Julianadorp
Marineberichten
GEMENGD NIEUWS
10
HELDERSCHE COURANT VAN ZATERDAG i6 MAART 1935.
Binnenland.
Een goede vangst.
Door een auio overreden
i gedood.
De steekpartij in een café te
Amsterdam.
Oplichting.
Het vergaan van de
„Brion"
Verduistering van f 20,000.
Inbraak in het postkantoor
te Oostzaan.
Het zinken van het
stoomschip Orania.
Reusachtige boschbrand
in Noord-Kioesjoe.
Van Prima Grondstoffen
bereid.
Sleepboot der Italiaansche
marine vergaan.
Voeiballer doodgetrapt.
Warm Batavia.
LUCHTVAART
Militair vliegtuig
verongelukt.
Nog een vliegtu'gongeluk
Douglas-machines bij de
KLM.
De nieuwe stratosfeer'
vlucht van Wiley Post.
Eerste Kamer.
Landbouwcrisisfonds
goedgekeurd.
hij de woorden van den ambtenaar aan, bracht
nog enkele punten naar voren en zei ten. slotte
het in liet belang van zijn cliënten te achten,
indien niet ontslag van rechtsvervolging, doch
vinjspraak zou worden gegeven.
Vonnis a.s. week.
PREDIKBEURTEN.
Ned. i.orv. Gem.
's Avonds 7.30 uur, Ds. M. van Wichen
ZendingHgchouw „Be Ster der Hope".
's Morgens 10 uur en 's avonds 7 uur
de heer Th. Looy, van Rotterdam.
De politic van het bureau Overtoom te Am
sterdam, heeft gisterenochtend een goeden
slag geslagen, door de arrestatie van twee
mannen, die in hun woningen in West, te Am
sterdam, zyn aangehouden. Het laat zich aan
zien, dat door deze aanhouding tal van dief
stallen van den laatsten tijd zullen kunnen
worden opgehelderd. In de woningen heeft
men tal van goederen, van diefstal afkomstig,
gevonden. Reeds zijn thans opgehelderd de
diefstal by de fabriek voor kleeding en de lam
pendiefstal bij A.E.G. Voorts zijn nog goede
ren aangetroffen, waarvan men de herkomst
nog niet heeft kunnen vaststellen. De politie
zet het onderzoek met kracht voort.
Gisterennacht heeft op den Haarlemmerweg
tusschcn Haarlem en Halfweg een ernstig ver
keersongeluk plaats gehad. De 23-jarige J. uit
Blocmendaal reed op zijn motorfiets in de rich
ting Haarlem, terwjjl achter hem aan in de
zelfde richting een groote personenauto nader
de, bestuurd door den heer D. uit Den Haag.
De motorrijder werd van achteren aange
reden door den auto en, na een veertigtal
meters te zyn meegesleurd, tegen een paal ge
drukt, die ter plaatse naast de trambaan staat.
Toen hulp toeschoot, bleek de jongeman te
zjjn overleden.
-O
I)e directeuren van een rechts
kundig adviesbureau te Utrecht in
hechtenis genomen.
De politie te Utrecht heeft gisteren de di
recteur van het Rechtskundig Adviesbureau
(Hazewindes), gevestigd Maliebaan 117 te
Utrecht, voorheen Lubbcnesserstraat 11 al
daar, verdacht van oplichting aangehouden.
Voorts is de administratie van dit rechtskun
dig adviesbureau door de justitie in beslag
genomen.
In verband hiermede verzoekt de Commis
saris van politie in de 2de afd. te Utrecht,
Bureau Tolsteegbrug, dringend personen, die
in relatie staan, of hebben gestaan met dit
Rechtskundig Adviesbureau (Hazewindes), en
die meenen door dit bureau te zijn benadeeld,
ten spoedigste aan zijn Bureau of by de po
litie van hun woonplaats, daarvan mededee-
ling te doen.
DOODGEVALLEN.
Gistermorgen is de 62-jarige ongehuwde
arbeider P. Kksteyn, toen h\j op de Gasthuis
hoeve te Grave bezig was hooi van den hooi
zolder af te gooien, door het luik naar bene
den gevallen. H(j kwam op het hoofd terecht
en was onmiddellijk dood.
Caféhouder op vrije voeten gesteld.
De caféhouder, die Woensdagavond in een
café aan de Warmoesstraat te Amsterdam is
aangehouden naar aanleiding van een tus
schcn hem en een 25-jarigen bezoeker plaats
gehad hebbende vechtpartij, waarbij laatstge
noemde ernstig in de borst is gewond door
een steek met een mes of een ander scherp
voorwerp, is Donderdagmiddag op vrije voeten
gesteld.
