ÏÏUtmen
Skhekkingm
3$ehikkingea
t
BINNENLAND
Schagen,
Dc Tweede Kamer beraadslaagt over de
Onderwijsbegrooting
HELDERSCHE COURANT VAN 21DECEMBER 1935.
De crisis overwonnen.
Geen regeeringscrisis. Het ontwerp aangenomen
Ontslag voor de gehuwde onderwijzeres.
Wat voor weer vandaag?
MARKTBERICHTEN.
Burgerlijke Stand
van Den Helder
Stoomvaartberichtèn.
5e fiuut
gewaagd
mooi Huis, Heet. Treubstr. 71
5e fma
gewaagd
üktteeii doet Verkoaptu
Regeering; neemt terug concentratie
bijzondere scholen.
In een vol bezette Tweede Kamer heeft de
minister-president onder gespannen belang
stelling de volgende verklaring afgelegd:
Uit de beraadslaging Is gebleken, dat
er in de Kamer geen meerderheid aan
wezig is voor de aanvaarding van para
graaf 12 van het wetsontwerp tot ver
laging van de openbare uitgaven op het
onderwijs.
De regeering betreurt dit, omdat zij
van oordeel is, dat concentratie op het
terrein van het bijzonder onderwijs nood
zakelijk is, zoowel uit een oogpunt van
bezuiniging op de overheidsuitgaven als in
verband met hetgeen ten opzichte van het
openbaar onderwijs is geschied.
De ministers behoorende tot de linker
zijde achten een afwijzing van paragraaf
12 zó6 ernstig, dat zij daarin aanleiding
zauden moeten vinden zich tot H.M. de
Koningin te wenden met het verzoek hen
van hun ambt te ontheffen. Daar door
het uittreden dezer bewinslieden aan het
kabinet zijn grondslag zou ontvallen, zou
het daardoor voor het kabinet onmogelijk
worden zijn arbeid voort te zetten.
Uit overweging, dat een kabinetscrisis
tot voor.het landsbelang ernstige gevol
gen zou kunnen leiden, hebben genoemde
ministers zich bereid verklaard zich met
de overige leden van het kabinet te be
raden over een oplossing, die het hun
mogelijk zou maken deel van het kabinet
te blijven uitmaken. Dit beraad heeft ge
leid tot het navolgende besluit van het
kabinet:
..Paragraaf 12 van het ontwerp wordt
voor het oogenblik teruggenomen. Het
kabinet blijft echter staan op het stand
punt, dat een wettelijke regeling moet
worden getroffen, om de concentratie van
bijzondere schoen te bevorderen. Het
acht het niet mogelijk hier met de bepa
lingen van paragraaf 13 te volstaan."
Een Staatscommissie.
De verklaring gaat verder:
De vraag, of die concentratie zal kuimen
worden verwezenlijkt op een wijze, die de
tegen paragraaf 12 Ingebrachte bezwaren
ondervangt, zal op korten termijn worden
onderzocht door een Staatscommissie van
veelzijdige samenstelling, die zal arbeiden
onder leiding der regeering. Deze commissie
zal dan tevens tot taak heben tijdig een voor-
stel te formuleeren met betrekking tot de wet
van 4 Augustus 1933.
De regeering hoopt, dat het overleg in deze
commissie binnen korten tijd zal leiden tot
een op ossing, die voor Regeering en Staten-
Generaal aanvaardbaar zal blijken. Zij zal, in
dien die hoop niet mocht worden verwezen
lijkt, harerzijds met een zelfstandig voorstel
komen, desnoods met een al dan niet ge
wijzigde indiening van de bepalingen van
paragraaf 12.
„In afwachting van het resultaat van het
voorgaande, zal de Regeering harerzijds, ver
trouwende op de medewerking der Staten-
Generaal, het mogelijke doen om te bevorde
ren, dat het thans in behandeling zijnde ont
werp met spoed tot wet wordt verheven.
„Daarom zullen de bezwaren, ingebracht
tegen de vrijwillige concentratie van bijzon
dere scho'.en, voor een belangrijk deel komen
te vervallen. De Regeering hoopt, dat dit er
toe zal leiden, dat aanstonds belangrijke resul
taten op het stuk der vrijwillige concentratie
zullen worden verkregen.
„Inmiddels zal, wat de concentratie van
openbare scholen betreft, niet worden voort
gegaan met de toepassing van het 4e lid van
art. 22 van de L.O.-wet. Terwijl de Regeering
aanneemt, dat Gedeputeerde Staten, kennis
nemende van deze verklaring, bij de toepas
sing van het derde Ud van dit artikel met
groote behoedzaamheid zullen te werk gaan.
„Voorts zal de Regeering, naar aanleiding
van de bezwaren, die In de Kamer zijn Inge
bracht tegen de wijze, waarop gedurende de
laatste jaren de concentratie bi) het Open
baar Onderwijs is geschied, een onderzoek
instellen naar de gevolgen van de opheffing
van openbare scholen, sedert de circulaire van
20 Juli 1933, voor zoover tot die opheffing
werd besloten in afwijking van het advies van
den Raad van State."
