Pvaadsels
EN ZIJN VRIENDJE WIP
I VAN KABOUTER FLIP
'T -iHTTERTJE
Vijf jaar achter de
rendierkunde.
ZATERDAG 20 APRIL 1935
PAG. 7
Expeditie naar het
binnenste der
aarde.
Practische wenken.
Nieuwe Raadsels.
X
x
X
xxxxxxxxx
X
X
X
riepen: „Vader, vader! Draken-
viees drakenvlees!" Zo'n honger hadden
Z6Toen maakte de draak gauw, dat hjj
tkwam Dat was hem te machtig. En
nSt werd hij teruggezien.
De hongersnood afgewend!
André Bahr, de rendierherder
door
ROB. DULONGES.
Een kleine, rimpelige Lap van meer dan
60 -jaar zal dezer dagen een bijna legenda
risch geworden reis beëindigd. 16 Decem
ber 1929 verliet hij met 3000 rendieren het
Eskimodorp Nabagtoolik, dicht bij Ele-
ühant Point (West-Alaska). Hij moest de
dieren over het ijs van de Poolgebieden
brengen naar Kittgaizuit, 'n klein schier
eiland in het Oosten van de Mackenzie-
delta, 2000 km verwijderd van Nabag
toolik- Maar nu komt toch bijna het einde
van de lange reis. Hij behoeft nog maar
ongeveer 100 km af te leggen, om de ren
dieren op het schiereiland af te leveren,
waar men ze al sinds jaren verwacht.
De Eskimo's, die in de Mackenzie-delta
wonen, worden al jaren door een ver-
sehrikkelijken dood bedreigd, n.1. den hon
gerdood. De walvisch en de kariboe zijn
.,it deze streken verdwenen. Daarom had
de Canadeesche regeering besloten, kud
den rendieren naar Kittigazuit te sturen,
waardoor het probleem opgelost zou zijn.
De dichtstbijzijnde en bovendien de meest
bekende kudden behoorden aan de gebroe
ders Loman. Men koos er 3000 stuks uit,
en droeg André Bahr op, ze behouden naar
bet doel te brengen. André Bahr is van
geboorte een Lap. maar nu genaturali
seerd Amerikaan. Hij wordt in het Noor
den beschouwd als de beste rendierherder.
Dadelijk ging hij met de kudde op reis,
hoewel hij eigenlijk niet graag zijn vreed
zame woonplaats, Sattle in den staat
Washington, verliet.
De opdracht werd in 1929 gegeven. De
"gebroeders Loman verklaarden, dat het
tppn pas uitbetaald zou worden, wanneer
Je dieren het doel bereikt hadden. Zoo nam
3ahr een werk op zich, waarvoor hij 5^
jaar noodig zou hebben.
Met behulp van vliegtuigen werd er een
i;aart van den weg gemaakt, waarop de
met ijs bedekte hoogvlakten en de zwarte
toendra's, moerassen en rivieren precies
aangegeven waren. Zoo kon Bahr zijn weg
van tevoren vaststellen. Drie Lappen be
gaven zich naar de oevers van de Macken-
zie, om er weilanden en onderdak voor de
kudden klaar te maken. De Canadeesche
regeering reserveerde er een gebied van
10.000 km2 voor. Tegelijkertijd deelde men
echter aan de Eskimo's mee, dat zij lang
zouden moeten wachten.
Bahr's rendieren konden alleen maar in
den winter verder trekken. In den zomer
gaat de zon in de poolstreken nooit onder
en daardoor komen er bij t het water van
Je laagvlakten nog meer vliegen en mus
kieten voor dan in de tropen. En boven
dien loopt men elk oogenblik gevaar, in
een gat te vallen. Ook is het dan voor de
rendieren de tijd om te kalven, zoodat zij
toch een tijdlang niet verder kunnen trek
ken. Tijdens de lange reis kwamen er in
de kudden van Bahr meer geboorten dan
sterfgevallen voor, zoodat hij veel meer
dan 3000 rendieren in Kittigazuit af kon
leveren.
De rendieren kwamen slechts langzaam
ooi uit en zochten onder de sneeuw naar
de spaarzame planten van de toendra's.
