tot 1Aug. gratis
Stadsnieuws
Bankier Schaap le Parijs
aangehouden.
WIE zich nu abonneert,
Heldersche Courant
REIST U VEILIG EN
GEMAKKELIJK
NOCH SPOT
NOCH ZOT
ontvangt de
REISBUREAU VELTHUiJS
GEMENGD NIEUWS
Het huldeblijk K XVIII.
gegarandeerd
water, en stofdichte
Heerenpolshorloges
Fl. 17.50
Fa. J. BEEWISTERBOER
Visscherij.
goedkoope Reismarken
en Duitsche Spoorbiljetten
(60% reductie)
Uit het politierapport.
geëtste kopergravures van H.M. K 18
FA. BEE3V3STERBOER:
Onze Marine.
De reis van de K XVIII
Drievoudige moord te
Amsterdam.
TWEEDE RT.AD
Licht op voor alle voertuigen.
TIELDERSCIIE COURANT VAN DINSDAG 16 JULI iQ.qc,
Dinsdag 16 Juli
Woensdag 17
21.43 uur
21.42 uur
In de opsomming van bijdragen, zooals die
Zaterdag j.1. in ons blad voorkwam, stond een
hinderlijke correc'tiefout weshalve wij de op
somming, aangevuld met sindsdien ontvangen
bedragen, hier nogmaals opnemen:
yorig totaal 3731.1G
F. U i_
Mej. A. P1._
Stedelijk Muziekcorps 5.
Postduivenvereen. „Het Noorden" 2.50
„Moed, Volharding, Zelfopoffering" 5.
jJ. C. de K. 0.65
R.K. Vrouwenbond, afd. Den Helder 1.
Groen van Prinsterenschool (leer
lingen) 1.74
Personeel Twentsche Bank 8.25
Nieuw totaal
399.255
Van de leerlingen der Openbare U.L.O.
school aan de Molenstraat, alhier slaagden
te Alkmaar voor Diploma B.
Arie van Buren, Jaap Bouma, Meo v. d.
Giesen, Karei Sont.
Voor diploma A.
Jan Dol, Maarten Garson, Dina Kok, Herm.
Herderschee, Jan Mèyer, Lydia Uithol, Ali
Boerdijk, Herm. Kries, Derk Wansink, Frans
dé Koning, Klaas de Jong, Henk Boerdijk,
Bertus Bakker, Bas v. d. Kijk, Agaat Boer
dijk, Boos Brandstoff, Herman Wijker, Annie
Wijher, Popkje v. d. Werf, Lies Huitinga, Jo
Labruyère, Jeanne Verschoor, Rika Leeflang,
Jenny Oost, Annie Ritsma, Kees Hofman,
Bep Merens, Kees Bakker, Geertje Brouwer.
HOOGERE HANDELS SCHOOI. TE
DEN HELDER.
Bevorderd van Klasse I naar Klasse H:
L. F. v. d. Bogaerde, A. C. Bouma, G. H, v.
Heusden, J. Hillerström, N. Kiljan, D. Klerk,
M. Klopper, A. E. Koelemey, A. B. Krook, J.
Kruk, H. va- Loo, J. v. d. Mark, W. H. Olde-
mans, E A. M. Olivier, J. P. Ouwens,. J.
Pottinga, N. Prins, M. Ravelli, W, J, Robert,
A Valkhoff, C. J. Vermeulen, J. Wagener.
H. Th. G. v. d. Water, T, v. Wilgen en G. de
Wijn.
Herexamen 3, afgewezen 8.
Bevorderd van Klasse n naar Hl: o
D. H. Abbenes, M. C. M. den Dekker, J. F.
v. Dijk, J. G. v. d. Feer, A. Graaff, C. H.
Kingma, H. de Koning, G. S. Kuiper, J. Polak,
M. F. J. Reynen, C, M. Schreuder, F Sikkink,
P. Spits en C. Stam.
Herexamen 2, afgewezen 7.
Bevorderd van Klasse III naar IV:
W. J. Boelig, G. Boon, A. F. Borkert, J.
Deelder, A. J. v. Duuren, J. Groen, J. P, J.
Grootendorst, J. S. Hermes, P. E. Kalt, J. de
Klerk, R. H. Kousbroek, S. Lont, W. J. Scha-
gen, A. Trap, P. M. Verbrugge, J. Vries en
Chr. Witteveen.
Afgewezen 3.
Bevorderd van Klasse IV naar V:
W. Egmond, E. L. v. Heusden, N. Keijzer,
J. Koekenbier, J. J. Kraan, J. de Vroome en
D. H. P. Zweerus.
Afgewezen 4.
BIJZONDERE KWEEKSCHOOL
TE DEN HELDER.
Bevorderd van Klasse I naar II:
W. Annes, H. Bakker, H. Been, L. Brasser,
A. Franke, G. H. Jonker, A. Kalf, C. Klein,
M. Koning, S. Krerjger, S. D. Kruk, H, B.
Noot, J. van 't Roer, R. D. Schouwvlieger, H,
Smits en G. v. d. Wal.
