Uitslag van de Gemeenteraadsverkiezing, gehouden op Woensdag 19 Juni 1935.
67
De zetelverdeelingj
■Ss
s
sa
S 8'
-
.s
tweede blad
HELDERSCHE COURANT VAN DONDERDAG 20 JUNI 1935.
1
2
8
3JL
ai
i
Totaal
Een nieuwe samenstelling
onzer vroedschap.
Eenige nabeschouwingen.
-fess
if
s a
I'S
l.|S
3
4
5
6
7
9
10
11
12
Lijst
No.
NAAM VAN DE PARTIJ.
Soc. Dem. Arb. Partij
Comm, Partij
Chr. Dem. Partij
j^Vrijz. Dem. Bond
R.-Kath. Staatspartij
Kleine Neringdoenden
Oppositiepartij
^Nationaal Herstel
Vrijheidsbond
«^Anti-Rev.-Chr.-Hiflt.
Belastingdruk
Gemeentebelang
Totaal uitgebrachte geldige stemmen 4405
Totaaj uitgebrachte geldige stemmen 5369
Totaal uitgebrachte geldige stemmen 4278
1
i:tl.
tig
I.
Aantal kiezers 5602
KIESKRING
n.
1
i
Aantal kiezers 6464
KIESKRING
1
m.
Aantal kiezers 6218
Stemdistricjten
f
Sterndistricten
--
Stemdist rieten
Totaal der
Ifjsten
in alle
Kieskringen.
Aantal kiezers
17.284
2
3
4
5
6
7
8
9
10
-i
li
12
14
15
16
17
18
19
20
21
Handelsschool
Hoofdgracht
School 10
Vischmarkt
School 10
Vischmarkt
School 9
Vischmarkt
School 9
Vischmarkt
R.K. Vereen, geb.
Stakm. Bossestr.
School 1
Julianadorp
Totaal
Kies
kring
1
School 7
Weststraat
School 15
Molenstraat
Voorm. School 11
le Vroonstraat
School 7
Weststraat
School 5
Patallelweg
g
O)
es
j?
<D
®v
'X
XI
8
Sehool 14
Oostslootstraat
Totaal
Kies
kring
11
Schooi 8
v. Galenstraat
School8
v Galenstraat
OO
«0 g
11
•5
School Tuindorp I
Brakkeveldweg
1
School Tuindorp
Brakkeveldweg
School 4
Schoolstraat
School 4
Schoolstraat
Totaal
Kies
kring
111
d
m
J
Aantal
zetels
nieuwe
raad
Aantal
zetels
oude
raad
kiezers
786
772
858
873
802
717
794
1015
930
886
933
876
901
923
889
545
604
410
874
928
-
M
69
150
231
253
174
195
221
1293
158
189
110
146
162
118
184
1067
152
72
112
83
330
240
278
1267
3627
1
6
7
D
5
11
10
13
1
3
2
45
5
15
6'
t
"15
3
3
3
50
3
5
21
4
33
128
2
0
0
24
56
50
r—
97
42
31
306
43
32
60
34
48
26
31
276
29
30
26
18
28
13
31
175
757
3
1
1
I
49
71
73
62
98
76
112
541
162
126
98 4
107
132
144
136
905
125
62
77
.23
59
135
148
629
2075
4
4
3
a
61
51
55
62
55
53
101
438
163
112
98 i
120
84
92
148
817
93
45
61
27
57
114
85
1 482
1737
5
3
3
a a
11
16
33
22
18
3
4
107
22
16
25
20
28
7
25
143
7
6
8
5
8
12
13
59
309 -
6
0
0
31
50
46
20
50
34
9
240
64
57
50
56
57
61
55
400
33
35
47
2/
34
45
76
297
937
7
1
2
5JL'
30_
19
41
39_
17
226
32
39..
35_.
25
34
23
221
J>5
±9
Jl
26
53
30
27
291
738
8
1
0
21
17
8
2
5
2
24
79
15
5
30
8
6
49
11
124
17
12
11
4
2
12
15
73
276 -
9
0
0
a
58
98
99_
131
92
106
458
742
83
103
122
150
137
72
103
770
108
88
81
75
107
43
49
551
2063
10
3
3
a i
9
10
16
8
14
12
7
76
20
25
17,
29
i.1
14
17
133
8
14
8
9
13
20
14
86
295
11
0
0
89
42
a»
31
Bfc
27
46
43
34
312
73
38
92
r
44
93
56
463
87
55
48
19
63
39
«rt- :i
24
335
'"M..,
1110
12
2
- i^j£
2
14052
Uitgebrachte stemmen in de 21 Stembureau»
Soc. Dem. Arb. Party.
