Amsterdamsche Brieven. Marine-brieven uit Indië Tarzan niet gewenscht als echtgenoot. Toen staakte het publiek.. 'T JUTTERTJF We leven, althans oogenschijnljjk, In deze duistere tijden, ook in de hoofdstad steeds meer in scherp gescheiden kampen. En zeker treedt die gescheidenheid meer dan vroeger in het openbaar naar buiten. Demonstraties en tegen-demonstraties of tenminste pogingen daartoe, zijn aan de orde van den dae: wat onder een bevol king. die, freliik de Amsterdamsche, wei nig gesteld is on utterlük vertoon des te meer opvaltDe spreekwoordelijke ge moedelijkheid wordt in deze dagen onder ons nogal eens verstoord; min of meer opgewonden straat-gebeurtenissen en-meer- of minder massale publieke bijeenkom sten, die we hier nog niet eens in her innering behoeven te brengen, getuigen hiervan. Zelfs de tot nu toe gezapige, ge moedelijke en volmaakt neutrale sfeer van onze café's ontkomt niet aan de dei ning van dezen tijd. Pogingen om op deze publieke pleiterplaatsen bepaalde demon stratieve verwelkomings-groeten en geba ren, een uiterlijkheid waaraan men zich in het buitenland hier en daar als 't ware verslaafd heeft in te voeren, kregen we ook al reeds te aanschouwen en gaat men op dezen weg door, dan zal 't niet lang meer duren of men krijgt z'n kopje koffie hiér slechts als men demonstratief den kellner met uitgesterkten arm en hand begroet; en daar alleen als men dit met de opgeheven gebalde vuist doet!.,. Toch hebben we dezen Woendag weer iets meegemaakt, waaruit bljjkt, dat het hier tenslotte grootendecls, of althans in hoofdzaak, gaat om... uiterlijkheden, die het gevoel van te-behooren-tot-één-gezin, dat den goeden Amsterdammer altijd eigen was, niet hebben aangetast!... Wij hebben hier op het oog de uitvaart van den jongsten zoon van burgemeester de Vlugt, één der slachtoffers van de vliegtuigramp bij Dortmund. Het was merkwaardig te zien hoe Amsterdam, jong en oud, van alle rangen en standen in de maatschappij, met deze droeve plechtigheid en met het zwaar getroffen burgemeesterlijk gezin heeft meegeleefd. Reeds vroeg op den ochtend verzamelde zich een groote menigte -r- - stil en eer biedig in de buurt van de ambtswoning van dr. de Vlugt aan de Heerengracht bij de Vijzelstraat en duizenden hebben daar na langs den weg naar het kerkhof in stilte hun sympathie betuigd met het ver lies dat hun burgervader geleden heeft. Zulke „verschijnselen" mogen speciaal ln deze dagen wel eens gereleveerd wor den. Zij leveren het bewijs voor het feit, dat wjj tenslotte toch méér één zijn en blijven dan vele uiterlijkheden zouden doen vermoeden. In de stilte spreekt het ware wezen van den. mensch; en zoo ook dat van het publiek, van de massa... De ordeninggedaehte. De dingen die zonder veel uiterlijk ru moer worden voorbereid en eventueel uit gevoerd, z|jn, ook dit kan, aansluitend hieraan, worden vastgesteld, altijd de dingen die belangrijk zijn. Zoo kan men zeggen, dat de pogingen tot ordening van het economisch leven, die, ook in Am- sterdam vele instanties in dë stilte van de verg: icrzaal hebben bezig gehouden, tot de belangrijkste dingen van den dag behooren. Naar men weet hebben B. en W. eenl- :cn tijd geleden het copcept opgesteld ao Winkelverordening en een broodbak- •ersverordening. Thans is het algemeen •'erslag verschenen van het onderzoek, waaraan dit concept in de afdeelingen van den Raad onderworpen is geweest. Men heeft, zooals bij dit novum, dat een ngi"tipen van bovenaf beteekent in het °t nu toe geheel vrije middenstands-be- djfsleven, te voorzien viel aan een en