De gewonde, die In het Binnen Gasthuis
wordt verpleegd en Vrijdagmorgen nog niet
kon worden gehoord, is het slachtoffer ge
worden van zijn eigen brute op .reden. Of
schoon hem door den caféhouder te kennen
was gegeven, dat hem niet meer zou worden
getapt, is het eenige malen voorgekomen, dat
hit zich brutaalweg achter de toonbank drong
en zich daar een glas bier inschonk.
De caféhouder is niet In staat geweest een
verklaring te geven van de wijze waarop zijn
tegenstander gewond ia geraakt; hij was,
toen hij plotseling werd aangevallen, te veel
overstuur.
Voor de rechtbank te 's-Hertogenbosch
heeft Donderdag terecht gestaan C. H., In
specteur eener verzekering te Eindhoven, ter
zake dat hij ln de jaren 1932, 1933 en 1934
aldaar als penningmeester van de Woning-
bouwver. „Helpt U zelf door samenwerking"
20.000 ten nadecle dier woningbouwvereni
ging heeft verduisterd.
Verd. bekende. Het waren gelden van wo-
ninghuren.
Verd. zeidc berouw te hebben over zijn daad.
Het O. M. eischte 2 jaar gevangen'~traf
met aftrek van het voorarrest.
Mr. Swane pleitte dementie.
Uitspraak 28 Maart.
De Inbreker, de zoon van den
kantoorhouder, aangehouden.
Donderdagavond is ln het postkantoor te
Oostzaan een inbraak gepleegd, waarbij twee
geldtrommels zyn gestolen; één is onopenge-
broken in een telefooncd gevonden.
Een spoor leidde verder naar een achter het
kantoor .gelegen sloot, waaruit de politie de
andere trommel opvlschte. Deze vaa openge
broken. Het geld was verdwenen, doch niet
de postzegels, rijwielbelastingmerken, enz.
Er bestonden sterke aanwijzingen tegen den
zoon van den kantoorhouder, die dien avond
in de woning van zijn vader had doorgebracht
en die even voor de ontdekking van den dief
stal per fiets naar Krommenie was geweest
om zijn meisje naar huis te brengen..
De jongeman is te Krommenie aangehouden.
Hij bleek in het bezit te zijn van het gestolen
geld, ongeveer 800. Hij heeft bekend en zal
.er beschikking van de justitie worden gesteld.
DOOK EEN AUTO OVERREDEN EN
GEDOOD.
Gistermiddag is te Apeldoorn op den Eer
sten Wormenschcweg het 2 V4 -jarig dochtertje
van den heer Vcenema op den rijweg voor de
ouderlijke woning aangereden door 'n vracht
auto van de firma Salomons. Het kind was
op slag dood. Het lijkje is naar het Algemeen
Ziekenhuis gebracht.
Veroorzaakt door onbekwaamheid.
Kapitein ten volle aansprakelijk voor
de ramp.
Do Raad voor de Scheepvaart heeft uit
spraak gedaan Inzake het zinken van het
stoomschip „Brion" in het Panamakanaal.
De Raad is van oordeel, dat deze ramp,
die tot algeheel verlies van het schip
heeft geleid, ls veroorzaakt door onbe
kwaamheid, zorgeloosheid en onoplet
tendheid van de scheepslciding, waarvoor
de kapitein ten volle aansprakelijk is.
Het is een ongehoord feit en het moet zelfs
beschamend worden geacht voor den goeden
naam van de Nederlandsche koopvaardij, dat
onder de omstandigheden, welke zich hier
hebben voorgedaan in het afgesloten Pa
namakanaal onder ln het geheel niet ongun
stige weersomstandigheden schip en lading
zijn verloren gegaan.
Door alle voorgeschreven verzuimen en ge
brek aan zorg is de „Brion" verloren gegaan
De Raad voor de Scheepvaart te Amstcr-
dam beeft gisteren in aanwezigheid van een
zeer groot aantal belangstellenden de zaak
onderzocht van het zinken van het stoom
schip „Orania" van de Kon. Holl. Lloyd in de
haven van Leixocs op 19 December als gevolg
van een botsing met bet Portugeesche stoom
schip „Loanda".
Advies van den inspecteur-generaal
voor de scheepvaart.
