Buitenlandsch Overzicht.
Taptoe a,
NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
Garage „Centrum" - Tel. 701
VELO" Verkr'l9baar ln °nz® 100filialen In Nederland
Kroonstraat
LUCHTVAART
ZATERDAG 9 NOVL 1BER 1935
63ste JAARGANG
advertentien»
feuilleton
marineroman
w i l l i a r i s
Hess naar Londen?
VELO" TAFELBILJART
Brazilië blijft bij zijn
standpunt.
De Duitsche oorlogsvlag.
De Amerikaansche vloot.
De houding der petroleum-
maatschappijen in het conflict.
De stand der Volkenbonds^
financiën.
WinterschoSeSs
De vlootconferentie.
China en Japan.
Fransch militair vliegtuig
verongelukt.
Centralisatie vliegtuig-industrie.
COURANT
Al onnement per 3 maanden by vooruitbet.: Heldersche Courant 1.50; Koegras,
Breezand, Wieringen en Texel 1.65; binnenland 2.
West-Indië per zeepost 2.10. idem per mail en overige
4 ct.; fr. p. p. 6 ct. Weekabonnementen 12 ct.
Anna Paulowna,
Nederl. Oost- en
landen 3.20. Losse
nos.
Zondagsblad resp. 0.50, 0.70, 0.70, 1.—. Modeblad resp. 1.20, 1.50, 1.50, 1.70.
Verscliynt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
Redacteur: P. C. DE BOER
Uitgave N.V. Drukkerij v/h. C. DE BOER Jr.
Bureau: Koningstraat 78 Telefoon: 50 en 412
Post-Girorekening No. 16066.
20 ct. per regel (galjard). Ingez. meded. (kolombreedte als redaction. tekst)
dubbele prys. Kleine advertentien (gevraagd, te koop, te huur) bij vooruitbetaling
10 ct. per regel, minimum 40 ct.; by niet-contante betaling 15 ct. per regel,
minimum 60 ct. (Adres Bureau van dit blad en brieven onder nummer 10 ct.
per advertentie extra). Bewijsnummers 4 ct.
Een valsche eenheid in Europa?
conflict in Oost-Afrika, sympathiek,
voor China.
Duitschland inzake het
Nieuwe Japansche eischen
Het optreden van Ita
lië in Abessynië heeft
de Europeesche staten
dichter tot elkaar ge
bracht. De eenheidsont-
plooiïng te Genève heeft vérstrekkender betee-
kenis dan alleen voor dit conflict. Inderdaad
heeft men gevoeld dat gemeenschappelijk op
treden van beteekenis is voor de regeling van
geschillen .'t Is waar, dat Italië niet meer
kon worden teruggebracht van de dwaling
zijns weegs, daarvoor was een vroeger optre
den van de staten noodig geweest, maar toch,
de positieve afkeuring van de daad van Ita
lië en de represaille-maatregelen, die men ge
nomen heeft, zijn van groote beteekenis ook
voor toekomstige conflicten. Al is Italië niet
meer tot rede te brengen, navolging zal zijn
optreden niet licht vinden, nu men weet dal
alle staten van Europa zich vereenigen te
gen den wandader.
Het conflict tusschen Italië en Abessynië
heeft de Europeesche staten elkander doen
vinden en dat is de eenige goede zijde van dit
conflict. Wij moeten echter alweer direct een
voorbehoud maken inzake die onderlinge ver
standhouding van Europa, zonder Italië, om
dat die niet gebaseerd is op al te zuivere
gronden. Daarop wijst de Nw. Rott. Crt. in
een hoofdartikel, waaraan wij het volgende
ontleenen:
De politieke toestand in Europa bevindt
zich als in een kneedmachine. De groote Jtoek
.van collectiviteit moet eruit te voorschijn
komen, en er is in ieder geval meer reëele
reden om daarop te hopen, dan in eenge
andere periode van de nieuwe geschiedenis.
