Buitenlandsch Overzicht. Taptoe De oorlog in Abessinië. Verkorte oorlogsberichten uit Abessinië. NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN*ANNA PAULOWNAtó No. 7676 EERSTE BLAD DINSDAG 9 NOVEMBER 1935 63ste JAARGANG De terugkeer tot de monarchie. Winti© rs<cliof©ls In het Zuiden nieuwe regenbuien; in het Noorden geen groote bewegingen. De basis van de luchtmacht meer naar het Zuiden. De verdediging van het Tembien plateau. Wisseling in het opper- cammando in Afrika. Een snelle Italiaansche opmarsch? Italië en Engeland na 18 November. COURANT Abonnement per 3 maanden bij vooruitbet: Heldersche Courant 1.50; Koegras. Anna Paulowna, Breezand, Wieringen en Texel 1.65; binnenland 2. Nederl. Oost- en West-Indië per zeepost 2.10, idem per mail en overige landen 3.20. Losse nos. 4 ct.; fr. p. p. 6 ct. Weekabonnementen 12 et. Zondagsblad resp. 0.50, 0.70, 0.70, 1.Modeblad resp. 1.20, 1.50, 1.50, 1.70. Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag Redacteur:^ P, C. DE BOER Uitgave N.V. Drukkerij v/h. C. DE BOER Jr. Bureau: Koningstraat 78 Telefoon: 50 en 412 Post-Girorekening No. 16066. /ADVERTENTIËNt 20 ct per regel (galjard). Ingez. meded. (kolombreedte als redaction. tekst) dubbele prijs. Kleine adj^jr ten tien (gevraagd, te koop, te huur) by vooruitbetaling 10 ct. per regel, mjjiimum 40 ct.; bij niet-contante betaling 15 ct. per regel, minimum 60, ct. (Adres Bureau van dit blad en brieven onder nummer 10 ct. per adverte^e extra). Bewijsnummers 4 ct Na den uitslag der verkiezingen in Engelandgeen wijziging van de buitenlandsche politiek te verwachten. - De op!ossing(?) van het jodenvraagstuk in Duitschland. Na de verkiezingen in Engeland. De uitslag van de ver kiezingen in Engeland, die wy nog in ons num mer van Zaterdag heb ben opgenomen, hebben niet veel verrassing ge bracht Vast staat dat in de buitenlandsche litiek geen wijzigingen zullen worden ge- iracht en dus ook de houding in het Abes- eynsche conflict zal gehandhaafd blijven, ter- Wijl dezelfde Volkenbondspolitiek zal worden toegepast. Geen toegeeflijkheid dus voor ïtalië. De Nw. Rott. Crt. schreef Zaterdagavond over den verkiezingsuitslag o.m.: Baldwin kan tevreden zijn met den uitslag, Ook zelfs met den omvang van zijn verliezen. Het overwicht van zijn partij blijft gehand haafd. De conservatieven hebben een meer derheid over alle andere partijen van onge veer 160 stemmen. Wat hen voor al te groote overmoed moet beschutten, is het feit, dat zij die j meerderheid slechts met hun toevertrouw- de stemmen van liberalen en nationale j „labouriten" hebben kunnen behalen. De coalitie vindt haar belichaming niet enkel in het totale getal van de aanhangers der regeering in het nieuwe Lagerhuis, maar daarnaast evenzeer in het aantal zetels van de conservatieve partij, met vreemde hulp Verkregen. Het wegvallen van mededingende candidaten is in Engeland nu eenmaal van groot belang voor de naburige partij. In Engeland rekent men niet als in ons, aan de evenredige vertegenwoordiging en aan billijke zetelverdeeling gewend land. De groote meerderheid der Engelschen, en in het bij zonder. de leden der beide grootste partijen, wenschen zelfs die billijkheid niet. Zij vinden die hinderlijk voor het functioneeren van het parlementair stelsel, en bovendien trekt hen het element van hazard in de toegepaste methode aan. Alleen de liberalen kunnen zich onmogelijk nog ermede verzoenen, daar zij door het systeem tot volkomen machteloos heid gedoemd zijn. Maar met het slinken van hun vertegenwoordiging wordt ook die kans Steeds geringer. Hun