De inspecteur-generaal voor de scheepvaart,
de heer C. Fock, relde, dat het is komen vast
te staan, dat de „Loanda" op volkomen on-
vejantwoordeHjke wijze, zonder loods, de haven
blnnengcstoomd ls, terwijl de „Orania" voor
den ingang voor anker lag, en ze ook geen
vergunning had om binnen te loopen. De
schuld van de aanvaring is dan ook geheel
bij de „Loanda" te zoeken. Spr. stelde voorts
vast, dat de kapitein en de eerste machinist
de juiste maatregelen na de aanvaring geno
men hebben; en dat op de gedragingen van <1e
bemanning ten opzichte van de passagiers
niets is aan te merken, zoodat de ontscneping
van dezen vlot, zonder paniek, dus ordelQk, en
zonder dat iemand letsel van beteckenis be
komen heeft, ln haar werk is kunnen gaan.
Verwondering wekt wel, dat een der dagbladen
een Reuter-bcricht, dat een onverdiende blaam
op Nederlandsche zeelieden werpt, zonder
nader informecren overgenomen heeft.
De uitspraak van den Raad volgt later,
BKLEEDIGING VAN tflTLEK.
In een openbare vergadering van
de C.P.H. Veertien dagen gevan
genisstraf geëischt.
De kantoorbediende L. W. S., 26 jaar, te
Rotterdam, heeft Donderdagmorgen terecht
gestaan terzake van belecdiging van het hoofd
van een bevrienden staat, Hitier.
Hij zou, als een der sprekers op een open
bare vergadering van de communistische
partij Holland, op 15 Januari J.I., ln gebouw
Lybelle te Rotterdam, in het kader van een
redevoering hebben gezegd: „Severing is een
even groote beul als Hitier".
Het O. M., waargenomen door mr. E. D. H.
Schutter, achtte het ten laste gelegde be
wezen.
Mr. Schutter herinnerde eraan, dat korte
lings de rechtbank te Roermond in een soort
gelijke zaak, eveneens gaande om een belee-
diging van Hitier, verdachte tot veertien da
gen gevangenisstraf heeft veroordeeld. Spr.
kan zich met dit vonnis geheel vereenigen en
eischte eveneens een gevangenisstraf van
twee weken.
De rechtbank zal 28 dezer uitspraak doen.
Buitenland.
Meer dan 50,000 personen, bestaande uit
brandweren uit tal van plaatsen en leden van
jeugdorganisaties, zijn gisteren gemobiliseerd
ter bestrijding van een reusachtigen bosch
brand, die op 1300 m hoogte op een berghel
ling in Noord-Kioesjoe (Japan) was uitgebro
ken. Zes dorpen werden door het vuur be
dreigd en meer dan 30 huizen werden door
den boschbrand vernield.
SLAGROOMPUDDiNKJES f 0.15
per stuk
franco thuisbezorgd.
Hotel „Den llurg" N.V. Telefoon5f>.
o
Achttien slachtoffers.
De tot de Italiaansche vloot behoorende
zeesleepboot „Curzola" wordt ln een officieele
mededeeltng als verloren beschouwd.
De vermiste sleepboot is Zaterdag j.I. met
drie onderofficieren en 15 manschappen aan
boord onder normale weersomstandigheden
van Tarente naar Augusta gevaren en heeft
het laatst Maandagavond het regelmaUg ver
loop van haar reis gemeld. Sedert Dinsdag
echter zoeken talrijke eenheden van het in
Tarante liggende eskader, gesteund door
vliegtuigen, naar de vermiste boot.
Alle pogingen zijn tot dusver tevergeefs ge
weest. zoodat aangenomen wordt dat de boot
doo- onbekende oorzaak met haar geheele be
manning is ten onder gegaan.
Daders tot 3 jaar en 1 jaar
veroordeeld.
In de maand September van het afgeloo-
pen jaar had er in de kampong Mompang
Djae ln het Tapanoelische (Sumatra) een
voetbalwedstrijd plaats. Het spel was als ge
woonlijk niet al te zachtzinnig en weldra ont
stond een vechtpartij, die is geëindigd met
den dood van een der spelers.
De trappen hadden maag-, darm- en lever-
rupturen veroorzaakt, waardoor een bulk-
vliegontsteking was ontstaan.
Het kamponghoofd maakte van het voor
gevallene proces-verbaal op.
Er werden vier getuigen gehoord en na in
raadkamer te zijn geweest veroordeelde de
landraad den hoofdbeklaagde tot drie jaar
gevangenisstraf en den tweeden beklaagde
tot een jaar gevangenisstraf.
Er bestond voor deze zaak veel belang
stelling. (Sum. Post).