Ondanks de onvrijwillige en onverdienstelijke
verdiensten, die Mussolini's beleid gehad heeft
en dagelijks nog heeft voor de bevordering
van dit proces, zijn wij echter nog een heel
eind van de verwezenlijking af. Wy zullen
slechts in de mogelijkheid van een werkelijk
kostbare samenwerking gelooven, als zij zich
ook op oeconomisch gebied openbaart. Wat
nu in die richting geschiedt, geschiedt uit
vrees. Men is tegen oorlogsgevaar, waarby
ieder der belanghebbenden alleen zou kunnen
komen te staan tegenover een overmachtigen
vijand, of tegenover een overmacht van
vijanden, te hoop geloopen. Dat is op zich
zelf een heugelijk verschijnsel, en stellig van
groote beteekenis. Men is in de internatio
nale politiek zoo weinig gewoon, dat ge
zond inzicht over egocentrische of egoïstische
gevoelens zegeviert, dat men ieder geval op
zich zelf moet prijzen.
Werkelijk vrijwillige samenwerking, op
grond van verstandelijke overwegingen, is
in zoo grooten omvang misschien nooit
in de historie der menschheid vertoond,
Om die reden zouden wij haast verder
strekkende verwachtingen durven gaan
koesteren.
Maar het echte is dit toch niet Vrees is
een band die bindt, zoolang de vrees zelf
duurt. De samenwerking, die erop berust,
heeft afwerende, en niet opbouwende doel
einden. En aan opbouw heeft de wereld waar
lijk wel eenige behoefte. Daartoe schijnen
echter nog altijd voldoende prikkels te ont
breken. De ervaringen met de oeconomische
conferentie van 1938 zijn in dit opzicht zoo
afschrikwekkend geweest, dat niemand
sedertdien in ernst van een nieuw experiment
heeft durven reppen.
door
29)
i1/."'?6 mannen plaatsten een ladder tegen
het hms maar deze bleek veel te kort.
rukte a^nSlfeü Spr°ng Wim naar vorcn en
Lt„ deUr' dic ^oten vond.
Uit, tot het gat groot 8tukken
zich er doorheen naar K2? WM 611 Werkte
De kamer stond vol rook, maar op den tast
vond h.j de deur, die toegang verleende n^a
den gang waar reeds overal de vlammen lek
ten langs de wanden.
Hij rende den gang in naar achteren waar
de trap was, die al flink brandde, maar met
enkele groote sprongen was hij door de vlam
men heen en stond hij bij de schreiende vrouw.
„Redt de kinderen, redt de kinderen!"
kreet ze wanhopig.
De felle wind stond in het open raam en
daarom ondervonden ze nog niet veel last van
de rook, maar ddfer den tocht aangewakkerd
naderden de vlammen angstwekkend snel en
hij begreep, dat ze het daar niet lang meer
konden uithouden.
„Waar zijn de kinderen?" vroeg hij.
„Hier," zei de vrouw, hem voorgaande, een
deur van een slaapkamer, dicht bij het raam.
Zou men nu echter uit de oeconomische
afspraken, die voor de toepassing der sancties
noodzakelijk blijken, niet wat bouwstof kun
nen verzamelen voor een waarlijk construc
tieve politiek van samenwerking? Of is men
internationaal alleen maar dapper voor nega
tieve doeleinden?
De eenheid van Europa is verre van perfect,
zegt het blad, en dat maakt het werk, dat
thans te Genève gedaan wordt, nog extra
moeilijk. Men begint nu echter te hopen, dat
die eenheid wat versterking zal vinden.
Duitschlands
houding in het
O. Afrikaan-
sche conflict.
Over de houding van
Duitschland ingeval de
Volkenbond tot toepas
sing van de sancties zou
komen, heeft men wel
eenigszins in ongerust
heid gezeten Zouden
Italiaansche sympathieën
in Duitschland de sancties niet voor een groot
deel ongedaan kunnen maken, zoo vroeg men
zich af. Duitschland toch zou, ter versterking
van zijn eigen financiën, tegen flinke winsten,
verboden goederen naar Italië uit kunnen
voeren en dan zou niet bereikt worden wat
men door de sancties hoopt te bereiken, n.1.
dat Italië economisch zoo in het nauw wordt
gedreven, dat het zal moeten toegeven aan de
eischen van den Volkenbond.
