Buitenlandsch Overzicht. WEL KOM THUIS NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA BINNENLAND No. 7599 eerste blad WOENSDAG 29 MEI 1935 63ste JAARGANG COIFFEUR POUR DAMES SALON MANSHANDEN Goerings bezoek aan de Balkan-landen. Goebbels ontvangtde Berlijnsche S.A.-Ieiders. Eden is voldaan over Genève. Troepenzendingen duren voort. Opzienbarende zuivering. De nieuwe Duitsche weermacht. Minister de Wilde te Haarlem. De opheffing van de Armenraden. COURANT AnniT^auIowru 3 "1Hantll!n blj VOoruitbet: Hcldcrsche Courant t 1.50; Koegras, Nedert C Pn W TH f l'65"' bi™ *- iNcdert. Oost- en Weat-Indië per zeepost t landen t 3.20. Losse per zeepost t 2.10, idem per mail en overige nos" 4 ct' tr- P- P- 6 et. Weekabonnementen 12 ct M 7tT f0 m f0-70-fl— Meiblad resp.f 1.20. f 1.50. fl.50. VerscliyntDinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag Redacteur; P, C. DE BOER Uitgave N.V. Drukkerij v/h. C. DE BOER Jr. Bureau; Koningstraat 78 Telefoon: 50 en 412 Post-GIrorekening No. 16066. ADVERTENTIE Ni 20 ct. per regel (galjard). Xngez. metlsd. (kolombreedte als redaction. tekst) dubbele prys. Kleine advertentiën (gevraagd, te koop, te huur) bij vooruitbetaling 10 ct. per regel, minimum 40 ct.; bij niet-contante betaling 15 ct. per regel, minimum 60 CL (Adres Bureau van dit blad en met brieven onder nummer: 10 ct per advertentie extra). Bewijsnummers 4 ct Engeland zoekt steun in collectiviteit; de periode van de geïsoleerdheid is voorbij. Nieuwe koers van de nieuweregee^ ring? - Een échec voor president Roosevelt. - Frankrijk beschermt zijn franc, In ons vorig overzicht moesten we ons uitvoe rig bezighouden met de kwestie ItaliëAbessi nië, thans vraagt het groote Engelsche rijk onze aandacht. Engeland, op den keper beschouwd toch ook, zoo goed als Duitsch- land, onze buurvrouw. Maar wat zou het niet prettig zijn als we Engeland als ooster- en Duitschland als wester-, door het Kanaal ge scheiden, buur hadden! Want een goede buur is beter dan een verre vriend! Maar wij beginnen ook met „als" en waartegen we In ons vorig overzicht zoo sputterden. En de werkelijkheid is nu eenmaal anders. We moeten het Kanaal over, naar Enge land, een visite maken. Engeland voelt zich In het tegenwoordig Europa niet veilig meer. Het was altyd, krachtens zijn geïsoleerdheid, als eilandengroep in het vasteland, aangewe zen op zijn sterke vloot als verdedigings middel. Maar in dezen üjd laat die vloot het in den steek. Luchtmacht is in de toekomst het groote verdedigingsmiddel en op dat ge bied komt Engeland tekort. Bovendien beseft het, dat de periode van „splendid isolation" voorbij is. En het heeft thans besloten tot een torsche politiek. Bal win. de sus. minister-president (want het staat vast, dat MacDonald heengaat), is een zeer bezadigd man. Hij is ware van alle opgewondenheid en van iedere ondoordachte handeling. Maar h(j sprak stevige taal dezer dagen in een gehouden rede. Het denkbeeld van collectieve veiligheid in de uitgebreidste beteekenis er van, is dat Europa geen oorlog duldt en dat als een of ander land een oorlog begint, of met andere woorden aanvaller is, alle andere landen zich zullen vereenigen om het te dwingen er mede op te houden, aldus verklaarde hij, na den nadruk te hebben ge legd' en de redenen te hebben uiteengezet van de thans in Europa heerschende beduchtheid. We zyn, zoo ging Baldwin voort, nog eeni- germate van de verwezenlijking van deze veiligheid verwijderd, maar op een beperkt terrein is er iets van dezen aard vervat in het denkbeeld van het verdrag van Locarno. Een der eerste dingen, welke de mogendhe den, aën Locarno deelnemend, moeten doen, is te trachten (en Hitier heeft er zich in be ginsel mee vereen igd), om het