beslissende positie is PRINS ALBERT, HERTOG VAN VORK, hoon van den Engelschen koning, herdenkt 14 December zijn 40sten verjaardag. aan de stembus en niet in het parlement. Dat is zeer onbevredigend. Deze verkiezing en de overwinning van het tegenwoordig kabinet, heeft groote en 0.1. gunstige Internationale beteekenis, onder de omstandigheden van dit oogen- blik, zoo meent het blad. Laat ons hopen dat deze overtuiging niet bezijden de waarheid is. De conservatieve Engelsche bladen zijn na tuurlijk alle zeer ingenomen met het bereikte resultaat. De regeeringsbladen schreven Za terdagochtend dat nog nooit een Britsche re geering, die reeds vier jaar aan het bewind is geweest, een dergelijk votum van vertrouwen heeft gekregen als de huidige. Algemeen betreurt men de nederlaag van MacDonald. De conservatieve Evening News schrijft onder het opschrift „Overwinning van het verstand", dat het liberalisme ophoudt een politieke macht te zyn. Voor de socialisten, aldus het blad, is de verkiezing een bittere teleurstelling geweest. De Evening Standard ziet in het resultaat der verkiezingen het volgende: 1. de kiezers hebben hun goedkeuring ge hecht aan de belofte der regeering, dat geen militaire sanctiemaatregelen tegen Italië zul len worden genomen; 2. de regeering zal uit de resultaten lezen, dat haar deelneming aan het systeem der col lectieve veiligheid wordt goedgekeurd; 3. de regeering heeft volmacht gekregen tot uitbreiding der bewapening. Net Joden' vraagstuk in Duitschland. De staatssecretaris van het Duitsche mi nisterie van binnenland- sche zaken, Stuckart, heeft voor de, pers de uitgevaardigde verorde ningen inzake de Rijksburgerwet en de wet op de bescherming van het Duitsche bloed en van de Duitsche eer toegelicht. De staatssecretaris verklaarde daarbij, dat het rrjksburgerschap den wil en de geschikt heid eischt van den staatsonderdaan, het Duitsche volk en de rijksbevolking te dienen. Als essentieele voorwaarde wordt geëischt het behooren tot de bloedgemeenschap van het Duitsche volk. Bygevolg zijn de Joden uitge sloten van de verwerving van het rijksbur- gerrecht. Slechts de rijksburger kan als de eenige drager van de staatkundige en politieke rechten en verplichtingen in de toekomst zijn stem uitbrengen voor den Rijksdag en daarin verkozen worden, deelnemen aan volks stemmingen en eerefuncties beleeden in staat en gemeenten. In de toekomst zal dus ook geen enkele Jood een dergelijk officieel ambt meer kunnen uitoefenen. Aangezien behalve de staatsonderdanen van Duitsch bloed ook de staatsonderdanen van soortverwant bloed rijksburgers zullen kunnen worden, staat het rijksburgerschap ook öpen voor de in Duitschland wonende minderheden, zooals Polen, Denen enz. Beide wetten, de wet op de bescherming van het bloed en die op het rijksburgerschap, bevatten met hun uitvoerende bepalingen tege lijkertijd de grootste oplossing van het Jood- sche probleem. Zij brengen en willen een dui delijke scheiding in het Joodsche probleem tusschen Duitschers en Joden en scheppen daartoe de wettige basis voor een modus vivendi, welke aller belangen recht doet we dervaren. Uitgaande van de erkenning, dat de Joden een gemeenschap naar het bloed vormen, waarborgt volgens den staats secretaris deze wet aan deze gemeenschap haar eigen leven binnen wettelijk getrok ken grenzen. Het zal den Joden vergund zijn onder be scherming van den staat de Joodsche kleuren te vertoonen. Op dezelfde wijze garandeert de staat den Jood de vrije uitoefening van zijn godsdienst, het eigen cuitureele leven en op voeding. Omgekeerd