r
Modepraatje
La Lumanta Stelo
Rochus Dedler.
ZATERDAG 19-OGTOBER 1Q^_
-T JUtTFpt
dan bij helder licht gebeuren.
Kunstlicht bjj het open raam is ook niet
goed voor de oogen. Daaroni moet: men
zoodra het electrisch licht aangestoken
wordt, de gordijnen sluiten. En het:.aller
beste is het om de 'oogen tijdens de.sche
mering, rust te gunnen.
Ergernis maakt Oud.
Daar bestaat een oude Duitsche zegs
wijze: Ergernis maakt oud.
Dat deze zegswijze op wetenschappcljj-
ken grond berust, heeft 'onlangs de- Duit
sche dokter Professor Fritsche trachten te.
bewijzen. Professor Fritsche heeft namelijk
de waarneming gedaan, dat zekere klie
ren, in het menschelijk lichaam.- den
dienst weigeren, zoodra de mensch zich in
wendig ergert. Het. zijn deze klieren, die
door het afscheiden van belangrijke sap-'
pen de stofwisseling bevorderen. Alleen
met behulp van deze klieren kan de stof
wisseling normaal verloopen. Weigeren
deze klieren nu den dienst, dan gaat de
stofwisseling langzaam in zijn werk. en
kuftnen de* organen de belangrijke stoffen
in het voedsel niet benutten ten minste
niet tenvolle. Het gevolg hiervan is, dat
men langzamerhand rimpels en grijze ha
ren krijgt..
AAN ONZE IEZEKESSEN.
Wij willen nog ^ens de aandacht vesti
gen op het nemen van 'e ïuis'e maat bjj
de oestelling van patronen Het is van
gt.oot belang dat dit zéér nauwkeurig ge
schiedt. aangezien niervan vooi een groot
dee het slagen dei tapc.nnen afhangt.
De maten moeten Tak genomen wor
den strak gemeten onder de armen door
over rug en borst dus niet over het
breedste ueei der buste en 'oor de heup-
wijdte wordt de imt.rei. gemeten, welke
20 c.M. onder de taiLelijn s
Jen overvloede wilien wij nog even de
maten van tug en borstomtrek aangeven,
welke overeen komen met onze maten.
omtr. heupen
Maat omtrek rug er borst 20 cm onder
de taille
'*2 86 96
4'? 92 104
98 112
48 104 116
108 124
>2 112 130
"Üesverkie-end kunnen ook speciale pa-
troner besteld worden voor figuren met
afwijkende maten, waarvoor wij dan 75
cent tot 1.pl. porto in -ekening bren
ger. naar gelang van een min of meer in-
ge'wikkelr patroon
Bij het bestellen van kinderjurken moet
rekening gehouden worden met leeftijd en
lengt< welke als volgt zijn:
Meisjesjurken voor 2 jaar, lengte 40 cm.
4
6
8
10
13
60
70
80
87
100
Tenslotte willen wij er nog even de aan
dacht op vestigen dat aan alle patronen
naden aangeknipt moeten worden van
2 cm en tevens zoomen.
Middag japon.
327.
Deze gekleede japon valt op door de
origineele wijze, waarop de mouwen inge-
eet zijn. Het onderste gedeelte der mou
wen vórmt een geheel met de rugzijde en
een -groot gedeelte van de voorzijde van
het bovenstuk der japon. De halsopening
is nauw en wórdt gesloten door twee
knoopen aan dé achterzijde. Overigens is
"d« japon.hêel eenvoudig. Twee heupzakjes
en breedê ceint-üur voltooiden het geheel.
Patronen'verkrijgbaar in de maten 44 en
46 a. 0.85.
Huisjapon.
328.
-De smalle voor- en achterbaan van den
rok vandezé aardige hutsjapon loopen
door tot- de schouders en worden lang
zamerhand breëder. De mouwen zijn van
boven wijder dan van onderen. Kraag en
manchetjes worden gemaakt van dezelfde
stof. Een aardig gekleurde strik geeft iets
jeugdigs aan deze japon. Drie knoopen en
een bfeede ceintuur fleuren dit model ver
der op.