denkbeeld na te streven in het kader van Locarno een spe ciaal luchtpact op te nemen, dat een verdrag tot beperking zal kunnen meebrengen en naar ik hoop zal medebrengen De oorzaak van de vrees in Europa is te genwoordig niet leger of vloot, maar de mi litaire luchtvaart. Beperking of ontwapening of een luchtaccoord zijn van vitaal belang, omdat er tijd noodig is om een leger te mobi- liseeren, maar niet voor het mobiiiseeren van een luchtmacht Beperking van de luchtmacht zelfs tot een hoog cijfer zou een eind maken aan den wedloop in luchtbewapening. Baldwin betreurde met name, dat de Ver- eenigde Staten geen lid waren van den Vol kenbond, want hy had altijd geloofd, dat de grootste waarborg tegen een oorlog, in welk deel van de wereld ook, een nauwe samenwer king zou zijn tusschen het Britsche Rijk en de Ver. Staten. En Eden, de jonge diplomaat, die inzake het geschil ItaliëAbessinië zulke opmerke lijke successen behaalde, liet zich in denzelf den geest uit. De vriendschap met de Vereenigde Staten is eën eerste vereischte, zoo zeide hij. Op het Stakman Bossestr. 65 - Tal. 514 PERMANENT-WAVE I 2.50 en 3.50 oogenblik bestaat deze en groeit nog steeds. „Alles wat kan dienen om deze aan te wak keren, zal worden gedaan". De buitenlandsche politiek der Britsche na tionale regeering, zoo zeide Eden verder, is onveranderlijk gebaseerd op den Volkenbond, welke niet alleen de uitdrukking is van een ideaal, doch het practisch instrument voor de regeling van geschillen tusschen de volkeren. Dat Eden inplaats van Sir John Simon mi nister van buitenlandsche zaken wordt, wordt thans niet meer betwijfeld. In politieke krin gen verluidt, dat MacDonald niet, zooals alge meen verwacht, den tot dusver door Baldwin be)cleeden post van „Lord President of the Coüncil zal innemen, maar dat hij minister zonder portefeuille wordt. De „Daily Tele- graph meent, dat MacDonald de functie van lord-zegelbewaarder krijgt, waardoor hij aan de regeering zijn ervaring in de binnen- en buitenlandsche politiek ter beschikking kan stellen, zonder met werk overladen te worden. Maar Reuter bericht positief, dat Mac- Donalds aftreden op 7 Juni vaststaat en Bald win de portefeuille zal overnemen. En Bald win is merkbaar ongerust over den gang van zaken. Hjj heeft hoe is het mogelijk! niet al te veel vertrouwen in Hitier. De volgende week komen Duitsche gedele geerden naar Londen om over een vlootverge- lijk te spreken. Van Engelschen kant deelt men mede, dat deze „conversaties" geen offi cieel karakter zullen dragen. Leden van de regeering zullen er niet aan deelnemen. Met de Duitschers zal zeker te praten vallen, le zen wjj in de N. Rott. Crt. Hitier heeft som mige opvattingen uit Mein Kampf, tegenover de werkelijkheid geplaatst, verzacht. Verscher pen zal hy er zeer zeker geen. En hij heeft daar de meening verkondigd, dat men de vriendschap van Groot Brittanje voor Duitsch land altijd had kunnen verwerven met een ge matigde vlootpolitiek. Hij heeft het vroegere Duitschland daarom zijn maritieme eerzucht verweten. Terecht. Anderen hebben reeds, toen het nog tyd was, op het ontzaglijke gevaar der vlootpolitiek van Wilhelm II en von Tirpitz gewezen. Daarom en nog om tal van andere redenen van politieken, financicelen, persoon lijken aard, mag men aannemen, dat Berlijn er nu werkelijk heel wat intooming der be geerten van zijn marine voor over zal hebben, om Engelsche vriendschap terug te winnen. Maar het is te Londen ook al weer reeds gezegd: Op leger of vloot komt het niet in de eerste plaats aan. Het leger kan men niet by verrassing in beweging brengen; daarvoor is een mobilisatie noodig. En de vloot kan men niet tegen alles gebruiken. Maar de luchtvloot dat is het