evenwel is het den Joden voor de toekomst onmogelijk gemaakt zich met het Duitsche volk te vermengen en zich te mengen in de staatkundige, politieke en cultuur-politieke organisatie van Duitschland. Het begrip Jood is op duidelijke en defini tieve wijze bepaald. GENERAAL PIETRO MARAVIGUA, opperbevelhebber van den rechtervleugel van. het noordelijke Italiaansche leger. Dat goed en goedkoop samen, kan, Toont BOOG Azijn U duid'lijk én Koning George H te Florence. Koning George II is Zondag in Italië en te Florence aangekomen. Aan de grens werd hij welkom geheeten door vertegenwoordigers van het Italiaansche koningshuis en van het ministerie van buitenlandsche zaken. Aan het station te Florence werd de koning opgewacht door de Grieksche prinsessen Helene en Irene en door het gemeentebestuur der stad. Een compagnie carabinieri met haar vaandel en muziek vormde de eerewacht. De koning zal tot a.s. Woensdag in de villa Sparta ver toeven. Hij zal een bezoek brengen aan de graftomben van koning Constantijn, koningin Sophia en koningin Olga. Er zullen maat regelen worden genomen om hun stoffelijk overschot naar Griekenland over te brengen. KONIJN s AUTOMATIC DAG EN NACHT. BEZORGING f 0.25 PER PORTIE. FEUILLETON MARINEROMAN door W I L L I A R I S .82) Een dankbaar glimlachje gleed over zyn gezicht en zacht fluisterde, hij: „Dank u vader en moedergroet ook Franken Greta Hij was zichtbaar vermoeid en heel even tjes scheen het of hij insliep. In angstige spanning sloegen Jo en haar ouders hem gade, wetende, dat dit het laat ste was. Toen sloeg hij weer de oogen op en in deze korte oogenblikken scheen hij zijn laatste krachten verzameld te hebben om af scheid van zijn vrouw te nemen. Met oneindige teederheid in zijn blik keek hy haar aan en fluisterde: „Liefstewees sterk vooronzen zoonen jou lievelingdank ik voor alleswat jij jne gaf Kus mynuvaarwel Nog even keek hij in haar betraande oogen, toen een lichte zucht enhaar man Was niet meer. Met een rauwe kreet stortte" Jo voorover. De verpletterende slag was gevallen en zij, die het liefste wat ze op aarde bezat, moest afstaan, bezweek onder dien slag en viel be wusteloos neer. De beide oudjes schrokken geweldig en dachten eerst niet anders of ook hun doch ter was heengegaan. De oude vrouw was de eerste die hande lend optrad en haar man aanspoorde haar te helpen. Voorzichtig schoven ze een kussen onder haar hoofd en de oude vrouw zei: „ga jij nu vlug den dokter waarschuwen, man." De geneesheer zag reeds na een vluchtig onderzoek, dat nu gekomen was wat hij ge vreesd had. „Zeer ernstige zenuwoverspanning," ant woordde hij op de vragen van haar ouders. Den volgenden dag zorgde Frank en de oude heer Vonk voor de regeling van Wim's begrafenis. De dokter had een verpleegster gezonden om Jo te helpen, doch de eerste dagen had zij geen verpleging noodig, want ruim drie dagen bleef zij buiten bewustzijn. Toen, op den avond van den dag, dat haar man begraven was, opende zjj voor het eerst weer de oogen. Meer dan vier weken zweefde Jo tusschen leven en dood. Hevige koortsaanvallen verzwakten haar dermate dat de geneesheer ook hier het ergste vreesde. Doch een uiterst zorgvuldige ver pleging en haar sterk gestel hielpen baar alles te doorstaan. En toen zij eindelijk na vijf weken voor het eerst goed geslapen had en om wat eten vroeg, wist de dokter dat hij het pleit gewonnen had. Hij feliciteerde haar en haar ouders en zeide dat zij nu maar flink moest eten om spoedig weer de oude te zijn. Doch na enkele dagen at ay bijna niets meer en toonde de arts zich ontevreden over