MARKTOVERZICHT.
A h zijnde een z.g. „Wintermarkt" had
jagen j.1. Donderdag zeker geen reden tot
klagen; integendeel, de aanvoer was vrij groot.
Handel in vei te koeien goed: 25 clntspp
Hoogste noteering f 210—, Er waren niet
minder dan 75 stuks ter markt aangevoerd.
Kalf- en geldekoeienhandel eveneens goed De
laatste zelfs iets duurder. Graskalveren stutr-
,UC^t,e„re kalveren vlug-duur. Fokkalve-
Jm t0t f 20'~ De handel in schapen,
11*7 voor_den slacht als de overhouders,
p1tLfcÏÏf'^?aarden weinl£ of &een aanvoer.
l ggetihandel matig. Schrammen in 't geheel
geenmaanvoer. Vette varkens Ware/iets
to0r>klppenmarkt wa3 veel aangevoerd en
tey^.-j .^eprschte er een bevreü|geaOS. handel.
In de Woensdagavond voortgezette verga
dering van de Tweede Kamer kwam aan de
orde het wetsontwerp tot verlaging der open
bare uitgaven voor het onderwijs.
Uit de debatten citeeren wij 't volgende:
De heer K. ter Laan (s.d.) wil tot klaar
heid komen. Dit is van belang, vooral als er
onderlinge afgunst bij te pas komt. Steeds
meer ontwikkelen hoogere burgerscholen zich
tot streekscholen. Daaraan moet niets in den
weg worden gelegd, omdat ze eigenlijk het
karakter dragen van een rijks H.B.S. Wegens
den grooten last, op de buitengemeenten ge
legd, zal sprekers fractie tegenstemmen.
Minister Slotemakerd Bruine kan
niet hiermede instemmen. Wel kan spr. er
kennen, dat vele H.B.S. en het karakter heb
ben van streekscholen. Spr. zal pogen, ten
aanzien van de bezwaren, nog iets te vinden.
De heer Ketelaar (v.d.): Het gaat om
het belang van het onderwijs en het land, en
dat moet worden behartigd in onderling over
leg: dit heeft hier ontbroken. Dit is niet'de
juiste wijze. De leden van dei rechte^^jjde.jfan
de oude, misschien wel van een nieuwe coa
litie, moeten weten, wat ze doen, en of dit in
het belang van het land zal zijn.
De heer Faber (s.d.) is het met den heer
Ketelaar eens. Spr. ziet niet de noodzakelijk
heid in, de regeering voor een vijftal jaren,
aan banden teleggen. Niet duidelijk is, of er-
bok onder de uitsluiting valt het eventueel;
overnemen door het Rijk van een streek
school. Of een overgenomen school wordt be-i
schouwt! als één nieuwe School. Is niet dui
delijk.
De heer Van Dijken (a.r.) zegt. dat het
niet aangaat, dat, als iemand een bijdrage
geeft ter wille van die school, later het Rijk
daarover de beschikking neemt. Het Stop
wetje betreft bijzonder gymnasia en H.B.S.,
behoudens uitzonderingen, doch de minister
wil de uitzonderingen weg hebben. Als de
regeering geen geld heeft om nieuwe bij
zondere schoten te subsidieeren, moet het
zelfde gelden voor de openbare. Spr. werpt
dit den heer Ketelaar tegen, die zich beriep
op art. 195 der Grondwet
De Minister mengt zich niet in de dis
cussie der heeren. Bij de arükelen zal spr.
helpen zoeken naar hetgeen partijen kan ver
binden.
Bereids heeft spr. met de gemeente Wage-
ningen onderhandeld over een op te richten
gymnasium, te verbinden aan de H.B.S., en
een voorstel is al bij den gemeenteraad aan
hangig. De gemeenteraad van Wageningen
moet de behoefte tot oprichting van een gym
nasium behouden. Als men dit niet elegant
vindt, kan spr. zich beroepen op analogie.
Overigens is het Zonderling, de overheid een
verbod op te leggen van iets, dat ze uit zich
zelf wel zal nalaten.
Eischen voor rqks vergoeding aan
tTX.O.-scholen.
De heer Suring (r.k.)
Een amendament op art. 3 betreffende
eischen voor rijksvergoeding aan U.L.O.-
scholen beoogt een verduidelijking van den
opzet. Alleen het aantal leerlingen voor sub
sidie mede te doen tellen, wier ontwikkeling
door den hoofdinspecteur zoodanig worden ge
acht, dat ze voor U.L.O. geschikt zijn, wenscht
spr. te doen vervallen in dit amendement.
De Minister zegt, dat het pogen om in
vloed te oefenen op het gehalte der U.L.O.-
leerlingen, door onderwijsdeskundigen wordt
gewaardeerd. De hoofdinspecteur nu, is wel
het meest bevoegd. Spr. heeft tegen het amen
dement op art. 2 bezwaren, echter niet over
wegend, wat betreft het eerste deel, waar
door vervallen de woorden: „Alleen aan deze
leerlingen mogen de volgens dit en het vorig
artikel verplichte onderwijzers onderwijs
geven". Ev^pzoo is dit het geval met het
tweede deel, waardoor het nieuwe tiende lid
van art. 28 der L.O.-wet zou vervallen.