Afgewezen: geen.
Bevorderd van Klasse U naar Hl.
G. Bak, A. de Best, D. Bosman, M. J Er-
kelens, J. v. Es, A. Grendel, C. E. Groot, R-
Grunwald, M. Hubregtsen, A. M. Jense, Adr.
Jense, Chr. A. Koopman, W Koorn, Q H
Leen, J. v. Leeuwen, M. Moor, P. Neyens, A.
Pilon, Chr. Veldhuizen en C. Vreeswijk.
Afgewezen: 2.
AANKOMST INDISCHE MAIL.
Donderdag in ons land
De n.v. Stoomvaart Mij. Nederland meldt,
dat de speciale boottrein met passagiers en
post in aansluiting pp het motorschip Marnix
van St. Aldegonde Woensdagmorgen 17 Juli
om 10.20 uur van Genua zal vertrekken.
Aankomst Donderdagmorgen 18 Juli om
10.02 uur Amsterdam C.S.
DERDE ZOMER-CONCERT
HARMONIEKAPEL „WINNUBST".
Hedenavond van 8 uur 30 tot 10 uur geeft
dé Harmoniekapel Winnubst onder leiding
van den heer H. B. Schenkels in het Juliana-
park haar derde zomerconcert.
Programma:
1. Marche de 1'Avenir f- Roussau
2. Ouverture zu Dichter und Bauer
von F. v. Suppé
4 Panis Angelicus César Franck
3. Erste Walzer-Potpourri Carl Robrecht
5. Ballet de la Source (4 deelen) L. Délibes
6. Fackeltanz Mejjerbeer
7. Florentiner Marsch J- Fucil{
Prima Zwitsersch Ankerutirwerk
compleet met metalenband
VEREENIGING „VEILIG VERKEER".
Weer 28 jeugdige geslaagden.
Zaterdagmorgen, half elf, had in de Come-
niusschool' de uitreiking 'van de bekende di
ploma's en speldjes van de vereeniging „Vei
lig Veri<eer" plaats aan 26 leerlingen van deze
school, die met goed gevolg het theoretisch
en practisch gedeelte examen hadden afge
legd in de verkeersregels. De kinderen werden
toegesproken door den heer Verkerk, bestuurs
lid van de afdteling Den Helder van Veilig
Verkeer, terwijl de heer J. Schipper, adj. in
specteur van politie, de diploma's en speldjes
uitreikte. Het bestuurslid Mevr. v. Driel was
mede aanwezig.
Als bijzonderheid diene, dat de Comcnius-
school de éerste school is, wier leerlingen het
verkeersexamen afgelegd hebben.
De namen van de geslaagden zijn:
Peek van Driel, Gijsbertus de Jong, Rob
Lagaay, Jan Kramer, Kèes Leeflang, Henk
Glinthuisj Kees Nebbeling, Rinus Morée, Max
Laféber, Dolf van Driel, Gerard de Vries,
Jaap Dollekamp, Frank Koorn; Piet de Beurs,
Coén Graaff, Hector Robert Hazebroek, Cor
nelis Koorn, Gerardus Pezie, Corrie Smits,
Nettie van Prooyen, Nanny van 't Woud, Bep-
pie Bakker, Doortje Kruys, Mieke-Houtsmul
ler, Mary Langeveld, Margaretha Maria Bak
ker, Guurtje van der Plas, Henny Mensink.
INSCHRIJVINGEN HANDELSREGISTER.
9—16 Juli 1935.
Den Helder;
Fa. F. G. Reijers en J. Vlaming, Kruger-
straat 121. Timmerbedrijf.
J. W. Amelsbeek, Loodsgracht 25, kleerma-;
'kerij. Eigenaar uitgetreden, Voortgezet door:
J. W. Amelsbeek en Co. Venri.: J. W.'
Amelsbeek en H. M. Schnall.
P. de Kok, Van Galenstraat 60, schildersbe-
drijf. Eigenaar uitgetreden. Voortgezet;
door. Lub en de Meijer, Venn.J. C. de'
Meijer en D. Lub.
Texel:*
N.V. Handelsraad van den L.T.B., Haarlem.
Fil. Texel opgeheven.
Gebr. Schoenmaker, timmerbedrijf, Gasthuis-
straat 12. Fil gevestigd te Texél, De:
Waal 43.
AANBESTEDING.
Door den architect J, J. van der Leek te-
Den Helder is Zaterdag aanbesteed het bou
wen van vier landhuizen met bijkomende wer
ken op een terrein aan de Javastraat. Afzon
derlijk was ingeschreven voor een vergader
gebouwtje aan den achterkant der perceelen.
