PUROL
Radio-programma
Op en om het Binnenhof.
De begrooting van
Defensie.
BINNENLAND
HKLDERSCHE COURANT VAN ZATERDAG 7 DECEMBER 1935-
oudt llw
handen
zacht
De begrooting
van defensie aangenomen
Radio-commissie
benoemd.
Koningin betuigt haar deelneming
Het feest van de mariniers te
Rott rdam.
W«ehkronie»
De houding der Vrijz. Democraten en Socialisten tegenover de
Defensie-begrooting. - De begrootingen van Sociale Zaken en
Waterstaat afgedaan. - Regeling van het afbetalingsbedrijf.
Den Haag, 5 Dec. '38.
Op heden, Donderdag, vergaderde de Twee
de Kamer slechts gedurende enkele uren en
wel vanwege den officieuzert nationalen feest
avond" bij uitnemendheidMaar: we
hebben er reeds zwaar voor moeten „boeten"!
In de juist gepasseerde nachtzitting duur
den de deliberatiën eventjes tot dicht bij haif
vijf in den ochtend, zoodat alleen al de
avondvergadering op den kop af een „acht-
urendag" beteekende, na een v(jf uur lange
middagbijeenkomst. De arme klantjes van de
perstribunes hebben ditmaal dus wel zeer een
extra-voordeellg bezoek van den in Den Haag
„gsrantsoeneerden"Sint verdiend!
In genoemde avond-, nacht- en morgenzit
ting heeft men de begrooting van Defensie
achter elkaar afgehandeld. Dr. Colijn was
de onvermoeibare .grand old man", die na
zeven uur onverpoosd luisteren naar de
schier-eindelooze woordenstroom, nog zoo
frisch als een hoentje te half drie het woord
nam en tot in den vroeg-ochtend praten bleef.
Bepaalde resultaten heet* de gedachten-
wisseling niet opgeleverd, maar wel kwamen
opmerkelijke dingen aan het licht.
En daarvan mag allereerst genoemd wor
den de verdeeldheid der Vrjjz. Democraten
ten opzichte van het defensie-beleid. De
groote vraag was natuurlek: hoe zullen zjj
ditmaal tegenover de oorlogsbegrooting staan
en tegenover het Weerfondsplan
Na in '33 eenmaal vóór de defensie-uitga
ven te hebben gestemd, in afwachting van de
beoogde bezuinigingsplannen, verzetten zj)
zich verleden jaar opnieuw tegen de aange
vraagde gelden. Maar intusschen veranderde
er iets in de wereld. De ontwapeningsconfe
rentie ging ter ziele, Duitschland herbewa
pende, de Volkenbond bleek geen oorlog te
kunnen voorkomen. Kon men dan nóg op het
standpunt der nationale ontwapening blijven
staan? Althans vasthouden aan den wensch
tot het scheppen eener „politieweermacht"
En het bleek vannacht, dat een en ander in
derdaad niet nagelaten had, indruk te maken.
Doch slechts op een deel van de fractieI
Mr. Joekes bleek van plan, de begrooting
te steunen, maar de heer Ketelaar kwam na
derhand verklaren te behooren tot de enkele
leden der fractie, die onveranderd vast wen-
schen te houden aan het Volkenbondsideaal,
waarmee samenhangt het afschaffen van
oorlogslegers. Hij en zijn medestanders zou
den dus tégen de begrooting stemmen. En
wat het Weerfonds betreft, mr, Joekes had
reeds verklaard, daarover te zullen spreken
bij de behandeling van het betreffende ont
werp. Alvast deelde hij echter mee, dat hjj
't niet eens is met de momenteele doelstel
ling van onze weermacht.
Intusschen is een zoo sterk aan den dag
geireden verdeeldheid onder de Vrr)z.-Demo-
craten voor velen een niet zeer aangename
verrassing, want een dergelijke houding wekt
vaak ongenoegen tussehen de voorstanders
en tegenstanders van het defensie-beleid on
der de partijgenooten. Men mag hopen, dat
de eenheid spoedig hersteld wordt.
Voorts werd met begrijpelijke belangstel
ling uitgezien naar hetgeen van S.D. zijde zou
worden opgemerkt. De eerste spreker van
dien kant was de heer K. ter Laan, die in
derdaad een eenigszins ander geluid liet hoo-
ren dan hjj gewoon was in andere jaren te
doen (hij achtte den toestand ernstig genoeg
om te begrijpen, dat modemiseering van het
leger noodig is), maar van verhoogde Defen
sie-uitgaven wlide hij toch niet weten. De
weermacht moet zoo sober mogelijk worden
opgezet, en dan met moderne middelen. En
niet zeer billijk was de afgevaardigde toen
hij er de Regeering een soort verwijt van
maakte, dat zij hoewel in het verleden
vrijwel steeds ingewilligd krijgend wat zij
voor de defensie noodig achtte toch een
beduidenden achterstand van materieel liet
ontstaan. Was het wonder, dat de heer
Schaepman (R.-K.) interrumpeerde; Maar u
hebt daar nooit toe meegewerkt!