nder zeer uitvoerige beschouwingen ge- ;1Jd. Er waren, dit mag als merk waardigheid wel eerst even worden vast- festeld, in het geheel geen principieele e6enstanders die de regeling van a tot z erwierpen en er „heelemaal niets van ^den hooren"! Zelfs zij, die vele ernsti- 9 bezwaren te berde brachten en anders e' 'n opstand plegen te komen tegen eder aanranding van de „handelsvrijheid" 'n het „vrije" middenstands-bedrijf bleken 'et eens met den Voorzitter van deze Ka- ^,er van Koophandel die nog onlangs in Nieuwjaarsrede o.m. verklaarde: "-•dat zou kunnen worden ingestemd met 9' tellen van zekere eischen van vakbe- waamheid en vermogenstoestand van re 9Ctanten", -_Zjj z;en, met dezen Voor r 'n, dat "ook het algemeen belang °rclt geschaad door vestiging van hen de vereischte kundigheid missen of on Mdoenden financieelen weerstand heb ®n j3 c]j£ onderschrift kan, gelijk wet deler Kropman onlangs in een artike •r ve. .lediging van de nieuwe regeling, o.i. recht opmerkte, nog wél enkele prac- tische, maar geen principieele bezwaren maken tegen wat te Amsterdam wordt voorgesteld. Wel gaat dit voorgestelde nog iets verder, maar ook dit is noodig wil men eeriig; afdoend resultaat bereiken. Wanneer toch erkend wordt, dat 'overbe zetting van het distributie-apparaat een overmatige en prijs-verhoogende con currentie tengevolge heeft, dan voorkomt men die niet door bovengenoemde twee „eischen", dan is noodig een bepaling, waardoor het vestigen van een nieuwe zaak in de buurt waar zaken van het zelfde genre en dezelfde branche reeds ""voldoende" bestaanT" wordt"belet. Én "dit geschiedt met het thans beoogde vergun- •nings-stelsel. Een belangrijk punt is natuurlijk, dat „belanghebbenden" in de levensmiddelen- brache, want hier gaat 't voorloopig alleen maar om,zelf op een dergelijk vergunnings-stelsel hebben aangedrongen. Nu zjjn er wel criticie van dit stelsel, die dit aandringen van belangheb benden uitsluitend en alleen als een „cri sis-gevolg" zien en die profeteeren, dat indien de tijden weer. beter worden en die belanghebbenden „de gevolgen van de be palingen dezer verordening gaan onder vinden, zij het pas met recht buitengewoon moeilijk zullen krijgen"... Wjj meenen echter dat zij meer gelijk hebben, die de ordeningsgedachte, welkeaan beide voor gestelde verordeningen ten grondslag ligt, •.allerminst uit den huidigen crisis-toe stand geboren achten". Men kan inder daad zeggen, dat de ordeningsgedachte bij het bakkersbedrijf te hulp is geroepen om een ziekte te génezen en bij het winkel bedrijf om een ziekte, als bij de broodbak kers heerscht, te voorkomen... Wie moet, ziet hier tenslotte een moeilijk probleem, dat bij de bestudeering in de afdeelingen ook naar voren werd gebracht, eventueel de vereischte controle uitoefenen? De po- littie?... Maar deze is, men weet 't, toch al te zwaar belast en kan er moeilijk nog extra Werkjes bij gaan opknappen... Zoo gingen èr dan ook stemmen op die B. en W. zouden willen vragen zich tot de Regeering te wenden, met verzoek een le vensmiddelenwet te ontwerpen, w-aar in bepaalde organen worden aangewezen tot regeling van de distributie en waarin be roepsinstanties worden gevormd, welke allicht beter geschikt ztjn om in gevallen van beroep de eindbeslissing te geven, dan de Raad yan Amsterdam. Dit schijnen ons alleszins „redelijke" stemmen! Overigens bestaat tenslotte altijd nog de kans, dat deze geheele gemeentelijke voorbereiding van dit begin van ordening op midenstandsgebied,... vergeefsche moeite zal zijn geweest. Want... brengt men „het Rijk" in