De volgende billetten waren ingekomen:
J, Kingma, Middenmeer 18740,en
4280,J. Modder Couperus, Den Hel
der 19400,— en 3950,—; S. S. de Boer,
Drachten 1972,en 3723,Gebr. van
Pelt, Den Helder 20800,— en 4450,—; W.
Uiterdijk, Wieringerwaard 20980 en
4340,—; A. Smit, Den Helder 21050,— en
3665,P. Frölich, Harlingen 21300,—
en 4500,W. A. Ran, Den Helder
22300— en 3980,—; K. Venema, Den;
Helder 22395,— én 3785,—; Minneboo
Walbcom, Den Helder 22450,— en 4800,
J. Roomeyer, Den Helder 22550,en
4900,Jb. Drijver Cz., Texel 22570,— en:
3950; C. Goes, Den Helder 22SÖÖ,— en'
4800,L. Plaatsman, Den Helder:
22950,— 3950,—; H. Hagen, Den Helder-
24645,— en 3645,—; A. Bolt, Den Helder:
25900,—.en 5450,—
In het visscherijpverzicht des Zaterdags--
avonds in de „N. R, Crt." staat in den regel
wel het een en ander, dat een nadere be
schouwing verdient. Zoo zegt het ditmaal o.a...
De viSch, die van IJmuiden kwam, was van
ondergeschikt belang en dit is maar goed ook,1
want enkele kisten met scholletjes, die tel
IJmuiden met Deensche scheepjes worden aan-
gevoerd, daargelaten, was de kwaliteit slechts
zeer middelmatig.
Deze Deensche visch, gevangen met de
snurrevaad, blijkt altijd van een goede kwali
teit te zjjn en het is niet te verwonderen, dat
er een strooming is om meer deze vischmethode
toe te passen. Zooals we hier al meermalen
schreven, reeds jaren terug, zou er al wel
meer van snurrevaad gebruik worden gemaakt,
wanneer de som van aanschaffing geen be-:
letsel was. We bepleitten toen credietverleening
van overheidswege op basis van afbetaling en-
rentevergoeding. Nog twijfelen we niet of op
die wijze zou de visscherij geholpen kunnen
worden. De besommingen van de Deensche
vaartuigjes aan den afslag te IJmuiden laten
nog steeds een behoorlijk cijfer zien.
De Urker snurrevaadvisschers maken in het
algemeen ook hetere besommingen dan die met
het trawlnet.
Resumeerende zou de snurrevaad dus wat
beter perspectief voor de visscherij kunnen
openen.
Voorts wordt ook in dit overzicht de dure
prijs van de bakolie als oorzaak beschouwd,
dat er minder visch wordt gegeten. Deze klacht
is meer gehoord, maar tot dus verre heeft men
daarin geen verandering gebracht.
De „N. R. Crt." meldt, dat volgens een offi
cieel rapport de Duitsche visschersvloot in
staat is m 50 van de Duitsche behoefte te
voorzien. Vroeger werd Duitschland bijna ge
heel door het buitenland voorzien, doch thans
vischt de Duitsche visschersvloot met een nieuw
soort trawlernetten, waarmee een veel grootere
vangst wordt verkregen.
Ook op het gebied van vischmethode is er
dus telkens, zooals dat heet, verbetering in
vischvangst. Of daarmede echter altijd kan
worden doorgegaan, betwijfelen we. We weten
nu wel, hoeveel schade b;v. het Vigneron-Dohl
Patent aan den vischstand berokkent, ofschoon
het vangstresultaat grooter is dan met de
vroegere vischmethoden.
We hebben nog niet vernomen hoe deze
nieuwe Duitsche methode werkt, doch zijn zeer
nieuwsgierig daarvan wat meer te hooren.
7-
De palingvangst in het IJselmeer is nog
altiid van beteekénis. Vooral met dit warme
weer zjjn de vangsten toegenomen en de prijs
houdt zich tamelijk goed.
De botvangsten minderen en als er geen
aanplanting van jonge bot zal plaats hebben,
vreest men, dat deze visch uit het IJselmeer
zal moeten worden afgeschreven.
De Zuiderzee bot was altijd een graag ge
consumeerde visch en bracht dan ook meestal
een goéden prijs op.
Misschien, dat nog tot overplanting van jonge
bot kan worden overgegaan, maar daartoe is
de medewerking noodig van de Visscherij-
Inspectie. Op eigen houtje kan dat niet ge
schieden, omdat kleine bot, na vangst, direct
weer overboord moet worden gezet.
HfET
van
t.o. Postbrug
Alle Reisbureau- en
Assurantie-zaken.
25-JARIG JUBILEUM WONINGSTICHTING
Wij hebben vermeld, dat onder de bloem
stukken aan de jubileetrende vereeniging
overhandigd,' er een was van den opzichter
der Verèeniging. Dit bloemstuk was evenwel
overhandigd namens Personeel, baas, schil
der en opzichter. Van de nagekomen
bloestukken worde hier nog vermeld een van
den directeur der Middenstandsbank.
