Japan en Ned.
Oost-lndië
DE WEEK:
IIELDERSCHR COURANT VAN ZATERDAG 22 FEBRUARI 1936.
Uit het politierapport.
Zeekrijgsraad
Willemsoord
Visscherij.
IN FEITEN ElM
F A N T A S I E M
Langs de Straat.
10
REMBRANDT.
Interessante Muf van Da. H. A.
Enklaar voor don Nod. Protestanten
bond.
Over bovengenoemd onderwerp heeft Don
derdagavond Ds. Enklaar voor den Ned. Pro
testantenbond in USO een beschouwing ge
geven, na de pauze verduidelijkt met een
groot aantal lichtbeelden van reproducties
naar werken van Neerlandsch grootsten
colorist.
De inleider ving, na welkom te zijn geheeten
door Ds. v. d. Poel, aan met er op te wijzen
dat men hedenavond Hembrandt zou zien uit
den gezichtshoek van den Godsdienst en dat
hij voornamelijk tot deze lezing gekomen was
naar aanleiding van zijn bezoek aan de Rem-
brandt-tentoonsteUing, kortelings in het
hoofdstedelijk Rijksmuseum gehouden.
Spr. wijst op het eeuwige, dat men in al
het werk van den meester aantreft, op de
grootsche gedachte die er uit naar voren
treedt en spreekt de hoop uit, dat de avond
er toe moge bijdragen, dat men zich meer
zal verdiepen in deze wondere kunst.
Duidelijk zet de inleider Rembrandt vervol
gens in het licht van zijn tijd, de eeuw der
reformatie, welke eerst kortelings den vol
keren van Europa den bijbel verschaft had.
(In 1637 verscheen de eerste groote Neder-
landsche bijbelvertaling). Van de godsdienst
twisten, welke in die bewogen periode aan de
orde van den dag waren, bemerkt men niets
b(j dezen genialen schilder. Hoe zou hij zich
ook bekommeren over de kleine gedachten
van die zielig-burgerlijke menschen, die zich
vermoeien aan de futiliteiten des levens, doch
de groote lijn niet zien.
Hü zag dit alles, klaar en duidelijk en was
zijn tijd ver vooruit.
Uit de meeste zijner werken blijkt zonne
klaar, dat hij tegelijk de realiteit en de poëzie
des levens zag, hetgeen alleen te verklaren is
door zijn geniaal kunstenaarschap.
Dat h(j bij dit alles midden in het volle
leven stond, dat bewijzen o.a. zijn tallooze
zelfportretten en schilderwerken van anderen,
waarin hy nimmer eenige concessie deed aan
de waarheid. Het beste wordt zjjn wezensaard
wellicht gekenschetst door de woorden van
Just Havelaar, die van Rembrandt zegt: „Hij
was een mystisch reallst"en daarmee een
juiste karakteriseering zeer dicht benadert.
Na gesproken te hebben over het dubbel-
dimensiale in zijn kunst wordt het een en
ander gezegd betreffende zijn arbeid. Hoe
deze man nooit tevreden met zt)n gepresteer-
den arbeid was, hoe hij steeds zocht en ver
der vocht en hoe in hem nimmer de routiner
bovengekomen is. Rembrandt is altijd jong ge
bleven, ook toen vele zorgen hem drukten en
het leven zeer stil om hem geworden was...
Welk een mensch was deze man. Een
mensch, die bij zijn inspiratie ongetwijfeld de
vonk van het Heilige aanschouwd moet heb
ben.
Alles wat hij schilderde werd direct ver
heven tot een algemeen begrip; bijv. schildert
hij een vrouw en een kind, dan is dat de Moe
der, en penseelt hij een man, die peinzend het
oog naar boven geslagen heeft dan is dat
de Peinzer.
Er schijnt den laats ten tijd meer belang
stelling voor onzen grootsten schilder te ont
waken. een belangstelling, welke duidelijk ge
ïllustreerd wordt door de dezen zomer gehou
den Rembrandt-tentoonstelling, welke bezocht
werd door niet minder dan 120.000 personen.
En is dat nu eigenlijk wel zoo verwonder
lijk, dat men deze figuur zoekt?
Daar zijn een ontgoochelde wereld en vele
teleurgestelde menschen en bij Rembrandt
vindt men bij alles steeds dat eene: eeuwig
heid.
Spr. geeft toe dat Rembrandt veel dingen
van het Geloof anders ziet dan de bijbel, en
de kerken ln het algemeen, doch dat de be
doeling dezelfde is.
Hierna wordt een aanvang gemaakt met
de lichtbeelden-illustratie en krijgen wij voor
en na de pauze een gedeelte van Rembrandt's
omvangrijk oeuvre te zien, goeddeels reli-
gieuse voorstellingen, geschilderd, geëtst of
ge teekend.
Tusschen de verklaring door vertelt de in
leider en passant iets van het leven van dezen
onsterfelijken Leidschcn jongen. Over zijn
jeugdjaren en zijn Amsterdamschen tijd. Hoe
deze het gelukkigst waren, doch hoe daar
iater de schaduwen der zorg over zijn leven
kwamen, toen hjj door allen verlaten achter
bleef.