„Duitschland wil echter niet de rol van oor
logswinstmaker spelen," zoo wordt van Duit-
sche zijde officieus verklaard. Dat is een op
luchting voor Genève en hiervoor komt onze
Oosterburen een woord van hulde toe.
Onder den titel Duitschland en de sancties
schrijft de „Deutsche diplomatisch-politieke
Korrespondenz" o.m.:
De houding van Duitschland in dit
kritieke uur, volgt consequent uit zijn bij
zondere volkenrechtelijke positie, evenals
uit de principes der Duitsche vredespoli
tiek en de plichtsgetrouwe verantwoor
delijkheid tegenover het eigen volk.
Dat Duitschland geen aanleiding heeft zich
aan te sluiten by de procedure, waartoe te
Genève is besloten, is slechts de consequentie
van het feit, dat Duitschland geen lid van den
Volkenbond is. In overeenstemming met de
principes van zijn vredespolitiek moet Duitsch
land aan de andere kant ook alles verwerpen,
wat in tegenstelling is met zijn onvoorwaar-
delijken wil tot vrede en dat zou kunnen bij
dragen tot een bemoeilijking van de situatie.
Uit deze overwegingen wijst Duitsch
land voor zijn deel van de hand de rol
van oorlogswinstmaker te spelen.
Aangezien deze onvereenigbaar is met een
van zjjn verantwoordelijkheid bewuste ge
dragslijn en van de politiek, welke bepaald
wordt door zijn zorg voor den vrede. Aan de
andere zijde kan het evenwel ook niet toe
laten het slachtoffer te worden van directe of
indirecte terugslagen waarmede het niets te
maken heeft en welke buiten zijn verantwoor
delijkheid liggen.
Het artikel besluit: Duitschland heeft in het
geschil van het begin af aan een strikt neu
traal standpunt ingenomen en gevoelt zich in
ieder opzicht buiten het conflict, waarvoor het
noch verantwoordelijk is, noch eenige verant
woordelijkheid op zich heeft genomen. De
Duitsche politiek werkt In het belang van
een algemeenen vrede.
De correspondent te
Peking van de Daily Te-
legraph bericht, dat de
gouverneur van de pro
vincie Hopei, overeen
komstig de laatste Japansche verzoeken, de
leiders van de vijandelijke actie tegen Japan
heeft laten arresteeren.
Meer dan 40 personen, o.w. een aantal
officieren van het Chineesche leger zijn
gearresteerd, sommigen zelfs door Japan
sche gendarmen.
De Japanners hebben thans een nieuwe lijst
van 20 personen opgesteld welke gearresteerd
moeten worden, o.w. de belde leiders van de
Universiteit van Peking, dr. Tsjang Mon-lin
en dr. Hoe-tsji.
Het merkwaardige van deze arrestatie is
nog, dat zij zijn geschied op last van de gou
verneur van Hopei, generaal Sjang-tsjen, die
zelf een dag of wat geleden de Japanners
ervan beschuldigde, de Chineesche boeren op
te ruien tot opstand.
Waarschijnlijk had Sjang-tsjen een wenk ge
kregen van de regeering te Nanking. Onder
de maatregelen door Sjang genomen zijn: de
ontbinding van de afdeeling voor Peiping van
den militairen raad voor Noord-China; er
werd een pro-Japansche burgemeester van
Peking benoemd; er zjjn onderhandelingen ge
opend om het gebied der gedemilitariseerde
zone in Noord-China uit te breiden met vijf
groote districten; en ten slotte bleek Sjang-
tsjen bereid, geen nieuwe regeeringsmaatrege-
len te nemen alvorens met zijn Japansche „ad
viseurs" te hebben... overlegd!