AANKOMST EN ONTVANGST
VAN DE „K XVIII".
Een rectificatie.
Door een misverstand is het laatste ge
deelte van het verslag betreffende de over-;
dracht der gebrandschilderde ramen aan Je'
O.Z. Kazerne, terechtgekomen onder het:
overzicht van de Indische feesten betreffende
de. aankomst der K 18. De welwillende lezer
zal begrepen hebben, dat het deel methét.
Opschrift „De radiö-uitzénding vari de aan
komst" thuishoort ónder het opschrift „Gé-
brandschilderde ramen" enz. en 'daarmede één
geheel vormt.
RECTIFICATIE.
i ïy;f -
In het verslag over hét 50-jarig bestaan
Van den Torpedodienst hebben wij gezegd, dat
0:m. bloemen waren aangeboden door de offi
cieren van „Hr. Ms. Schorpioen". Dit moet
zijn ouderofficiereh van „Hr. Ms. Schor
pioen".
Een persoon, die in het Algemeen Politie
blad gesignaleerd stond, werd aangehouden
en naar Alkmaar overgebracht voor het on
dergaan van de hem ongelegde straf.
Diefstallen.
Een rijwiel, dat eenigen tijd op het strand
onbeheerd stond, werd vandaar ontvreemd.
De recherche stelt een onderzoek in.
Door een bewoner van den Ruijghweg werd;
aangifte gedaan van vermissing van een schop
van zijn erf. Een onderzoek wordt ingesteld.
Dronkenschap.
Een persoon, die in kennelijken staat van
dronkenschap verkeerde en tevens nachtru-l
moer verwekte, werd aan het Hoofdbureau!
van Politie in bewaring gesteld. Proces-ver-i
baal wordt opgemaakt.
Wij ontvangen binnen enkele dagen;
met voorstelling volgens
gipsmodel van de plaquette
waarop ook de namen der bemanning.:
Prijs ongeveer fl. 2.25
Men gelieve tijdig te bestellen om
teleurstelling te voorkomen. j
zichtiging van 20 minuten Ook hier had men
allen lof voor de bemanning, welke met on
uitputtelijk gedujd de bezienswaardigheden
der K XVIII liet zien, waarbij zij tevens een
vlot mondje Engelsch leerde.
Aneta meldt uit Soerabaja:
De vreugde ovei de aankomst van de
K XVIII, welke zich op den dag van aan-
komst concentreerde in marinekringen, ver
plaatste zich Vrijdag en Zaterdag naar het
centrum der stad. Namens de burgerij huldig
de de gouverneur van Oost-Java den comman
dant en de bemanning; des avonds hadden op
gewekte feesten plaats, welke de belangstel
ling der burgerij nader onderstreepten.
Een telegram van de Koningin.
Batavia. H. M. de Koningin heeft, naarj
Aneta uit Batavia meldt, aan den comman-j
dant van de K XVIII het volgende telegram;
doen zenden:
H. M. de Koningin zendt u, de officieren en
de bemanning van (le K XVin Hare oprechte
gelukwenschen met uw behouden, aankomst;
té Soerabaja.
Zij Waardeert in hooge Ynate uw aller en-
i
ergie, volharding en plichtsbetrachting en:
verheugt Zich over de schoone bladzijde, die
daardoor aan de geseheidenis van de Konink
lijke Marine is toegevoegd en over de dien
stén aan de wetenschap bewezen.
get.: adjudant van dienst
De Jonge van der Halen.
Nog een interview met comman
dant Hettersohij. Lof voor de
bemanning.
Aneta meldt uit Soerabaja:
De commandant van de K XVIII, luitenatit
ter zee Hetterschij, zwaaide in een interview,
grooten lof toe aan de bemanning, welke uit;
zichzelf volledig medewerkte tot het welsla
gen van den tocht. Het materiaal bevond;
zich in uitmuntenden staat, dank zij de goede j
verzorging.
Speciaal het gedrag van de bemanning'
aan wal was prijzenswaardig en zelfs zoo;
voorbeeldig dat de bemanning deelnam aanj
de ontvangst van den Nederlandschen consul
te Kaapstad.
De K XVIII en haar bemanning hebben
een stroom van geschenken ontvangen, waar
onder een kostbare verzameling Kruger-pen-
ningen. Het meeleven van de natie had al
len ten zeerste getroffen. Elke brief of brief
kaart werd beantwoord, waarvoor speciale1
briefkaarten met de handteeekeningen van
de bemanning werden gedrukt.
De ontvangst te Fremantle was, zooals
overal elders, zeer gastvrij. Voor het bezich
tigen van de K XVIII bestond daar enorme
belangstelling, zoodat de bezoekers in ploe
gen moesten worden toegelaten voor een be-
KONIJN's AUTOMATIC,
warme Croquetjes, diverse Slaatjes,
dag en nacht.
Men schrijft aan de N R. Crt.