criterium. Of met Berlijn op dit punt evenzeer te praten zal vallen? Londen heeft reeds gewaarschuwd, dat dit de hoofd zaak is. En nu zyn de opgeroepen vrijwilligers voor de luchtvloot bij duizenden gekomen. En Eden kent zijn Duitsche pappenheimers; het kon dus wel eens een heel andere buitenlandsche politiek worden als straks het kabinet gere construeerd is. Zorgen voor president Roosevelt. Roosevelt is in een moeilyk parket gekomen, doordat het Hoogste Amerikaansche Gerechts hof de National Recove- ry Act in strijd met de grondwet verklaarde. Het betreft hier paragraaf drie van de N.R.A., krachtens welke bepaling het Congres den president de bevoegdheid heeft gegeven, codes voor de in dustrie uit te werken. Het Hof heeft ver klaard, dat deze bevoegdheid niet voldoende is omschreven. Daar bovendien de door den president genomen maatregelen indirect in vloed uitoefenen op den handel tusschen de staten, moeten de staten ook de controle uit oefenen. Deze uitspraak verwekte groote conster natie in Amerika, die als een nederlaag voor de regeering beschouwd wordt. De vrees is nu gewekt, dat het Hoogste Gerechtshof even eens de Agricultural Adjustment Administra- tion, welke instantie belast is met de contróle van de landbouwproducttie, in strijd met de grondwet zal verklaren, hetgeen eveneens niet te overziene gevolgen zou hebben. Vertrouwen wekkende maatregelen van Frankrijk handhaaft Frankrijk den frank. Reuter meldt uit Pa rijs. dat de Bank van Frankrijk haar disconto van 4 verhoogd heeft tot 6 het tarief voor de beleening van baren goud van 5% tot 7 de rente voor maand geld van 4 tot 6 en de rente voor beleening op effecten van 4% tot 6%. De Bank van Frankrijk is vorige week Donderdag begonnen met het disconto van 2% tot 3% te verhoogen, waarop Zaterdag een verdere verhooging tot 4 is gevolgd. Eerst dus een verhooging met een half per cent, toen met een vol percent en thans met twee percent. Er zit een vertrouwen wek kende clmiax in de Fransche maatregelen ter verdediging van de valuta. Een verhooging van het disconto met twee volle punten is wel een zeer krachtige maat- trent het lot van den franc kan opheffen, wat regel, die ongetwijfeld alle onzekerheid om- ook het lot van deze regeering moge zijn. Frankrijk is vastbesloten zijn franc op de tegenwoordige goudpariteit te handhaver Het is dé wil van de overgroote meerderheid van het volk, geen Fransche regeering zal daar tegen in durven gaan. o- Of: hoe slecht is toch de menschheid! U weet, Goering, Hitiers vriend en rechter hand en mede opbouwer van het nieuwe Duitsche rijk, is nog &ls maar aan 't huwe lijksreizen. En u weet ook, dat de menschheid verschrikkelijk slecht en wantrouwig is. En nou zou je zoo zeggen; wat kan ons die hu welijksreis nU schelen? Maar neen hoor, ze zijn maar steeds aan 't zoeken, of er niet wat achter zit. Slechte menschen in Sofia zeggen: d'r zit politiek achter; nog slechtere zeggen: hij komt spionneeren in Bulgarije en Zuid-Slavië. De Fransche bladen zeggen, dat het over een geheim verdrag gaat en dat Duitschland probeert vasten voet te k rij ge* op den Balkan om zoodoende Italië tegen te werken en dan de conferentie van Rome te doen mislukken. Nou vraag ik u: kan het slechter? Hoe komt een mensch aan zulke gedachten, na.ar aanleiding van een dood gewoon huwelijksreisje In tusschen schijnt Goering wel een beetjë het land te hebben aan de Franschen. Luis tert u maar naar dit bericht uit Belgrad» vaii 28 Mei: In de reisplannen van Goering is ander maal een wijziging gekomen. Oorspronkelijk was hij van plan van het vliegveld in Zenum over Belgrado naar Skoplje te reizen. Daar echter in Belgrado juist de feesten werden gehouden in verband met het bezoek van het