Wij hooren eenige algemeenheden van
Saskia, van Titus van Hendrikje, en eerst te
elf uur beëindigt Da Enklaar zijn Inleiding
welke door velen ongetwijfeld met groot in
teresse gevolgd zal zijn en die zeker iets kon
bijdragen tot beter begrip van Rembrandt,
den schilder, die méér deed dan alleen een
„Nachtwacht' schilderen!
Het was Ds. v. d. Poel, die den inleider
dankte en de vergadering sloot.
EEN STAD STINKT.
63.000 liter stookolie weggeloopen
in de haven.
De oude kanonneerboot „Wodan", die al
sedert onheugelijke tijden dienst doet als
tankschip voor stookolie, en zich zoo in zijn
laatste levensjaren nog verdienstelijk maakt,
zou gisteren, i.adat hij bij den ollesteiger ge
vuld was, naar de marine-werf worden ge
sleept, om iets van zjjn inhoud mee te deelen
aan de Z 5. De sleepboot van het wachtschip
zou de „Wodan" de werf opbrengen en
sleepte het schip daarvoor naar het schut-
sluisje by het Havenkantoor. Reeds was het
voorschip veilig binnen, toen het achterschip
door den sterken vloedstroom werd gegerepen
en tegen den steenen dam opgedrukt werd.
Deze vriendelijke llefkoozing kon de oude
Wodan niet meer verdragen en een van de
groote plompers werd dwars in zyn hart ge
drukt, met gevolg dat zjjn hartebloed, in dit
geval stookolie, de haven invloeide. De achter
tank, die 63 ton stookolie bevatte, liep zoo
goed als geheel leeg en dat was de oorzaak
dat er gisterenmiddag boven onze stad een
zware olielucht hing, die tot in de huizen
doordrong. Onze typiste beweerde tenminste
dat ze er hoofdpün van kreeg.
Het was raadzaam er voor te zorgen dat de
olie niet in het N. H. kanaal terecht Kwam,
omdat ze by stilstaand water brandgevaar
oplevert. Men hield dus de sluis dicht, totdat
de vloed en daarna de eb, de olie uit de haven
had meegenomen. De „Triton", die ook ge
bruikt wordt als tankschip heeft gistermid
dag de olie uit de voortank overgenomen en
vanmorgen zou de „Wodan" naar de Werf
worden gesleept, om in het dok te worden op
genomen. Voorloopig is gistermiddag het gat
gedicht door „een stempel", een stuk speK,
dat men op handige wijze tegen het gat aan
brengt.
Rede van den heer J. C. »I. Kruipees voor
het Verbond voor Nationaal HersteL
Indien een conflict in de Pacific zou
uitbreken en Japan hou-vast in ons Indië
mocht noodig hebben (petroleum!), dan
zal het ongetwijfeld het negen-mogend-
hcdenverdrag schenden en zich meester
maken van onze koloniën."
Voor de afdeeling Den Helder van het Ver
bond voor Nationaal Herstel sprak Donderdag
avond in het Kegelhuis de heer J. C. J. Kem-
pees over het onderwerp „Japan en Ned. Oost-
lndië.
De spreker werd ingeleid door den voorzitter
van de afdeeling, den heer A. Uithol, die de
aanwezigen een welkom toeriep.
Alle aanwezigen hadden eerst staande, het
Wilhelmus gezongen.
Spr. wensehte de leden een gunstig 1936 en
het Verbond veel voorspoed en succes by de
nationale beweging toe. Spr. bracht dank aan
hen, die het Verbond moreel en financieel ge
steund hebben, de colporteurs, den heer Boom
sluiter, e.d. Met weemoed herdenkt spr. het
overiyden van den heer W. F. G. L. Driessen,
die „in het harnas" uit de kringen van het
Verbond is weggerukt. Spr. heeft groote waar
deering voor hetgeen de overledene voor het
Verbond gedaan heeft en hoopt, dat zyn op
volger hem waardig zal toonen en de natio
nale gedachte zal voorstaan. De aanwezigen
verheffen zich eenige oogenblikken van hun
zetels.
De heer Uithol herinnert er dan aan. hoe
het Verbond reeds drie Jaar het 100-millioen-
weerfonds voorstaat en dat dit fonds thans
voor 54 ingewilligd is. Wat het zingen van
heet Wilhelmus op de scholen betreft, spr.
heeft geconstateerd, dat er hier ter plaatse de
hand aan wordt gehouden. De minister heeft
gezegd, dat dit moet geschieden en de wet
houder van onderwijs, aldus spr., zal, als spr.
er binnenkort weer op terug komt, wel een
anderen toon aanslaan dan toen hij door spr.
de eerste maal daarover geïnterpelleerd werd.
De heer Kempees
vangt vervolgens zijn voordracht aan, die in
rustige en heldere bewoordingen gesteld, uit
stekend te volgen ia
Spr. begint met Den Helder een pluim op
den hoed te steken door nJ. te verklaren, dat
hij onze stad liefgekregen heeft vanwege het
typisch Hollandsch milieu, dat hy hier aan
treft en de onvervalschte Hollandsche geest.
Hier voelt men, dat Nederland nog stoere
mannen kent: de visschers en de mannen van
de marine!