Patronen verkrijgbaar in de maten 44
eh 46 a 0.58.
Huisjapon.
331.
C6MVRAETB9t!DCE
EEN BELANGRIJKE KAART.
Niet alleen de honneurs zijn belangrijke
kaarten, ook de 2 van elke kleur is zeer
belangrjjk, ook al .trekt U nog zoo'n on-
geloovig gezicht. Natuurlijk niet belangrijk
als kaart om slagen mede te maken, doch
wel om de distributie aan te geven.
:in 'de Bridge<-World vond ik daarvan
enkele voorbeelden, die zeer zeker de
moeite van het weergeven beloonen.
S. v. b. 9,.. 5.
H. 8. 5. 3. -
R. a. - -
K. h. ii 7. 6. 3.
S. 7. 4.
H. v. 7. 6. 4.
S. 8. 6. 3.
H.' a. b. 10.
R. 9. 6. 4.
K. 8. 5. 4
- N.
W. O
R. 8. 7. 5. 3.
K. a. b. 10.
Ook dit is een eenvoudige huisjapon.
De rok heeft aan voor- en achterzijde
twee ingezette baantjes, welke doorloopen
tot boven de taille. De kraag vormt één
geheel met een befje en iets dergelijks
hebben de manchetten. Twee knoopen op
het befje en aan de manchetten en verder
een strikje geven deze japon een aardig
aanzien. f
Patronen verkrijgbaar in de maten 44
en 46 a 0.58.
2. Z.
S. a. h. 10. 2.
H. h. 9. 2..
R. h. v: b."10. 2.
K. v.
Noörd ha,d gegeven en beide partijen-wa
ren kwetsbaar; het bieden verliep:
N: pas 2K. 3 S. pas.
O.-pas pas pas pas
Z: 1JR. 2 S. 4 S.
Wkpas- -pas[ -pa.'
West-moest dys uitkomen en liet bjj ge
brek aan iets; betera, zijn keus vallen op de
K 2., hiermede eik geval zijn partner de
inlichting gevende, dat hij een lange Kla-
verkaart had.
Uit den blinde werd een kleine bijgespëe'.d
en O. ging aan het rekenen. Aannemende,
dat W. van een lange kleur was uitgeko
men, kon dit niet anders dan een vierkaart
zjjn, omdat natuurlijk de vierde van boven
minstens 5 R en 4 S moest hebben en dus
ten hoogste 3 H. De «enigste kans om ht
contract dpwn te doen gaan zou dus in H.
moeten zitten, omdat.vrijwel zeker aan .e
nemen is. dat de R. en S. sterk genoeg zyn.
De speler moet in elk geval een honneur
van H. hebben; 't is-nu maar de vraag
welke; indien hij het aas heeft, dan voldoet
hij altijd aan zijn contract, heeft hij ech.er
de heer, dan kan deze in de klem worden
gebracht, heeft hy er twee .kleine bij, dan
moet West a. b. 10. hebben en gaat down.
Oost nam de kans, won den eersten slag
met K. a. en speelde. H-.v, na, waardoor
W. 3 H. slagen maakte en. 1 down het
resultaat was.
Wat een enorm verschil zou het hebben
uitgemaakt, als O. deze berekening niet
had kunnen maken én uit verdedigers-oog
punt zeer te verklaren, .niet het K. aas
doch de 10 had gespeeld! ,'t Zou immers
niet zoo gek zijn te veronderstellen, dat
W. onder z'n vrouw had uitgespeeld, zoo
dat de speler'geen hooge K. kon hebben?