Fransche marine-eskader, maakte Goe ring den omweg over Sofia. Heden nu werd hij uit Sofia komende in Skoplje verwacht. Op het laatste oogenblik is echter gebleken, dat de autobussen, welke Goering en zijn gevolg van Skoplje naar Sa- rajewo zouden brengen, en van waar hy dan per trein naar Dubrovnik zou gaan, te lang waren en onmogelijk den weg langs de scherpe bochten zullen kunnen afleggen. Goering besloot daarom van Sofia onmiddel lijk naar Mostar te vliegen, van waar hij da» per auto naar Dubrovnik zou reizen. Hg blijft daar tot den 6den Juni en pas op de» terugtocht zal hij Belgrado bezoeken. Dr. Goebbels heeft als gouwleider van Berlyn gisteravond 1400 S.A.-leiders uit Berlyn uitge- noodigd om in het Volkstheater een voorstel ling van de operette Frau Luna, van Paul Lincke, bij te wonen. Tot de aanwezigen be hoorden de opper-groepsleider von Jagow en prins August Wilhelm van Pruisen. Na de pauze hield Goebbels een toespraak, in welke hij aan den tijd herinnerde toen ieder lid der beweging ieder ander nog kende, maar thans zyn te Berlijn alleen 400.000 ingeschreven leden der party. De oude S.A.-mannen weten echter dat de koers dezelfde gebleven is, ook al heeft niet ieder hem altijd onmiddellijk begrepen. De S.A. is de draagster van het vertrouwen der partij gebleven, en zij zullen vast en sterk blijven, zooals zij op 30 Juni vorig jaar be wezen hebben. Toen hoopten andere bonden op ontbinding van de S.A., maar dat waren de mannen die 13 jaar tegen ons en slechts 2 jaar met ons meegestreden hadden. Met u vereenigd willen wy het Derde Rijk verder opbouwen en ik dank u allen voor uw trouwe opkomst. Ik heb een vroolrjke operette gekozen om u een aangenamen avond te bezorgen, omdat een gepaste ontspanning na uw zware taak de beste afleiding is. De Engelsche minister Eden is te Londen teruggekeerd. By zijn terugkomst zeide hy tot een journalist: „Ik gelopf, dat wy alle reden hebben om tevreden te zijn met het re sultaat van de besprekingen van den raad van den Volkenbond in de afgeloopen week. De moeilijkheden, welke in verband met de vrije stad Dantzig gerezen waren, zijn uit den weg geruimd. Het Hongaarsch-Zuid-Sla- vische conflict is gelukkig geëindigd, de Ita- liaansch-Ethiopische geschillen zullen gere geld worden. In deze gevallen werd het aan zien van den Volkenbond bewaard en weder om werd zijn nut bewezen in de regeling van internationale geschillen langs vreedzamen weg. Alle regeeringen, welke hiertoe mede werkten behooren we oprecht dankbaar te zyn". Intusschen schijnt Italië door te gaan met troepenzendingen. Het Italiaansche Staatsblad publiceert een decreet, gedateerd 24 April, betreffende het onder de wapenen roepen van de onder-offi cieren en militaire specialisten van de lich ting 1912. Van de zyde. van het departement van Bui tenlandsche Zaken is verklaard, dat men zal doorgaan met het zenden van troepen naar Oost-Afrika, indien men dit noodig oordeelt. De overeenkomst, die te Genève tot stand is gekomen, brengt dus geen enkele wijziging in de mobilisatie der Italiaansche troepen. De troepen zouden echter kunnen worden terug geroepen, indien de verzoeningscommissie er in slaagt een accoord te bereiken inzake het incident te Oeal-Oeal en indien ook de andere kwesties tusschen Abessinië en Italië zouden zyn geregeld. Het transportschip „Gange" heeft Napels verlaten met bestemming naar Oost-Afrika met meer dan 2000 soldaten en groote hoe veelheden oorlogsmateriaal. Nieuwe transpor ten worden te Napels in gereedheid gebracht. Italië houdt vast aan zijn oorspronkelijke voornemen tot het naar Oost-Afrika versche pen van de onlangs opgeroepen lichting 1913 en van twee divisies fascistische militie. Vereeniglng van oude