Wil men het gevaar, dat Japan ongetwyfeld
voor ons Indië beduidt, volledig beseffen, dan
diene men iets van de
historie van het Japansche volk
te kennen. De veroveringsgeest, die het Japan-
sche volk kenmerkt, spruit uit zyn godsdien-
stigen aard voort Voor Westersche begrippen
is het moeilyk om waardeering voor zyn over
tuiging te vinden, want het bekende woord van
Rudyard Kipling:
For East is East and West is West
And never the twain shall meet,
is hier wel zeer toepasselyk. Van den oor
sprong af is het Shintoisme de godsdienst in
Japan geweest, een godsdienst, opgebouwd uit
het beginsel van de eigen goddeiykheid. De
Japanners zyn „kinderen van de godin der
zon" de Japanners beschouwen alle niet-
Japanneezen als barbaren. Gedurende meer
dan twee eeuwen heeft het Japansche Ryk
geheel afgescheiden van het overige deel der
wereld geleefd (16001854). Het leefde toen
in alle gemoedsrust en zelfgenoegzaamheid,
waarvan het gevolg echter was, dat het volk
een dosis eigenwaan opdeed, waarvan thans
nog duldelyk de sporen tot uiting komen.
Ontsluiting Japan.
De ontsluiting van Japan dateert van 1853,
toen de president der V.S. commodore Perry
naar Japan stuurde om een handelsverdrag te
bewerkstelligen. Na hem kwamen anderen:
Engelschen, Russen, Nederlanders en Fran-
schen. De gewilligheid van de Japansche
autoriteiten was groot maar in de praktyk
werd de grootst mogeiyke tegenwerking on
dervonden. In '63 uitte men zich openiyk, nJ.
dat men het buitenland wer kwyt wilde",
maar een erkader onder Engelsch commando,
waaraan ook door Nederlandsche schepen
werd deelgenomen, maakte zooveel indruk met
zyn optreden, dat de Japanners tot toegeven
gedwongen werden. Sindsdien kwam een betere
verhouding tot stand. Door de jaren heen paste
Japan zich als een echte „na-aper" by het
Westen aan: een constitutie werd door den
Mikado in het leven geroepen (zy het volgens
Pruisisch model), de consulaire rechtspraak
werd tenslotte opgeheven, zoodat Japan voor
het forum der openbaarheid gelykgeschakeld
met de Westersche beschaving was.
De wil naar expansie
In zyn oorlogen met China, maar vooral met
Rusland (1904—1905) heeft Japan getoond
welk een ontzettende macht het kan ontwik
kelen. Belde oorlogen werden glansryk door
haar gewonnen en hadden tengevolge, dat het
gebied, waarover het te heerschen kreeg, aan-
merkeiyk vergroot was (Mandsjoerye). In
1910 werd Korea ingepalmd en in den wereld
oorlog, werden de Duitschers uit hun eilanden
in de Groote Oceaan verdreven, zoodat by de
vrede van Versailles als vanzelf sprak, dat
deze gebieden onder Japansch protectoraat
kwamen. Japan meende thans machtig ge
noeg te zyn, om zich aan te sluiten by den
Volkenbond, maar toen het in een conflict met
China in het ongelyk gesteld werd, verliet het
dien Bond weer. Van toen af was het duideiyk
dat Japan in de Oriënt zou doen, wat het wilde.
Spr. vestigde er vervolgens de aandacht uit-
drukketyk op, dat de Japanners niet willen
koloniseeren: zy willen gebieden veroveren om
die als hun vazalstaten, die voor hen werken,
beschouwen. De Japanners zelf zyn niet ge
neigd om hun eilanden te verlaten, zy zyn
niet gevaariyk voor ons Indië, omdat zy zich
daar willen vestigen, maar omdat door hun
gebledstoename hun zelfbewustzijn zóó ge
groeid is, dat zy veronderstellen oppermachtig
te zyn. (Sterk militair georganiseerd en de
grondslag van hun godsdienst!). Codo (de
keizer) moet heerschen, aldus heeft generaal
Araki gezegd, en omdat te bereiken over de
geheele wereld „moeten alle hinderpalen weg
gevaagd worden."
De actie-radius van de Japansche vloot moet
aangepast worden aan de economische expan
sie van dat land. Doordat het onlangs de vloot-
conferentie van Londen verlaten heeft kan
haar vlootbouw niet aan banden gelegd wor
Zoekt by do vrouw bekoorlijkheid, echte vrouwelijkheid en een
mooi figuur - hoe vaak mist hij dit maart Een ding stant echter
vast: hoe het oordeel uitvalt, hlljtt „rijn" geheim. Ook U
kunt dank zij een nieuw ontdekte methode Uw figuur vormen en
Uw gohelme wenschon „werkelijk mooi te zijn" verwezelijken.
Om dit te hereiken zyn er geen oefeningen, apparaten of dIGat
(noodig. Beetelt U het boekje „Hoe verkrijg Ik eene onberispelijke
figuur?" (32 afbeeldingen). Het bevat aietenschappelyke Inlich
tingen over oorzaken, behandeling en bewezen resultaten. Ver
krijgoaar als drukwerk tegen 35 et, of als —sleten brief 45 et aan
postzegels door de „Idoena" N.V. A dam Hecraogmeki J1/HJJ
5imtWTTT—wr
dnmjESI
den. Spreker wil niet zeggen, dat Japan cje
oogen naar ons Indië zal richten, als het de
vlootsterkte van Engeland en de V.S. bereikt
zal hebben, want het zal dan eerst zyn invloed
in de directe omgeving zien te versterken en
uit te breiden.