De minister is bereid, de wijzigingen aan te
brengen in art. 3, overeenkomstig spreker's
amendement op dat artikel. Dan kan dit
amendement vervallen.
De Minister zegt, dat het amendement-
Suring niet noodzakelijk is, wijl de minister
ontheffing kan verleenen van den eisch, dat
het zesde leerjaar moet zijn doorloopen.
De Minister neemt de nog overige amen
dementen van par. 6 over, nadat de heer
Suring het amendement op art. 3 heeft inge
trokken wegens de door de regeering aange
brachte wijziging.
Par. 6 wordt zonder hoofdelijke stemming
aangenomen.
BEGROOTING GOEDGEKEURD.
De heer Boon (lib.) bespreekt art. 184
(kosten van de Rijkskunstverzamellng Kröl-
Muller, ad 10.000). Het gebruik van
het N.U.M.-potje buiten het parlement om is
een zeer onjuist onparlementaire daad.
Bij art. 206 maakt de heer IJ z e r m a n
(s.d.) bezwaar tegen het terugbrengen van
den post, „verleenen van opdracht aan kun
stenaars voor het leveren van werken en
het geven van subsidiën deswege van 10.000
tot 8000". De minister beweert, dat het te
rugkomen op deze vermindering buiten het
kader der bezuiniging zou vallen. Spr. is het
hiermede niet eens en hoopt op herstel van
den post.
De heer Mo 11 er (r.k.) zegt, dat er ten
onrechte wel wordt gesproken van „de kunst
in nood"; dit moet zijn „kunstenaars in
nood".
De M i n i s t er zegt, dat pogingen om
kunstenaars in nood te helpen, hier eigenlijk
niet thuis behooren.
De heer K. ter Laan (s.d.) betoogt, dat
de plaatselijke instantie te Slochteren on
machtig is om bij te dragen voof restauratie
van den toren aldaar.
De Minister merkt op, dat er zoo vele
andere monumenten zijn die restauratie be
hoeven. Eenige belangstelling uit de streek,
al naar draagkracht, mag toch verwacht
worden. Tot nu toe heeft spr. geen onrede
lijke eischen gesteld.
Ht begrootingshoofdstuk wordt zonder
hoofdelijke stemming aangenomen (tegen de
heer Sneevliet, r.s.).
In de Donderdag voortgezette vergadering
van de Tweede Kamer is verder gediscussieerd
over het wetsontwerp totverlaging van de
Openbare Uitgaven voor het Onderwijs,
De heer Th ij ss en (s.d.) verdedigt op
artikel 1 amendementen, strekkende voor de
plattelandsscholen de werking van het voor
gestelde artikel te verzachten, door daar voor
de kleine scholen ongeveer de bestaande leer
lingenschalen te handhaven en de z.g. cen
trale scholen voor zevende en achtste leerjaar,
wat de leerlingenschalen betreft, te behande
len als U.L.O.-scholen.
De heer Van Dijken (a.r.) verdedigt op
art 3 een amendement, om de gevolgen van
niet-herbenoeming bij vacature van een ge
wezen boventalligen onderwijzer niet op den
wachtgelder te laten neerkomen maar op het
schoolbestuur.
De heer Til anus (c.h.) keurt af, dat de
amendementen-Thijssen er van uitgaan, dat er
alleen in gemeenten met minder dan 25.000
inwoners, kleine scholen zouden zijn. Dit is
onjuist. Daarom zou het amendement zijn doel
niet bereiken.
De heer Suring (r.k.) zegt, dat hij over
zijn ernstige bezwaren wil heenstappen. Even-|
als de heer Tilanus waardeert spr. de grond- j
gedachte van het tweede amendement-Thijs-
sen, maar het zou tot willekeurige gevolgen
leiden.
De heer Kersten (s.g.) zegt, dat een
leerlingenschaal van 41, 81, 131, zeer gevaar
lijk zal werken voor vele scholen en er ver
scheidene van zal doen verdwijnen. De minis
ter wijde aandacht aan scholen, die in een,;
uitzonderingspositie verkeeren, omdat de des-j
betreffende vereeniging er het geld voor ver
strekt, dus zelf heeft gebouwd.
De Minister \ian Onderwijs, de;
heer Slotemaker de Bruine zegt, dat:
iedereen gevoelt, dat men een maatregel, als';
de regeering wenscht, in normalen tijd niet!
nemen zou. Bezuiniging, te verkrijgen door!
afvloeiing tengevolge waarvan wachtgelders i
ontstaan, bevat inderdaad een rem in zich!
zelf.