Kieskring I.
R. Boogaard
P. S. van der Vaart
A. van der Heide
D. van der Mast
W. Kraak
J. H. Smith
C. Steenlage
G. Dol
P. J. Schmidt
K. van Buuren
C. Giltjes
\V. Bakker
Kieskring 11,
P. S. van der Vaart
R. Boogaard
A. van der Heide
D. van der Mast
W. Kraak
J. H. Smith
C. Steenlage
G. Dol
P. J. Schmidt
I. J. van Overbeeke
P. Bakker Gzn.
K. Aek^rman
i
Vryz. Dem. Bond.
Kieskring I.
W. de Boer
L, F. van Loo
J. B. F. Meijer
K. Hoornsman
J. Kreuger
p. J. Trap
S. Coltof
j. J. Peeman
J. M. P. J. Verstegen
J. J. Kistenmaker
S. Eriks
p, j. van Steenbergen
e-
974
291
4
1
5
5
2
3
1
3
Kieskring 111
VV. de Boer,
L. F. van Loo
J. B. F. Meijer
K. Hoornsman
j. Kreuger
p, J. Trap
S. Coltof
J J. Peeman
j M. p. J. Verstegen
j. j. Kistcmaker
j. Dekker
J. C. Dienaar
1293
954
89
8
3
3
2
1
1
3
2
1
1067
Kieskring 111.
P. S. van der Vaart 1146
R. Boogaard 106
A. van der Heide 2
D. van der Mast 4
W. Kraak2
J. H. Smith1
C. Steenlage 1
G. Dol
P. J. Schmidt 3
C. van Es
A. Speur 2
J. Toering
1265
1
543
Kieskring 11.
W. de Boer703
L. F. van Loo 137
J. B. F. Meijer 30
K. Hoornsman2
J. Kreuger8
P. J. Trap
S. Coltof6
J. J. Peeman6
J. M. P. J. Verstegen 5
J. J. Kistemaker
J. Dekker 3
J, C. Dienaar4
905
505
93
15
2
4
2
1
3
1
1
2
Kleine Neringdoende.
Kieskring I.
J, Bos
C. Bakker
W. Hansen
A. Duinker
J. C. Lagerveld
Kieskring II.
C. Bakker
J. Bos
A. Duinker
W. Hansen
J. C. Lagerveld
629
Belastingdruk.
J. Tiessen
W. Bruul
D. Kort
J. Kwekel
D. Snip
Comm. Partij.
J. Faber
B. Schreuder
C. Jongers
I, J. van Hanegern
Ant.-R.Chr.-H.
G. J. Eijlders
1594
P. v. d. Veer
163
J. van Zwijndrecht
148
Mr. J. Mulder
52
W. de Boer
39
K. Abbenes
.22
E. F. van Heuvel
10
J. Herweijer
26
A. van Hoepen
2
J. de Jonge
M 2
H. Bruins
5
H. Verkerk
R. Kath. Staatspartij.
P. A. Smits
1542
Th. A. A. Terra
89
D. J. Boom
12
G. W. Moester
13
J. Angenent
24
P. Duivenvoorden,
7
P. O. H. Grol
14
Gemeentebelang.
W. Biersteker
583
Dr. P. Feenstra Kuiper
201
J, Bregman
34
E. Loesberg
217
Ir. J. Oortgijsen
5
J. Kikkert
24
E. Woud
12
O. Bot Dnz.
34
Oppositieparty.
J. J. Schoeffelenberger
917
G. J. de Wit
16
J. A. van Rijn
4
Nat. Herstel.
A. Uithol
628
JGlas Jbz.
11
Th, PStam
20
W. A. Visser
38
J. C. Coelers
7
E. J. H. Hemmere
25
W. J. Duinker
4
R. van der Meulen
2
K. P. Pfeiffer
3
2063
1737
1110
937
738
45
54
1
2
5
107
124
7
10
143
Kieskring 111.
J. Bos 21
C. Bakker36
A. Duinker1
W. Hansen
J. C. Lagerveld 1
184
81
16
10
4
59
295
92
8
17
11
1
1931
1935
Soc. Dem. Arb. Partij
7
'6
Comm. Partij
0
0
Chr. Dem. Partij
1
1
Vrijz. Dem. Bond
3
4
R. Kath. Staatspartij
3
3
Kleine Neringdoenden
0
Oppositiepartij (Schoeff.)
1
1
Nat. Herstel
0
1
Vrijheidsbond
0
0
Ant.-R.—Chr.-H,
3
3
Belastingdruk (Tiessen)
1
0
Gemeentebelang
2
-2.