Maar het staat vast, dat, indien een
conflict in de Pacific zou uitbreken en
Japan houvast in ons Indië noodig mocht
hebben (petroleum!) dan zal het onge
twyfeld het negen-mogendheden-verdrag
schenden en zich meester maken van onze
koloniën. Deze wetenschap is er de oor
zaak van, dat de zorg voor ons Indië, die
we eigeniyk nooit gehad hebben, gekomen is.
We moeten ons wapenen voor het gevaar, dat
In de toekomst dreigt. Versterking van de
miltaire macht te land en ter zee is absoluut
noodzakeiyk. De opofferingen, die we ons voor
een ideaal land als Indië hebben moeten ge
troosten, zya tot nu toe maar gering geweest.
Is het land groote opofferingen waard? Een
volmondig: Ja! zy hierop het antwoord. Het
Verband voor Nationaal Herstel spreekt in deze
duidelyke taal: het zegt voortdurend: Maakt
Indië weerbaar! Houdt vast aan het devies: wy
zullen handhaven!
Een harteiyk applaus klaterde op, nadat de
heer Kempees zyn voordracht beëindigd had.
Na de pauze werden eenige vragen beant
woord. Een der aanwezigen had gevraagd of
iets gedaan was om de S.D.A.P. te verbieden
dat zy aan het gebouw in het Julianapark den
naam van „Marinebondsgebouw" verbond. Dat
is toch misleidend, want het gebouw is niet
voor militairen toegankelyk. In het antwoord
werd gezegd, dat deze zaak reeds ter kennis
van den minister was gebracht, die beloofde
de noodige stappen te zullen doen. Opnieuw
zal door het Hoofdbestuur tegen het misbrui
ken van dien naam geageerd worden. De heer
Kempees merkte in deze aangelegenheid
voorts nog op, dat het beste wellicht zou zijn
om den toekomstigen burgemeester van Den
Helder, van wien hy hoopt, dat hy een persoon-
ïykheid van het Verbond zal zyn „en dien we
allemaal wel zullen kennen" te vragen, of hy
het gebruiken van den naam „Marinebondsge
bouw" wil verbieden.
Presentiegelden.
Op de vraag, wat de leden van het Verbond,
tevens Gemeenteraadsleden, met de gelden
doen, die zy als presentiegelden ontvangen;
antwoordde de heer Uithol, dat geen lid van
het Verbond presentiegelden ten eigen bate
mag besteden. Volgens opvattingen van het
Verbond is het raadslid-zyn een eerebetrekking,
die niet beloond behoeft te worden. In Den
Helder is het gebruikelyk, dat de ontvangen
presentiegelden in de kas van het Verbond ge
stort worden.
Nadat nog enkele andere vragen betreffende
de lezing tot voldoening van de vragenstellers
beantwoord waren, kreeg de heer Uithol ge-i
legenheid om den spreker bartelyk dank tei
zeggen voor zyn zeer actueele lezing en omj
de bijeenkomst te sluiten met een opwekking!
om pal te staan voor de nationale zaak.
RIALTO-THEATER.
„Koning der Verdoemden": een
knap stuk werk van Walter Forde.
De industrie, welke zich ontwikkeld heeft
om dat wondere kunstgewrocht der 20ste
eeuw, en hetgeen men „de film" noemt, heeft
by haar vele merkwaardige eigenschappen er
een, die wel zeer sterk op den voorgrond
komt en wel die der overtreffing. En
met name gaan onze gedachten dan uit naar
de machtige Amerikaansche (en momenteel)
wederom Duitsche!) centra, waar regis
seurs, met behulp van een schier volmaakte
techniek, het er op aan leggen hun werken
het cachet te geven van iets, wat den bioscoop
bezoeker van allen dag, den man, die eens
per week zyn portie droomen en fantasie
komt halen, met stomme verbazing slaat,
hem zyn mond en oogen doet opensperren
van verbazing, en hem uiteindelyk doet
zuchten: „hoe is 't ter wereld mogelyk".
Neem alle show-films, de z.g. monumen
tale iilms (de superfilms en wat al niet meer.
Het is alles overdonderend en machtig en
geniaal van massa-begrip, doch, en let wel, hoe
zelden vindt men juist in die werken het al
gemeen menschelyke, het aanknoopingspunt
van het leven met het film-rhythme... Als we
heel eerlyk willen zyn: bijna nooit.
We zullen er niet veel van zeggen, doch
om deze redenen juist bevreemdt het ons,
dat men het werk van regisseur Forde in
„De Koning der Verdoemden" vergeleken
heeft met dat van den millioenen-goochelaar
de Mille, hem zelfs de Engelsche de Mille
genoemd heeft. Dit kan een compliment
zijn, doch men mag ook van meening ver
schillen
Conrad Veidt, de mysterie-man van vele
films en de man, die tot in zyn vingertoppen
kunstenaar is, Conrad Veidt is het ook thans
weer, die ons doet verbazen over zyn fil
misch kunnen, over zyn waarlijk mensch-
waardig vertolken van een rol, die alle ge
varen van het sentiment in zich borg. Het
is merkwaardig, doch als men deze figuur
ééns gezien heeft, dan blijft de herinnering
U by, dan duikt steeds weer zyn ondoorgron-
delyk masker, zijn wondere kop voor U op en
telkens tracht ge weer iets te doorgronden,
van wat daar achter zyn expressie-vol gelaat
verborgen moet zyn.