Het aantal van die Japansche adviseurs
voor de gedemilitariseerde zone zal twaalf
bedragen.
In offlcieele missie.
Men meldt uit Berlijn:
Volgens geruchten die hier de ronde doen
zal de rijksminister Hess, de plaatsvervanger
van den leider, volgende week in offlcieele
missie naar Londen reizen.
DE BOTERSCHAARSTE IN DUITSCHLAND
Naar de Berlijnsche correspondent van de
Daily Telegraph meldt geeft de boterschaa,r-
ste het aanzijn aan dagelijks langer wordein
de „queues" in de straten der hoofdstad. De
rijen van gegadigden zijn thans twee h drie
maal zoolang als enkele dagen geleden.
In 't westen van Berlijn zijn een 200 vrou
wen voor een boterwinkel slaags geraakt en
de leden van het zwakke geslacht hebben el
kaar in het handgemeen flink afgedroogd.
Tal van winkels geven nu genummerde
kaartjes uit, opdat gedrang in het vervolg
zal uitblijven. Op zoo'n kaart kan een klant
pond boter krijgen.
Ook uit vele andere plaatsen komen berich
ten over de schaarschte. Te Keulen zijn ook
al kloppartijtjes voorgekomen.
brengt gezelligheid in huis, is van hoogste
kwaliteit, belastingvrij en ongelooflijk goedkoop!
ff Contante betaling geen vereUchtel
Wim opende de deur en een zware golf van
dikke rook sloeg hem tegen.
Gevolgd door de vrouw, liep hij de kamer
in en zag een groot ledikant, waarin een
meisjes lag van ongeveer zestien jaar met een
kind van vijf jaar naast zich. Tegen den
anderen wand stond een klein bedje, waarin
een twee-jarig meisje lag.
Het oudste meisje was een nichtje van de
vrouw. Alle drie waren bewusteloos.
De vrouw wilde het kleinste kind uit het
bedje halen, maar zij kon het in de verstik
kende atmosfeer niet meer uithouden en met
een zware plof viel ze op den grond neer.
Wim rukte het raam open, sleepte de vrouw
er heen en keerde weer naar het ledikant
terug, waar hij een deken aftrok, dien hij
door het raam naar beneden wierp, terwijl hij
riep, dat men de deken zou ophouden, opdat
hij de kinderen naar beneden zou kunnen wer
pen.
Dadelijk stonden er bereidwillige handen
klaar, die de deken wijd uitgespreid hielden,
waarop het eerste kind veilig belandde.
Het kleinste kind wikkelde hij in dekentjes
en wierp ook dat op de deken neer.
Toen nam hij het nichtje in zijn armen,
keek nog even naar de bewustelooze vrouw,
maar holde toen weg, de trap af en de gang
in naar de deur, die men reeds had open
geslagen.
Zyn kieeren en die van het meisje vatten
vlam. hy voelde hoe zijn gezicht en handen
schroeiden, maar onversaagd rende hij ver
der met zyn last. Vlak by de deur gleed hy
uit, viel neer, krabbelde weer vlug overeind
en snelde naar buiten.
Als een brandende fakkel stond hij daar
met met het bewustelooze meisje in zijn
armen.
Een enkel oogenblik stond hy stil, toen
snelde hy de straat over en liet zich van den
kant af te water glijden.
De vlammen doofden en onmiddellijk waren
er helpende handen om beiden op het droge
te brengen.
Dat was gelukt, maar nu de laatste nog.
Jo greep hem vast en riep, begrijpend wat
hy van plan was: „blijf hier Wim, waag je
leven niet meer, blijf bij mij!"
,,'t Kan niet vrouwtje," hygde hij, „er is
nog iemand boven, die vrouw moet gered wor
den."
Maar ze liet hem niet los. „Wim," smeekte
ze, denk aan onzen jongen, denk aan mij.
Blijf hier, straks stort het dak in. Biyf hier
jongen!
't Moet kindje. Denk eens even door; dat is
ook een moeder, die daar ligt. De kinderen
zijn gered, zy moet ook gered worden."
