-K. kerk in
de Spoorbuurt.
Pastoor Van der Eem hield bij de opening een
korte beschouwing over het Oi gelfonds, tot welks
oprichting „De dikke Dahlia" mede den eersten
stoot heeft gegeven. Spr. vertelde van de resul
taten, die reeds waren bereikt en deelde mede,
dat bij denzelfden voortgang binnen afzienbaren
tijd het orgel werkelijk eigendom der kerk zou zijn.
„De dikke Dahlia" oogste met mooie voor
drachtskunst, dubbelkwartet-, duet- en solozang
veel succes en liet ook op komische wijze het
leven in de Spoorbuurt, meer in 't bijzonder
enkele gebeurtenissen op Nieuwjaarsdag, de revue
passeeren.
In z'n sluitingswoord voor het gezellig samen
zijn, dat velen nog lang bijeenhield, sprak pastoor
Van der Eem zeer waardeerende woorden tot
den penningmeester van het Orgel'onds, den
heer H. op 't Veld en tot het gezel chap, dat
niet alleen dezen avond zoo keurig verzorgde,
maar ook des morgens reeds op andere wijze
van z'n kunst had doen genieten. Het dubbel
kwartet zong toen n.1. met het kerkkoor en bege
leid door den organist van de Mozes en Aarons-
kerk, onder leiding van den heer N. Zwarthoed,
de mis „Mathildis", van H. Cuypers,
OUDHEIDKUNDIGE VONDST?
Door den opzichter, belast met het toezicht
op de werkverschaffing, den heer B. de Wit, is
bij het omspitten van het dorpsplein op 1%
meter een oud steenen kruikje of vaasje ge
vonden. De hals is er afgebroken. Op bet
onderste deel, de buik, staat in oud Holland-
sehe letters een spreuk. Het glazuur is op
verschillende plaatsen gebarsten. Het vaasje
ls op het Gemeentehuis gebracht. Getracht
zal worden een en ander hieromtrent na te
vorschen, en de letters en beteekenis te ont
cijferen.
VERLOTING.
Door de Burgemeester en Wethouders dezer
gemeente is toestemming verleend aan het
Comité tot ontwikkeling en ontspanning van
jeugdige werkloozen voor het houden van een
verloting ten bate van zijn kas.
HET NIEUWE DORP.
Officieus is vernomen, dat van het nieuwe
dorp Wieringerwerf, hetwelk, gelgk bekend
is, pl. m. 300 m ten Noorden van de „Terp"
zal verrijzen, ongeveer de helft der woningen
op het grondgebied der gemeente Wieringen
zal komen te staan.
WERKVERSCHAFFING.
Bij den aanvang der w^ek bedroeg het aan
tal tewerkgestelden bij de werkverschaffing in
den Wieringermeerpolder, voorzoover afkom
stig uit de gemeente Wieringen, 308.
REGISTRATIE VISSCHERSVAARTUIGEN
Het Gemeentebestuur heeft besloten geen
gehoor te geven aan het door de Ver. van
Zuiderzeegemeenten tot haar gericht verzoek
om de totstandkoming te bevorderen van een
nieuwe strafverordening, waarbij dan voor
schepen, die het IJselmeer bevisschen, het
voeren van een nummer en letter verplichtend
wordt gesteld.
Het gemeentebestuur is van oordeel, dat
aan een zoodanige verordening alhier geen
behoefte bestaat, omdat de schepen alle van
een dergelijke aanduiding zgn voorzien.
Hippolytushoef.
EEN PRIESTERFEEST.
Men deelt ons mede dat in verband met
het 12'/,-jarig priesterjubileum van pater
Timmerman, assistent-pater van de R.-K. hulp
kerk te den Oever, in de R.-K. Kerk „St.
Hippolytus" alhier a.s. Zondagmorgen om 10
uur een feestdienst zal worden gehouden,
waarbjj de jubileerende pater zelf de Hoogmis
zal uitvoeren.
DOOPSGEZINDE JONGERENKRING.
Donderdag 14 Februari a.s., des avonds
8.15 uur houdt voornoemde Jongerenkring een
bgeenkomst in het nieuwe cathechisatie-
gebouw, te Hippolytushoef.
DE ND1UWE RIJWIELBAAN.
Naar wij vernemen is door onze Wielerclub
in de Wielerpers een oproep gedaan voor
amateurs en nieuwelingen,- welke op de in
begin Mei a.s. alhier te openen nieuwe rijwiel-
baan, willen start«n
EEN RIJWXELCLUB
Naar wij vernemen, wordt Maandag 18 febru
ari, des avonds f uur, in '1 café van den heer
S. A. Veerdig, uitgaande van de Alkmaarder
R.-K. Rijwielclub, een vergadering belegd, ten
einde te geraken tot oprichting van een afdeeling
alhier. Een paar sprekers van 't Hoofdbestuur
lullen overkomen, om doel en werking van zulk
een afdeeling uiteen te zetten.
UITVOERING „HARMONIE".
Zondag 17 en Zondag 24 Februari a.s. geeft
de Muzickvereeniging „Harmonie", dir. de heer
P. Kreijger, uit Den Helder, haar ie leden uit
voering in dit seizoen. Het programma bevat een
5-tal muzieknummers en een tooneelstuk, getiteld
„Dolle Hans", Indo-drama in drie bedrijven, door
jan Fabricius.
Oosterland.
HERVORMDE ZUSTERRRING.
Voornoemde Zusterkring houdt Donderdag
14 Februari a.s., des avonds 8 uur, een bij
eenkomst in het lokaal van de Ned. Herv.
Kerk te Oosterland.
- <nf
Den Oever.