haar. Hij begreep dat zij tobde over haar smartelijk verlies en hy besloot eens ernstig met haar te spreken. „U moet ons helpen, juffrouw," zei hij. „U moet zelf uw best doen om beter te worden. Wij waren zoo goed op weg en nu zoudt ge alles wat bereikt is weer bederven. Het ligt nu geheel aan uzelf." Hij zag wel dat zijn woorden niet veel in druk maakten en vond het daarom maar maar beter haar moeder te hulp te roepen. Toen des avonds de oude vrouw het kind naar bed had gebracht ging ze ernstig bij Jo zitten en voerde een lang en ernstig ge sprek met haar. „Wat moet ik beginnen, moeder?" vroeg Jo. „Ik geloof niet dat ik de kracht bezit verder te leven alleen. Alles is zoo vreemd voor me, het is zoo leeg hier van binnen. Een grauwe, troostelooze leege toekomst ligt voor me, nu mijn man tr niet meer is. Och ik wou dat ik maar bij hem lag in het graf. Was ik maar gelijk met hem gestorven!" Snikkend verborg ze haar hoofd in het kussen en schreide hartstochtelijk. „Foei kind, dat mag je niet zeggen", zei haar moeder met zacht verwijt in haar stem. „Je weet toch wel dat de kleine Wim je zoo hard noodig heeft. En zou jij hem dan onge lukkiger willen maken dan hij al is?" Een nieuwe tranenvloed belette Jo het spreken en haar moeder vervolgde weer: „Wim heeft toch gezegd dat je sterk moest zijn voor jullie kind. Dat beteekent dus dat je nu vader en moeder voor hem moet zijn om hem het gemis te vergoeden. Denk eens aan. hoe hard hij je noodig heeft en welk een heerlijke taak er nog voor je is weggelegd in de opvoeding van je zoon." Nog meer dergelijke gesprekken volgden tusschen de twee vrouwen en langzamerhand keerde in Jo de lust tot leven weer terug en vond zij kracht om met meer moed de toe komst tegemoet te zien. Van toen af ging de genezing snel en nog voordat de maand Juli verstreken was, was ze zoover hersteld dat ze buiten mocht. Toen ze eenmaal zoover \4Iis verliet ze het huis op de Gracht en nam ze haar intrek bij haar ouders waar ze weer de kamer betrok, die zij in haar meisjestijd bewoond had. Met De Bono teruggeroepen. Generaal De Bono, opperbevelhebber der Italiaansche legers in Oost-Afrika, is naar het moederland teruggeroepen en tot maarschalk van Italië bevorderd. Hy wordt vervangen door maarschalk Pietro Badoglio, chef van den Italiaan- schen generalen staf, die tevens benoemd is tot hoogen commissaris voor Oost- Afrika. Generaal Grizzoni, de bevelhebber der Romeinsche divisie, is benoemd tot vice- gouverneur van Eritrea. In Abessijnsche kringen ziet men in het terugroepen van generaal de Bono een teeken, dat de Italiaansche opmarsch spoedig met groote hevigheid zal worden voortgezet. Maarschalk Badoglio zal ongetwijfeld niet be noemd zijn omdat de Italiaansche opmarsch tot dusverre zoo'n vlot verloop had, meent men daar. Men ziet te Addis Abeba in een spoedig verder rukken een voordeel, omdat daardoor de verbindingen met het achter land steeds kwetsbaarder wordt, terwijl er zich in Tigré nog groote hoeveelheden Abes sijnsche guerrilla-troepen bevinden. Aan den anderen kant neemt men aan, dat de Italianen thans juist dit risico moeten nemen, omdat voor het begin van het regenseizoen de be slissende punten bezet moeten zijn, omdat in dien tijd de Abessiniërs gelegenheid hebben hun bewapening op peil te brengen, wat thans, ondanks de groote hoeveelheden wape nen, die het land binnenkomen, nog aller minst het geval is. In het Zuiden gaan de verkenningsvluchten en bombardementen voort, de positie van de Italianen staat hier echter niet vast, hoewel hun voorste linies zich niet ver van