De drie amendementen-Thijssen kosten geld; j
de beide eerste amendementen zelfs niet on-:
belangrijk veei. Over de schalen, welke het
derde amendement betreft, heeft spr. niet ge
noeg gegevens om precies de gevolgen van
het amendement te kunnen weten. De beide
eerste amendementen halveeren de bezuini
ging, welke de regeering op 2.3 millioen raamt.
Omdat spr. niet genoeg van de centrale
scholen afweet, kan hij zich niet voor het
derde amendement verklaren, maar hij wil de j
beslissing erover aan de Kamer overlaten. De
beide eerste amendementen ontraadt spr. zeer
ernstig. Hij geeft eenige wijzigingen in het
amendement-Van Dijken in overweging, wor
den die aangebracht, dan staat spr. er sym
pathiek tegenover.
De kamer heeft hèt eerste amendement-
Thijssen verworpen met 68 tegen 24 stemmen.
Bij zitten en opstaan verwerpt de Kamer
het tweede amendement-Thijssen.
Het derde (gewijzigde) amendement heeft
de Kamer zonder stemming goedgekeurd, 'met
aanteekening, dat de heer Tilanus er tegen is.
De Kamer keurt art. 1 van paragraaf 7
goed met 68 tegen; 24 stemmen.
De minister van Financiën, zegt, dat er van
beperking der autonomie geen sprake is. De
gemeenten krijgen meer vrijheid dan zij had
den ter zake van het schoolgeld
Tegen de .door de regeering voorgestelde
regeling bestaan bezwaren, maar die zijn nog
ernstiger tegen het systeem van dr. Stapel, j
in een tijdschrift-artikel aanbevolen, dat de
heer K. ter Laan heeft geciteerd. Volgens dat
systeem kunnen gegevens inzake vermogen
aanvullend worden gebruikt.
De heer K. ter Laan zei, dat de gemeenten
vroeger zelfstandig belasting hieven en dat de
inkomens dan zelfs werden gepubliceerd in
boekjes van den hoofdelijken omslag. Maar
die gegevens leken dan ook vaak naar niets.
De heer IC ter Laan zei, dat kerkbesturen
gegevens krijgen van den belastingdienst,
maar dit is ingesteld toen de heffing van
plaatselijke inkomstenbelasting ophield. Ker
kelijke gemeenten hebben er bij spr. op aan
gedrongen, dat hij gegevens over vermogens
zou verstrekken, maar hij heeft dit geweigerd.
Het systeem van de vermogensbelasting en
de gemeentefondsbelasting gezamenlijk is be
ter dan het systeem van de enkele Inkomsten
belasting en wordt daarom bij dit wetsont
werp ingevoerd, terwijl spr. overweegt ook
aan de kerkelijke gemeenten gegevens over
de gemengde hoofdsom te verstrekken.
De heer K. ter Laan (s.d.) repliceert.
Het heeft ergenis gewekt, dat rijke boeren in
Groningen en kapitalisten in de Zaanstreek,
die niets hebben verdiend, van schoolgeld wor
den vrijgesteld,
De Kamer verwerpt het amendement daar
na met 68 tegen 20 stemmen.
De vergadering wordt geschorst.
MINISTER VERDEDIGT CONCENTRATIE
BIJ HET BIJZONDER ONDERWIJS.
In de Donderdagavond voortgezette verga
dering van de Tweede Kamer is aan de orde
12 van het wetsontwerp tot verlaging van
de openbare uitgaven voor het onderwijs (be
perking aantal scholen voor bijzonder gew.
1. o.).
De heer De Geer (c.h.) wijst er op, dat
steeds voor de stichting van bijz. scholen an
dere criteria hebben gegolden dan voor de
openbare scholen. Hieromtrent is geen strijd
met art. 195 G. W,
Concentratie ook van bijz. scholen is ge-
wenscht, maar dan met open ook en met af
weging der consequenties. Indien voor de
openbare scholen de minima van dit voorstel
zouden gelden, had veel verder moeten zijn
gegaan.
„Blinde valbijl-methode".
Deze blinde valbijl-methode is niet noodlg.
De concentratie werd tot nu toe geremd door
de onzekerheid, waarin de schoolbesturen
kwamen te staan, betreffende aflossingen enz.
Paragraaf 13 brengt hierin wel verbetering.
Late de regeering niet tot eiken prijs 12
willen handhaven.
De heer Lingbeek (herv. ger.) consta
teert, dat er geen geneigdheid is bij de voor
standers van oijzonder onderwijs om tot be
zuiniging mede te werken, nu die al is toege
past ep openbaar onderwijs.
Spr. hoopht op meer tegemoetkoming van
de rechterzijde voor de voorstellen der regee
ring, zij het eenlgszins gewijzigd, b.v. ten aan
zien van kleine scholen.
Spr. wijst op de houding der rechterzijde,;
wat betreft de salarissen der religieuzen.
De heer v a n D i s (st. geref.) zegt, dat het
ontbreken van een behoorlijke regeling om
trent dr waarborgsommen de concentratie
der bijzondere scholen heeft tegengehouden.