het geding, dan rijst aanstonds gereede twijfel of de Kroon deze verordeningen niet „in strijd met het algemeen belang of de wet" zal achten. Hebben B. en W„ vroegen, enkele voor zichtige Raadsleden, die zich terdege re cente feiten herinneren waaruit blijkt, dat het Rijk de gemeente waarlijk niet veel vrij spel meer gunt, zich wel bjj voor baat van de hieromtrent bij de Kroon heerschende opvattingen vergewist?!... -Hoe- het ook-zij-en hoe - het uiteindelijk loopen zal, Amsterdam heeft met deze po ging in alle geval de ordeningsgedachte op distributie-gebied aangesneden en op de bestuurstafel van stad en land zal zij in de eerstkomende jaren ongetwijfeld steeds weer te kijk worden gesteld, ook al zou men haar tijdelijk weer... naar de keuken terug zenden-... „Kleurenpracht" in het Vondelpark. Een menschelijke ordeningsgedachte in de vrije natuur doorvoeren heeft veel tegen en men kan er bij gelegenheid tegen in opstand komen. Zelfs in een park als het Vondelpark, dat ,och geheel en al een met behulp van natuur-elementen geordende menschelijke schepping is en blvjft, behou- houden we he* liefst de illus' van de on gebonden, vrije natuurwereld. Zoo neoben velen den laatsten tijd, dit park doorwan delend, ipeupepd naar de eerste lente-vleug jes die ons nog maar zoo schaara worden toebedeeld, met schrik in het middenstuk een twee meter hooge omheining van riet matten ontwaard, die een flinke lap grond geheel aan net gezicht onttrekken... Toch is hier iets in wórding wat in verleirlei op zicht mag worden toegejuichd. Die omhei ning namelijk, waaraan Amsterdamsche onvolwaardige arbei skrachten dagen lang -velukkt werk hebben gehad, omsluit het tg. Kleu renpracht"- terrein, waarbinnen het Comité Pract' ch Werken voor ougdige w irkloozen een rhododendrontentoonstel- ling organiseert, dié naar alle waarsenijn- Ujkheid op 1 Mer a.s. zal geopend worden. De Nederlandsche Sierteelt Centrale zal hier onderdak vinden voor ca. 10.000 «ver- 'ollige rhododendrons, jzaleas en andere planten. Het park 'wordt hiermede op den tuur een blijvende rhodondendrontuin rij ker terwjjl men in den eersten tijd meteen zijn bijdrage kan offeren voor de minder bedeelde jeugdige werkloozen, aangezien voorloopig een entrée van een kwartje zal worden geheven. Nieuwe wandelweg. Behalve daa. in het Vondelpark is er op andere plaatsen van de stad ook nog wel eën en ander gedaan vooi aë jeugdige werkloozen. Ongeveer een jaar. geleden werd op initiatief van het bestuur van het Comité voor jeugdige werkloozen de stich ting „Stadswallen" opgericht. Men wilde pogen om in Amsterdam een belangrijk werkobject voor jeugdige werkloozen uit te voeren en daarbij was men op de idee ge komen om van de ongebruikte ringspoor- baan, die binnen afzienoaren .tijd., toch wel geen rails zal krijgen te dragen! een nieuwen wandelweg te maken. Thans hebben ongeveer 200 jongens aan dit pro ject gewerk* en de nieuwe wandelweg kwam onlangs gereed. Binnenkort zal die weg officieel worden geopend, wellicht in het bijzijn van Prinses Juliana. Vanaf deze hooge nieuwe wandelgelegen heid heeft men een werkelijk bijzonder fraaien kijk op de stad; op een hoogte van ongeveer acht meter kijkt men ver over de volkstuintjes en hun bedrijvig leven heen naar de stad... Aan den anderen kant ligt de Nieuwe Meer, met het vroolijk water sport-leven en met daarachter Schiphol met zijn bedrijvigheid in de lucht..