Dagaboer af zullen bevinden. Ook omtrent de troepen, die de Italianen in het gebied, dat gelegen is tusschen Dzidzjiga en de grens van Britsch Somaliland gezonden hebben, is niet veel naders te melden. Het terrein is daar al bijzonder ongeschikt voor het leveren van veldslagen, terwijl de wapen transporten, die zich juist door dit gebied zouden moeten begeven, niet zoo talrijk zullen zijn, omdat gemotoriseerd verkeer hier wel onmogelijk schijnt. Soldaten hebben last van malaria. Reuter meldt uit Harrar: Op tal van plaatsen in Ogaden is het op nieuw hevig gaan regenen, waardoor ver schillende Italiaansche tanks in den modder zijn weggezakt. Naar men daar verneemt, hebben zeer vele Italiaansche soldaten last van malaria. Men verklaart, dat, nu de omstandigheden zich weer gewyzigd hebben, de Abessijnsche legers alleen nog maar gevaar te duchten hebben van de Italiaansche vliegtuigen. Een ander bericht, uit Harrar zegt, dat de Italianen van Dinsdag 1.1. af iederen dag bommen hebben laten vallen op Daggaboer, voornamelijk om de troepen, die zich bij deze stad bevinden, te demoraliseeren. Er zijn hier bij slechts weinig slachtoffers gevallen. Reuter meldt uit Addis Abeba: Kroonprins Asfaw Kwossen heeft gisteren in zrjn paleis het corps diplomatique ontvan gen. Bij deze gelegenheid hield hij een toe spraak, waarin hij herhaalde, dat Abessinië zich geheel op den Volkenbond verlaat. Hij sprak zijn absoluut vertrouwen uit in het succes der Abessijnsche legers, gesterkt, naar hij zeide. door den steun Gods. Inlanders uit Fransch en Britsch Somaliland naar het Abessijnsche leger. Reuter meldt uit Dzjiboeti: Geïnspireerd door den lust tot vechten, overschrijden duizenden Somalies de grenzen van Fransch- en Britsch-Somalieland, om zich by het Abessijnsche leger te voegen, aldus wordt in berichten van deze grenzen ver klaard en de oude karavaanwegen zijn thans vol kameelconvooien. De Abessijnsche mobi lisatie zou nog lang niet voltooid zijn en dage lijks komen nog stamhoofden met hun soldaten in de provinciale centra aan, o.a. te Diredawa. Een nadere toelichting. Stefani meldt nader uit Rome: Met de herovering van Makallé heeft gene raal de Bono, de commissaris-generaal van Oost-Afrika, de hem opgedragen taak vol bracht. De Duce heeft hem een telegram gezonden, waarin hij, overwegende, dat generaal de Bono zijn opdracht heeft voltooid, hem te kennen geeft, „dat hij deze opdracht onder uiterst moeilijke omstandigheden heeft ver vuld en met resultaten, welke hem den dank van de natie waardig maken". Uit erkentelijkheid voor de taak welke vol bracht is met de herovering en de pacificatie van Tigré, heeft Zijne Majesteit de Koning, overeenkomstig het voorstel van den Duce, generaal de Bono benoemd tot maarschalk van Italië. Maarschalk Badoglio is benoemd om de Bono te vervangen als commissaris-generaal van Oost-Afrika. Generaal Graziani, de bevelhebber van de Romeinsche divisie, is benoemd tot vice- gouverneur van Eritrea. Duitschland heeft bezwaar tegen de certificaten van oorsprong. Officieel wordt te Berlijn medegedeeld, dat in verband met de Britsche nota, waarin de regeering, naar aanleiding van de toepassing van oeconomische sancties tegen Italië, een certificaat van oorsprong verlangd voor Duit sche waren, die in Engeland worden inge voerd, de Duitsche regeering verklaard heeft, dat dit certificaat van oorsprong niet in over eenstemming zou zijn met de bepalingen van het tuschen Duitschland en Engeland be staande handelsverdrag. Gisteren zyn de oeconomische sancties ingegaan. De groote fascistische raad