Recordhit te van 32 graden C.
De temperatuur te Batavia ls in de beide
laatste dagen van Februari op sommige tijd
stippen tot 32 graden Celsius gestegeu.
In de laatste 65 jaar ls een dergelijke tem
peratuur slechts negen maal voorgekomen.
Het absolute maximum werd bereikt in
1906 met 32.9 graden Celsius.
De bestuurder ernstig gewond.
Donderdagmorgen omstreeks 1' uur is het
militaire jachtvliegtuig D 16, bestuurd door
den rcscrve-se rgeant-vlieger Weber, nabij
Gilze-Rjjen verongelukt Het toestel werd to
taal vernield. De bestuurder werd ernstig ge
wond.
Hoe het ongeluk ls geschied, is nog nte!
vastgesteld? De mogelijkheid bestaat dat het
toestel bij het landen is verongelukt. Het toe
stel werd totaal vernield en de bestuurder
werd, zooals gemeld, ernstig gewond. H.j is
ln zorgwekkenden toestand naar het militaire
hospitaal te Breda gebracht
De Inzittenden ongedeerd.
Donderdagmiddag omstreeks half een
kreeg een militair vliegtuig uit Soestcrberg,
dat op weg was van Arnhem naar Venlo,
waar op het oogenblik oefeningen worden
gehouden, ter hoogte van Afferden in Lim
burg, een motordefect.
De bestuurder wilde een noodlanding uit
voeren op een weiland nabij de Maas. Deze
landing mislukte evenwel, met het gevolg,
dat het toestel in de rivier terecht kwam en
daarbij over den kop ging.
De inzittenden, de bestuurder en de waar
nemer wisten uit het vliegtuig te klimmen
en zijn door opvarenden van een passeerende
sleepboot gered en behouden aan wal ge
bracht. Het vliegtuig, een Fokker-toestel,
gemerkt 107, dat niet noemenswaardig be
schadigd is, is naar den kant gesleept
De inzittenden waren de leerling-vliegers
reserve-korporaals Tutninga en Ekels. Het
toestel zal ter plaatse worden gedemonteerd.
Na de aflevering in April der door de K.L.M.
bestelde veertien Douglasmachines, zullen
deze, naar de Telegr. verneemt, spoedig op de
Indische route ln gebruik worden genomen,
doch eerst zullen de vliegtuigen, omstreeks
medio Mei, op Eruopeesche lijnen komen. Zoo
wordt de nieuwe luchtlijn Amsterdam- Milaan
op 15 Mei met een Douglasmachine geopend,
ter ^1 ook op de andere Europeeschc trajec
ten de Louglas naast de rokkermachines ver
schijnen zal.
Begin Juni zal de half-wekelyksche
dienst op ce AmsterdamBatavia-route
worden ingezet met uitsluitend Douglas
machines.
Van de Fokke. F 40, welke ten verkleinde
editie van de F 36 zal worden, zal de snelheid
worden opgevoerd tot 300 km per uur.
Naar Reuter uit Los Angelos meldt, is
Wiley Post gisteren opnieuw met de „Wiimie
Mae" opgestegen, om een vlucht door de stra
tosfeer naar New-York te ondernemen. Men
zal zich herinneren, dat een soortgelijke po
ging een paar weken geleden mislukt is, door
dat er iets aan Post's toestel haperde. Hij
schreef dit toe aan sabotage.
Zooals men zich eveneens zal herinneren,
heeft Post zyn toestel voor de stratosfeer-
viuchten in zooverre laten wijzigen, dat hij
gebruik maakt van een los onderstel, dat hij
laat vallen, zoodra zijn toestel in de lucht is.
Hij landt dan op ski's. Dit is den vorigen keer
ook geschied en goed afgeloopen. Alleen de
schroef van het toestel was beschadigd.
Post, die een keer met Gatty en een keer
alleen in een recordtijd om de wereld is ge
vlogen, heeft voor deze stratosfeervluchten
een speciale uitrusting laten maken, een soort
duikerpak, dat hem tegen de koude in de hoo-
gere luchtlagen moet beschermen en hem
tevens zuurstof bezorgt om te blijven adem
halen.
EEN NIEUW VERRICHTING VAN DE
AUTOGIRO.
Naar de luchtvaartmedewerker van de
„Daily Telegraph" meldt, la men er thans in
geslaagd met een autogiro op te stijgen zon
der aanlooD.