1 Terwijl men in ons land discussieert over
öcconomische ordening, zelfs over autarkie
voor Moederland en Insulinde, schijnt het
'maar bij weinigen op te komen, dat al die
discussies hun uitgangspunt vinden in het
idee, dat' ons rijk dat is ons rijk in Europa
en Overzee zal blijven samengesteld zoo
als het Js, in de zoete veronderstelling, dat
wij Nederlandsch volk, er voldoende voor doen
om die samenstelling te kunnen handhaven.
Spreekt die samenstelling niet vanzelf, dan
•missen die discussies hun grondslag. Ons land
wat doet het, wat heeft het er voor over
'•om zijn gebied Overzee te handhaven?. En
'dan is de conclusie uit hetgeen nu volgen
gaat, dat met de vermeerdering van de ge
varen, die Indië bedreigen, de zorg om het te
•ibehouden geringer werd. Tot in het mis
dadige. Zijn we vergeten, dat we Insulinde al
eens kwijt zijn geweest? En van de gevolgen
ervan in die jaren?
De regeering. heeft het blijkbaar al lange
jaren een materie gevonden, die zij niet zon
der advies van bijzondere daarvoor telkens
opnieuw benoemde instanties af kon. De uit
komst was een 'ontwerp Vlootwet 1914, die
o.m. voorzag in 9 pantserschepen, 6 torpedo
booten, 8 jagers, 44 torpedobooten en 22 on-
derzeebooten en een marinebasis te Tandjong
Priok. In 1915 werd de behandeling van dit
Wetsontwerp opgeschort, door materiaalge
brek zou de aanbouw trouwens in .die oor
logsjaren onmogelijk geweest zijn. Van 1916
tot 1924 werden gebouwd: 2 kruisers, waar
van 1 op den duur onbruikbaar werd, 9 on
derzeebooten K n tot en met K X. De bouw
van den 3en kruiser, de Celebes, werd op
last van de Volksvertegenwoordiging, die
dacht dat de vrede van Versailles den vrec|e
op aarde beteekende, gestopt, wat den lande
kwam te staan op 10.000.000 gulden (con
tractverbreking, reeds gedane bestellingen
enz.).
In 1920 werd ingesteld de staatscommis-
sie-Gooszen. Het resultaat werd belichaamd
in het voorontwerp Vlootwet 1923: 4 krui
sers, 24 jagers, 32 onderzeebooten en de noo-
dige vliegtuigen. In dat jaar zien we echter
de Tweede Kamer het daaruit ontstane vloot-
plan, dat voorzag in... de helft van het mini
mum der staatscommissie, verwerpen. In
1924 zien we dan een nieuw vlootplan opdui-
"ken, dat het echter niet verder brengt dan
'den Volksraad. In 1925 komt minister Lam-
booy, die zijn opdracht de departementen van
Marine en Oorlog samen te smelten, uitvoert.
'Hiermede verdween feitelijk het Marinebe-,
1 stuur. Zelf kwam hij met een plan, de Marine
""in een Indische en een Nederlandsehe te split-
sen, terwijl hiertegenover op zijn credit kan
worden geschréven de houw van 5 onderzee
booten ter vervanging van de K II tot en met
de K VI, de 8 mooie jagers der admiralen-
klasse en ongeveer 50 zeevliegtuigen.
In 1927 werd de doelstelling gewijzigd en
luidde toen: in de eerste plaats het leveren
van steun aan Volkenbondsvloot; de verdedi
ging werd practisch opgegeven.
In 1919 kreeg minister Deckers de porte-'
feuille van Defensie en in 1930 kwam deze
voor den dag met een eigen vlootplan, waar
aan ten grondslag lag het idee van materieel-
reserve.
Ook dit plan, dat geen wettelijken vorm
kreeg, hetgeen ook trouwens volgens de
Grondwet niet noodig is, is practisch getorpe
deerd, doordat men sinds 1931 bedragen voor
vlootbouw voteerde van 1 tot 9 millioen gul
den, inplaats van jaarlijks ongeveer 11 mil
lioen waardoor een bouwachterstand van
30.000.000 moest ontstaan. Zonder voteering
van groote bedragen ineens is dat niet meer
in te halen.
Inmiddels had minister Deckers het druk
genoeg om te trachten den geest van het
lager marinepersoneel te zuiveren. We zien
dan ook, dat van 1929—1935 slechts werd
aanbesteed de bouw van 1 kruiser van 5250
ton' en 1 onderzeeboot (O 16), terwijl de gel
den voor 1 flóttilleleider en 2 onderzeebooten
werden gevoteerd.
Wat echter wel op stapel werd gezet, was
een nieuwe serie staats-commissies, in 1932
de commisSie-Welter, die aanleiding was om
de uitvoering van het vlootplan van minister
Deckers op te schorten, in 1933 de commissie-
Idenburg, die ook alweer aanleiding was om
roerloos te blijven.