heeft tot krachtig verzet besloten. Giste ren is overal ln Italië de vlag uitgestoken als uiting van den eensgezinden wil tot verweer. De diplomatieke correspondent van de Daily Telegraph zegt, dat de Engelsche regeering in haar krachtige houding zal volharden en zal trachten de sancties door een algemeen uitvoerverbod van petro leum en benzine te verscherpen. Van Franschen kant dringt men vooral op matiging aan en wyst men op de mili taire gevaren, die uit de sancties kunnen voortvloeien. Over de vervanging van De Bono door Badoglio als opperbevelhebber doen aller lei geruchten de ronde. Velen verwachten nu een krachtiger Italiaansch offensief. Op het Noordelijk front gaan de Italia nen voort hun posities te versterken. Er worden nog alt(jd schermutselingen achter hun front gemeld, tot bij Entiscio toe. Op het Zuidelijk front heeft Zaterdag een hevige schermutseling gewoed. Ver der is de positie daar onveranderd. De Italianen brengen de basis voor hun luchtmacht in Abessinië in verband met den ophanden zijnden opmarsch naar het binnenland meer naar het Zuiden. Ras Seyoem heeft besloten, onafhanke lijk van ras Kassa het Tembien-plateau te verdedigen. De Abessijnsche regeering heeft hans 12 jachttoestellen in Engeland besteld. Behalve de studentenoptochten is de eerste dag van de sancties te Rome kalm verloopen. De troepen, die de wacht hou den by de legaties, zyn echter nog niet teruggetrokken. Te Kai'ro hebben gisteren nog kleinere ongeregeldheden plaats gevonden. Men vermoedt, dat de rust voorloopig niet zal terugkeeren. De Italiaansche plannen na de vervanging van De Bono. (Van onzen specialen correspondent' Rome 17 November. Morgen zullen de sancties in werking tre den. Dat beteekeni, dat van af 18 November de wegen van Italië en Engeland uiteen zul len gaan, in ieder geval voor zoover Italië betreft. Dit feit kan niet worden ontkend. Samenwerking, en misschien zelfs vriend schap zullen wellicht kunnen worden her steld, misschien zelfs eerder dan wij denken, maar vertrouwen en goede gezindheid zijn voor deze generatie verloren en misschien zelfs wel voor goed. Dit zijn sterke woorden en ik schrijf ze niet dan na langdurige overden king van de situatie en de stemming hier in Rome neer. De Volkenbond speelt geen rol in de algemeene opinie der Italianen. De mo gelijkheid van hernieuwde samenwerking en vriendschap, die tot den dag van morgen nog steeds leek te bestaan, wordt na den acht tienden November zeer veel kleiner. Diplo- haar eigen meubeltjes richtte zij deze in naar eigen smaak. De oude heer Vonk, die niets meer te doen had, was bijna doorloopend bezig met zijn kleinzoon die hem geheel in beslag nam. Jo hielp haar moedér, die nu ook niet meer zoo goed uit den weg kon, in het huishouden en behield als eenig levensdoel de opvoeding van haar zoon. Besluit. 't Was een heerlijke, zonnige dag in Augustus. Er was geen wind, behalve dan het zachte, ruischende koeltje dat zoo nu en dan vanuit zee kwam. Jo had het warm toen ze op den boom- loozen weg liep naar Huisduinen om een be zoek te brengen aan hét graf van haar man. Dit was de eerste maal, dat zij dezen tocht ondernam en hoewel haar zuster Greta had aangeboden om mee te gaan, had zij dit ge weigerd en gezegd liever alleen te gaan. De kleine Wim liep haar vooruit en plukte bloemen in het gras aan den wegkant. Toen ze de laan van het kerkhof bereikten had hij beide handjes vol. Na eenig zoeken vond ze het graf en knielde er bij neer. Op haar aanwijzing strooide het kind de bloemen over den grafheuvel. De kleine man begreep er niets van