De heer Coops (üb.) vernam bezwaren
tegen de maatstaven voor de bijzondere scho
len voorgesteld, terijl hiervoor andere normen
zouden bestaan. Waarom moest voor deze ge
legenheid het Grondwet-artikel op het tapijt
worden gebracht?
De heer Suring (r.k.) ontkent, dat er
door de voorgestelde maatregelen effectieve
bezuiniging wordt verkregen. Misschien zou
hier of daar een onderwijzer minder noodig
zijn bij samengevoegde dan bij afzonderlijke
scholen, maar een millioen bezuinigt dat niet.
Ook ontkent spr., dat de volledige onderwijs
wet van art. 195 der Grondwet niet zou wor
den aangetast door de voorgestelde par. 12.
Deze par. zou regelmatig tot stand gekomen
scholen aantasten, en In het algemeen zou
van stichting van nieuwe scholen practisch
niets meer komen. Er moet volledige gelijk
heid Zijn, openbare en bijzondere scholen zou
den gelijk moeten worden geconcentreerd.
Daaraan ohtbreekt veel. En daarom is er
strijd'met de grondwettelijke gelijkheid.
De voorgestelde par. 12 is onnoodig, levert
geen bezuiniging, tast het bijzonder onderwijs
aan en kan door spr. niet worden aanvaard.
De heer Terpstra (a.r.) betoogt, dat
deze bezuiniging geen bijzondere beteekenis
kan hebben. Er zullen 260 schol enonder de
minima der regeering vallen. Daarvan zouden
er 110 voor verdwijning in aanmerking ko
men, doch voor slechts 60 was concentratie
aangewezen. De Overblijvende bezuinging zou
maar 150.000 zijn. Men redeneerde echter,
dat et bijzondere scholen moesten worden op
geheven, nu dat met openbare was geschied.
Doch er was reeds vroeger met de opheffing
vah opehbare scholen achterstand.
De maatregelen van minister
Marchant.
De heer A 1 b a r d a (s.d.) zegt, het begin
sel van art. 195 der grondwet op den voor
grond te plaatsen;
De heer De Geer wil vrijwillige concen
tratie; doch in de commissie van voorberei
ding is van geen andere mogelijkheid dan wat
de regeering voorstelt, met geen enkele woord
r vernomen.
ppk, het standpunt van den heer Suring be
strijdt spr.; is er voorkeur, dan voor de open
bare school, .want die mag volgens de Grond
wet nergens ontbreken, en niemand moet ge
dwongen zijn, zijn kind ts sturen naar een
school i bepaalde beginselen doortrokken.
Dat geldt niet voor de bijzondere school.
Het advies van den heer De Geer om par.
12 weer op te houden is gevaarlijk. Dan schokt
de minister-president na zijn indrukwekkende
rede het rechtsgevoel des volks. En dat is het
ergste, dat de regeering in dit geval kan doen.
De heer Ketelaar (v.d.) ontkent, dat
deze voorstellen in strijd zouden zijn met de
Grondwet of met den geest van de Grondwet.
Kieine scholen kunnen vluchtheuvels zijn;
in den laatsten tijd is het woord vluchtheuvel
voor het openbaar onderwijs veel gebruikt;
spr. kan niet zeggen, dat dit hem erg smaakt.
Spr. betoogt, dat van het begrip misbruik
wordt gemaakt. Maar er zijn ook voorstan
ders'van openbaar onderwijs, wien die vlucht
heuvel is ontnomen door opheffing der open-
ïjfkfre schoo, en die nu hun kinderen moeten
sturen naar een bijzondere school. En dan
^beroepen' zich de voorstaridérs van het bg-
zpndër' onderwijs pp den bloei daarvan!
Spr; hëëft ook het vertrouwen gehad, dat
na de concentratie bij Ke't openbaar onderwijs
vitt> aansporen van niinister Marchant en an-
oèren, het bijzonder onderwijs vrijwillig zou
volgen. Maar integendeel trokken propagan
disten het land door, alsof de regeering uit
onchristelijke mannen zou' bestaan.
Spr. wacht af, wat de minister zal zeggen.
Maar de houding van de rechterzijde is voor
spreker onbegrijpelijk.
De heer Wijnkoop (coram.) geeft aoe,
dat de bezuiniging miniem is, maar des te
minder reden voor verzet is er. Hier wordt
niet gevochten voor beter of slechter onder-
wijs, maar over een .vorm van politiek. Waar
om staan anders de katholieken achter de
anti-revolutionnairen
De heer Van Houten (chr^em) is
tegen de concentratie bij het openbaar onder
wijs en evenzeer bij het bijzonder onderwys.
Het grondwettelijk recht van vrijheid van
onderwijs komt in het gedrang.
Spr. is tegen par. 12, doch wil niet het ver
wijt accepteeren misbruik te maken van de
crisis.
De Minister antwoordt.
Hierna is het woord aan den Minister van
Onderwijs. Prof. Slotemaker de Bruine.
De minister vangt zijn rede aan met een
bestrijding van de grondwettelijke bezwaren
tegen het voorstel.