De conclusie, uit dit alles te trekken, is,
dat we voor het feit staan, dat we in 1940
even ver zulen zijn als in 1918, toen het ma
terieel goeddeels volkomen opgevaren was,
terwijl in 1940 het z.g. volwaardige materiaal
der zeegaande vloot slechts zal bestaan uit
1 te lichten kruiser en wellicht 9 onderzee
booten.
Dat ziet er dus niet opwekkend uit, maar
we zijn er nog niet; hoe staat het met de
bemanning van de vloot?
Officieele gegevens van 19331934 ontbre
ken merkwaardiger wijze nog. De conclusie
is, dat, wat wé nu aan schepen hebben, bij
Wat is de oefen-gelegenheid van dit per-
lange na niet te bemannen is
soneel
De commissie-Idenburg zegt in haar rap
port: „Met de bezuiniging op de exploitatie
der vloot is zoover gegaan als met het behoud
van eenige gevechtswaarde tijdelijk vereenig-
baar lijkt"
En nu de geest van de officieren.
Laat ons aanhalen wat admiraal Gooszen
daar verleden jaar van zei, te 's-GravCnhage
op 29 April: „Moedeloosheid, alsmede gebruik
aan vertrouwen in het Marinebeheer en in de
toekomst van de Marine, heeft den geest
onder de officieren meer en meer gedrukt".
Voorwaar, het is nog heel sober gezegd.
En dan te denken, dat deze minister de
Marine een zeer goed hart toedraagt en
zwoegt en werkt om nog te houden wat er
nu is.
Dit is geen Marinebeheer, het „beleid" is
volkomen zoek; als ons volk zoo zijn vloot
betrouwt, dan is het Indië niet waard. Men
zal dan goed doen er rekening mede te hou
den, dat de factor Indië in ons staatsbeeld
zeer onzeker is.
Binnenland.
Overgebracht naar Wormerveer.
De voortvluchtige bankier Sch. is aange
houden. Hij vertoefde reeds eenigen tijd in
de buurt van Parijs, waar hij zich uitgaf
voor Amerikaansch chauffeur. Hij is Zater
dag naar Wormerveer teruggebracht èn daar
opgesloten.
Nadere bijzonderheden,
Uit Wormerveer: - -
De commissaris van politie te Wormer
veer, de heer F. W. de Groot, had aanwijzin
gen gekregen, dat de- voortvluchtige zich in
de Fransche hoofdstad moest bevinden
Woendag heeft de héér de Groot zich naar
Parijs begeven, en Vrijdagavond slaagde hij
erin S. aan te houden.
Hij trof hem aan in het station Paris-Nord,
waarheen hij zich had begeven, omdat hij
vermoedde, daar den vluchteling te zuilen
treffen.
De heer de Groot, was niet vergezeld van
Fransche politie. Toen hij S. aansprak en
hem arresteerde, pleegde de arrestant geen
verzet, integendeel, hij verklaarde zich be
reid onmiddellijk met den commissaris uit
Wormerveer naar Nederland terug te kee-
ren. Daardoor werd een verzoek tot uitleve
ring aan de Fransche autoriteiten over
bodig.
Met den Franschen nachttrein zijn de heer
De Groot en zijn arrestant Vrijdagnacht van
Parijs naar Nederland gereisd.
Na aankomst in Nederland begaven zij zich
rechtstreeks naar Wormerveer, waar men
Zondagmiddag om 12 uur is gearriveerd. S.
was bij zijn aanhouding nog in het bezit van
eenige duizenden guldens.'
Men heeft den iiidruk, dat hij al den tijd,
dat hij gezocht werd, in de Fransche hoofd
stad zonder een bepaald doel heeft rond
gedoold.
De speciale verslaggevér van het H.bl.
schrijft nog:
Toen de trein van 11.15 Zaterdagmorgen
het station van Wormerveer was binnenge-
loópen verlieten twee personen het gebouw;
zij trokken sterk de aandacht van het pu
bliek, dat zich altijd op en buiten een sta
tion bevindt.
Het waren commissaris van politie van
Wormerveer, de heer F. W. de Groot, en de
bankier L. Schaap, naar wien geruimen tijd
was gezocht.. Deze laatste was blootshoofds
en had een actetasch onder den arm. Met op
geheven hoofd ging hij het politiebureau
schuin tegenover het station binnen. Daar
werd hij gefouilleerd, waarbij ongeveer hon
derd sleutels van de safeloketten van het
bankgebouw voor den dag kwamen en daar
na sloot de deur van de cel zich achter den
langgezochte.
De arrestatie zelf is betrekkelijk snel in
haar werk gegaan. Eenige malen 'had de po
litie getracht door middel van advertenties
in een der bladen, die zoogenaamd door een
ander waren geplaatst, in contact met den
bankier te komen. Dit mislukte, daar Schaap
toevallig deze kranten niet in handen had
gekregen. Er leidde aanvankelijk ook een
spoor naar Tours in Frankrijk, waarheen een
lokbrief werd geschreven.