De film welke deze week in dit theater
draait is goed, ook hier biykt wederom, op
welke gevaariyke wijze de Gaumont-British
Hollywood naar den kroon steekt. Want daar
is spanning, daar in gezonde sensatie, maar
daar ia ook veel zuiver menscheUjks.
Het is het verhaal van vele mannen in een
bagno, van menschen, die slechts nummers
zijn en door een aantal clean-shaven en ge
cultiveerde Britten (of Amerikanen) als lui
zig ver beschouwd worden.
Daar is wanhoop en veel vertwyfeling, tót
in die hel van malaria en sadisme, en zon, de
opstand losbarst.
Men zit steeds in spanning en soms wordt
deze spanning een obsissie. Forde werkt ver
bazend knap met z'n materiaal, arrangeert
dit alles meesteriyk en zag zyn knap werk
dan ook bekroond met een succes, dat er
zyn mag.
Wy kunnen tot onzen spyt er niet meer
van zeggen. Alleen dit: een sensatie-film,
waarin men op opvallende wyze een zeer hu
manistische tendenz legde.
Een „super-film", goedmaar dan in
andere beteekenis dan men dat zoo ge
wend is.
In het voorprogramma draait deze week
eveneens een zeer acceptabele film, waarin
men het genoegen heeft doodgewone men
schen te ontmoeten.
TIVOH-BIOSCOOP.
„Verraad" met Victor McLaglan.
„Verraad" (The Informer) is een film, die
een episode weergeeft uit den Ierschen Vrij
heidsoorlog. Het verhaal speelt in Dublin;
Cypo Nolan (Victor McLagian) is door de
lersche revolutionairen uitgesfooten; hy is
zonder geld en bijna zonder vrienden. Zyn
liefje Katie (Margot Grahame) is hem trouw
gebleven, maar zy zwerft hongerig langs de
straaten en verwyt Gypo, dat hy geen geld
heeft. Deze, die alles wil doen om te zorgen,
dat het haar aan niets ontbreken zal, ziet op
zyn zwerftocht door de stad het billet waarin
twintig pond 240) wordt uitgeloofd voor
het aanbrengen van Frankie McPhllip, Gypo's
vriend. De film laat ons nu zien hoe Gypo,
na veel stryd en door den nood en de liefde
van Katie gedreven, er toe komt zyn vriend
te verraden. Deze wordt dan by een overval
der politie in zyn woning doodgeschoten.
Sedert dien is Gypo overgeleverd aan zyn
wroegingen, zyn geweten; hoe het hem daar
bij vergaat doet de film ons ln byzonderheden
zien. Zooals wy reeds vermeldden is zy, wegens
het sublieme spel van de hoofdfiguur, door de
pers ln binnen- en buitenland geprezen, ja, de
Hollywoodsche vakvereniging van filmspelers
bekroonde haar met den hoogsten prys voor
1935 en te Brussel kreeg zy den „prijs des
Konings".
In de allereerste plaats zyn deze onder
scheidingen wel te danken tuin het geweldige
spel van McLaglan den verrader. Daar is de
adembenemende scène van het verraad zelf,
en dan is daar verder, door het geheele
drama heen, de wroeging en het zelf verwyt
hierover. Alles doet Gypo Noian om aan de
stem van het geweten te ontvluchten; in den
drank en de braspartyen, die hy organiseert,
tracht hy vergeefs vergetelheid te vinden
Zyn handelwyze wekt telkens en telkens weer
achterdocht en tenslotte wordt hy dan ook
door het revolutionnaire comité gegrepen en
veroordeeld. Dit alles is geweldig van spel,
zeiden we, maar het is tevens grootsch in
opzet en afwerking. Een knap regisseur, die
dit samenstelde. De groote waarde van dit
drama ligt echter in het psychologische spel
van de hoofdrol, de wyze waarop deze zyn
inneriyke strijd uitbeeldt en de wyze hoe hy
op die hem niet meer loslatende wroeging
reageert, doen den toeschouwer voortdurend
ln ademlooze Spanning het verloop volgen.
Naast de hoofdfiguur zyn een aantal mede
spelers te noemen, waarvan Margot Grahame
als het liefje van den bruut wel de belang
rijkste rol heeft Als teer en frêle poppetje
steekt zij tegenover den groven, gespierden
reus Gypo wel zeer af. Prachtig waren ook
moeder en zuster van den verraden jongen
man in de scène van het overvallen en dood
schieten door de politie. Buitengewoon sug
gestief werkt voor de muzikale illustratie, die
zich verwonderlijk goed by de beelden aan
past. De toeschouwer moet vooral eens letten
op de scène van het trekken der lucifers (wie
den lucifer trekt, moet n.L den verrader dood
schieten). Het klokken-spel en het gefluister
der mannen maken deze scène tot een der
prachtigste van de film. Ongetwyfeld zal zy
velen trekken, die van prachtig spel genieten
willen.
Het andere hoofdnummer is van gansch
ander genre en speelt in de wereld der
motorraces. Het is een spannend verhaal uit
Amerika, waarin veel geraced wordt en dat
bovendien een treffende geschiedenis bevat
van een racer, die door unfaire methodes van
een concurrent als onschuldige de gevangenis
in gaat. Het verhaal zal ongetwyfeld boeien,
niet het minst door de races die er in ver
filmd zyn.