„Laat dan een ander gaan,", wierp Jo te
gen, maar hij luisterde niet meer, duwde haar
zacht van zich af en vloog weer naar binnen.
Niet een van de omstanders scheen erover
te denken, den dapperen kerel te helpen.
,,'t Is gekkenwerk, 't is waaghalzerij, hy
komt er niet levend meer," hoorde men mom
pelen.
De toestand was hachelijk, want de vlam
men hadden het raam boven reeds bereikt en
nu was het geheele huis een geweldige vuur
zee. Wim stoorde zich aan niets, maar ging
recht op de plaats aan waar de vrouw lag.
Haar kieeren hadden vlam gevat, maar hy'
tilde de bewustelooze op en zocht zyn weg
naar de trap. Pas was hij twee treden afge
daald of een onheilspellend gekraak weer
klonk en voor hg zich rekenschap kon geven
van wat er gebeurde, stortte hij met zijn last
naar beneden.
De trap was doorgebrand en had zich be
geven Juist op dit kritieke moment.
Het neemt niet
maatregelen deel.
aan de sanctie-
De Braziliaansche consul-generaal te Genève
heeft den president der sanctieconferentie een
door zyn regeering overgeseinde nota doen
toekomen, die den volgenden inhoud heeft:
„Ik dank uwe excellentie voor de mede-
deeling, waaraan de Braziiiaansche regeering
haar volle aandacht heeft besteed. Daar Bra
zilië geen lid van den Volkenbond is, wenscht
het niet deel te nemen aan de maatregelen,
waartoe de Volkenbond heeft besloten, en be
houdt het zich de vryheid voor om in iedere
eventualiteit te handelen op de wijze, die wordt
bepaald door zyn belangen, door zijn inter
nationale verplichtingen en door de beginselen,
die van oudsher toonaangevend zyn voor zijn
buitenlandsche politiek".
Reuter meldt nog uit Rio de Janeiro:
Brazilië en Italië zouden een belangrijk
handelsverdrag hebben gesloten.
Australië doet mee.
Het federale Australische parlement te
Canberra heeft Donderdag na een debat van
meer dan 3 uur het voorstel der regeering om
mee te doen aan alle sancties die Engeland
zal toepassen, aangenomen. De leden der
arbeiderspartij hielden heftige redevoeringen
ten gunste van de Australische neutraliteit,
maar ten slotte stemde ook de boerenpartij
met de regeering mee en was de aanneming
verzekerd.
EEN AARDIG GEBAAR VAN DE
HERTOGIN VAN GLOUCESTER.
De hertogin van Gloucester heeft het aar
dige denkbeeld gehad haar bruidsbouquet na
haar huwelijk te laten neerleggen op het graf
van den Onbekenden Soldaat. Aan de bouquet
was een kaartje bevestigt met de geschreven
woorden: „Van de hertogin van Glouchester".
Dit was de eerste keer, dat Lady Alice Scott
haar nieuwen naam neer had geschreven.
REORGANISATIE VAN HET BRITSCHE
LEGER TE VERWACHTEN.
Naar generaal Temperley, de speciale mili
taire medewerker van de Daily Telegraph,
verneemt, is de legerraad thans bezig krach
tige maatregelen te treffen om eenige lang
uitgestelde kwesties Betreffende de reorgani
satie van het leger ter hand te nemen. De
belangrijkste besluiten zyn de volgende:
Het grootste deel van de cavalerie in
het moederland zal worden gemechani
seerd. Machinegeweer-bataljons zullen
worden gevormd, voor iedere brigade In
fanterie één.
Deze beslissingen zijn voornamelijk geba
seerd op proefnemingen genomen tydens de
laatste legemanoeuvres.
Woensdag heeft de Duitsche regeering de
verordening voor de nieuwe ryksoorlogsvlag,
voor de handelsvlag en voor de vlaggen van
den rijksminister van oorlog gepubliceerd.