bosjewieken ontbonden. Op instigatie van het Centraal Comité der Communistische Partij is de „Vereeniging van oude bolsjewieken"; die in 1917 werd opge richt en waarvan alleen sociaal-democratische communisten lid waren, die tusschen 1903 en 1917 wegens politieke aanslagen, moorden en andere delicten veroordeeld werden, ontbon den. Deze ontbinding heeft in Moskou groot opzien gebaard. Alle archieven der vereeniging zullen aan het archief der partij worden overgedragen. Tot de leden der Vereeniging behoorden Sta- lin, Worosjilov en andere leidende persoon lijkheden der Sowjet-regeering en van de Komintern. Tegelijkertijd met de opheffing der Ver eeniging publiceert heden de „Pravda" een artikel, waarin gezegd wordt, dat in de Ver eeniging bepaalde elementen waren, die door hun betrekkingen of hun stellingen getracht hebben, deels het prestige der partij, deels dat der regeering te schaden, PLAN VOOR EEN NIEUW BRITSCH SLAGSCHIP. De marine-medewerker van de „Daily Tele- graph" meldt, dat op het oogenblik plannen voor een nieuw slagschip worden uitgewerkt, dat den naam „Koning George V" zal dra gen. De uitvoeringsbepalingen van de wet op den algemeenen dienstplicht bevatten, naar de Berlijnsche correspondent van de Neue Zllricher Ztg. aanstipt, een verrassing: de vierjarige diensttijd voor militaire vliegers en het perso neel van de vloot. Weliswaar kan volgens de bepalingen van de wet zelf in vredestijd niemand worden gedwongen langer dan een jaar actie ven dienst te doen, maar tot vlieger of tot matroos worden slechts zy toegelaten, die vrjj willig een diensttijd van vier jaar aangaan. Zoowel by het luchtwapen als bij de marine hebben zich reeds zooveel vrijwilligers aange meld, dat hun aantal veel grooter is dan de beschikbare plaatsen. Nieuwe hoofdstad van Noord'Rhodesia.- Gisteren had de inwijding plaats van Lusaka de nieuwe hoofdstad van Noord-Rhodesia, ge legen op een plaats waar vier jaar geleden de leeuw nog vry rondliep. De nieuwe stad is niet slechts een der meest gezonde plaatsen van het land het malaria gevaar is er tot een minimum beperkt ook is zij gelegen vrijwel iitt het midden van het uitgestrekte gebied, dat vandaar uit wordt geregeerd. Verplaatsing van de oude hoofdstad Living- stone werd voor het eerst negen jaar geleden voorgesteld. In Augustus 1931 werd de eerste steen voor de nieuwe stad gelegd, en thans telt deze stad tal van moderne gebouwen en een uitgestrekt wegennet. Minister De Wilde heeft Zaterdag een be zoek gebracht aan Haarlem om het huis aan de Paviljoenslaan te bezichtigen, dat door het Rijk zal worden aangekocht voor ambtswo ning van den Commissaris der Koningin. De minister heeft dit onderzoek ingesteld in ge zelschap van den Commissaris jhr. mr. dr. A Röell. KLOOS' EN VAN DEYSSEL'S EEREDOCTORAAT. De Senaat der Universiteit van Amsterdam heeft gisterenmiddag in eene openbare zitting, gehouden in de Aula van het Universiteits gebouw in de Oude Manhuispoort, welke werd bijgewoond door vele autoriteiten en bekende figuren uit de wereld der letterkunde, het doctoraat honorls causa In de letteren en wijs begeerte, wegens zeer uitstekende verdiensten, verleend aan Willem Johannes Theodoor Kloos en Karei Joan Lodewjjk Alberdlngk Thljm, (Lodewjjk van Deyssel), De plechtigheid werd verricht door prof. dr. A. W. de GrootLodewjjk van Deyssel sprak, mede namens zijn vriend Kloos, woorden van dank. DE BROCHURE VAN MR. MAUCHANT. „Zwak verweer", aldus betitelt het „Han delsblad" mr. Marchants brochure (elders aan gehaald), waarin hy zyn houding tracht te rechtvaardigen. Het blad schryft: In mr. Marchants brochure „Tot verweer", die overigens weinig nieuws bevat na wat er reeds omtrent de gedragslijn van den schrij ver in