In de vergadering van de Eerste Kamer ls
Donderdag het spellingsdebat wederom opge
laaid, naar aanleiding van de behandeling der
begrooting van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen. Daarbij la op de geste van minister
Marchant een niet malsche kritiek uitge
oefend.
In de hedenmorgen om half elf geopen
de vergadering van de Eerste Kamer ls
nadat mr. G. K o 1 f f als Ud is geïnstal
leerd, overgegaan tot behandeling van de
begrooting van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen.
De heer Van Citters ontkent niet, dat
de groote vrijheid met betrekking tot de spel
ling op de scholen, niet geschikt was. Maar de
Minister heeft met ruime hand eenzijdig Inge
grepen. Het gaat hier over veel meer dan orde
te scheppen. Het gaat om de taal, om een
worsteling van de geestesbeschaving van het
volk. Begrepen is niet, dat alles maar ge
schiedde op gezag van een eenzijdig samen-
rlde commissie. Waarom raadpleegde men
de Koninklijke Academie van Weten
schappen, de faculteiten der universiteiten,
waarom moest het Nederlandsche volk bulten
deze zaak worden gehouden, moest alles bui
ten de Staten-Generaal om gebeuren? Spr.
denkt aan het rijmpje uit de kinderkamer;
Aangebrand en niet gaar
Hou je mond en eet maar.
Was dit nu democratie, toegepast door één
der voornaamste mannen der Vrijz. Dem.
party?
Ware niet de aangewezen weg geweest, zich
door de wet de noodige bevoegdheid te ver
schaffen? klaar dan had de Staten-Generaal
moeten meespreken, en dat wilde de minister
tot eiken prijs voorkomen.
De regeering had niet moeten voorgaan,
maar volgen. Langs den legalen weg bad men
aan bezwaren tegemoet moeten komen.
Nu heeft de minister den weg naar de wan
orde geopend. Elke willekeurige minister
heeft nu voortaan het recht, de spelling te
wijzigen.
De strijd ls nog niet uit Hij kan nu eerst
goed beginnen.
De heer Polak (s.d.) zegt, dat men ten
onrechte spreekt van „het spellingsvraagstuk".
De spelling alleen is hier immers niet in het
geding. Ging bet alleen daarom, dan zou ver
moedelijk wel een oplossing zyn gevonden.
Hetgeen de minister bjj decreet heeft voorge
schreven, gaat veel verder, het is een ernstige
aantasting van de taal en haar wezen zelf.
Daartegen verzet spr. zich.
Het heeft algemeen verbazing gewekt, dat
de Minister deze zaak in dezen tijd zoo snel
heeft doorgezet. Den Minister hebben veel
klachten bereikt over onzekerheid, zegt hij.
Als dit waar is, dan is de Minister zelf de oor
zaak daarvan. Had h{) zich er niet mee be
moeid, dan zou daarvan geen sprake zijn ge
weest.
Er is helaas al vele jaren op ergerlijke wijze
gesold met onze taal.
Er is geen volk, dat zyn taal zóó verhan-
selt en verslont als het onze. Men breekt zijn
nek over allerlei germanismen enz. De rap
porten der examencommissies loopen over van
bittere klachten over de geringe taalkennis
van de candidaten. Voor een belangrijk deel
hebben daaraan schuld de noodlottige Invloe
den van de vereenvoudlgers.
Gaat door op den weg, dien de Minister
heeft ingeslagen, dan zal er op den duur van
ohze taai niet anders overblijven dan een ge
raamte.
Is het oirbaar, dat één Nederlander, die
slechts eenige jaren Minister is, op deze wijze
de taal schendt, waarvan de gevolgen nog een
reeks van jaren gevoeld zullen worden.
(Verschillende leden drukten den heer Po
lak de hand).
Na de pauze zegt de heer Osscndorp
(s.d.) dat het hem spijt, dat de minister-pre
sident de spellings-quaestie heeft verschoven
naar de behandeling van de begrooting van
onderwijs. De belangstelling voor gewone on
derwijszaken kan daardoor geluwd zijn.
Spr. wenscht drie punten te bespreken, den
geest van het onderwijs, de resultaten van het
onderwijs, voorts het bijzonder onderwijs en
de concentratie.
Vervroegde pensionnee ring van onderwijzers
kan voor de betrokkenen zeer onaangenaam
zyn. Men moet echter ook donken aan de toe
komst van al die jonge werkloozc onderwij
zers. Spr. is op dien grond voorstander van
vervroegde pensionneering.
Wat nu den geest van het onderwijs betreft,
is spr. het grootendeels eens met wat de mi
nister ln de Tweede Kamer zcl bij de behan
deling van de quaestie van het zingen van het
Wilhelmus.