De oorlogsvlag zal in het vervolg bestaan
in een rooden rechthoek met, even uit het
midden in een witte schijf, een hakenkruis
Onder deze schyf bevind zich nog een kruis..
100.000 man vlootpersoneel.
De minister van'marine, Swanson heeft te
kennen gegeven, dat in verband met het
vlootbouwprogram de noodzakelijkheid zich
voordoen zal, de sterkte van het marineper
10 ct. per persoon. Minimum 20 ct. Voorkomen 10 ct. extra
Aanbevelend, A. Wieringa
soneel te brengen op 100.000 man, waarvoor
nieuwe recruten moeten worden aangeworven.
Het Congres had reeds machtiging verleend
tot in dienst hebben van 93.500 man.
In de Britsche petroleumkringen wordt, naar
Reuter uit Londen meldt, geen geloof gehecht
aan de geruchten, dat drie groote internatio
nale petroleum - maatschappijen binnenkort
onderhandelingen zouden openen over de
mogelijkheid de levering aan Italië te staken.
Het resultaat van een dergelijke actie zou
zijn, dat de petroleum-leveranties aan Italië
over zouden gaan in handen van kleinere, niet
aangesloten maatschappijen. Men acht het
zeer onwaarschijnlyk, dat alle Amerikaansche
maatschappijen, groote en kleine, vrijwillig
overeenkomen geen petroleum te leveren aan
Italië.
De Britsche maatschappijen zijn niet voor
nemens alleen te handelen, zy staan voort
durend in contact met het Board of Trade.
In petroleumkringen Is men van meening, dat
alleen een verbod een einde kan maken aan
den petroleum-export. Men gelooft, dat Italië
thans contant betaalt en het is mogelyk, dat
het dit steeds moeilijker zal vallen.
HEINRICH HEINE HOORT NIET IN DE
DUITSCHE LITERATUUR.
Zijn werk is goed, maar... hy is
een Jood!
In het laatste nummer van „Das Schwarze
Korps", het orgaan van de S.S., wordt gepro
testeerd tegen het feit, dat in een verzameling
Duitsche gedichten, die dezer dagen zijn ver
schenen, ook werk van Heine is opgenomen.
Wanneer wij Heinrich Heine afwyzen aldus
het blad dan geschiedt dit niet, omdat wij
iederen regel, dien hy schryft, slecht achten.
Neen, zeker niet! Heine heeft verzen geschre
ven, die echt en diepgevoeld aandoen. Hy heeft
critieken geschreven, waarvan men den styi
betooverend kan vinden. Het komt hier in het
geheel niet aan op de byzonderheden van den
stryd over de waarde van Heine's werken.
Beslissend is uitsluitend, dat deze man een
Jood was, en dientengevolge niet thuis hoort
binnen de grenzen van onze Duitsche literatuur.
Belangrijke verbetering in de be
taling van de Volkenbonds-contri-
buties.
De Volkenbond had op 31 October van dit
jaar reeds 24.200.000 goudfrank aan contribu
ties over het loopend jaar 1935 ontvangen. In
het geheel moeten 30.600.000 goudfrank bin
nenkomen, zoodat op 31 October 79.29 pet.
van de over dit jaar verschuldigde contribu
ties van de Volkenbondsstaten ontvangen
waren. Dit cyfer toont een belangryke ver
meerdering in vergelyking met vorig jaar,
hoewel 1034 reeds het gunstigste jaar tot dus
ver was van de regelmatige betaling van de
Volkenbondscontributles, toen op 31 October
63.70 pet. was ontvangen. De Volkenbonds-
KONI(IN's AUTOMATIC
0A6 EN NACHT BEZORGING f 0.25 PER PORTIE.
staten geven dit jaar dus niet alleen door
hun houding Inzake de sanctiebepalingen
tegen Italië doch ook door hun vlotter beta
ling der contributies blijk het belang van het
bestaan van den bond veel beter dan vroeger
ln te zien.
De Italiaansche zeemonsters van
35.000 ton.