verband met zijn bekeering tot het Katholieke geloof bekend was geworden, valt nog eens sterk op, dat een zoo ervaren strijder in de politieke arena als de pas afgetreden minister van Onderwijs, K. en W. was, toch wel een zeer onjuisten kijk heeft gehad op do politieke gevolgen, die aan zyn overgang tot de R. K. Kerk verbonden zouden zijn. D a t er politieke gevolgen zouden zijn, stond echter ook voor den heer Marchant van den aanvang af blijkbaar vast. Na een bespreking van de verschillende motieven, besluit het blad met de volgende woorden: Alles te samen genomen, bevestigt het on bevredigend verweer van een oud-minister van Onderwijs, K. en W. opnieuw, dat niets zoo moeilijk is als het verdedigen van een zwakke zaak. Ware in Nederland de godsdienst niet als verdeelende en scheidende factor in de staatkunde ingeschakeld door de kerkelijke partijen met haar anti-these politiek, dan zou er inderdaad reden geweest zijn om te vragen: waarom zou het overgaan tot het Katholieke geloof van een leidend staatsman en party aanvoerder tot zijn aftreden moeten leiden? Maar helaas is de werkelijkheid in Nederland anders. Van iemand als mr. Marchant mocht men verwachten, dat hij zich daarvan onver bloemd rekenschap zou geven. Een vergadering van den Armen raad te Utrecht, De armenraad te Utrecht heeft Maandag avond aldaar, in verband met de in het be zuinigingsvoorstel vervatte] opheffing van de armenraden, een vergadering voor belangstel lenden gehouden waarin drie sprekers het woord hebben gevoerd. Mevr. M. G. MullerLulofs, voorzitster van de Vereeniging tot verbetering van armenzorg te Utrecht, wees er op, dat Nederland er trotsch op mag zyn sinds 1912 in het bezit te zyn van een armenzorg, die van den chaosti- schen toestand waarin het armwezen zich vóór 1912 bevond, is geworden tot een uit stekend georganiseerd geheel, waarin met be houd van ieders zelfstandigheid alle instellin gen samenwerken in het belang van de armen. Dr. N. R. Luiken te Utrecht, lid van den bijzonderen raad van de Vereeniging van den H. Vincentius van Paulo, die daarna aan het woord kwam, zeide de opheffing van de armen raden zeer bedenkelijk te achten. Er moet im mers, aldus spr., een apparaat zyn, dat objec tief en juist inlichtingen geeft aan de instel lingen van weldadigheid. Dat apparaat be zitten wy in den Armenraad. Dr. J, H. Adriani, secretaris van den armen raad te Utrecht, wenschte zich te bepalen tot drie vragen: 1. Zyn de armenraden te beschouwen als instellingen, die bestaansrecht hebben in nor male tijden, maar in crisistijd voor opheffing in aanmerking komen 2. Is de taak van de armenraden zóó op zich zelf staande, dat zij zouden kunnen wor den opgeheven zonder het werk van andere instellingen ernstig te schaden en zelfs met vernietiging te dreigen 3. Zal de opheffing van de armenraden voor de uitgaven van den openbaren dienst een be zuiniging brengen of veeleer het integendeel? Nadat de drie sprekers het woord hadden gevoerd, volgde eenige gedachtenwisseling. Mr. D. Kaars Sypesteyn, voorzitter van den Utrechtschen Armenraad, die de goed bezochte vergadering met een kort woord had geopend, antwoordde, naar aanleiding van by de ge dachtenwisseling gestelde vragen, dat het be stuur meent ter zake geen officieele stappen te moeten doen aangezien dit z.i. niet op den weg van den Armenraad ligt. doch dat, zoo men wil protesteeren, dit overgelaten moet worden aan de aangesloten organisaties. DE VERKIEZING VOOR DE EERSTE KAMER. De partijraad van de S.D.A.P, heeft in zijn vergadering van Zaterdag de volgende candl- e u i I I ei on. De wonderlijke belevenissen van dr Kaïserlien 37) „Ik verwacht nog twee dames." antwoordt dr. Carsten. „Zij kunnen elk oogenblik