Spr. gelooft, dat de regeling dezer materie,
althans de concentratie van het openbaar on
derwijs, in een geheel andre Sfeer had kunnen
geschieden. Bij het openbaar onderwijs worden
openbare scholen opgeheven. De bevoegdheid
daartoe heeft de regeering voor bijzondere
scholen niet. Wel is het niet subsidieeren een
belangrijke factor, maar stichten, distribuee-
ren en opheffen van bijzondere scholen doet
zij niet.
Verschillende openbare scholen beneden het
minimum zijn gespaard, zoo zal het ook zijn
met de bijzondere scholen. Terecht is ook ge
wezen pp den groei van bijzondere scholen.
Salarieering religieuzen.
Het onderwerp: salarieering der religieuzen
is rok ter sprake gebracht. Als de heeren
Lingbeek en Van Dis iets practisch willen
bereiken, moeten zij een anderen vorm ge
bruiken.
Bij het openbaar onderwijs is ook al geble
ken, dat na korten tijd voor de gebouwen der
opgeheven scholen weer een bestemming is
gevonden. Paedagogisch was concentratie bij
het openbaar onderwijs zeer wel te verdedi
gen. Bleek, dat de kosten der gebouwen wei
nig bezuiniging bij concentratie zouden bren
gen, dan werd daarvan bij het openbaar on-'
derwijs afgezien; hétzelfde zou bij het bijzon
der onderwijs kunnen gebeuren.
Spr. is het eens met de opvatting, dat niet
alleen openbare, doch ook bijzondere scholen
als vluchtheuvel kunnen fungeeren. Zij, die
openbaar onderwijs bègeéren, hebben evenveel
bewegingsvrijheid als zij, die btjzonnder on
derwijs wenschen.
(Gedeeltelijk gecorrigeerd.)
Naar waarneming verricht in den
morgen van 21 December.
Medegedeeld door het Koninklijk
Meteorologisch Instituut.
Hoogste stand 766.0 te Akureyri.
Laagste stand 748.6 te Kopenhagen.
Verwachting
Zwake tot matige Westelijke tot Zuidelijke
wind. Zwaar bewolkt met tijdelijke opklaring.
Waarschijnlijk nog sneeuw- of hagelbuien.
Temperatuur om het vriespunt tot lichte vorst
Barometerstand te Den Helder: 751.9.
HELDERSCHE EIERVEILING.
19 Dec. Aangeveórd ',537 kippeneieren:
48—51 kg 3.60, o2—54 kg 3.70—4.00,
55—57 kg 3.704.30, 5o—60 kg 3.90—4.90,
61—63 kg ƒ4.60—5.20, 64—67 kg 5.00—5.30.
es per 100 stuks.
EIERVEILING "SCHAGEN.
19 Üec. Aangevoerd 23,000 kippeneieren:
5A56 kg 4 104.40, 6—58 kg 4.30—4.50,
58—60 kg 4.40—4.50, 60—62 kg 4.50—4.70,
62—65 kg 4.60—4.80, klein 3.90—4.10.
Alles per 100 kg.
ALKMAAR, 20 Dec.
Kaasmarkt. Aangevoerd: 40 stapels, wegen
de 74,000 kg kaas. Fabriekskaas: kleine 18.
Boerenkaas: kleine 15. Alles met rijksmerk.
Handel matig.
ALKMAAR, 20 Dec.
Graanmarkt Aangevoerd 607 hl als: 69 h[
voertarwe 5—5.50; b hl rogge 0.50; 40 hl
gerst chev. 5—o.60; 282 hl bavcr 6.50—
7.25; 91 hl boonen, w.o. tuinbooncn 1215,
bruine 10.5015, citroeo IC—17. duiven
f 9 en witte boonen 1317; 42 hl karwjj.
zaad 20.8022.80; 13 hl blauwmaar.zaad
f 18; 5 hl diversen en 60 hl erwten, w.o.: kl.
groene 8.75, gr. groene 10.50—12, grauws
f 1421.50 en vale erwten 1821. Alles per
100 kg. Handel goed.
AMSTERDAM, 20 Dec.
Aardappelprijzen, Op de heden gehouden
aardappelenmarkt waren de prijzen onveran-'
derd. Aanvoer 281.200 kg.
BROEK OP LANGENDIJK, 20 Dec.
200 kg blauwe eigenheimers 3; 17,000 kg
roode kool 2.30—9.20; 12,000 kg gele kool
f 1—8.50; 27,000 kg D. wit"e aooi 0.90—6.40;
21,000 kg uien: gele uien 2.202.30, grove
f 2.40—2.70, gele drielingen 1.10—1.30, gele
nep f 3.60—3.80; 1600 kg breekpeen 2, alles
per 100 kg; 1350 stuks ruige gele kool 1.70—
2.30 en 300 stuks andijvie 1.
NOORDSCHARWOUDE, 20 Dec.