UITVOERING MUZIEKVEREENIGING
„APOLLO".
Zondagavond gaf bovengenoemde vereeni-
ging haar tweede uitvoering van dit seizoen
voor de gehuwde kunstlievende leden, in de
concertzaal van den heer J. Lont.
Om ongeveer acht uur opent de Voorzitter
van „Apollo", de heer C. Koorn Vzn., dezen
feestavond met een toepasselijk woord. In de
vrij goed bezette zaal bemerkte we o.a. Bur
gemeester Kolff en zijn echtgenoote.
Terstond na de opening werd begonnen met
het muzikale gedeelte dat bestond uit een
vijftal muzieknummers. Deze nummers wer
den op een uitstekende wijze ten gehoore ge
bracht. Vooral het derde nummer „Themis",
een polka voor piston, gecompagneerd door
den Directeur, den heer J. V. Glabbeek te
Den Helder, werd met begeleiding van het or
kest op een sublieme wijze door den eersten
pistonist, den heer Jac Bakker Czn., voorge
dragen. Een dankbaar applaus was den heer
Bakker's belooning. Het doet ons genoegen
te kunnen constateeren dat „Apollo" over
zulke uitstekende krachten beschikt.
Hierna volgde de opvoering van een klucht
in drie bedrijven „De verjongde Professor".
Dit geestige tooneelstuk met zijn komische
verwikkelingen viel bijzonder in den smaak
van het publiek getuige het daverende ap
plaus. De hoofd- en bijrollen bleken in goede
handen te zgn en werden door de diverse
heeren en dames op een goede wijze vertolkt.
Een gezellig bal bsslcot deze goed geslaagde
uitvoering.
ONGEVAL.
Zaterdagmiddag was men aan de haven te
Den Oever bezig met het lossen van vaten
bier uit het beurtschip van Gebr. Kaan. On
gelukkigerwijs rolde een vit van de ioskade
terug en viel in het schip en kwam terecht
op den knecht den heer D. N. De heer N.
bekwam ernstige wonden aan net gelaat. Dr.
de Groot die de eerste hulp verleende ver
voerde het slachtoffer naar zijn woning.
ONGEVALLEN DOOR DE GLADHEID.
Door de gladheid van den weg hebben op
den afsluitdijk en omgeving enkele auto-on
gevallen plaats gehad, welke behoudens ma-
terieele schade alle zonder persoonlijk letsel
zijn afgeloopen. Zondagavond vloog een auto
te Zurich uit het rechte spoor tegen een hou
ten schuur aan om vervolgens over den kop
te slaan en met de wielen omhoog te blijven
liggen. Door stuksnijden van de zeildoekbe-
kleeding konden de inzittenden zich bevrijden.
In den nacht van Zondag op Maandag zijn
een tweetal personenauto's resp. nabij K.M.-
paal 13 en 16 op den afsluitdijk in den grep
pel tercht gekomen en omgeslagen. Ook hier
liepen beide ongevallen zonder nadeelige ge
volgen voor de inzittenden af.
JAARVERGADERING „LA NORDA STELO"
Zonuag vond alhier in 't Noord-Hohau^sch
koffiehuis, onder voorzitterschap van den heer
K. Roggeveen, de jaarvergadering plaats van
de Esperanto Propaganda-Vereeniging „La
Norda Stelo".
Bij acclamatie werden alle bestuursiener»
herkozen en bestaat het Bestuur voor het
jaar 1935 weer uit de navolgenden:
Voorzitter, de heer K. Roggeveen, Schagen,
Vice-voorzitter de heer Sehouwvlieger, Den
Helder, Secretaresse Mej. Wittop Koning, Am-
sterdam, Penningmeester de heer C. Govers,
Den Helder, en Commissaris de heer J. Duinker,
den Burg, Texel.
Om 12 uur beëindigde de voorz. het officieele
gedeelte, waarna men gemeenschappelgk ging
lunchen.
Om 1 uur volgde daarna het leerzame en
amusante gedeelte.
Begonnen werd met zang van de Heldersche
club, daarna een zeer vlot gespeeld toneel
stukje van de Alkmaarsche club. Hierna een
groot toneelstuk, dat de Schager Esperan.o-
club onder leiding von den heer Wardenaar
had ingestudeerd, hetgeen goed gespeeld werd
en veel bijval oogstte.
De Esperantovereeniging uit Anna Paulowna
volgde hierna met eenige zeer verdienstelijk
2- en meerstemmig gezongen Esperantoliet e-
ren, waarna tenslotte door den heer Duinker
de film werd vertoond van het bezoek der club
aan Texel, waar menig keer hartelijk om werd
gelachen.
Om 5 uur sloot de voorzitter de vergadering,
welke voor de zooveelste maal heeft bewezen,
wat men met goeden wil, goede organisr io
en eendrachtig samenwerken kan bereikei
De eerstvolgende vergadering werd vastge
steld op 24 Maart en zal in Noord-Scharwouda
worden gehouden.
Met een hartelijk en welgemeend „<3is Re-
vido" gingen allen daarna naar huis.
De heer J. Hobsvoort, kommies bij de
belastingen te Oud-Schoonebeek, wordt over
geplaatst naar Schagen.
BURGEKLIJKE STAND
van 9 t/m 11 Februari 1935.
GEBORENSjjtje, d. v. Jan Kersemaker eu
Catharina Maria Barhorst.
OVERLEDEN: Jan Verberne, 87 jaar, wet
duwn. van Antje Zijm. 1
v
POLITIE.
Gevonden: 1 rijwielplaatje, 2 hand
schoenen, 1 bril, 1 portemonnaie.