Hun weg voerde over de hoogvlakte van
Yukon in het Noorden van het Rotsge
bergte. In den winter van 1932 op '33 trok
Bahi met zjjn kudde over den poolcirkel.
Het was midden in den poolnacht en zij
vonden hun weg met behulp van de ster
ren. Als de temperatuur boven de 5 graden
steeg, werd Bahr ongerust over die hitte
golven. Gewoonlijk wees de thermometer
echter 30 tot 40 graden onder nul aan, en
soms was de temperatuur nog lager.
De Canadeesche regeering zal het aantal
rendieren vaststellen, dat er elk jaar ge
slacht mag worden, opdat de Eskimo's
geen honger meer behoeven te lijden.
André Bahr zal met een rijke belooning
weer naar Sattle terugkeeren.
Vader: „Wel, wat zijn nu je rapport
cijfers ditmaal?
Zoon: Niet zoo slecht, paps. Ik sta vlak
naast den eersten jongen van de klas als
we in een kring staan."
Een fantastisch plan van het jaar 1822.
Dcor een gat bij de Noordpool vaart men
de aarde binnen.
door
M. C. GERKINS.
Het Smithsonian Institute te Washing
ton is kort geleden in het bezit gekomen
van een uiterst merkwaardige brochure,
gedateerd 14 September 1822, van de
hand van den oud-legerofficier Kap. John
Cleves Symmes.
In deze brochure, die een van de tal-
looze circulaires en krantenartikelen is,
welke kapitein Symmes in de jaren 1918 tot
1829 aan verschillende wetenschappelijke
instellingen over de geheele wereld deed
toekomen, verkondigt de schrijver de fan
tastische stelling, dat de aarde hol is, en
dat een schip door een „gat" bij de Noord
pool het inwendige der aarde zou kunnen
binnenzeilen.
Hoe ongelooflijk het ons ook scfüjnt, in
dien tijd nam men deze theorie volkomen
ernstig. Symmes trachtte de Amerikaan-
sche Regeering te bewegen, een expeditie
uit te rusten, om het inwendige der aarde
te „ontdekken" en deze nieuwe wereld
voor het Amerikaansche volk in bezit te
nemen onder bescherming van „hemzelf,
zijn vrouw en haar tien kinderen".
De voorstelling, die Symmes zich van
het binnenste der aarde maakte, was vol
komen in overeenstemming met de toen
malige geophysische opvattingen en daar
uit logisch verklaarbaar. Hij meende er
een warme, vruchtbare, en waarschijnlijk
onbewoonde wereld te zullen aantreffen,
wier oppervlakte bijna even groot zou
zijn als de uitwendige aardoppervlakte
In deze opvattingen stond Symmes geens
zins alleen. Hij verwierf zich een grooten
kring van aanhangers. Over het geheele
land werden groepen van Symmesieten
gevormd, van verschillende zijden werden
het Congres petities voorgelegd, waarin
het door Symmes gedane voorstel tot uit
zending van een expeditie, werd onder
steund. Hoewel het Congres zich in allen
ernst met deze kwestie bezig hield en er
breedvoerige debatten aan werden gewijd,
kwam het niet tot tastbare resultaten.
Hoe aanlokkelijk het plan, om op deze
wijze het Amerikaansche grondgebied uit
te breiden, in dien tijd velen ook voor
kwam, het stuitte af op den nuchteren
werkelijkheidszin van het overgroote deel
der Congresleden en werd nooit ten uit
voer gebracht of juister gezegd, de po
ging daartoe werd nooit ondernomen. Toch
kan het „Symmesitisme" in tweeërlei op
zicht nog op resultaat bogen.
In de eerste plaats is het waarschijnlijk,
dat de belangstelling voor exploraties, die
de Symmisieten hebben aangekweekt, een
der factoren is geweest, welke geleid
hebben tot het uitrusten van de Wilkes
exploratie-expeditie, die als eerste land
ontdekte voorbij den Zuidpoolcirkel.