128
Geen zetels verkregen dus: de Commtmis-
tische Partij, De Kleine Neringdoende!), dé
Vrijheidsbond en de Bond tegen den Zwaven
Belastingdruk.
41
Chr. Dei». Partij.
705
J. Groenendijk
16
A. Riekwel
8
A. van de Ree
9
757
Vrijheidsbond,
Mr. Arn. Veldman 163
J. Verfaille52
C. C. Goos geb. Dekker 20
H. Schenkius22
H. Ph. Kottman 13
C. R. Kruk 6
'W. 0l
276
S. D. A. P.
Goeddeels bekende gezichten.
Meer dan Kamer- of Statenverkiezingen,
worden dé gemeenteraadsverkiezingen door
persoonlijke belangen beïnvloed, - ondanks
het feit, dat de kiezer nu toch v 1 we'.en
kan, dat bij Evenredige Vertegenwoordiging
niet de personen, maar uitsluitend de begin-
selen moeten gelden. Maar bij gemeente
raden zijn er altijd wel belangen, die in den
engeren kring van een gemeentelijke samen
leving naar voren komen en anders wellicht
gevaar zouden loopèn in de massa van an
dere belangen te loor te gaan. En men kan
praten als Brugman en den kiezer trachten
uiteen te zetten, dat desondanks het begin
sel het hoogste is en dat mén die engere
plaatselijke belangen in den 'boezem der
kiesvereeniging zelve ter sprake moet bren
gen en via deze in den gemeenteraad:
het helpt u niet, steeds weer is er Jan, die
Zoo reusachtig opkomt voor de belangen van
groep A en Piet, die in den raad moet om
dat groep B wel dit of dat anders wil heb
ben. Vooral in ons sectarische landje is dat
euvel sterk ingeroest en men zal goed doen
zich dan ook niet al te veel illusie te maken,
dat dit ooit anders zal worden.
In 1931 kwamen we er nog genadig af, we
hadden toen „maar" 8 van zulke partijen of
groepen; 1935 is in dit opzicht een record
jaar; 12 partijen voor een lichaam van 21
zetelshet is welletjes. Stel u voor, dat
nu werkelijk alle 12 eens een zetel in den
raad hadden verworven. Dan was het grootst
aantal dat bezet had kunnen worden door
één partij of groep 2 geweest; wat zou er
op die wijze van gemeentelijke belangen te
recht zijn gekomen! Gelukkig loopt het zoo'n
vaart niet en zooals steeds, zijn de groote
partijen weder weinig gehavend uit den
strijd gekomen. Zoo goed als wij, weten ook
die aparte stemmers dit, en daarom blijft
het zoo betreurenswaardig, dat zij bij elke-
nieuwe verkiezing maar weer gereedstaan
hun stem weg te gooien» Want praktisch
komt het daar op neer. Of wel de aldus uit
gebrachte stem komt, zooals wij reeds heb
ben uiteengezet, ten goede aan een van de
De samenstelling van den ouden
Raad.
P. S. van der Vaart.
R. Boogaart.
A. vander Heide»
D. van der Mast.
W. Kraak.
J. H. Smith.
Chr. Demócr. Partij.
Coen Bot.
Vryz. Dem. Bond.
W. de Boer.
L. F. van Loo.
J. B. F. Meijer.
K. Hoornsman.
R. K. Staatspartij.
P. A. Smits.
Th. A. A. Terra.
C. Ran. -
Oppositiepartij.
J. J. Schoeffelenberger.
Anti-Rev.Chr.-Hist.
G. J. Eijlders.
P. v. d. Veer.
J. v. Zwijndrecht.
Gemeentebelang.
W. Biersteker.
dr. P. Feenstra Kuiper.
Nationaal Herstel.
A. Uithol.
S. D. A. F.
P. S. v. d. Vaart.
R. Boogaard.
G. Dol...
W. Kraak.
G. A. Minnes.
P. J. Schmidt.
A.Speur.
Chr. Dem.
C. Bot.
Vrijz. Dem.' Bond.
W. de Boer.
L. F. van Loo.
J. B. F. Meijer.
R.-K. Staatsparty.
P. A. Smits.
Th. A. A. Ten-a.
C. Ran.
Oppositiepartij.
J. J. Schoeffelenberger.
Anti-Rev.
G. J. Eijlders.
P. van der Veer.
Chrlst. Hist.
J. van Zwijndrecht.
Gemeentebelang.
W. Biersteker.
Dr. Feenstra Kuiper.
Bond Zware Belastingdruk.
J. Tiessen.
partijen, die men immers juist niet wensehte
te bevoordeelen!