Het verwijt, dat de karaktervorming wordt
verwaarloosd, is absoluut zonder grond. Toch
gelooft spr., dat de resultaten in de toekomst
zullen dalen. Het ligt aan de maatregelen, die
van regeertngawege
aantallen Wa*»> van 60
boven. Er komen zelfs Wassen
leerlingen. Wat moet er op die wj.
^tnreidd%r^dfneminister keurt sp, af
"SLSTZ.re PO»-
nister ziet spr. de toekomst voor het onder
wijs donker in met dezen minister aan het
^De 'heer Heerkens Th ijssen (ftk.)
wil nog Iets zeggen over de nieuwe spelling
Met luid vertoon ls de minister voortgegaan
in woord en beeld propaganda te maken voor
de nieuwe spelling. De spelling is een zaak
van het heele volk, niet van het onderwijs al-
'L Het gansche kabinet is verantwoordelijk
voor het verknoeien van de Nederlandsche
taal. De wijzigingen hadden niet zonder gron
dige voorbereiding moeten zijn aangebracht.
De heer Oudegeest (s.d.) is een sterk
voorstander van het streven van de Cité Uni
versitaire te Parijs en bracht een bezoek aan
het studententehuis.
Hij critisecrt scherp den bouw van het Ne
derlandsche deel daarvan.
Voortgezet debat over de spellings-
quaestie.
In de vergadering van de Eerste Kamer
wordt voortgezet de behandeling van de be
grooting van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen.
De heer Van Sasse van IJsselt (r.k.)
bespreekt een aangelegenheid in verband met
de toepassing van art. 125 van de Lager On
derwijswet, de quaestie of de commissie van
beroep in geval van ontslag van een onder
wijzer op grond van overtailigheid mag na
gaan of niet een andere onderwijzer had be-
hooren te z\jn ontslagen. Spr. zou daarom
trent een duidelijker antwoord van den mi
nister wenschcn.
Mevr. Pothuis—Smit (s.d.) zou de
landbouwhuishoudcursussen te Slootdorp wll-
ten zien hervat. Zij acht dezen cursus voor de
ontwikkeling van de Wieringcrmeer van groot
nut, met name voor de vrouwen.
De heer De Geselaar (cJi.) acht de
besparing door de nieuwe regeling voor het
Rijksprentenkabinet te Leiden buitengewoon
gering; het gaat hier om een bezuiniging van
enkele honderden guldens, waarvoor de zelf
standige directie moest worden opgeheven.
Prof. Kranenburg (v.d.) zegt de op
heffing van scholen als bezulntglngaeisch te
aanvaarden, doch deze mag niet eenzijdig
voor het openbaar onderwijs gelden.
Dc HpclllngKquaentlo.
Ten aanzien van de spclUngsquaestie kan
spr. geen aanleiding vinden tot Iets opwin
dends. Men beeft gezegd: „De taal is gansch
het volk". Spr. betwist het niet, maar wan
neer men dat wil zeggen ten opzichte van de
spelling, dan wordt het' effect anders. Men
kan moeilijk beweren, dat de spelling gansch
het volk is.
De commissie voor de nieuwe spelling was
uit volkomen deskundigen samengeste'd. 11 l
is hier een technische quaestie. Hoe zou men
tot orde en eenheid ln de spelling kunnen
komen zonder de door den minister genomen
maatregelen.
Wat de motie-Tilanua betreft, welke in de
I Tweede Kamer is aangenomen, cn waarin de
spelling-Marchant niet gunstig werd beoor
deeld, het ls volstrekt niet in strijd met spr.'s
opvattingen van het staatsrecht, dat de mi
nister die motie naast zich hecfl neergelegd.
De hecren-tcgenstanders zullen hun verlies
moeten nemen.
Na een korte pauzeering, zegt de heer De
Jong (r.k.) te meenen, dat de minister bij
de toepassing van art. 26 der L.O.-wct ten aan
zien van het begrip „werkelijk schoolgaande"
leerlingen van bijzondere scholen bij de bere
kening van dc rijksvergoeding een interpreta
tie dient te geven, welke niet in het nadeel van
de schoolbesturen uitvalt Wat de toepassing
van art 125 ten aanzien van de afvloeiing van
onderwijzers betreft, dient gewaakt te worden
tegen onbillijk ontslag.
Over dc concentratie van scholen zijn de ge
moederen in beweging gebracht Spr. herin
nert aan de in Den Haag gehouden vergade
ring.