Bevelanders f 2.10, blauwe e.genhelmers
2.70; grove uien 2.„0- -2.70, uien 1.80
2.20, drielingen 0.801.10, gele nep 3.IC—
3.20; peen 1.80; kroten 2.10—3.70; roode
kool 6.90—8.70 en 5.80—7.70; gele kool
37.30; Deensche witte kool 3.606.40 en
f 2.40—5.30, alles per 1C0 kg.
van 19 tot en met 20 December 1935,
GETROUWD: J. Land zaad en J. van der
Jagt; J. van Leersum en C. F. Brilggema.i;
L. R. S. Lowe en G. G. Elstak; A. Swennen
en H. M. Zaal; J. Visser eh P. van der Hert;
Gi H. Caspers en G. van DUynj J! A. Collëwijn
en A. Hormilth; A. Geus en N. Kooij; B. KooiJ
en G. Marsman; A. J. Legerstee en F. van da
Sande; A. Visser en S. de Jong; J. H. Oosten
dorp en I. A. van het Zand.
BEVALLEN: H. J. M. Jacobs—Hoep, d.;
A. van der MaasRieuwers, d.; L. Pijpers
Dömges, z.; P. Th. PoeliejoeVeenstra. d.;
D. C. RieswijkBuijsman, d.
OVERLEDEN: W. F. G. L. Driessen, 49 j.
Stoomvaart rij). Nederland.
Chr. Huygens, 19 Dec. te Batavia,
Poelau Laut, u., 19 Dec. v. Suez.
Enggano, t., 19 Dec. v. Marseille.
Johan v. Oldenbarnevelt, u., 19 Dec. te Genua.
Tarakan, 19 Dec. te Bremen.
Tawall, t., 20 Dec. te Suez.
tloUerriiirriMi'ht l.ioyd.
Baloeran, t., 20 Dec. v. Singapore,
Indrapoera, t., 19 Dcc. v. Tanger.
Kota Agoeng, u., pass. 19 Dec. Ouessant.
Kota Nopan, 19 Dèc. v R'dam.
'V?"BglirrBnTTHW 1
Algemeene kennisgeving.
Heden overleed, na een
langdurig, doch geduldig
lijden, onze lieve Vrouw,
Moeder. Behuwd en Groot-.,
moeder.
ANTJE Tl DEMAN,
geb v. d VEEN
in den ouderdom van 711
jaar. v,
Den Helder, 20 Dec-1935.
De Ruijterstraat '27.
Uit aller noam,
P. TIJ DEMAN.
De ter-aarde-bes-telling
zal plaats hebben Maan
dag 53 Decn.m 2 uur
vanuit het sterfhuis op de
Aigeineene Befraafplaats
te Huisduinen.
Voor Telefonisch opge
geven advertenties stel*
ien wij ons bij foutieve
plaatsing niet verant
woordelijk.
Voorultbeta - ld: 10 ct. p. rege' minimum
Kiel Tooruitbet15 ct. p. regel 40 en 60 c.
m 1
DIEREN—Pt NS.ON
Honden f 0.50 per dag.
Katten 10.20 per dag.
.Katers snijden, Hcnd n^eneesm.
Adres: Molenstraat 151.
WIE leent zakenman voor
drie maanden f 800.—Ruime
overwaarde, strikte geheim
houding, wil f 30 rente betalen.
Brieven onder No. 101, aan
het Bureau van dit blad.
Net Burgerkosthuis aange
boden t 5.50 per week.
Brieven onder No. 102, aan
het Bureau van dit blad.
aangeboden
Vooruitbetaald: 10 ci- p. regel mlnlnaa
Niet vooruitbet: I5ct. p- regel) 40en600.
Te huur het mooie Woon
huis, Rozenstr. 15, t 5.— p.w.,
water vrij. Voorzien van electr.
en doorl. W.C., mooi wotven.
Te bevr.: Bloemstraat 18.
Te huur het gtooia Woonhuis
Janzendwars*traat 6, voorzien
van closet en elecir., f 5.50 p.
week en Woonhuis Gasstraat
62, f 3.25 per week.
Te bevragen Sluisdijkstr. 64.
Hemi Koffieroom,
fijn en zeer duurzaam I
Te huur nette WONING
voorzien van gas en electr.
Langestr. No. 123 f 3.50 p.w.
Adres: Laan 40.
Te huur het WOONHUIS
Wachtstraat 29, p.w. t 2.
water vrjj.
Adres: Emmastraat 88.
BIJWERKEN
gedurende de Kerstvacanlie
door Leraar M.O.
G. T. Campagne, Singel 162.
aanaeboden
WWV VWWWWWWi W
Vooruitbetaald 10ct. p. regel j minimum
Met voorultbet15 ct. p. regel i 40 en 60c.
Gevraagd, om terstond in
dienst te treden, een flinke
BROODBAKKERSKNECHT,
bij G. ARWERT, Hippolytus-
hoef, Wieringen.
Vooruitbetaald: 10 et. p. regel I minimum
Met voorultbet: IS ct. p. regel f 40eo60e.
Bz.a. flinke Dienstbode,
met Kerstmis of i Januari,
voor dag en nacht.
Brieven onder No. .93. aan
het Bureau van dit blad.