De tweede Socialistische spreker was de
heer Van Zadelhoff, die vroeger zoo fel kon
fulmineeren tegen den minister van Defensie,
doch thans op heel wat rustiger wijze optrad.
Edoch: zijn standpunt bleek ten slotte onge
wijzigd. Alsof er niets gebeurd is (zoo zei
naderhand de heer Tilanus) stond de afge
vaardigde wederom te pleiten voor een „vei
ligheidswacht", die geen oorlogsleger mag
zijn. Maar van meer belang was zijn verzeke
ring, dat de S.D.A.P, het wettig gezag onder
alle omstandigheden wénscht te steunen en
geen massale of individueele onwettige acties
kan toelaten. Dr. Colijn legde naderhand spe
ciaal nadruk op deze ontboezeming, want
zoo onomwonden heeft geen congresbesluit
zich ooit uitgelaten.
Doch wat de hoofdzaak is: De SJO.A.P.
stemde tegen de begrooting.
Van de 22 man groote fractie waren
slechts 14 leden present Ook bleek, dat de
heer Joekes sle-'hts één medestander had,
namelijk de heer Schilthuls. Enook de
„afvallige" heer Duys voegde zich bfl de
voorstemmers!
De overige debatten waren eigenlijk maar
matig interessant voor zoover het geen in
terne leger- en vlootbelangen betreft Het
bespreken van de algemeene lijnen wordt
uitgesteld tot de afdoening van het Weer
fonds-ontwerp, en dat is verstandig, want
dr. Colijn had gelijk toen hij opmerkte, dat
men beter praten kan over concrete daden
dan over wat misschien wenschelijk zou
Zijn
Ik zal dus niet dieper Ingaan op allerlei
besproken details, hoewel stellig veel behar
tigenswaard werd te berde gebracht. De di
verse militaire en maritieme specialiteiten
Meten van zich hooren. Van de zijde der
„Regeeringspartijen" werd krachtig aange
drongen op snelle motoriseering van de weer
macht. (Men leze het verslag maar na om
wat de heeren Schaepman, Duymaer van
Twist (A.R.), Tilanus (C.H.) en Wendelaar
(VJ3.) ervan gezegd hebben Ook de mari
tieme aangelegenheden vonden sterke belang
stelling en het was in 't bijzonder de heer
v. d. Bilt (RIL), die zijn Marine-hart luchtte!
Wie zich voor de betreffende zaken speciaal
Interesseert mag zeker niet verzuimen, van
zijn rede kennis te nemen.
Behalve de defensie-zaken heeft de Kamer
«en massa werk verzet. De ministers Slingen-
berg en Van Lldt de Jeude kregen hun zaken
reeds aan kant en tussehen de dropjes door
werden nog een aantal afzonderlijke ontwer
pen behandeld. Zoo de wetsvoordracht nopens
huur en huurkoop en het afbetalingsbedrijf,
beoogende, woeker in dit opzicht tegen te
gaan. Gelukkig kon Exc. Gelissen verklaren,
dat in ons land weinig niet-bona fide afbe-
talingsbedrijven voorkomen, doch er zijn en
kele slechte en daarvoor moesten afdoende
maatregelen worden genomen. Het „termijn-
bedrijf' zal dan voortaan o.a. aan een ver
gunningstelsel worden gebonden, om iets te
noemen.
Ook werd het Werkloosheidssubsidiefonds
afgehandeld en daarbij verklaarde minister
Oud, dat de verlaagde uitkeeringen gecom
penseerd moeten worden door besparingen
vla een scherpere controle en dat gemeenten,
die door verhoogde werkloosheid in de tweede
helft van dit jaar in moeilijkheden zijn ge
raakt, op hulp kunnen rekenen.
De begrooting van Sociale Zaken leidde
tot breedvoerige besprekingen, welke mij
thans veel te ver zouden voeren, kan sprake
zijn van een volledige weergave der debatten.
In hoofdzaak moet ik mij wel beperken tot
wat de minister gezegd heeft. En dan moet
allereerst genoemd worden, dat de ongerust
heid van de heeren Kupers (S.D.) en Snee
vliet (Rev. Soc.) nopens de steunnormen werd
weggenomen. Z.Exc. verklaarde, dat verla
ging thans niet in het voornemen der Regee
ring ligt. Maar in 't algemeen blijft het loon
peil in het vrije bedrijf in deze de groote fac
tor. Wel werd het steunbedrag voor de ha
venarbeiders verlaagd, doch dat kwam, wijl in
dat bedrijf lïionen van ruim 17 voorkomen
en dus de gemiddelde norm op 24 kon wor
den geplaatst.