Het tweede resultaat, dat Symnes met
zijn fantasieën behaalde, was, dat zijn
plan als grondslag diende voor een der
meest spannende vertellingen van Edgar
Allen Poe, „The Adventures of Arthur
Gordon Pym" (de avonturen van Arthur
Gordon Pym). Zijn fantastisch plan heeft
mogelijk ook Jules Verne tot een van zijn
romans geïnspireerd.
Tegelijk met zijn brochure deed Symnes
een kaart van „Symmesonia" het licht
zien, het vermeende vastland aan gene
z(jde van den Noordelijken „rand" der we
reld. Op deze kaart staat aangegeven,
hoe de „Symnes-river" ongeveer ter hoog
te van Davis Straat in den Atlantischen
Oceaan uitmondt. Deze rivier moest vol
gens Symmes de grootste ter wereld zijn,
daar zij de voornaamste afwatering van
de oceanen der onbekende inwendige we
reld in de wereldzeeën van onze uitwen
dige aarde zou zijn
Kinderen hebben dikwijls last van netel-
roos, hetgeen een ondragelijke jeuk veroor
zaakt. Men kan de plekken betten met een
oplossing van M L. water en 15 gr. dub
bel koolzure soda.
Schoenen, die doorweekt zijn van regen,
vult men op met turfmolm, en laat ze
daarna drogen, doch vooral niet op een
warme plaats. De turtmolm absorbeert
het vocht en de schoenen houden een
betere vorm als zij droog zijn.
Zwarte zijde kan men het best schoon
maken door het af te sponsen met water
en ammoniak, daarna op den verkeer
den kant strijken, met een niet te heet
ijzer.
638
Oplossing raadsels van vorige week.
I. G
dor
beeld
I d a
marsepein
e V a
satiricus
w Ij n
t ij d i g
kas
g
II. Gloed.
Maart.
Bocht.
Kruid.
Pijler.
Vezel.
Zadel. i
'r
Goede oplossingen ontvangen van:
Nelly K.; Fransje van E.; Toon T.}
Nelly H.; Lena M.
i.
Onderstaande rijen kruisjes moeten jul
lie met letters invullen, die dan woorden
vormen, waarvan de betekenissen hier
onder volgen. De middelste letters zullen,
wanneer je de juiste woorden ingevuld
hebt, van boven naar beneden een woord
vormen, dat toepasselijk is in deze tijd
van het jaar.
x medeklinker
xxx huid ■->-
x x x x x vrouwelijk familielid
x x x x x x x schiettuig
xxxxxxxxx botermelk
Op de kruisjeslijn komt de naam ta
staan van iets, dat 7 dagen betekent van
pret en jool.
Op de le regel komt een medeklinker!
op de 2e een telwoord; op de 3e een voor
werp, waarvan men huizen bouwt; op de
4e lokalen van een school; op de 6e een
tijdmeter; op de 7e een andere naam voor
dier; op de 8e een voorwerp, waarmede
men signalen geeft; op de 9e een mede»
klinker.
II.
i
X 8
X «ti
9. In April helpen ze de vogels in het
uitzoeken der plekjes waar de nestjes wor
den gebouwd, en ze helpen hun gevederde
■'riendjes zoeken naar pluisjes en veertjes,
Je moeten dienen voor de inrichting van
hun woninkjes.
10. Ze jagen de ondeugende koekoek
weg, die het liefst zijn eieren in een ander
nest legt om door andere vogels te worden
uitgebroed, daar zij er zelf te lui voor is.
11. Ook in de zomermaanden is er volop
werk. Dan wordt er gezorgd voor de win-
terinmaak. Bosbessen en wilde frambozen
worden aan stengels geregen en gedroogd.
Bloemkelkjes worden met honing gevuld en
alles te zamen met de hazelnoten en beuke-
nootjes die in de herfst worden verzameld,
leveren voldoende vooraad voor de lange
wintermaanden.
12. Flip nu, weten we reeds, was een
kabouter. Wip was echter een eekhoorn.
Jullie weet dat een eekhoorn groote spron
gen kan maken, vlug kan klauteren en zoo
maar van de eene boom in de andere
springt. Dus de naam Wip is wel heel mooi
en passend voor het vlugge diertje.