Enfin, we zullen ei niet nogmaals bespie-
gelingen over houden; het feit. is er eenvou
dig en, er. dient dus rekening mee,, te moeten
Worden gehouden. Voor onze plaats doen zich
enkele typische dingen voor bij de stemmen-
verdeeling, dieverdienen wel eens nader te
worden bezien.
Ditmaal zijn uitgebracht 14052 geldige
stemmen, dat is 2097 meer dan in 1931,
en het gevolg van den normalen groei. Des
ondanks kreeg de S.D.A.P., onze grootste
politieke partij hier ter plaatse, 264 stemmen
minder, hetgeen haar een zetel in den raad
kostte, zij het dan ook op een haar na,
zoodat zij thans met 6 zetels in plaats
van 7 terugkeert. Daarentegen verwierf de
Vrijz.-Dem. Bond 209 stemmen meer, waar
door deze partij versterkt in den raad terug
keert. De oorzaak zal wel gezocht moeten
worden in persoonlijke sympathieën voor de
persoon en heliwerk van onzen verdienste- j
lijken wethouder, den heer W. de Boer.
In het onderstaande hebben wij weergege-
vèn hoe de 2097 meerdere stemmen van 1935
verdeeld zijn.
TCooonoon
(OOQMOOO
04 <M CO (N
I I I
oo io
O O
tH
00 Cl 00
NOCON
H CO O
I
T* co t- o £r
04 b- CO CO rH .£2 S 10
©OONH® t—
CO CS CS H H
WO lO tO lO UO J8'
io co co co co £2
.WO to
CO
H CO CO O 00
O CO t>. co co
00 co co rH O
CO rl H rl H
CS
CO
00
co co 52 52 c°
C5 2 05
ihhh H H
bo
P
u
X
P
IsS
w
<D
P<:P» k
9? 0} rrj
s a
41.8.S
Hl)
HU
s
p
p
0)
p
m <oö O O
4 <u
T3
73 xi
o>
<u
P
<U. <U
O +->
8
zi y-< o
<U
cd Tj
43 o>'
P 0)
O X
w z
m
■§4
<u
w
*d'
u w
<u P
(U «J
p
S d
o <u
11
oj n
bo.S
S
2 o
42 u
cd
-
p
'Sh,
O
Deze 4 laatste, voor onzen Raad nieuwe
groepen, sleepèn van de 2097 meerdere stem
men ér dós 'reeds 1451 in de wacht.Blijven
over 646 stemmen; waarbij dan nog komen de
verliezen van S.D.A.P. 264, Gemeentebelang
58, Chr. Dem. '105)totaal dus 1Ö73. En als wij
nagaan hoe deze over de' winnende partijen
verdeeld zijn, blijkt, dat de groote partijen,
zooals steeds, normale groei vertoónen het
geval van de S.D.A.P. vormt hier een 'uitzon
dering, waarvoor ook wel oorzaken zijn aan
te wijzen), Van de nieuwe groepen mócht Nat.
Herstel een zetel verwerven, maar de restde
stemmen van de groep Tiessen, van de Com
munisten, van de kleine' Neringdoèndèn, van
den Vrijheidsbond, kunnen als verloren stem
men worden beschouwd.
De cijfers geven ons verder nog interes
sante dingen te zien, wat betreft de zetel-
verdeeling van S.D.A.P. en Vrijz.-Dem. Brj
de berekening van het gemiddelde voor eerst
genoemde partij kwamen wij, nadat bij de 6
toegewezen zetels de 7e voor de berekening
van dat gemiddelde was bijgeteld, tot het
cijfer van 5181I~,. Bij toewijzing van een
vierden zetel aan de Vrijzinnig-democraten
werd daarvan het gemiddelde 518 Vè. Daar
geen der andere groepen voor deze gemiddel
den in aanmerking kwamen, viel deze nog te
verdeelen zetel alzoo ten deel aan de V.D.,
met een verschil van 5/„. Hetgeen dus betee-
kent, dat, wanneer de Vrijzinnig-democraten
2 stemmen minder hadden gehad, deze vierde
zetel hun ontgaan ware en aan de S.D.A.P,
toegevallen.
Omgekeerd: Had de S.D.A.P. 3 stemmen
meer gekregen, dan was daardoor haar ge
middelde gestegen tot 518 4/7, en ware haar
de 7e zetel toegevallen. Zoo zijn het dus klei
nigheden, die hier dikwijls beslissend zijn!