Z. Exc. gaf aan, aan welke richtlijnen hij
zich hij de steunverleening pleegt te houden.
Er behoort allereerst een noodzakelijk,
ethische minimum te worden vastgesteld, zoo
dat de menschen het sober hebben, maar niet
te arm, Daarnaast moet er zijn een zekere
verhouding tussehen het steunbedrag en het
loon, dat kan niet anders. Ten derde mag de
financleele kracht der overheidskassen geen
geweld worden aangedaan en ten slotte dient
men erop te rekenen, dat de werkloosheid
eens tot het verleden gaat behooren, voldoen
de werkgelegenheid terugkeert. Aan deze vier
grondslagen wilde Z.Exc. het in de Kamer
gesprokene toetsen.
Op verschillende punten verdedigde en
handhaafde de bewindsman de huidige steun-
politiek. Maar wat eventueele invoering van
nieuwe normen betreft, de kleine zelfstandi
gen b.v., waarvoor zeer sterk gepleit was,
kan de minister alleen niet helpen, hij zal
overleg plegen met zijn ambtgenooten om te
zien, in hoeverre voor deze menschen iets
kan worden gedaan. Ook het denkbeeld om
den kleinen boer op zijn eigen bedrijf aan het
werk te zetten kan worden bekeken.
De steunverleening in natura zal worden
voortgezet en waarschijnlijk ook de verkoop
van blikvleesch, waarvan de voorraad thans
tot Maart reikt.
Nu kwam mr. Slingenberg tot een kwestie,
welke zeer veel aandacht in de Kamer had
genoten, namelijk de zaak betreffende het
werkverschaffingswerk en de particuliere
aannemers. Z.Exc. zette uiteen, dat hij dik
wijls staat voor de vraag, of een werk, dat
tot schade van de hygiëne en van den arbeid
blijft liggen, als werkverschaffingsobject moet
worden aangevat, wijl het evenzeer als een
normaal karwei zou kunnen worden be
schouwd. Wanneer men er niet aan begint,
voelt hjj zich gerechtigd de werken te doen
uitvoeren tegen lager loon. De heer Kupers
interrumpeerde: Als men zoo doorgaat kan
geen enkel werk meer normaal uitgevoerd
worden!, doch de minister bleef erbij, dat hij
de zaken nu eenmaal andei's beziet. Nadruk
kelijk wees de minister erop, dat de Heide-
Maatschappi) prachtig werk heeft verricht,
waarvoor ieder niet anders dan dankbaar kan
zijn. Aan haar arbeid mag dus niet worden
getornd.
Op het gebied der werkverschaffing brengt
ieder een offer en de aannemer mag niet de
eenige zijn, die eraan verdient. Maar de be
windsman wil de aannemers zeker niet uit
sluiten.
Z.Exc. wenschte zich omtrent deze aange
legenheid der aannemers niet te binden; ge
val voor geval zal bekeken worden, want ook
kwam het voor, dat men door onderlinge af
spraken hooge prijzen in de wacht trachtte te
sleepen!...
Ten slotte besprak de minister de motie
Van Houten, vragend een uitkeering ineens
aan gesteunden. Z.Exc, moest haar afwijzen.
Men vergeten toch niet, dat rijk en gemeenten
per jaar aan steun 90 millioen, aan werk
verschaffingen 38 millioen en aan de werk-
loozenkassen 12 millioen uitkeeren. Verder
besteedt de Overheid aan Armenzorg 82.5
millioen (met particulieren samen 90 mil
lioen), aan invaliden, ouden van dagen en
zieken 84 millioen. En als men dan nog re
kent, dat de 60 millioen van het Werkfonds
daarbij komt, dan ziet men, hoe Nederland
toch waarljjk niet slecht voor de economisch-
zwakken in de bres springt.
Was het wonder, dat de minister laconiek
verzekerde, dat ons land niet ten achter staat
b() wat in andere landen op bovengenoemd
terrein geschiedt. Nogmaals moest Z.Exc. de
motie afwijzen, eraan herinnerend, dat met
Kerstmis het gebruikelijke extra aan de werk-
loozen zal worden uitgereikt.
Er wórdt nog gerepliceerd, waarna de motie
verworpen werd met 1850 stemmen. So
cialisten en Communisten en de heeren Snee
vliet (R.S.) en Arts (K.D.P.) waren vóór.