Het spel zou dan een geheel ander ver
loop hebben gehad .en niet down te krijgen,
zelfs niet doordat dan. de K. h„ als het
aas werd opgehouden, geer slag kon
Laat ons eens' nagaan hoe dan het ver
loop zou zijn geweest:
1. K. 2.. K. 3. K. 10. K. v,.
2. R. 4. R. a; R. 3. R. 2,
3. K. 4. K. 6. K. b. S. h.
4. S. 6. S; 9. S. 4. S. 2.
5. K. 5. K. 7. K. a. S. a.
6. R. 6. H. 3.! R. 5. R. h.
7. R. 9. H. 5.! R. 7. R. v.
8. R- b.
West zit aardig in de moeilijkheden, als
hij troeft, dan overtroeft .dé blinde, troef
wordt nagespeeld nagj>-de 10 van dén spe
ler en alle troeven bij de tegenpartij zijn-
eruit. De speler vervolgt dan met R. 10,
waarop de laatste.-H. van*-de tafel wordt
gespeeld, de tafel wordt met de laatste
troef aan slag gébracht en dé rest van
de slagen is voor de vrij gewórden K. van
de tafel. Troeft Wést niet, dan kan de ta
fel zich direct van de' laatste H. ontdoen,:
maakt ook de rest ystn de slagen met de
vrije K., waardoor alle 13 slagen worden
gemaakt in beide gevallen.
De eenige *2 diè d£ .tegenspelers in han
den hebben gehad fiébft dit-échter, natuur
lijk mede door g'öed.-.doêfdacht spel van
O. weten te voorkomen.
2 N.D.S.
dig met Engelsch overal terecht
nen, juist is, bleek uit de er
kun.
Een leerling die nu onge'ycer '6 maanden
Esperanto studeert' vroeg ik eens 'zijn oor
deel over Esperanto als' 'spreektaal.
„Prettig", was het antwoord, -„en vooral
erg gemakkelijk op internationale bijeen-
eenkomsten. Maart en dit was de klap op
de vuurpijl?)' -toch vind ik Engelsch
spreken interessanter." Nu, spreekt ik
zelf, door allerlei, gunstige omstandig
heden, hoewel lang niet perfect, toch vrij
behoorlijk Engelsch. Ik waagde het er dus
maar op en stelde het bewuste jong-
mensch meteen voor, dan maar een half
uurtje in die interessante taal te gaan
converseeren, als hij daar de voorkeur aan
gaf. Hij toonde echter niet de minste
animo en zei tenslotte: „Nu ja, zóóveel
weet ik er ook nog niet van! „Misschien
vond hij Engelsch j spreken interessant op
dezelfde manier als b.v. kleine jongens
(och, en ook wel :veel groote menschen
die. elk oogenbMk hun Engelsch luchten,
door te zeggen „sorry" of ,,What do you
say?" Omdat' het zoo goed. staat! Het is
maar goed, dat al die „Engelsch spreken
de" menschen niet weten, hoe men in En-
land zelf over hen denkt! .Óf, zou het mis
schien beter zyn, als zehpt wel wisten?
Nu, er is een alleraardigst boekje over
dat onderwerp geschreven door een En-
gélschman, die-, mét een paar vrienden
door ons land rgtóénd, allerlei interes
sante ervaringen opdeed, doordat hij door
nagenoeg elke. Engelsch sprekende Neder
lander verkeerd begrepen werd! Slotsom;
goed Engelsch spreken is volstrekt niet
eenvoudig, eerder moeilijk. -En het gaat er
dan om, wat beter is: een Ieege schyn te
willen ophouden of het werkelijk interes
sante genoegen te hebben, door middel
van één taal met iedereen van gedachten
te kunnen wisselen!
In hoeverre het argument, tegenwoor
Taring.n
den heer Lakshiswar Sinha, den b Van
Indischen medewerker van den bei''8011'
paedagoog Rabindranath Tagore. D em,ei>
Sinha, die momenteel in ons heer
toeft, vertelde op een propaganda-»
in Den Haag, hoe hem.tijdens een J"1"1
reis door Zweden bleek, daar' niet le'
Engelsch terecht te kunnen. met
Dat ondervond ik zelf ook- meermal
gedurende het Stockholmsche congre
Daardoor ging hij zich voor het RgS)'
ranto interesseeren en leerde dat in' Pe"
maand zoo goed, dat hij in Zweden, Der^
marken en IJsland lezingen in het Est!"
ranto kon houden.