Het journaal U ziet, we werken ditmaal
van achter naar voren bevat zeer interes
sante opnamen uit den oorlog in Abessyntè.
O.a. krygen we den Negus met zyn grooten
te zien. de vreeselyke gevolgen van een lucht
bombardement en nog meer actueels. Verder
is er een Janansche parade, een party voetbal
tusschen een Amerikaansch zee- en land
macht-elftal, wintersportniet in Igls dit
maal, maar in de Rocky Mountains, en nog
veel meer.
DE BUITENLANDSCHE BAND
IN CASINO.
Het orkest Bros Langer's dat Zondagmid
dag en -avond in Casino de dansmuziek zal
verzorgen, is hoofdzakeiyk in het buitenland,
doch ook vroeger reeds te Scheveningen, den
Haag, Amsterdam en meermalen in Hilver
sum voor de radio opgetreden. Het is samen
gesteld in de volgende bezetting: Piano, trom
pet, 3 saxen, trombone, stringbas en drum
mer, met ter afwisseling nog 9 bijinstrumen
ten en 3-stemmige zang. Het repertoir van
deze band is veelzydig en afwisselend. Hun op
treden op a.s. Zo'idag alhier is de eenige keer.
„THE HODLARS" ZONDAGAVOND
IN MUSIS SACRUM.
Als verzorgers der entr' acte muziek
by DOK's Wielerwedstrijd.
Zooals men kan lezen in de advertentie van
Musis Sacrum in dit nummer zal het accor
deon-duo „The Hodlars" mdfgenavond als ver
zorgers der entr'acte muziek by de Wieler-
wedstryden van D.O.K. optreden.
Het is niet de eerste maal dat deze accor
deonisten, die ware virtuozen op hun instru
ment zyn, in Musis Sacrum compareeren, zoo
dat er ongetwyfeld nog velen zyn, die een
aangename herinnering aan hen zullen kun
nen opfrisschen.
NED. VER. VAN HUISVROUWEN.
Men verzoekt ons nog te willen melden, dat
de demonstratie van de Ned. Liebig Maat-
schappy, op Dinsdag j.1. in „Musis Sacrum"
werd gehouden voor de afdeeling Den Helder
van de Ned. Vereenigtng van Huisvrouwen.
GRATIS JKUGD-BIOSUOOP-
V DOESTELLING.
Moge de Winkelweek, die we nog maar kort
achter ons hebben, niet dat succes gebracht
hebben, dat de ondernemers van Spoor-, Ko
ning- en Keizerstraat zich er wel van voorge
steld hadden, iets vruchtbaars heeft zy toch
blijkbaar opgeleverd. De firma Kannewasser
is n.1. tot de ontdekking gekomen, dat het
aanbieden van een gratis bioscoopvoorstel
ling aan de jeugd een reuze attractie is. zy
zag, dat Rialto en Tivoli beide malen tot den
nok gevuld waren en dat die voorstelingen
dus zeer in den smaak vielen. De firma wil
thans de Heldersche jeugd, blijkens een adver
tenties in dit blad, opnieuw in de gelegenheid
stellen gratis roo'n fyne voorstelling mee te
maken. Moeder ontvangt by eiken aankoop
van 50 cents gratis een bon. Vyf van die bon
nen heeft ze noodig om een kaart voor de
voorstelling in de Rialto op Woensdag 11
Maart te bekomen. Men zie de advertentie en
bereide zyn kinderen opnieuw een prettigen
middag.
WERKLOOZE STEELT BIJ GEBK. LEEN
EEN MANCHESTER PAK.
Donderdagavond, omstreeks kwart voor zes,
bemerkten twee jongelui, die zich in de Spoor
straat ophielden, dat een persoon, een buiten
de winkel van de Gebr. Leen opgehangen man
chesterpak weggriste en zich hiermede haastig
uit de voeten maakte.
Een der jongelui volgde den man, welke een
woning in de Spuistraat binnenging, terwijl de
ander het Hoofdbureau van Politie met het ge
beurde in kennis stelde.
Het bleek, dat de man reeds van een en
ander de lucht gekregen heeft, want by een
onderzoek in zyn woning was het ontvreemde
kleedingstuk nergens te vinden; dit bleek later
gedeponeerd te zyn ln de bleek van een aan-
grenzenden tuin.
Op het Hoofdbureau heeft de man, die werk
loos is, een volledige bekentenis afgelegd en is
gisteren weder uit de voorloopige hechtenis
ontslagen.
Aangehouden en opgesloten.
Door de politie werd een man aangehouden
en overgebracht naar Alkmaar, die in het
Algemeen Politieblad gesignaleerd stond voor
f 2 boete of 1 dag hechtenis, welke boete hy
niet kon betalen.
Zitting van Woenslag 19 Februari.
Diefstal van Rywielen.
De matroos 2e klasse L. M. was gedag
vaard ter zake, dat hy in het vorige jaar 3 X
een heerenrywiel en 1 X een damesrywiel had
gestolen en verkocht. Deze rywielen hadden
op daarvoor bestemde bergplaatsen by marine-
instellingen gestaan.