Na de aanneming dezer begrooting kwam
wéér dr. Deckers aan bod. Een gansche avond
en nachtzitting had hij zitten luisteren naar
de woorden van een groote reeks leden en
daarvan kan gezegd worden, dat algemeen
het optreden van dezen bewindsman bij
„Landbouw" wordt toegejuicht. Dr. Lovink
C.H b.v. uitte zijn vreugde over het feit,
dat deze bewindsman positief verklaarde, ver
antwoordelijk te zijn voor het gansche land
bouwbeleid en dus niet meer te zullen toe
laten wat vroeger zoo vaak geschiedde, name
lijk, dat verantwoordelijkheden werden „af
geschoven". Maar de afgevaardigde drong
mede sterk aan op groote soberheid en daar
om wilde hij een post van 50.000 (voor
eventueele nieuwe ambtenaren) niet toestaan.
De minister voorkwam strubbelingen door het
intrekken van den betreffenden begrootlngs-
post.
Ook bij deze gelegenheid werd aanhoudend
voor den kleinen boer gepleit. Z.Exc. bleek
een groot vriend van deze nijvere mede
burgers en deelde o.a. mee, de roggeprtjs voor
1936, '37 en '38 gewaarborgd te hebben op
een bedrag van 7 i 8, „een keurige prijs!"
zooals de minister 't uitdrukte en „best voor
den kleinen boer". En op de interruptie—
Droessen (R.K.): Die hebben daar niets aan!
haalde de minister zijn schouders op, zeggend,
dat de deskundigen 't altijd en eeuwig met
elkaar oneens zijn...
Op de groote vraag, of weer tot afslachting
van vee op grooten schaal moet worden over
gegaan, kon Z.Exc. nog niet antwoorden.
Wel is zijn meening, dat het middel slechts
in het uiterste geval moet worden toegepast.
En in aansluiting wat mr. Slingenberg iji
het begin van den middag gezegd had deelde
mr. Deckers mee, met den bewindsman van
Sociale Zaken te zuUen overleggen de moge
lijkheid tot het tewerkstellen van den kleinen
boer op zijn eigen bedrijf. In dit verband uitte
de minister zijn groote misnoegen over de
felle critiek, welke door sommige leiders der
kleine boeren op de Regeering wordt uitge
oefend. „Men werkt met rare middelen",
aldus de minister, „de menschen worden een
voudig „dol" gemaakt"! Z.Exc. vroeg zich
ernstig af, of hij in 't vervolg zulke organi
saties nog wel zou ontvangen in zijn Kabinet.
De avond tevoren hebben zij op de Regeering
geschimpt, en den volgenden dag krijgt de
minister van die lieden een vriendelijk briefje,
met het verzoek om een onderhoud...
Steun aan de Pluimveehouderij is in over
weging, maar er zijn zeer uiteenloopende ad
viezen.
Ziehier enkele hoofdpunten uit het debat.
De afd. „Visscherij" bracht de gebruikelijke
pleidooien voor een puf-verbod (o.a. van den
heer Van Twist (A.R.), die eveneens waar
schuwde tegen overbevissching der Noord
zee). De minister verzekerde, dat er geen
sprake is van opzettelijke puf-visscherjj en
dat de onwillekeurig meegevangen te kleine
vlsch van belang Is voor vischlijmfabrieken en
voor de eendenhouders. Van een verbod wilde
Z.Exc. dus niet weten. En ook bleek, dat dr.
Deckers de belangen van de zoetwatervis-
scherij evenzeer wilde behartigen. Mede tegen
de overbevissching worden maatregelen ge
nomen, werkelijk, dit eerste contact van dr.
Deckers als landbouwminister met de Kamer
was alleszins gunstig en de belanghebbenden
kunnen erop aan, dat waai' is wat de minister
zei: Wij hebben in ons land gelukkig geen
dictatuur, en daarom kunnen de wensehen en
klachten van den landbouw en de visscherij
tot in het Kabinet van den Minister door
dringen. Dit in weerslag op wat de heer
Louwes (VB.) had opgemerkt over onge-
wenschte landbouw-toestanden in Duitschland.
Nu rest mij r.og een na-betrachtiging over
alles, wat bij de begrooting van Waterstaat
naar voren kwam. Maar ik moet eindigen,
mijn ruimte is al meer dan verpraat. Ik meen
echter in deze wel te kunnen volstaan met
verwijzing naar de verslagen. Schokkend
waren de debatten niet.
Parlementariër.
VOOR HET KIND.
Prentbriefkaarten.
jaarlijks wacht men met spanning af de
verschijning van de prentbriefkaarten, uit
gegeven door den Ned. Bond tot Kinderbe
scherming.
Dit jaar zijn de verwachtingen verre over
troffen.
Een serie bloemenkaarten door Voerman,
Kerstkaart en Nieuwjaarskaart naar ieders
smaak, alles in frissche kleuren en welver
zorgde uitgave.
Deze kaarten voorspelt men een geweldig
succes.
Verkrijgbaar in alle 1000 plaatsen, waar
propaganda wordt gevoerd.
ONVERANDERDE BOTERPRIJS.