Ik moet, om teleurstellingen te voork
men. nadrukkelijk verklaren, dat lang ni°"
voor iedereen zoo'n korte tijd voldoen!'
is, om Esperanto te leeren beheersehe
Maar dat hoeft toch ook niet! Voorlo"'
pig wensch ik veel succes aan alle nie
welingen in den Cseh-cursus, die de heer
Dupuis thans in Den Helder geeft. We)!'
vermogen, die Cseh-cursussen hébbe
werd al weer voldoende bewezen door de"
verslaggever van de „Heldersche post„
die eindigde met deze woorden:
„Eén proefles maakte een nuchtere ver.
slaggever tot een enthousiast bewonde!
raar!
En tenslotte wensch ik aan de pe,.
derache Esperantistenvereeniging, die mor.
gen haar 15-jarig bestaan herdenkt, van
harte een prettigen feestdag en steeds
stijgend succes, alles geheel in den geest
van de lichtende Esperantoster!
MOLLIE KEISER
2e Schuytstraat 155
Den Haag.
De componist van de muziek voor
de Passie-spelen.
door
SOPHIE RÜTZOU.
E«n der grootste verrassingen voor
iemand, die de passiespelen te Oberammer-.
gau voor de- eerste, maal bij woon tr is de-
muziek. Mên vérwétht, dat bij het tragi-"
"iché-gebéuren op het tooneel. zware, slee-
pende muziek zal worden gespeeld
maar wat hoort men? Verrukkelijke me
lodieën, uit den tijd van Haydn en Mozart,
zacht van instrumentatie, met schoone
partijen, vooral voor de strijkinstrumen
ten.
Deze tegenstelling tusschen het drie
honderd jaar oude spel en de muziek van
het genre van die van Mozart komt daar
vandaan, dat er eigenlijk tot in de 19e
eeuw muziek bij de passiespelen is ge
weest.
De tekst van de Oberammergauer spe
len van 1662, de oudste, die wij bezit
ten heeft slechts op één enkele plaats
muziek; Christus zingt daar: „Eli, Eli,
Lama Sabathani", waarbij een koraal aan
sluit. Een tekst van iets lateren datum
kent een gezang met een „Schutzgcist" en
tot slot een „Aria der Dankbaarheid". In
de spelen van 1780, 1790 en 1801 komen
reeds enkele muzikale deelen voor: merk
waardigerwijze hebben alleen de duivel, de
zonde en dood en de afgunst zangpartijen,
behalve dan dat ook de slotscène me',
een plechtig jubelgezang eindigt.
Toen Ottmar Weiss den nieuwen tekst
schreef, zette Rochus Dedler zich er toe.
hierbij een werkelijke passiemuziek te
schrijven.
Rochus Dedler was in Oberammergau
geboren, in het schoon beschilderd huis
„Zum Weissen Lamm", tegenover de kerk;
in het huis, dat sedert 150 jaar in het be
zit van de familie Dedler is.
De vader, die herbergier was, wist in
het geheel niet hoe hij aan zulk een muzi-
kalen zoon kwam! De kleine Rochus werd
wegens zijn begaafdheid in de koorheeren
stichting Rottenburch opgenomen en k
daar een muziek-opleiding. Daar, in het
klooster Rottenburch, hoorde hij muziek
van de beide groote meesters, Haydn en
Mozart, en deze hebben zijn geheele ver
dere levenbeïnvloed. Dedler wilde zelfs
kloosterling worden, om steeds op het
prachtige orgel van het klooster te kun
nen spelen,, doch zyn jeugd viel in den tijd,
dat de kloosters werden opgeheven, en zoo
moest hij ook op 23-jarigen leeftijd zrin
philosopische en muzikale studie onder
breken.
Hij solliciteerde naar een betrekking
van onderwijzer te Oberammergau en
kreeg deze ook.
Nu was Rochus Dedler een arm school
meestertje. Maar hij voelde geen nood en
armoede." Hij leefde in een weelde van
klanken en hoorde hemclsche melodieën,
welke hij neerschreef. Zoo, met de Pen