Ook het volgende is niet on-interessant:
zooals men weet, zjjn aanvankelijk pogingen
gedaan tot samenwerking te komen van
diverse kleinere groepen: Nationaal. Herstel,
Belastingdruk, Gemeentebelang. Indien deze
pogingen geslaagd waren hetgeen niet het
geval was zouden zij, aan de hand van de
thans bekende uitslagen, het volgende beeld
te zien hebben gegeven.
Te zamen zouden zij hebben verworven
2143 stemmen, bij de eerste verdeeling recht
gevende op 3 zetels. Na de eerste toewijzing
zouden zij er dan nog 1 zetel bijgekregen heb
ben. Tótaal dus 4 zetels. Thans, doordat men
afzonderlijk optrok, verkreeg Nationaal Her
stel met 738 stemmen 1 zetel, Gemeentebelang
met 1110 stemmen 2 zetels, terwijl de vierde
zetel... den Vrijzinnig-Democraten ten deel is
gevallen.
Op de njst' van Gemeentebelang staat als
no. 4 dr. Loesberg.' Bij vergelijking van de
stemmencijfers zal men zien, dat deze meer
voorkeurstemmen heeft gekregen dan dr.
Feenstra Kuiper. Nochtans kon dr. Ldèsberg
nieï die fnéerdere Voorkeurstemmen niet de
50 van den kiesdeeler halen, noodig om
gekozen te wórden. Indien hij 61 stemmen
meer had gehad, zou dr. Feenstra Kuiper
zijn zetel hebben moeten afstaan.
In de samenstelling van den Raad is niet
veel verandering gekomen. Van de zittende
Raadsleden zullen ons verlaten: de heer Schmidt
(S.D.A.P.), van wien in den vorigen Raad do
geloofsbrieven zijn onderzocht, G. Dol (S. D.
A. P.) en J. Tiesncn (Bond Zwaren Belasting
druk), in hun plaats komen de heeren A. H,
v. d. Heide (S.D.A.P.), K. Hoornsma (Vrijz.
Dem.) en A. Uithol (Nat. Herstel).
Evenals andere jaren hadden wij ook dit
maal gezorgd voor een uitgebreidebericht
geving en daarbij van de zijde der politie
(die voor een uitstekende afzetting zorgde!)
zoowel als van de stembureaux de meest
mogelijke medewerking ondervonden. Het is
hier de plaats voor. een woord van hartelijken
dank aan die autoriteiten. Wij onzerzijds had
den gezorgd voor uitgebre:de en duidelijke
borden, waarop de namen en cijfers werden
aangegeven.
Een krant behoort met zijn tijd mee te gaan
en zoo hadden wij dezen keer, behalve het
„aanschouwelijk" resultaat op de borden, voor
een bekendmaking per luidspreker gezorgd,
.waartoe jvij, dank zij de medewerking van de
Heldersche Radio-Centrale, in de gelegenheid
waren. De honderden luisteraars kregen daar
door den uitslag nog vroeger dan anders,, ter
wijl hiei' en daar met een kleine toelichting
het resultaatvan de stemming verduidelijkt
kon worden. Tugsehen de bedrijven, door wist
de stem van den reus met een leutig liedje of
een pittigen marsch de stemming er in te hou-
den.
Van de gelegenheid aan de achterzijde van
.onze .drukkerij- rijwielen te stallen, werd voort
durend gebruik gemaakt en blijkbaar werd
,dit door het publiek zeer gewaardeerd. Na
tuurlijk stond den ganschen avond de telefoon
niet stil, en was het een in- en uitloopen van
personen, die. naar den stand van zaken kwa
men inforruéeren. Toen tegen 9 uur. de, eerste
bulletins verkrijgbaar waren, werden- ze grif
gekocht. Incidenten deden zich geen enkel
maal voor en zoo is, wat deze, verkiezingen
betreft, een en ander vlot en naar genoegen
verloopen. Het weer vormde ook een belang
rijke factor, gelukkig hadden we ook hierover
geen klagen.
UITSLAG GEMEENTERAADS
VERKIEZING ALKMAAR.
1935
1931
'35
'31
Chr. Hist. Unie
1292
1187
2
2
Anti-Rev. Partij
722
655
1
1
S. D. A. P.
3638
3836
6
6
R.K. Staatspartij
4^82
4215
7
7
Vrijheidsbond
1698
1888
3
3
R. S. A. P.
633
344
1
0
Chr. Dem. Unie
35$
1
0
Vrijz. Dem. Bond
1118
1255
1
2
Katholiek Dem. Partij
287
Communisten
290
In totaal werden uitgebracht 14988 stem
men, tegen 13854 in 1931.
Totaal geldig hiervan waren 14416 stemmen
(in 1931 13380).
Van onwaarde dus 572 stemmen.
De kiesdeeler bedraagt 686.48.