De fiscaal, off. van administratie le klasse
Mr. D. B. A. Franken, quallficeerde het ten
laste gelegde als diefstal en beschouwde de
vier feiten als één voortgezete handeling. Hy
eischte: 1 jaar gevangenisstraf met aftrek
van den tyd in voorarrest gezeten (vanaf 4
December j.1.), ontslag uit den zeedienst zon
der ontzegging van de bevoegdheid om by de
gewapende macht te dienen en teruggave van
de weggenomen fietsen.
Mr. J. Mulder, die verdachte rechtskundig
ter zyde stond, kon uiteraard weinig over de
bedreven feiten zeggen, daar verdachte deze
alle toegegeven had. Hy bepaalde zich daar
om tot de strafmaat, waarvan pl. zelde, dat
hy een zware uitspraak verwacht had, gezien
de vonnissen, welke by de rywieldiefstallen in
de groote steden geveld worden. PL wyst op
de beweegreden van den bekl.: armoede en
schulden, maar ook op den weinigen steun,
die bekl. van zyn vrouw heeft ondervonden.
Deze wist, dat haar man zich vergreep, noch
tans liet zy hem begaan. Algemeen staat bekL
bekend als een „stakkerd", iemand, die ach-
terlyk en dom is, en alleen maar kan werken
in een sleur. Hy is een man, die voor de prak
tijk eigeniyk ongeschikt is. Het is pl. echter
een vraag of een langdurige gevangenisstraf
een juiste correctie voor hem zal zyn. Vol
gens pl. zal de straf den bekl. totaal onge
schikt maken en zal hy als een a-sociaal
mensch uit de gevangenis komen. Pl. stelt
daarom voor een gecombineerde straf, gedeel-
teiyk onvoorwaardeiyk en gedeeltelyk voor-
waardelyk, op te leggen. Dit zou wellicht een
stimulans zyn, ook voor zyn vrouw, om bekl.
er boven op te helpen.
Uitspraak: 10 maanden gevangenisstraf en
overigens conform den eisch.
Slapen als schildwacht.
De zeemilicien-matroos C. H. H. had in den
nacht van 25 op 26 December van het vorig
jaar de wacht over de slaapzalen in de Ma
rinekazerne te Amsterdam, zyn superieur
trof hem, instede van „waakzaam" te zyn,
in zyn krib onder de dekens, biykbaar in die
pen slaap gehuld. Terzake, dat hy als schild
wacht zyn plicht verzaakte, werd 1 maand
tegen hem geëischt, maar de Raad verwees
de zaak terug naar den commandant.
Evenzoo geschiedde met de zaak tegen een
anderen zeemilicien, die des nachts de sein
post boven de Marinekazerne bevuild had.
Nadat De Telegraaf en later de Nw. RotL
Crt. hadden bericht, dat er een regeling zou
komen, die een grooter aanvoer van haring
mogeiyk zou maken en de reeders meer vry-
heid van handelen zou geven wat betreft het
aantal schepen en netten, dat aan deze vis-
schery zou mogen deelnemen, is er nu weer
een bericht van de Nw. Rott. Crt. waarin
wordt gezegd, dat in dit opzicht nog geen
enkele beslissing is genomen en dat er nog
niets vaststaat.
Is het dan misschien een proefballonnetje
geweest
We mogen ons er over verheugen, dat de
heer M. A. Kolster, als ondervoorzitter van de
Kamer van Koophandel weer voor het tydvak
tot 15 Februari 1939 in den Spoorwegraad is
benoemd door den Minister van Waterstaat
Zoo hierby ook vlsscherybelangen zyn be
trokken (en dat zyn ze ongetwyfeld) zullen
deze door den heer Kolster op zyn krachtigst
worden bepleit en verdedigd.
Behalve de feiten, dat de tentoonstelling
razernij over Nieuwediep schynt losgebarste
te zyn, dat er geruchten gaan over een kle
mogelijkheid van een nieuwe woonsteê v
onze plaatselyke Tante Pos en dat deze we^
zoo plotseling en in eens de Lente ons kwam
overvallen met als logische konsekwentie, dat
de eene helft van Den Helder de andere vol
stopt met heete kwast, cognac, zwart-op-wit
en suikerwater (zoo zyn onze Lente's...) jjl.
daar als een dreigend spook, een groote angst
voor ons het bericht, dat het wel eens in de
verre of wellicht minder verre toekomst moge-
lyk zou zyn, dat ons aller en zoo zeer na aan
het hart gelegen Stink pardon Helder
sche Kanaaltje kans maakt in zijn bestaan gj
kortwiekt te worden. Althans, er zouden vol
gens genoemd bericht plannen ln de maak zyjj
tot genoemde kortwieking over te gaan.
Persoonlyk gelooven we niet, dat het ooit
zoo ver zal komen; er is weliswaar veel vóór
maar er is nóg meer tegen. Ten eerste betee^
kent het verdwynen van ons geliefd Keizers-
brugje (of zooals iemand het eens zeer karak-
teriseerend kenschetste: de brug des doods)
het missen van een dagelijksch sportief inter
mezzo om 12 uur als de Werf, zooals men dat
noemt, „af-gaat" en men als in een circus op
genoemde brug (of brugje) acrobatiek pleegt.