Het openbaar onderwijs kost per leerling cn
per jaar 123 gulden, het bijzonder onderwijs
95 gulden. Wanneer er sprake is van ongelijk
heid dan beeft het bijzonder onderwijs reden
zich te beklagen.
Dc verwijten in verband met de concentratie
van scholen tegen bet bijzonder onderwijs ge
uit, zyn zeer onbillijk. Spr. toont een en ander
met cijfers aan.
Spr. is niet tegen concentratie, al heeft hy
daarvan niet de verwachtingen, welke de mi
nister ervan koestert, doch zij moet dan ge
schieden volgens vaste, by de wet te stellen
objectieve normen, waarby de gedachte aan
bevoordeeling van het eene boven het andere
wordt vermeden.
Wat de spellingsquaestie aangaat, spr. acht
het verkeerd een oordeel uit te spreken, als
hier is geschied over het gevoerde beleid,
voordat de minister gelegenheid heeft gehad
zich te verdedigen.
Wat de pers aangaat, spr. gelooft, dat de
journalisten eerder geneigd zyn om de nieuwe
spelling te aanvaarden dan hun directies.
Enkele bladen hebben deze spelling reeds in
gevoerd, enkele anderen bezigen haar in de
jeugdrubrieken.
De tegenstanders van de nieuwe spelling
geven niets om De Vries en Te Winkel, maar
houden zich toch krampachtig daaraan vast
om het nieuwe te bestryden.
Nog een voorstander.
De heer Serrarens (r.k.) schaart zich
eveneens aan de zyde van de voorstanders der
nieuwe spelling.
Wat de minister van onderwys doet met de
spelling, is hetzelfde als hetgeen de minister
van Waterstaat doet met de spoorwegen; on-
noodige halten opruimen.
Protesten uit den lezerskring van dagbla
den - ook Katholieke - die het speBings-
compromis hebben Ingevoerd, zyn „iet ge
komen. 6
De tegenstanders kunnen beter hun energie
gebruiken om de taal l„ 0fficlecle stukken te
helpen verbeteren.
De heer De Zeeuw (s.d.) vraagt o.a.
eenige tegemoetkoming voor de houders van
acten by het nyverheidsonderwys.
Wat de critiek van den minister ten op-
Van het Lager O**"»!!" aangaat, be
strijdt spr. het betoog van den heer De Jong.
hpr. maakt thans eenige opmerkingen over
de nieuwe spelling.
De quaestie van de spelling ia er niet eene
van de regeering alleen, zy raakt evenzeer
de Staten-Generaai.
UK. MS. K. Win.
Ware plaats van Hr. Ms. K XVm
Maart: 12 uur 31 graden 20 minnt„„
minuten z.u
35
graden 24 minuten W.L. Mooi Wee
Z.Z.W., kracht 2, koers op Tristan «i'L, w'n<I
niets bizonders, alles wel.
Luit. ter zee 2e kl. B van Ier w
het Wachtschip te Willemsoord, wordt' Van
April overgeplaatst aui boord van het o I r'rnQ
nemeutsstoomschip Arend te Nieuwedi °UVCN
medio April naar Oost-Indië te vertrekken 0ni
Luits. ter zee 2e ui. G. N. H. baron va„
en C. A. Jeekel, worden binnenkort var, k 1
plaatsing by den dienst in Oost-lndië in ,Ul>
derland terugverwacht. n Ne,
Off. van den M.S.D. 2e kl. J. q.
sen, van het vliegk. Dn Kooy, wordt j
overgeplaatst naar Amsterdam. Ml
OOST-INDIK.
Overgeplaatst van de marinekazerne rw,
joeng naar het dep. der marine, de luit t
zee le kl. J. Callenfels; van het niarinevV,
kamp Morokrenibangan naar L'r. Ms. Ji,
de off.-vlteger 2e Ik. L. A. H. Rombeek
J. Wissel.
Vergund om naar Ned. terug te keer»
aan den off. van den M.S.D. Ie kl. W. N.
Ondervolgende schepelingen zijn 5 u
per m.8. óibajak" uit Oost-Indië in Neder
land teruggekeerd:
Schippers J. W. Bol, A. Brans en H. Boelsm»
Sergt. schryver C. G. Hartendorp, Sergt. kon
C. B. Booden, Majoors Vltmr. (m) a' Van
Meenen en P. H. Ouwerkerk, Sergt.
(H) W. F. J. Kemper, Korpl. kok H. pyi.
Bevordering.