De Leeuwarder Comissienoteering voor
boter is gisteren vastgesteld op 56 cents, even
als vorige week.
met Purol
Harde, ruwe
of gesprongen handen worden
in één nacht, gaaf en zacht met
Beste voor de handen
Doos 30 en 60 ct. Tube 80 ct.
Bi) Apothekers en Drogisten.
ZONDAG 8 DECEMBER.
Hilversum I, 1875 m.
8.30 NCRV, 9.30 KRO, 5.00 NCRV, 7.45—
11.00 KRO.
8.30 Morgenwijding.
9.30 Gramofoonpl.
10.00 Hoogmis.
11.20 Kamermuziek.
12.00 Gramofoor.pl. en lezing.
2.00 Cursus.
2.30 Orkestconcert en gramofoonpl.
415 Ziekenlof.
5.00 Gewijde muziek.
5.20 Geref. Kerkdienst.
7.00 Chr. Zangvereen. „Zingt den Heer".
7.45 Berichten, causerie.
8.15 KRO-orkest m.m.v. solisten.
9.00 Gramofoonpl.
9.20 Koorconcert.
9.30 Gramofoonpl.
9.40 Kamerorkest.
10.00 Voordracht.
10.10 Koorconcert.
10.30 Berichten, gramofoonpl.
10.40—11.00 Epiloog.
Hilversum H, 301 m.
8.55 VARA, 10.00 VPRO, 12.00 AVRO, 5.00
VARA, 8.00 AVRO.
8.55 Orgelspel.
9.00 Voetbalnieuws.
^>■05 Tuinbouwpraatje.
9.30 Vervolg orgelspel.
9.45 Lezing.
10.00 Zondagsschool.
10.30 Vrijz. Kerkdienst.
12.00 Filmpraatje.
12.30 Kovacs Lajos' orkest, en gramofoonpl.
I.45 Boekbespreking.
2.15 Gramofoonpl.
2.35 Verslag voetbalwedstrijd IerlandHol
land.
4.30 AVRO-Decibels.
4.55 Sportnieuws.
5.00 Gramofoonpl.
5.30 Voetbalpraatje, sportnieuws, gram.pl.
6.00 Radiotooneel.
7.00 De Flierefluiters.
8.00 Berichten.
8.15 Ormroeporkest m.m.v. solist.
8.45 Causerie.
8.55 Gramofoonpl.
9.15 Radio-Journaal.
9.30 Zang en orgel.
9.50 Radiotooneel.
10.10 AVRO's Aeollan-orkest.
II.00 Berichten.
11.1012.00 Dansmuziek.
MAANDAG 9 DECEMBER,
Hilversum I, 1875 m.
NCRV-uitzending.
8.00 Schriftlezing.
8.159.30 Gramofoonpl,
10.30 Morgendienst.
11.00 Chr. lectuur.
11.30—12.00 en 12.15 Gramofoonpl.
12.30 Orgelconcert.
2.00 Voor de scholen.
2.353.15 Causerie.
3.30 Knipcusus.
4.00 Bijbellezing.
5.00 Gramofoonpl.
5.30 Viool en plano.
6.30 Vragenuur.
7.00 Berichten. Reportage.
7.30 Vragenuur.
8.00 Berichten.
8.05 NCRV-orkesfc
9.00 Causerie.
9.30 Vervolg concert (Om 10.00 Berichten).
10.3011.30 Gramofoonpl,
Hilversum H, 301 m.
Algemeen Programma, verzorgd door de
VARA.
8.00 Gramofoonpl.
10.00 Morgenwijding VPRO.
10.15 Declamatie.
10.40 Trio Favoriet.
11.05 Declamatie.
11.20 Trioconcert.
12.00 Gramofoonpl.
12.30 VARA-orkest.
I.301.45 Gramofoonpl.
2.00 Orgelspel.
2.45 Voor de Vrouw.
3.15 Vlooi en piano.
3.45 Gramofoonpl.
4.30 Kinderuur.
5.00 De Notenkrakers.
6.00 Orgelspel.
6.30 Muzikale causerie.
7.10 Lezing.
7.30 Zang- en Viool-recital.
8.00 Berichten, causerie, gramofoonpl,
9.00 Piano-recital.
9.25 Hoorspel.
10,00 Berichten.
10.05 E. Walis' orkest, m-m.v. soliste.
II.0012.00 Gramofoonpl, en planorecital.
DINSDAG 10 DECEMBER
Hilversum I, 1875 m.
KRO-uitzending.
8.00 Gramofoonpl.
8.159.30 Hoogmis.
10.00 Gramofoonpl.
11.3012.00 Godsd. halfuur.
12.15 Gramofoonpl. en Schlagermuziek.
2.00 Vrouwenuur.
3.00 Modecursus.
4.00 Gramofoonpl. en orkestconcert.
6.40 Lezingen.
7.35 Gramofoonpl.
8.00 Berichten. Causerie.
8.15 Symphonieconcert (Om 8.50 Causerie).
9.35 De KRO-Troubadours.
10.15 Causerie.
10.20 Gramofoonpl.
10.30 Berichten.
10.35 Populair concert.
11.30—12.00 Gramofoonpl.