Te huur het op nieuw gere
staureerde Woonhuis Toren
straat 25. Electr., closet, t5.
per week .water vry.
Adres: Woningbureau,
Weststraat 100.
Te huur da goheel vernieuwde
Woning Oude Kerkstraat 14 Electr.
licht en W.C., f 4.50 p. w., w. v.
Adres: Kerkgracht 42.
Te huur of te koop
perceel Schagenstraat 83.
Adres: 's avonds na 6 uur
Hector Treubstraat 58.
Te huur nieuwe Woning
bfj het Vliegkamp, voorzien
van water en electr. Huurprijs
f 4.35, water vrij. 4 weken per
jaar vrij wonen Te bevragen
bij C. v. BODEGRAVEN,
Smederij, Korte Vliet. Koegras.
Te huur 2 WONINGEN in
de Artilleriestraat 36, t 5.
en Doolhof 14 t3.— p. week,
water Inbegrepen.
Adres: Violenstraat 59.
Te huur hot mooie Bovenhuis
Zuidstraat 75. Voor prima huur
der. billijke huurprijs.
1'e bevragen: GOVERS,
Moderne Woningen te huur:
Van Speykstraat 40-32 4 f 6 p.w.
Goudsbloemstraat 24 i f 6 p w.
Crocusstraat 56 t 5.75 p w.
Brakkeveldweg 148 d f 5.75 p w.
alle water inbegrepen.
Té bevr.: F. FELS, Weststr.46
Te huur flinke moderne
Woning Violenstraat 97 f 6.50
p.w. water vrij.
Te bevr.: Sluisdijkstraat 37.
Heml Slagroom een delicatesse,
mag op geen enkele tafel ontbrekenI
Te huur het mooie Woon
hui», Begoniastraat 22, 6.—
per week, water vrij.
Adres: Joubertstraat 43.
De Ruyterstraat 44, t 4 50
p.w., met water. Pakhuis1.50
Adres: Keizerstraat 96.
Te huur
^dres: 2e Vroonstraat 54.
T liuur nog 1 Woning van
e Koningsweg k f 5.p.w.
water vrij.
Te bevr.: Ruyghweg 72.
Heml Karnemelksche Pap,
voor zieken en zwakken I
Te huur het ruime Woon
huis Westgracht 43, per week
f6.90, electr. aanwezig,
water vrij.
Adres: Emmastraat 88.
Ruime AUTOBOX
te huur.
Te bevr.: Kanaaiweg 53.
Te huur een nieuwo Woning,
a.d. Langevliet, voor ki.gezin,
èf 3 50 per week, incl. water,
Te bevr. :I. J. GA A K EER Pz.
Julianadorp.
Te huur het Winke huis,
Kanaaiweg 137,met flink woon
huis, kelder, groote schuur en
tuin met rijuitgang en het ge
riefelijk Bovenhuis met op
slagruimte Dijkstraat 10.
Te bevr.Kanaaiweg 151.
Te huur een net Huisje,
Middenstraat f 2.— p. week.
Adres: Dijkstraat 30.
Te huur ruim en riant Huis,
Joubertstraat 67, f 6. w. vrij.
Smidstraat 19, I 5.35 w vrij.
InL: Woningbur. DEKKER
Koningdwarsstraat 41.
Te huur een aardig HUIS,
in de üoievaarstr., 2 Huizen
in de verl. Jonkerstr. en een
Huis in de Middenstraat.
Te bevragen bij Beëedigd
Makelaar J. P VAN OS,
Stak man Bossestraat 59.
Te huur Perceel Loods*
gracht 7, f 40.— p. maand.
Te bevr. Kanaaiweg 84.
BDiIfflfiilHil!lljlil!illliiHiliiiiidiiiMJillHIHIIii'lliiiliiiuuuiuiiliI3
Vooruitbetaald: 10ct. p. regel I minimum
Niet vooml IbetIS ct. p. re gel (40 tn CO C.
Te huur gevraagd Auto tijden»
da Kersidagen. Prijsopgaaf m. of
z. benzine. Br. onder no. 99,
Bureau van dit Blad.
Te huur het WOONHUIS.
f Kanaalstraat 5, p. w. f 3.20
Westgracht 60.'electr. aanwezig, water vrij.
Adres: Emmastraat 88.
Te huur of te koop ruime
Hoerenhuizen Singel 29, Ja- DUYNWIJK HUISDUINEN
vastraat 123, 127 en 157, lage Nog eenige villa's te huur
huur- en koopprijn. I 0t te koop.
Adres: „Dennenheuvel".
Bovr.: Singel 170,
Te huur gevraagd per huif
Febr. 1936 coor solide firma,
een ruime Winkel met Woon«
huis, Spoorstr. of Keizerstr.
Brieven onder No. 104, aan
het Bureau van dit blad.
Dame b.b.h.h. vraagt gemeub.
Zit-slaapkamer met of zonder
pension.
Br. No. 100 omgaand nnn
Boekh. K, ter Burg, Alkmaar-