hier zijn'!. Kaiserlien werpt hem een vragenden blik toe en dr. Carsten geeft hem onmiddellijk opheldering: „Edith Wismuth en Ina Hcldt U bent natuurlijk benieuwd, welke rol Edith Wismuth in deze affaire heeft gespeeld? Welnu, laat ik beginnen met te zeggen, dat die vriend Hasenstab u niets op de mouw heeft egspeld. Edit Wiswuth is inderdaad de echtgenoote van dien dr Körthe, dien u zoo even gezien hebt". Kaiserlien verbleekt zichtbaar, maar Car sten vervolgt: „Of beter gezegd, zij is ztin tweede vrouw. De eerste vrouw, waar in hij gescheiden is, is Ina Heldt. Neemt u een stoei, dan zal ik u alles vertellen. ••Dr. Körthe was, voor hij geheel aan lager ^a' geraakte, een huwelyksspeculant, als ik et zoo noemen mag. Ina Heldt heeft het wee Jaar by hem uitgehouden. In dien tijd heeft h(j haar geld er door gebracht en toen was hij blij, dat zij zich van hem liet schei den. Daarna kwam Edith Wismuth aan de beurt. Handig als hy was, wist hij zich bij haar een wit voetje te veroveren. De vader van Edith Wismuth verzette zich tegen een huwelijk, maar zoo iets prikkelt jonge meis jes nu eenmaal. Zij trouwde in het geheim met hem en volgde hem naar Berlyn. Dit huwelijk duurde echter geen week. Edith Wismuth is tenslotte een meisje met een helder verstand. Zij bemerkte al spoedig, dat hij haar bedroog en dat het hem slechts om haar geld te doen was. Daarom liet zij hem, impulsief als zij nu eenmaal is, na een paar dagen eenvoudig zitten. Zij was al dien tijd nooit meer voor hem te spreken en wees al zijn pogingen om haar te naderen, af, over tuigd als zij was, dat hij het, nadat haar va- dre was overleden, eerst recht op haar geld had begrepen. En nu zal u misschien duide lijk zyn, hoe het kwam, dat Edith Wismuth in deze affaire werd betrokken. U hebt na melijk van het begin'af een fout begaan, waarde dr. Kaiserlien!" „Hoezoo?" Denkt u nu eens goed na!" doceert dr Carsten Hoe zouden de oplichters te werk ziin gegaan om zich van uw eigendommen meester te maken? Een hunner, wiens ware naam u niet kende, had zich by de huwelijks voltrekking op het stadhuis voor dr. Kaiser lien uitgegeven. Als getuigen b(j dit huwelyk waren een zekere meneer Stolzenberg en een zekere Ina Heldt opgetreden, die in werke lijkheid andere namen moesten hebben. Wae het dan logisch en waarschijnlijk, dat de jongedame, die zich op het stadhuis als Edith Wismuth had voorgedaan, in werke lijkheid eveneens Edith Wismuth heette? Neen, nietwaar? U had van het begin af aafi van het standpunt moeten uitgaan, dat nidt de echte Edith Wismuth uit Saarbriicken, op het stadhuis te Charlottenburg in het huwee lijk kon zijn getreden, maar dat een andef zich voor haar had uitgegeven. En als u dë zaak zóó bekeken had. dan zoudt u ziclj, evenals 'ik dat gedaan heb, zeker hebben af gevraagd: „Hoe komt het, dat juist van den naam Edith Wismuth misbruik is gemaakt?" En nu zult u zeker wel begrijpen, waarom ik mij zoo voor - Edith Wismuth. interesseer de. Niet. omdat ik haar verdacht debet te zijn aan deze geraffineerde oplichterij, ben ik haar naar Montreux gevolgd, maar omdat ik wilde weten, waarom de oplichters juist op haar het oog hadden laten vallen. En, waar de dr. Kaiserlien, ik heb in Montreux toch wel iets meer ontdekt dan u. Voor een vol gende gelegenheid kan het u misschien van nut zijn, wanneer ik -u aanraad ook eens op zakdoekjes te letten en in het bijzonder op de daarop voorkomende monogrammen. Edith Wismuth, of, zooals zij zich in Mon treux noemde, Edith Gotron, had namelijk zakdoeken met het monogram E. K. Ik heb my daarom afgevraagd, hoe Edith Wismuth aan dat monogram kwam. Ik moet daar nog aan toevoegen, dat haar moeder een gebo ren Gotron was en die naam eigende zy zich toe om