en vroeg: „Waarom mama?" „Wel mijn kind, de bloemen zijn toch voor papa! Je wilt ze toch wel aan je lieve papa geven?" Hij knikte, doch rondkijkend vroeg hy „Waar is papa dan, mama?" Haar oogen schoten vol tranen en hem tegen zich aandrukkend antwoordde ze: „Papa ligt hier, jongen, hij slaapt." „Maar waarom maakt u hem dan niet wakker mama?" vroeg hij weer. „Dat kan ik niet kindje, dat kan niemand dan alleen onze Lieve Heer." „Maar mama, waarom maakt onze Lieve Heer hem dan niet wakker. Papa moet toch bij ons blijven, bij ons in huis!" Jo wist niet wat ze moest zeggen om het hem ouidelijk te maken, maar ze zei: „Onze Lieve Heer heeft papa bij Zich geroepen in den hemel, als jij, net als papa zoo braaf en zoo dapper wordt kom je later ook bij onzen Lieven Heer. Ga nu op je «nieën liggen net als mama, dan zal mama bidden. Handjes samen. Zoo." Terwijl haar tranen rijkelijk vloeiden sprak zij een kort gebed uit. Na een wijle stond ze weer op en sprak snikkend: „Liefste, ojst in vrede en slaap zacht." „Gaan we weer naar huis, mama?" vroeg de kleine Wim. „Ja ventje, we gaan naar Opoe terug. Zeg maar „Dag papa".' Met den jongen aan haar hand verliet ze langzaam de stille begraafplaats. Voor ze het hek doorging keek ze nogeens om naar het graf waarop de bloemen reeds begonnen te verwelken. De kleine Wim scheen alles al weer vergeten te zijn, want opeens liet hij haar hand los en rende een vlinder achterna. Kalmer volgde Jo, nu en dan nog eens om ziend naar. den rustigen doodenaker, daar achter de duinen bij de zee. Vredig daalt de avond en de duisternis zweeft aan op gemischlooze wieken. Zoo pas heeft Jo haar zoontje naar bed gebracht en nu staat ze voor het raam op haar kamer. Het5raam staat wijd open, want het is nog warm en zij kijkt naar de breede bundels van licht die „lange Jaap" met machtigen zwaai tot er in de duisternis over zee werpt. Haar gedachten gaan terug naar het verleden, toen ze daar ook zoo vaak ge staan had en herinneringen uit vroegere, ge lukkiger dagen komen haar voor den geest. Zij zet zich neer aan haar bureautje en steunt het hoofd in de handen. Door het openstaande raam komt de zoeie nachtlucht binnen en daarmede ook de klan ken van een trompet die komen van een der op de reede liggende oorlogsschepen. Jo hoort het en herkent de tonen van de taptoe. Voor haar geestesoog doemt het tafereel op van een avond toen zij ook de taptoe hoorde en Wim voor het eerst ontmoette. Zij had toen aandachtig geluisterd naar de ontroerend mooie tonen die de pijpers aan hun instru menten ontlokten en gezegd aat het wel een gebed leek te zijn. Hy had toen gezegd dat het inderdaad een gebed was en op haar vraag wat „taptoe" toch eigenlyk beteekende, had hij geantwoord: „Taptoe" wil zeggen dat de dag, de tyd van werken voorby is en dat de nacht, de tijd van rusten is aangebroken. Taptoe kon digt het intreden van den nacht aan." Langzaam sterven de laatste klanken weg in de stille avondlucht over de wijde zee, en terwijl een traan tusschen haar vingers door glip, fluistert ze: „Taptoe, kondigi het in treden van den nacht aan." Eenzaam en verlaten zit ze nu in de duistere kamer. De last dreigt haar te zwaar te worden, wanneer lievt \erinneringen haar komen bestormen en de schrynende pijn over het verlies van den geliefden man haar arme hart doet inkrimpen. Zij legt de armen op tafel en laat het hoofd daarop rusten. Een geluid als van zacht snikken klinkt door de nachtelijke stilte. Haar schouders schokken. Zrj weenten bidt. Einde.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1935 | | pagina 1