10.30 Berichten.
10.35 Populair concert.
11.3012.00 Gramofoonpl,
Hilversum H, 301 m.
AVRO-uitzending. 5.30 VPRO. 6.30 RVU.
8.00 Gramofoonpl.
9.00 Ensemble Jonny Kroon.
10.00 Morgenwijding. Gewijde muziek..
10.30 Vervolg van 9.00.
11.00 Kookpraatje.
11.30 Orgel en zang.
12.30 Renova-kwintet.
I.30 Omroeporkest en solist.
3.00 Knipcursus.
4.00 Piano-recital.
4.30 Kinderkoorzang.
5.00 Voor kleine kinderen.
5.30 Bijbelvertellingen.
6.00 Gramofoonpl.
6.30 Causerie.
7.00 Voor de kinderen.
7.0Ö Gramofoonpl.
7.30 Engelsche les.
8.00 Berichten.
8.10 Rud. Nelson's Revue.
8.40 Omroeporkest m.m.v. soliste.
8.00 Hoorspel
10.0 Royal Welsh Ladies Choir.
10.30 Verslag schaakmatch.
10.30 Gramofoonpl.
II.00 Berichten, gramofoonpl.
11.1012.00 Dansmuziek,
De heer Colijn antwoordt: Defensie
is de eerste taak van een volk.
In de Woensdagavond en des nachts voort
gezette vergadering van de Tweede Kamer is
verder gediscussieerd over de begrooting van
Defensie.
De heer K. ter Laan. De Bijzondere Vrij
willige Landstorm drukt op de belastingpen
ningen van heel het volk; de leiders daarvan
moesten zich houden buiten de politiek.
Spr. dringt er op aan dat de bonden van
onderofficieren weer volledige bewegingsvrij
heid krijgen. Dit zou den geest in leger en
vloot nog meer ten goede komen.
De heer Lingbeék (H.G.) wijst op het
eenzijdig streven van allerlei pacifisten.
Onze weermacht is omgekeerd evenredig
aan de uitgestrektheid van ons grondgebied.
Spr. schaamt zich het te zeggen: we rekenen
op anderen.
De luchtmacht.
De heer Schaepman (r.k.) beschouwt
de instelling van een inspectie der militaire
luchtvaart als een eersten stap in goede rich
ting.
Van de instelling der inspectie worde ge
bruik gemaakt om alle organen van de lucht
vaart te concentreeren; de Memorie van Ant
woord heeft spr. ten deze niet voldaan; de in
spectie behoort alles onder zich te hebben.
Inmiddels wijst spr. op het tekort aan Euro-
peesch personeel in Indië. En ook ontbreekt er
veel ten aanzien van het inlandsch beroeps-
personeel bij mobilisatie. Er is vrijwel niets
gedaan om het tekort aan te vullen. Zoo is de
mobilisatie niet verzekerd. Heeft de minister
zijn standpunt inzake het inlandsch beroeps-
personeel reeds bepaald?
De S.D.A.P.
De heer Van Zadelhoff (s.d.) be
spreekt het standpunt der S.D.A.P. ten opzich
te van de bewapening. De veranderde omstan
digheden hebben de internationale ontwapening
op den voorgrond gebracht. De S.DA.P. bljjft
op een legaal standpunt.
Het Volkenbondsverdrag is richtsnoer voor
onze ontwapeningspolitiek. De socialistische
internationale staat op het zelfde standpunt.
Wij zullen alles doen om de sancties te doen
doel treffen.
De regeering is met het „Weerfonds" op den
verkeerden weg.
Principieel staat de sociaal-democratie te
genover den minister ten aan zien van het
doel der weermacht.
Wat de economische en industrieele oorlogs
voorbereiding betreft, wacht spr. de maatre
gelen der Regeering af. Maar als die daarin
den burgerlijken dienstplicht opneemt, zal zij
de S.D.A.P. tegen zich vinden.
De V.D.
De heer Joekes (v.d.), herinnerend aan
het standpunt steeds door de v.d. ingenomen,
en aan de pogingen tot bezuiniging der Re
geering, verdedigt de houding der vrijzinnig-
democratische fractie inzake het stemmen
over de Defensie-begrootingen.
Nederland moet medewerken aan de rechts
handhaving door den Volkenbond.
Met het oog op de veiligheid van Neder
land en Indië zullen de Vrijzinnig-Democraten
afzien van verdere vermindering der bewape
ning en ten deele hun stem aan de aanhangige
defensie-voorstellen niet onthouden. Het stem
men voor de begrooting houdt echter niet in
het onderschrijven van het doel der weermacht,
dat de Regeering stelt.