zich onbemerkt in het buitenland te kunnen ophouden. Het was toen niet zoo heel moeilijk meer verschillende informaties bij de autoriteiten bevestigden trouwens al spoedig myn vermoeden om vast te stel len, dat Edith Wismuth getrouwd was met een man, wiens familienaam met een K be gon en dat zij zich aan een eventueele ver volging van dezen K. wilde onttrekken. En zoo kwam ik dan voor het eerst tot den naam dr. Körthe". ,,Het ei van Columbus!" moet Kaiserlien toegeven. „Ik interesseerde mij natuurlijk bijzonder voor dien Körthe en zoo kwam ik er al spoe dig achter, dat hij een zeer bedenkelijke re putatie genoot Voorts vernam ik nog, dat hij met Ina Heldt getrouwd was geweest en zoo sloot de eene schakel in den anderen, want dat verklaarde ook, waarom het zoo eenvou dig was de trouwpapierèn van Edith Wis muth over te leggen en waarom hij de ge tuige Schaf er, alias Spiona, by dat huwelijk, een document in de hand kon duwen, dat het mogelijk maakte zich als Ina Heldt te legitimeeren. Hij had de papieren van zyn eerste huwelijk blijkbaar nog in zyn bezit". „En hoe ontmaskerde u de overige leden van öe bende?" „Dat was al heel eenvoudig," antwoordde dr. Carsten. „Zooais ik u reed zei, ver wachtte de advocaat Arnheimer op den och tend, waarop wy nog juist uw effecten kon den redden, bezoek van de pseudo mevrouw 'Kaiserlien. Hét was dus voor ons een klein kunstje om op het spoor te komen van deze jongedame. Wy redeneerden zoo: óf zy opent het pakket onmiddellijk, dan ontdekt zij de bedriegerij en zal zij ten spoedigste haar handlangers waarschuwen, zoodat wy dan op hot spoor van dezen komen, óf zjj levert de effecten op een plaats af, waar de draden van dit complot tezamen komen. Met dat laatste vermoeden waren wy niet zoo heel ver mis, want zy bleek in gezelschap te zijn van den Baron, die buiten op haar wachtte en samen brachten zy daarop het paket naar een bankinstelling. De rest was slechts een kwestie van ge duld. Nadat wy de gangen van George Kör- ber en van Anja Lösch, en later ook die van dr. Körthe, eenigen tijd waren nagegaan, bleek ons al spoedig hoe de vork in den steel zat en wie van het complot deel uitmaak ten". „Nog één vraag", verzoekt KaiserUen dringend: „Weet u ook, waarom Edith Wis muth destijds zoo onverwacht en in het ge heim Montreux heeft verlaten?" Carsten glimlacht veeibeteekenend. „Dat heeft met de crimineele zyde van deze zaak niets te maken. Vraagt u het haar zelf maar. Onder ons gezegd: ik geloof, dat het een ge volg was van gebrek aan moed. Zy durfde u waarschijnlijk niet te bekennen, dat zij met dien schurk getrouwd was." „Daarom?" zegt Kaiserlien, verbaasd. „Maar daar kon zij tenslotte toch niets aan doen!" Liefde vergeeft nu eenmaal ales Als Edith Wismuth kort daarop Kaiser lien ontwaart, verliest zy een oogenblik haar zelfbeheersching. Zij voelt zich schuldig; zij weet, dat zij hem veel leed heeft berokkend. Maar de warme blik, waarmee hij haar be groet, schenkt haar de overtuiging, dat hy op dit oogenblik reeds alles vergeten is. Allereerst wendt Kaiserlien zich tot Ina Heldt. „Ik heb veel aan u te danken, mevrouw Heldt," zegt hij, terwijl hij haar hartelijk de hand drukt. „Wie weet, wat my nog was overgebleven, als u niet zoo zelfstandig en vastberaden was opgetreden." Ina Heldt glimlacht. Een smartelijk glim lachje ten afweer, bemerkt dr. Carsten. En hy gist: terwijl Kaiserlien zijn uitverkorene de hand reikt, draagt Ina Heldt een stille, innige wensch ten grave. Maar de beide anderen bemerkten dat niet. Zij zien, terwijl zy elkaar diep in de oogen kijken, met het recht der jeugd slechts het ge'uk. dat in de toekomst wenk'.. EINDE.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1935 | | pagina 1