Blykbaar met het oog op de vlootconferentie,
zoo meldt het D.N.B, uit Rome, zyn de slag
schepen, Littorio en Vitterio Veneto, van
35.000 ton, die het vorige jaar op stapel zyn
gezet, by Koninkly'k Besluit officieel op de ïyst
van de Italiaansche marine geplaatst.
De Amerikaansche deelneming.
Het gezantschap van de Vereenigde Staten
te Londen heeft Donderdag officieel op het
departement van buitenlandsche zaken mede
gedeeld, dat de Amerikaansche regeering de
uitnoodiging heeft aanvaard, tot deelneming
aan de vyf-mogendheden-vlootconferentie, die
5 December te Londen geopend wordt.
Weer een afscheuring van Clii-
neescli gebied op til?
De chef der Aziatische afdeeling van het
ministerie van buitenlandsche zaken te Tokio,
is na een inspectiereis door China en Mantsjoe-
kwo in Moji, aangekomen. Hij verklaarde, dat
de Chineesche generaal Soeng Tsje-joan de
meest aangewezen en meest bekwame persoon
zou zijn om aan het hoofd te komen staan van
de regeering in Noord-China, ingeval dit ge
bied tot onafhankelyken staat zou worden ge
proclameerd.
De vyf inzittenden om het teven
gekomen.
Een Fransch militair vliegtuig, dat van het
vliegveld Toulouse was opgestegen, is in de
buurt van het dorpje Mont Arnaud bij een
noodlanding over den kop geslagen, waarby
de vlieger en de vier andere inzittenden om
het leven kwamen.
De lijken van de slachtoffers zyn naar het
gemeentehuis van Mont Arnaud vervoerd.
Naar het Hbl. mededeelt, zyn de voornemens
en plannen betreffende een centralisatie van
den vliegtuigbouw in Nederland tot een ver
stadium van ontwikkeling gerypt. Toch moe
ten er nog verschillende punten worden on
derzocht. Ook over de plaats waar de centra-
Ie vliegtuigbouw gevestigd zou moeten wor
den, bestaat nog geen overeenstemming. Als
afnemers komen in de eerste plaats in aan
merking de K.L.M. en de weermacht, hier en
overzee.
By de vliegtuigbouw hier te laude moeten
twee mogelykheden onder het oog worden ge
zien, n.1. het construeeren van vliegtuigen van
eigen Nederlandsche vinding en het bouwen
in ons land volgens buitenlandsche licentie.
De beslissing over het geheele vraagstuk kan
binnen niet te langen tyd tegemoetworden
gezien.
Op zyn hulpgeroep kwamen eenige mannen
de gang in stormen om te helpen.
Zij namen de vrouw op en droegen haar
naar buiten, waar anderen klaar stonden om
de brandende kieeren te blusschen.
Wim, die verward zat tusschen gedeelten
van de trapleuning, trachtte zich te bevryden,
maar nog was hij hierin niet geslaagd, toen
een stuk van de zoldering naar beneden
kwam, en hij een zware balk op zijn lichaam
kreeg. Hy zat nu heelemaal bekneld tus
schen het brandende hout en puin en voelde
zich niet meer in staat zich los te werken,
want zijn lichaam voelde als geraadbraakt
en zijn krachten verminderden snel.
De mannen, die hem te hulp gekomen wa
ren, hadden, toen zij het gekraak hoorden,
zich nog tydig in veiligheid weten te stellen.
Maar ze hadden gezien hoe Wim worstel
de op vry te komen en toen hy niet te voor
schijn kwam, begrepen ze, dat hij onder het
vallend puin bedolven was.
Dappere kerels als het waren, besloten ze
een poging te wagen hem te bevrijden.
Bliksemsnel sprongen ze voorwaarts door
rook en vlammen, gooiden brandende stuk
ken hout terzyde, wentelden de zware balk
van het slachtoffer af en sleepten hem de
gang door naar buiten. Andere handen na
men hem over en eenige gereed gehouden
emmers water waren voldoenden om zijn
kieeren te blusschen.