-. Een en an der is zeer zeker een aanwinst voor de aan wandelgelegenheden zoo arme Amsterdam mers. Er is echter een ding dat te betreu ren valt: de weg zal niet voor een leder „vrij" ztjn! Om er op te mogen loopen moet men een Wand eikaart kropen, die voor een gezin van vier personen een gulden per jaar kost en voor „losloopende" personen 50 ets. Geen groot bedrag, maar voor duizenden stadgenooten en vooral ook voor velen van hen, die zeer noodig eens van den, mede op den dijk aan gel egden speeltuin gebruik zou den moeten maken, is het nog te veel. Voorloopig zal aan die entrée-heffing wel niet veel te veranderen zijn: het Rijk, dat een voorschot verstrekte, wenscht zjjn gel den terug te ontvanger en die moeten uit deze wandelgelden komen... Te hopen valt nu maar dat velen, die het kunnen doen hier zullen gaan wandelen: zij wandelen dan meteen met een goed doel en maken dei weg, al wandelend, vrij voor andere minderbedeelde stadgenooten... aap spelen en zijn vrouw het door hem ln het oerwoud gesleepte blanke meiSje. Deze film werd een reusachtig succes, daar Johnny Weissmüller de rol van Tarzan met nauwelijks te overtreffen natuurlijkheid speelde, blijkbaar lag dezè rol hem zoo goed, dat hij ook, nadat de film -klaar was, tot ontzetting van zijn vrouw zich als een orang-oetan gedroeg. Het zou, volgens Lupe Vclez, absoluut niet' te ver wonderen zijn, als haar man ook nog het laatste restje beschaving van zich wierp en naar het bosch ging, om daar,-meer als dier dan als mensch, volgens- zijn smaak te leven. Lupe Velez echter voelt niet de geringste lust hem daarheen te volgen en überhaupt zich nog langer zjjn aapachtige manieren te laten welgevallen. Zij heeft echtscheiding aangevraagd. Ije beroemde zwemmer Johnny Weiss müller had uitgevonden, dat men bjj de film meer geld kon verdienen dan met zwemmen. Als filmacteur had hij de door haar schoonheid bekende filmster Lupe Velez leeren kennen. In de film „Tarzan" moest Johnny voor Verscheidene weken lang had de jazz band van Harry Head in een Weensch nachtlokaal gespeeld, totdat het eenigen Ujd geleden tot een geweldige botsing kwam met den eigenaar van de inrichting en het contract verbroken werd. Harry Head trachtte wel, voor zich en zijn band een afkoopsom van I0.ÓD0. sh. te;bedingen, maar dit voorstel werd vastbesloten afge wezen. De redenen van den lökaalbezitter waren steekhoudend geno.eg, óm dok den rechter te overtuigen. Het bezoek aan het nachtlokaal was namelijk, sedert de jazz band van Harry Head er speelde; meer en meer achteruitgegaan. Het ,'sensatiëpro- gramma", dat hier eiken avond ten besta werd gegeven, is werkelijk zoo afschuwe lijk, dat men het den braven Weeners niet kwalijk kan nemen, dat hun geduld ten einde raakte en zij als in vlucht het lokaal verlieten. Harry Head namelijk „verjazzte" alles, wat maar eenigszins muziek was, en zjjn geestdrift deinsde niet terug voor Wagner of Beethoven. Nadat de gasten Schuberts „Heidenröslein" als jazz over zich heen hadden laten gaan, volgde „Tannhauser" en tenslotte zelfs de treur- marsch van Beethoven. Deze schandelijke verminking van klassieke werken was dan ook voldoende, om den laatsten gast uit het lokaal te verjagen, en de „Einzug dei Gaste auf den Wartburg" klonk onder het geraas van trombones en saxophones voor leege tafels. Misschien zal deze beslissing van het gerecht een heilzame les «ijn voor de jazz-spelers. dat hun',.kunst" 'üèhsniet moet wagen aan Wagner en Beethoven. Eetbare spijslijsten. Een nieuwtje, dat een Londensch res taurant ingevoerd heeft! Wanneer de gast klaar is met zijn menu, wordt hij door den kellner gewezen op het feit. dat zijn spijs- l\jst te eten is. Die bestaat namelijk uit een héél dunne