Het is een der merkwaardigste plaatselyke
sport-terreinen! En ten tweede: waar zal men,
als deze modernisatie van het verkeer steeds
meer toegepast wordt, voortaan zyn verkeers
overtredingen kunnen bedryven, en waar zal
men nog zulke publiekelyke rebussen kunnen
vinden als juist by onze Keizersbrug. Nergens
meneer!
Maar wie weet, biyft zy niet en blazen we
te voorbarig op de trompet der verre toekomst
Een ander punt ter bespreking, ook al be
hoort het kenneiyk tot de afdeeling „fanta
sieën" is onze aanstaande burgervader.
Er schynen groote dingen op komst te zyn,
want in de afgeloopen twee weken hoorden we
van welingelichte zyde, dat er respectieveiyk
op de nominatie zouden staan: een oud-burge
meester, een generaal in ruste, een onderwy-
zer-op-wachtgeid, een directeur van een bouil
lon-fabriek, een tandarts zonder praktyk en
tenslotte een jonkheer van zeer ouden bloede
(stamboom teruggaande tot de Hoeksche en
Kabeljauwsche twisten).
Het is merkwaardig, zoovele menschen
adspirant-burgemeester van Den Helder schy
nen te zyn, waaruit men zoo zou mogen con-
cludeeren, dat het een alleszins benydenswaar-
dige positie moet wezen.
Vraag echter nooit naar de offlcieele bron
van dit geburgemeester, want dan is het
steeds: zooals ik hoorde van den vriend van
den zwager van myn oudste zuster.
Het spyt ons, dat we geen ruimte meer heb
ben een hartige noot te kraken over de voor
vallen in Noord-Afrika van de laatste week,
toen eenige duizenden stuks ongeciviliseerde
negers het licht werd uitgeblazen door be
schaafde zonen van het ryk van den Duce.
En over het feit, dat men in de Eeuwige
Stad de vlag uitstak. U voelt: hier zit een ge
weldig brok copy in.
Doch wat in 't vat ligtenz.
Nauwelyks hadden we dit geschreven, of een
nadere correspondentie uit Den Haag aan De
Telegraaf meldt, dat voor het komende haring
seizoen een verruiming der vangstaanvoeren
mag worden verwacht.
De Telegraaf houdt dan een beschouwing
hoe onze haringafzet dreigt teniet te gaan
juist door de beperking van aanvoer en dat
verleden jaar daardoor Engeland in staat is
geweest afzet van haring te vinden in die ge
bieden in het buitenland waar wy vroeger de
leveranciers waren.
Door de vischbeperking toch bleven de prjj-
zen te hoog, zoodat b.v. Duitschland zich van
haring voorzag in Engeland. Ook naar Palesti
na had Engeland een verruiming van afzet.
Door al de maatregelen is er groote werk
loosheid ontstaan in de nevenbedrijven, zoo
dat de kosten, die nu niet productief zyn aan
gewend. beter hadden kunnen worden besteed
om de menschen aan het werk te houden.
Ook voor de bokklngrookers wordt een uit
breiding van de vangst als een groot belang
geacht.
We zyn maar nieuwsgierig hoe tenslotte de
Visschery-Centrale zal ingrypen.
De lente die komt
De lente komtDrie lievenheersbeestjes
hebben, met een paar zwaar-doorvoede dauw
wurmen, bezit genomen van den tuin, en,
anders dan onze jonge meisjes (die het drom
mels goed weten), beseffen ze zelf niet hoe
bekooriyk ze d'r in hun zwart-rood gevlekte
schildjes uitzien. De kinderen van de buurt,
Guusje en Hans, Piet en Maurits, Flora met
de blonde krullen en Betsy met het grappig®
snuitje, hebben beslag gelegd op het trottoir,
waar ze hun uitgelaten spelletjes doen. De wat
oudere jeugd, van tien en twaalf en zoo,
werkt
zich op een drassig bouwterrein in het zweet,
een der Jongens heeft een fantastisch, Indiaan
achtig pak aan, waarmee hy de speelmakkers
geweldig imponeert.
Ja, de lente komtJonge en oude hondjes
bedryven uitbundigheden, de katten van d®
buren sluipen, allerakeligste geluiden makend,
door den tuin; spreeuwen en musschen doen
zich actiever dan ooit gelden. De buurvrouwen
beleven weer de gouden dagen van de buur-
praatjes-aan-de-deur, onder het belknoppoe
sen of straatvegen door.
De lente komtDaar zijn de moeders met
de kinderwagens, de wandelaars die profitee-
ren van de zon, daar is de zee, die blinkend
geworden en vroolyk kabbelt. Daar zyn oo
de bruinvisschen; dartel springen zy omhoog,
zy houden wedstryden in hoogspringen, één
er, die slechts het puntje van den staart in h
water houdt- Aan onze kust houden zich tha
ook zeehonden op; nu en dan verschynen z
met hun vreemden kop boven water, maar eve
later zie je ze, vele meters verder, eerst wee
verschynen.
De lente komtAller-afgryselykst zit e®
hond te huilen als uit een luidspreker, kcrmeJ
niet van eerste klas-fabrikaat, goed-bedoc^
steps en andere dancing-wijsjes opklin e
En aller-erbarmeiykst loopt een kleine jonk
te huilen, die van een „vriendje", wat poo «g
dan hyzelf, een pak rammel heeft gehad.
Hoog is de hemel en blauw, op dezen stra