De fractie is niet eenstemmig in het oor
deel over de gevolgen van de toetreding tot
den Volkenbond voor onze weermacht. Een
deel zal tegen de Defensie-begrooting stem
men, en dit motiveeren.
De heer Ti lal u s (cJi.) zou deze begroo
ting kunnen noemen de naakte waarheid. Er
wordt niets in verbloemd. Daaruit vloeit niet
voort, dat er van de weermacht niets deugt.
Integendeel, Spr. noemt daarvoor een aantal
voorbeelden. En ook de K. XVHI is een bewijr
van nuttig rendement van voor de weermacht
bestede gelden.
De heer Wendelaar, zal den minister
gaarne steunen, als h(j met voorstellen komt.
De heer Westerman (nJi.) Onze marine
is klein, de onderzeebooten zijn goed. Waarom
moet het overleg met Indië over het rapport-
Kan zoolang duren?
De heer Ketelaar (v.d.) en enkele poli
tieke vrienden zullen met volle overtuiging te
gen de begrooting stemmen.
De heer Sneevliet vraagt opnieuw gratie
voor de gestraften van „De Zeven Provinciën".
Spr. acht de defensieplannen verderfelijk, doch
de tijd om ze behoorljjk in de volksvertegen
woordiging onder oogen te zien, ontbreekt.
Minister aan het woord.
De Minister van Defensie ad Int., de heer
Colijn, heeft uit de rede van den heer van
Zadelhoff spr. een uitlating opgevangen die af
zonderlijke opmerking verdient, nJ. dat de
s.d.ap. elke Illegale actie verwerpt, zoowel
individueel als voor de partij in haai' geheel.
Spr. neemt van die verklaring acte.
De verscheidenheid der gemaakte opmer
kingen ia groot.
Een daarvan betrof het verlies van betrek
king bij opkomst der miliciens onder de wa
penen. Niemand kan zoo iets méér betreuren
dan spr.
Oud-gepensionneerden.
Minder gemakkelijk is het voor spr, t.o.v.
de pleidooien van oud-gepensionneerden. Van
recht is geen sprake en er is nooit recht ge
weest. De vr aag was of er reden was voor ge
lijkstelling met andere, wel gepensionneerde
groepen. Herhaaldelijk is die vraag aart de
orde geweest en afgewezen. Indien het uit
voerbaar is, is er wel eenige aanleiding voor
die gelijkstelling. Maar ook de schatkist stelt
haar eischen.
De regeering acht nog niet den tijd geko
men om over te gaan tot strafvermindering
voor de gestraften der „Zeven Provinciën".
Dit houdt in, dat die wel eens kan komen.
Tegenover eenige actie daartoe staat de re
geering onverschillig.
Het houden van dienstplichtigen met verlof
onder de wapenen, kost geld. Ook andere
maatregelen kosten geld.
Maar het belangrijkste is verbetering der
materieele uitrusting, die bovendien dadelijk
uitwerking heeft.
Spr. schetst de positie der menschen die in
1912 vrijwillig de Marinewerf verlieten. Men
kan niet zeggen dat een toezegging niet is in
gelost. Spr. ziet geen kans, verder te gaan dan
gegaan is, al ls spr. vatbaar voor redelijke ver
zoeken.
De berekeningen van den heer K, ter Laan
over de begrootingscijfers z\jn niet juist. Men
vergete niet, dat aan het dep. van defensie
reeds bezuinigd werd in jaren, toen andere"
departementen nog in belangrijke mate ste
gen.
De economische en industrieele oorlogsvoor
bereiding berust op een werkplan.
De trage promotie der officieren erkent spr.;
doch dit is iets anders dan de kans zien, haar
te verbeteren. Spr. erkent de wenschelijkheid,
maar de financieele gevolgen zijn er ook nog.
Voor de onderofficieren is er het capitulanten-
stelsel; voor de officieren moet ook wat wor
den gedaan. Spr. is voorstander van oefening
van 5% maand in legerverband voor de een
heid der opleiding; men moet van den man een
soldaat maken; dat moet geschieden in het
bijzijn van anderen.
De algemeene beschouwingen worden ge
sloten.
Bij art. 132 komt de begrooting der Artil
lerie-inrichtingen aan de orde; bij art. 133 de
vestingbegrooting voor 1936.
Beide worden z.h.st. aangenomen.
By art. 140 bepleit de heer K. ter Laan
(s.d.) de belangen der z.g. mobilisatie-slacht
offers.
De Minister ontkent dat de in gemeen
overleg tot stand gekomen wet van 3 Dec.
1931 een daad van onrecht zou zijn geweest.
Men moet zich kunnen neerleggen b(j een een
maal genomen beslissing. Spr. wil de wet nog
wel eens bekijken zonder eenigerlei toezegging
te doen.