Jo, byna gek van angst, knielde hy hem
neer en begon dadeiyk pogingen ln het werk
te stellen hem bij te brengen.
Inmiddels was de dokter, die de bewus
telooze vrouw en kinderen geholpen had,
klaar met zijn werk en wijdde nu al zyn aan
dacht aan Wim.
Een vluchtig onderzoek was reeds vol
doende om hem te doen zien, dat diens toe
stand zeer bedenkeiyk was,
Op 't zien van Jo's smeekenden blik wend
de hg zich af en wenkte hy een paar man
nen om hem te helpen den gewonde ln zyn
auto te brengen. Maar Jo kwam daar tegen
op en zeide zeer uitdrukkelyk, dat zy hem
thuis wilde hebben en hem zelf verplegen.
De dokter stond het toe waarop eenige
mannen hem onder leiding van den genees
heer op een inderhaast gemaakte draagbaar
legden en hem thuis brachten.
De oude mevrouw Vonk was ook meege
gaan en hielp haar dochter by het afwas-
schen, zoodat de dokter na zyn onderzoek de
noodige verbanden kon leggen en het ge
broken been zetten.
De geneesheer stelde vast, dat, behalve
een gebroken been ook zware inwendige
kneuzingen en verschillende branden waren
opgeloopen. Doch het ergste was, dat een
gebroken rib diep in de linkerlong was ge
drongen.
Op Jo's aandringende vragen antwoordde
hij slechts voorloopig nog niets te kunnen
zeggen, maar hij hoopte dat, daar de patiënt
zeer sterk was, hy het wel spoedig te boven
zou komen indien zich geen verdere com
plicaties voordeden.
De brand, die Intusschen bedwongen was,
had het huis van den heer Vonk gespaard,
doch het magazijn en het belendende heeren
huis waren totaal uitgebrand.
De oude heer Vonk liep eenzaam en treu
rig voor zijn verloren zaak heen en weer.
Heel klein was hy begonnen en langzamer
hand had hij zijn zaak zien groeien tot wat
het op heden geweest was. Door noesten vlyt
had hij zich opgewerkt van klein handelaar
tje tot de man met een groote, goed floree-
rende zaak. Het was zijn levenswerk gewor
den.
En nu? In een uur tyd was dat alles ver-
loren. Zijn werken en zwoegen was dus ver-
geefsch geweest. In een enkel uur was zyn
levenswerk verwoest.
Hy stond maar wat achteraf en staarde
met verdwaasde blikken naar de drukte en
het beweeg van de menschen om hem heen.
Zijn hersenen konden het gebeurde blykbaar
niet verwerken en nog scheen hy den om
vang van de ramp niet te kunnen overzien.
Het huis was gespaard, maar wat had hy
aan dat huis? zyn winkel, zijn magazijn met
al die kostbare stoffen, die zijn kapitaal
vormden, zijn werk, dat alles was weg.
Hy was wel tegen brand verzekerd, doch
slechts heel laag, en hy was nu een arm
man.
Langzaam begon het tot hem door te drin
gen, welk een enorm verlies hy geleden had.
De brandweer bepaalde zich tot wat na-
blusschen en de kykers verdwenen geleide-
lyk naar hun huizen, maar niemand be
kommerde zich om dien eenzamen, ouden
man, die daar aan den kant van de gracht
stond en met afwezige blikken tuurde naar
de zwartgeblakerde muren, die nog over
eind stonden en waarvan de raamopeningen
hem voorkwamen als de oogholten van een
reusachtig doodshoofd.
Eindeiyk toch scheen hy uit zyn apathie te
ontwaken.
Hij huiverde van koude en opeens be
merkte hij, dat er tranen over zijn wangen
Uepen.
Met een moedeloos gebaar haalde hy een
zakdoek te voorschyn en veegde ze weg.
Toen keek hij om zich heen als zocht hy
iets. Wat moest hij ook weer hebben?
Hulpeloos keek hij rondom zich en hy
voelde zich verlaten.
(Wordt rervo'gd).