1 Oct. Matroos 2e kl. J. Vos tot matr. le kl
1 Maart Matroos 3e kl. J. Beyieveld tot matr
2e kl.
1 Maart '35: tamboer 3e kl. H. de Ruiter tot
tamboer 2e kl.
1 Maart '35: marinier 2e kl. K. Former tot
marinier le kl.
Met ontslag uit den zeedienst.
18 Maart '35: opperachryver G. van Veen.
16 Maar» '35: korp der mars. L. ••an B' -n-
burgh.
I April '35: stoker-o.man A. v. d. Wetering,
14 April '35: stoker le kl. J. Vrijhoef.
Overleden.
II Maart '35: marinier le kl. J. van Beveren.
Aangenomen ln den zeedienst
15 Febr. '35: vliegtulgmr. (M) le kl. H. W.
J. Vos.
Serg der mars. C. Overweg 6 Mei van Afd,
mars. R'dam naar G.S.S. Willen.sooro.
Bootsman J. Wiskerkc, «erg.-telegr. G. J,
Radstaart, serg.-vltmr. W. v. d. Tweel. opp.«
vltmr. J. Weber, scrgcanta-vltmr. A. FUegcr,
G. A. Dykstra, J. van Houten, s;rg.-zvpL A. J,
Klein jan 19 Maart gedetacheerd by het T'ieg-
kamp te Schcllingwoudc.
Bootsman J. A. Krabbe, serg.-macht J. v.
d. Kooy, 13 Maart gedetacheerd aan boord Hr.
Ms. Wachtschip Willemsoord (bchooren tot do
bemanning van Hr. Ms. mH*>enveger IH).
PAASCHVKRIAIF.
De Schout-by-Nacht, Comm. der Marine te
Willemsoord;
hecfl bepaald, dat op Zaterdag, den 20co
April 1918, tusschcn Goeden Vrijdag en
Paschcn, aan boord van schepen en by dc in
richtingen der Zeemacht geen oefeningen rel
len plaats hebben en slechts dc noodige werk
zaamheden voor den hulshoudclijken dienst
zullen worden verricht, terwyi na dien rustdag
zal worden gehouden;
dat op dein dag, voor zoover de die-St dit
veroorlooft, permissie kan worden verleend
aansluitende aan de voorafgaande of volgende
feestdagen:
dat de eerste pcrmiasiebcurt kan aanvan
gen:
a. voor hen, die dc permissie buiten de ge
meente Den Helder doorbrengen: op Goeden
Vrydag, met den trein van 6u31 v.m.;
b. voor hen, die de permissie ln de gemeen
te Den Helder doorbrengen: op hetzelfde tijd
stip, waarop de permissie op een Zondag PM-
vangt;
dat dc Donderdagmiddag te voren n i e t be
schouwd moet worden als vrije Zatcrdagmid*
dag;
dat zy, die des avonds van den tweeden
Paaschdag van huiten de gemeente Den fiel-
der zouden moeten terugkccren, indien zul 4
met de belangen van den dienst is overeen te
brengen, Dinsdag d.a.v. met de eerste gelegen
heid kunnen terugkeeren.
8pr. protesteert tegen de uitlating van •-
heer Lobman, als zouden de onderwijzers u
luiheid voor de nieuwe spelling zyn.
Evenmin is er gevaar voor de cultur®4*1
werken.
Het nationaal bezit komt al evenmin tn
vaar. Spr. concludeert, dat hoogstens We»
daar een e of o zal wegvallen, maar de na
nale taal biyft, wat zy ls.
Met 63 tegen 9
ïn de gisterenmiddag gehouden v' r"'|'lgtcnv
van de Tweede Kanier was aan de orde -
mlng over het wetsontwerp Begroot»»
het Landbouwcrisisfonds voor 1935.
De heer Kersten (s.g.) 0,n'
fractie tegen de begrooting zal *ten,,r"7C v"11
dat zy afkeurt het stelsel en de ^Lg^clf
steunverleening, in het byzonder de
ting van den veestapel. oü'
De heer Schalk er (c.p.) vc _cn t»i
verstaanbaar, waarom zyn fractie
stemmen. iegC
De heer Vervoorn (plattel) L ^«ef
de begmotlng te stemmen, omda
lykt op een onderlinge waarborg "Ujat
py dan op steunverleening, eI) ,|aji d4
lasten voor de boeren grooter "3
voordeelen.
De Kamer keurt de bcgrooUog 111
tegen 9 stemmen goed. Tegen ,f¥0or»
en de hoeren Sneevliet (r.s.)
(plattel.).
61