De vergadering wordt des nachts om vier
uur verdaagd tot Donderdagmiddag één uur.
In de Donderdagmiddag gehouden vergade
ring van de Tweede Kamer was aan de orde
de stemming over de begrooting van defensie
De heer Duys (s.-d.) verklaart, voor dé
begrooting te zullen stemmen.
De Kamer neemt de begrooting van defen
sie met 51 tegen 23 stemmen aan. Tegen:
s.d.a.p., c.-p., en de heeren Sneevliet (r.-s.),
Arts (k.d.p.) en Van Houten (c.-d.), benevens
de vrijzinnig-democraten BakkerNort, Kooi
man, Ketelaar en Ebels; de vrijzinnig-demo
craten Joekes en Schilthuis stemden voor.
Nadat de begroting van Defensie was aan
vaard werd de behandeling van het wetsont
werp Begrooting van het Verkeersfonds voor
1936 ter hand genomen en na ampele be
spreking zonder hoofdelijke steming aan
vaard.
ADRES VAN OUD-MILITAIREN AAN
DE TWEEDE KAMElt.
Het Comité ter behartiging van de belangen
der gepensionneerden van Land-, Zeemacht en
Koloniën heeft aan de Tweede Kamer een
schrijven gericht, waarin wordt gezegd, dat
met zeer veel teleurstelling is kennis geno
men van het gestelde in de Memorie van
Antwoord op de Defensiebegrooting, ten aan
zien van de oud-gepensionneerden. De regee
ring stelt zich afwijzend tegenover den drang,
uit de Kamer uitgeoefend, om tegemoet te ko
men aan de billijke wensehen der oud-mili
tairen.
Het Comité verzoektde Kamer medewer
king te verleenen, opdat aan den niet te
weerspreken achterstand ten aanzien van pen
sioenen bij de oud-gepensionneerden van land
en zeemacht, een einde wordt gemaakt.
De minister van Biimenlandsche Zaken
heeft een commissie ingesteld met de op
dracht:
Te onderzoeken op welke wijze de draad
omroep in Nederland het best kan worden
georganiseerd, beheerd en geëxploiteerd;
voorstellen te doen omtrent regelingen en
maatregelen van technischen, juridischen en
exploitatieven aard, welke hetzij blijvend,
hetzij bij wijze van overgang ter zake moe
ten worden getroffen en genomen.
Telegram aan Engelsch Vorstenpaar.
H. M. de Koningin heeft aan het Engel
sche koningspaar telegrafisch deelneming
betuigd met het overlijden van prinses Victoria
Het programma.
Het programma van de herdenking van de
oprichting van het Korps Mariniers luidt als
volgt:
Maandag 9 December 20 uur. Het te Rotter
dam aanwezige gedeelte van het Korps Mari
niers, marcheert van de Marinierskazerne in
troepenverband van een bataljon, bestaande
uit drie compagnieën, waarbij ingedeeld het
Vaandel,onder bevel van den kapitein der
Mariniers F. Lugt, naar het Raadhuis. Aan
het hoofd van den troep zullen marcheeren
de tamboers en pijpers en de Marinestaf-
muziek.
20 uur 30. Het Korps wordt door. het ge
meentebestuur ontvangen ten Raadhuize in de
Burgerzaal.
Na de desbetreffende plechtigheid worden
door de Mannenzangvereeniging der Rotter-
damsche Vereeniging van Politiepersoneel
Hermandad eenige zangnummers ten gehoore
gegeven.
Vervolgens wordt op den Coolsingel tegen
over het frontbalkon van het Raadhuis een
taptoe gegeven door de tamboers en pijpers
van het Korps in samenwerking met de
Marinestafmuziek, na afloop waarvan het ge-
beele troeperrverband zal defileeren in rich
ting Delftsche Poort en terugmarcheeren naar
de Marinierskazerne.
Dinsdag 10 December 8 uur 15. Herden
kingstoespraak van den chef van het Korps
Mariniers op de binnenplaats der Mariniers
kazerne.
20 uur. Herdenkingsfeest in de groote
Doelczaal, Coolsingel.
Woensdag. 11 December 15 uur tot 18 uur.
De chef van het Korps Mariniers en mevrouw
M. C. DorrenBrouwer zullen daartoe %e~
noodigden ontvangen op een thé dansant to
het hotel Weimar.
De Marinestafmuziek zal hierbij dansmuziek
spelen.
20 uur. Feestavond, aangeboden door het
comité uit de Rotterdamsche Burgert} aan hc
Koips Mariniers in het Capltol-Theater t®
Rotterdam.
De beëediging van zes reserve-luitenan
der Mariniers bt) de Koninklijke Marln
Reserve op Maandag 9 December as. te
uur 30 op het Schuttersveld te CroofVfl*»