De bankier, die zich toen reeds in Parijs
bevond, kreeg van het hotel te Tours bericht,
dat er een brief was gekomen, doch de bood
schap kwam Schaap zóó verdacht voor,dat
hij de voorkeur er aan gaf, den brief niet in
ontvangst te nemen.
Dat Schaap te Parijs was, bleek ook uit
andere dingen. De juiste plaats echter wiet
men niet.
De commissaris van politie, de heer De
Groot, kwam Woensdagavond in Parijs aan
en stelde zich in verbinding met de politie
aldaar. Deze had evenmin het juiste spoor
ontdenkt. Er werden eenige hotels bezocht,
doch zonder resultaat, want het zoeken naar
een persoon in Parijs staat gelijk met het
zoeken van een naald in een hooiberg.
Het verdere verloop van het onderzoek en
de arrestatie was dan ook niet vrij van toe
valligheden. Gisteravond te half acht begaf
de commissaris zich naar het Gare du Nord,
daar hij wist dat daar te ongeveer half acht
een trein uit Nederland zou aankomen en
daar hij tevens vermoedde, dat de voort
vluchtige bankier present zou zijn, teneinde
zoo spoedig mogelijk een Nederlandsehe
krant te koopen.
„Je spel is uit."
Toen hij er eenigen tijd heen en weer had
geloopen, zag hij in de verte iemand nade
ren, die veel op Schaap (die een persoonlijke
bekende was van den commissaris), leek. De
politieman zette, teneinde zich eenigszins te
vermommen, een zonnebril op en ging achter'
een automaat aan een der perrons staan.
Toen Schaap voorbijging, sprong hij uit zijn
schuilhoek, en zeide: „Je spel is uit, Schaap."
De aangesprokene verbleekte en kon aan
vankelijk geen woord uitbrengen. De com
missaris gaf hem de keus tusschen het
rechtstreeksche meegaan naar Nederland of
het zich aanmelden b(j de Parijsche politie,
waarbij hij dan gevangen zou worden gehou
den, tot de uitlevering officieel was aange
vraagd. Met zulke formaliteiten zijn in den
regel maanden gemoeid, zoodat Schaap er
de voorkeur aan gaf, vrijwillig mee naar het
vaderland te reizen.
De bagage van beide mannen werd aan
de hotels opgehaald en een kwartier na mid
dernacht vertrokken beiden met den trein
naar Nederland. De voortvluchtige was,
evenals vermoed werd, met 5000 op reis
gegaan. Bij zijn terugkeer had hij nog
4400 op zak, benevens eenig Fransch geld.
Bovendien had hij, zooals gezegd, de sleutels
van de safeloketten nog in zijn bezit.
De arrestant heeft eenige nialen nadruk
kelijk verklaard, dat hij persoonlijk geen
voordeel door het gebeurde had genoten.
Aan de hotels, waarin hij zijn intrek had
genomen, had hij moedwillig geen naam in
geschreven. Hij bleef in elk hotel, dat hij be
zocht had, slechts een of twee dagen en ver
trok daarna om een eventueel spoor zooveel
mogelijk uit te wissehen.
Bij zijn vlucht is hij, zooals nu blijkt, eerst
naar Den Haag vertrokken, waar hij de auto
heeft achtergelaten. Vervolgens is hij recht-
16 Juli.
Het is altijd verrassend, wat menschen al
lemaal niet kunnen doen van het geld van an
deren! Vraag hun maar eens, hoe het Rijk op
zijn uitgaven moet bezuinigen. „Heel eenvou
dig", zeggen de niet-ambtenaren, „,de amb
tenaren hebben nog altijd te hoog loon!" De
niet-gepensioneerden zullen vinden, dat de
pensioenen best wa: omlaag konden. De niet-
bezitters zullen roepen, dat het bezit moet
worden belast. De niet-caféhouders, dat dé
accijns op het gedisteleerd nog wei wat kan
worden opgeschroefd.
De menschen die geen kinderen hebben,
vinden,; dat er eigenlijk idioot weinig school
geld wordt betaald. Zij die wél schoolgaande
kinderen hebben, vinden het onderwijs schan
dalig duur en maken zich ongerust, dat er
niet genoeg volontairs aan het onderwijs zijn
verbonden. Zij die weinig brieven schrijven
begrijpen niet waarom het briefport is ver
laagd, en zij die veel brieven schrijven, zijn
overtuigd, dat de duurte van het port zijn
grorid moet hebben in het wanstaltige salaris
der bestellers.
Is het soms anders?
Neen, het is niet anders.
Nooit zal men de ambtenaren van de Ak-
kerbouwcentrale, of van den Phytopathologi-
schen Dienst, of van de Landsdrukkerij, pro
paganda hQoren maken voor verlaging van
uitgaven bij... de Akkerbouweentrale, den
Phythologischén Dienst, of de Landsdrukkerij,
Wel, eventueel, vice-versa...