boterkoek, waarop het menu met zwarte moes geschreven is. Amice, Het eskader" 'is weer binfl'êïïgeRóm'éh." Vanmorgen tegen een uur of 11 kwam de „Java" op de ree en ging kort daarna naar binnen. Zooals ik de vorige week reeds schreef maakt het schip in zijn nieuwen vorm een keurigen indruk. Misschien zou de lijn nog mooier geweest zijn als ook de achterschoorsteen iets schuin afgenomen was. De werf legt eer in met onzen kruiser, 's Middags verschenen de jagers in het basin en tegen den avond de divisie onder zeebooten waar nu de „K 14" en „K 15" ook aan zijn toegevoegd. Deze weekend blijven de schepen hier op Soerabaja en Maandag gaat het geheele eskader naar Cheribon. Mijn volgenden brief al je dus vandaar uit krijgen. Hr. Ms. „Java" heeft in de buurt van de gili's nog een omgesla gen Madoereesche prauw opgepikt, waar van, de uit twee menschen bestaande be manning, totaal uitgeput was. De menschen zijn een dag aan boord gebleven, terwijl he*'prauwtje in het takel werd genomen. Nu je begrijpt die lui die „lusten daar" (op marine-wijze gesproken) „wel pap van." Toen ze weer van hun dertig urig verblijf op hun omgekeerde hulk bekomen waren, zijn ze met de motorsloep op hun gili eiland afgezet. De nieuwe officier der Artillerie van het M. E. is ook gearriveerd. Deze week wordt luitenant ter zee Salm afgelost door luite nant ter zee Nauta Lemke. In Medan is Engelsch vlootbezoek geweest. De „Kent" en de „Falmouth" hebben daar een bezoek gebracht. Aan boord van één der schepen bevond zich admiraal sir Fredich Dreijer. Deze naam zal je wel bekend voorkomen, omdat deze vlagofficier in den t(jd dat jij hier nog was ook met zjjn twee schepen in Soerabaja ge— «est is. Hier op de t f is tevens als scheeps bouwkundig ingenieur geplaatst de heer Hoffman, de man van de Zeppelinvaart in Indië. Gelóóf jij "nu Klaas, 'détrzdóiets' ren- deeren zal? Zou jij het prettig vinden om met een Zeppelin naar Holland te moeten thuisvaren of naar de Oost te moeten? Juist die mailbootreis is voor ons nog eens een vacant'e op zich zelf. En bovendien, lieten we niet, toen we de vorige maal naar Holland gingen de taxi voorzichtig over den Perakweg rjjden uit vrees dat ons op; het laatste oogenblik nog i'ts overkomen zóu Nu... en dan'zouden wij-in een Zeppelin willen gaan Nee Klaas, wij zjjn „tevreden" met de „Marnix" of de „Dempo", maar in de lucht... niks hoor. Drie vliegtuigen van Morokrembangan zjjn naar Tarakan toe voor luchtkaartee- ring. Aan boord van Hr. Ms. „Java" zijn ook weer twee vliegtuigen mee. Er zjjn weer vele toeristenschepen naar Bali toe, o.a. de „Empress of Britain". Nu deze knaap zal wél een aantal passagiers daar aan den wal zetten. Wat zal vrouwe Fatima weer een geld verdienen. Maar goed dat er geen marineschip is, want de prijzen vliegen daar in de hoogte zoodra er toeris ten zjjn, alhoewel wij bjj Fatima altijd een streepje voor hebben, als marine-mannen. De miliciens van Goebêng zjjn thans ook op de vloot geplaatst om zeebeenen te ha len. Maar hier in je Oost komt zoo weinig van slingeren, desondanks heb ie. er. altijd nog zeezieken onder. In Gheribon de volgen de week komen er ook nog herhalingsoefe ningen miliciens op het eskader. In de stad ben ik nog teeds niet geweest. Je begrijpt het tractement is op en dan... kom je er zoo licht niet meer „oe, rnaar veel nieuws zal er wel niet zjjn ander* had ik het wel van passagiers" gehoord' Gonje Nicolaas, het beste en-Jot de vol gende week uit Midden-Javö.' een ferme 5. HENK.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1935 | | pagina 19