Als het op vermindering aankomt, zijn wij
allemaal merkwaardig neutraal,., ten opzichte
van onszelf.
En daarom is het zoo interessant, te lezen
wat Amerikanen voor plannenhebben ge
maakt, toen zij vernamen, dat hun regeering
eenige milliarden beschikbaar zou stellen voor
werkverschaffing op groote schaal.
De minister, die met de besteding van de
geiden is belast, heeft daar een boekje over
open gedaan. Het klinkt alemaal als
sprookjes uit de Duizend-en-een-nacht.
Een professor hield zich aanbevolen voor
een gift van 100 millioen dollar; hij wilde daar
mee een raket-tocht naar de maan financie
ren. En dat „naar de maan" moest blijkbaar
niet figuurlijk worden opgevat, want de kos
ten waren berekend voor heen en terug. H\j
wilde ook reizigers meenemen. Maar zelfs
deze concessie kon den minister niet vermur
wen.
Een ander, en vermoedelijk fabrikant van
roltrappen stelde voor, voor het bedrag
van 20 millioen dollar een bewegenden weg,
een soort escalier roulant, over de hee.'e
breedte van Amerika te leggen, van New
New York naar San Francisco. Stap op en
laat je rollen!
Inderdaad een luminneus idee, waar vooral
de spoorwegen wel buitengewoon mee inge
nomen zouden zijn!
Dan, was er een diergaarde-directeur, die
de werkloosheid meende te kunnen nekken
door 10.000 (waarom geen 10 millioen?)
slangenvangers van Amerika. Zij zouden
kris-kras door de Staten moeten trekken om
het land van slangen te bevrijden.
Het is aandoenlijk om te zien hoe iedereen
het juiste middel wist om de openbare duiten
op te maken. En de minister mag warempel
van geluk spreken, dat niemand kwam aan
dragen met het idee, alle ministers-salarissen
af te schaffen en ze om te zetten in bioscoop
kaartjes voor menschen, die geen raad weten
met hun tijd. Want inderdaad, zou dit con
structieve plan niet met één slag Hollywood
weer op de been helpen?
streeks per trein naar Parijs gereisd. Bij de
grens was blijkbaar zijn signalement en ver
zoek tot aanhouding nog niet binnengeko
men, want anders had men hem te Roosen
daal wel aangehouden.
Bij zijn terugreis echter bemerkte men wie
hij was, doch de aanwezigheid van den com
missaris van politie voorkwam explicatie en
eventueel oponthoud.
Thans zal de politie een begin maken met
het officieele verhoor, waarmee geruime
tijd, evenals met het onderzoek, zal zijn ge
moeid.
Een man en een Vróuw in een
café gedood. De dader pleegt zelf
moord.
In een verlofzaak, die gevestigd is in
het sousterrain van perceel Kerkstraat
37 te Amsterdam, heeft zich gisteren
middag, omstreeks kwart over vijven,
een drama afgespeeld, dat aan drie men
sehen het leven heeft gekost, terwijl een
vierde gewond is.
De houder van de verlofzaak, Muehl ge-
heeten, oud ongeveer 41 jaar, had in zijn
dienst, ter assistentie in zijn zaak, een vrouw
van ongeveer denzelfden leeftijd, genaamd
Jacobs. Muehl meende, dat de vrouw geschei
den was. Vermoedelijk was zij gehuwd ge
weest of stond zij althans in relatie met ze
keren D. uit Nijmegen.
Gistermiddag heteft D. zich naar de ver
lofzaak begeven, Muehl stond op het stee-
nen buitentrapje van zijn zaak. Op hem toe
loopend vuurde D. uit een soort van repc-
teerpistool twee schoten op Muehl af. Dezo
viel, stond weer op en liep het café binnen,
waar hij bij de toonbank neerviel en dood
bleef liggen. Hij was in het hart gewond.
D. was ook binnen geloopen en richtte
zich nu tegen de vrdóuw, die naar achteren
vluchtte, waar een kléin vértrekje is. Daar
trachtte zij zich achter een 15-jarigen jon
gen, die ook dienst deed in de verlofzaak, te
verbergen, maar dit baatte niet. Toen de
jongen zich in veiligheid stelde op het
plaatsje hoorde hij achter zich twee schoten
vallen. Ditmaal golden zij de vrouw. Zij
werd in den halswervel getroffen en was
vrijwel onmiddellijk dood. Daarna keerde de
dader het wapen tegen zichzelf en schoot
zich door den slaap. Ook hij was op slag
dood.
Toen het drama zich afspeelde waren er 8
10 menschen in de verlofzaak. Eer) dezer
een chauffeur, heeft nog getracht met een
stoel de revolver uit de hgnd van D. te
slaan, maar dat lukte niet en hij kieeg als
antwoord een kogel in het achterlichaamHij
is naar het Binnengasthuis vervoerd.
